D - Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Świdnicy

WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 30 września 2014 roku
Sąd Rejonowy w Świdnicy I Wydział Cywilny
w składzie następującym
Przewodniczący: SSR Monika Pieczara
Protokolant: Marta Bykiewicz – Drzewakowska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 25 września 2014 roku w Ś.
sprawy z p o w ó d z t w a K. P.
p r z e c i w k o K. Sp. J. Z. K. z siedzibą w Ś.
o zapłatę kwoty 30.000 zł
I. oddala powództwo;
II. nakazuje powodowi, aby uiścił na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Świdnicy kwotę 648,24 zł tytułem
brakujących kosztów sporządzenia opinii przez biegłego sądowego.
UZASADNIENIE
Powód K. P. wniósł o zasądzenie od strony pozwanej K. Sp. J. Z. K. z siedzibą w Ś. kwoty 30.000 zł z ustawowymi
odsetkami od dnia wniesienia pozwu oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm
przepisanych. W uzasadnieniu powód wskazał, że dnia 31.12.2008r. strony zawarły umowę o ustanowieniu odrębnej
własności i sprzedaży lokalu mieszkalnego położonego w Ś. przy ul. (...) wraz z garażem oznaczonym numerem (...)
za kwotę 378.000 zł. W trakcie użytkowania lokalu mieszkalnego powód stwierdził istnienie w nim wad polegających
na złym działaniu instalacji wentylacyjnej, w szczególności: 1) w pokoju z kominkiem wydostają się spaliny przez
kratkę wentylacyjną w sytuacji, gdy z kominka korzystają właściciele lokalu nr (...) położonego w tym budynku, 2) w
pokoju z kominkiem pomimo rozszczelnienia okien wydobywają się spaliny, a zainstalowany nawiewnik w oknie nie
zapobiega temu zjawisku, 3) zainstalowany układ wentylacyjny nie działa prawidłowo, albowiem nie wciąga powietrza,
lecz je wydmuchuje. Powód jest zmuszony szczególnie w okresie jesienno – zimowym celem zapewnienia prawidłowej
wentylacji do otwierania okien, gdyż pomimo ich rozszczelnienia nie osiąga spodziewanego efektu w działaniu
wentylacji. Powód wezwał stronę pozwaną do usunięcia wskazanych wyżej wad w terminie 14 dni z sugestią, aby ocena
instalacji wentylacyjnej odbyła się przy palącym kominku w lokalu nr (...). Pismem z dnia 29.08.2010r. pozwany
poinformował powoda, że po przeprowadzeniu w jego mieszkaniu wizji lokalnej z udziałem mistrza kominiarskiego
nie stwierdził istnienia wad opisywanych przez powoda. Powód w związku z brakiem usunięcia przez pozwanego wad
żąda obniżenia ceny lokalu mieszkalnego o kwotę 30.000 zł.
Strona pozwana (...) Sp. Jawna Z. K. z siedzibą w Ś. wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda
na rzecz strony pozwanej kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu strona pozwana zarzuciła,
że powód nie przedstawił kosztorysu, z którego wynikałaby kwota wskazana w pozwie, a ponadto pozwany wskazał,
że budynek został wybudowany na podstawie decyzji – pozwolenia na budowę nr (...) z dnia 19.06.2007r. oraz
odebrany na podstawie decyzji nr (...) z dnia 03.10.2008r. Wentylacja działa prawidłowo zgodnie z instrukcją (pkt
3), którą powód otrzymał i podpisał bez uwag w dniu 12.08.2008r. Na mieszkanie i cały obiekt powód otrzymał
pozytywny protokół kominiarski nr (...) z dnia 23.07.2008r. i nr (...) z dnia 23.07.2008r. Zarząd Wspólnoty
Mieszkaniowej przedmiotowego budynku wykonał okresowy przegląd kominów bez uwag według protokołu nr (...)
z dnia 22.03.2010r. W dniu 22.09.2010r. przeprowadzono pomiary w mieszkaniu trzonów kominowych bez uwag
według protokołu z dnia 22.09.2010r. przy udziale powoda i mistrza kominiarskiego M. L., który w tamtym okresie
nadzorował budynek z ramienia zarządu Wspólnoty Mieszkaniowej przedmiotowego budynku.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny
Budynek mieszkalny wielorodzinny położony w Ś. przy ul. (...)-5-7 został wybudowany przez (...) Spółkę Jawną Z. K.
z siedzibą w Ś. na podstawie pozwolenia na budowę nr (...) wydanego przez Starostę (...) w dniu 19.06.2007r. oraz
odebrany przez Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Ś. decyzją nr (...) z dnia 03.10.2008r.
