pobierz - Akademia Orange

Mateusz Ryczek
Kiedy miasto brzmiało inaczej –
muzycy Wrocławianie
Grupa odbiorcza: klasy II-VI. Około 25 osób.
Czas realizacji: 60 min.
Cele:
- UwraŜliwienie na otaczające dźwięki
- Uświadomienie dzieci, Ŝe miasto w róŜnych okresach brzmiało inaczej
- Rozwijanie wyobraźni muzycznej
- Tworzenie konotacji między dawnym sposobem Ŝycia, wyglądem miasta, sposobami
komunikacji a fonosferą miasta
- PrzybliŜenie postaci muzyków związanych z Wrocławiem – Johannesa Brahmsa oraz
Carla Marii von Webera i współczesnego twórcy
- Wprowadzenie pojęcia kolaŜu muzycznego
Materiały i programy:
- program Cubase Le
- ilustracje dawnego wyglądu miasta, z róŜnych okresów.
- sample imitujące fenomeny brzmieniowe fonosfery Wrocławia róŜnych czasów
- krótkie fragmenty kompozycji J. Brahmsa i C. M. Webera.
- rzutnik multimedialny
KIEDY MIASTO BRZMIAŁO INACZEJ - jest to propozycja zajęć, które przebiegają
dwutorowo. Jedna ścieŜka jest budowaniem świadomości uczestników warsztatów
o zmieniającej się wraz z epokami fonosferze miasta. Próba powiązania wiadomości
zdobytych na podstawie źródeł historycznych o mieście z jego ówczesną brzmieniowością.
Drugi wątek dotyczy wielkich muzyków związanych z Wrocławiem. Dzieci dowiadują się,
co łączyło (łączy) omawiane postaci z tym miastem. Jako podsumowanie zajęć uczestnicy
tworzą kolaŜ muzyczny z dźwięków dawnego Wrocławia z róŜnych epok (oczywiście są
to współcześnie nagrane dźwięki, swoista „rekonstrukcja” fenomenów dźwiękowych dawnych
czasów – np. dźwięk drewnianego koła toczącego się po kamiennej ulicy, dźwięki
zamykanych zamków, dzwonów, łańcuchów, koni, parowozu, itp.)
Przebieg zajęć:
Część I
Prowadzący rozmawia z uczestnikami na temat fonosfery. Zachęca do wspólnej refleksji
nad fonosferą współczesnego miasta. Czy zawsze taka była?
Zademonstrowanie za pomocą rzutnika multimedialnego prezentacji stworzonej w programie
Powerpoint na podstawie dostępnych źródeł bibliograficznych i internetowych. NaleŜy
pokazać wygląd miasta i ludzi w róŜnych epokach. Niezwykle pomocne są źródła
ikonograficzne (ryciny, malowidła), których reprodukcje naleŜy zamieścić w prezentacji.
Przy tej okazji, dzieci podejmują próbę odgadnięcia, jaki dźwięki otaczały człowieka w
mieście
w danej epoce.
Zagadki dźwiękowe
Prowadzący prezentuje przykłady audialne a uczestnicy zajęć próbują odgadnąć, co jest
źródłem dźwięku. Urywki brzmień to uprzednio przygotowane sample naśladujące fenomeny
dawnej fonosfery miasta (np. uderzanie metalu o metal = dźwięk kucia Ŝelaza, stukot kopyt
końskich, dzwon).
Część II
PrzybliŜenie postaci Johannesa Brahmsa oraz Carla Marii von Webera. Określenie ich
związku z Wrocławiem. Prezentacja miejsc (za pomocą rzutnika), gdzie mieszkali i działali.
Prezentacja współcześnie działającego kompozytora, mieszkającego we Wrocławiu.
Prezentacja fragmentów kompozycji wyŜej wymienionych kompozytorów. Warto
zaprezentować „Uwerturę akademicką” Johannesa Brahmsa – napisaną specjalnie dla
Uniwersytetu Wrocławskiego.
Przydatne
informacje
Prof. Maria Zduniak pisze:
„Johannes Brahms nigdy we Wrocławiu nie mieszkał. W latach 1874-1881 kompozytor wielokrotnie tu
bywał i występował. Działo się tak głównie dzięki staraniom Wrocławskiego Stowarzyszenia
Orkiestralnego, będącego w II połowie XIX wieku głównym ośrodkiem muzycznego Ŝycia miasta. Nie
bez znaczenia był fakt, Ŝe funkcję dyrygenta Stowarzyszenia pełnił wtedy Bernhard Scholz - prywatnie
bliski przyjaciel kompozytora. Brahms był muzykiem bardzo wszechstronnym: komponował,
wykonywał własne utwory i dyrygował. Podczas występów zarówno na koncertach abonamentowych,
jak i odbywających się kilka dni później kameralnych, dał się poznać wrocławskiej publiczności w
kaŜdej z tych ról. Obok wzajemnej sympatii połączyła go z nią specyficzna więź: kompozytor nie był
traktowany bezkrytycznie, co moŜna uznać za ewenement. Za swoją twórczość otrzymał w roku 1879
tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Wrocławskiego. W dowód wdzięczności skomponował
Uwerturę Akademicką, o której sam mówił, Ŝe jest "wesołym potpourri piosenek studenckich a` la
Franz von Suppé". W tym błyskotliwym, pełnym humoru utworze znalazły się równieŜ fragmenty
studenckiego Gaudeamus. Kompozytor był we Wrocławiu postacią znaną i lubianą, dzięki czemu
zdobył mocną pozycję.”
Carl Maria von Weber (1786-1826) od 1804 pełnił funkcję kierownika muzycznego opery we
Wrocławiu. Mieszkał on w budynku, w którym mieści się aktualnie Liceum nr 9, przy ul. Księdza Piotra
Skargi 29 (naprzeciwko Galerii Dominikańskiej). Weber odegrał ogromną rolę jako reformator opery,
co miało wpływ na sztukę muzyczną doby romantyzmu.
Aktualnie we Wrocławiu działa wielu kompozytorów, których muzyka zdobywa krajowe i zagraniczne
sale koncertowe. Są to między innymi GraŜyna Pstrokońska-Nawratil, Cezary Duchnowski, Agata
Zubel, Michał Moc, Paweł Hendrich. Muzyka kaŜdego z tych twórców jest niezwykle ciekawym
tematem, wartym zaprezentowania podczas zajęć.
Część III
Wyjaśnienie istoty kolaŜu muzycznego i przejście do pracy nad własną kompozycją
kolaŜową. Dzieci zostają pogrupowane w 2-4 osobowe zespoły. Prowadzący objaśnia
sposób pracy w środowisku programu Cubase Le. Dzieci „otaczają” urywki fragmentów
kompozycji autorstwa omawianych kompozytorów samplami hipotetycznej fonosfery
Wrocławia róŜnych czasów. Gotowe kompozycje zostają zapisane w formacie mp3 lub
bezstratnym przez prowadzącego. Mogą zostać przesłane uczestnikom drogą mailową
(mp3) bądź nagrane na płytę CD (bezstratne) i wręczone na pamiątkę.
Przydatne strony:
Alternatywny program dla Cubase Le:
http://audacity.sourceforge.net/?lang=pl