NA STRAŻY WOLNOŚCI 1. Po wyjściu z niewoli

3 niedziela Wielkiego Postu – B
NA STRAŻY WOLNOŚCI
1. Po wyjściu z niewoli egipskiej zaczął się dla narodu wybranego niezwykle
trudny okres wędrówki przez pustynię. Skończył się czas niewoli z jego szczegółowymi
zakazami i rozbudowanym systemem kar, a dla uległych i usłużnych wobec władzy
zabrakło teraz przywilejów i nagród. Zaczął się czas wolności, który niespodziewanie
został przez Boga podarowany narodowi. Była to wolność oczekiwania, chociaż nie
odpowiadała ona wyobrażeniom wielu. Uciążliwość wędrówki przez pustynię,
niebezpieczeństwa zagrażające życiu u niektórych rodziły chęć powrotu do “domu
niewoli”. Jeszcze inni przyjęli wolność, jako całkowitą swobodę urządzania życia na
własną modłę bez jakichkolwiek hamulców moralnych. Stanęło, więc przed narodem
wybranym pytanie: Jak żyć? Jaki model życia społecznego przyjąć do realizacji?
W tym ważnym dla narodu wybranego i jego tożsamości czasie ma miejsce
interwencja Boga. Bóg zawiera na Synaju przymierze i daje narodowi wybranemu
Dekalog tj. dziesięć przykazań.
2. Doniosłość Dekalogu leży nie tylko w jego treści, ale również w jego formie.
Pierwsze zdanie ustawia od razu cały Dekalog w kategorii objawionego słowa Bożego
skierowanego do człowieka: “Ja jestem Pan, Bóg twój, który cię wywiódł z ziemi
egipskiej, z domu niewoli” (Wj 20,2). Słowa te są słowami Boga-Wybawcy!
Bezwzględne żądania są etapami na drodze wolności, którą obdarzył Bóg swój lud,
wyrywając go z niewoli egipskiej. Dekalog jest jakby dalszym ciągiem tej drogi
“Wyjścia”, która odtąd powinna się odbywać w sercu każdego człowieka. Wydarzenie
historyczne - jakim jest “przejście” z niewoli do wolności - nabiera charakteru religijnomoralnego, staje się obrazem wyzwalania się człowieka z niewoli zła i grzechu.
Wspomnienie, zatem na początku Dekalogu “wielkiego Wyjścia” jest wezwaniem do
kontynuowania drogi wyjścia z najgłębszej niewoli człowieka poprzez bezwzględne
zachowy-wanie Bożych przykazań.
Dekalog to również potwierdzenie woli Boga zawierającego Przymierze z
Narodem Wybranym. Jest więc on czymś więcej niż tylko wyrazem “prawa
naturalnego”; jest syntezą warunków przymierza ,jest sposobem trwania w duchowej
łączności z Bogiem, który “zaprzyjaźnił się z czło­wiekiem”. Poprzez “przykazania
Boże” człowiek odczytuje wyraźną wolę Pana przymierza i wchodzi z Nim w osobową
łączność.
Od strony zawartości treściowej przykazania obejmują zasadnicze formy
odniesienia się człowieka do Boga oraz do drugiego człowieka. Wprowadzają
podstawowy ład, fundamentalny porządek w całokształt życia na ziemi. W tej hierarchii
wartości Bóg zajmuje naczelne, najwyższe i jedyne miejsce w sercu człowieka,
gwarantując oparcie całego porządku moralnego na niewzruszonym fundamencie, który
zabezpiecza wartości ludzkie przed niszczycielską siłą ludzkiego egoizmu i ślepych
namiętności.
Wzajemne więzi międzyludzkie znajdują w przykazaniach głębszą pod-stawę. Oto
sam Bóg bierze w obronę każdego człowieka, wszystkie jego prawa, a nade wszystko
jego niezrównaną godność osoby, jako partnera Pana Przymierza.
3. Wielkopostna katecheza liturgiczna koncentruje się przede wszys-tkim na
sakramentach chrztu i pokuty. Teologia tych sakramentów wprost domaga się głębszej
refleksji nad rolą przykazań Bożych w życiu chrześcijańskim.
Chrzest jest prawdziwym przymierzem człowieka z Bogiem, zawartym w
Chrystusie. Prawem tego przymierza jest zarówno Dekalog, jak i “nowe przykazanie”.
Nic, więc dziwnego, że najstarszy opis chrztu w Didache (Nauce 12 Apostołów)
poprzedzony jest pouczeniem o “dwóch drogach”; o drodze życia, która polega na
zachowaniu Bożych przykazań i o drodze śmierci, nacechowanej grzechem, jako
łamaniem przykazań.
Również sakrament pokuty zajmuje ważne miejsce w wielkopostnej refleksji
Kościoła. Nawrócenie, do którego Kościół wzywa w Wielkim Poście, polega w głównej
mierze na wierności w przestrzeganiu przykazań.
Kościół widzi w przestrzeganiu przykazań drogę prowadzącą do osiągnięcia
prawdziwej wolności wewnętrznej. To jest droga życia wolnych dzieci Bożych
związanych z Ojcem więzami synowskiej miłości. Dla człowieka, którego serce
przepojone jest duchem miłości, przestrzeganie przykazań jest rzeczą łatwą. Brak miłości
Boga i człowieka stanowi wręcz niepokonalną trudność w dochowaniu wierności
przykazaniom.
Niech słowa psalmu responsoryjnego stanowią potwierdzenie tej prawdy: "Słowa
Twe Panie, dają życie wieczne.” Amen.
Bp Gerard Kusz; SiL-2003