ZAŁOŻENIA REALIZACJI PROGRAMU EDUKACYJNEGO

ZAŁOŻENIA REALIZACJI PROGRAMU EDUKACYJNEGO
PT. „WOLNOŚĆ ODDECHU – ZAPOBIEGAJ ASTMIE”
Autor programu
- Elżbieta Łata
Dyrektor Departamentu Promocji Zdrowia i Oświaty Zdrowotnej
Główny Inspektorat Sanitarny
Konsultanci medyczni programu
- prof. dr hab. n. med. Elżbieta Piontek
Centrum Zdrowia Dziecka
- prof. dr hab. n. med. Marek S. Kowalski
Uniwersytet Medyczny w Łodzi
„Wolność Oddechu – Zapobiegaj Astmie” to program edukacyjny prowadzony wśród uczniów klas
I-III szkół podstawowych realizowany przez Główny Inspektorat Sanitarny przy współpracy z
Polskim Towarzystwem Oświaty Zdrowotnej, Polskim Towarzystwem Alergologicznym oraz
firmą AstraZeneca.
Średnio w każdej klasie jest jedno dziecko z objawami astmy. Często o jego
chorobie nie wiedzą nawet rodzice. Program „WOLNOŚĆ ODDECHU – Zapobiegaj
Astmie” uczy dzieci oraz ich opiekunów, jak rozpoznać astmę i jak z nią żyć. Program
ten adresowany jest do szkół podstawowych. Zainicjowany został przez Główny
Inspektorat Sanitarny w 2004 roku w 3 województwach. W roku szkolnym 2007/08 objął
swoim zasięgiem całą Polskę!
Astma w Polsce
Szacuje się, że w Polsce jest około milion dzieci chorych na astmę oskrzelową. Liczba ta
znalazła potwierdzenie w badaniach przesiewowych przeprowadzonych w ramach Programu
Edukacyjnego „Wolność Oddechu – Zapobiegaj Astmie”. W latach 2004-2005 badaniami
objęto 16621 uczniów z klas I-III chodzących do 315 szkół podstawowych w 6 województwach.
Objawy astmy miało średnio 8% badanych uczniów, ale wyniki były bardzo zróżnicowane. Na
przykład w niektórych szkołach w województwie lubelskim odsetek dzieci z objawami choroby
dochodził do 13,5% (w Kalinowicach), a nawet do 19% (w Lublinie). Najbardziej niepokojące
jest to, że w ponad połowie przypadków rodzice dzieci, u których stwierdzono objawy astmy
nie wiedzieli wcześniej nic o ich chorobie.
Liczba zachorowań na astmę wzrasta z roku na rok, a szczególnie duży odsetek chorych jest
wśród osób młodych. Choć nauka przynosi coraz to nowe sensacyjne odkrycia, to ciągle nie
jest dokładnie znana przyczyna choroby. Rozwój medycyny w ostatnich dekadach pozwala
jednak być optymistą. Umiemy już zdiagnozować astmę we wczesnym stadium, a także
skutecznie zahamować rozwój choroby. Właściwie prowadzona osoba z astmą może dziś
normalnie żyć: uczyć się, pracować i uprawiać sport. Terapia astmy wcale nie musi być
dużym obciążeniem czasowym ani finansowym dla chorego. Natomiast gdy astma nie jest
kontrolowana, wtedy objawy stają się z czasem coraz bardziej uciążliwe, a atak astmy może
oznaczać hospitalizację i zagrożenie dla życia. Dlatego szczególnie ważne jest wyczulenie na
ten problem rodziców i nauczycieli. To od nich w dużym stopniu zależy czy dzieci z astmą
będą mogły normalnie żyć.
Tekst: Elżbieta Łata
Program Edukacyjny
1. Cel główny programu
Uświadomienie rodzicom i opiekunom dzieci znaczenia wczesnej profilaktyki astmy
oraz stworzenie dzieciom zagrożonym chorobą możliwości optymalnej jakości życia.
2. Cele szczegółowe
Edukacja rodziców i opiekunów dzieci w zakresie umiejętności obserwacji objawów
astmy.
Zmiana percepcji dziecka z astmą jako osoby z pełnymi możliwościami rozwojowymi.
3. Adresaci programu
Uczniowie klas I-III
Rodzice i opiekunowie uczniów
Wychowawcy klas I-III
Pielęgniarki środowiska szkolnego
4. Partnerzy i organizatorzy programu
Główny Inspektorat Sanitarny
16 Wojewódzkich Stacji Sanitarno-Epidemiologicznych
Polskie Towarzystwo Oświaty Zdrowotnej
Polskie Towarzystwo Alergologiczne
Firma AstraZeneca
5. Pomoce programowe
w czasie realizacji programu szkoła jest wyposażana w następujące materiały,
które umieszczone są na stronie internetowej programu www.wolnoscoddechu.pl
poradnik dla szkolnego koordynatora,
książeczka edukacyjna dla dzieci,
plakat,
film,
ulotka,
naklejka,
zakładka,
Dopełnieniem materiałów przekazywanych szkole, jest interaktywny kurs internetowy dla
nauczycieli, rodziców i dzieci w języku angielskim oraz scenariusz lekcji. Materiały te
zamieszczone także na wyżej wymienionej stronie internetowej.
W celu uzyskania bardziej szczegółowych informacji o przebiegu, jak i przystąpieniu
szkoły do programu na terenie powiatu, należy skontaktować się z pracownikiem
Promocji Zdrowia i Oświaty Zdrowotnej Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej
znajdującej się w każdym powiecie województwa Warmińsko-Mazurskiego.
Wykaz szkół i koordynatorów biorących udział w programie
Realizacja programu w województwie warmińsko-mazurskim