Problemy związane z obszarem życia zawodowego

SYLABUS/ OPIS PRZEDMIOTU
1.
Nazwa przedmiotu w języku polskim
Problemy związane z obszarem życia zawodowego
2.
Nazwa przedmiotu w języku angielskim
Problems related to professional area of life
3.
Jednostka prowadząca przedmiot
Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych, Instytut Psychologii,
Zakład Badań nad Strukturą Ja oraz Zarządzania
4.
Kod przedmiotu/modułu
5.
Rodzaj przedmiotu
Fakultatywny
6.
Kierunek studiów
Psychologia
7.
Poziom studiów (I lub II stopień lub jednolite studia magisterskie)
Jednolite studia magisterskie
8.
Rok studiów
II
Tryb studiów (SS/SN)
SS
9.
Semestr (zimowy lub letni),
letni
10.
Forma zajęć i liczba godzin (dotyczy nazw różnych typów zajęć)
Forma zajęć: WF , 30 godzin
11.
Imiona, nazwiska, tytuły/stopnie naukowe osób prowadzących zajęcia
dr Magdalena Ślazyk - Sobol, dr Justyna Śniecińska
12. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych dla
przedmiotu
brak
1
13.
Cele przedmiotu
C1 Omówienie różnych problemów (wypalenie zawodowe, pracoholizm,
mobbing, ageizm, seksizm), które mogą pojawić się w życiu zawodowym
człowieka, pod kątem ich źródeł, przejawów i skutków
C2 Przedstawienie możliwości zmiany lub niwelowania skutków (zarówno
dla jednostki jak i dla organizacji) wypalenia zawodowego, pracoholizmu,
mobbingu, ageizmu czy seksizmu poprzez indywidualne oddziaływania na
jednostki ich doświadczające lub nimi zagrożone oraz kształtowanie
odpowiedniego środowiska pracy.
C3 Prezentacja psychologicznego portretu osoby bezrobotnej (krótkotrwale i
długotrwale) wraz z analizą metod aktywizacji osób bezrobotnych
C4 Zapoznanie studentów z paradygmatem badawczym psychologii pracy
oraz zaprezentowanie najnowszych badań dotyczących uwarunkowań
zaangażowania organizacyjnego.
C5 Uwrażliwienie na osobistą odpowiedzialność psychologa pracującego w
organizacji za odpowiednie kształtowanie i moderowanie środowiska pracy
oraz udzielanie indywidualnego wsparcia współpracownikom
14.
Zakładane efekty kształcenia (dla
przedmiotu)
Symbole kierunkowych
efektów kształcenia, np.:
K_W01*, K_U05, K_K03 (symbole dla
kierunku)
EK_W_01 Identyfikuje i opisuje pod
kątem źródeł, przejawów i skutków
problemy, jakie mogą pojawić się w
życiu zawodowym człowieka.
EK_W_02 Wylicza i wyjaśnia możliwe
sposoby zapobiegania lub
niwelowania skutków problemów,
jakie mogą pojawić się w życiu
zawodowym (wypalenia
zawodowego, pracoholizmu,
mobbingu, seksizmu, ageizmu.
EK_W_03 Opisuje psychologiczne
aspekty funkcjonowania osoby
bezrobotnej.
EK_W_04 Rozróżnia i tłumaczy
sposoby aktywizacji osób
bezrobotnych.
EK_W_05 Potrafi scharakteryzować
determinanty zaangażowania
organizacyjnego oraz opisać
zagadnienia dotyczące dziedziny
psychologii pracy.
K_W03, K_W04, K_W09, K_W11
2
EK_U_01 Potrafi zaplanować
oddziaływania, mające na celu
zaktywizowanie określonej grupy osób
bezrobotnych.
EK_U_02 Potrafi dobierać odpowiednie
sposoby diagnozy wypalenia
zawodowego, pracoholizmu, mobbingu,
seksizmu oraz ageizmu.
EK_K_01 Jest wrażliwy na czynniki
organizacyjne, indywidualne i społeczne,
które zwiększają prawdopodobieństwo
pojawienia się wypalenia zawodowego,
pracoholizmu, mobbingu, ageizmu i
seksizmu.
EK_K_02 Jest uwrażliwiony na osobistą
odpowiedzialność psychologa
pracującego w organizacji za
odpowiednie kształtowanie i
moderowanie środowiska pracy oraz
udzielanie indywidualnego wsparcia
współpracownikom tak, aby zapobiegać
możliwym problemom i trudnościom,
związanym z życiem zawodowym.
15.
K_U02, K_U04, K_U05
K_K02, K_K03
Treści programowe
1. Omówienie zagadnień poruszanych na zajęciach, ustalenie wymagań
i zasad oceniania, wstępne wprowadzenie w tematykę zajęć.
2. Wprowadzenie do problematyki psychologii pracy:
Rola pracy w życiu człowieka
Analiza aktualnego kształtu systemu zatrudnienia
Higiena pracy – czynniki higieny i motywujące
Rodzaje motywacji regulujące zaangażowanie w realizację zadań
zawodowych
Uwarunkowania zaangażowania organizacyjnego – przegląd badań
empirycznych
Związki pomiędzy zaangażowaniem organizacyjnym
a satysfakcją zawodową
3. Wypalenie zawodowe:
Różnorodne koncepcje wypalenia zawodowego (indywidualne,
organizacyjne, społeczno – środowiskowe, statyczne i dynamiczne)
Uwarunkowania i mechanizmy wypalenia zawodowego
Symptomy wypalenia zawodowego oraz jego dynamika
Skutki wypalenia (intrapersonalne, interpersonalne, organizacyjne)
Strategie zapobiegawcze i profilaktyka wypalenia w miejscu pracy
4. Pracoholizm:
Zjawisko pracoholizmu oraz jego odmienne ujęcia teoretyczne
Syndrom uzależnienia od pracy i jego kryteria diagnostyczne
Intrapersonalne, społeczne oraz organizacyjne pracoholizmu
Skutki pracoholizmu na poziomie jednostkowym i organizacyjnym
Przeciwdziałanie oraz profilaktyka
3
5.Mobbing:
Definicja problemu
Czy istnieje profil mobbera i osoby poddawanej mobbingowi?
