Inwestycje drogowe w opłacie za dostępność

Inwestycje drogowe w opłacie za dostępność
Speed uppp Poland
Warszawa, 25 kwietnia 2013 r.
Uwarunkowania realizacji projektów drogowych
1. Obowiązek ustawowy jednostek samorządu terytorialnego realizacji zadań
publicznych w zakresie dróg publicznych
2. Podział dróg według kryterium płatności
– drogi płatne dla końcowych użytkowników
– drogi bezpłatne dla końcowych użytkowników
3. Charakterystyka projektów drogowych
– wysokie nakłady kapitałowe
– wymóg ciągłego monitorowania stanu nawierzchni oraz podejmowania działań
remontowych
4. Podział ryzyka pomiędzy podmiotem publicznym a partnerem prywatnym
– każda ze stron ponosi te ryzyka, którymi jest w stanie lepiej zarządzać, oraz na które
ma największy wpływ
– każda ze stron ponosi skutki finansowe zmaterializowania się ryzyka, które ponosi
– analiza ryzyka indywidualnie dla każdego projektu drogowego
Inwestycje drogowe w opłacie za dostępność
2
Najczęściej stosowane modele wynagrodzenia
partnera prywatnego w drogowych projektach ppp
Rodzaj drogi
Drogi płatne
Drogi
bezpłatne
Opłata zależna od
Rodzaj wynagrodzenia
faktycznej liczby
użytkowników
opłaty od użytkowników
dostępności
opłata za dostępność od podmiotu publicznego,
który pobiera opłaty od użytkowników końcowych
faktycznej liczby
użytkowników
opłaty typu „shadow toll” od podmiotu
publicznego
dostępności
opłata za dostępność od podmiotu publicznego
Uwzględnienie systemu kar umownych pomniejszających opłatę za dostępność
w sytuacji nie wywiązania się partnera prywatnego ze zobowiązań umowy o ppp
wraz z systemem premii/rekompensat dla partnera prywatnego np. w przypadku
zwiększonego natężenia ruchu, niż przewidziano w umowie o ppp.
Inwestycje drogowe w opłacie za dostępność
3
Projekty drogowe rekomendowane do realizacji
w opłacie za dostępność
Drogi krajowe inne niż autostrady i drogi ekspresowe, drogi regionalne
i lokalne mogą być realizowane tylko w formule nieodpłatnej dla
użytkowników:
 poprzez opłaty za dostępność lub
 opłaty za rzeczywiste użytkowanie typu „shadow toll” uiszczane przez
podmiot publiczny.
Opłata za dostępność rekomendowana gdy:
 brak prawnej możliwości wynagrodzenia partnera prywatnego w formie
opłaty od użytkowników lub
 opłaty od użytkowników nie są wystarczające do pokrycia wydatków
związanych z projektem (koszty projektu oraz zysk partnera prywatnego).
Inwestycje drogowe w opłacie za dostępność
4
„Dostępność” w projektach drogowych (1)
Opłata za dostępność jako opłata za:
• zapewnienie przejezdności na przedmiotowym odcinku drogi,
• zachowanie odpowiednich standardów na odcinku drogi,
• zapewnienie bezpieczeństwa użytkownikom drogi.
Zapewnienie dostępności w projektach drogowych w odniesieniu do etapu budowy może być
rozumiane jako realizacja m.in. prac:
• związanych z budową, naprawą lub modernizacją drogi z wykorzystaniem odpowiednich
rozwiązań technicznych, zapewniających odpowiednią jakość nawierzchni, odpowiednią
równość podłużnej podłoża oraz odpowiednie właściwości przeciwślizgowe,
• budowy poboczy o określonej jakości,
• zapewnienia odpowiedniego oznakowania poziomego i pionowego,
• realizacji oświetlenia,
• realizacji systemu kanalizacyjnego, w tym rowów,
• organizacji zieleni funkcjonalnej i ozdobnej,
• budowy urządzeń ochrony środowiska,
• innych, np. organizacji wiat przystankowych,
które umożliwią zapewnienie dostępności drogi w okresie trwania umowy o ppp oraz
przejazd wzdłuż odcinka drogi w okresie naprawy lub modernizacji.
