Czytaj

dr inż. GRZEGORZ PACH
dr inż. PAWEŁ WRONA
Politechnika Śląska, Wydział Górnictwa i Geologii,
Instytut Eksploatacji Złóż
Koncepcja systemu wentylacji
dla podziemnego obiektu turystycznego
powstałego w dawnej kopalni węgla kamiennego
Conception of ventilation system for underground
tourist object located in abandoned coal mine
W artykule przedstawiono dobór wentylatorów do przewietrzania planowanego podziemnego obiektu turystycznego. Wykonano obliczenia rozpływów powietrza przy
wariantowym zastosowaniu osiowych wentylatorów średnio- i niskoprężnych. Do
obliczeń przyjęto uproszczoną sieć wentylacyjną obiektu. Zdecydowano na wykorzystanie dwóch wentylatorów niskoprężnych (pracujących w połączeniu równoległym)
ze względu na otrzymywane w obliczeniach wyższe wartości ich sprawności. Przy
zastosowaniu wentylatorów średniociśnieniowych wydatki powietrza w wyrobiskach
obiektu były niższe niż przy wykorzystaniu wentylatorów niskociśnieniowych.
Selection of the fans for ventilation of underground tourist future object has been
presented in the article. Calculation into air discharge (flow) at different variants of
applied axial fans (low pressure and medium pressure fans) were conducted. Simplified ventilation net has been assumed. Considering efficiency of the fans - two parallel low pressure fans have been selected as final solution. In addition, they gave
higher values of air discharge than medium pressure fans.
1. WSTĘP
1. INTRODUCTION
Górnictwo węgla kamiennego zarówno w Polsce, jak
i w świecie posiada wielowiekową tradycję. Kopalnie,
w których prowadzona była eksploatacja w XIX i na
początku XX wieku zakończyły wydobycie i zostały
zamknięte. Ze względu na ówczesny stan techniki górniczej oraz przy uwzględnieniu płytko zalegających,
dostępnych pokładów węgla, głębokość kopalń sięgała
do kilkudziesięciu metrów. W latach powojennych
często nie podejmowano żadnych działań związanych
z wykorzystaniem pozostałych, płytkich wyrobisk górniczych. Aktualnie polskie, niemieckie i czeskie władze
samorządowe widzą szansę dla ich zagospodarowania
w celach turystycznych. Zwiedzający mogliby się zapoznawać w takich obiektach, w warunkach podziemnych,
z historią oraz tradycjami górniczymi jak również brać
udział w przedstawieniach, koncertach oraz innych
wydarzeniach kulturalnych.
There is long-lasting tradition of hard coal mining in Poland as well as in the world. In Poland, coal mining started
in XVIIIth century and because of technologies applied in
that time, the depth of the mines were up to tens meters in
the areas of outcrops (shallow mining). Majority of mines
from that period of time had been conducted mining during
XIXth century and in XXth century they had been closed.
Just after second war there were no activities connected
with restoration or usage of abandoned shallow excavations but in short time local governments realized that in
the areas of abandoned mining there is possibility to create
underground tourist objects. Now, looking into Polish,
German or Czech experience local governments observe
growing need for such a objects and decide to spread this
infrastructure. Tourists can meet there mining tradition
technologies and history as well as they can join theatre
performances, music concerts and other cultural activities.
Nr 1(479) STYCZEŃ 2011
23
Jednym z takich obiektów, mającym znaleźć się
w mieście „X”, ma być połączony za pomocą nowego wyrobiska z systemem istniejących wyrobisk
podziemnych znajdujący się pod terenem miasta [7].
W jego skład wejdą:
 sztolnia
 szyb wdechowy,
 sztolnia szkolna,
 nowe wyrobisko (łączące sztolnie z sztolnią
szkolną),
 otwór wielkośrednicowy o średnicy Φ=1200 mm,
przez który będzie wypływać powietrze.
