Spis treści

Spis treści
Przedmowa
3
CZĘŚĆ PIERWSZA
W Trzeciej Rzeszy
5
Przypadek Heleny Schwarzel
Morze donosów
Donos jako moment inicjujący śledztwo
Co, kto, z kim, gdzie, jak, kiedy?
5
7
10
14
Kto jest kim i gdzie?
Kto co powiedział i co kto powiedział?
(krytyczne uwagi pod adresem reżimu)
Kto co słyszał?
Kto co miał?
Kto z kim?
14
Do kogo się zwrócić?
Gdzie? (Miejsca donosu)
Dlaczego? (Motywy i przyczyny)
Kto donosił?
Goerdelera gotowość do zeznań
Odmowa
Denuncjacja zaniechana
Niezbyt chętnie
W krajach okupowanych
Karać czy nie karać?
Przypadek Hildę Berthold czyli codzienność
Po utworzeniu Republiki Federalnej Niemiec
34
38
39
43
44
46
46
47
48
50
55
63
W państwie KGB
Pisarze obradują w Moskwie
Informować, meldować, mówić o wszystkim
http://d-nb.info/1036331423
18
21
23
23
:..
64
64
68
VI
Spis treści
Przyuczenie do denuncjacji i jej instytucjonalizacja
Pod znakiem odgórnej rewolucji kulturalnej
Denuncjacja zorganizowana
Tajni współpracownicy — trzonem
Służby Bezpieczeństwa
Według j akich kryteriów werbowano?
Żadnych towarzyszy partyjnych
Ilu ich było?
Proces formowania, czyli każdy kiedyś
Kim był tajny współpracownik? (Wiek i płeć)
Jeden to za mało
Oficer prowadzący
Oficer prowadzący w roli ojca
Wizerunek z perspektywy czasu
Kiedy, czyli nieoczekiwana chwila
Gdzie? (Miejsca donosu)
Rola konspiracji
Co robili?
Dlaczego? (Motywy tajnych współpracowników)
Nie byłem TW!
Zbyt wiele donosów?
Liczne błędy i luki
Życie w symbiozie
Tajny współpracownik przerywa działalność
To nic nie dało
Co teraz?
Porównanie
69
73
76
82
86
89
90
93
94
95
97
101
103
106
106
107
109
115
117
117 .
119
119
120
120
121
124
CZĘŚĆ DRUGA
Ujawnianie i obwinianie
129
Na styku dwóch sfer
Ujawnianie i zatajanie
129
131
Plotka i donos
Donos i plotka w systemach totalitarnych
Wiedza i przekazywanie wiedzy
To, co widzialne i słyszalne
Prywatność i jej naruszanie
Odsłanianie się
Czy pisarz jest donosicielem?
W sferze nauki
131
133
134
136
137
139
141
141
Spis treści
Techniki czynienia widzialnym i słyszalnym
Sam się zdradzi
Ukrywać się
Zaszyfrować
Obwiniać i denuncjować
Wstępne formy denuncjacji
Donosiciel nie jest znany
Donosiciel znany jest tylko urzędowi
Ekspert jako donosiciel
Denuncjacja
Masowe donosicielstwo
Państwa demokratyczne
Zależnie od oceny
Donosicielstwo i jego uwarunkowania...
Formalne warunki donoszenia
Społeczne uwarunkowanie donoszenia
Słabość osoby zadenuncjowanej
Wezwanie do donoszenia
Donos jako możliwość otwarcia zamkniętych
przestrzeni niedostępnych instancjom
Między wsparciem a dystansem
Brak możliwości samodzielnego
rozwiązywania konfliktów
Czasy odurzenia donosami
Odurzeni polowaniem
Wykluczanie — niekonieczne przy donoszeniu
En masse albo potęga pisma
Opinia publiczna a donos
Publiczny, jawny, nieskryty
Opinia publiczna w roli instancji
To żadna stała wielkość
Ogłosić w prasie
Przez telewizję i Internet
Talk-show
Wymieniać publicznie z nazwy
Nie zamknięty, lecz wykluczony
Brak opinii publicznej
Donosiciel, zdrajca i szpieg
Donosiciel jako pośredni sprawca
Donosy na zlecenie
Prowokator polityczny
Zdrajca
Konwersja i osobiste związki
Szpieg
VII
142
149
150
154
155
155
160
164
164
167
170
171
173
174
174
183
188
190
194
194
195
196
200
201
202
206
206
207
208
209
209
210
211
211
214
216
216
216
219
219
. 222
222
VIII
Spis treści
Czy nieformalny współpracownik jest szpiegiem?
Kolaborant
Judasz
Radość płynąca z czynu
Stanowią mniejszość
Donosiciel i sędzia
Wyznać winy i odpokutować?
Co bardziej ciąży?
Zainteresowani chcą wiedzieć
Przekonania, zdarzenia i działania
Sprawca, czyn dający poczucie władzy, uczestnictwo
Donoszenie jako akt komunikacyjny
Donoszenie a język
Czy głuchoniemy może donosić?
Słowo mówione i słowo pisane
Czy milczenie jest złotem?
Nie ma donoszenia bez nazwania
223
223
226
230
231
232
232
234
235
236
237
240
241
241
241
242
242
O Autorze
244
Publikacje Karola Sauerlanda
246