Problematyka sankcji karnych w Kodeksie karnym skarbowym wraz

Transkrypt

Problematyka sankcji karnych w Kodeksie karnym skarbowym wraz
Izba Skarbowa
w Poznaniu
Problematyka sankcji karnych
w Kodeksie karnym skarbowym wraz
z analizą statystyczną wybranych artykułów
Pl. Cyryla Ratajskiego 5
61-726 Poznań
tel.: +48 61 85 86 100
fax :+48 61 85 22 224
www.is.poznan.pl
Problematyka sankcji karnych w Kodeksie karnym skarbowym
wraz z analizą statystyczną wybranych artykułów
Izba Skarbowa
w Poznaniu
Definicja i istota przestępstwa skarbowego
i wykroczenia skarbowego - art. 1 kks
Odpowiedzialności karnej za przestępstwo skarbowe lub odpowiedzialności za wykroczenie skarbowe podlega ten tylko, kto popełnia
czyn społecznie szkodliwy, zabroniony pod groźbą kary przez
ustawę obowiązująca w czasie jego popełnienia.
pl. Cyryla Ratajskiego 5
61-726 Poznań
tel.: +48 61 858 61 00
fax: +48 61 852 22 24
www.is.poznan.pl
Problematyka sankcji karnych w Kodeksie karnym skarbowym
wraz z analizą statystyczną wybranych artykułów
Izba Skarbowa
w Poznaniu
Definicja wykroczenia skarbowego - art. 53 § 3 kks
Wykroczenie skarbowe to czyn zabroniony przez kodeks
pod groźbą kary grzywny określonej kwotowo, jeżeli kwota
uszczuplonej lub narażonej na uszczuplenie należności
publicznoprawnej albo wartość przedmiotu czynu nie przekracza
pięciokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia w czasie
jego popełnienia.
Wykroczeniem skarbowym jest także inny czyn zabroniony, jeżeli
kodeks tak stanowi.
pl. Cyryla Ratajskiego 5
61-726 Poznań
tel.: +48 61 858 61 00
fax: +48 61 852 22 24
www.is.poznan.pl
W 2012 r. minimalne wynagrodzenie wynosi 1.500 zł – zatem
w sprawach karnych skarbowych - co do zasady powyżej kwoty
7.500 zł mamy do czynienia z przestępstwem skarbowym, poniżej
z wykroczeniem skarbowym.
Problematyka sankcji karnych w Kodeksie karnym skarbowym
wraz z analizą statystyczną wybranych artykułów
Izba Skarbowa
w Poznaniu
Wykroczenia skarbowe - art. 46 do art. 52 kks
Karą za wykroczenia skarbowe jest kara grzywny określona
kwotowo w wysokości od 1/10 do 20-krotnej wysokości minimalnego
wynagrodzenia, chyba że kodeks stanowi inaczej (art. 48 kks).
W 2012 r. jest to kwota od 150,00 zł – 30.000,00 zł.
W sprawach o wykroczenia skarbowe można, po spełnieniu
dodatkowych warunków, wymierzyć mandat karny w granicach
nie
przekraczających
podwójnej
wysokości
minimalnego
wynagrodzenia (w 2012 r.- 3.000,00 zł).
pl. Cyryla Ratajskiego 5
61-726 Poznań
tel.: +48 61 858 61 00
fax: +48 61 852 22 24
www.is.poznan.pl
Wyrokiem nakazowym można wymierzyć karę grzywny w granicach
nieprzekraczających
10-krotnej
wysokości
minimalnego
wynagrodzenia (w 2012 r. - 15.000,00 zł).
Problematyka sankcji karnych w Kodeksie karnym skarbowym
wraz z analizą statystyczną wybranych artykułów
Izba Skarbowa
w Poznaniu
Postępowania mandatowe w statystyce
W 2010 r. liczba nałożonych w województwie wielkopolskim
mandatów karnych wynosiła 13.981 sztuk na łączną kwotę
2.993.340 zł. Średnia kara grzywny mandatowej wynosiła 214,10 zł.