W celu zapewnienia bezpieczeństwa turystom oraz
pracownikom konieczne jest zaprojektowanie oraz
wykonanie bezpiecznej wentylacji tych wyrobisk,
uwzględniającej zagrożenia naturalne (obecność
dwutlenku węgla, możliwość wystąpienia tlenku
węgla, dopóki występuje sąsiedztwo czynnych kopalń – obecność metanu nie jest przewidywana [4]).
Przepływ powietrza przez obiekt ma być uzyskany
poprzez zastosowanie wentylatora. Z uwagi na większą stabilność wydatku objętościowego, przy możliwym zmiennym punkcie pracy zostanie zastosowany
wentylator osiowy [2]. W niniejszym artykule przedstawiono koncepcję systemu wentylacji dla wspomnianego obiektu.
Presently, one of underground objects is being under
design in the city „X” [7]. It will be based on existing
structure of excavations and additional one is requested.
It will be connection of:
 the drift,
 intake shaft,
 school drift (net of galleries),
 new excavation (link between the drift and school
drift),
 return shaft (air duct with diameter Φ=1200 mm).
2. ZAŁOŻENIA PROJEKTOWE
2. BRIEF FOREDESIGN - METHODOLOGY
2.1. Zbiór danych
2.1 Collection of data
Strukturę sieci wentylacyjnej obiektu stanowią następujące bocznice [7]:
 bocznica A – cześć sztolni od głównego wlotu do
skrzyżowania z nowym korytarzem, łączącym
w przyszłości sztolnie ze sztolnią szkolną,
 bocznica B – cześć sztolni – od skrzyżowania
z nowym korytarzem do szybu wdechowego,
 bocznica C – szyb wdechowy,
 bocznica D - planowany korytarz łączący w przyszłości sztolnie ze sztolnią szkolną,
 bocznica E – sztolnia szkolna,
 bocznica F – otwór wielkośrednicowy o średnicy 1200
mm (opcjonalna lokalizacja, nie zaznaczona na Rys. 1).
Poglądowy schemat wyrobisk oraz tabelę zawierającą podstawowe informacje o bocznicach przedstawiono na rysunku 1 oraz w tabeli 1. Opory stumetrowych
odcinków wyrobisk (R100) zostały wyznaczone na
podstawie pomiarów geodezyjnych ich parametrów
geometrycznych (długości L, przekrojów A) oraz dzięki odpowiednim (zaczerpniętym z Poradnika Górnika)
wzorom [5]. Na podstawie zależności (1):
Ventilation net consist of [7]:
 segment A – part of the drift – from main entrance
to cross with new excavation,
 segment B – part of the drift - from the cross with
new excavation to intake shaft,
 segment C – intake shaft,
 segment D – new excavation – link between the
drift and school drift,
 segment E – school drift,
 segment F – return shaft (location is optional,
therefore it is not marked in Fig. 1) – diameter
1200 m.
All the segment are simplified. Basic schema is
presented in fig.1 and data is collected in tab.1. Values of aerodynamic resistance for 100 m (R100) have
been estimated basing on geodesy data (length, area
of cross-section) and mining algorithms [5]. Then
using equation (1) aerodynamic resistances of all the
segments have been calculated.
For safety purposes ventilation of mentioned excavations is necessary with special emphasis on natural
hazards (presence of carbon dioxide, possibility of
presence of carbon oxide, now – methane is not taken
into consideration, until neighbor mines are still running [4]). Air flow is intended to be obtained by
a fan. Considering more stable volume flow (at
changing working point) – axial fan has been selected
[2]. Conception of ventilation system for the object is
presented in the article.
