Raport z monitoringu ornitologicznego terenu planowanej inwestycji

Transkrypt

Raport z monitoringu ornitologicznego terenu planowanej inwestycji
Raport z monitoringu ornitologicznego terenu planowanej
inwestycji elektrowni wiatrowej Świerczyny, gmina
Bartniczka, województwo kujawsko-pomorskie
Paweł Grabowski, Łukasz Kurkowski, Tomasz Samolik, Dariusz Węcławek
Toruń 02.11.2014
SPIS TREŚCI
1. Wstęp…………………………………………………………………………………... 3
2. Materiały i metody……………………………………………………………………... 4
2.1.Transekty liniowe i punkty obserwacyjne………………………………………. 4
2.2.Mapowanie nielicznych gatunków ptaków..……………………………………. 4
2.3.Metoda MPPL…………………………………………………………………... 5
2.4. Sporządzenie listy wszystkich gatunków z określeniem ich kategorii
lęgowości………………………………………………………………………
5
3. Wyniki………………………………………………………………………………….
6
3.1. Okres lęgowy…………………………………………………………………. 6
3.1.1. Występowanie nielicznych gatunków ptaków..………………………………
6
3.1.2. Metoda MPPL………………………………………...………………………
7
3.1.3. Transekt i punkt………….…………………………………………………… 8
3.1.4. Lista gatunków lęgowych z określeniem kategorii lęgowości……………….. 13
3.2. Okres dyspersji polęgowej……………………………………………………
16
3.3. Okres jesiennych migracji……………………………………………….……
19
3.4. Okres wiosennych przelotów…………………………………….……..…….
24
3.5. Okres zimy………………………………...……………………………….…
29
4. Podsumowanie………………………………..……………………………………...… 32
5. Ocena przewidywanej śmiertelności patów spowodowanej funkcjonowaniem
planowanej farmy wiatrowej…………………………………………………………...
35
6. Ocena oddziaływania skumulowanego………………………...………………………
36
7. Charakterystyka awifauny badanego terenu…………………………………………… 37
8. Zalecenia dla inwestora……………………………………………………………...…
38
9. Wnioski………………………………………………………………………………… 40
Literatura…………………………………………………………………………….…
41
Załącznik I…………………………………………………………………………...…
43
2|Strona
WSTĘP
1.
Poniższy raport z monitoringu chiropterologicznego przeprowadzonego w okresie od
stycznia do grudnia 2013 roku, wykonany został w celu określenia oddziaływania planowanej
inwestycji farmy wiatrowej Świerczyny na chiropterofaunę oraz ocenę ryzyka wystąpienia,
negatywnego oddziaływania inwestycji na zgrupowanie nietoperzy we wszystkich okresach
feneologicznych.
Analizowany obszar położony jest w województwie kujawsko-pomorskim w powiecie
brodnickim gminie Bartniczka. Pod względem geograficznym obszar ten leży we wschodniej
części
podprowincji
Pojezierza
Południowobałtyckiego,
makroregionie
Pojezierza
Chełmińsko-Dobrzyńskiego w mezoregionie Pojezierza Chełmińskiego (315.11) (Kondracki
2009).
Obszar planowanej inwestycji Świerczyny charakteryzuje się przeważającą ilością
terenów rolniczych z dużym udziałem zbóż, jako upraw. Na terenie planowanej inwestycji
znajduje się Jezioro Cielęckie i Szczuckie oraz kilka oczek wodnych z widocznym lustrem
wody tylko wczesną wiosną i zanikiem lustra wody w okresie późnej wiosny. Lasy na
analizowanym obszarze obejmują przede wszystkim północną część analizowanego terenu są
to fragmenty lasów mieszanych z przeważającą ilością sosny Pinus sp.
Obszary chronione znajdujące się w pobliżu obszaru planowanej inwestycji
Świerczyny
Nazwa obszaru
Dolina Drwęcy PLH280001
Bagienna Dolina Drwęcy
PLB040002
Typ obszaru
Natura
2000(siedliskowy)
Natura 2000 (ptasi)
Cel ochrony
Odległość od
inwestycji
[km]
Dolina rzeki Drwęcy
1,4
Rozlewiska rzeki
Drwęcy
2,8
Park Krajobrazowy
Obszary leśne
1,4
Rzeka Drwęca
Rezerwat
Rzeka Drwęca
3,9
Jar gradowy Cielęta
Rezerwat
Las grądowy
1,4
Brodnicki Park Krajobrazowy
3|Strona
2.
MATERIAŁY I METODY
2.1.
Transekt liniowe i punkty obserwacyjne
Ptaki liczone były na transekcie liniowym (A - 3,5 km) (Ryc. 1). Na transektach liczenia
wykonywano w tempie ok. 2,0 km/h. Obserwowane ptaki zapisywano w formularzu notując
takie parametry jak kierunek, wysokość (w trzech przedziałach do 50 m, 50-200 m i powyżej
200 m) przelotu.
Kontrole wykonano na punkcie obserwacyjnym (P1) (Ryc. 1). Na punkcie
obserwacyjnych liczenia prowadzono przez 1 godzinę notując w formularzach takie jak
kierunek, wysokość (w trzech przedziałach do 50 m, 50-200 m i powyżej 200 m) przelotu.
Wysokość przelotów ptaków została określona w oparciu o doświadczenie terenowe przy
wykorzystaniu elementów środowiska o znanej wysokości (domy, drzewa, itp.), jako punktów
odniesienia.
Ryc. 1. Lokalizacja transektu A, oraz punktu obserwacyjnego P1 na badanej powierzchni.
2.2.
Mapowanie nielicznych gatunków ptaków
W czasie prowadzenia kontroli nanoszono na podkład kartograficzny stanowiska
nielicznych gatunków ptaków. Do grupy tej zaliczono min. gatunki ptaków z Załącznika I
Dyrektywy Rady 2009/147/WE tzw. Dyrektywy Ptasiej oraz gatunki nieliczne i średnioliczne.
Badania prowadzono w buforze 2km od turbin wiatrowych. Podczas prowadzenia badan
notowano także wszystkie stwierdzone gatunki ptaków i ich zachowanie mogące wskazywać
na możliwość lęgu.
4|Strona
2.3.
Metoda MPPL
W czasie sezonu lęgowego wykonano dwie kontrole we wczesnych godzinach
rannych, wczesno wiosenną i późno wiosenną. Cenzusy prowadzono na wyznaczonych w
terenie kwadratach 1x1 km, na dwóch transektach o długości 1 km każdy, przebiegające w
odległości ok. 500 m od siebie. Wyznaczone transekty podzielone zostały na 200 m odcinki
na odcinkach tych liczono wszystkie widziane i słyszane gatunki ptaków w trzech
przedziałach odległości od transektów.
Ryc. 2. Kwadrat i transekty do badań w protokole MPPL.
2.4. Sporządzenie listy wszystkich gatunków z określeniem ich kategorii
lęgowości
W czasie kontroli w okresie lęgowym sporządzono listę wszystkich gatunków
występujących na badanym terenie wraz z przyporządkowaniem ich do odpowiedniej kategorii
lęgowości. Kategorie lęgowości określono na podstawie zachowań ptaków i rodzaju obserwacji
zgodnie z Atlasem rozmieszczenia ptaków lęgowych Polski 1985-2004 (SIKORA et al).
5|Strona
3.
WYNIKI
3.1.
Okres lęgowy
Tabela 1. Daty kontroli, typ badań, warunki atmosferyczne. T - transekt, P - punkt, MPPL - badania w protokole
MPPL, S - cenzus gatunków nielicznych i średniolicznych.
DATA
18.04. 26.04. 02.05. 08.05. 19.05. 26.05. 07.06. 13.06. 22.06. 28.06.
KONTROLI
13
13
13
13
13
13
13
13
13
13
ZACHMURZENIE
2
1
3
3
1
2
2
2
1
1
DESZCZ
1
1
1
2
1
1
1
1
1
1
WIATR
1
2
1
1
1
2
1
1
1
1
WIDOCZNOŚĆ
1
1
1
2
1
1
1
1
1
1
TEMPERATURA
14
18
19
21
24
16
25
26
27
21
T, P,
T, P,
MODUŁ BADAŃ
T, P, S T, P, S T, P, S
S,
T, P, S T, P, S T, P, S
S,
T, P, S T, P, S
MPPL
MPPL
3.1.1. Występowanie nielicznych gatunków ptaków
W trakcie monitoringu w okresie lęgowym ustalono liczebność oraz rozmieszczenie 15
nielicznych i średniolicznych gatunków ptaków (Tab.2). Mapy prezentujące usytuowanie
stanowisk ww. gatunków ptaków zawarte są w załączniku I.
Tabela 2. Liczebność nielicznych i średniolicznych gatunków ptaków w sezonie lęgowym na badanej
powierzchni.
ŁĄCZNA LICZBA STANOWISK
GATUNEK
STWIERDZONA NA OBSZARZE
MONITORINGU
Gąsiorek
5
Bąk
1
Czajka
1
Ortolan
2
Bocian biały
8
Pokląskwa
5
Przepiórka
3
Srokosz
1
Potrzeszcz
5
Wodnik
1
Błotniak stawowy
2
Żuraw
+
Myszołów
+
Pustułka
+
Bielik
+
+ - osobniki gatunków obserwowanych na terenie prowadzenia monitoringu, lecz bez stwierdzonych miejsc
lęgowych na obszarze monitoringu
6|Strona
3.1.2. Metoda MPPL
W okresie lęgowym stwierdzono 40 gatunków ptaków na kwadracie MPPL (Tab. 3),
największą liczebność wykazały cztery gatunki: skowronek, dymówka, oknówka i trznadel.
Tabela 3. Liczba osobników poszczególnych gatunków zaobserwowana podczas kontroli wykonanych wiosna i
latem zgodnie z zasadami metody MPPL.