W 2011 r. liczba nałożonych w województwie wielkopolskim
mandatów karnych wynosiła 14.962 sztuk na łączną kwotę
3.231.779 zł. Średnia kara grzywny mandatowej wynosiła 221,41 zł.
pl. Cyryla Ratajskiego 5
61-726 Poznań
tel.: +48 61 858 61 00
fax: +48 61 852 22 24
www.is.poznan.pl
Problematyka sankcji karnych w Kodeksie karnym skarbowym
wraz z analizą statystyczną wybranych artykułów
Izba Skarbowa
w Poznaniu
Definicja przestępstwa skarbowego - art. 53 § 2 kks
Przestępstwo skarbowe jest to czyn zabroniony przez kodeks
pod groźbą kary grzywny w stawkach dziennych, kary ograniczenia
wolności lub kary pozbawienia wolności.
pl. Cyryla Ratajskiego 5
61-726 Poznań
tel.: +48 61 858 61 00
fax: +48 61 852 22 24
www.is.poznan.pl
Problematyka sankcji karnych w Kodeksie karnym skarbowym
wraz z analizą statystyczną wybranych artykułów
Izba Skarbowa
w Poznaniu
Katalog kar za przestępstwa skarbowe
pl. Cyryla Ratajskiego 5
61-726 Poznań
tel.: +48 61 858 61 00
fax: +48 61 852 22 24
www.is.poznan.pl
●
kara grzywny w stawkach dziennych,
●
kara ograniczenia wolności,
●
kara pozbawienia wolności.
Problematyka sankcji karnych w Kodeksie karnym skarbowym
wraz z analizą statystyczną wybranych artykułów
Izba Skarbowa
w Poznaniu
Stawka dzienna - art. 23 kks
●
●
●
pl. Cyryla Ratajskiego 5
61-726 Poznań
tel.: +48 61 858 61 00
fax: +48 61 852 22 24
www.is.poznan.pl
Wymierzając karę grzywny, sąd określa liczbę stawek
oraz wysokość 1 stawki dziennej; jeżeli kodeks nie stanowi
inaczej, najniższa liczba stawek wynosi 10, najwyższa – 720.
Wyrokiem nakazowym można wymierzyć karę grzywny
w granicach nieprzekraczających wysokości 200 stawek
dziennych, chyba że kodeks przewiduje karę łagodniejszą.
Ustalając stawkę dzienną, sąd bierze pod uwagę dochody
sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe
i możliwości zarobkowe; stawka dzienna nie może być niższa
od 1/30 części minimalnego wynagrodzenia (w 2012 r. - 50 zł)
ani też przekraczać jej 400-krotności (w 2012 r. - 600.000 zł).
Problematyka sankcji karnych w Kodeksie karnym skarbowym
wraz z analizą statystyczną wybranych artykułów
Izba Skarbowa
w Poznaniu
Kara ograniczenia wolności
Przy wymiarze kary stosuje się odpowiednio przepisy art. 34-36 kk
- trwa najkrócej miesiąc, najdłużej dwanaście miesięcy (wymierza
się ją w miesiącach),
- praca na cele społeczne (20-40 godz. miesięcznie),
- dozór kuratora,
- inne obowiązki – np. przeproszenie pokrzywdzonego,
- możliwe warunkowe zawieszenie wykonania na okres 1-3 lat.
pl. Cyryla Ratajskiego 5
61-726 Poznań
tel.: +48 61 858 61 00
fax: +48 61 852 22 24
www.is.poznan.pl
Problematyka sankcji karnych w Kodeksie karnym skarbowym
wraz z analizą statystyczną wybranych artykułów
Izba Skarbowa
w Poznaniu
Pozbawienie wolności - art. 27 kks
Jeżeli kodeks nie stanowi inaczej, kara pozbawienia wolności trwa
najkrócej 5 dni, najdłużej 5 lat.
Wymierza się ją w dniach, miesiącach, latach.
pl. Cyryla Ratajskiego 5
61-726 Poznań
tel.: +48 61 858 61 00
fax: +48 61 852 22 24
www.is.poznan.pl
Problematyka sankcji karnych w Kodeksie karnym skarbowym
wraz z analizą statystyczną wybranych artykułów
Izba Skarbowa
w Poznaniu
Art. 22 § 2 oraz § 3 kks
Kodeks karny skarbowy przewiduje także:
- zastosowanie środków karnych,
- stosowanie środków zabezpieczających.
pl. Cyryla Ratajskiego 5
61-726 Poznań
tel.: +48 61 858 61 00
fax: +48 61 852 22 24
www.is.poznan.pl
Problematyka sankcji karnych w Kodeksie karnym skarbowym
wraz z analizą statystyczną wybranych artykułów
Izba Skarbowa
w Poznaniu
Przestępstwa skarbowe
1. Przy przestępstwach skarbowych kwalifikacja prawna jest zależna
od wartości uszczuplonych lub narażonych na uszczuplenie
należności publicznoprawnych albo od wartości przedmiotu
przestępstwa skarbowego w czasie popełnienia czynu zabronionego.
