ubezpieczenia gospodarcze a ubezpieczenia społeczne
Transkrypt
ubezpieczenia gospodarcze a ubezpieczenia społeczne
ubezpieczenia gospodarcze a ubezpieczenia spo eczne a dr Ilona Kwiecie - materia y wyk adowe 1 system ubezpiecze prywatnych system ubezpiecze pa stwowych dr Ilona Kwiecie - materia y wyk adowe 2 Elementy ró nicuj ce ubezpieczenia spo eczne i gospodarcze _______________________________________________________ Ubezpieczenia spo eczne ubezpieczenia gospodarcze cel zabezpieczenie spo eczne obywateli podj cie ryzyka - prewencja, kompensacja zysk ubezpieczyciela regulacje u. o systemie ubezpiecze spo ecznych i inne Pakiet ustaw ubezpieczeniowych kodeks cywilny i inne instytucje pa stwowe – ZUS, KRUS, NFZ zak ady ubezpiecze – podmioty gospodarcze – SA lub TUW ! Ubezpieczenia pa stwowe ! ! Prywatne – PTE, ZE, ZU.. przymus podmiot/ryzyko sk adka obowi zkowe dobrowolne obowi zkowe – wyj tek osoby fizyczne ryzyka osobowe osoby fizyczne, jedn. org. z lub bez osob. prawnej ryzyka osobowe i maj tkowe zale na od dochodów zale na od ustawodawcy zale na od oceny ryzyka i kosztów wiadczenia ochrony ustawowe wiadczenia dr Ilona Kwiecie umowne - materia y wyk adowe Klasyfikacja ubezpiecze gospodarczych 3 dr Ilona Kwiecie - materia y wyk adowe OSOBOWE Klasyfikacja ubezpiecze gospodarczych kryterium ryzyko/przedmiot ochrony MAJ TKOWE maj tek art. 821 k.c. – ka dy interes maj tkowy, który nie jest sprzeczny z prawem i daje si oceni w pieni dzu ycie zdrowie zdolno do pracy kategorie ubezpiecze przedmiot ubezpieczenia osobowe – maj tkowe organizacja systemu ubezpiecze – podzia ustawowy na ycie – pozosta e osobowe i maj tkowe przymus zawarcia umowy podmiot Osoba fizyczna Osoba fizyczna, prawna i inne Podzia dalszy (przedmiot) 829 k.c. u. na ycie – dot. mierci lub do ycia okre lonego wieku u. nast pstw nieszcz liwego wypadku – dot. uszkodzenia cia a, rozstroju zdrowia lub mierci wskutek nw ! inne: - wst pienie na studia - urodzenie dziecka U. rzeczowe U. maj tkowe sensu stricte /sytuacji maj tkowej / warto ci maj tkowych: –wierzytelno ci (np. nale no ci kredytowe) –warto ci, których uzyskania oczekuje ubezpieczony w przysz ci (np. zysk) –warto ci, które mog pomniejszy maj tek osoby obj tej ochron (np. zobowi zania). dobrowolne – obowi zkowe liczba podmiotów lub przedmiotów obj tych ochron indywidualne – zbiorowe cel funkcjonowania ubezpieczyciela komercyjne i wzajemne miejsce regulacji dowe – morskie – reasekuracja charakter podmiotu transferuj cego ryzyko dr Ilona Kwiecie bezpo rednie – po rednie - materia y wyk adowe 5 4 suma ubezpieczenia Umowna, nie zale y od WPU zale na od WPU – wyj. OC wypadek ubezpieczeniowy pozytywny lub negatywny szkoda potrzeba finansowa Negatywny szkoda wiadczenie ubezpieczyciela wiadczenie umówione - suma odszkodowanie maj ce na pieni na lub renta kompensat szkody – wg. umowy dr Ilona Kwiecie - materia y wyk adowe celu 6 1 podzia ustawowy podzia ustawowy DZIA II - Pozosta e ubezpieczenia osobowe DZIA I - Ubezpieczenia na ycie oraz ubezpieczenia maj tkowe Grupa 1. Ubezpieczenia na ycie. Grupa 2. Ubezpieczenia posagowe, zaopatrzenia dzieci. Grupa 1. Ubezpieczenia wypadku, w tym wypadku przy pracy i choroby zawodowej: 1) wiadczenia jednorazowe; 2) wiadczenia powtarzaj ce si ; 3) po czone wiadczenia, o których mowa w pkt 1 i 2; 4) przewóz osób. Grupa 3. Ubezpieczenia na ycie, je eli s zwi zane z ubezpieczeniowym funduszem kapita owym. Grupa 