Jak instytucje finansowe mogą skorzystać z unijnego wsparcia?

Jak instytucje finansowe mogą skorzystać z unijnego wsparcia?
Wpisany przez Joanna Dąbrowska
Jednym z programów, w którym uwzględniono potrzeby małych i średnich przedsiębiorców jest
Program Ramowy na Rzecz Konkurencyjności i Innowacji 2007-2013.
Obok programów o zasięgu krajowym, do dyspozycji beneficjentów państw członkowskich
pozostawiono programy ramowe finansowane z budżetu unijnego. Jednym z takich programów,
w którym uwzględniono potrzeby małych i średnich przedsiębiorców jest Program Ramowy na
Rzecz Konkurencyjności i Innowacji 2007-2013 (CIP - Competitiveness and Innovation
Framework Programme). Aby ułatwić przedsiębiorcom dostęp do finansowania zewnętrznego
wydzielono w nowym programie komponent „Instrumenty finansowe dla MŚP", na który przewidziano 1,13 mld euro.
Katalog wsparcia dla pośredników finansowych programu finansujących takie firmy jest obfity.
W CIP instytucje finansowe planujące rozszerzenie oferty dla MŚP znajdą m.in. wsparcie
kapitałowe, poręczenia portfelowe kredytów, leasingu, mikrokredytów, jak również gwarancje
transakcji kapitałowych i sekurytyzacyjnych. Możliwe jest także wsparcie techniczne. Można
wyróżnić dwie grupy instytucji finansowych, do których adresowany jest komponent CIP.
Pierwszą są inwestorzy rynku PE/VC, w tym tzw. anioły biznesu. Drugą grupę pośredników
stanowią instytucje udzielające finansowania dłużnego na rzecz MŚP, bądź je poręczające banki, firmy leasingowe, fundusze pożyczkowe, czy też fundusze poręczeń kredytowych.
Instrumenty finansowe CIP mają nie tylko charakter zwrotny, ale i rewolwingowy. Oznacza to
dla podatnika podwójną korzyść. Zaangażowane przez dystrybutora publicznego środki po
pierwsze trafią do większej grupy przedsiębiorców, po drugie zaś, po wykonaniu „misji" wrócą
do budżetu, aby zostać ponownie zaangażowane.
1/5
Jak instytucje finansowe mogą skorzystać z unijnego wsparcia?
Wpisany przez Joanna Dąbrowska
Unijne gwarancje
Instrumenty poręczeniowo-gwarancyjne w formie portfelowej, w kilku postaciach, udzielane są
pośrednikom finansowym zaangażowanym w finansowanie mikro, małych i średnich firm.
Warunkiem skorzystania z instrumentu CIP - SMEG jest zapewnienie przedsiębiorcom z grupy
MŚP rozszerzonego dostępu do finansowania zewnętrznego. Cóż to oznacza dla instytucji
finansowej? Jakie oznacza to korzyści dla przedsiębiorcy? Gwarancję Unii Europejskiej w
ramach instrumentu SMEG traktować należy tak, jak wszystkie gwarancje i regwarancje
bankowe. Instytucja finansowa, uzyskująca w ramach instrumentu SMEG gwarancję UE, dzieli
z gwarantem ryzyko wynikające z portfela zawartych transakcji.
Założeniem Programu CIP jest szczególnie wsparcie finansowe innowacji, transferu technologii
i wszelkiej działalności opartej na wiedzy, w tym innowacji ekologicznych realizowanych przez
firmy. Takie działania i inwestycje niosą podwyższone ryzyko finansowania.
Ponadto instytucja finansowa wnioskująca o instrument SMEG musi zliberalizować
dotychczasowe warunki finansowania, oferowane takiej samej lub podobnej grupie klientów lub
zaoferować nowe. Dla zainteresowanych instytucji finansowych ważna będzie także informacja,
że nabór wniosków o wsparcie z CIP prowadzony jest w trybie ciągłym, co znacznie ułatwia
solidne przygotowanie projektu. Przedsiębiorca korzystający z instrumentów finansowania
zewnętrznego „pobudzonego" poprzez CIP może liczyć m.in. na bezpłatne zabezpieczenie,
uproszczone procedury dostępu do finansowania, wydłużony okres i zwiększoną kwotę kredytu
oraz mniejsze wymogi w zakresie wysokości wkładu własnego. Jak wynika z badań organizacji
przedsiębiorców, szczególnie istotnym wsparciem spośród wymienionych jest dodatkowe
zabezpieczenie spłaty kredytu.
2/5
Jak instytucje finansowe mogą skorzystać z unijnego wsparcia?
Wpisany przez Joanna Dąbrowska
Jakie formy gwarancji
W ramach instrumentu SMEG możliwe są 4 formy gwarancji zapewniających przedsiębiorcom
szerszy dostęp do finansowania zewnętrznego.
Gwarancje dla instrumentów finansowania dłużnego (kredytów, pożyczek, leasingu, poręczeń).
Z tej opcji instrumentu SMEG skorzystać mogą podmioty kredytujące, udzielające poręczeń,
przedsiębiorstwa leasingowe, banki i inne instytucje zaangażowane w finansowanie MŚP.
