docZuŜyty sprzęt elektryczny i elektroniczny (ZSEE) … prawo i praktyka
download 
Reklamacja Transkrypt
ZuŜyty sprzęt elektryczny i elektroniczny (ZSEE) … prawo i praktyka
ZuŜyty sprzęt elektryczny i elektroniczny (ZSEE) … prawo i praktyka Podstawa prawna UE: Dyrektywa 2002/96/WE ws. w sprawie zuŜytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (Dyrektywa WEEE) Nowelizacja dyrektywy trwa od 2008 roku (przewidywane zakończenie prac pocz. 2012) PL: Ustawa o ZSEE z lipca 2005r. Nowelizacja ustawy ZSEE z listopada 2008 19 rozporządzeń wykonawczych do ustawy Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków Norweskiego Mechanizmu Finansowego definicje Sprzęt ZSEE urządzenie, którego prawidłowe działanie jest uzaleŜnione od dopływu prądu elektrycznego lub od obecności pól elektromagnetycznych, oraz mogące słuŜyć do wytwarzania, przesyłu lub pomiaru prądu elektrycznego lub pól elektromagnetycznych i zaprojektowane do uŜytku przy napięciu elektrycznym nie przekraczającym 1.000 V dla prądu przemiennego oraz 1.500 V dla prądu stałego, zaliczone do grup sprzętu określonych w załączniku nr 1 do ustawy Z gospodarstw domowych i inny Uczestnicy rynku (np. zbierajacy, rejestr, „wprowadzający” vs logo) Procesy („np. „Wprowadzenie”- data wydania z magazynu) Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków Norweskiego Mechanizmu Finansowego Grupy i rodzaje ZSEE 1. Wielkogabarytowe urządzenia gospodarstwa domowego, m.in Chłodziarki Pralki 2. Małogabarytowe AGD 3. Sprzęt teleinformatyczny i telekomunikacyjny, m.in. Komputery duŜe 4. Sprzęt audiowizualny m.in.. Odbiorniki telewizyjne 5. Sprzęt oświetleniowy m.in.. Oprawy oświetleniowe Kompaktowe lampy fluorescencyjne 6. Narzędzia elektryczne i elektroniczne 7. Zabawki, sprzęt rekreacyjny i sportowy 8. Wyroby medyczne 9. Przyrządy do nadzoru i kontroli 10. Automaty do wydawania Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków Norweskiego Mechanizmu Finansowego Przykładowy schemat procesów i celów celów – duŜe AGD Selektywna Zbiórka – 35% wprowadzenia USUWANIE ODZYSK min 80% RECYKLING 75% Unieszkodliwianie max 20% INNE SPOSOBY ODZYSKU np. ODZYSK ENERGII PONOWNE UśYCIE RECYKLING WŁAŚCIWY SPALANIE Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków Norweskiego Mechanizmu Finansowego SKŁADOWANIE ZBIERANIE PRZETWARZANIE (treatment) selekcja i segregacja oczyszczenie usunięcie szkodliwych substancji demontaŜ i pocięcie segregacja materiałów O D Z Y S K (recovery) Spalanie z odzyskiem energii Ponowne uŜycie RECYKLING czyszczenie, segregacja transport lokalny punkt zbiórki (wstępna segregacja) odseparowanie gazów i olejów rozbiórka, demontaŜ transport cięcie, strzępienie rozdział na frakcje PRZETWARZANIE konsument ZBIÓRKA System ZSEE – etapy procesu RECYKLING PONOWNE UśYCIE RECYKLING ODZYSK ENERGII WŁAŚCIWY Recykling)- forma odzysku, który polega na powtórnym przetwarzaniu materiałów zawartych w odpadach w procesie Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków produkcyjnym w celu uzyskania materiału o przeznaczeniu pierwotnym lub o innym przeznaczeniu Norweskiego Mechanizmu Finansowego ODZYSK transport Uczestnicy rynku ZSEE Wprowadzający sprzęt (producenci, importerzy… takŜe wprowadzający „internetowo”) Zbierający