Łączna liczba osobników
zaobserwowana w czasie
Gatunek
liczenia
Wiosna
Lato
Błotniak stawowy
1
1
Bocian biały
0
2
Bogatka
2
2
Cierniówka
1
2
Dymówka
Dzięcioł duży
4
1
11
0
Dzwoniec
2
1
Gąsiorek
Grzywacz
Kapturka
Kawka
Kopciuszek
Kos
Kruk
Kulczyk
Kwiczoł
Łozówka
Makolągwa
Mazurek
Modraszka
Myszołów
Oknówka
Pierwiosnek
Pliszka siwa
Pliszka żółta
Pokląskwa
Potrzeszcz
Rudzik
Sierpówka
Skowronek
Słowik szary
Sroka
Szczygieł
Szpak
Trznadel
Wilga
0
1
0
2
1
1
1
0
3
0
1
6
1
1
1
1
1
5
0
2
1
3
27
1
2
0
12
2
0
2
4
3
1
1
1
0
1
0
1
2
4
0
1
4
1
0
3
1
1
0
2
19
0
1
1
4
2
1
7|Strona
Wrona siwa
Wróbel
Zaganiacz
Zięba
1
10
0
3
1
7
1
1
Suma
101
90
W czasie badań w protokole MPPL stwierdzono w czasie wczesnowiosennej kontroli
101 osobników ptaków natomiast w czasie kontroli późnowiosennej 90 osobników. Najliczniej
reprezentowanymi gatunkami były: skowronek, szpak, mazurek, wróbel i dymówka.
3.1.3. Transekt i punkt
Transekt A
Tabela 4. Liczba osobników przelatujących na poszczególnych pułapach wysokości,
liczba osobników stacjonarnych na transekcie A w okresie lęgowym.
NATĘŻENIE
GATUNEK
I
II
III
PRZELOTU
Skowronek
114
15
7,2
Szpak
59
15
4,1
Dymówka
32
15
9
3,1
Zięba
39
4
2,4
Mazurek
41
2,3
Trznadel
37
5
2,3
Wróbel
21
1,2
Pliszka żółta
30
1,7
Dzwoniec
25
2
1,5
Grzywacz
19
5
1,3
Oknówka
16
9
7
1,8
Czajka
28
1,6
Bogatka
21
1,2
Jerzyk
5
11
12
1,6
Potrzeszcz
14
0,8
Modraszka
14
0,8
Kawka
10
2
0,7
Wróblowe nieoznaczone
9
8
0,9
Makolągwa
11
0,6
Szczygieł
11
0,6
Pliszka siwa
10
0,6
Kwiczoł
11
3
0,8
Sroka
7
2
0,5
Sierpówka
10
0,6
Kruk
4
2
3
0,5
Piecuszek
0,0
Bocian biały
5
1
1
0,4
Gęgawa
9
0,5
natężenie przelotu oraz
ST
SUMA
53
25
17
27
28
17
25
14
11
12
4
3
9
182
99
73
70
69
59
46
44
38
36
36
31
30
28
26
21
18
17
17
16
15
14
14
14
13
11
9
9
12
7
6
6
5
5
5
4
4
11
2
8|Strona
Myszołów
2
1
3
0,3
Pierwiosnek
0,0
Błotniak stawowy
6
0,3
Żuraw
2
2
0,2
Gąsiorek
4
0,2
Kapturka
1
0,1
Sójka
4
0,2
Kos
2
0,1
Krzyżówka
4
0,2
Wrona siwa
2
1
0,2
Cierniówka
0,0
Pokląskwa
1
0,1
Ortolan
0,0
Jastrząb
1
0,1
SUMA
639
103
37
43,3
Wysokość przelotu ptaków: I - 0-50 m, II - 50-200 m, III - powyżej 200 m
Natężenie przelotu - N osob./godzinę
ST - liczba osobników stacjonarnych
2
8
1
2
2
5
2
3
1
1
339
8
8
7
6
6
6
4
4
4
3
3
2
1
1
1118
Wykres 1. Liczba osobników przelatujących na poszczególnych pułapach wysokości w okresie lęgowym na
transekcie A.
Tabela 5. Liczba osobników przelatujących w poszczególnych kierunkach na transekcie A w okresie lęgowym.
GATUNEK
N
NE
E
SE
S
SW
W
NW ST SUMA
Skowronek
15
18
22
25
16
14
12
7
53
182
Szpak
11
8
11
14
5
7
10
8
25
99
Dymówka
7
6
11
7
6
8
6
5
17
73
Zięba
5
6
7
4
5
11
1
4
27
70
Mazurek
4
3
7
6
4
3
8
6
28
69
Trznadel
6
7
4
5
6
5
4
5
17
59
Wróbel
2
4
2
3
6
4
25
46
Pliszka żółta
5
6
3
2
4
3
5
2
14
44
Dzwoniec
4
3
2
4
3
6
5
11
38
Grzywacz
4
5
3
2
4
3
3
12
36
Oknówka
4
7
5
4
2
4
3
3
4
36
Czajka
28
3
31
9|Strona
Bogatka
Jerzyk
Potrzeszcz
Modraszka
Kawka
Wróblowe nieoznaczone
Makolągwa
Szczygieł
Pliszka siwa
Kwiczoł
Sroka
Sierpówka
Kruk
Piecuszek
Bocian biały
Gęgawa
Myszołów
Pierwiosnek
Błotniak stawowy
Żuraw
Gąsiorek
Kapturka
Sójka
Kos
Krzyżówka
Wrona siwa
Cierniówka
Pokląskwa
Ortolan
Jastrząb
SUMA
3
4
4
3
3
3
4
2
3
4
3
2
2
2
2
4
2
2
2
3
4
4
1
1
5
1
2
1
1
2
1
1
2
2
1
1
1
1
6
2
2
2
1
1
3
1
1
1
3
2
3
3
4
2
3
2
3
2
3
2
4
1
1
4
1
1
2
2
1
6
5
5
5
4
4
11
2
1
2
8
1
2
2
5
1
2
2
2
1
1
1
1
1
3
1
1
1
120
9
12
7
6
2
3
1
2
1
1
2
5
3
2
2
2
2
4
3
3
3
3
3
2
1
2
6
3
98
1
104
95
96
90
102
74
339
30
28
26
21
18
17
17
16
15
14
14
14
13
11
9
9
8
8
7
6
6
6
4
4
4
3
3
2
1
1
1118
10 | S t r o n a
Punkt 1
Tabela 6. Liczba osobników przelatujących na poszczególnych pułapach wysokości,
liczba osobników stacjonarnych na punkcie P1 w okresie lęgowym.
NATĘŻENIE
GATUNEK
I
II
III
PRZELOTU
Skowronek
98
16
11,4
Szpak
78
7
8,5
Dymówka
29
22
10
6,1
Zięba
45
5
5,0
Pliszka żółta
36
3,6
Trznadel
32
4
3,6
Kwiczoł
26
6
3,2
Jerzyk
16
11
14
4,1
Mazurek
35
3,5
Grzywacz
19
5
2,4
Makolągwa
16
3
1,9
Wróbel
19
1,9
Sierpówka
23
2,3
Wróblowe nieoznaczone
19
6
2,5
Potrzeszcz
17
1,7
Szczygieł
18
1,8
Żuraw
2
14
1,6
Oknówka
7
4
5
1,6
Bocian biały
9
3
4
1,6
Pliszka siwa
13
1,3
Bogatka
10
1,0
Kawka
6
0,6
Dzwoniec
10
1,0
Sroka
7
3
1,0
Myszołów
5
3
2
1,0
Gąsiorek
8
0,8
Pierwiosnek
0,0
Wrona siwa
4
0,4
Śpiewak
3
0,3
Kruk
2
2
1
0,5
Kos
4
0,4
Błotniak stawowy
5
0,5
Sójka
5
0,5
Piecuszek
0,0
Kapturka
1
0,1
Cierniówka
1
0,1
Krzyżówka
3
0,3
Łabędź niemy
2
0,2
Pustułka
1
1
0,2
Jastrząb
1
1
0,2
Krogulec
1
0,1
SUMA
634
104
50
78,8
Wysokość przelotu ptaków: I - 0-50 m, II - 50-200 m, III - powyżej 200 m
Natężenie przelotu - N osob./godzinę
ST - liczba osobników stacjonarnych
natężenie przelotu oraz
ST
SUMA
53
42
11
16
19
15
18
167
127
72
66
55
51
50
41
40
40
30
27
26
25
24
24
22
21
21
20
18
16
15
14
12
11
11
8
8
8
8
7
7
7
7
4
3
2
2
2
1
1120
5
16
11
8
3
7
6
6
5
5
7
8
10
5
4
2
3
11
4
5
3
4
2
2
7
6
3
332
11 | S t r o n a
Wykres 2. Liczba osobników przelatujących na poszczególnych pułapach wysokości w okresie lęgowym na
punkcie 1.
Tabela 7. Liczba osobników przelatujących w poszczególnych kierunkach na punkcie 1 w okresie lęgowym.
GATUNEK
N
NE
E
SE
S
SW
W
NW ST SUMA
Skowronek
12
15
17
8
9
15
21
17
53
167
Szpak
8
14
12
11
5
17
13
5
42
127
Dymówka
14
11
4
8
6
5
7
6
11
72
Zięba
3
11
4
12
2
4
8
6
16
66
Pliszka żółta
4
5
3
4
7
8
3
2
19
55
Trznadel
5
6
5
3
4
6
7
15
51
Kwiczoł
5
7
4
16
18
50
Jerzyk
4
3
5
7
6
5
4
7
41
Mazurek
6
4
3
5
7
4
6
5
40
Grzywacz
7
3
5
4
2
3
16
40
Makolągwa
3
6
4
2
3
1
11
30
Wróbel
7
2
4
6
8
27
Sierpówka
4
5
3
2
4
5
3
26
Wróblowe nieoznaczone
6
7
3
2
4
3
25
Potrzeszcz
3
2
3
2
3
4
7
24
Szczygieł
4
2
3
5
4
6
24
Żuraw
11
3
2
6
22
Oknówka
4
3
2
4
3
5
21
Bocian biały
1
1
3
2
4
2
3
5
21
Pliszka siwa
3
2
1
2
3
2
7
20
Bogatka
1
3
2
4
8
18
Kawka
3
2
1
10
16
Dzwoniec
1
4
2
3
5
15
Sroka
2
3
2
3
4
14
Myszołów
2
1
2
4
1
2
12
Gąsiorek
3
2
1
2
3
11
Pierwiosnek
11
11
Wrona siwa
1
2
1
4
8
Śpiewak
2
1
5
8
Kruk
1
2
1
1
3
8
Kos
1
2
1
4
8
12 | S t r o n a
Błotniak stawowy
Sójka
Piecuszek
Kapturka
Cierniówka
Krzyżówka
Łabędź niemy
Pustułka
Jastrząb
Krogulec
SUMA
2
1
1
1
1
1
1
2
2
2
7
6
3
1
1
2
1
2
1
1
1
102
140
1
85
91
1
93
100
101
76
332
7
7
7
7
4
3
2
2
2
1
1120
W okresie lęgowym stwierdzono na badanej powierzchni odpowiednio; Tr A - 42
gatunki oraz P1 - 41 gatunków. Skład gatunkowy awifauny w okresie lęgowym był
charakterystyczny dla otwartych terenów rolniczych z dużym udziałem zadrzewień. Natężenie
przelotu mieściło się w przedziale od 43,3 do 78,8 osobników na godzinę. W okresie lęgowym
przelatujące ptaki nie wykazywały konkretnego kierunku przelotu. Najwięcej ptaków
przelatywało na pierwszym pułapie wysokości do 50 metrów nad ziemią.