Ważną informacją dla instytucji finansowej rozważającej udział w CIP jest możliwość uzyskania
praktycznie bezkosztowej gwarancji UE. Zapadalność gwarancji (lub regwarancji) UE tej opcji
wynosi maksymalnie 10 lat. Szczegółowe warunki negocjowane są indywidualnie, przy
założeniu jednak, że maksymalny poziom gwarancji portfela nie przekroczy 50 proc., a
maksymalna kwota wypłacanej gwarancji ustalana jest w wyniku negocjacji. Punktem wyjścia w
ustalaniu wysokości wskaźników gwarancji jest jakość dotychczasowego portfela produktów
oferowanych przedsiębiorcom z grupy MŚP (tzw. szkodowość portfela) przez pośrednika
finansowego.
Gwarancje dla instrumentów mikrofinansowych. Z tej opcji skorzystać mogą instytucje
zapewniające mikroprzedsiębiorcom finansowanie (np. kredyt, pożyczkę, leasing) jednostkowo
nie przekraczające 25 tys. euro. Taka gwarancja może obowiązywać maksymalnie do 5 lat,
wysokość gwarancji nie może przekroczyć 75 proc., a współczynnik pułapu gwarancji portfela
wynosi do 20 proc. W tej opcji gwarancyjnej nie przewidziano pobierania od pośredników
żadnych prowizji. Aby zachęcić instytucje finansowe do podejmowania tego typu aktywności, w
ramach opcji gwarancyjnej dla mikrofinansowania, obok preferencyjnych parametrów samej
gwarancji, pośrednik może także uzyskać wsparcie techniczne w postaci dotacji z CIP w
wysokości do 50 tys. euro na portfel.
3/5
Jak instytucje finansowe mogą skorzystać z unijnego wsparcia?
Wpisany przez Joanna Dąbrowska
Gwarancje transakcji kapitałowych i quasi-kapitałowych. W programie CIP instytucje rynku
kapitałowego mogą zabiegać o poszerzenie ich oferty poprzez pozyskanie gwarancji lub
inwestora w osobie Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego. Maksymalna wysokość inwestycji
kapitałowej podlegającej objęciu gwarancją wynosi 500 tys. euro. Gwarancja UE dla inwestycji
kapitałowych może obowiązywać do 10 lat, a możliwa wysokość gwarancji - do 50 proc. Kwota
maksymalnego udziału EFI w stratach na portfelu objętym gwarancją wynosi do 20 proc. EFI,
podobnie jak w przypadku wcześniej opisanych gwarancji, nie pobiera prowizji od
zaangażowania. Jednocześnie ustalane są kary umowne za brak umówionej aktywności
pośrednika na rynku MŚP.
Gwarancje transakcji sekurytyzacji portfeli dłużnych. Instytucje finansowe, w wyniku ułatwionej
gwarancją EFI sekurytyzacji, w zamian za pozyskanie tym kanałem dodatkowego kapitału
zobowiązują się do przeznaczenia określonego strumienia środków na finansowanie MŚP.
Obok rynku pożyczkowego również instytucje operujące na szeroko pojętym rynku kapitałowym
mogą pozyskać z CIP wsparcie dla rozwoju oferty finansowej, adresowanej do mniejszych
spółek. Ta gama instrumentów programu została oznaczona jako GIF. GIF ma na celu głównie
usprawnienie europejskiego rynku kapitału podwyższonego ryzyka poprzez wspieranie
zakładania i finansowania MŚP. W ramach inwestycji kapitałowych przewidziano dwie opcje
tego instrumentu. GIF 1 - inwestycje realizowane we wczesnych fazach rozwoju
przedsiębiorstwa, czyli w fazie zalążkowej i fazie startu. Opcja ta przewiduje również wspieranie
kapitałowe firm wskazanych przez sieci aniołów biznesu, które z reguły współpracują z
funduszami podwyższonego ryzyka. GIF 2 - inwestycje w firmy na etapie ekspansji rynkowej.
Fundusze kapitałowe podwyższonego ryzyka wsparte w ramach GIF 2 udostępniają kapitał
quasi equity lub kapitał własny innowacyjnym firmom w fazie rozwoju, w wyższych stadiach
aktywności gospodarczej.
4/5
Jak instytucje finansowe mogą skorzystać z unijnego wsparcia?
Wpisany przez Joanna Dąbrowska
Kontakt dla wszystkich zainteresowanych instrumentami finansowymi CIP: joanna.dabrowska
@zbp.pl
CIP w Polsce Oferta dla małych i średnich przedsiębiorstw:
- ułatwiona dostępność („one stop shop" - przedsiębiorca załatwia wszystkie formalności w
jednym banku o doskonale dostępnej, rozleglej, sieci placówek w całym kraju),
- niższa cena kredytu,
- wydłużony okres kredytowania - optymalizujący inwestycję,
- uproszczone procedury (umowa kredytowa - z automatycznym poręczeniem),
- niższe wymogi wkładu własnego i zabezpieczeń,
- brak pomocy publicznej,
- dodatkowy dostęp do środków Europejskiego Banku Inwestycyjnego.
5/5