Dowód: - decyzja Starosty (...) nr (...) z 19.06.2007r. k. 18,
- decyzja (...) w Ś. nr (...) z 03.10.2008r. k. 19.
W dniu 12.08.2008r. K. P. odebrał lokal mieszkalny położony w Ś. przy ul. (...). Przy odbiorze lokalu mieszkalnego
K. P. podpisał „Podstawową instrukcję użytkowania lokalu”. W punkcie 3 (...) wskazano, że przewody wentylacyjne
spełniają swoją funkcję, jeśli do mieszkania (pomieszczenia) jest dopuszczone powietrze, a przewody wentylacyjne
(kratki) nie są zasłonięte ani przerobione.
Dowód: - protokół odbioru lokalu mieszkalnego z 12.08.2008r. wraz z „Podstawową instrukcją użytkowania lokalu”
k. 22.
Dnia 31.10.2008r. Z. K. działający w imieniu (...) Spółki Jawnej Z. K. z siedzibą w Ś. ustanowił odrębną własność
lokalu mieszkalnego nr (...), położonego w Ś. przy ul. (...), wraz z pomieszczeniem przynależnym nr 13, znajdującym
się w przyziemiu budynku i sprzedał przedmiotowy lokal K. P., wraz z udziałem wynoszącym 3,43 % we wspólnych
częściach i urządzeniach budynku oraz w prawie własności działki gruntu nr (...), objętej Księgą Wieczystą nr (...), za
cenę 378.000 zł.
Dowód: - umowa o ustanowienie odrębnej własności i sprzedaży lokalu mieszkalnego z 31.10.2008r. k. 5-7.
W dniu 23.07.2008r. w budynku przy ul. (...) mistrz kominiarski J. B. dokonał kontroli drożności i prawidłowości
wykonania przewodów kominowych oraz podłączeń do nich. Kontrola wykazała, że:
- przewody kominowe wykonano prawidłowo,
- podłączenia do przewodów kominowych wykonano prawidłowo,
- mieszkanie wyposażono w przewody kominowe: wentylacja kuchni, wentylacja łazienki, przewód kominowy
spalinowy dla C.O. gazowego i przewód dymowy dla pieca stałopalnego typu „kominek”,
- przewody kominowe są drożne i osiągają prawidłowy ciąg,
- przewody kominowe nadają się do eksploatacji,
- nawiew powietrza do pomieszczenia, w którym znajduje się piec stałopalny wykonano w stolarce okiennej.
Dowód: - protokół wykonawczy nr (...) z 23.07.2008r. k. 20,
- protokół sprawozdawczo – opiniodawczy nr (...) z 23.07.2008r. k. 21.
W dniu 22.03.2010r. mistrz kominiarski M. L. przeprowadził kontrolę przewodów kominowych: spalinowych i
wentylacyjnych w budynku przy ul. (...)-5-7 w Ś.. W toku kontroli stwierdzono, że:
- przewody kominowe są drożne,
- ciąg kominowy przy dopływie powietrza zewnętrznego do pomieszczenia jest prawidłowy,
- dostęp do czyszczenia i kontroli przewodów kominowych jest dobry,
- ogólny stan techniczny przewodów kominowych na całej ich długości jest dobry.
Dowód: - protokół z 22.03.2010r. k. 23.
Pismem z dnia 18.08.2010r. pełnomocnik K. P. powiadomił Z. K. – przedstawiciela (...) Spółki Jawnej Z. K. z siedzibą
w Ś. wadach fizycznych lokalu mieszkalnego położonego w Ś. przy ul. (...) polegających na: 1) wydostawaniu się w
pokoju z kominkiem spalin przez kratkę wentylacyjną w sytuacji, gdy z kominka korzystają właściciele lokalu nr
(...) położonego w tym budynku, 2) wydobywaniu się spalin w pokoju z kominkiem pomimo rozszczelnienia okien i
zainstalowania nawiewnika w oknie, 3) wydmuchiwaniu powietrza przez zainstalowany układ wentylacyjny zamiast
jego wciąganiu. W związku z zaistnieniem powyższych wad pełnomocnik powoda wezwał pozwanego do ich usunięcia
w terminie 14 dni licząc od daty otrzymania wezwania, pod rygorem wystąpienia na drogę postępowania sądowego. W
piśmie tym pełnomocnik powoda wskazał ponadto, że dla prawidłowej oceny funkcjonowania instalacji wentylacyjnej
konieczne jest przeprowadzenie oględzin przy palącym się kominku w lokalu nr (...).
