zestaw I - "CIEKAWOSTKI GEOGRAFICZNE"

zestaw I - "CIEKAWOSTKI GEOGRAFICZNE" - opisy
Przeczytaj uważnie tekst - poznasz wiele ciekawostek.
Rozpoznaj, jakie morza świata kryją się pod podanymi niżej opisami.
Odgadnij je i zapisz na karcie odpowiedzi:
1. Jest to morze śródziemne u północnych brzegów Europy, zamarzające na zimę.
Nazwa pochodzi prawdopodobnie od mgieł, które zalegają nad morzem aż do lipca.
Kanał Białomorsko-Bałtycki łączy je z M. Bałtyckim i systemem rzecznym Wołgi. ….
2. Szelfowe morze wschodnioazjatyckie przy północnych brzegach Chin. Dno morza jest
muliste wskutek osadzania się namułów dostarczanych przez wielkie rzeki Huanghe,
Liaohe, Luanhe. Charakterystyczną cechą wód jest ich żółte zabarwienie. …............
3. Morze to jest największym na świecie zbiornikiem siarkowodoru, którego
pochodzenie nie jest do końca wyjaśnione. Należy do mórz śródlądowych. Najbardziej
jego charakterystyczną cechą jest mało urozmaicona linia brzegowa, z wyjątkiem
północno-zachodnich brzegów, gdzie istnieje wiele zatok powstałych przez zatopienie
dolin rzecznych. .............................
4. To jedno z nielicznych mórz międzykontynentalnych utworzone na skutek pęknięcia
tektonicznego skorupy ziemskiej. Nie uchodzi do niego żadna rzeka. Nazwa morza
wywodzi się od zabarwienia wód przez okresowe masowe pojawianie się glonów sinic
lub od koloru skał znajdujących się po obu stronach wyjścia z tego morza przez
Cieśninę Bab al.-Mandab. ...................
5. Morze to położone jest między Półwyspem Bałkańskim a półwyspem Azja Mniejsza.
Jest częścią Morza Śródziemnego. Powierzchnia jego wynosi 11 472 km2, natomiast
głębokość dochodzi do 1355 metrów. Przez to morze prowadzi granica między Europą
a Azją. …........................
6. Morze to jest częścią Oceanu Atlantyckiego w zwrotnikowych szerokościach
geograficznych. Granice jego wyznaczają ramiona prądów morskich: Zatokowego,
Kanaryjskiego i Północnorównikowego. Morze to jest obszarem względnego bezruchu
wód i bujnego rozwoju gronorostów i innych związanych z nimi organizmów. …..........
7. Nazywane jest słodkawym lub półsłonym morzem, gdyż zasolenie jego wód wynosi
średnio 8 ‰, w zatokach nawet mniej niż 2‰. Leży w północnej Europie. Należy do
mórz śródziemnych i szelfowych. Jego średnia głębokość to zaledwie 56 metrów. …....
8. Morze to jest częścią Oceanu Spokojnego, leży między Azją i Ameryką Północną.
Powierzchnia jego wynosi 2304 tys. km2, głębokość dochodzi do 4097 metrów.
Poprzez to morze przechodzi międzynarodowa linia zmiany daty. …...............
9. Morze położone jest w północno-wschodniej części Oceanu Atlantyckiego pomiędzy
Irlandią a półwyspem Kornwalijskim. Całym swym obszarem obejmuje szelf
kontynentalny. Jest morzem małym, jego powierzchnia wynosi 45 tys.km2 a głębokość
sięga 128 metrów, ale występują tu wysokie pływy morskie - do 14,4metrów. ….........
(9 pkt.)
zestaw II – "REKORDY GEOGRAFICZNE" – morza i oceany
1. Największy, najgłębszy i najpotężniejszy ocean świata – podaj jego dwie nazwy.
2. Najmłodszy ocean świata, który jest jednocześnie najdłuższym oceanem świata
(21 300 km).
3. Jedyne morze świata na otwartym oceanie, bez granic brzegów lądowych.
4. Morze o największej powierzchni (5 726 mln km2 ) i największej średniej głębokości
(4 108 m).
5. Najpłytsze morze świata, jego średnia głębokość wynosi zaledwie 7 metrów
a maksymalna tylko 13 metrów.
6. Największe śródlądowe morze międzykontynentalne o powierzchni około 2,5mln km2.
7. Najmniejsze morze świata o powierzchni 12 tys. km2.
8. Najbardziej zasolone morze świata (do 42 ‰).
9. Morze, nad którym położony jest największy port towarowy świata (ok.525 mln ton
towarów) – podaj nazwę morza i portu morskiego.
10. Akwen morski nazywany zatoką, ale ze względu na powierzchnię
(około 240 tys. km2) uznawany za morze śródlądowe. Pod jego dnem oraz w rejonach
nadbrzeżnych znajdują się największe na świecie złoża ropy naftowej.
11. Ocean posiadający największe zlewisko na świecie (51,6% powierzchni lądowej).
12. Morze, nad którym położonych jest najwięcej państw świata.
(14 pkt. - po 1 pkt. za każdą prawidłową odpowiedź)
…...............................................................................................................................................................................
zestaw III - "CZY ZNASZ MAPĘ ŚWIATA?"
A. Rozpoznaj oceany i morza:
Na rysunkach widzisz kontury 14 mórz (w tym jezior, które w nazwie mają
słowo „morze”) i oceanów narysowanych w różnych skalach i w różnym położeniu.
Spośród podanych nazw wybierz te, które rozpoznasz i zapisz w karcie odpowiedzi.
I.O. Arktyczny
VI.
M. Czerwone
II.M. Karaibskie
VII. M. Azowskie
X.
M. Czarne
XI.