3.1.4. Lista gatunków lęgowych z określeniem kategorii lęgowości
Poniżej przedstawiono listę gatunków ptaków stwierdzonych na badanej powierzchni w
okresie lęgowym z podziałem na poszczególne kategorie lęgowości:
A - (33 gatunki)
Bażant Phasianus colchicus
Błotniak stawowy Circus aeruginosus
Czarnogłówka Poecile montanus
Derkacz Crex crex
Kawka Corvus monedula
Grubodziób Coccothraustes coccothraustes
Krzyżówka Anas platyrhynchos
Kokoszka Gallinula chloropus
Śmieszka Chroicocephalus ridibundus
Kopciuszek Phoenicurus ochruros
Kukułka Cuculus canorus
Kuropatwa Perdix perdix
Kwiczoł Turdus pilaris
13 | S t r o n a
Łozówka Acrocephalus palustris
Łyska Fulica atra
Mazurek Passer montanus
Muchołówka szara Muscicapa striata
Piegża Sylvia curruca
Potrzos Emberiza schoeniculus
Przepiórka Coturnix coturnix
Puszczyk Strix aluco
Uszatka Asio otus
Sikora uboga Poecil palustris
Słowik szary Luscinia luscinia
Srokosz Lanius excubitor
Strzyżyk Troglodytes troglodytes
Szczygieł Carduelis carduelis
Śpiewak Turdus philomelos
Świergotek łąkowy Anthus pratensis
Wilga Oriolus oriolus
Wrona siwa Corvus cornix
Zaganiacz Hippolais icterina
Pełzacz leśny Certhia familiaris
Żuraw Grus grus
B - (19 gatunków)
Cierniówka Sylvia communis
Czajka Vanellus vanellus
Dudek Upupa epops
Dzięcioł duży Dendrocopos major
Dzwoniec Carduelis chloris
Gajówka Sylvia borin
Gąsiorek Lanius collurio
Grzywacz Columba palumbus
Kapturka Sylvia atricapilla
Makolągwa Carduelis cannabina
Modraszka Cyanistes caeruleus
14 | S t r o n a
Piecuszek Phylloscopus trochilus
Pierwiosnek Phylloscopus collybita
Pliszka siwa Motacilla alba
Pliszka żółta Motacilla flava
Pokląskwa Saxicola rubetra
Rudzik Erithacus rubecula
Sójka Garrulus glandarius
Trznadel Emberiza citrinella
C - (11 gatunków)
Bocian biały Ciconia ciconia
Dymówka Hirundo rustica
Oknówka Delichon urbicum
Sierpówka Streptopelia decaocto
Kos Turdus merula
Bogatka Parus major
Zięba Fringilla coelebs
Wróbel Passer domesticus
Szpak Sturnus vulgaris
Skowronek Alauda arvensis
Sroka Pica pica
Na badanym terenie stwierdzono następujące gatunki ptaków, które nie są lęgowe na
terenie inwestycji, lecz wykorzystują przestrzeń powietrzną analizowanego terenu:
Myszołów Buteo buteo
Jastrząb Accipiter gentilis
Krogulec Accipiter nisus
Bielik Haliaeetus albicilla
Łabędź niemy Cygnus olor
Kruk Corvus corax
Czapla siwa Ardea cinerea
15 | S t r o n a
3.2.
Okres dyspersji polęgowej
Tabela 8. Daty kontroli, typ badań, warunki atmosferyczne. T - transekt, P - punkt.
DATA KONTROLI
12.07.13 24.07.13 08.08.13 19.08.13
ZACHMURZENIE
2
1
1
2
DESZCZ
1
1
1
1
WIATR
1
1
1
1
WIDOCZNOŚĆ
1
1
1
1
TEMPERATURA
22
25
31
27
MODUŁ BADAŃ
T, P
T, P
T, P
T, P
Transekt A
Tabela 9. Liczba osobników przelatujących na poszczególnych pułapach wysokości, natężenie przelotu oraz
liczba osobników stacjonarnych na transekcie A w okresie dyspersji polęgowej.
NATĘŻENIE
GATUNEK
I
II
III
ST
SUMA
PRZELOTU
Szpak
21
56
3,0
77
Dymówka
14
9
8
6
4,4
37
Skowronek
17
4
12
3,0
33
Mazurek
20
11
2,9
31
Wróbel
16
8
2,3
24
Oknówka
9
5
3
5
2,4
22
Pliszka żółta
9
4
1,3
13
Trznadel
8
3
1,1
11
Zięba
8
3
1,1
11
Makolągwa
7
4
1,0
11
Jerzyk
2
3
5
1,4
10
Bocian biały
4
2
2
2
1,1
10
Kwiczoł
5
4
0,7
9
Potrzeszcz
4
5
0,6
9
Pliszka siwa
6
3
0,9
9
Sierpówka
7
1
1,0
8
Sroka
5
3
0,7
8
Gąsiorek
6
2
0,9
8
Bogatka
4
3
0,6
7
Dzwoniec
3
2
0,4
5
Sójka
2
1
2
0,4
5
Myszołów
2
2
1
0,7
5
Błotniak stawowy
4
0,6
4
Żuraw
3
0,4
3
Wrona siwa
1
1
0,3
2
Kapturka
2
0,0
2
SUMA
184
27
22
32,4
141
374
Wysokość przelotu ptaków: I - 0-50 m, II - 50-200 m, III - powyżej 200 m
Natężenie przelotu - N osob./godzinę
ST - liczba osobników stacjonarnych
16 | S t r o n a
Wykres 3. Liczba osobników przelatujących na poszczególnych pułapach wysokości w okresie dyspersji
polęgowej na transekcie A.
Tabela 10. Liczba osobników przelatujących w poszczególnych kierunkach na transekcie A w okresie dyspersji
polęgowej.
GATUNEK
N
NE
E
SE
S
SW
W
NW ST SUMA
Szpak
4
3
2
5
4
3
56
77
Dymówka
4
3
2
4
3
6
5
4
6
37
Skowronek
3
4
6
2
3
1
2
12
33
Mazurek
4
3
2
3
5
3
11
31
Wróbel
4
2
4
3
3
8
24
Oknówka
3
4
2
3
2
1
2
5
22
Pliszka żółta
1
2
2
1
1
2
4
13
Trznadel
1
3
2
2
3
11
Zięba
1
1
1
3
2
3
11
Makolągwa
2
1
2
1
1
4
11
Jerzyk
3
2
2
3
10
Bocian biały
1
2
1
1
2
1
2
10
Kwiczoł
5
4
9
Potrzeszcz
1
1
2
5
9
Pliszka siwa
1
2
1
2
3
9
Sierpówka
2
2
2
1
1
8
Sroka
1
1
2
1
3
8
Gąsiorek
1
2
1
1
1
2
8
Bogatka
1
1
2
3
7
Dzwoniec
1
2
2
5
Sójka
1
1
1
2
5
Myszołów
1
1
2
1
5
Błotniak stawowy
1
1
1
1
4
Żuraw
3
3
Wrona siwa
2
2
Kapturka
2
2
SUMA
32
35
30
26
24
33
33
20
141
374
Punkt 1
17 | S t r o n a
Tabela 11. Liczba osobników przelatujących na poszczególnych pułapach wysokości,
liczba osobników stacjonarnych na punkcie 1 w okresie dyspersji polęgowej.
NATĘŻENIE
GATUNEK
I
II
III
PRZELOTU
Dymówka
17
7
4
7,0
Skowronek
12
1
3,3
Oknówka
10
4
3
4,3
Szpak
8
3
2,8
Jerzyk
6
4
6
4,0
Trznadel
10
2
3,0
Pliszka żółta
15
3,8
Sroka
7
2
2,3
Potrzeszcz
8
2,0
Zięba
5
1
1,5
Makolągwa
6
1,5
Szczygieł
6
1,5
Bocian biały
2
3
1
1,5
Kwiczoł
2
0,5
Myszołów
2
2
1
1,3
Pliszka siwa
5
1,3
Dzwoniec
5
1,3
Gąsiorek
4
1,0
Błotniak stawowy
4
1,0
Bogatka
2
0,5
Modraszka
0,0
Kos
2
0,5
Kapturka
0,0
Krogulec
1
1
0,5
SUMA
139
30
15
46,0
Wysokość przelotu ptaków: I - 0-50 m, II - 50-200 m, III - powyżej 200 m
Natężenie przelotu - N osob./godzinę
ST - liczba osobników stacjonarnych
natężenie przelotu oraz
ST
SUMA
11
7
3
7
39
20
20
18
16
16
16
14
12
11
10
9
9
8
6
6
5
5
5
4
2
2
2
2
257
4
1
5
4
5
4
3
3
6
1
1
1
1
2
2
2
73
Wykres 4. Liczba osobników przelatujących na poszczególnych pułapach wysokości w okresie dyspersji
polęgowej na punkcie 1.
18 | S t r o n a
Tabela 12. Liczba osobników przelatujących w poszczególnych kierunkach na punkcie 1 w okresie dyspersji
polęgowej.