4. Ubezpieczenia rentowe. Grupa 5. Ubezpieczenia wypadkowe i chorobowe, je li s uzupe nieniem ubezpiecze wymienionych w grupach 1-4. dr Ilona Kwiecie Grupa 2. Ubezpieczenia choroby: 1) wiadczenia jednorazowe; 2) wiadczenia powtarzaj ce si ; 3) wiadczenia kombinowane. - materia y wyk adowe dr Ilona Kwiecie 7 - materia y wyk adowe 8 Dzia II cd. Dzia II cd. Grupa 3. Ubezpieczenia casco pojazdów l dowych, z wyj tkiem pojazdów szynowych, obejmuj ce szkody w: 1) pojazdach samochodowych; 2) pojazdach l dowych bez w asnego nap du. Grupa 8. Ubezpieczenia szkód spowodowanych ywio ami, obejmuj ce szkody rzeczowe nieuj te w grupach 3-7, spowodowane przez: 1) ogie ; 2) eksplozj ; 3) burz ; 4) inne ywio y; 5) energi j drow ; 6) obsuni cia ziemi lub t pni cia. Grupa 4. Ubezpieczenia casco pojazdów szynowych, Grupa 5. Ubezpieczenia casco statków powietrznych, Grupa 6. Ubezpieczenia eglugi morskiej i ródl dowej casco statków eglugi morskiej i statków eglugi ródl dowej, Grupa 7. Ubezpieczenia przedmiotów w transporcie, obejmuj ce szkody na transportowanych przedmiotach, niezale nie od ka dorazowo stosowanych rodków transportu. dr Ilona Kwiecie - materia y wyk adowe Grupa 9.Ubezpieczenia pozosta ych szkód rzeczowych (je eli nie zosta y uj te w grupie 3, 4, 5, 6 lub 7), wywo anych przez grad lub mróz oraz inne przyczyny (jak np. kradzie ), je eli przyczyny te nie s uj te w grupie 8. dr Ilona Kwiecie 9 - materia y wyk adowe 10 Dzia II cd. Dzia II cd. Grupa 14. Ubezpieczenia kredytu, w tym: 1) ogólnej niewyp acalno ci; 2) kredytu eksportowego, sp aty rat, kredytu hipotecznego, kredytu rolniczego. Grupa 10. Ubezpieczenia odpowiedzialno ci cywilnej wszelkiego rodzaju, wynikaj cej z posiadania i u ytkowania pojazdów l dowych z nap dem asnym, cznie z ubezpieczeniem odpowiedzialno ci przewo nika. Grupa 15. Gwarancja ubezpieczeniowa: 1) bezpo rednia; 2) po rednia. Grupa 11. Ubezpieczenia odpowiedzialno ci cywilnej wszelkiego rodzaju, wynikaj cej z posiadania i u ytkowania statków powietrznych, cznie z ubezpieczeniem odpowiedzialno ci przewo nika. Grupa 16. Ubezpieczenia ró nych ryzyk finansowych, w tym: 1) ryzyka utraty zatrudnienia; 2) niewystarczaj cego dochodu; 3) z ych warunków atmosferycznych; 4) utraty zysków; 5) sta ych wydatków ogólnych; 6) nieprzewidzianych wydatków handlowych; 7) utraty warto ci rynkowej; 8) utraty sta ego ród a dochodu; 9) po rednich strat handlowych poza wy ej wymienionymi; 10) innych strat finansowych. Grupa 12. Ubezpieczenia odpowiedzialno ci cywilnej za eglug morsk i ródl dow , wynikaj cej z posiadania i u ytkowania statków eglugi ródl dowej i statków morskich, cznie z ubezpieczeniem odpowiedzialno ci przewo nika. Grupa 13. Ubezpieczenia odpowiedzialno ci cywilnej (ubezpieczenie odpowiedzialno ci cywilnej ogólnej) nieuj tej w grupach 10-12. dr Ilona Kwiecie - materia y wyk adowe 11 dr Ilona Kwiecie - materia y wyk adowe 12 2 dobrowolne – obowi zkowe Ustawa o ub. obowi zkowych, UFG i PBUK Przymus – zawarcie, tre Grupa 17. Ubezpieczenia ochrony prawnej. Grupa 18. Ubezpieczenia wiadczenia pomocy na korzy osób, które popad y w trudno ci w czasie podró y lub podczas nieobecno ci w miejscu zamieszkania. dr Ilona Kwiecie - materia y wyk adowe 13 dr Ilona Kwiecie - materia y wyk adowe 14 Ustawa o ubezpieczeniach obowi zkowych, UFG i PBUK z 22 maja 2003r. okre la: 1) 2) zasady zawierania i wykonywania umów ubezpieczenia: a. OC posiadaczy pojazdów