Inwestycje drogowe w opłacie za dostępność
5
„Dostępność” w projektach drogowych (2)
Zapewnienie dostępności w projektach drogowych na etapie eksploatacji może być
rozumiane jako realizacja m.in. prac:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
utrzymania nawierzchni w odpowiednim stanie,
realizacji okresowych remontów,
utrzymania zieleni,
usuwania odpadów i zachowania czystości,
zapobiegania powstawaniu i likwidacji śliskości i odśnieżania,
utrzymania poboczy,
zapewnienia sprawnego systemu odwodnienia,
monitoringu sprawności oraz naprawy oświetlenia,
zapewnienia ochrony środowiska,
informowania i ostrzegania użytkowników przed zaistniałymi na drodze sytuacjami
w sposób umożliwiający minimalizowanie szkodliwych następstw tych sytuacji,
przy zachowaniu określonego w umowie o ppp czasu reakcji dla wykonania ww. prac.
Zachowanie odpowiednich standardów ma skutkować przekazaniem drogi podmiotowi
publicznemu po zakończeniu okresu trwania umowy o ppp w określonym stanie.
Inwestycje drogowe w opłacie za dostępność
6
Dlaczego warto rozważyć opłatę za dostępność?
1. Efektywność wydatkowania środków publicznych
2. Opłaty za dostępność pozwalają rozłożyć nakłady kapitałowe w czasie
3. Ryzyko popytu oparte jest na solidnym partnerze – podmiocie publicznym, co
zwiększa wydatnie prawdopodobieństwo uzyskania finansowania (niższy profil
ryzyka dzięki dobrze zdefiniowanym strumieniom przychodów)
4. Dla podmiotu publicznego jest to z góry określona i maksymalna (przy nie
przekroczeniu założonego natężenia ruchu) opłata za usługę zapewnienia
dostępności przez partnera prywatnego
5. Efektywna kontrola partnera prywatnego – brak dostępności lub obniżona
jakość skutkuje niższą płatnością od podmiotu publicznego
6. Podmiot publiczny korzysta na ewentualnych przychodach z projektu (np.
opłaty od użytkowników, dzierżawa terenu pod MOP)
7. Odpowiednia struktura projektu nie powoduje powiększenia długu publicznego
Inwestycje drogowe w opłacie za dostępność
7
Projekty w opłacie za dostępność – postulaty zmian
Jednoznaczne zasady zaliczania zobowiązań podmiotów publicznych do długu
i klasyfikacji płatności na rzecz partnera prywatnego (opłaty za dostępność)
do:
 wydatków bieżących
 wydatków majątkowych
 rozchodów.
Czy poszczególne komponenty opłaty za dostępność z tytułu tej samej
umowy o ppp mogą zostać zaklasyfikowane do różnych kategorii
w budżecie podmiotu publicznego?
Inwestycje drogowe w opłacie za dostępność
8
Dostępność finansowania projektów drogowych w formule ppp
1. Jak najwcześniejsze włączenie banku w przygotowanie projektu ppp
2. Konsultacje z bankiem w procesie wypracowania struktury drogowego
projektu ppp (w tym podziału ryzyka)
3. Konsultacje z bankiem konstrukcji mechanizmu wynagrodzenia
opartego na opłacie za dostępność, w tym systemu kar umownych –
uwiarygodnienie źródła spłaty zobowiązań partnera prywatnego z tytułu
umowy finansowania
4. Czytelne zasady zaliczania zobowiązań podmiotów publicznych do
długu i klasyfikacji płatności na rzecz partnera prywatnego – ocena
zdolności podmiotu publicznego do wykonania zobowiązań z tytułu
umowy o ppp
Inwestycje drogowe w opłacie za dostępność
9
Kontakt
Jan Dziekański
Dyrektor Departamentu Finansowania Strukturalnego i Doradztwa
Bank Gospodarstwa Krajowego
Al. Jerozolimskie 7
00-955 Warszawa
tel: +48 22 599 93 97
fax: +48 22 596 59 08
email: [email protected]
http://www.bgk.com.pl/
10