MECHANIZACJA I AUTOMATYZACJA GÓRNICTWA
24
Rys. 1. Poglądowy schemat wyrobisk obiektu
Fig.1. Schema of excavations in the object
Tabela 1/Table 1
Podstawowe parametry bocznic przyjęte do dalszych obliczeń [5,7]
Principle data for net calculations [5,7]
Wyrobisko
Excavation
Bocznica A
Segment A
Bocznica B
Segment B
Bocznica C
Segment C
Bocznica D
Segment D
Bocznica E
Segment E
Bocznica F
(opcjonalna
lokalizacja)
Segment F
(optional
location)
Średni przekrój
[m2]
Average cross-section
[m2]
Długość
[m]
Length
[m]
Opór 100-metrowego odcinka wyrobiska
[kg/m8]
Resistance of 100 meters of a segment
[kg/m8]
Opór wyrobiska
[kg/m7]
Resistance of excavation
[kg/m7]
5,47
1775
0,025
0,444
4,23
475
0,043
0,204
12,5
43
0,091
0,039
10
500
0,0072
0,036
-
-
-
average value 0,056
30
0,491
0,147
1,13
Φ=1,2
R = R100*L/100
(1)
R = R100*L/100
(1)
zostały wyznaczone opory aerodynamiczne bocznic
wchodzących w skład sieci wentylacyjnej. Przybliżony opór sztolni szkolnej (bocznica E) został wyznaczony na podstawie oporu drogi najtrudniejszej prowadzącej od wlotu sztolni szkolnej do jej połączenia
z nowym wyrobiskiem.
Approximate resistance of school drift (segment E)
has been estimated basing on the longest path between intake to school drift and place of connection with
new excavation.
2.2. Dodatkowe założenia
2.2 Additional assumptions
Do dalszych obliczeń został przyjęty model sieci
pasywnej, w której przepływające powietrze posiada
stałą gęstość. Założenie to zostało przyjęte na podstawie głębokości wyrobisk nie przekraczającej
40 metrów oraz dzięki usytuowaniu elementów
grzejnych zapewniających stałą temperaturę powietrza pod ziemią (co zostało zawarte w założeniach
projektanta/inwestora).
Next calculations were been conducted with assumption of passive net (constant density). It may be
assumed because the depth of the object does not
exceed 40 m – and according to general assumptions
of the designer/investor – intake air will be kept at
constant temperature.
Nr 1(479) STYCZEŃ 2011
25
Wyznaczony został również wpływ depresji naturalnej; jej wartości nie powinny przekraczać 30 Pa w miesiącach zimowych oraz 15 Pa w miesiącach letnich
[1,3]. Przy takich depresjach naturalnych wykorzystywanie jedynie wentylacji naturalnej nie może zapewnić
stabilności kierunków przepływu powietrza w rozpatrywanym obiekcie. Na podstawie tych przesłanek zdecydowano o zabudowaniu dwóch wentylatorów połączonych równolegle, z których jeden traktowany byłby
jako rezerwowy. Założenie to spełnia odpowiedni przepis Rozporządzenia Ministra Gospodarki [6].
Natural depression has been taken into consideration, too. Its value should be no greater than 30 Pa
during winter and 15 Pa during summer [1,3]. Regarding this values – natural ventilation will not be
stable. It is also forbidden in frames of Mining Law.
Considering demand of reserve fan for underground
mines – it was decided that the object should be
ventilated with two parallel fans, and one of them
would be treated as reserve fan. It fills requirement
of Polish Mining Law [6].
2.3. Warianty przewietrzania wyrobisk
2.3. Different variants of ventilation
Ze względu na lokalizacje stacji wentylatorów głównego przewietrzania rozważane były różne warianty:
 stacja wentylatorów przy głównym wlocie (początek bocznicy A),
 stacja wentylatorów przy szybie wdechowym
(niemożliwe, ponieważ tym szybem jest przewidziany zjazd turystów do obiektu),
 stacja wentylatorów przy sztolni szkolnej,
 stacja wentylatorów nad otworem wielkośrednicowym znajdującym się nad sztolnią (lokalizacja
otworu była rozważana w różnych podwariantach),
 stacja wentylatorów nad otworem wielkośrednicowym, który będzie łączył nowy korytarz z powierzchnią.
