wzorce_zasady_zobowiazan

Prawo cywilne – ćwiczenia; 2012/2013 1
Dr Anna Rachwał
ZOBOWIĄZANIA: (5)
Wzorce umowne * Zasady prawa zobowiązań
1. Urszula oddała do pralni bardzo drogą suknię wieczorową (wartą ok. 20 000 zł) uszytą przez znanego projektanta.
Pralnia wymagała płatności za usługę z góry. Przy płaceniu Urszula otrzymała potwierdzenie zapłaty, opisane jako
„rachunek” na odwrocie którego znajdowała się informacja, że „Obowiązują ogólne warunki świadczenia usług
w pralni MORS”. Warunki były wywieszone w lokalu pralni na ścianie. Ich punkt 13 brzmiał: „Czyszczoną odzież należy
odebrać w terminie tygodnia od dnia wskazanego na rachunku jako dzień odbioru”; a punkt 14: „W razie nieodebrania
rzeczy w terminie miesiąca od wskazanego na rachunku dnia odbioru, nieodebrane rzeczy ulegają przepadkowi
na rzecz pralni”. Dzień po oddaniu sukni do pralni Urszula uległa wypadkowi i przez dwa miesiące przebywała
w szpitalu. Po powrocie do domu domaga się od pralni oddania sukni, pralnia odmawia, twierdząc, że przeszła na nią
jej własność, a Urszuli nie przysługują żadne roszczenia. Czy Urszula może domagać się wydania sukni?
2. Maryla postanowiła zawrzeć umowę ubezpieczenia mieszkania i udała się w tym celu do zakładu ubezpieczeń
Z (spółka akcyjna). Pracownik zakładu przedstawił Maryli 3 możliwe „schematy ubezpieczenia”, różniące się
wysokością składki i sumą ubezpieczenia. Maryla po pobieżnym przejrzeniu broszur wybrała „schemat 3”,
przewidujący składkę w wysokości 40 zł kwartalnie i sumę ubezpieczenia 80 000 zł. Pracownik zakładu pozwolił Maryli
zachować wszystkie trzy broszury jeszcze przed podpisaniem z nią umowy. W okresie obowiązywania umowy
ubezpieczenia doszło do włamania do mieszkania Maryli; poniosła ona wskutek tego szkody w wysokości 20 000 zł.
Domaga się teraz zapłaty tej kwoty od zakładu ubezpieczeń Z. Zakład wskazuje, że w ogólnych warunkach
ubezpieczenia w „schemacie 3” znajduje się postanowienie następującej treści: „Zakład ubezpieczeń nie jest
zobowiązany do wypłaty ubezpieczenia w sytuacji, gdy lokator opuszcza mieszkanie na okres dłuższy niż 2 tygodnie;
chyba, że mieszkanie jest chronione przez firmę ochroniarską”. Do włamania doszło w czasie, gdy Maryla przebywała
na miesięcznym szkoleniu (Maryla mieszkała w ubezpieczonym mieszkaniu sama i nie zawierała umowy z żadną firmą
ochroniarską). Miesięczna nieobecność zobowiązuje Zakład do wypłaty ubezpieczenia dopiero wówczas, gdy umowa
zostaje zawarta na warunkach „schematu 2”. Maryla broni się, że włamanie nastąpiło w pierwszym tygodniu jej
nieobecności (co jest zgodne z prawdą). Czy Maryla może domagać się zapłaty 20 000 zł od zakładu ubezpieczeń?
3. Patryk (hodowca kwiatów) zawarł z Zuzanną prowadzącą kwiaciarnię umowę, zgodnie z którą Patryk miał dostarczać
codziennie do kwiaciarni Zuzanny określone ilości hodowanych przez siebie kwiatów. Patryk przesłał Zuzannie pocztą
podpisaną przez siebie umowę, w której m.in. znajdowało się postanowienie, zgodnie z którym Patryk nie ponosi
odpowiedzialności za szkody wynikające z niewykonania i nienależytego wykonania umowy, chyba że wyniknęły one
z winy umyślnej. Zuzanna skopiowała przysłany przez Patryka tekst umowy na swoim papierze firmowym,
zawierającym na odwrocie „Ogólne warunki współpracy”, zgodnie z którymi Patryk był zobowiązany zapłacić karę
umowną w wysokości 500 zł za każdy brakujący danego dnia gatunek kwiatów, podpisała go i odesłała – także pocztą –
Patrykowi. Następnego dnia Patryk przywiózł Zuzannie pierwsze kwiaty. Współpraca między Patrykiem i Zuzanną
układała się bardzo dobrze przez pierwsze dwa miesiące, do czasu kiedy Patryk przyjął nowego pracownika Roberta,
który nadużywał alkoholu. Przez kolejny tydzień w dostawach dla Zuzanny brakowało – raz róż, raz goździków, raz
frezji – i tak przez dziesięć dni, aż Patryk wyrzucił Roberta z pracy. Zuzanna domaga się teraz zapłaty kary umownej
w wysokości 5 000 zł. Czy jej roszczenie jest zasadne?