GATUNEK
N
NE
E
SE
S
SW
W
NW ST SUMA
Dymówka
3
4
6
4
4
5
2
11
39
Skowronek
2
3
2
1
3
2
7
20
Oknówka
2
3
4
1
2
3
2
3
20
Szpak
4
5
2
7
18
Jerzyk
3
4
6
3
16
Trznadel
4
3
2
1
2
4
16
Pliszka żółta
2
1
3
4
2
3
1
16
Sroka
1
2
1
3
2
5
14
Potrzeszcz
2
1
2
3
4
12
Zięba
2
1
1
2
5
11
Makolągwa
2
2
1
1
4
10
Szczygieł
2
1
1
2
3
9
Bocian biały
1
1
1
1
2
3
9
Kwiczoł
2
6
8
Myszołów
1
1
2
1
1
6
Pliszka siwa
2
1
2
1
6
Dzwoniec
1
1
3
5
Gąsiorek
1
1
2
1
5
Błotniak stawowy
1
1
2
1
5
Bogatka
2
2
4
Modraszka
2
2
Kos
1
1
2
Kapturka
2
2
Krogulec
1
1
2
SUMA
27
28
14
28
21
19
25
22
73
257
W okresie dyspersji stwierdzono na badanej powierzchni odpowiednio; Tr A - 26
gatunków oraz P1 - 24 gatunki. Skład gatunkowy awifauny w okresie dyspersji był
charakterystyczny dla otwartych terenów rolniczych. Natężenie przelotu mieściło się w
przedziale od 33,3 do 46,0 osobników na godzinę. W okresie dyspersji nie dominował żaden
kierunek przelotów. Najwięcej ptaków przelatywało na pierwszym pułapie wysokości do 50
metrów nad ziemią.
3.3.
Okres jesiennych migracji
Tabela 13. Daty kontroli, typ badań, warunki atmosferyczne. T - transekt, P - punkt.
DATA
06.0 14.0 21.0 28.0 04.1 09.1 18.1 26.1 08.1
KONTROLI
9.13 9.13 9.13 9.13 0.13 0.13 0.13 0.13 1.13
ZACHMURZENIE
1
2
2
2
1
2
3
3
2
DESZCZ\ŚNIEG
1
1
2
1
1
1
1
1
1
WIATR
1
1
1
1
1
1
2
2
2
WIDOCZNOŚĆ
1
1
1
1
1
1
1
1
1
TEMPERATURA
20
18
17
15
10
16
10
16
0
15.1
1.13
2
1
1
1
4
23.1
1.13
3
1
1
1
7
29.1
1.13
2
1
3
1
3
19 | S t r o n a
MODUŁ BADAŃ
T, P
T, P
T, P
T, P
T, P
T, P
T, P
T, P
T, P
T, P
T, P
T, P
Transekt A
Tabela 14. Liczba osobników przelatujących na poszczególnych pułapach wysokości,
liczba osobników stacjonarnych na transekcie A w okresie jesiennej migracji.
NATĘŻENIE
GATUNEK
I
II
III
PRZELOTU
Skowronek
299
41
15,7
Szpak
215
59
12,7
Zięba
211
27
11,0
Gęsi nieoznaczone
183
8,5
Gęś zbożowa
170
7,9
Dymówka
57
37
25
5,5
Mazurek
92
4,3
Żuraw
12
92
4,8
Czajka
56
16
3,3
Trznadel
67
8
3,5
Wróbel
68
3,1
Grzywacz
49
12
2,8
Dzwoniec
43
2,0
Gęś białoczelna
78
3,6
Bogatka
51
2,4
Kwiczoł
25
8
1,5
Potrzeszcz
33
1,5
Wróblowe nieoznaczone
37
5
1,9
Pliszka żółta
34
1,6
Sroka
21
3
1,1
Kawka
19
5
1,1
Pliszka siwa
25
1,2
Makolągwa
14
4
0,8
Siewka złota
25
1,2
Czyż
19
0,9
Szczygieł
17
0,8
Sierpówka
11
0,5
Modraszka
10
0,5
Sójka
8
1
0,4
Kruk
3
3
2
0,4
Myszołów
2
2
3
0,3
Wrona siwa
4
2
0,3
Błotniak stawowy
6
0,3
Łabędź niemy
3
2
0,2
Kos
2
0,1
Krzyżówka
4
0,2
Gąsiorek
2
0,1
Kobuz
1
0,0
Krogulec
1
0,0
Jastrząb
1
0,0
SUMA
1534
248
553
108,1
Wysokość przelotu ptaków: I - 0-50 m, II - 50-200 m, III - powyżej 200 m
Natężenie przelotu - N osob./godzinę
natężenie przelotu oraz
ST
SUMA
116
137
52
456
411
290
183
170
154
128
104
99
94
93
89
79
78
69
49
48
47
44
36
31
30
27
25
19
19
16
14
12
10
9
8
6
5
4
4
3
1
1
1
2966
35
36
27
19
25
28
36
18
16
15
5
10
12
7
5
9
2
5
4
3
2
2
2
2
1
631
20 | S t r o n a
ST - liczba osobników stacjonarnych
Wykres 5. Liczba osobników przelatujących na poszczególnych pułapach wysokości w okresie jesiennej migracji
na transekcie A.
Tabela 15. Liczba osobników przelatujących w poszczególnych kierunkach na transekcie A w okresie jesiennej
migracji.
GATUNEK
N
NE
E
SE
S
SW
W
NW ST SUMA
Skowronek
12
16
26
12
52
152
49
21
116
456
Szpak
31
15
21
14
95
68
18
12
137
411
Zięba
5
7
9
5
47
63
85
17
52
290
Gęsi nieoznaczone
85
63
35
183
Gęś zbożowa
35
83
52
170
Dymówka
5
8
9
5
28
17
41
6
35
154
Mazurek
7
15
21
4
16
12
9
8
36
128
Żuraw
25
17
62
104
Czajka
5
6
17
38
6
27
99
Trznadel
5
4
4
3
4
17
23
15
19
94
Wróbel
3
7
11
6
2
11
16
12
25
93
Grzywacz
4
2
3
15
14
21
2
28
89
Dzwoniec
2
3
14
19
5
36
79
Gęś białoczelna
46
32
78
Bogatka
3
4
6
7
4
5
8
14
18
69
Kwiczoł
16
13
4
16
49
Potrzeszcz
7
3
6
8
2
3
4
15
48
Wróblowe nieoznaczone
4
3
2
3
7
11
12
5
47
Pliszka żółta
1
2
3
6
12
8
2
10
44
Sroka
3
4
3
3
5
6
12
36
Kawka
3
5
4
12
7
31
Pliszka siwa
1
1
3
6
12
2
5
30
Makolągwa
2
4
3
4
5
9
27
Siewka złota
25
25
Czyż
11
8
19
Szczygieł
1
2
4
6
4
2
19
Sierpówka
3
2
2
3
1
5
16
21 | S t r o n a
Modraszka
Sójka
Kruk
Myszołów
Wrona siwa
Błotniak stawowy
Łabędź niemy
Kos
Krzyżówka
Gąsiorek
Kobuz
Krogulec
Jastrząb
SUMA
3
1
2
1
2
1
1
1
3
1
1
1
2
1
1
1
1
1
2
3
3
2
1
2
2
2
4
1
3
1
1
4
3
2
2
2
1
1
1
2
2
1
1
1
1
1
101
103
153
135
583
583
523
1
154
631
14
12
10
9
8
6
5
4
4
3
1
1
1
2966
Punkt 1
Tabela 16. Liczba osobników przelatujących na poszczególnych pułapach wysokości,
liczba osobników stacjonarnych na punkcie 1 w okresie jesiennej migracji.
NATĘŻENIE
GATUNEK
I
II
III
PRZELOTU
Skowronek
457
22
39,9
Szpak
297
41
28,2
Zięba
249
18
22,3
Grzywacz
93
12
8,8
Gęś białoczelna
138
11,5
Mazurek
72
6,0
Dymówka
62
24
11
8,1
Trznadel
49
5
4,5
Makolągwa
81
6,8
Dzwoniec
66
7
6,1
Gęś zbożowa
83
6,9
Żuraw
5
73
6,5
Kwiczoł
35
8
3,6
Oknówka
34
15
6
4,6
Gęsi nieoznaczone
63
5,3
Czajka
52
4,3
Pliszka żółta
39
3,3
Bogatka
29
2,4
Wróbel
33
2,8
Potrzeszcz
22
1,8
Pliszka siwa
25
2,1
Gawron
11
8
1,6
Czyż
5
12
1,4
Wróblowe nieoznaczone
16
4
1,7
Szczygieł
13
1,1
Sroka
9
3
1,0
Modraszka
11
0,9
Wrona siwa
5
2
0,6
Myszołów
3
1
2
0,5
Kruk
4
1
1
0,5
natężenie przelotu oraz
ST
SUMA
73
74
34
41
552
412
301
146
138
108
101
101
99
96
83
78
70
66
63
52
48
47
45
38
33
25
22
20
19
19
16
10
9
8
36
4
47
18
23
27
11
9
18
12
16
8
6
5
6
7
5
3
3
2
22 | S t r o n a
Śmieszka
6
0,5
Łabędź niemy
4
2
0,5
Świergotek nieoznaczony
4
0,3
Ładź krzykliwy
5
0,4
Błotniak stawowy
2
0,2
Kos
2
0,2
Krzyżówka
3
0,3
Jastrząb
3
0,3
Srokosz
1
0,1
SUMA
1802
190
377
197,4
Wysokość przelotu ptaków: I - 0-50 m, II - 50-200 m, III - powyżej 200 m
Natężenie przelotu - N osob./godzinę
ST - liczba osobników stacjonarnych
6
6
6
5
4
4
3
3
1
2863
2
2
2
494
Wykres 6. Liczba osobników przelatujących na poszczególnych pułapach wysokości w okresie jesiennej migracji
na punkcie 1.
Tabela 17. Liczba osobników przelatujących w poszczególnych kierunkach
migracji.