Dowód: - pismo pełnomocnika powoda z 18.08.2010r. k. 8.
W dniu 22.09.2010r. w lokalu mieszkalnym położonym w Ś. przy ul. (...) oraz w garażu nr (...) została przeprowadzona
wizja lokalna z udziałem K. P., mistrza kominiarskiego M. L. i Z. K.. Podczas kontroli M. L. i Z. K. stwierdzili, że ciągi
kominowe w pomieszczeniach łazienki, wc, salonowym (obecnie sypialni), a także w garażu są prawidłowe. W łazience
i wc stwierdzono zainstalowanie siatek w kratkach wentylacyjnych. W mieszkaniu stwierdzono wykonanie przeróbki
polegającej na obniżeniu sufitu w łazience i wc.
Dowód: - protokół z wizji lokalnej z 22.09.2010r. k. 24
W piśmie z dnia 29.09.2010r. skierowanym do K. P. Z. K. wskazał, że w trakcie kontroli instalacji wentylacyjnej odbytej
w dniu 22.09.2010r. przy udziale mistrza kominiarskiego M. L. nie stwierdził żadnych wad ani usterek.
Dowód: - pismo pozwanego z 29.09.2010r. k. 9.
W budynku wielorodzinnym położonym w Ś. przy ul. (...)-5-7 została zastosowana wentylacja grawitacyjna, która
polega na zapewnieniu dopływie powietrza zewnętrznego dla potrzeby wentylacji przez przegrody zewnętrzne oraz
odpływie zużytego powietrza przez kanały wentylacyjne. Dopływ powietrza z zewnątrz powinien być zapewniony m.in.
przez system okienny wyposażony w funkcję rozszczelniania okien.
Dowód: - zeznania świadka A. H. k. 81-83,
- przesłuchanie w charakterze pozwanego Z. K. k. 121-122.
Przez krótki okres czasu K. P. używał kominka zamontowanego w swoim mieszkaniu. Podłączone palenisko nie miało
wymaganego dopływu powietrza z zewnątrz, ażeby mogło funkcjonować prawidłowo i nie zakłócać funkcjonowania
wentylacji grawitacyjnej, w tej sytuacji pobierało powietrze z pomieszczenia powodując odwrotny ciąg wentylacji w
pomieszczeniu z kominkiem, zasysając dym z nad dachu do mieszkania.
W okresie zimowym K. P. zatyka 3 kratki wentylacyjne, znajdujące się w pomieszczeniu z kominkiem, w sypialni i w
salonie, ponieważ przedostają się przez nie spaliny( z kratki wentylacyjnej w pomieszczeniu , gdzie był kominek) oraz
swąd (w sypialni i w salonie), kiedy sąsiedzi palą w kominkach.
Inny lokator tego samego budynku również zatyka kratki wentylacyjne, ponieważ również obserwuje u siebie w
mieszkaniu tzw. cug wsteczny.
Dowód: - zeznania świadka Ł. M. k. 129-130,
- zeznania świadka S. P. k. 119,
- przesłuchanie powoda K. P. k. 120-121,
- opinia uzupełniająca biegłego sądowego J. S. k. 136-142.
Nieprawidłowe funkcjonowanie wentylacji wywiewnych w lokalu mieszkalnym położonym w Ś. przy ul. (...)
spowodowane jest brakiem dopływu wymaganej ilości powietrza z zewnątrz. Jeden nawiewnik nie zapewnia dopływu
powietrza w ilościach wymaganych przez Polską Normę PN-83/B- (...) ze zmianą (...):2000 - Wentylacja w budynkach
mieszkalnych.
Według powyższej Polskiej Normy wymagany łączny strumień objętości powietrza wentylującego dla mieszkania K.
P. wynosi 150m3/h, nocą strumień objętości powietrza wentylującego może być zredukowany do 20m3/h/osobę.
Ponadto do podanej wartości 150m3/h należy jeszcze doliczyć ilość powietrza dla kominka uzależnioną od jego mocy.
Jeżeli w mieszkaniu K. P. był podłączony kominek o mocy 8 kW, to należy przyjąć jeszcze 80m3, co daje razem 230m3.