4. W wyroku z 20.02.1992 r. sąd zasądził odszkodowanie w wysokości 10 000 000 zł. na rzecz Krystyny od Janusza.
Krystyna kilkakrotnie próbowała przeprowadzić egzekucję wyroku, okazywała się ona jednak bezskuteczna. W 2011 r.
Krystyna wniosła do sądu powództwo o waloryzację kwoty odszkodowania, wskazując, że po denominacji złotego
i uwzględnieniu istotnych zmian, które zaszły w gospodarce od czasu zasądzenia odszkodowania, wartość zniszczonego
wówczas przez Janusza mienia wynosi dziś 20 000 zł.; tymczasem kwota odszkodowania – 1 000 zł. Jakie orzeczenie
powinien wydać sąd?
5. Tadeusz i Lucyna ustalili w umowie, że należne wynagrodzenie wykonawcy dzieła – Tadeusza będzie odpowiadać
określonej ilości baryłek ropy w USD wg cen z chwili wymagalności. W chwili zawierania umowy cena baryłki ropy
wynosiła ponad 100 dolarów i spodziewano się, że może osiągnąć nawet 150 USD. W chwili wymagalności roszczenia
1
Prawo cywilne – ćwiczenia; 2012/2013 2
Dr Anna Rachwał
o wynagrodzenie okazało się, że baryłka ropy kosztuje niewiele ponad 50 USD. Tadeusz twierdzi, że ustalone na
podstawie tej ceny wynagrodzenie nie pokryje nawet kosztów wykonania dzieła i domaga się ustalenia przez sąd
wynagrodzenia na poziomie odpowiadającym prognozowanemu przy zawarciu umowy poziomie cen baryłek ropy.
Jakie orzeczenie powinien wydać sąd?
6. Dorota (najemca lokalu niebędąca przedsiębiorcą) zawarła z Marcinem (wynajmującym) umowę najmu lokalu
mieszkalnego za czynsz 1 000 USD miesięcznie. W umowie znajdowała się klauzula, zgodnie z którą płatność miała
następować wyłącznie w USD. W chwili zawarcia umowy kurs USD wynosił 2,2 zł. Wskutek kryzysu gospodarczego kurs
USD wzrósł do 3,5 zł. Dorota domaga się przed sądem obniżenia czynszu najmu do poziomu 2 200 zł wskazując, że
aktualnie czynsz, który jest zmuszona płacić przekracza o ponad 50% przeciętny czynsz za tego rodzaju lokale, podczas
gdy w chwili zawierania umowy równowartość 1000 USD odpowiadała przeciętnym czynszom. Jakie orzeczenie
powinien wydać sąd?
7. Wydawnictwo (spółka z o.o.) zawarło z Henrykiem, profesorem iranistyki, umowę o przetłumaczenie określonej
książki z języka perskiego na polski. Kiedy książka została dostarczona do wydawnictwa okazało się, że książka została
przetłumaczona przez asystenta Henryka, a Henryk tylko dokonał rewizji i naniósł poprawki. Tłumaczenie jest
poprawne z punktu widzenia zasad tłumaczenia tekstów tego rodzaju i nie zawiera błędów. Wydawnictwo odmawia
jednak przyjęcia tłumaczenia i domaga się przetłumaczenia książki osobiście przez Henryka, Henryka natomiast
domaga się ustalonej w umowie zapłaty. Czy Henryk może domagać się zapłaty wynagrodzenia?
8. Janusz i Paweł zawarli umowę przedwstępną sprzedaży nieruchomości, a następnie umowę przyrzeczoną sprzedaży.
Z treści tych umów jednoznacznie wynikało, że nabywca – Janusz zamierza wybudować na nieruchomości osiedle
domków jednorodzinnych. Po zawarciu tych umów doszło do zmiany miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego. W nowym planie nieruchomość nabyta przez Janusza została przeznaczona pod tereny zielone (park)
i nie jest możliwe zbudowanie osiedla domków. Janusz, który jeszcze nie zapłacił całej ceny wynikającej z umowy
sprzedaży żąda rozwiązania przez sąd zarówno umowy przyrzeczonej jak i umowy przedwstępnej. Sprzedawca – Paweł
wskazuje, że Januszowi będą przysługiwały określone roszczenia w stosunku do gminy wynikające ze zmiany planu
zagospodarowania przestrzennego (co jest zgodne z prawdą) i w związku z tym nie mogą one mieć wpływu na stosunki
pomiędzy nim i Januszem. Jakie orzeczenie wyda sąd?
2