Sylabus przedmiotu

Sylabus przedmiotu
Przedmiot:
Konwersatorium z literatur europejskich
Kierunek: Filologia polska, I stopień [6 sem], stacjonarny, ogólnoakademicki, rozpoczęty w: 2012
Tytuł lub szczegółowa
Konwersatorium z literatur europejskich
nazwa przedmiotu:
Rok/Semestr: II/3
Liczba godzin: 15,0
Nauczyciel: Niewiadomski, Andrzej, dr hab.
Forma zajęć: konwersatorium
Rodzaj zaliczenia: zaliczenie na ocenę
Punkty ECTS: 2,0
5,0 Godziny kontaktowe z prowadzącym zajęcia realizowane w formie konsultacji
15,0 Godziny kontaktowe z prowadzącym zajęcia realizowane w formie zajęć
dydaktycznych
15,0 Przygotowanie się studenta do zajęć dydaktycznych
10,0 Przygotowanie się studenta do zaliczeń i/lub egzaminów
15,0 Studiowanie przez studenta literatury przedmiotu
Godzinowe
ekwiwalenty punktów
ECTS (łączna liczba
godzin w semestrze):
Poziom trudności: nie dotyczy
Wstępne wymagania: Przyjęcie na podstawie zapisów, do wyczerpania limitu miejsc
•
•
Metody dydaktyczne:
•
•
dyskusja dydaktyczna
klasyczna metoda problemowa
objaśnienie lub wyjaśnienie
wykład konwersatoryjny
Europejska awangarda poetycka. Twórczość G. Apollinaire’a, jej korzenie symbolistyczne,
elementy inspiracji futuryzmem, teksty prekursorskie wobec surrealizmu. Kubizm poetycki,
„Strefa” i „Wielkanoc w Nowym Jorku” B. Cendrarsa. Apollinaire – „List oceaniczny, Cendrars –
„List oceaniczny”; Poezja T. S. Eliota i myśl teoretyczna. Pojęcie „korelatu obiektywnego”. Kryzys
cywilizacji zachodniej w „Ziemi jałowej”. Eliot a imagizm; Różne tendencje w poezji anglosaskiej.
Twórczość Pounda i Audena jako przejawy „wysokiego modernizmu”. W. Stevens, W. C. Williams,
E. Bishop. Poezja konfesyjna; Poezja i filozofia – R. M. Rilke. Rilke a wpływy symbolizmu i
ekspresjonizmu. Religia sztuki w „Sonetach do Orfeusza”. Kryzys duchowości zachodniej w
„Elegiach duinejskich”. Rilke a Eliot; Poezja P. Celana i tradycja ekspresjonizmu. Celan i
Holocaust; Poezja rosyjska: Błok – Achmatowa – Mandelsztam – Brodski. Awangarda poetycka w
Rosji – Majakowski, futuryści i koncepcja języka pozarozumowego; Proust i koncepcja „pamięci
analogicznej”. Nowa forma powieści. Proustowska koncepcja „powieści-katedry” kontra poetyka
realistyczna. Narracja personalna, bohater-pisarz, nadrzędność sztuki wobec egzystencji;
Twórczość J. Joyce’a. Technika strumienia świadomości. „Awangardowość” „Ulissesa” i
umitycznienie rzeczywistości. Uniwersalizm form i uniwersalizm postrzegania świata „Ulisses” na
tle innych próz Joyce’a; Analiza przyczyn kryzysu świadomości europejskiej w „Czarodziejskiej
górze” T. Manna. „Złudny” realizm powieści. Mann a niemiecka tradycja literacka i koncepcja
Bildugsroman. Spory ideowe w dziele Manna. Mann i Musil; Powieści F. Kafki jako wyraz
zagrożenia integralności „ja”. Nieprzejrzystość Kafkowskiego dzieła i „nieliteracka” koncepcja
Zakres tematów:
literatury; B. Brecht i dramat ekspresjonistyczny – „Matka Courage”. Pacyfizm w literaturze
europejskiej XX wieku; A Gide i „Lochy Watykanu” – początek dylematów nowoczesności. Nauka i
wiara. „Człowiek niepotrzebny” w XX wieku. Pojęcie „czynu bezinteresownego”; „Podróż do kresu
nocy” – F. Celine i demaskacja etosu mieszczańskiego. Irracjonalność zła. Celine i tradycja
„czarnej” literatury. „Podróż do kresu nocy” i „Jądro ciemności” Conrada; J. P. Sartre i założenia
egzystencjalizmu. Gide i Celine jako prekursorzy literatury egzystencjalistycznej. Myśl
filozoficzna i jej realizacje literackie – „Muchy”, „Przy drzwiach zamkniętych”; Indywidualny
wariant egzystencjalizmu: A. Camus i „Obcy”. Ewolucja stanowiska etycznego – „Obcy” a
„Dżuma”. Spór Camus – Sartre. Eseistyka Camusa jako komentarz do prozy („Mit Syzyfa”,
„Człowiek zbuntowany”); „Mistrz i Małgorzata” Bułhakowa. Nowoczesna powieść
uniwersalistyczna i tradycja literacka. Agnostycyzm modernistycznej sztuki i tradycja religii.
Literatura a totalitaryzm; Dramaty Becketta jako ostatnia manifestacja nowoczesności. Beckett a
teatr absurdu – pozorne podobieństwa. Tragiczność Beckettowska. „Czekając na Godota” i
„Końcówka” wobec prozy Becket. Beckett a literatura wyczerpania; G. Grass, „Blaszany
bębenek” – powieść modernistyczna czy postmodernistyczna; Grass i tradycja literatury
niemieckiej (ekspresjonizm, „Czarodziejska góra” Manna). M. Kundera („Księga śmiechu i
zapomnienia”, „Nieznośna lekkość bytu”) i U. Eco („Imię róży”) – dwie koncepcje powieści
postmodernistycznej. Uzasadnienia – eseistyka Eco (Wstęp do „Imienia róży”) i Kundery.
Historiograficzna metapowieść. Literatura „wyczerpania” i literatura „ponownego napełnienia”
Forma oceniania: • końcowe zaliczenie pisemne
Warunki zaliczenia:
1 aktywne uczestnictwo w zajęciach
2. końcowy test pisemny
Literatura zalecana: Dzieje literatur europejskich, pod. Red. W. Floriana, Warszawa 1971, t. 1 i
nast.; J. Błoński, Widzieć jasno w zachwyceniu. Szkic literacki o twórczości Prousta, Kraków 1985;
E. Naganowski, Telemach w labiryncie świata. O twórczości Jamesa Joyce’a, Poznań 1997; F. Lyra,
William Faulkner, Warszawa 1969; E. Naganowski, Podróż bez końca. O życiu i twórczości Roberta
Musila, Kraków 1980; M. Kędzierski, Samuel Beckett, Warszawa 1990; Z. Bieńkowski, W skali
Literatura:
wyobraźni, Warszawa 1983, Z. Jarosiński, Postacie poezji, Warszawa 1985. Ponadto zalecana
lektura wstępów w następujących wydaniach BN: G. Apollinaire, Wybór poezji, oprac. J.
Kwiatkowski, Kraków 1975; T. S. Eliot, Wybór poezji, wstęp W. Rulewicz, Wrocław 1990; M.
Bułhakow, Mistrz i Małgorzata, wstęp. A. Drawicz, Wrocław 1990; S. Beckett, Dramaty. Wybór,
przeł. i oprac. A. Libera, Wrocław 1995; B. Brecht, Dramaty, oprac. K. Gajek, Wrocław 1976