Wytyczne wydawania raportów z badań mikrobiologicznych

Data wydruku:
25.10.2012
WYTYCZNE
W-0018_001
strona/ ilość stron
WYTYCZNE WYDAWANIA RAPORTÓW Z BADAŃ
MIKROBIOLOGICZNYCH
Status dokumentu
Data wprowadzenia: 10-10-2010
1/6
nadzorowany
Data aktualizacji
Nazwisko
Stanowisko
Data
Opracował
Tadeusz Gadomski
Kierownik
10.10.2010
ZaakceptowałBożena Szelągowska Pełnomocnik ds. Zarządzania Jakością 10.10.2010
Zatwierdził
Andrzej Bujnowski
Prezes Zarządu
10.10.2010
1. CEL
2. ZAKRES
3. DEFINICJE
4. OPIS DZIAŁANIA
5. ZAŁĄCZNIKI
10-10-2010
Podpis
Data wydruku:
25.10.2012
WYTYCZNE
W-0018_001
strona/ ilość stron
WYTYCZNE WYDAWANIA RAPORTÓW Z BADAŃ
MIKROBIOLOGICZNYCH
Status dokumentu
2/6
nadzorowany
Data aktualizacji
Data wprowadzenia: 10-10-2010
10-10-2010
1. CEL:
Celem wytycznych jest określenie sposobu wydawanie sprawozdań z badań mikrobiologicznych
ze szczególnym uwzględnieniem informacji o wynikach mających szczególne znaczenie
kliniczne i epidemiologiczne lub znajdujących się w zakresie wartości krytycznych.
2. ZAKRES:
Dotyczy wszystkich diagnostów i techników Laboratorium Mikrobiologicznego
3. DEFINICJE:
3.1 Badanie mikrobiologiczne jest badaniem diagnostycznym pomagającym klinicyście w
rozpoznawaniu choroby i ustaleniu prawidłowego procesu leczenia. Jednocześnie badanie
to
może
być
wykorzystane
do
innych
celów
ogólnych
w
różnych
aspektach:
mikrobiologicznym, klinicznym, epidemiologicznym.
3.2 Raport z badań mikrobiologicznych jest opisem identyfikacji drobnoustrojów oraz ich
lekowrażliwości wraz ze stosownym komentarzem (interpretacją mikrobiologa).
3.3 Raporty pilne są to wyniki, których natychmiastowa znajomość może być istotna w stanach
zagrażających życiu pacjenta
3.4 Raporty klinicznie ważne są to wyniki które, mogą mieć znaczący wpływ na
stan zdrowia pacjenta i przebieg jego leczenia.
4. OPIS DZIAŁANIA:
4.1 Sposoby wydawania raportów i informowania o wyniku badania
Wszystkie raporty, gdy są gotowe stają się dostępne w postaci wydruków, które odbierane są
przez zainteresowanych. Laboratorium wydaje wyniki tylko zainteresowanym lub lekarzom
kierującym. Odbioru wyniku mogą dokonywać osoby upoważnione na skierowaniu, po
uprzednim sprawdzeniu tożsamości. Osoby chcące zachować anonimowość zlecając badanie
mogą ustalić hasło z pracownikiem laboratorium, hasło to służy do odbioru wyniku. Osobom
niepełnoletnim raportów z badań mikrobiologicznych się nie wydaje. Wyniki pilne i klinicznie
ważne przekazywane są bezpośrednio lekarzom kierującym w postaci wyniku drukowanego lub
lekarze powiadamiani są telefonicznie. Telefonicznie o wyniku powiadamiany jest tylko lekarz.
Kopie sprawozdania z badania laboratoryjnego wraz z zapisami umożliwiającymi odtworzenie
przebiegu badania są przechowywane przez czas określony w przepisach dotyczących
dokumentacji medycznej.
4.2 Formularz sprawozdania z badania laboratoryjnego zawiera w szczególności pola:
1) data wydruku/wykonania badania;
Data wydruku:
25.10.2012
WYTYCZNE
W-0018_001
strona/ ilość stron
WYTYCZNE WYDAWANIA RAPORTÓW Z BADAŃ
MIKROBIOLOGICZNYCH
Status dokumentu
Data wprowadzenia: 10-10-2010
3/6
nadzorowany
Data aktualizacji
10-10-2010
2) rodzaj badania;
3) dane pacjenta:
a) imię i nazwisko,
b) data urodzenia,
c) miejsce zamieszkania/oddział szpitalny,
d) płeć,
e) numer PESEL, a w przypadku osoby nieposiadającej numeru PESEL — nazwa i numer
dokumentu potwierdzającego tożsamość,
f) numer identyfikacyjny pacjenta (podawany przy braku innych danych);
4) miejsce przesłania sprawozdania z badania lub dane osoby upoważnionej do odbioru
wyniku lub sprawozdania z badania;
5) dane laboratorium wykonującego badanie;
6) data i godzina pobrania materiału do badań;
7) data i godzina przyjęcia materiału do badań;
8) wyniki badania w formie liczbowej lub opisowej;
9) zakres biologicznych wartości referencyjnych;
10) laboratoryjna interpretacja wyników;
11) informacje dotyczące widocznych zmian właściwości próbki materiału, które mogą mieć
wpływ na wynik badania;
12) podpis i pieczęć osoby upoważnionej do jego autoryzacji
4.3 Informowanie o wyniku laboratoryjnym:
A. Raport wstępny
• Wszystkie rozmazy bezpośrednie są elementem wyniku ostatecznego i są odnotowane w
dokumentach.
