Adam Wlizło

KRZYSZTOF NOGA, ENERGA S.A.
Operatorstwo dystrybucyjne
jako infrastruktura
dla innowacyjnej energetyki rozproszonej
i lokalnego bezpieczeństwa elektroenergetycznego
WARSZAWA, 18.09.2008
OPERATORSTWO DYSTRYBUCYJNE A BEZPIECZEŃSTWO ENERGETYCZNE
Brak konkurencji na skonsolidowanym rynku energii oraz uwolnienie cen
sprawia, że bezpieczeństwo energetyczne może kosztować
polską gospodarkę znacznie więcej niż powinno.
Operatorstwo dystrybucyjne, energetyka rozproszona i innowacyjna
jako realne uzupełnienie i podstawa zmian w koncepcji zapewnienia
bezpieczeństwa energetycznego.
System elektroenergetyczny wymaga podjęcia działań dających efekty już dzisiaj,
natomiast na pierwsze projekty inwestycyjne wielkich grup energetycznych przyjdzie nam
czekać blisko 5-7 lat. Szansą stworzenia swoistego pomostu inwestycyjnego powinien być
rozwój źródeł rozproszonych,
w tym źródeł opartych o innowacyjne technologie.
KRZYSZTOF NOGA, ENERGA S.A.
KONCEPCJA ZAPEWNIENIA BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
Urynkowienie zasad świadczenia regulacyjnych usług systemowych.
Dopuszczenie do tego rynku firm handlowych oraz odbiorców przemysłowych.
Wzmocnienie pozycji OSD w stosunku do OSP poprzez delegowanie części
odpowiedzialności za bezpieczeństwo energetyczne systemu oraz zwiększenie
priorytetu zadań wspierających konkurencję i rozwój energetyki rozproszonej.
Dostosowanie zasad taryfikacji usług dystrybucyjnych i przesyłowych pozwalających
na alternatywny rozwój systemu dystrybucyjnego, jakim jest stwarzanie warunków
do budowy małych źródeł energii.
Wprowadzenie zasad finansowej odpowiedzialności za korzystnie z obcego majątku
sieciowego przez operatorów OSD i OSP, jako sposób na zwiększenie możliwości
finansowania infrastruktury sieciowej i stworzenie warunków do powstawania
połączeń komercyjnych.
Aktywna polityka Regulatora nakierowana na działania OSD, zmierzająca
do znoszenia ograniczeń i praktyk dyskryminujących rozwój energetyki rozproszonej.
KRZYSZTOF NOGA, ENERGA S.A.
OPERATORSTWO DYSTRYBUCYJNE – WARUNKI DLA INWESTYCJI
Włączenie, poprzez aktywną politykę URE,
rynku gazu do koncepcji zapewnienia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej.
Należy stworzyć dogodne warunki dla inwestycji w energetykę
rozproszoną i wspierać aktywność inwestorów wszędzie tam, gdzie
niezbędne jest powstanie infrastruktury energetycznej „od zera”. To
powinna być nowa oferta inwestycyjna dla zagranicznych Koncernów
energetycznych, ale także dla funduszy inwestycyjnych i mniejszych
inwestorów lokalnych.
Decydująca dla rozwoju źródeł rozproszonych i włączenia w proces odpowiedzialności za
bezpieczeństwo energetyczne
może być praktyka działania OSD na rzecz tych wytwórców i inwestorów którzy są zdolni
i zainteresowani prowadzeniem działalność energetycznej na poziomie lokalnym.
KRZYSZTOF NOGA, ENERGA S.A.
OCENA W PERSPEKTYWIE PRYWATYZACJI
Rozwój energetyki innowacyjnej i rozproszonej stwarza także możliwość spojrzenia na
prywatyzację sektora w nowym kształcie tj. jako:
-
stworzenie warunków do działania nowym podmiotom w sektorze energetycznym,
w tym lokalnych,
-
powstanie nowych, prywatnych przedsiębiorstw multienergetycznych (wytwórczych,
sieciowych, handlowych dla wielu mediów itd.), korzystających ze znacznie niższej
bariery wejścia na lokalny rynek energii
KRZYSZTOF NOGA, ENERGA S.A.
OCENA STANU BIEŻĄCEGO
Główne powody niepowodzeń mają swój początek w regulacji rynku systemowego
i zaniechaniu prywatyzacji, zarówno tej polegającej na sprzedaży państwowych
przedsiębiorstw energetycznych, jak i tej polegającej na stworzeniu bezpiecznych
i klarownych zasad do inwestowania w energetykę „od zera”.
Wysokie koszty, brak programów restrukturyzacyjnych,
brak nowych programów inwestycyjnych,
a także system elektroenergetyczny pracujący na granicy wydolności,
oto obraz sektora jaki rysuje się obecnie.
KRZYSZTOF NOGA, ENERGA S.A.
OCENA STANU BIEŻĄCEGO – WPŁYW NA CENY ENERGII
Diagnoza pod kontem możliwości uzupełnienia deficytu mocy (w pierwszej
kolejności szczytowej) poprzez rozwój mocy rozproszonych zlokalizowanych
w sieci OSD.