sprzęt (sklepy, gminy, przetwarzający, punkty skupu złomu, punkty serwisowe) Zakłady przetwarzania Recyklerzy (huty…) Prowadzący działalność w zakresie innych niŜ recykling procesów odzysku Organizacje odzysku ZSEE (powołane przez wprowadzających lub ich reprezentacje) Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków Norweskiego Mechanizmu Finansowego Główne obowiązki uczestników rynku ZSEE Obowiązki wprowadzającego (producenci i importerzy) Umieszczanie numeru rejestrowego na dokumentach Informacja dla uŜytkowników + znak Organizacja i finansowanie zagospodarowania ZSEE Realizacja poziomów zbierania, odzysku i recyklingu Zapewnienie sieci zakładów przetwarzania Umowa z organizacją odzysku bądź wpłacenie zabezpieczenia finansowego Prowadzenie publicznych kampanii edukacyjnych Czasowe uwidacznianie kosztów gospodarowania odpadami w cenie sprzętu (KGO) Sprawozdawczość do GIOŚ Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków Norweskiego Mechanizmu Finansowego … znaczną część obowiązków wprowadzający mogą zlecić organizacjom odzysku Obowiązki organizacji odzysku Rejestracja w formule spółki akcyjnej Organizowanie i zarządzanie zbieraniem, przetwarzaniem, recyklingiem i unieszkodliwianiem Realizowanie obowiązków wprowadzających na podstawie umów Sprawozdania dla GIOŚ Publiczne kampanie edukacyjne Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków Norweskiego Mechanizmu Finansowego Obowiązki zbierającego ZSEE (gmina, sklep, serwis, punkt skupu złomu) Przyjmowanie zuŜytego sprzętu (sklepy: na zasadzie 1:1, serwisy: tylko przyjęty sprzęt nie nadający się do naprawy) Nieodpłatne przekazanie zebranego zuŜytego sprzętu do zakładu przetwarzania Czasowe informowanie osób kupujących sprzęt o wysokości kosztów gospodarowania odpadami, KGO (w przypadku gdy wprowadzający sprzęt przekazali im taką informację) Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków Norweskiego Mechanizmu Finansowego Obowiązki zakładu przetwarzania Dostosowanie zakładów do wymagań technicznych Usunięcie szkodliwych składników i materiałów Odpowiednie wyposaŜenie miejsca magazynowania i przetwarzania Przekazywanie odpadów przedsiębiorcy prowadzącemu działalność w zakresie recyklingu bądź innego niŜ recykling procesu odzysku Wydawanie wprowadzającemu sprzęt zaświadczeń o zuŜytym sprzęcie, KPO Sporządzanie dla GIOŚ raportów o masie przyjętego sprzętu oraz rodzajach i masie odpadów powstałych z przetworzonego sprzętu Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków Norweskiego Mechanizmu Finansowego Obowiązki recyklerów Posiadanie waŜnej decyzji na gospodarowanie odpadami Wydawanie na wniosek prowadzącego zakład przetwarzania, zaświadczenia potwierdzającego recykling, lub inny sposób odzysku Sprawozdania do GIOŚ Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków Norweskiego Mechanizmu Finansowego Obowiązki uŜytkownika sprzętu Segregacja odpadów (zakaz łączenia z innym sprzętem) Oddanie zuŜytego sprzętu zbierającemu zuŜyty sprzęt Zakaz umieszczania zuŜytego sprzętu z innymi odpadami Ustawa (konkretnie): Rozdział 5 Obowiązki uŜytkownika sprzętu Art. 35. UŜytkownik sprzętu przeznaczonego dla gospodarstw domowych jest obowiązany do oddania zuŜytego sprzętu zbierającemu zuŜyty sprzęt. Art. 36. Zabrania się umieszczania zuŜytego sprzętu łącznie z innymi odpadami. Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków Norweskiego Mechanizmu Finansowego Obowiązki Inspekcji Ochrony Środowiska Prowadzenie rejestru i bazy danych Pobieranie opłat Wpis do rejestru wprowadzającego sprzęt podlega opłacie rejestrowej. Opłaty rocznej nie uiszcza się w roku, w którym została uiszczona opłata rejestrowa. Górne stawki opłaty rejestrowej i opłaty rocznej wynoszą 4000 zł, przy czym dla mikro-przedsiębiorców górna stawka opłaty rejestrowej i opłaty rocznej wynosi 300 zł. Sporządzanie raportów do Ministra Prowadzenie kontroli podmiotów Rozliczenie zabezpieczenia finansowego Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków Norweskiego Mechanizmu Finansowego Obowiązkowe poziomy zbiórki i przetwarzania 4 kg per capita = ok. 150.000 ton obliczane jako: 35% wprowadzonego sprzętu Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków Norweskiego Mechanizmu Finansowego Przykładowe daty w ustawie Sprawozdawczość dla GIOŚ: Do 15 marca za okres VII-XII oraz do 31 lipca za okres I-VI Wprowadzający: o ilości i masie wprowadzonego sprzętu; o masie ZSEE Zbierający: o masie zebranego i przekazanego do prowadzącego zakład przetwarzania ZSEE Zakład przetwarzania: o przetworzonym ZSEE Recykler: o odpadach pochodzących ze ZSEE Do 15 marca Wprowadzający: o osiągniętych poziomach zbierania; wykaz zakładów przetwarzania; sprawozdanie zawierające odrębnie informację dla poszczególnych grup sprzętu Do 10 marca za okres VII-XII oraz do 20 lipca za okres I-VI Zakład przetwarzania: zaświadczenie o ZSEE Do końca lutego za okres VII-XII oraz do 10 lipca za okres I-VI Recykler: zaświadczenie potwierdzające recykling Inne opłaty: Do końca marca – opłata produktowa (wprowadzający) Do końca lutego – opłata roczna za rejestr (wprowadzający) Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków Norweskiego Mechanizmu Finansowego Kary w ustawie ZSEE PienięŜne, np: od 2 000 do 100 000 zł za demontaŜ ZSEE poza zakładem przetwarzania od 5.000 do 5.000.000 zł za wprowadzanie do obrotu sprzętu bez wpisania się do rejestru od 5.000 do 500.000 zł za nie dopełnienie obowiązku organizowania i finansowania odbierania od zbierających Kara grzywny, np.: za nie składanie wniosku lub składanie nierzetelnych wniosków, zaświadczeń, sprawozdań; nie przyjmowanie ZSEE z gospodarstw domowych od zbierającego zuŜyty sprzęt albo przyjmowanie zuŜyty sprzęt odpłatnie … Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków Norweskiego Mechanizmu Finansowego Główne dane o rynku 1 DuŜe AGD 2 Małe AGD 3 IT /telekom 4 RTV 5 Oświetlenie 6 Narzędzia 7 Zabawki i sport 8 Sprz. Med.. 9 Kontrola 10 Automaty Razem (+excel file) Wprowadzenie Wprowadzenie Wprowadzenie 2007 2008 2009 kg 274 192 441 41 508 486 66 932 503 70 313 900 43 752 670 41 932 688 6 977 464 2 995 941 5 041 949 2 822 661 556 470 703 kg 264 730 603 56 584 824 73 736 099 71 570 962 34 132 974 43 643 997 7 401 567 3 371 401 4 887 101 4 119 627 564 179 156 Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków Norweskiego Mechanizmu Finansowego kg 219 269 931 39 073 229 50 377 886 58 459 979 27 352 287 37 106 796 5 991 180 3 421 293 4 237 162 2 435 655 447 725 396 