GATUNEK
N
NE
E
SE
S
SW
Skowronek
25
16
12
27
164 125
Szpak
5
14
9
8
52
163
Zięba
14
17
8
15
63
79
Grzywacz
4
6
8
4
16
38
Gęś białoczelna
47
32
Mazurek
7
15
9
6
8
15
Dymówka
4
11
8
7
12
17
Trznadel
5
7
4
5
8
6
Makolągwa
4
8
7
5
17
14
Dzwoniec
4
7
6
5
17
12
Gęś zbożowa
52
Żuraw
4
3
25
41
Kwiczoł
24
5
8
Oknówka
3
5
6
3
4
11
Gęsi nieoznaczone
28
35
Czajka
6
15
31
na punkcie 1 w okresie jesiennej
W
85
75
52
29
59
7
35
11
21
19
31
NW
25
12
19
ST
73
74
34
41
5
3
8
5
3
36
4
47
18
23
5
6
18
5
27
11
SUMA
552
412
301
146
138
108
101
101
99
96
83
78
70
66
63
52
23 | S t r o n a
Pliszka żółta
Bogatka
Wróbel
Potrzeszcz
Pliszka siwa
Gawron
Czyż
Wróblowe nieoznaczone
Szczygieł
Sroka
Modraszka
Wrona siwa
Myszołów
Kruk
Śmieszka
Łabędź niemy
Świergotek nieoznaczony
Ładź krzykliwy
Błotniak stawowy
Kos
Krzyżówka
Jastrząb
Srokosz
SUMA
3
3
5
2
5
3
3
2
3
3
2
2
3
2
1
2
1
2
2
6
1
6
6
6
4
12
5
2
2
4
11
4
11
4
3
2
3
2
1
1
1
1
8
7
3
2
5
4
5
3
2
1
1
6
7
5
3
3
2
3
1
1
1
1
4
4
3
2
1
2
1
2
2
117
494
1
2
1
95
9
18
12
16
8
6
5
4
2
1
1
1
175
4
6
3
12
8
2
4
5
3
5
2
2
98
12
133
521
727
503
48
47
45
38
33
25
22
20
19
19
16
10
9
8
6
6
6
5
4
4
3
3
1
2863
W okresie jesiennych przelotów stwierdzono na badanej powierzchni odpowiednio; Tr
A - 40 gatunków oraz P1 - 39 gatunków. Skład gatunkowy awifauny w okresie jesiennej
migracji był charakterystyczny dla otwartych terenów rolniczych oraz miejsc dużych
koncentracji gęsi i żurawi. Natężenie przelotu mieściło się w przedziale od 108,1 do 197,4
osobników na godzinę. W okresie jesiennej migracji dominował południowy, południowozachodni i zachodni kierunek przelotów. Najwięcej ptaków przelatywało na pierwszym pułapie
wysokości do 50 metrów nad ziemią.
3.4.
Okres wiosennych przelotów
Tabela 18. Daty kontroli, typ badań, warunki atmosferyczne. T - transekt, P - punkt.
DATA KONTROLI
04.03.13 11.03.13 19.03.13 26.03.13 02.04.13
ZACHMURZENIE
1
3
3
3
1
DESZCZ\ŚNIEG
1
2
1
1
1
WIATR
1
1
2
2
1
WIDOCZNOŚĆ
1
2
1
2
1
TEMPERATURA
4
1
-1
0
1
MODUŁ BADAŃ
T, P
T, P
T, P
T, P
T, P
10.04.13
2
1
1
2
4
T, P
24 | S t r o n a
Transekt A
Tabela 19. Liczba osobników przelatujących na poszczególnych pułapach wysokości, natężenie przelotu oraz
liczba osobników stacjonarnych na transekcie A w okresie wiosennej migracji.
NATĘŻENIE
GATUNEK
I
II
III
ST
SUMA
PRZELOTU
Szpak
505
67
73
54,5
645
Zięba
391
18
48
39,0
457
Skowronek
334
42
62
35,8
438
Gęś zbożowa
388
37,0
388
Gęsi nieoznaczone
383
36,5
383
Żuraw
21
219
22,9
240
Czajka
106
30
41
13,0
177
Gęś białoczelna
146
13,9
146
Mazurek
44
37
4,2
81
Grzywacz
47
6
14
5,0
67
Dzwoniec
38
11
3,6
49
Wróbel
30
16
2,9
46
Bogatka
25
18
2,4
43
Trznadel
23
3
15
2,5
41
Wróblowe nieoznaczone
37
4
3,9
41
Gęgawa
39
3,7
39
Potrzeszcz
24
12
2,3
36
Kwiczoł
18
7
7
2,4
32
Modraszka
19
8
1,8
27
Szczygieł
17
6
1,6
23
Sroka
14
2
5
1,5
21
Pliszka siwa
12
4
1,1
16
Myszołów
1
3
2
2
0,6
8
Kruk
3
1
2
1
0,6
7
Wrona siwa
5
1
0,6
6
Kos
5
1
0,5
6
Łabędź niemy
5
0,5
5
Błotniak stawowy
5
0,5
5
Sójka
3
1
0,3
4
Krogulec
1
0,1
1
Jastrząb
1
0,1
1
SUMA
1712
206
1179
295,0
382
3479
Wysokość przelotu ptaków: I - 0-50 m, II - 50-200 m, III - powyżej 200 m
Natężenie przelotu - N osob./godzinę
ST - liczba osobników stacjonarnych
25 | S t r o n a
Wykres 7. Liczba osobników przelatujących na poszczególnych pułapach wysokości w okresie wiosennej
migracji na transekcie A.
Tabela 20. Liczba osobników przelatujących w poszczególnych kierunkach na transekcie A w okresie wiosennej
migracji.
GATUNEK
N
NE
E
SE
S
SW
W
NW ST SUMA
Szpak
179 264
32
16
51
7
8
15
73
645
Zięba
164 183
37
6
8
5
6
48
457
Skowronek
151 127
48
7
12
16
7
8
62
438
Gęś zbożowa
84
52
153
21
57
21
388
Gęsi nieoznaczone
185
38
74
32
54
383
Żuraw
48
59
62
14
26
31
240
Czajka
35
16
51
14
20
41
177
Gęś białoczelna
21
47
26
30
22
146
Mazurek
4
7
6
4
5
7
6
5
37
81
Grzywacz
8
16
11
5
6
3
4
14
67
Dzwoniec
14
8
3
4
2
3
4
11
49
Wróbel
3
4
7
5
6
2
3
16
46
Bogatka
4
3
6
4
3
5
18
43
Trznadel
4
6
1
3
4
5
3
15
41
Wróblowe nieoznaczone
12
9
6
7
3
4
41
Gęgawa
12
27
39
Potrzeszcz
7
4
3
2
3
5
12
36
Kwiczoł
21
4
7
32
Modraszka
4
3
2
3
4
3
8
27
Szczygieł
3
4
2
3
5
6
23
Sroka
4
4
2
1
4
1
5
21
Pliszka siwa
1
4
3
2
1
1
4
16
Myszołów
1
2
1
1
1
2
8
Kruk
2
1
2
1
1
7
Wrona siwa
2
1
1
2
6
Kos
1
2
1
1
1
6
Łabędź niemy
2
3
5
Błotniak stawowy
1
2
1
1
5
Sójka
2
1
1
4
Krogulec
1
1
26 | S t r o n a
Jastrząb
SUMA
1
954
910
524
79
203
226
108
93
382
1
3479
Punkt 1
Tabela 21. Liczba osobników przelatujących na poszczególnych pułapach wysokości, natężenie przelotu oraz
przelotu oraz liczba osobników stacjonarnych na punkcie 1 w okresie wiosennej migracji.
NATĘŻENIE
GATUNEK
I
II
III
ST
SUMA
PRZELOTU
Gęś zbożowa
41
387
71,3
428
Gęsi nieoznaczone
37
277
52,3
314
Szpak
198
49
57
41,2
304
Żuraw
21
271
48,7
292
Zięba
254
12
15
44,3
281
Skowronek
164
17
39
30,2
220
Gęś białoczelna
28
155
30,5
183
Czajka
113
32
21
24,2
166
Trznadel
35
4
11
6,5
50
Mazurek
30
10
5,0
40
Wróbel
25
13
4,2
38
Dzwoniec
21
9
3,5
30
Makolągwa
23
6
3,8
29
Kwiczoł
16
7
6
3,8
29
Grzywacz
15
5
6
3,3
26
Potrzeszcz
14
7
2,3
21
Wróblowe nieoznaczone
15
4
3,2
19
Bogatka
10
5
1,7
15
Sroka
10
2
1
2,0
13
Szczygieł
9
3
1,5
12
Łabędź niemy
4
3
1,2
7
Myszołów
1
2
2
1
0,8
6
Kruk
1
2
1
1
0,7
5
Modraszka
3
0,5
3
Kos
2
0,3
2
Wrona siwa
2
0,3
2
Błotniak stawowy
2
0,3
2
Krogulec
1
1
0,3
2
Jastrząb
1
0,0
1
SUMA
968
267
1093
388,0
212
2540
Wysokość przelotu ptaków: I - 0-50 m, II - 50-200 m, III - powyżej 200 m
Natężenie przelotu - N osob./godzinę
ST - liczba osobników stacjonarnych
27 | S t r o n a
Wykres 8. Liczba osobników przelatujących na poszczególnych pułapach wysokości w okresie wiosennej
migracji na punkcie 1.
Tabela 22. Liczba osobników przelatujących w
migracji.