2. Jeżeli wartości te przekraczają 5-krotną, a nieprzekraczają 200krotnej
wysokości
minimalnego
wynagrodzenia
to
jest
tzw. MAŁA WARTOŚĆ - czyn jest przestępstwem skarbowym,
ale kwalifikowanym z łagodniejszego przepisu (w 2012 r. to wartość
pomiędzy 7.500 – 300.000 zł) - art. 53 § 14 kks.
pl. Cyryla Ratajskiego 5
61-726 Poznań
tel.: +48 61 858 61 00
fax: +48 61 852 22 24
www.is.poznan.pl
Problematyka sankcji karnych w Kodeksie karnym skarbowym
wraz z analizą statystyczną wybranych artykułów
Izba Skarbowa
w Poznaniu
DUŻA WARTOŚĆ jest to wartość, która w czasie popełnienia
czynu
przekracza
500-krotną
wysokość
minimalnego
wynagrodzenia (w 2012 r. to wartość 750.000 zł) - art. 53 § 15 kks.
WIELKA WARTOŚĆ to wartość, która w czasie popełnienia czynu
przekracza 1000- krotną wysokość minimalnego wynagrodzenia.
Te ostatnie wartości są kwalifikowane z przepisu surowszego
zagrożonego także karą pozbawienia wolności (w 2012 r.
to wartość 1.500.000 zł) - art. 53 § 16 kks.
pl. Cyryla Ratajskiego 5
61-726 Poznań
tel.: +48 61 858 61 00
fax: +48 61 852 22 24
www.is.poznan.pl
Problematyka sankcji karnych w Kodeksie karnym skarbowym
wraz z analizą statystyczną wybranych artykułów
Izba Skarbowa
w Poznaniu
Najczęściej występujące czyny zabronione
popełniane przez sprawców
w porównaniu za lata 2010 i 2011
pl. Cyryla Ratajskiego 5
61-726 Poznań
tel.: +48 61 858 61 00
fax: +48 61 852 22 24
www.is.poznan.pl
Problematyka sankcji karnych w Kodeksie karnym skarbowym
wraz z analizą statystyczną wybranych artykułów
Izba Skarbowa
w Poznaniu
Zatajenie przedmiotu lub podstawy opodatkowania
lub nieskładanie deklaracji - art. 54 kks
W województwie wielkopolskim w 2010 r. wszczęto łącznie 289 spraw,
w tym było 143 czyny zakwalifikowane jako przestępstwo skarbowe
i 146 jako wykroczenie skarbowe.
Przeciętna wysokość kary grzywny za przestępstwo skarbowe wymierzonej
przez Sąd wynosiła 2.323,75 zł, a za wykroczenie skarbowe – 566,67 zł.
Przeciętna wysokość grzywny za przestępstwo skarbowe wymierzonej
w drodze dobrowolnego poddania się odpowiedzialności wynosiła 1.535,26 zł,
a za wykroczenie skarbowe – 600,00 zł.
pl. Cyryla Ratajskiego 5
61-726 Poznań
tel.: +48 61 858 61 00
fax: +48 61 852 22 24
www.is.poznan.pl
W województwie wielkopolskim w 2011r. wszczęto łącznie 232 spraw,
w tym było 106 czynów zakwalifikowanych jako przestępstwo skarbowe
i 126 jako wykroczenie skarbowe.
Przeciętna wysokość kary grzywny za przestępstwo skarbowe wymierzonej
przez Sąd wynosiła 3.335,45 zł, a za wykroczenie skarbowe – 820,51 zł.
Przeciętna wysokość grzywny za przestępstwo skarbowe wymierzonej
w drodze dobrowolnego poddania się odpowiedzialności wynosiła 1.830,77 zł,
a za wykroczenie skarbowe – 533,33 zł.