O. Indyjski
III.M. Południowo-chińskie
XII. O. Spokojny
IV.M. Bałtyckie
VIII. M. Kaspijskie
XIII. M. Śródziemne
V.M. Martwe
IX.
XIV. O. Atlantycki
M. Północne
(14 pkt. - po 1 pkt. za każdą prawidłową odpowiedź)
B. Rozwiąż krzyżówkę dotyczącą znanych cieśnin świata.
Litery w krzyżówce oznaczone cyframi utworzą nazwę dodatkowej cieśniny.
Napisz, jakie obszary łączy ta cieśnina.
POZIOMO:
5. Cieśnina między Półwyspem Jutlandzkim a Skandynawskim
6. Cieśnina między Azją a Ameryką Północną
7. Cieśnina między Półwyspem Malajskim a Sumatrą
PIONOWO:
1. Cieśnina łącząca Morze Czarne z Morzem Marmara, leży nad nią miasto Stambuł
2. Cieśnina między Ameryką Południową a wyspami Ziemi Ognistej, bardzo
niebezpieczna dla żeglugi
3. Cieśnina między Nową Gwineą a Półwyspem Jork w Australii, łączy Morze
Arafura z Morzem Koralowym
4. Cieśnina łącząca Morze Egejskie z Morzem Marmara
CIEŚNINA:
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
łączy ......................................................................................................
(10 pkt.)
zestaw IV – „DEFINICJE GEOGRAFICZNE"
W gimnazjum musicie przyswoić sobie wiele nazw geograficznych oraz poznać
znaczenie wybranych terminów, aby rozumieć czytane treści
i stosować terminy w odpowiednim kontekście.
1. Wszystkie morza na Ziemi to …................
2. Zwężona część oceanu, morza lub jeziora, oddzielająca lądy to …............
3. Część morza lub jeziora z trzech stron obrzeżona morzem to …............
4. Zatoka powstała przez zatopienie doliny polodowcowej w górskim terenie to ….........
5. Obszar, z którego wody spływają do jednego morza lub oceanu to ….................
6. Teren nie posiadający łączności wodnej z oceanem, z którego nie wypływa żaden ciek
wodny to …............
7. Zawartość substancji rozpuszczonych w 1 kg wody to ..............................
8. Linia na mapie łącząca punkty o jednakowych głębokościach to …..............
9. Linia na mapie, łącząca punkty o takich samych wartościach zasolenia to ….........
10.Przenoszenie pary wodnej w kierunku poziomym (między obszarami lądów
i oceanów) to ….........
11.Regularne ruchy wznoszące i opadające poziomu morza, powstające wskutek
wspólnego działania sił przyciągania Księżyca, w mniejszym stopniu również Słońca
to …............
12.Postępowy (strumieniowy) ruch wody morskiej będący składnikiem jej krążenia to ..…
13.Pływy księżycowe wzmocnione współdziałaniem Słońca, zachodzące podczas pełni i
nowiu to ….................
14.Wahadłowy ruch wody od brzegu i do brzegu, wywołany załamywaniem się fali na
płytkiej wodzie przybrzeżnej to …..........
Pojęcia do wyboru (jest ich więcej niż potrzeba):
dorzecze, dział wodny, obszar bezodpływowy, zlewisko, cieśnina, kanał morski, zatoka,
zalew, półwysep, fiord, klif, izohipsa, izohalina, izobata, izobara, adwekcja, konwekcja,
zasolenie, pływy, przypływ, pływy kwadrowe, pływy syzygijne, prąd morski, fala, kipiel,
przybój, Wszechocean.
(14 pkt. - po 1 pkt. za każdą prawidłową odpowiedź)
zestaw V - "CZY WIEM?... CZY POTRAFIĘ?..."
Spróbuj rozwiązać podane niżej zadania geograficzne. Sprawdź swoje
umiejętności . Na kartach odpowiedzi wpisz całość obliczeń i rozwiązań.
1. Twój statek wypłynął z portu Freetown w Zachodniej Afryce (8º30'N; 13º15'W),
a następnie przepłynął 600 mil morskich w kierunku południowym, wobec czego zmienił
swoje położenie geograficzne. Oblicz i określ jego nowe współrzędne geograficzne.
(3 pkt.)
2. Do podanych państw dopisz (spośród wymienionych) charakterystyczne dla nich typy
wybrzeży: mierzejowe, fiordowe, dalmatyńskie, szkierowe, riasowe, limanowe. (2 pkt.)
a) Polska- ……………………………
b) Norwegia - ………………………………
c) Szwecja -…………………………
d) Chorwacja -………………………………
3. Przyporządkuj wybranym morzom Europy średnie wartości zasolenia wód
powierzchniowych wybierając z podanych: 7,8‰; 18,0‰; 27,2 ‰; 34.8‰
a) Morze Bałtyckie: ........... b) Morze Śródziemne: ...........
(2 pkt.)
c) Morze Czarne: ............
4. Akwen, który ma 144 km2 powierzchni, na mapie zajmuje 9 cm2. Oblicz skalę
liczbową tej mapy.
(2 pkt.)
5. Jako dobry geograf znający mapę świata dopisz do podanych par akwenów nazwy
cieśnin.
(6 pkt.)
a. M. Tasmana – Ocean Indyjski ………………………………………
b. M. Arafura – M. Koralowe…………………………………………
c. Zat. Św. Wawrzyńca – O. Atlantycki ………………………………………..
d. Zat. Perska – Zat. Omańska ………………………………………...
e. M. Adriatyckie – M. Jońskie …………………………………………
f. M. Bałtyckie – M. Północne............................................................
WYPEŁNIONE CZYTELNIE KARTY ODPOWIEDZI
NALEŻY ODDAĆ DO 8 KWIETNIA 2016r.