Ostatecznie ze względu na możliwość przekroczenia poziomu hałasu spowodowanego przez pracujące
wentylatory oraz ze względu na prawa właścicieli
terenów (brak zgody lub trudność w jej uzyskaniu na
lokalizowanie stacji wentylatorów w niektórych
miejscach) zdecydowano się wstępnie na usytuowanie stacji według ostatniego wariantu. Przy takim
sytuowaniu stacji powstałyby 3 rejony – sztolnia
szkolna (bocznica E), szyb wdechowy z częścią
sztolni (bocznice B i C) oraz część od głównego
wlotu do skrzyżowania (bocznica A). Na rysunku 2
przedstawiono ideowy schemat przestrzenny przewietrzania obiektu z zaznaczonymi numerami węzłów.
Location of fan station was the main reason of different variants of ventilation. Possible locations:
 the main entrance (beginning of segment A),
 intake shaft (impossible, because tourists will go
down this shaft),
 school drift,
 above new return shaft (above the drift) – (there
were different sub-variants),
 above new return shaft (above new excavation).
Considering possible and impermissible noise and
problems with rights to terrain it was decided that
fan station will be located above new return shaft
(above new excavation). Therefore – three ventilation areas have been created (school drift (segment
E), intake shaft with the part of the drift (segments
B and C) and part of the drift from cross-section
with new excavation to the main entrance (segment
A). Figure 2 shows simplified space diagram of the
object with marked numbers of nodes.
Rys. 2. Ideowy schemat przestrzenny przewietrzania obiektu
Fig. 2. Simplified space diagram of the object
26
MECHANIZACJA I AUTOMATYZACJA GÓRNICTWA
2.4. Model numeryczny
2.4. Numerical model
Następnie został wykonany model numeryczny sieci
wentylacyjnej obiektu. Tworzywem tego modelu były
opory bocznic, których wartości przedstawiono w tabeli
1. Bocznice 4-9 i 9-5 tworzą nowe wyrobisko, a ich
opory założono jako równe. W celu uzyskania równomiernego rozpływu powietrza w bocznicach, w których
powietrza wpływa do obiektu zastosowano regulację za
pomocą tam regulacyjnych usytuowanych w bocznicach: 6-5, 2-5 oraz 4-9. Przy obliczeniach rozpływu
powietrza w sieci wentylacyjnej wykorzystana została
iteracyjna metoda Crossa zaimplementowana w programie obliczeniowym AERO [2].
Then, numerical model of the net has been created.
Values of aerodynamic resistance for laybays have
been the base of the model (tab. 1). Laybays 4-9 and
9-5 create new excavation – their resistances have
been estimated by equal division of this stone-drift.
Gauge door have been located in laybays across
which the air is flowing into the object (6-5, 2-5 and
4-9). Iterative Cross method has been applied for
calculations – Aero Software has been used) [2].
3. WYBRANE WYNIKI DLA RÓŻNYCH
TYPÓW WENTYLATORÓW
3. SELECTED RESULTS FOR DIFFERENT
TYPES OF FANS
W wariantowych obliczeniach zastosowano charakterystyki różnych wentylatorów średniociśnieniowych oraz niskociśnieniowych (dla każdego z poszczególnych wentylatorów wykonywano również
obliczenia rozpływu powietrza przy różnych prędkościach obrotowych i kątach nachylenia łopatek). Parametry punktów pracy wentylatorów średnioprężnych były zdecydowanie mniej korzystne w stosunku
do wentylatorów niskoprężnych. Poniżej przedstawiono dwa warianty obliczeniowe przy zastosowanym wentylatorze średnioprężnym oraz wentylatorze
niskoprężnym. Węzeł 999 jest węzłem atmosfery.
Wentylator średnioprężny – wyniki rozpływu
powietrza obrazuje tabela poniżej.
Different characteristics of fans (low pressure and
medium pressure) have been applied to calculations.
For every type of a fan – there were also calculations
of air flow with application of different values of
rotational speed and different pitch angles. Working
points of medium pressure fans were been significantly disadvantageous in compare with low pressure
fans.
Selected two variants for medium pressure and low
pressure fan have been presented in tables 2 and 3.
(Node 999 is the atmosphere).
Medium pressure fan
Tabela 2/Table 2
Wyniki rozpływu powietrza w obiekcie przy zastosowaniu wentylatora średnioprężnego
Results of air discharge in the object during application of medium pressure fan
Numer
bocz.