Główne dane o rynku zbiórka - z gospodarstw domowych i instytucji 1 DuŜe AGD 2 Małe AGD 3 IT /telekom 4 RTV 5 Oświetlenie 6 Narzędzia 7 Zabawki i sport 8 Sprz. Med.. 9 Kontrola 10 Automaty Razem 2007 2008 2009 kg kg kg 7 535 218 1 117 510 8 714 745 3 893 831 4 311 150 1 143 606 94 588 92 822 77 012 193 372 27 173 855 17 682 280 2 225 564 14 948 730 8 080 117 11 252 363 1 582 405 221 508 135 550 155 945 141 320 56 425 782 Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków Norweskiego Mechanizmu Finansowego 51 509 944 9 082 777 15 334 250 14 281 278 8 309 488 6 990 494 1 756 043 382 522 962 702 183 028 108 792 526 Główne dane o rynku 2007 2008 2009 2010 2011 wprowadzenie na łączna zbiórka (kg): rynek (kg) 556 470 703 27 173 855 564 179 156 56 425 782 447 725 396 108 792 526 420 861 872 107 192 318 151 597 671 450 322 203 per capita (kg) 0,71 1,48 2,85 2,81 3,97 zbiórka vs wprowadzenie 4,9% 10,0% 24,3% 25,5% 33,7% Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków Norweskiego Mechanizmu Finansowego cel UE mieszkańcy (4 kg/osobę) 38 116 000 152 464 000 38 135 000 152 540 000 38 173 000 152 692 000 38 196 000 152 784 000 38 218 000 152 872 000 Organizacje odzysku 2008 przychód koszty działaln operacyjnej zysk ze sprzedaŜy Pozost przychody operacyjne zysk/strata netto z działaln. Operac Przychody finansowe zysk/strata netto dywidenda suma bilansowa naleŜności zobowiązania rzeczowy majątek trwały cash cash +/- vs. poprzedni okres zatrudnienie na koniec roku wprowadzenie [t] wg GIOŚ ElektroEko 56 494 56 255 239 249 829 0 41 964 15 886 17 466 690 20 588 3 432 20 268 549 AuraEko Biosystem 5 216 13 427 2 356 3 082 11 071 322 11 146 1 406 3 082 10 201 0 9 174 8 709 1 731 389 85 5 875 668 8 11 30 353 104 260 ERP IT-Recykling CCR REWEEE 6 278 432 2 295 822 113 1 225 822 0 7 961 1 209 1 531 5 6 710 851 2 69 281 113 104 5 274 319 160 5 4 939 -61 4 20 423 1 225 1 225 9 263 1 389 3 038 0 3 494 -1 506 3 34 641 Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków Norweskiego Mechanizmu Finansowego Atuty i szanse polskiego rynku ZSEE początkowa faza rozwoju rynku (dopiero 5 lat) dość dobra komunikacja branŜowa duŜa sieć zbierania w postaci punktów złomiarskich (paradoks) nowe prawo odpadowe (Ustawa o odpadach, Ustawa o zachowaniu czystości i porządku w gminach, Ustawa Prawo ochrony Środowiska, Ustawa o opłacie produktowej…) znajomość rozwoju innych rynków zagranicznych Fazy rozwoju Główni gracze Udział kosztów Morfologia odpadów itp Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków Norweskiego Mechanizmu Finansowego Problemy rynku ZSEE brak świeŜych i szczegółowych danych rynkowych szara strefa Ustawowy podział na grupy, a nie rodzaje sprzętu (łaczenie lodówek z pralkami czy kineskopów z innym RTV) DuŜy udział branŜy złomiarskiej (niejasna definicja ZSEE – czy rozmontowany sprzet jest ZSEE?, kody odpadów…) Tradycja zbierania odpadów metalowych Słaba kontrola, monitoring i egzekucja prawa Brak równoczesnych kontroli WIOŚ, US, Prokuratury, NIK… Prawo jest miejscami nieprecyzyjne co powoduje jego omijanie (np. KGO) Art. 38. Zbierający zuŜyty sprzęt jest obowiązany przekazać zebrany zuŜyty sprzęt (tylko) prowadzącemu zakład przetwarzania wpisanemu do rejestru, o którym mowa w art. 6. Art. 47.1. Prowadzący zakład przetwarzania jest obowiązany przekazać odpady powstałe w wyniku przetworzenia zuŜytego sprzętu (tylko) prowadzącemu działalność w zakresie recyklingu Art. 42 1. Sprzedawca detaliczny i sprzedawca hurtowy są obowiązani przy sprzedaŜy sprzętu przeznaczonego dla gospodarstw domowych do nieodpłatnego przyjęcia zuŜytego sprzętu w ilości nie większej niŜ sprzedawany nowy sprzęt, jeŜeli zuŜyty sprzęt jest tego samego rodzaju. 