mechanicznych b. OC rolników z tytu u posiadania gospodarstwa rolnego c. budynków wchodz cych w sk ad gospodarstwa rolnego od ognia i innych zdarze losowych 3) podstawowe zasady, jakim powinny odpowiada inne (pozosta e) umowy ubezpiecze obowi zkowych 4) zadania i zasady dzia ania UFG i PBUK sposób kontroli spe nienia obowi zku zawarcia umów ubezpiecze (okre lonych w pkt 1) oraz konsekwencje niespe nienia tego obowi zku dr Ilona Kwiecie - materia y wyk adowe 15 dr Ilona Kwiecie - materia y wyk adowe 16 Ubezpieczenia obowi zkowe to: 1) ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powsta e w zwi zku z ruchem tych pojazdów 2) ubezpieczenie OC rolników z tytu u posiadania gospodarstwa rolnego 3) ubezpieczenie budynków wchodz cych w sk ad gospodarstwa rolnego od ognia i innych zdarze losowych 4) ubezpieczenia wynikaj ce z przepisów odr bnych ustaw lub umów mi dzynarodowych ratyfikowanych przez RP, nak adaj cych na adwokatów radców prawnych notariuszy komorników s dowych doradców podatkowych bieg ych rewidentów biur rachunkowych rzeczoznawców maj tkowych po redników w obrocie nieruchomo ciami zarz dców nieruchomo ci architektów in ynierów budownictwa oraz urbanistów brokerów ubezpieczeniowych i multiagentów okre lone podmioty obowi zek zawarcia umowy ubezpieczenia. dr Ilona Kwiecie - materia y wyk adowe 17 dr Ilona Kwiecie - materia y wyk adowe 18 3 indywidualne – zbiorowe rzeczników patentowych kwalifikowanych podmiotów wiadcz cych us ugi certyfikacyjne detektywów podmiotu przyjmuj cego zamówienia na wiadczenia zdrowotne podmiotów wykonuj cych wiadczenia zdrowotne Lekarzy i dentystów Domów maklerskich organizatorów imprez masowych organizatorów turystyki i po redników turystycznych podmiotów eksploatuj cych obiekt j drowy Agencji ochrony.. cicieli statków przewo cych ponad 2 tys. ton oleju luzem za szkody zw. z zanieczyszczeniem wód olejami Indywidualne 1 przedmiot 1 podmiot 1 umowa Zbiorowe Ochron obj ta jest odpowiedzialno cywilna za szkody powsta e przy wykonywaniu czynno ci, zawodu albo prowadzeniu dzia alno ci lub ce nast pstwem wad produktu – okre lona w ustawie wprowadzaj cej dany obowi zek. dr Ilona Kwiecie - materia y wyk adowe przedmiotów lub podmiotów grupowe (dot. ryzyk osobowych) 19 komercyjne i wzajemne dr Ilona Kwiecie - materia y wyk adowe 20 dowe – morskie – reasekuracja Cel funkcjonowania ubezpieczyciela: zysk - ochrona KC KM Umowa nienazwana, standardy - S.A. TUW (mutual) Captive pool – z udzia em pa stwa w zakresie ryzyka katastrof dr Ilona Kwiecie - materia y wyk adowe 21 dr Ilona Kwiecie - materia y wyk adowe 22 bezpo rednie – po rednie charakter podmiotu transferuj cego ryzyko koasekuracja ZU Ub. Bezpo rednie ZU ZU ubezpieczenie koasekuracja ub. po rednie reasekuracja retrocesja Ka dy z ubezpieczycieli - ubezpiecza dane ryzyko w okre lonej cz ci - nale y mu si adekwatnie do tego odpowiednia cz sk adki - w takim samym stosunku obci a zak ad ewentualna szkoda. dr Ilona Kwiecie - materia y wyk adowe 23 dr Ilona Kwiecie - materia y wyk adowe 24 4 reasekuracja retrocesja reasekurator polega na odst powaniu cz ci (a nawet ca ci) ryzyka przyj tego do ubezpieczenia transfer nast puje z zak adu ubezpiecze (cedent) do nast pnego zak adu ubezpiecze (reasekurator, cesjonariusz) wtórny podzia ryzyka, nie maj cy znaczenia - w zakresie zobowi za ubezpiecze – dla ubezpieczaj cego si dr Ilona Kwiecie - materia y wyk adowe prawnych zak adu 25 5