W salonie, gdzie był zamontowany kominek z zamkniętą komorą spalania, nie było i nie ma wymaganej czerpni
powietrza dla tego paleniska, tzw. wentylacji nawiewnej. K. powinien mieć zapewniony osobny nawiew powietrza
z zewnątrz, brak takiego nawiewu zakłócał funkcjonowanie wentylacji wywiewnej. Podczas spalania opału w
kominku, w uszczelnionym mieszkaniu, przy braku wymaganej czerpni powietrza dla kominka, zaczęło się wytwarzać
podciśnienie, które spowodowało odwrotny ciąg wentylacji wywiewnej w pokoju i zasysanie powietrza znad dachu do
mieszkania, a że w tle nad dachem znajdował się dym z palących się kominków, to był on wyczuwalny w mieszkaniu.
Wentylacja w pokoju z kominkiem była najbliższym otworem, przez który kominek pobierał powietrze do spalania.
Nawiewnik zainstalowany w oknie w pomieszczeniu z kominkiem nie gwarantuje dopływu powietrza w wymaganych
ilościach dla tego paleniska.
Z przeprowadzonych pomiarów prędkości przepływu powietrza w kratkach wentylacyjnych w mieszkaniu wynika, że
do mieszkania tego nie ma prawidłowego dopływu powietrza. Wszystkie wentylacje działają prawidłowo dopiero przy
zapewnieniu dostatecznego dopływu powietrza do mieszkania (tj. lekkie uchylenie okien).
Drzwi łazienki i wc posiadają po cztery otwory o średnicy 35mm każdy. Drzwi te nie posiadają prawidłowych otworów
nawiewnych, które powinny wynosić 220cm2. Przy zamkniętych drzwiach łazienki i wc tak małe nawiewy w drzwiach
wejściowych do tych pomieszczeń nie zapewniają prawidłowego napływu powietrza, a tym samym ograniczają
funkcjonowanie wentylacji wywiewnych w tych pomieszczeniach, nawet przy prawidłowym dopływie powietrza z
zewnątrz do mieszkania.
W pokoju dziecięcym wentylacja posiada zamontowany wentylator elektryczny. W kuchni nad kuchenką elektryczną
jest zamontowany pochłaniacz z filtrem na węgiel aktywowany. W kratkach wentylacyjnych są zamontowane siateczki.
Mieszkanie jest uszczelnione nowoczesnymi oknami i drzwiami o dużej szczelności. Mieszkanie jest ogrzewane przez
kocioł gazowy A. z zamkniętą komorą spalania, który nie pobiera powietrza do spalania z pomieszczeń i nie ma wpływu
na funkcjonowanie wentylacji wywiewnych.
W mieszkaniu powinny być zamontowane nawiewniki okienne oraz powinien być wykonany dopływ powietrza z
zewnątrz dla paleniska kominka.
W garażu wentylacja wywiewna średnicy 130mm funkcjonuje prawidłowo. Przy zasłoniętych otworach nawiewnych i
zamkniętych drzwiach garażowych wentylacja wywiewna nie funkcjonuje.
Dowód: - opinia biegłego sądowego J. S. k. 47-59, 99-102.
Przewody kominowe - wentylacyjne z pomieszczenia WC, łazienki i salonu są drożne na całej dostępnej długości. Są
wykonane zgodnie z przepisami. Zastrzeżenia budzi samo wykonanie tych przewodów, tj. spoinowanie elementów,
prefabrykatów, gdzie spoiny nie były zbierane i wygładzane. Obecnie w tych przewodach w miejscach spoinowania
prefabrykatów przewodów kominowych widać znaczne zacieki zaprawy murarskiej. Wykonanie przewodów nie ma
znaczenia dla użytkowania lokalu, jedynie szybciej osadza się kurz, tłuszcz itp. osady.
Przewód kominowy – wentylacyjny z pomieszczenia kuchni jest częściowo drożny, na głębokości około 190
cm od wylotu stwierdzono znaczną ilość zaprawy murarskiej bądź betonu, który przysłania przekrój przewodu
wentylacyjnego o około 40 % oraz widoczne pręty zbrojeniowe, wobec czego ten przewód kominowy jest o tyle procent
mniej sprawny.
Dowód: - opinia biegłego sądowego P. K. k. 232-235, e-protokół k. 272.
- zeznania świadka B. K. k. 211-214.
Sąd zważył co następuje
Powództwo podlega oddaleniu.
