(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 214105 PL 21 4105 B1

RZECZPOSPOLITA
POLSKA
(12)
OPIS PATENTOWY
(19)
(21) Numer zgłoszenia: 390275
Urząd Patentowy
Rzeczypospolitej Polskiej
PL
214105
(13) B1
(11)
(51) Int.Cl.
F42B 14/06 (2006.01)
F42B 12/06 (2006.01)
(22) Data zgłoszenia: 26.11.2009
Przeciwpancerny pocisk podkalibrowy
(54)
(73) Uprawniony z patentu:
(43) Zgłoszenie ogłoszono:
WOJSKOWY INSTYTUT TECHNICZNY
UZBROJENIA, Zielonka, PL
06.06.2011 BUP 12/11
(72) Twórca(y) wynalazku:
(45) O udzieleniu patentu ogłoszono:
PL 214105 B1
28.06.2013 WUP 06/13
TADEUSZ KUŚNIERZ, Zielonka, PL
ZYGMUNT PANKOWSKI, Zielonka, PL
MARIUSZ MAGIER, Warszawa, PL
2
PL 214 105 B1
Opis wynalazku
Przedmiotem wynalazku jest przeciwpancerny pocisk podkalibrowy stabilizowany brzechwowo,
wystrzeliwany z armat gładkolufowych.
Znany jest polski, 125 mm przeciwpancerny pocisk zbudowany z rdzenia składającego się
z przedniego i tylnego segmentu penetrującego w postaci prętów połączonych tuleją, osadzonych
w segmentowym sabocie oraz posiadający stabilizator brzechwowy zamocowany do tylnej części.
Odległość między przednim a tylnym segmentem penetrującym jest ustalona i znacznie mniejsza niż
ich średnica, wynosząc nie więcej niż 1 mm.
Po załadowaniu naboju zawierającego przeciwpancerny pocisk podkalibrowy i zapaleniu ładunku miotającego, produkty spalania ładunku miotającego wytwarzają ciśnienie w komorze nabojowej
i lufie za pociskiem, powodując jego ruch postępowy. Po wylocie pocisku z lufy, pod wpływem oporu
powietrza segmenty sabotu oddzielają się od siebie i rdzenia, który dalej kontynuuje lot. Podczas lotu
rdzenia zmierzającego w kierunku celu, stabilizator brzechwowy stabilizuje jego lot. Podczas uderzenia w cel i jego penetracji odległość między segmentami rdzenia maleje do chwili ich zetknięcia.
Zastosowanie rdzenia składającego się z dwóch segmentów w postaci prętów połączonych tuleją znacznie upraszcza technologię procesu wytwarzania rdzeni, ponieważ stopień trudności procesu
technologicznego wzrasta wraz z wymogiem otrzymania odpowiednio długiego rdzenia. Ponadto,
wykonany w ten sposób rdzeń posiada odpowiednio wysoką wytrzymałość na pękanie pod wpływem
drgań sabotu, zachodzących podczas ruchu pocisku w przewodzie lufy.
Istota rozwiązania przeciwpancernego pocisku podkalibrowego według wynalazku, zbudowanego z rdzenia składającego się z przedniego i tylnego segmentu penetrującego połączonych tuleją,
osadzonych w segmentowym sabocie oraz posiadającego stabilizator brzechwowy zamocowany do
tylnej części, polega na tym, że odległość między tylnym czołem przedniego segmentu penetrującego
a przednim czołem tylnego segmentu penetrującego rdzenia jest ustalona i mieści się w zakresie od
jednej do czterech średnic segmentów rdzenia.
Zastosowanie wyraźnie zwiększonego dystansu między segmentami penetrującymi rdzenia
przeciwpancernego pocisku podkalibrowego spowodowało wzrost zdolności penetracji przegrody wykonanej ze stali pancernej przez pocisk do około 10% w stosunku do zdolności penetracji znanych
polskich przeciwpancernych pocisków podkalibrowych. Wzrost ten spowodowany jest wzrastającą siłą
uderzenia w przeszkodę kolejno przedniego segmentu penetrującego rdzenia pocisku, a następnie
obu segmentów penetrujących rdzenia, po uprzednim uderzeniu tylnego segmentu w przedni w chwili
jego wyhamowywania w materiale przegrody. Dzięki temu przedni segment penetrujący uzyskuje dodatkową energię kinetyczną, w wyniku czego wzrasta głębokość penetracji przeszkody przez pocisk.