Problematyka sankcji karnych w Kodeksie karnym skarbowym
wraz z analizą statystyczną wybranych artykułów
Izba Skarbowa
w Poznaniu
Podanie nieprawdy lub zatajenie prawdy albo
niezawiadomienie o zmianie danych - art. 56 kks
W województwie wielkopolskim w 2010 r. wszczęto łącznie 1.042 sprawy,
w tym było 191 czynów zakwalifikowanych jako przestępstwo skarbowe
i 851 jako wykroczenie skarbowe.
Przeciętna wysokość kary grzywny za przestępstwo skarbowe wymierzonej
przez Sąd wynosiła 4.419,05 zł, a za wykroczenie skarbowe – 532,78 zł.
Przeciętna wysokość grzywny za przestępstwo skarbowe wymierzonej
w drodze dobrowolnego poddania się odpowiedzialności wynosiła 2.207,76 zł,
a za wykroczenie skarbowe – 232,86 zł.
pl. Cyryla Ratajskiego 5
61-726 Poznań
tel.: +48 61 858 61 00
fax: +48 61 852 22 24
www.is.poznan.pl
W województwie wielkopolskim w 2011r. wszczęto łącznie 865 spraw,
w tym było 136 czynów zakwalifikowanych jako przestępstwo skarbowe
i 729 jako wykroczenie skarbowe.
Przeciętna wysokość kary grzywny za przestępstwo skarbowe wymierzonej
przez Sąd wynosiła 4.129,81 zł, a za wykroczenie skarbowe – 500,41 zł.
Przeciętna wysokość grzywny za przestępstwo skarbowe wymierzonej
w drodze dobrowolnego poddania się odpowiedzialności wynosiła 2.698,07 zł,
a za wykroczenie skarbowe – 342,86 zł.
Problematyka sankcji karnych w Kodeksie karnym skarbowym
wraz z analizą statystyczną wybranych artykułów
Izba Skarbowa
w Poznaniu
Posługiwanie się imieniem i nazwiskiem, nazwą
lub firmą innego podmiotu - art. 55 kks
W województwie wielkopolskim w 2010 r. wszczęto łącznie 3 sprawy
zakwalifikowane jako przestępstwo skarbowe i żadnej jako
wykroczenie skarbowe.
Przeciętna wysokość grzywny za przestępstwo skarbowe
wymierzonej w drodze dobrowolnego poddania się odpowiedzialności
wynosiła 5.500,00 zł.
Natomiast w 2011 r. wszczęto łącznie 3 sprawy zakwalifikowane jako
przestępstwo skarbowe i żadnej jako wykroczenie skarbowe.
Na dzień sprawozdawczy – nie zakończone.
pl. Cyryla Ratajskiego 5
61-726 Poznań
tel.: +48 61 858 61 00
fax: +48 61 852 22 24
www.is.poznan.pl
Problematyka sankcji karnych w Kodeksie karnym skarbowym
wraz z analizą statystyczną wybranych artykułów
Izba Skarbowa
w Poznaniu
Niepłacenie podatku w terminie - art. 57 kks
pl. Cyryla Ratajskiego 5
61-726 Poznań
tel.: +48 61 858 61 00
fax: +48 61 852 22 24
www.is.poznan.pl
W województwie wielkopolskim w 2010 r. wszczęto łącznie 309 spraw
zakwalifikowanych jako wykroczenie skarbowe.
Przeciętna wysokość kary grzywny wymierzonej przez Sąd wynosiła
1.190,30 zł.
Przeciętna wysokość grzywny wymierzonej w drodze dobrowolnego
poddania się odpowiedzialności wynosiła 2.258,70 zł.
Natomiast w 2011 r. wszczęto łącznie 694 sprawy zakwalifikowane
jako wykroczenie skarbowe.
Przeciętna wysokość kary grzywny wymierzonej przez Sąd wynosiła
1.234,60 zł.
Przeciętna wysokość grzywny wymierzonej w drodze dobrowolnego
poddania się odpowiedzialności wynosiła 1.781,67 zł.