GATUNEK
N
NE
Gęś zbożowa
46
79
Gęsi nieoznaczone
163
79
Szpak
47
52
Żuraw
25
18
Zięba
58
164
Skowronek
37
42
Gęś białoczelna
45
16
Czajka
58
41
Trznadel
8
7
Mazurek
7
5
Wróbel
4
Dzwoniec
8
3
Makolągwa
8
6
Kwiczoł
14
Grzywacz
5
11
Potrzeszcz
3
4
Wróblowe nieoznaczone
8
6
Bogatka
4
Sroka
4
3
Szczygieł
2
3
Łabędź niemy
3
Myszołów
3
Kruk
1
Modraszka
1
2
Kos
Wrona siwa
1
Błotniak stawowy
1
Krogulec
Jastrząb
SUMA
559 546
poszczególnych kierunkach na punkcie 1 w okresie wiosennej
E
183
36
96
174
32
58
73
26
2
6
5
2
1
SE
24
15
12
32
3
6
5
4
5
5
2
2
2
2
S
8
32
8
3
4
4
4
3
2
SW
59
15
18
5
11
17
6
6
3
12
2
3
W
37
21
4
14
1
5
4
4
3
NW
ST
25
25
57
5
2
21
11
10
13
9
6
6
6
7
2
1
5
1
3
4
2
3
4
1
1
2
1
15
39
2
2
1
2
1
1
1
1
1
1
1
1
700
59
130
167
1
102
65
1
212
SUMA
428
314
304
292
281
220
183
166
50
40
38
30
29
29
26
21
19
15
13
12
7
6
5
3
2
2
2
2
1
2540
28 | S t r o n a
W okresie wiosennych przelotów stwierdzono na badanej powierzchni odpowiednio; Tr
A - 31 gatunków oraz P2 - 29 gatunków. Skład gatunkowy awifauny w okresie wiosennej
migracji był charakterystyczny dla otwartych terenów rolniczych oraz miejsc dużych
koncentracji gęsi i żurawi. Natężenie przelotu mieściło się w przedziale od 295,0 do 388,0
osobników na godzinę. W okresie wiosennej migracji dominował północny, północnowschodni i wschodni kierunek przelotów. Najwięcej ptaków przelatywało na pierwszym
pułapie wysokości do 50 metrów nad ziemią.
3.5.
Okres zimy
Tabela 23. Daty kontroli, typ badań, warunki atmosferyczne. T - transekt, P - punkt.
DATA KONTROLI
08.12.12 21.12.12 09.01.13 22.01.13 12.02.13
ZACHMURZENIE
2
2
3
3
2
DESZCZ\ŚNIEG
1
1
1
2
1
WIATR
2
2
1
3
1
WIDOCZNOŚĆ
1
1
1
2
1
TEMPERATURA
-2
-5
-5
-7
-1
MODUŁ BADAŃ
T, P
T, P
T, P
T, P
T, P
24.02.13
3
1
2
2
0
T, P
Transekt A
Tabela 24. Liczba osobników przelatujących na poszczególnych pułapach wysokości, natężenie przelotu oraz
liczba osobników stacjonarnych na transekcie A w okresie zimowym.
NATĘŻENIE
GATUNEK
I
II
III
ST
SUMA
PRZELOTU
Wróbel
32
15
3,0
47
Gęsi nieoznaczone
42
4,0
42
Mazurek
21
15
2,0
36
Bogatka
15
14
1,4
29
Trznadel
12
2
8
1,3
22
Czyż
11
11
1,0
22
Kwiczoł
14
7
1,3
21
Modraszka
10
6
1,0
16
Gil
8
7
0,8
15
Szczygieł
7
4
0,7
11
Kruk
3
2
2
2
0,7
9
Sroka
4
5
0,4
9
Dzwoniec
8
0,8
8
Potrzeszcz
4
3
0,4
7
Czeczotka
3
4
0,3
7
Sierpówka
6
0,6
6
Jer
3
2
0,3
5
Myszołów
1
2
1
0,3
4
Łabędź niemy
2
2
0,4
4
29 | S t r o n a
Górniczek
0,0
Sikora uboga
0,0
Sójka
3
0,3
Kos
1
0,1
Krogulec
1
0,1
SUMA
169
8
44
21,0
Wysokość przelotu ptaków: I - 0-50 m, II - 50-200 m, III - powyżej 200 m
Natężenie przelotu - N osob./godzinę
ST - liczba osobników stacjonarnych
4
3
111
4
3
3
1
1
332
Wykres 9. Liczba osobników przelatujących na poszczególnych pułapach wysokości w okresie zimy na
transekcie A.
Tabela 25. Liczba osobników przelatujących w poszczególnych kierunkach na transekcie A w okresie zimowym.
GATUNEK
N
NE
E
SE
S
SW
W
NW ST SUMA
Wróbel
3
5
6
3
4
11
15
47
Gęsi nieoznaczone
42
42
Mazurek
5
3
2
4
5
2
15
36
Bogatka
6
4
3
2
14
29
Trznadel
2
3
2
3
4
8
22
Czyż
5
6
11
22
Kwiczoł
7
4
3
7
21
Modraszka
2
3
2
1
2
6
16
Gil
2
3
3
7
15
Szczygieł
2
2
3
4
11
Kruk
2
3
1
1
2
9
Sroka
1
1
2
5
9
Dzwoniec
4
2
2
8
Potrzeszcz
2
2
3
7
Czeczotka
3
4
7
Sierpówka
3
2
1
6
Jer
3
2
5
Myszołów
1
1
1
1
4
Łabędź niemy
4
4
Górniczek
4
4
Sikora uboga
3
3
30 | S t r o n a
Sójka
Kos
Krogulec
SUMA
3
1
29
31
1
25
16
64
19
32
5
111
3
1
1
332
Punkt 1
Tabela 26. Liczba osobników przelatujących na poszczególnych pułapach wysokości, natężenie przelotu oraz
liczba osobników stacjonarnych na punkcie 1 w okresie zimowym.
NATĘŻENIE
GATUNEK
I
II
III
ST
SUMA
PRZELOTU
Trznadel
21
2
3,8
17
40
Mazurek
21
3,5
14
35
Kawka
10
4
2,3
16
30
Dzwoniec
17
2,8
7
24
Gawron
11
4
2,5
15
Sierpówka
9
1,5
4
13
Bogatka
8
1,3
4
12
Kruk
3
1
2
1,0
2
8
Sroka
3
1
0,7
4
8
Szczygieł
6
1,0
2
8
Modraszka
2
0,3
2
4
Myszołów
1
1
1
0,5
1
4
Wrona siwa
1
1
0,3
2
Krogulec
1
0,2
1
2
SUMA
113
15
3
21,8
74
205
Wysokość przelotu ptaków: I - 0-50 m, II - 50-200 m, III - powyżej 200 m
Natężenie przelotu - N osob./godzinę
ST - liczba osobników stacjonarnych
Wykres 10. Liczba osobników przelatujących na poszczególnych pułapach wysokości w okresie zimy na
punkcie 1.
31 | S t r o n a
Tabela 27. Liczba osobników przelatujących w poszczególnych kierunkach na punkcie 1 w okresie zimowym.
GATUNEK
N
NE
E
SE
S
SW
W
NW ST SUMA
Trznadel
4
3
6
5
2
3
17
40
Mazurek
2
6
5
6
2
14
35
Kawka
8
6
16
30
Dzwoniec
5
4
3
5
7
24
Gawron
4
11
15
Sierpówka
2
3
3
1
4
13
Bogatka
2
3
3
4
12
Kruk
1
1
3
1
2
8
Sroka
1
1
2
4
8
Szczygieł
1
3
2
2
8
Modraszka
2
2
4
Myszołów
1
1
1
1
4
Wrona siwa
1
1
2
Krogulec
1
1
2
SUMA
16
21
15
21
6
30
19
3
74
205
W okresie zimowy stwierdzono na badanej powierzchni odpowiednio; Tr A - 25
gatunków oraz P1 - 15 gatunków. Skład gatunkowy awifauny w okresie zimy był
charakterystyczny dla otwartych terenów rolniczych. Natężenie przelotu mieściło się w
przedziale od 21,0 do 21,8 osobników na godzinę. W okresie zimowym nie zaobserwowano
dominującego kierunku przelotów awifauny W okresie zimy nie stwierdzono dużych
koncentracji żerowiskowych ptaków. Planowana inwestycja nie wpłynie na awifaunę zimującą
na badanym obszarze.
4.
PODSUMOWANIE
W okresie monitoringu stwierdzono, na badanej powierzchni, występowanie 81
gatunków ptaków (Tab. 28). W okresie monitoringu odnotowano 8 gatunków ptaków z
Załącznika I Dyrektywy Rady 2009/147/WE (Tab. 28). Na analizowanym obszarze
monitoringu zanotowano 4 gatunki z Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt (Głowaciński red.
2001), (Tab. 28).
Tabela 28. Gatunki ptaków stwierdzone na badanej powierzchni z wyróżnieniem statusu ochrony i kategorii
zagrożenia.