Przedmiot wynalazku opisany jest w przykładzie wykonania na rysunku przedstawiającym przeciwpancerny pocisk podkalibrowy w półprzekroju osiowym, w półwidoku.
Przeciwpancerny pocisk podkalibrowy o kalibrze 120 mm, wystrzeliwany z armaty czołgowej,
zbudowany jest z rdzenia 3 składającego się z przedniego i tylnego segmentu penetrującego 1, 2
w postaci cylindrycznych prętów wykonanych ze stopu, którego głównym składnikiem jest wolfram,
połączonych stalową tuleją 6, osadzonych w segmentowym, trójdzielnym sabocie 7 wykonanym ze
stopu metali lekkich. Odległość między tylnym czołem 4 przedniego segmentu penetrującego 1,
a przednim czołem 5 tylnego segmentu penetrującego 2 rdzenia 3 ma wartość trzech średnic segmentów 1, 2 rdzenia 3. Na czoło rdzenia 3 nałożony jest czepiec balistyczny 13. Ponadto, pocisk posiada
stabilizator brzechwowy 8 zamocowany do tylnej części. We wnęce trzonu stabilizatora brzechwowego 8 osadzony jest smugacz 12 ułatwiający śledzenie toru lotu pocisku i trafienie pocisku w cel. Za
przednią powierzchnią prowadzącą 9 sabotu 7 znajduje się tylna powierzchnia prowadząca 10 sabotu 7,
na której zamontowany jest pierścień uszczelniający 11 wykonany z tworzywa sztucznego zapobiegający przedostawaniu się produktów spalania ładunku miotającego powstałych podczas zjawiska strzału, do przestrzeni przed pociskiem, co mogłoby zakłócić jego ruch w przewodzie lufy, a następnie
podczas jego lotu. Przednia i tylna powierzchnia prowadząca 9, 10 oraz pierścień uszczelniający 11
sabotu 7 zapewniają prawidłowe przemieszczanie się pocisku w przewodzie lufy.
Po załadowaniu naboju zawierającego przeciwpancerny pocisk podkalibrowy i zapaleniu ładunku miotającego, produkty spalania ładunku miotającego wytwarzają ciśnienie w komorze nabojowej
i lufie za pociskiem, powodując jego ruch postępowy. Po wylocie pocisku z lufy, pod wpływem oporu
powietrza segmenty sabotu 7 oddzielają się od siebie i rdzenia 3, który dalej kontynuuje lot. Podczas
lotu rdzenia 3 zmierzającego w kierunku celu, stabilizator brzechwowy 8 stabilizuje jego lot. Podczas
PL 214 105 B1
3
uderzenia w pocisku cel i jego penetracji odległość między segmentami penetrującymi 1, 2 rdzenia 3
maleje powodując zgniatanie (odkształcanie) stalowej tulei 6 w wyniku wyhamowywania przedniego
segmentu penetrującego 1 w materiale przegrody. Po udarowym zetknięciu się przedniego i tylnego
segmentu penetrującego 1, 2, wyhamowywany przedni segment penetrujący 1 uzyskuje dodatkową
energię kinetyczną, w wyniku czego wzrasta głębokość penetracji przeszkody przez pocisk.
Zastrzeżenie patentowe
Przeciwpancerny pocisk podkalibrowy zbudowany z rdzenia składającego się z przedniego
i tylnego segmentu penetrującego połączonych tuleją, osadzonych w segmentowym sabocie oraz
posiadający stabilizator brzechwowy zamocowany do tylnej części, znamienny tym, że odległość
między tylnym czołem (4) przedniego segmentu penetrującego (1) rdzenia (3) a przednim czołem (5)
tylnego segmentu penetrującego (2) rdzenia (3) jest ustalona i mieści się w zakresie od jednej do czterech średnic segmentów (1, 2) rdzenia (3).
4
PL 214 105 B1
Rysunek
Departament Wydawnictw UP RP
Cena 2,46 zł (w tym 23% VAT)