Problematyka sankcji karnych w Kodeksie karnym skarbowym
wraz z analizą statystyczną wybranych artykułów
Izba Skarbowa
w Poznaniu
Nieprowadzenie lub niewłaściwe przechowywanie
księgi - art. 60 kks
W województwie wielkopolskim w 2010 r. wszczęto łącznie 88 spraw,
w tym było 79 czynów zakwalifikowanych jako przestępstwo skarbowe.
I 9 jako wykroczenie skarbowe.
Przeciętna wysokość kary grzywny za przestępstwo skarbowe wymierzonej
przez Sąd wynosiła 1.332,80 zł, a za wykroczenie skarbowe – 250,00 zł.
Przeciętna wysokość grzywny za przestępstwo skarbowe wymierzonej w
drodze dobrowolnego poddania się odpowiedzialności wynosiła 643,04 zł.
Za wykroczenie skarbowe – nie wymierzono.
pl. Cyryla Ratajskiego 5
61-726 Poznań
tel.: +48 61 858 61 00
fax: +48 61 852 22 24
www.is.poznan.pl
W województwie wielkopolskim w 2011r. wszczęto łącznie 39 spraw,
w tym było 33 czyny zakwalifikowane jako przestępstwo skarbowe
i 6 jako wykroczenie skarbowe.
Przeciętna wysokość kary grzywny za przestępstwo skarbowe wymierzonej
przez Sąd wynosiła 1.005,56 zł, a za wykroczenie skarbowe – 200,00 zł.
Przeciętna wysokość grzywny za przestępstwo skarbowe wymierzonej w
drodze dobrowolnego poddania się odpowiedzialności wynosiła 1.098,95 zł.
Za wykroczenie skarbowe – nie wymierzono.
Problematyka sankcji karnych w Kodeksie karnym skarbowym
wraz z analizą statystyczną wybranych artykułów
Izba Skarbowa
w Poznaniu
Nierzetelne lub wadliwe prowadzenie księgi
- art. 61 kks
W województwie wielkopolskim w 2010 r. wszczęto łącznie 72 sprawy,
w tym były 63 czyny zakwalifikowane jako przestępstwo skarbowe
i 9 jako wykroczenie skarbowe.
Przeciętna wysokość kary grzywny za przestępstwo skarbowe wymierzonej
przez Sąd wynosiła 2.293,75 zł. Za wykroczenia skarbowe – nie wymierzono.
Przeciętna wysokość grzywny za przestępstwo skarbowe wymierzonej
w drodze dobrowolnego poddania się odpowiedzialności wynosiła 1.453,75 zł,
a za wykroczenie skarbowe – 166,67 zł.
pl. Cyryla Ratajskiego 5
61-726 Poznań
tel.: +48 61 858 61 00
fax: +48 61 852 22 24
www.is.poznan.pl
W województwie wielkopolskim w 2011r. wszczęto łącznie 53 sprawy,
w tym było 45 czynów zakwalifikowanych jako przestępstwo skarbowe.
I 8 jako wykroczenie skarbowe.
Przeciętna wysokość kary grzywny za przestępstwo skarbowe wymierzonej
przez Sąd wynosiła 1.610,00 zł, a za wykroczenie skarbowe – 475,00 zł.
Przeciętna wysokość grzywny za przestępstwo skarbowe wymierzonej
w drodze dobrowolnego poddania się odpowiedzialności wynosiła 1.174,14 zł,
a za wykroczenie skarbowe – 300,00 zł.
Problematyka sankcji karnych w Kodeksie karnym skarbowym
wraz z analizą statystyczną wybranych artykułów
Izba Skarbowa
w Poznaniu
Przestępstwa lub wykroczenia skarbowe
związane z fakturą i rachunkiem - art. 62 kks
W województwie wielkopolskim w 2010 r. wszczęto łącznie 65 spraw,
w tym było 51 czynów zakwalifikowanych jako przestępstwo skarbowe
i 14 jako wykroczenie skarbowe.
Przeciętna wysokość kary grzywny za przestępstwo skarbowe wymierzonej
przez Sąd wynosiła 5.423,33 zł. Za wykroczenie skarbowe – nie wymierzono.
Przeciętna wysokość grzywny za przestępstwo skarbowe wymierzonej
w drodze dobrowolnego poddania się odpowiedzialności wynosiła 1.595,83
zł. Za wykroczenie skarbowe – nie wymierzono.
pl. Cyryla Ratajskiego 5
61-726 Poznań
tel.: +48 61 858 61 00
fax: +48 61 852 22 24
www.is.poznan.pl
W województwie wielkopolskim w 2011r. wszczęto łącznie 57 spraw,
w tym było 35 czynów zakwalifikowanych jako przestępstwo skarbowe.