• Ujemne hodowle czy brak wzrostu po 24 h inkubacji (z wyjątkiem sterylnych jam
ciała) Przyjmij wynik za ujemny chyba, że protokół mówi inaczej. W tym wypadku wynik
wydać jako ostateczny po całkowitym okresie inkubacji.
• Materiały z układu oddechowego: Wstępny raport z hodowli po 24 h kiedy są izolowane w
znaczącej ilości Gram ujemne pałeczki, Haemophilus influenzae, P. aeruginosa czy S.
aureus.
• Rany i inne materiały: Wstępny raport z hodowli po 24 h kiedy są izolowane
• S. aureus, Gr. A Strep, P. aeruginosa oraz znaczące ilości pałeczek Gram
ujemnych.
Data wydruku:
25.10.2012
WYTYCZNE
W-0018_001
strona/ ilość stron
WYTYCZNE WYDAWANIA RAPORTÓW Z BADAŃ
MIKROBIOLOGICZNYCH
Status dokumentu
4/6
Data wprowadzenia: 10-10-2010
nadzorowany
Data aktualizacji
10-10-2010
• Hodowla moczu: Wstępny raport z hodowli po 24 h kiedy są izolowane Gram ujemne
pałeczki, Gram dodatnie ziarniaki, grzyby, P. aeruginosa, E. coli, Enterococcus species czy
S. aureus w znaczących ilościach.
• MRSA: Raport jako “MRSA” kiedy Staph clupig factor +, koagulaza probówka +, test
lateksowy do potwierdzania MRSA, przeglądowa metoda z cefoksytyną +,
• Hodowla krwi : Dla hodowli dodatniej, wstępny raport oparty o metodę Grama. Jeżeli druga
butelka staje się dodatnia z tym sam organizmem, nie informować czekać na wynik
ostateczny z pierwszej butelki, jeżeli nie jest izolowany inny organizm.
• Zamknięte jamy ciała Wstępny raport po 24 h czy hodowla dodatnia lub ujemna. Hodowla
ujemna: “Brak wzrostu po podać czas, dalej, co następuje.”
• Wymaz z szyjki macicy i Gram dodatnie grupa B: brak raportu wstępnego.
• Kał: Wstępny raport z hodowli dodatniej oczekując na potwierdzenie przez Sanepid.
B. Raporty pilne
• Dodatnie wyniki z badań bezpośrednich (Barwienie Gramem) jałowe płyny i jamy ciała
włączając krew PMR i tkanki.
• Dodatnie wyniki z hodowli należy wydawać w granicach jednej godziny gdy identyfikacja
staje się możliwa lub prawdopodobna.
C. Raporty klinicznie ważne
Dodatnie wyniki testów:
• Cryptokokoza (CSF)
• Hepatitis A IgM
• Chlamydia
• CMV antygen
• RSV i Grypa
• Wykrycie kwasów nukleinowych M. tuberculosis
• PCR z CSF lub innych płynów ustrojowych
• Pneumocystis (pneumocystis carinii)
• Prątki kwasoodporne preparat
• Barwienie grzybów (włączając pseudostrzępki grzybni w wydzieliny oskrzelowej
• Toksyna C. difficile
• Legionella
• HIV i Hepatitis B antygen powierzchniowy z zakłucia igłą
Data wydruku:
25.10.2012
WYTYCZNE
W-0018_001
strona/ ilość stron
WYTYCZNE WYDAWANIA RAPORTÓW Z BADAŃ
MIKROBIOLOGICZNYCH
Status dokumentu
Data wprowadzenia: 10-10-2010
5/6
nadzorowany
Data aktualizacji
10-10-2010
Dodatnie hodowle (włączając bakterie, grzyby, wirusy):
• Noworodki
• Cewnik
hodowla Grupy B Streptococcus
centralny: Staphylococcus aureus, gram ujemne pałeczki, grzyby w znaczącej
ilości
• Sporale
dodatnie
• Legionella
• Mycobacteria
tuberculosis
Znaczące organizmy niezależnie od miejsca izolacji:
• Grupa
A Streptococcus
• Neisseria
meningitidis (z wyjątkiem gardła i pochwy)
• Neisseria
gonorrhoeae
• M.
