Program GEODA 0.9.5-i5 - Zakład Zagospodarowania Przestrzennego

Teoria Procesów Przestrzennych
Ł
AD Z
K
A
Z
AG
O
Prowadzący: Krzysztof Janc
Ćwiczenie 2
NNEGO
RZE
ST
ZE
W
A
O
NIA
R
A
D
PR
O
SP
GEODA 0.9.5-i5 ogólne informacje i
obliczanie statystyki Morana
TU
TY
U.
W
R.
INS
T
O
G
NE
L
GR
ZakładOZagospodarowania
Przestrzennego
NA
AF I
O
I
I I RO
G
Z WOJU RE
www.zzp.geogr.uni.wroc.pl
GE
www.zzp.geogr.uni.wroc.pl/www_janc/glowna.html
Program GEODA 0.9.5-i5
Program jest do pobrania na następującej stronie:
http://geodacenter.asu.edu/
Istnieją dwie możliwe wersje do pozyskania: GeoDa 0.95i (XP) oraz OpenGeoDa
(XP, Vista, 7) – dodatkowo na Mac OS oraz Linux
Równieżna tej stronie znajduję się wszystkie pozostałe (niezbędne rzeczy) do
zrozumienia programu i jego użytkowania.
Literatura (czyli podręcznik do programu)
Anselin L., 2003, GeoDaTM 0.9 User’s Guide, SCISS.
http://geodacenter.org/downloads/pdfs/geoda093.pdf
pasek narzędzi (1)
1 – otworzenie istniejącego projektu
2 – zamknięcie wszystkich okien
3 – tworzenie centroidów
4 – otworzenie macierzy wag
1
2
3
4
5
6
5 – tworzenie wag
6 – charakterystyka wag
7 – otworzenie nowej mapy
8 – dodanie warstwy
9 – usunięcie warstwy leżącej na górze
10 – duplikacja mapy głównej
7
8
9
10
11 12
11 – wybór zmiennej
12 – kopiowanie obrazka do schowka
pasek narzędzi (2)
13 – wykres pudełkowy
14 – histogram
15 – wykres rozrzutu
16 – wykres równoległy
13 14 15 16 17 18
19
17 – wykres warunkowy
18 – wykres rozrzutu 3D
19 – tabela z danymi
20 – jednozmienny Moran
21 – wielozmienny Moran
22 – Moran „wygładzony”
23 - jednozmienna LISA
20 21 22 23 24 25
24 – wielozmienna LISA
25 – LISA „wygładzona”
otwieranie projektu (1)
program GeoDa obsługuje
tylko pliki typu *.shp
wybór
projektu
(podkład
podłączone do niego dane)
+
wybór zmiennej kluczowe (ID) –
identyfikator jednostki
ważne!!! każda jednostka musi
posiadać swój unikalny ID!
otwieranie projektu (2)
otwarty projekt – w oknie
programu widzimy podkład
mapowy projektu
podłączone do podkładu dane
można
wywołać
poprzez
przycisk z menu „tabela z
danymi”
należy pamiętać,
że części
dziesiętne liczb są
oddzielone „ . ”, a
nie „ , ”
tworzenie wag (1)
wybór pliku podkładu – rozszerzenie *.shp
ścieżka dostępu i nazwa utworzonej wagi
waga „styczność”, możliwość wyboru
rodzaju wagi, oraz jej rzędu
waga „dystans”, możliwość określenia
miary dystansu, określenie dystansu dla
wagi
waga „n-najbliższych sąsiadów”,
możliwość określenia liczby sąsiadów
tworzenie wag (2)
Wagi są zapisane w plikach o rozszerzeniu *.gal – wagi styczności; *.gwt – wagi nnajbliższych sąsiadów, dystans.
Obydwa rodzaje plików można otworzyć przy pomocy dowolnego edytora tekstu
(np. Microsoft Word).
styczność
liczba jednostek
pierwszy rząd – jednostka, dla której określamy
sąsiadów (2) oraz liczba sąsiadów (7)
drugi rząd – numery (identyfikatory) jednostek (18,
... 1), które są sąsiadami danej jednostki (2)
tworzenie wag (3)
liczba jednostek
pierwsza kolumna – jednostka, dla której
ustala się sąsiadów
druga kolumna – numer (identyfikator)
sąsiada)
trzecia kolumna – dystans pomiędzy
danymi jednostkami
dystans (60km)
tworzenie wag (4)
n-sąsiadów (4)
liczba jednostek
pierwsza kolumna - jednostka, dla której ustala
się sąsiadów
druga kolumna – numer (identyfikator)
sąsiada)
trzecia kolumna – dystans pomiędzy danymi
jednostkami
tworzenie wag (5)
Ogólne własności wag można sprawdzić w programie GeoDa – przycisk
„charakterystyka wag” z menu lub „Tools → Weights → Properties”.
n-sąsiadów (16)
sąsiedztwo
rycina pokazuje ile jednostek
ma ile sąsiadów
operacje na tabeli danych (1)
Operacje na tabeli danych są możliwe poprzez
rozwinięcie menu „Table” bądź użycie menu
kontekstowego (prawy przycisk myszy w
momencie gdy tabela jest aktywna).
Promotion – przesunięcie na początek
zaznaczonego wiersza
Clear Selection – „wyczyszczenie” zaznaczenia
Range Selection – wybór
jednostek według określonego kryterium
Tabela danych jest zapisywana w pliku *.dbf – możliwym jest jego otwarcie w
Microsoft Excel.
operacje na tabeli danych (2)
Save Selected Obs. – zapisuje wybrane jednostki
jako nową zmienną (1 – wybrana jednostka, 0 niewybrana)
Field Calculation – podstawowe operacje na
zmiennych
Add Colum – dodanie kolumny
Delete Column – skasowanie wybranej kolumny
Refresh Data – odświeżenie danych
Join Tables – łączenie tabel z danymi
Save to Shape File As – zapisanie projektu pod
nową nazwą
obliczenie statystyki Morana (1)
Przycisk „jednozmienny Moran” w Menu lub „Space → Univariate Moran”.
wybór
zmiennej,
dla
której obliczmy statystykę
wybór wagi – należy wybrać plik w którym
zapisana jest wcześniej utworzona macierz
wag
obliczenie statystyki Morana (2)
po zatwierdzeniu wybranej wagi program
przedstawia efekt – wykres rozrzutu dla
danej cechy, gdzie na osi X występują
wartości dla danej jednostki, na osi Y
wartości dla odpowiednio „zważonych”
jednostek sąsiednich
podana jest również wartość statystyki
Morana „Moran’s I = 0.4019”
obliczenie statystyki Morana (3)
używając menu kontekstowego (prawy
klawisz myszy) możemy m.in.
zapisać rezultaty „Save Results”
zapisać rycinę „Save Image as”
dokonać poprzez zaznaczenie (lewy
klawisz myszy) wyboru jednostek,
które mają zostać pominięte w
obliczaniu
statystyki
„Exclude
selected ON/OFF”
dokonać
randomizacji
„Randomization” – czyli sprawdzić czyli
obliczona statystyka jest istotna
statystycznie
Podobnie postępujemy w przypadku chęci obliczenia „wielozmiennego Morana”
wybierając jednak odpowiednie pozycje w menu i wybierając dwie zmienne do
analizy.
„poruszanie” się po programie
istotne klawisze skrótu:
ctrl + tab przemieszczanie się pomiędzy oknami
Geoda jest programem, w którym zaznaczenie jakiejś jednostki w jednym oknie
skutkuje zaznaczeniem w innych