I 22 jako wykroczenie skarbowe.
Przeciętna wysokość kary grzywny za przestępstwo skarbowe wymierzonej
przez Sąd wynosiła 2.233,33 zł. Za wykroczenie skarbowe – nie wymierzono.
Przeciętna wysokość grzywny za przestępstwo skarbowe wymierzonej
w drodze dobrowolnego poddania się odpowiedzialności wynosiła
1.281,82 zł, a za wykroczenie skarbowe – 150,00 zł.
Problematyka sankcji karnych w Kodeksie karnym skarbowym
wraz z analizą statystyczną wybranych artykułów
Izba Skarbowa
w Poznaniu
pl. Cyryla Ratajskiego 5
61-726 Poznań
tel.: +48 61 858 61 00
fax: +48 61 852 22 24
www.is.poznan.pl
Nienależny zwrot podatkowej należności
publicznoprawnej - art. 76 kks
W województwie wielkopolskim w 2010 r. wszczęto łącznie 23 sprawy,
w tym było 17 czynów zakwalifikowanych jako przestępstwo skarbowe
i 6 jako wykroczenie skarbowe.
Przeciętna wysokość grzywny za przestępstwo skarbowe wymierzonej
w drodze dobrowolnego poddania się odpowiedzialności wynosiła
1.688,89 zł, a za wykroczenie skarbowe – 150,00 zł.
Natomiast w 2011 r. wszczęto łącznie 28 spraw, w tym były 24 sprawy
zakwalifikowane jako przestępstwo skarbowe i 4 jako wykroczenie
skarbowe.
Przeciętna wysokość kary grzywny za przestępstwo skarbowe
wymierzonej przez Sąd wynosiła 2.366,67 zł, a za wykroczenie skarbowe
– 320,00 zł.
Przeciętna wysokość grzywny za przestępstwo skarbowe wymierzonej
w drodze dobrowolnego poddania się odpowiedzialności wynosiła
1.788,89 zł. Za wykroczenie skarbowe – nie wymierzono.
Problematyka sankcji karnych w Kodeksie karnym skarbowym
wraz z analizą statystyczną wybranych artykułów
Izba Skarbowa
w Poznaniu
Niewpłacenie przez płatnika lub inkasenta
pobranego podatku w terminie - art. 77 kks
W województwie wielkopolskim w 2010 r. wszczęto łącznie 412 spraw,
w tym było 248 czynów zakwalifikowanych jako przestępstwo skarbowe
i 164 jako wykroczenie skarbowe.
Przeciętna wysokość kary grzywny za przestępstwo skarbowe wymierzonej
przez Sąd wynosiła 2.753,79 zł, a za wykroczenie skarbowe – 585,39 zł.
Przeciętna wysokość grzywny za przestępstwo skarbowe wymierzonej
w drodze dobrowolnego poddania się odpowiedzialności wynosiła
1.639,64 zł, a za wykroczenie skarbowe 277,08 zł.
pl. Cyryla Ratajskiego 5
61-726 Poznań
tel.: +48 61 858 61 00
fax: +48 61 852 22 24
www.is.poznan.pl
W województwie wielkopolskim w 2011r. wszczęto łącznie 611 spraw,
w tym było 306 czynów zakwalifikowanych jako przestępstwo skarbowe
i 305 jako wykroczenie skarbowe.
Przeciętna wysokość kary grzywny za przestępstwo skarbowe wymierzonej
przez Sąd wynosiła 2.666,13 zł, a za wykroczenie skarbowe – 699,24 zł.
Przeciętna wysokość grzywny za przestępstwo skarbowe wymierzonej
w drodze dobrowolnego poddania się odpowiedzialności wynosiła
1.744,82 zł, a za wykroczenie skarbowe 628,57 zł.
Izba Skarbowa
w Poznaniu
Dziękuję za uwagę
pl. Cyryla Ratajskiego 5
61-726 Poznań
tel.: +48 61 858 61 00
fax: +48 61 852 22 24
www.is.poznan.pl