Layb.
numb.
Węzeł
pocz.
Init
node
Węzeł
końca
Last
node
Opór
(kg/m7 × 11000
Resist.
(kg/m7 × 11000
Wydatek
(m3/s)
V
(m3/s)
Wydatek
(m3/min)
V
(m3/min)
1.
1
2.
2
3.
Dyssypacja
(Pa)
Dissipat
(Pa)
Depresja
(Pa)
Depress
(Pa)
Opis bocznicy
Describt
2
39.000
3.68
5
17204.000
3.68
221
1
0
bocznica C / Segment C
221
233
0
3
4
56.000
3.51
bocznica B / Segment B
210
1
0
bocznica E / Segment E
4.
4
9
19018.000
3.51
5.
5
6
17444.000
-3.66
210
234
0
bocznica D / Segment D
-220
-234
0
6.
6
7
0.000
10.85
bocznica A / Segment A
651
0
2353
Wentylator / The fan
7.
7
999
0.000
8.
999
1
0.000
10.85
651
0
0
atmosfera / atm.
3.68
221
0
0
atmosfera / atm.
atmosfera / atm.
9.
999
6
0.000
3.66
220
0
0
10.
999
3
0.000
3.51
210
0
0
atmosfera / atm.
11.
5
9
18.000
7.34
441
1
0
bocznica D / Segment D
12.
9
8
18000.000
10.85
651
2118
0
bocznica F + zasuwa / Seg. F + damper
Nr 1(479) STYCZEŃ 2011
27
Przy wykorzystaniu wentylatora średnioprężnego
zastosowano dodatkową zasuwę znajdującą się
w kanale wentylatora. Celem tej zasuwy było takie
zwiększenie spadku naporu, aby wentylator pracował w zakresie charakterystyki fabrycznej. Bardzo
niska sprawność wentylatora otrzymywana przy
małych spadkach naporu na drodze krytycznej
przyczyniłaby się do wzrostu pobieranej mocy
elektrycznej.
Wentylator niskoprężny – wyniki rozpływu powietrza obrazuje tabela poniżej.
In this solution, additional slide damper has been
applied to increase pressure drop of the fan. The
damper has been situated in fan duct. Only after this,
the fan achieved working point at its nominal range.
In the other case – very low efficiency (because of
low values of resistances) would create inadequate
and unfounded power consumption.
Low pressure fan
Tabela 3/Table 3
Wyniki rozpływu powietrza w obiekcie przy zastosowaniu wentylatora niskoprężnego
Results of air discharge in the object during application of medium pressure fan
Numer
bocz.
Layb.
numb.
Węzeł
pocz.
Init
node
Węzeł
końca
Llast
node
Opór
(kg/m7 × 11000
Resist.
(kg/m7 × 11000
Wydatek
(m3/s)
V
(m3/s)
Wydatek
(m3/min)
V
(m3/min)
Dyssypacja
(Pa)
Dissipat
(Pa)
Depresja
(Pa)
Depress
(Pa)
Opis bocznicy
Describt
1.
1
2
39.000
5.42
325
1
0
bocznica C / Segment C
2.
2
5
17204.000
5.42
325
505
0
bocznica B / Segment B
3.
3
4
56.000
5.16
310
1
0
bocznica E / Segment E
4.
4
9
19018.000
5.16
310
507
0
bocznica D / Segment D
5.
5
6
17444.000
-5.39
-323
-506
0
bocznica A / Segment A
6.
8
7
0.000
15.97
958
0
543
Wentylator / The fan
7.
999
1
0.000
5.42
325
0
0
atmosfera / atm.
8.
999
6
0.000
5.39
323
0
0
atmosfera / atm.
9.
999
3
0.000
5.16
310
0
0
atmosfera / atm.
10.
5
9
18.000
10.81
648
2
0
bocznica D / Segment D
11.
9
8
147.000
15.97
958
36
0
bocznica F / Segment F
12.
7
999
0.000
15.97
958
0
0
atmosfera / atm.