Typy zachowań mobbingowych
Etapy sytuacji mobbingowej
Strategie osób poddawanych mobbingowi
Skutki mobbingu dla osoby mobbowanej i organizacji
Przeciwdziałanie
6.Dyskryminacja ze względu na płeć i wiek (ageizm, seksizm): Definicja
problemu
Uwarunkowania
Przejawy
Skutki
7.Bezrobotność – psychologiczne aspekty funkcjonowania osoby
bezrobotnej:
Konsekwencje długotrwałego bezrobocia
Deficyty poznawcze, emocjonalne i motywacyjne
Poczucie kontroli umiejscowienia wzmocnień
Trening wyuczonej bezradności
Samoutrudnianie i mechanizmy utrudniające znalezienie pracy
8. Aktywizacja zawodowa bezrobotnych
Samopoznanie a szukanie pracy i przekwalifikowywanie się
Analiza rynku pracy
Twórcze szukanie pracy
Autoprezentacja w trakcie poszukiwania pracy
9. Kolokwium zaliczeniowe weryfikujące rozwijane w czasie zajęć wiedzę,
umiejętności i kompetencje studentów
16.
Zalecana literatura
Obowiązkowa:
1. Bańka A. (2002). Psychologia pracy, (283-320). W: J. Strelau (red.).
Psychologia. Podręcznik akademicki. Tom 3. Jednostka w
społeczeństwie i elementy psychologii stosowanej. Gdańsk: GWP
Wydawnictwo Psychologiczne.
2. Bechowska-Gebhardt A., Stalewski T. (2004). Mobbing. Patologia
zarządzania personelem. Warszawa: Difin.
3. Fengler J. (2000). Pomaganie męczy: wypalenie w pracy zawodowej.
Gdańsk: GWP.
4. Hornowska E., Paluchowski J. (2007). Praca – skrywana obsesja.
Wyniki badań nad zjawiskiem pracoholizmu. Wydawnictwo Bogucki.
5. Kozak, S. (2009). Patologie w środowisku pracy: zapobieganie i
leczenie. Warszawa: Difin
6. Maslach Ch., Leiter M.P. (2010). Pokonać wypalenie zawodowe. Sześć
strategii poprawiania relacji z pracą. Warszawa: Oficyna Wolters
Kluwer business.
7. Maslach Ch., Leiter M.P. (2011). Prawda o wypaleniu zawodowym. Co
robić ze stresem w organizacji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe
PWN.
8. Renzetti C., M. i Curran D.J. (2008). Kobiety, mężczyźni i
4
społeczeństwo. Warszawa: PWN.
9. Sęk H. (red.), (2010). Wypalenie zawodowe. Przyczyny i
zapobieganie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
10.Tokarz B. (red.), (2005). Stop dyskryminacji ze względu na wiek.
Warszawa: Akademia rozwoju Filantropii w Polsce.
Uzupełniająca:
1. Golińska L. (2008). Pracoholizm - uzależnienie czy pasja. Warszawa:
Difin.
2. Hirigoyen, M.-F. (2001). Molestowanie w pracy. Poznań: W drodze.
3. Kmiecik-Baran, K., Rybicki, J. (2004). Mobbing – zagrożenie
współczesnego miejsca pracy. Gdańsk: Pomorski Instytut
Demokratyczny.
4. Lubrańska, A. (2008) Psychologia pracy. Podstawowe pojęcia i
zagadnienia. Warszawa: Difin.
5. Ratajczak, Z. (2007). Psychologia pracy i organizacji. Warszawa:
PWN.
6. Schulz, D. i Schulz, S. (2002). Psychologia a wyzwania dzisiejszej
pracy. Warszawa: PWN.
7. Tucholska S. (2009). Wypalenie zawodowe u nauczycieli.
Psychologiczna analiza zjawiska i jego osobowościowych
uwarunkowań. Lublin: Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu
Lubelskiego
17.
Forma zaliczenia poszczególnych komponentów przedmiotu, sposób sprawdzenia
osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia
- wykład: ………………….
- wykład fakultatywny: obecność, kolokwium z pytania otwartymi i
zamkniętymi .
- ćwiczenia: ………………….
- laboratorium: ………………….
- konwersatorium: ………………….
- warsztat: ………………….
- zajęcia fakultatywne: ………………….
- inne: ………………….
18.
Język wykładowy
polski
19.
Obciążenie pracą studenta
Forma aktywności studenta
Średnia liczba godzin na
zrealizowanie aktywności
5
Godziny zajęć (wg planu studiów) z nauczycielem:
-
wykład: ……………. godzin
wykład fakultatywny: 30 godzin
ćwiczenia: ……………. godzin
laboratorium: ……………. godzin
konwersatorium: ……………. godzin
warsztat: ……………. godzin
zajęcia fakultatywne: ……………. godzin
inne: ……………. godzin
30 godzin
Praca własna studenta np.:
-
przygotowanie do zajęć: ……………. godzin
opracowanie wyników: ……………. godzin
czytanie wskazanej literatury: 10 godzin
napisanie raportu z zajęć: ……………. godzin
przygotowanie do egzaminu: ……………. godzin
przygotowanie do kolokwium: 20 godzin
30 godzin
Suma godzin
Liczba punktów ECTS
60 godzin
2
6