Status
Kategoria
PAO
Gatunek
SPEC
ochrony
zagrożenia
N/%
gatunkowej
wg PCKZ
Bocian biały Ciconia ciconia
SPEC 2
Ś, DP
Czapla siwa Ardea cinerea
Ś
32 | S t r o n a
Łabędź niemy Cygnus olor
Łabędź krzykliwy Cygnus cygnus
Gęś zbożowa Anser fabalis
Gęś białoczelna Anser albifrons
Gęgawa Anse anser
Krzyżówka Anas platyrhynchos
Błotniak stawowy Circus aeruginosus
Myszołów Buteo buteo
Bielik Haliaeetus albicilla
Pustułka Falco tinnunculus
Kobuz Falco subbuteo
Krogulec Accipiter nisus
Jastrząb Accipiter gentilis
Kuropatwa Perdix perdix
Przepiórka Coturnix coturnix
Wodnik Rallus aquaticus
Kokoszka Gallinula chloropus
Derkacz Crex crex
Bażant Phasianus colchicus
Żuraw Grus grus
Łyska Fulica atra
Czajka Vanellus vanellus
Siewka złota Pluvialis apricaria
Śmieszka Larus ridibundus
Głowienka Aythya ferina
Perkozek Tachybaptus ruficollis
Cyraneczka Anas crecca
Grzywacz Columba palumbus
Sierpówka Streptopelia decaocto
Kukułka Cuculus canorus
Jerzyk Apus apus
Puszczyk Strix aluco
Uszatka Asio otus
Dudek Upupa epops
Dzięcioł duży Dendrocopos major
Skowronek Alauda arvensis
Dymówka Hirundo rustica
Oknówka Delichon urbicum
Świergotek łąkowy Anthus pratensis
Pliszka żółta Motacilla flava
Pliszka siwa Motacilla alba
Strzyżyk Troglodytes troglodytes
Rudzik Erithacus rubecula
Słowik szary Luscinia luscinia
Kopciuszek Phoenicurus ochruros
Pokląskwa Saxicola rubetra
Kos Turdus merula
Kwiczoł Turdus pilaris
Śpiewak Turdus philomelos
Łozówka Acrocephalus palustris
Zaganiacz Hippolais icterina
Piegża Sylvia curruca
Cierniówka Sylvia communis
Gajówka Sylvia borin
Kapturka Sylvia atricapilla
Pierwiosnek Phylloscopus collybita
Piecuszek Phylloscopus trochilus
Muchołówka szara Muscicapa striata
SPEC 1
SPEC 3
SPEC 3
SPEC3
SPEC 1
SPEC 2
SPEC 2
SPEC 2
SPEC 3
SPEC 3
SPEC 3
SPEC 3
Ś
Ś, DP
Ł
Ł
Ł
Ł
Ś, DP
Ś
Ś, DP
Ś
Ś
Ś
Ś
Ł
Ś
Ś
Ś
Ś, DP
Ł
Ś, DP
Ś
Ś
Ś, DP
Ś
Ś
Ś
Ś
Ł
Ś
Ś
Ś
Ś
Ś
Ś
Ś
Ś
Ś
Ś
Ś
Ś
Ś
Ś
Ś
Ś
Ś
Ś
Ś
Ś
Ś
Ś
Ś
Ś
Ś
Ś
Ś
Ś
Ś
Ś
LC
750/-
EXP
33 | S t r o n a
Sikora uboga Poecil palustris
Ś
Czarnogłówka Poecile montanus
Ś
Modraszka Cyanistes caeruleus
Ś
Bogatka Parus major
Ś
Wilga Oriolus oriolus
Ś
Gąsiorek Lanius collurio
SPEC 3
Ś, DP
Srokosz Lanius excubitor
SPEC 3
Ś
Sójka Garrulus glandarius
Ś
Sroka Pica pica
C
Kawka Corvus monedula
Ś
Gawron Corvus frugilegus
C
Wrona siwa Corvus cornix
C
Kruk Corvus corax
C
Szpak Sturnus vulgaris
SPEC 3
Ś
Wróbel Passer domesticus
SPEC 3
Ś
Mazurek Passer montanus
SPEC 3
Ś
Zięba Fringilla coelebs
Ś
Kulczyk Serinus serinus
Ś
Jer Fringilla montifringilla
Ś
Dzwoniec Chloris chloris
Ś
Szczygieł Carduelis carduelis
Ś
Czyż Spinus spinus
Ś
Makolągwa Carduelis cannabina
SPEC 2
Ś
Grubodziób Coccothraustes coccothraustes
Ś
Czeczotka Carduelis flammea
Ś
LC
Górniczek Eremophila alpestris
Ś
Trznadel Emberiza citrinella
Ś
Potrzos Emberiza schoeniculus
Ś
Status ochrony gatunkowej:
- w Polsce: Ś - ochrona ścisła, C - ochrona częściowa, Ł - gatunek łowny;
- w Europie - DP - gatunek umieszczony w Załączniku I Dyrektywy Rady 2009/147/WE tzw. Dyrektywy Ptasiej;
- SPEC;
Kategoria zagrożenia gatunków ptaków zamieszczonych w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt (PCKZ) Kręgowce (2001);
PAO: gatunki o małej liczebności - poniżej 1000 par lęgowych - N i/lub niewielkim rozpowszechnieniu
(występowanie lokalne) w Polsce, poniżej 10% w siatce kwadratów Polskiego Atlasu Ornitologicznego - %
(Sikora et al. 2007);
Drukiem wytłuszczonym zaznaczono gatunki kluczowe - z Załącznika I Dyrektywy Rady 2009/147/WE, z
Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt oraz gatunki o liczebności poniżej 1000 par i rozpowszechnieniu poniżej 10%
w siatce PAO.
Zagrożenia bezpośrednie i pośrednie dla lokalnych populacji ptaków:
Na etapie budowy - brak zagrożenia, pod warunkiem zachowania wszystkich lasów,
zadrzewień, budynków oraz oczek i cieków wodnych, możliwość utraty siedlisk lęgowych
pospolitych gatunków krajobrazu rolniczego.
Na etapie eksploatacji - na podstawie wyników z rocznego monitoringu ornitologicznego
można wnioskować, że pod warunkiem zachowania przez inwestora zaleceń zawartych w
niniejszym raporcie nie przewiduje się znaczącego negatywnego wpływu na awifaunę zimująca
i lęgową. Natomiast wpływ na awifaunę migrującą będzie znaczny szczególnie na gęsi i
żurawie, które wykazują na badanym terenie dużą intensywność wykorzystania przestrzeni
powietrznej.
34 | S t r o n a
Awaria turbiny - brak zagrożenia dla ptaków.
Na etapie likwidacji - brak zagrożenia.
5.
Ocena przewidywanej śmiertelności ptaków spowodowanej
funkcjonowaniem planowanej farmy wiatrowej
Ze względu na fakt przeciętnego wykorzystania przestrzeni wokół planowanej inwestycji
przez ptaki oraz oddalenie planowanej turbiny od lokalnych, regionalny i krajowych korytarzy
migracyjnych, możliwość kolizji awifauny z elementami elektrowni wiatrowej są minimalne.
Procentowy udział liczby ptaków przelatujących na najbardziej kolizyjnym pułapie
mieszczącym się w przedziale do 50 do 200 m nad powierzchnią gruntu wynosił kilkanaście
procent. Na ww. pułapie przelatywały głównie pospolite i liczne gatunki krajowe. Jednak
dokładne ustalenie rzeczywistej kolizyjności możliwe będzie na etapie prowadzenia
monitoringu porealizacyjnego i w wypadku stwierdzenia wysokiej kolizyjności podjęcie przez
ornitologa w porozumieniu z inwestorem odpowiednich działań zapobiegających kolizjom
ptaków z elektrownią wiatrową.
Zgodnie z Wytycznymi dotyczącymi oceny oddziaływania elektrowni wiatrowych na ptaki
(Chylarecki et al. 2011) jedną z metod umożliwiającą oszacowanie potencjalnej śmiertelności
ptaków w wyniku kolizji z turbinami wiatrowymi w sytuacji, kiedy znana jest liczba osobników
przelatujących na pułapie pracującego rotora jest „Szacowanie śmiertelności z wykorzystaniem
informacji o woluminie przelotu”. Zgodnie z tą metodą przyjmuje się za współczynnik
śmiertelności wartości od 0,01% do 0,38% i znając liczbę osobników przelatujących na
najbardziej kolizyjnym pułapie (pułap pracy rotora elektrowni wiatrowej) śmiertelność można
oszacować na poziomie 0,1 do 4,5 osobnika na rok na turbinę.
Tabela 29. Prognozowana śmiertelność w oparciu dane o intensywności przelotu uzyskane na punkcie
obserwacyjnym P1 i transekcie A.
Suma liczby
osobników
przelatujących
na pułapie II
Liczba osobników
ginących przy
współczynniku
kolizyjności 0,01%
dla jednej turbiny
Liczba osobników
ginących przy
współczynniku
kolizyjności 0,38%
dla jednej turbiny
1198
0,12
4,55
35 | S t r o n a
Według Hötkera et al. (2004) średnia liczba ginących osobników ptaków obliczone z
danych pochodzących ze 100 farm wynosi 6,75 osobnika/turbinę/rok. Więc oszacowana
śmiertelność dla inwestycji Świerczyny wynosząca 4,55 osobnika/turbinę/rok jest wartością
niższą od średniej podawanej przez Hötkera et al. (2004).
6.
Ocena oddziaływania skumulowanego
Na obszarze w promieniu 10 km od planowanej inwestycji istnieją lub planowane są do
wybudowania następujące farmy wiatrowe:
a) cztery elektrownie wiatrowe w miejscowości Stare Świerczyny (oddalone od
planowanej inwestycji o 0,5 km na północ);
b) jedna elektrownia wiatrowa w miejscowości Igliczyzna (oddalona od planowanej
inwestycji o 1,5 km na południe);
c) pięć elektrowni wiatrowych w miejscowości Cielęta (oddalonych od planowanej
inwestycji o 2,5 km na północny zachód);
d) jedna elektrownia wiatrowa w miejscowości Kamień (oddalona od planowanej
inwestycji o 10,5 km na północny zachód);
e) trzy elektrownie wiatrowe w miejscowości Szczuka (oddalone od planowanej
inwestycji o 3,5 km na południowy zachód);
f) dwie elektrownie wiatrowe w miejscowości Gorczenica (oddalone od planowanej
inwestycji o 7,5 km na zachód);
g) dwie elektrownie wiatrowe w miejscowości Igliczyzna (oddalone od planowanej
inwestycji o 2,0 km na południe);
h) trzy elektrownie wiatrowe w miejscowości Kretki (oddalone od planowanej inwestycji
o 11,0 km na północny zachód);
i) trzy elektrownie wiatrowe w miejscowości Podgórz (oddalone od planowanej
inwestycji o 5,5 km na zachód);
j) dwie elektrownie wiatrowe w miejscowości Zembrze (oddalone od planowanej
inwestycji o 12,0 km na północny wschód).
W przypadku ptaków wędrownych, dla których nie stwierdzono na terenie planowanej
inwestycji dużych koncentracji efekt skumulowany nie będzie objawiał się utratą miejsc
żerowania i odpoczynku.
36 | S t r o n a
Ze względu na duże odległości między poszczególnymi inwestycjami turbin
wiatrowych nie należy przewidywać, że funkcjonowanie wszystkich farm wiatrowych w
pobliżu planowanej inwestycji będzie skutkować odziaływaniem skumulowanym przez
zwielokrotnienie kolizji ptaków ze śmigłami elektrowni wiatrowych. Najistotniejszym efektem
odziaływania skumulowanego będzie efekt bariery, który jednak przy mało intensywnym
wykorzystaniu przestrzeni powietrznej przez ptaki na terenie planowanej inwestycji będzie
niewielki.
Odziaływanie skumulowane może również wpływać na gatunki lęgowe ptaków przez
nakładanie się obszaru bezpośredniej potencjalnej utraty siedlisk. Sytuacja tak może zaistnieć
w wypadku niewielkiej odległości między analizowanymi farmami. Dotyczyć to będzie
szczególnie pospolitych gatunków krajobrazu rolniczego (skowronek Alauda arvensis, pliszka
żółta Motacilla flava, trznadel Emberiza citrinella). Jednak ze względu na dużą odległość
między istniejącymi i planowanymi inwestycjami elektrowni wiatrowych nie możliwości
skumulowanej utraty siedlisk lęgowych dla ptaków.