Krajowy System Elektroenergetyczny opiera się o granice wydolności,
co wyraźnie sygnalizuje Rynek SPOT,
na którym ceny za energię w szczycie przekroczyły poziom 300 zł/MWh.
Dalsze rozchylanie się cen na Rynku SPOT i Rynku Bilansującym
może świadczyć o:
•
•
•
•
spekulacyjnym arbitrażu pomiędzy Rynkiem SPOT i Rynkiem Bilansującym,
znaczącym potencjale obniżenia cen rynkowych w przypadku wprowadzenia przez
OSP możliwości zawierania transakcji intraday,
subsydiowaniu jednej działalności OSP drugą, która jest możliwa dzięki braku
przejrzystości cenowej transakcji na RB,
nowej formie wywierania presji cenowej przez producentów energii na indeksy w
okresie poprzedzającym kontraktację roczną.
KRZYSZTOF NOGA, ENERGA S.A.
OCENA STANU BIEŻĄCEGO – ZARZĄDZANIE RYNKIEM BILANSUJĄCYM
Nieprzejrzysty i archaiczny sposób zarządzaniem Rynkiem Bilansującym,
w efekcie którego brak wiarygodnej informacji o poziomie kosztów
poszczególnych działań Operatora przy realizacji swoich zadań.
Główne wady tego sposobu bilansowania to:
- centralizacja procesów bilansowania preferująca wykorzystywanie
źródeł systemowych,
- brak przeniesienia części zadań bilansowania na poziom OSD,
- niskie wykorzystanie potencjału regulacyjnego przemysłu oraz źródeł lokalnych.
KRZYSZTOF NOGA, ENERGA S.A.
OCENA STANU BIEŻĄCEGO – ZARZĄDZANIE RYNKIEM BILANSUJĄCYM
Główne zagrożenia z tego wynikające to:
-opóźnienie w rozpoczęciu inwestycji w moce szczytowe ze względu na brak czytelnych
sygnałów popytowych i cenowych dla projektów z obszaru usług regulacyjnych, mocy
szczytowych, pracy interwencyjnej, połączeń międzysystemowych, itp.,
- mimo, że w pierwszej kolejności zacznie brakować mocy szczytowej,
nadal nie wiadomo, jakie lokalizacje preferuje Operator, nadal nie wiadomo także, w
których lokalizacjach Operator tych usług oczekuje,
- dalsze ograniczanie obszaru działania konkurencji rynkowej na rzecz arbitralnego
kierowania pracą systemu przez OSP w imię bezpieczeństwa energetycznego.
KRZYSZTOF NOGA, ENERGA S.A.
OCENA STANU BIEŻĄCEGO – ZARZĄDZANIE RYNKIEM BILANSUJĄCYM
W roku 2008 fiaskiem zakończyło się wiele przetargów na zakup energii na pokrycie
różnicy bilansowej, która w rezultacie stała się stałym elementem zakupu energii
na Rynku Bilansującym.
Pokrywanie różnicy bilansowej w obecny sposób może okazać się niemożliwe
w roku przyszłym, bowiem w wyniku podniesienia się cen energii elektrycznej
na rok 2009, Operator może mieć poważne problemy z kontraktacją
usług systemowych, które do tego wykorzystywał.
KRZYSZTOF NOGA, ENERGA S.A.
ROLA OSD W ZAKRESIE ENERGETYKI ROZPROSZONEJ
Zadania „zewnętrzne”:
-identyfikacja zakresu usług możliwych do kontraktacji u podmiotów przyłączonych do własnej sieci oraz
zaoferowanie tej mocy regulacyjnej OSP,
-uzgodnienie zasad dysponowania mocą regulacyjną rozproszoną oraz zasad świadczenia tych usług na
rzecz OSP,
- Uzgodnienie z URE zasad realizacji zadań inwestycyjnych w sieć dystrybucyjną poprzez wprowadzanie
preferencyjnych stawek przesyłowych i stawek za przyłączenie podmiotów,
które chcą rozwijać swój potencjał wytwórczy i regulacyjny,
- aukcja na zakup mocy regulacyjnych przyrostowych i redukcyjnych w horyzoncie wieloletnim od
lokalnych wytwórców.
Zadania „wewnętrzne”:
- określenie technicznych warunków współpracy z producentami rozproszonymi,
- identyfikacja i opublikowanie listy lokalizacji preferowanych dla dostawców usług regulacyjnych i mocy
szczytowej.
KRZYSZTOF NOGA, ENERGA S.A.
ZAKOŃCZENIE
Operatorstwo dystrybucyjne w opisanym kształcie pozwoli
na sprawne funkcjonowanie mechanizmów konkurencji na rynku usług systemowych
i regulacyjnych.
Pozwoli, także na dywersyfikację paliw i technologii wykorzystywanych
do produkcji energii elektrycznej, a co za tym idzie daje realne podstawy
by zakładać, że koszty rozwoju sytemu i zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego
w minimalnym stopniu obciążą polską gospodarkę.
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ:
KRZYSZTOF NOGA, ENERGA S.A.
ENERGETYKA JĄDROWA I ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII W ŚWIETLE ZRÓWNOWAZONEGO ROZWOJU
WARSZAWA, 18.09.2008
KRZYSZTOF NOGA, ENERGA S.A.