system polityczny rp - Instytut Nauk Politycznych UW

dr Tomasz Słomka
SYSTEM POLITYCZNY RP
(semestr letni)
Program zajęć dla studentów Dziennego i Wieczorowego Magisterskiego Studium Nauk Politycznych
TEMAT 1 (6 godzin)
Prawo wyborcze do parlamentu, zasady prawa wyborczego, sposób wyboru posłów i senatorów,
rozstrzyganie waŜności wyborów. Wybory do Parlamentu Europejskiego. System wyborczy a system
partyjny – współzaleŜności.
LITERATURA: R. Chruściak, System wyborczy w Rzeczypospolitej Polskiej, [w:] Ustrój
konstytucyjny Rzeczypospolitej Polskiej..., op. cit.; W. Skrzydło, Prawa wyborcze obywateli, [w:] M.
Chmaj, W. Orłowski, W. Skrzydło, Z. Witkowski, A. Wróbel, Wolności i prawa polityczne, Kraków
2002; L. Garlicki, op. cit.
TEMAT 2 (8 godzin)
Władza ustawodawcza. Struktura władzy ustawodawczej (Sejm, Senat, Zgromadzenie Narodowe),
organizacja wewnętrzna izb, status prawny parlamentarzysty, funkcje parlamentu, tryb ustawodawczy,
tryb zmiany Konstytucji.
LITERATURA: P. Sarnecki, Funkcje i struktura Sejmu według nowej Konstytucji, „Państwo i Prawo”
1997, nr 11/12; A.Bałaban, Sześć funkcji Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, „Przegląd Sejmowy”2007,
nr 4(81); M Chmaj, Wewnętrzna organizacja Sejmu, „Przegląd Sejmowy” 1999, nr 1; A. Szmyt,
Nowe elementy konstytucyjne i regulaminowe postępowania ustawodawczego, „Przegląd Sejmowy”
1998, nr 3; M. Kruk, Prawo inicjatywy ustawodawczej w nowej Konstytucji RP, „Przegląd Sejmowy”
1998, nr 2; M. Kudej, Postępowanie ustawodawcze w Sejmie RP, Warszawa 2002; J. Szymanek,
Zakres przedmiotowy poprawek Senatu do ustawy, „Państwo i Prawo” 2001, nr 11; L. Garlicki, op. cit.
TEMAT 3 (8 godzin)
Władza wykonawcza. Struktura władzy wykonawczej, instytucja Prezydenta RP (pozycja ustrojowa
Prezydenta RP, sposób wyboru, funkcje i kompetencje Prezydenta, odpowiedzialność konstytucyjna
Prezydenta), Rada Ministrów (powoływanie RM, skład RM, funkcje i kompetencje RM, pozycja
ustrojowa Prezesa RM, odpowiedzialność polityczna RM).
LITERATURA: R. Mojak, Pozycja ustrojowa Prezydenta RP w świetle nowej Konstytucji RP,
„Państwo i Prawo” 1997, nr 11/12; R. Mojak, Status ustrojowy Rady Ministrów w nowej Konstytucji
Rzeczypospolitej Polskiej, [w:] Ustrój polityczny Rzeczypospolitej Polskiej w nowej Konstytucji z 2
kwietnia 1997 roku, red. W. Skrzydło, R. Mojak, Lublin 1998; P. Sarnecki, Prezes Rady Ministrów w
ewolucji przepisów ustrojowych III Rzeczypospolitej, [w:] W kręgu zagadnień konstytucyjnych..., op.
cit.; S. Patyra, Konstruktywne wotum nieufności jako formuła tworzenia i dymisji Rady Ministrów,
„Przegląd Sejmowy” 2001, nr 1; T.Słomka, Style prezydentury. Analiza porównawcza, „Przegląd
Sejmowy” 2005, nr 6; A.ChorąŜewska, Prezydent jako czynnik równowagi. ArbitraŜ prezydencki,
„Przegląd Sejmowy” 2005, nr 6; L. Garlicki, op. cit.
TEMAT 4 (2 godziny)
Stany nadzwyczajne w Konstytucji RP.
LITERATURA: W. J. Wołpiuk, Państwo wobec szczególnych zagroŜeń, Warszawa 2002; S.
Gebethner, Stany szczególnego zagroŜenia jako instytucja prawa konstytucyjnego, „Państwo i Prawo”
1982, nr 8; K. Prokop, Stan wojny a stan wojenny w Konstytucji RP, „Państwo i Prawo” 2002, nr 3;
T. Mołdawa, Naczelne władze państwa w sytuacji nadzwyczajnych zagroŜeń (doświadczenia krajów
Europy Zachodniej), [w:] Pokolenia. Kultura. Polityka. Księga jubileuszowa na
sześćdziesięciopięciolecie prof. Bronisława Gołębiowskiego, Warszawa 1999; L. Garlicki, op. cit.
1
Obok podanej literatury obowiązuje równieŜ znajomość poszczególnych aktów prawnych. Konkretne
akty będą podawana na bieŜąco przez prowadzącego zajęcia.
Proponowane zbiory źródeł:
T. Mołdawa, Konstytucje polskie 1918 – 1997, Warszawa 1999.
D. Dudek, Konstytucja RP. Wybór źródeł, Lublin 1999 i nast.
J. Mordwiłko, Konstytucja RP, Warszawa 2000 i nast.
Bezpłatny dostęp do numerów „Przeglądu Sejmowego”: www.sejm.gov.pl/wydarzenia/przeglad/przeglad.htm
LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA
Prawo konstytucyjne RP, red. P. Sarnecki, Warszawa 2002 i nast.
Zasady podstawowe polskiej konstytucji, red. W. Sokolewicz, Warszawa 1998.
Konstytucyjne systemy rządów, red. M. Domagała, Warszawa 1997.
M. Chmaj, W. Skrzydło, System wyborczy w Rzeczypospolitej Polskiej, Kraków 2002.
K. Grajewski, Status prawny posła i senatora, Warszawa 2002.
P.Winczorek, Polska pod rządami Konstytucji z 1997 roku, Warszawa 2006.
Demokracja w Polsce 2005-2007, red. L.Kolarska-Bobińska, J.Kucharczyk, J.Zbieranek, Warszawa
2007 (cz. I).
Porządek konstytucyjny w Polsce. Wybrane problemy, red. W.Jakubowski, T.Słomka, Warszawa 2008.
2