Powód swoje roszczenia wywodzi z rękojmi za wady fizyczne rzeczy sprzedanej. Podstawę prawną tych roszczeń
stanowi art. 556 § 1 kc, w myśl którego sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana
ma wady fizyczne, przy czym wadą fizyczną rzeczy sprzedanej jest wada:
1. zmniejszająca wartość lub użyteczność tej rzeczy ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z
okoliczności lub z przeznaczenia rzeczy,
2. jeżeli rzecz nie ma właściwości, o których istnieniu sprzedawca zapewnił kupującego,
3. jeżeli rzecz została kupującemu wydana w stanie niezupełnym.
Stosownie do art. 560 § 1 kc jeżeli rzecz sprzedana ma wady, kupujący może od umowy odstąpić albo żądać obniżenia
ceny; jednakże kupujący nie może od umowy odstąpić, jeżeli sprzedawca niezwłocznie wymieni rzecz wadliwą na
wolną od wad albo niezwłocznie usunie wady. Ograniczenie to nie ma zastosowania, jeżeli rzecz była już wymieniona
przez sprzedawcę lub naprawiana, chyba że wady są nieistotne. Art. 560 § 3 kc stanowi, że jeśli kupujący żąda obniżenia
ceny z powodu wady rzeczy sprzedanej, obniżenie powinno nastąpić w takim stosunku, w jakim wartość rzeczy wolnej
od wad pozostaje do jej wartości obliczonej z uwzględnieniem istniejących wad.
Powód powołuje się na wadę fizyczną lokalu mieszkalnego położonego w Ś. przy ul. (...) polegającą na złym działaniu
instalacji wentylacyjnej, w szczególności: wydostawaniu się spalin przez kratkę wentylacyjną w pokoju z kominkiem
w sytuacji, gdy z kominka korzystają właściciele lokalu nr (...) położonego w tym budynku, wydobywaniu się spalin
w pokoju z kominkiem pomimo rozszczelnienia okien i zainstalowanego nawiewnika w oknie, wydmuchiwaniu
powietrza przez zainstalowany układ wentylacyjny zamiast jego wciąganiu.
Celem dopuszczenia dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu kominiarstwa było uzyskanie odpowiedzi, czy
faktycznie lokal mieszkalny nabyty przez powoda od firmy (...). J. Z. K. z siedzibą w Ś. posiada wady fizyczne
polegające na nieprawidłowym działaniu instalacji wentylacyjnej. Biegły sądowy nie odpowiedział wprost na to
pytanie, stwierdził jednakowoż nieprawidłowe działanie wentylacji wywiewnych w mieszkaniu, nie zapewniające
prawidłowej wymiany powietrza, co spowodowane jest brakiem dopływu wymaganej ilości powietrza z zewnątrz.
W tym miejscu wymaga wyjaśnienia zastosowana w mieszkaniu powoda, jak w całym budynku mieszkalnym,
wentylacja grawitacyjna. Jak wynika z wyjaśnień pozwanego, zeznań świadka A. H. oraz przede wszystkim twierdzeń
zawartych w opinii biegłego sądowego J. S., sprawność wentylacji grawitacyjnej zależy od sił natury. Siłą napędową
tej wentylacji jest bowiem różnica gęstości powietrza zimnego (na zewnątrz) i ciepłego (w pomieszczeniach).