2. Sprzedawca detaliczny jest obowiązany do nieodpłatnego przekazania przyjętego zuŜytego sprzętu, o którym mowa w ust. 1, prowadzącemu zakład przetwarzania lub sprzedawcy hurtowemu. Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków Norweskiego Mechanizmu Finansowego Dodatkowe zagroŜenia rynkowe kilkuletni chaos po wprowadzeniu nowych ustaw monopol zbierania lokalnie – w gminach Handlowo – tylko w duŜych sieciach monopol przetwarzania – tylko w duŜych zakładach przetwórczych monopol recyklingu – kilka hut Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków Norweskiego Mechanizmu Finansowego Prawdopodobne zmiany w dyrektywie WEEE (w 2012) skutkujące zmianą polskiej Ustawy ZSEE (ok. 2014) Zbiórka 65% wprowadzenia w 2016 (obecnie 35% w 2011) ZSEE podzielony na 5, a nie 10 grup - oddzielna grupa dla Chłodnictwa (lodówek i klimatyzatorów) DuŜego sprzętu AGD i RTV Małego sprzętu AGD i RTV/ IT…. Poziomy odzysku i recyklingu +5% Szerszy zakres: włącznie paneli fotowoltaicznych i urządzeń medycznych Europejska harmonizacja rejestrów Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków Norweskiego Mechanizmu Finansowego Główne zmiany w dyrektywie WEEE Kwestie sporne Parlamentu (PE) i Rady UE (RUE) Poszerzenie odpowiedzialności na wszystkie podmioty uczestniczące w rynku ZSEE (PE) Oddzielny targetu (5%) dla ponownego uŜycia (PE) Obowiązek finansowania zbiórki z gospodarstw domowych (RUE) Zbiórka: PE 85% pojawiających się na rynku odpadów ZSEE RUE: 45% wprowadzonego na rynek sprzętu elektrycznego w 2016, 65% w 2016 lub 2018 lub 2020 roku Likwidacja KGO (PE) – koszty gospodarowania odpadami Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków Norweskiego Mechanizmu Finansowego Źródła wiedzy o ZSEE Ustawa o ZSEE i stosowne rozporządzenia, inne (!!!) ustawy zmieniające zapisy ustawy o ZSEE, inne ustawy odpadowe, opinie MŚ, wyroki sądu Doroczny raport o rynku ZSEE (GIOŚ, pod koniec czerwca) - http://www.gios.gov.pl//zalaczniki/artykuly/raport_zseie_2009.pdf Spotkania i konferencje - PolEko-Forum Recyklingu (Poznań, IX/X), Konferencja ZSEE (Warszawa,IV) Publikacje branŜowe - Miesięcznik Recykling (Abrys), Przewodnik po ustawie ZSEE oraz dyrektywie WEEE (A. DzierŜanowski) Instytucje naukowe - wydziały inŜynierii środowiska Politechniki Warszawskiej, Łódzkiej oraz Wrocławskiej Linki GIOŚ: www.gios.gov.pl – rejestr ZSEE, opis procedur i obowiązków Ministerstwo Środowiska: www.mos.gov.pl Rozporządzenia do ustawy ZSEE http://isap.sejm.gov.pl/RelatedServlet?id=WDU20051801495&type=9&isNew=true CECED Polska: www.cecedpolska.pl Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków Norweskiego Mechanizmu Finansowego ZuŜyty sprzęt elektryczny i elektroniczny (ZSEE) Dziękuję za uwagę, Wojciech Konecki, tel 22 668 84 95, 602-150-602