W obydwu wariantach zastosowano tamy w wyrobiskach: w bocznicy A (R=17 kg/m7), w bocznicy B
(R=17 kg/m7) oraz w bocznicy D (R=19 kg/m7).
Otrzymane wartości wydatków powietrza oraz prędkości powietrza w wymienionych trzech wyrobiskach
były zdecydowanie wyższe przy wentylatorze niskociśnieniowym.
Porównując otrzymane wyniki obliczeń rozpływu powietrza (położenie punktu pracy, osiągnięty
wydatek powietrza oraz koszty przewietrzania)
stwierdzono, na podstawie wyznaczonych punktów
pracy wentylatora, że korzystniejsze będzie zastosowanie wentylatora niskoprężnego. Połączenie
równoległe takich dwóch wentylatorów przedstawiono na rysunku 3.
Gauge door has been applied in both variants. Location of gauge door: Segment A (R=17 kg/m7),
Segment B (R=17 kg/m7), Segment D (between return shaft and school drift) (R=19 kg/m7). Obtained
results of discharge and air velocity in mentioned
three excavations were significantly higher during
application of low pressure fan.
Comparing results (working points, economics, air
flow), it was decided that it would be more advantageous to apply low pressure fan. According to assumptions (demand of two fans) – parallel connection
of two the same low pressure fans is presented in
fig. 3.
MECHANIZACJA I AUTOMATYZACJA GÓRNICTWA
28
p [Pa]
1400
R Obiektu = 2,18 kg/m7
1200
1000
800
600
400
200
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
20
22
24
26
28
30
32
3
V m /s
Rys. 3. Charakterystyka równoległego połączenia dwóch wentylatorów niskociśnieniowych w obiekcie
Fig. 3. Parallel connection of tow the same low pressure fans in the object
4. PODSUMOWANIE I WNIOSKI
4. SUMMARY AND CONCLUSIONS
Przeprowadzone obliczenia w pierwszej kolejności
miały zadecydować o:
 lokalizacji stacji wentylatorów,
 rodzaju wentylatorów w niej zastosowanych.
Na podstawie otrzymanych wyników zadecydowano
o zastosowaniu wentylatorów niskoprężnych. Użycie
takich wentylatorów w rozważanym obiekcie gwarantuje uzyskanie wystarczających wydatków powietrza
w wyrobiskach oraz korzystnego punktu pracy wentylatorów (zadowalająca sprawność). Dodatkowo wskutek
ich działania powinny być zredukowane skutki zagrożenia gazowego (CO, CO2). Należy podkreślić, że
obecność metanu w obiekcie nie jest przewidywana
dopóki występuje wpływ oddziaływania wentylacyjnego sąsiednich kopalń.
Wentylatory lutniowe elektryczne średniociśnieniowe
nie są przystosowane do pracy przy tak niskich oporach
aerodynamicznych wyrobisk, przez co ich zastosowanie
do przewietrzania obiektu jest ekonomicznie nieuzasadnione. Z tego powodu proponuje się zastosowanie wentylatorów niskociśnieniowych.
Celowe jest zabudowanie dwóch wentylatorów niskociśnieniowych w połączeniu równoległym. Jeden z wentylatorów traktowany byłby jako rezerwowy. W razie
nagłego wypływu niebezpiecznych gazów do wyrobisk
(np. przy zniżce barycznej) mógłby być on włączany
w celu zapobieżenia nagromadzeniu się tych gazów.
Zastosowane tamy będą eliminować wpływ depresji
naturalnej na przewietrzanie obiektu oraz doprowadzą do
stabilności kierunków przepływającego powietrza
w wyrobiskach podziemnych. Efektem regulacji za pomocą dobranych tam będzie równomierny dopływ powietrza w każdym z rejonów. Również na skutek dodatkowych spadków naporu uzyskiwanych na tamach regulacyjnych uzyskany będzie żądany (mieszczący się w granicach pracy ekonomicznej) punkt pracy wentylatora.
Major aims of conducted research were:
 location of fan station,
 type of applied fans.