Lżejsze, ogrzane powietrze unosi się do góry i wydostaje się na zewnątrz przez kominy wentylacyjne. Wloty do
nich - zakończone kratkami - znajdują się w pomieszczeniach określanych jako brudne (kuchnia, łazienka, pralnia,
garderoba). Na jego miejsce do pomieszczeń czystych powinno napływać świeże powietrze z zewnątrz. Bardzo
często przyczyną słabego działania wentylacji naturalnej jest słaby nawiew powietrza. Dzieje się tak zwłaszcza w
domach ze zbyt szczelnymi oknami i drzwiami. W szczelnym budynku jest zbyt mało świeżego powietrza, a zjawisko
to nasila się zimą, gdy rzadko otwieramy okna. Ponieważ do wnętrza budynku nie dostaje się świeże powietrze,
jego cyrkulacja wewnątrz także zostaje zaburzona. Błąd użytkowników mieszkań polega tutaj na zapominaniu o
potrzebie rozszczelniania okien, chyba że mają one zamontowane tzw. nawiewniki powietrza, które zapewniają dopływ
powietrza z zewnątrz nawet wtedy, gdy przepustnica jest zamknięta, przez nawiewnik nadal przedostaje się powietrze co najmniej 30% maksymalnego przepływu. Oprócz utrzymywaniu szczelnych okien i drzwi oraz braku rozszczelniania
okien do zaburzeń wentylacji prowadzi także zasłanianie czy zaklejanie kratek wentylacyjnych, co jest szczególnie
niebezpieczne, ponieważ oznacza, że wentylacji nie ma - droga do usuwania na zewnątrz zużytego powietrza jest
całkowicie zamknięta. Powodem zasłaniania kratki wentylacyjnej przez użytkownika mieszkania jest wydostawanie
się z niej nieprzyjemnych zapachów, co z kolei może być następstwem niedrożnych kanałów wentylacyjnych bądź
niedostatecznego napływu powietrza z zewnątrz, co prowadzi z kolei do tego, że wytwarza się w pomieszczeniach
podciśnienie, zasysające powietrze przez kominy. Jak widać, ogromny wpływ na działanie wentylacji grawitacyjnej ma
użytkownik mieszkania i to od niego w znacznym stopniu zależy prawidłowe działanie tej wentylacji, a błędy czynione
przez niego mogą doprowadzić do zaburzenia działania systemu wentylacji naturalnej. Takie nieprawidłowe działanie
wentylacji grawitacyjnej w mieszkaniu powoda, wynikające z braku dopływu wymaganej ilości powietrza z zewnątrz,
stwierdził biegły sądowy J. S.. Jednocześnie biegły sądowy zwrócił uwagę na kilka czynników wpływających na brak
wymaganej ilości powietrza z zewnątrz w mieszkaniu powoda:
- po pierwsze, brak zamontowanych nawiewników w oknach w ilości dostosowanej do potrzeb mieszkania powoda,
zamontowanie jednego nawiewnika w oknie w pokoju z kominkiem zdaniem biegłego nie jest wystarczające,
- po drugie, brak wymaganej czerpni powietrza z zewnątrz dla paleniska kominka, co powodowało, że podczas spalania
opału w kominku w mieszkaniu wytwarzało się podciśnienie, które powodowało odwrotny ciąg wentylacji wywiewnej
i zasysanie powietrza z nad dachu do mieszkania,
- po trzecie, drzwi łazienki i wc nie posiadają prawidłowych otworów nawiewnych, które powinny wynosić 220 cm2,
- po czwarte, w pokoju dziecięcym w kratce wentylacyjnej znajduje się zamontowany wentylator elektryczny,
tymczasem stosowanie wentylacji mechanicznej jest zabronione w pomieszczeniach, gdzie jest stosowana wentylacja
grawitacyjna,
- po piąte, w kratkach wentylacyjnych zamontowane są siateczki.
Z ustalenia stanu faktycznego przez Sąd wynika jeszcze jedna nieprawidłowość, o której zeznał powód, a mianowicie:
- w okresie zimowym powód zatyka 3 kratki wentylacyjne, znajdujące się w pomieszczeniu z kominkiem, w sypialni
i w salonie.
Wnioski biegłego sądowego nie pozostawiają wątpliwości, że do mieszkania powoda nie ma dopływu wymaganej ilości
powietrza z zewnątrz, tj. według jego obliczeń 150 m3/h, a przy paleniu w kominku – 230 m3/h. Powyższe przyczyny
braku dopływu wymaganej ilości powietrza z zewnątrz do mieszkania powoda można podzielić na dwie grupy i
do pierwszej grupy zaliczyć te przyczyny, które są niezależne od użytkownika mieszkania, tj. brak zamontowanych
nawiewników okiennych i brak nawiewu powietrza dla paleniska kominka, zaś do drugiej grupy zaliczyć te
przyczyny, na które wpływ mają użytkownicy mieszkania, tj. niedostatecznie rozszczelnianie (jak i uchylanie)
nowoczesnych szczelnych okien, zasłanianie kratek wentylacyjnych, zamontowanie w kratkach wentylacyjnych
siateczek, zamontowanie w kratce wentylacyjnej wentylatora elektrycznego.