tuberculosis
• Salmonella
/ Shigella / Campylobacter / E . coli 0157:H7 i inne patogenne pałeczki jelitowe
• VRE
• Methicillin
resistant Staph aureus (MRSA)
• ESBL
• KPC
D. Zasady wydawanie wyniku pilnego
Mikrobiolog odpowiedzialny jest za sformułowanie wyniku pilnego i jego podanie w granicach
określonego wyżej czasu.
1. Identyfikuj pilne wyniki w oparciu o wykaz wyników zaliczonych do pilnych.
2. Zadzwoń do oddziału opiekującego się pacjentem i informuj lekarza lub upoważnione osoby
podając:
•
Nazwisko pacjenta,
•
Numer historii choroby
•
Rodzaj materiału i wykonany test
•
Data przyjęcia materiału
•
Pilny/ klinicznie ważny.
3. Odnotuj w księdze raportów mikrobiologicznych fakt rozmowy podając nazwisko osoby, której
raport został przekazany. W przypadku niemożności kontaktu odnotuj w księdze raportów
próbę podania wyniku.
4. W przypadku trzykrotnego nieudanego powiadomienia o wyniku pilnym należy skontaktować
się z mikrobiologiem.
Data wydruku:
25.10.2012
WYTYCZNE
W-0018_001
strona/ ilość stron
WYTYCZNE WYDAWANIA RAPORTÓW Z BADAŃ
MIKROBIOLOGICZNYCH
Status dokumentu
6/6
nadzorowany
Data aktualizacji
Data wprowadzenia: 10-10-2010
10-10-2010
5. Powiadamiaj inne działy jak wymaga protokół powiadamiania ( Komitet Zakażeń Szpitalnych,
Pielęgniarkę Epidemiologiczną, SANEPID, Instytuty Badawcze)
6. Wyniki pilne powinny być potwierdzone przez mikrobiologa.
4.4 ŚREDNIE CZASY OCZEKIWANIA NA WYNIK MIKROBIOLOGICZNY W
LABORATORIUM MAZURSKIEGO CENTRUM ZDROWIA W EŁKU
I
II
III
Lp.
Materiał
1 Krew posiew
Tlenowy
Beztlenowy
2 Mocz
3 Plwocina
4 Wymazy z uch, oka, gardła, nosa,
jamy ustnej
5 Wymaz z narządów moczowopłciowych
6 Płyn mózgowo-rdzeniowy
7 Ropa zmiany powierzchowne
Ropa zmiany głębokie
8 Bakterioskopia w kierunku prątków
gruźlicy
Kierunek badania
Posiew i antybiogram
2 - 4 dni
2 - 4 dni
2 - 4 dni
Posiew i antybiogram
2 - 4 dni
•
2 -7 dni
•
•
•
•
•
•
•
•
Wymazy ze środowiska szpitalnego
Odczyn lateksowy RF
Odczyn Waalera-Rosego
Syphilis –test przesiewowy
Mononulkeoza
Helicobacter pylorii
ASO
Rota/Adenowirusy
5. ZAŁĄCZNIKI:--------------
Czas oczekiwania na wynik
Od momentu dostarczenia
materiału do laboratorium
2 -14 dni
Posiew i antybiogram
Posiew i antybiogram
Posiew i antybiogram
9 Posiew w kierunku prątków gruźlicy •
10
11
12
13
14
15
16
17
IV
Posiew i antybiogram Wykrywanie
grzybic
Wykrywanie beztlenowców
Preparat barwiony Gramem
Wykrywanie antygenów
bakteryjnych
Posiew i antybiogram
Wykrywanie beztlenowców
Badanie w kierunku prątków
hodowla prątków na podłożu LJensena ( posiew metodą
konwencjonalną)
posiew w systemie BACTEC
MGIT)* wysyłkowe Olsztyn
genetyka)*wysyłkowe Olsztyn. Do
czasu oczekiwania należy dodać
czas transportu
2 - 21 dni
2 - 10 dni
1 godzina
1 godzina
2 - 4 dni
2 - 7 dni
1 - 2 dni zgodnie z
tygodniowym harmonogramem
pracy
5 – 10 tygodni
1 - 42 dni
1 tydzień Badanie wykonywane
jest 1x w tygodniu ( we czwartki
) w Olsztynie
1 - 5 dni
1 - dzień
1 - dzień
1 - dzień
1 - dzień
1 - dzień
1 - dzień
1 - dzień