Basing on obtained results – it was decided that low
pressure fans have been selected. Such a solution guarantees sufficient values of volume flow in excavations
and proper working point (adequate efficiency). In addition – it will reduce natural gas hazards (CO, CO2). It
should be noticed that methane is not predicted in the
object until there is ventilation influence of neighbor
mines.
Electric axial flow medium pressure fans are not suitable for work in low resistance conditions. Therefore
application of fans of that type is not reasonable considering economics. Low pressure fans have been selected and they are proposed.
It is necessary to apply two low pressure fans in parallel connection. One of them should be treated as reserve
fan. (It could be turn on during unexpected flow of
gases to the object (e.g. during pressure falls)).
Gauge door will eliminate influence of natural depression on ventilation and they will make stable flow of air
and steady discharge in every ventilation section. Additional pressure drops achieved on gauge door will help
to set working point of the fan (fans) at economical
range.
Nr 1(479) STYCZEŃ 2011
29
References
Literatura
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Budryk W.: Wentylacja kopalń. Przewietrzanie wyrobisk.
Wydawnictwo Górniczo-Hutnicze, Katowice, 1961.
Hartman H. et all.: Mine Ventilation And Air Conditioning. WileyInterscience Publication, New York, USA, 1997.
Pawiński J., Roszkowski J., Strzemiński J.: Przewietrzanie kopalń.
Śląskie Wydawnictwo Techniczne, Katowice, 1995.
Sułkowski J., Wrona P.: Mathematical Model Of Gas Out Flow From
Abandoned Coal Mine Through Untight Shaft Under The Influence
Of Atmospheric Pressure Changes, Archives of Mining Sciences 51,
Issue 1 (2006) str. 97-107.
Poradnik Górnika, t. 3, Wydawnictwo Śląsk, Katowice, 1972.
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 28 czerwca 2002 r.
w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy, prowadzenia ruchu oraz
specjalistycznego zabezpieczenia przeciwpożarowego w podziemnych
zakładach górniczych (Dz. U. Nr 139, poz. 1169 oraz z 2006 r. Nr 124,
poz. 863).
Dokumentacja techniczna obiektu.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Budryk W.: Wentylacja kopalń. Przewietrzanie wyrobisk.
Wydawnictwo Górniczo-Hutnicze, Katowice, 1961.
Hartman H. et all.: Mine Ventilation And Air Conditioning. WileyInterscience Publication, New York, USA, 1997.
Pawiński J., Roszkowski J., Strzemiński J.: Przewietrzanie kopalń.
Śląskie Wydawnictwo Techniczne, Katowice, 1995.
Sułkowski J., Wrona P.: Mathematical Model Of Gas Out Flow From
Abandoned Coal Mine Through Untight Shaft Under The Influence
Of Atmospheric Pressure Changes, Archives of Mining Sciences 51,
Issue 1 (2006) str. 97-107.
Poradnik Górnika, t. 3., Katowice 1972.
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 28 czerwca 2002 r.
w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy, prowadzenia ruchu oraz
specjalistycznego zabezpieczenia przeciwpożarowego w podziemnych zakładach górniczych (Dz. U. Nr 139, poz. 1169 oraz z 2006 r.
Nr 124, poz. 863).
Dokumentacja techniczna obiektu.
Recenzent: dr hab. inż. Stanisław Duży, prof. nadz. w Pol. Śl.
КОНЦЕПЦИЯ СИСТЕМЫ ВЕНТИЛЯЦИИ ПОДЗЕМНЫХ ТУРИСТИЧЕСКИХ ОБЪЕКТОВ
НА СТАРЫХ УГОЛЬНЫХ ШАХТАХ
В статье представлен выбор вентиляторов для проветривания планируемых подземных туристический объект. Проведены
расчеты воздушного потока при использовании осевых вентиляторов среднего и низкого давления. Для расчета была принята упрощенная сеть вентиляции объекта. Было принято решение использовать два вентилятора низкого давления (работающих параллельно) с учетом полученных расчетов их эффективности. При использовании вентиляторов среднего давления вентилятор производительность была ниже, чем при использовании вентилятора низкого давления.