Jeśli można mówić o złym działaniu wentylacji grawitacyjnej w mieszkaniu powoda jako wady fizycznej lokalu,
to tylko w kontekście pierwszej grypy przyczyn, tj. braku nawiewników w oknach i braku czerpni powietrza dla
paleniska kominka. Odnośnie wymogów montowania nawiewników w oknach wskazać należy, że taki wymóg został
wprowadzony dopiero z momentem wejścia w życie rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 6.11.2008r.
zmieniającego rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12.04.2002r. w sprawie warunków technicznych,
jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, tj. z dniem 1 stycznia 2009r. Powyższe rozporządzenie
zmieniło § 155 ust. 3 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych(…), który otrzymał następujące brzmienie:
"W przypadku zastosowania w pomieszczeniach innego rodzaju wentylacji niż wentylacja mechaniczna nawiewna
lub nawiewno-wywiewna, dopływ powietrza zewnętrznego, w ilości niezbędnej dla potrzeb wentylacyjnych, należy
zapewnić przez urządzenia nawiewne umieszczane w oknach, drzwiach balkonowych lub w innych częściach przegród
zewnętrznych." Zatem obecnie nawiewniki, poza kominami wentylacyjnymi, stanowią niezbędny element systemu
wentylacji grawitacyjnej. Ponieważ przepis wprowadzający wymóg montowania nawiewników wszedł w życie z dniem
1 stycznia 2009r., to brak nawiewników nie może stanowić uzasadnienia dla roszczeń wynikających z rękojmi wady
fizycznej lokalu mieszkalnego, oddanego do użytku w dniu 03.10.2008r. Zgodnie z wymogami Polskiej Normy PN-83/
B- (...) Wentylacja w budynkach mieszkalnych zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej. Wymagania.
Ze zmianami - PN-83/B- (...):2000 w budynku o wysokości do 9 kondygnacji może być stosowana wentylacja
grawitacyjna lub mechaniczna, w budynkach wyższych należy stosować wentylację mechaniczną wywiewną lub
nawiewno-wywiewną. W mieszkaniach wyposażonych w paleniska na paliwo stałe, kominki lub gazowe podgrzewacze
wody z grawitacyjnym odprowadzeniem spalin, może być stosowana tylko wentylacja grawitacyjna lub mechaniczna
wentylacja nawiewno-wyciągowa. Dopływ powietrza zewnętrznego do pokojów mieszkalnych oraz kuchni z oknem
zewnętrznym powinien być zapewniony w następujący sposób:
- przez nawiewniki – w przypadku zastosowania okien charakteryzujących się współczynnikiem infiltracji "a"
mniejszym niż 0,3 m3/( (...)),
- przez nawiewniki powietrza o regulowanym stopniu otwarcia usytuowane:
- w górnej części okna (w ościeżnicy, ramie skrzydła, między ramą skrzydła a górną krawędzią szyby zespolonej),
lub w otworze okiennym (między nadprożem a górną krawędzią ościeżnicy, w obudowie rolety zewnętrznej), albo w
przegrodzie zewnętrznej ponad oknem.
W budynkach o wysokości do 9 kondygnacji włącznie dopuszcza się doprowadzenie powietrza przez okna
charakteryzujące się współczynnikiem infiltracji "a" wyższym niż 0,5 a nie większym niż 1,0 m3/( (...)), pod
warunkiem, że okna wyposażone są w skrzydło uchylno-rozwieralne, górny wywietrznik uchylny lub górne skrzydło
uchylne.
Z kolei odnośnie wymogu wykonania czerpni powietrza z zewnątrz dla paleniska kominka, to żaden przepis prawa
nie wskazuje wprost na istnienie takiego obowiązku, zaś w praktyce budowanie takiej czerpni ma miejsce od kilku lat.
Biegły sądowy stwierdza w swojej opinii uzupełniającej: „Obecnie praktykuje się to tak, że na etapie budowy domu lub
podłączania kominka montuje się rurę z materiału niepalnego o średnicy dobranej do mocy kominka, ale o przekroju
nie mniejszym niż 200 cm2, przez którą jest doprowadzane powietrze z zewnątrz” (str. 2 opinii uzupełniającej biegłego
sądowego J. S. – k. 138 akt sprawy). Zgodnie z § 132, ust. 3. Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia
2002 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. nr 75,
poz. 690 z późn. zm.) kominki opalane drewnem z otwartym paleniskiem lub zamkniętym wkładem kominkowym
mogą być instalowane wyłącznie w budynkach jednorodzinnych, mieszkalnych w zabudowie zagrodowej i rekreacji
indywidualnej oraz w niskich budynkach wielorodzinnych, w pomieszczeniach:
1) o kubaturze wynikającej ze wskaźnika 4 m3/kW nominalnej mocy cieplnej kominka, lecz nie mniejszej niż 30 m3,
2) spełniających wymagania dotyczące wentylacji, o których mowa w § 150, ust. 9 rozporządzenia,
3) posiadających przewody kominowe określone w § 140, ust. 1 i 2 oraz § 145, ust. 1 rozporządzenia,
4) w których możliwy jest dopływ powietrza do paleniska kominka w ilości co najmniej 10 m3/h na 1 kW nominalnej
mocy cieplnej kominka – dla kominków o obudowie zamkniętej.
Jednocześnie przepisy techniczno-budowlane wskazują lokalizację paleniska oraz narzucają obowiązek zachowania
odpowiednich odległości między poszczególnymi elementami układu grzewczego a palnymi elementami konstrukcji
obiektu. Odległości uzależniono od materiału, z którego wykonany jest piec, a także od tego, czy materiały palne
posiadają osłonę z tynku lub innego równorzędnego materiału, czy też takiej osłony nie posiadają. Zasadniczo
wymagania sprowadzają się do zapewnienia swobodnego przepływu powietrza wokół elementów nagrzewających się
podczas normalnej pracy pieca.
Zgodnie z zapisami Polskiej Normy [PN-89/B- (...) Przewody dymowe, spalinowe i wentylacyjne murowane z cegły.
Wymagania techniczne i badania przy odbiorze.] po podłączeniu wkładu kominkowego do przewodu kominowego
wymagane są badania wykonane przez mistrza kominiarskiego. Najważniejszymi badaniami są sprawdzenie
szczelności, prawidłowości ciągu oraz drożności przewodu dymowego.
Regulacje dotyczące wentylacji pomieszczeń z kominkiem odnoszą się do wymagań w zakresie zapewnienia sprawnej
wentylacji nawiewno-wywiewnej całego pomieszczenia (dostarczenia powietrza do spalania w kominku, umożliwienie
mu cyrkulacji oraz przemieszczania się do innych pomieszczeń – poprzez np. otwory w drzwiach, ilości wymian
powietrza dla różnych pomieszczeń oraz kwestie skutecznego wyprowadzania zużytego powietrza na zewnątrz
budynku). Przepisy szczegółowo opisują wymagania dotyczące wentylacji grawitacyjnej – oraz odnoszą się do
budynków wyposażonych w instalacje wentylacji mechanicznej.
Strona pozwana zakwestionowała istnienie wad fizycznych przedmiotowego lokalu, jak również zakwestionowała
kwotę 30.000 zł, podnosząc zarzut, że powód nie przedłożył żadnego kosztorysu, z którego wynikałaby taka wartość,
której domaga się pozwany jako różnica pomiędzy wartością lokalu wolnego od wad do jego wartości obliczonej
z uwzględnieniem istniejących wad. Powód w istocie nie wykazał, w jaki sposób na wartość mieszkania wpływają
ewentualne wady instalacji wentylacyjnej, tj. brak nawiewników i brak czerpni powietrza dla paleniska kominka.
Reasumując, o ile powód wykazał, że w jego mieszkaniu wentylacja grawitacyjna działa nieprawidłowo z powodu
braku dostatecznego dopływu powietrza z zewnątrz, o tyle na ten brak dostatecznego dopływu powietrza wpływ ma
przede wszystkim samo niewłaściwe postępowanie powoda. Co więcej, powód nie wykazał również, w jaki sposób
na wartość jego mieszkania wpływają wady w przewodach kominowych, polegające na ich wykonaniu niezgodnie ze
sztuką budowlaną, tj. spoinowanie między prefabrykatami ścian kominowych, pozostawione znaczne wycieki spoin,
co stwierdził kolejny biegły sądowy w swojej opinii.
Mając powyższe na uwadze Sąd powództwo oddalił (pkt I wyroku).
W punkcie II wyroku Sąd orzekł na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28.07.2005 r. o kosztach sądowych w
sprawach cywilnych (tekst jedn. Dz. U. z 2010r. Nr 90, poz. 594 z późn. zm.) i art. 98 kpc, obciążając powoda kosztami
sporządzenia opinii przez biegłych sądowych, tymczasowo uiszczonymi ze środków Skarbu Państwa Sądu Rejonowego
w Świdnicy (138,22 zł – częściowy koszt sporządzenia opinii uzupełniającej przez biegłego J. S. + 510,02 zł – koszt
sporządzenia opinii przez biegłego P. K.).