Rzeczywisty wpływ planowanej inwestycji będzie możliwy do ustalenia dopiero po
przeprowadzeniu monitoringu poinwestycyjnego, który pozwoli na ustalenie faktycznej
śmiertelności ptaków, efektu odstraszania oraz efektu bariery planowanej inwestycji.
7.
Charakterystyka awifauny badanego terenu
Przeanalizowano awifaunę badanego terenu w aspekcie możliwości oddziaływania na
nią planowanej inwestycji a szczególnie wpływu na ptaki szponiaste, gatunki ptaków o dużych
rozmiarach ciała, gatunki ptaków brodzących, duże zgrupowania ptaków w okresie przelotów,
lęgowe gatunki ptaków w bezpośrednim sąsiedztwie planowanej turbiny.
Z uzyskanych wyników badań wynika, że oddziaływanie na ww. gatunek ograniczy się
do utraty miejsc żerowiskowych jednak ze względu na dużą ilość w okolicy zielonych użytków
rolnych strata ta będzie nieznacznie oddziaływała na ww. gatunek.
W odległości 4,3 km na północny wschód od planowanej turbiny wiatrowej Świerczyny
znajdują się strefa wyznaczona w celu ochrony miejsc lęgowych orlika krzykliwego Clanga
pomarina jednak w czasie prowadzenia monitoringu nie stwierdzono ww. gatunku na badanej
powierzchni.
Na badanym ternie nie stwierdzono kolonii lęgowych ptaków.
37 | S t r o n a
Na analizowanym terenie inwestycji odnotowano pojedyncze stwierdzenia ptaków
siewkowych.
Na analizowanym terenie inwestycji nie stwierdzono dużych koncentracji ptaków w
okresie wędrówek. Przeważająca część przelotów gęsi i żurawi odbywała się szerokim frontem
na dużych wysokościach.
W bezpośrednim sąsiedztwie planowanej inwestycji (w promieniu ok. 500 m) lęgowymi
gatunkami były przede wszystkim skowronek i pliszka żółta. Są to pospolite gatunki lęgowe w
krajobrazie rolniczym oddziaływanie planowanej turbiny wiatrowej na ww. gatunki spowoduje
zniżenie siedlisk lęgowych tych gatunków (przez zajęcie terenu przez sama turbinę jak i efekt
odstraszania). Jednak ze względu na wysoką liczebność ww. gatunków oddziaływanie to nie
spowoduje znaczących negatywnych dla lokalnych populacji tych gatunków zmian
ilościowych.
Na badanym terenie stwierdzono występowanie 7 gatunków ptaków szponiastych, w
tym jeden gatunek, bielik był reprezentowany przez pojedyncze obserwacje w okresie migracji
i w okresie lęgowym. Najliczniej występującymi gatunkami były myszołów, błotniak stawowy,
krogulec i jastrząb. Wpływ planowanej inwestycji ograniczony będzie do utraty siedlisk
żerowiskowych dla ww. gatunków.
Planowany obszar posadowienia turbiny znajduje się na granicy terenów będących
żerowiskami gęsie w okresie migracji wiosennej (Ryc. 2 str. 98 (Guentzel 2012)) ze względu
na istnienie w okolicy innych obszarów będących żerowiskami dla gatunków migrujących i
będących przedmiotami ochrony obszaru Natury 2000 Bagienna Dolina Drwęcy PLB040002
planowana inwestycja nie wpłynie negatywnie na żerowiska jak i same gatunki będące
przedmiotami ochrony.
8.
ZALECENIA DLA INWESTORA
Zalecany jest trzyletni monitoring proinwestycyjny wszystkich turbin. Zasady
przyjętego monitoringu proinwestycyjnego muszą być aktualne i zgodne z obowiązującymi w
czasie jego wykonywania standardami. Mając na celu określenie wpływu planowanej farmy
wiatrowej w okolicy miejscowości Świerczyny niezbędne jest wykonanie monitoringu
porealizacyjnego w okresie kilku lat, zarówno w okresie rozrodczym jak i pozostałych porach
roku. Konieczność wykonania monitoringu porealizacyjnego wynika to przede wszystkim z
możliwości zmian w wykorzystywaniu przestrzeni powietrznej przez ptaki po powstaniu
38 | S t r o n a
elektrowni wiatrowej. W czasie prowadzenia monitoringu porealizacyjnego należy kierowa się
wytycznymi zawartymi w Wytycznych dotyczących oceny oddziaływania elektrowni
wiatrowych na ptaki - Projekt (Chylarecki et al. 2011) Zalecany okres monitoringu dla badanej
farmy to 3 lata w trakcie pierwszych 5 lat jej funkcjonowania (w 1, 2 i 5 roku; 1, 2 i 4; albo 1,
2 i 3).
Etapy budowy i likwidacji turbin, będą związane z emisją hałasu i spalin przez
samochody dowożące elementy elektrowni. Zaleca się, więc przeprowadzenie prac
montażowych i demontażowych w czasie najniższej aktywności ptaków - w ciągu dnia,
najlepiej w miesiącach listopad-marzec.
Zalecenia ochronne:
1. Nie należy zakładać zadrzewień i zakrzewieni wzdłuż dróg technologicznych oraz w pobliżu
planowanych turbin.
2. Ni należy tworzyć zarówno sztucznych zbiorników wodnych w promieniu do 500 m od
turbin.
3. Prace budowlane należy prowadzić z jak najmniejszą ingerencją w pobliskie tereny.
4. Należy używać maszyn emitujących jak najmniejszy hałas oraz ilość spalin.
5. Wszelkie prace związane z usuwaniem drzew i krzewów, (jeśli są takie konieczne) należy
wykonać poza sezonem lęgowym ptaków, czyli z wyłączeniem okresu od 15.08. do 15.03.
6. Dopuszczalne jest usuwanie pojedynczych drzew i krzewów w innych okresach pod
warunkiem stwierdzenia, że nie ma na nich lęgów (ekspertyza ornitologiczna).
7. W ramach kompensacji za utratę siedlisk spowodowaną wycinką drzew i krzewów, (jeśli są
takie konieczne) inwestor ma obowiązek wywiesić pod nadzorem ornitologa 2 budki lęgowe
dla ptaków typu A za każde wycięte 5 drzew.
8. Prowadzenie prac budowlanych należy wykonywać na jak najmniejszym terenie. Zmniejszy
to ingerencję w tereny przyległe.
9. W czasie wykonywania prac budowlanych należy używać urządzeń emitujących jak
najmniejszy hałas w celu uniknięcia płoszenia ptaków.
39 | S t r o n a
9.
WNIOSKI
Uwzględniając uzyskane wyniki oraz biorąc pod uwagę zalecenia sformułowane
dla Inwestora ryzyko negatywnego wpływu planowanej inwestycji na ornitofaunę w
okresie całego roku awifauny należy ocenić, jako niskie.
40 | S t r o n a
LITERATURA
DEFRA S., Soils; Compaction; Loss of biodiversity; Loss of organic matter Land, Journal of
Applied Ecology, Vol. 42, 2005, (605)
GŁOWACIŃSKI Z. (red.), 2001. Polska Czerwona Księga Zwierząt - Kręgowce. PWRiL,
Warszawa.
GUENTZEL S., ŁAWICKI Ł. (red.), 2012. Inwentaryzacja ornitologiczna w okresie migracji
i zimowania dla 16 Obszarów Specjalnej Ochrony Ptaków Natura 2000: Delta Świny
PLB320002, Zalew Szczeciński PLB320009, Bagna Rozwarowskie PLB320001,
Zatoka Pucka PLB220005, Zalew Wiślany PLB280010, Ujście Wisły PLB220004,
Dolina Dolnej Wisły PLB040003, Bagienna Dolina Narwi PLB200001, Dolina Dolnej
Narwi PLB140014, Bagienna Dolina Drwęcy PLB040002, Jeziora Pszczewskie i
Dolina Obry PLB080005, Ostoja Nadgoplańska PLB040004, Zbiornik Mietkowski
PLB020004, Grądy Odrzańskie PLB020002, Dolina Nidy PLB260001, Dolina
Środkowego Bugu PLB0600, Szczecin.
HODOS W. 2001. Minimization of Motion Smear: Reducing Avian Collisions with Wind
Turbines. Maryland.
HODOS W., POTOCKI A., STROM T., GAFFNEY M. 2001. Reduction of Motion Smear to
Reduce Avian Collisions with Wind Turbines. In: Proceedings of National Avian - Wind
Power Planning Meeting IV pp. 88-106. California.
HÖTKER H., THOMSEN K. M., JEROMIN H. 2006. Impacts on biodiversity of exploitation
of renewable energy sources: the example of birds and bats - facts, gaps in knowledge,
demands for further research, and ornithological guidelines for the development of
renewable energy exploitation. Michael-Otto-Institut im NABU, Bergenhusen.
KONDRACKI J. 2009. Geografia fizyczna Polski. Państwowe Wydawnictwo Naukowe,
Warszawa.
MCISAAC H. P. 2001. Raptor Acuity and Wind Turbine Blade Conspicuity. In: Proceedings
of National Avian - Wind Power Planning Meeting IV, pp. 59-87. California.
STYLES P., STIMPSON I., TOON S., ENGLAND R., WRIGHT M.: Microseismic and
Infrasound monitoring of Low Frequency Noise and Vibrations from Windfarms.
Recomendations on the Siting of Windfarms in the Vicinity of Eskdaemuir, Scotland.
Applied and Environmental Geographics Research Group, Earth Sciences and
Geography, School of Physical and Geographical Sciences, Keele University. 18 July
2005
41 | S t r o n a
PSEW. 2008. Wytyczne w zakresie oceny oddziaływania elektrowni wiatrowych na ptaki.
Szczecin.
SIKORA A., ROHDE Z., GROMADZKI M., NEUBAUER G., CHYLARECKI P. (red.)
2007.
Atlas rozmieszczenia
ptaków
lęgowych
Polski
1985-2004.
Bogucki
Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
SIKORA A. 2009.
Metodyk liczenia żurawi Grus grus na zlotowiskach - propozycja
monitoringu w Polsce. Not. Orn. 50: 29-41.
TOMIAŁOJĆ L. 1980a. Kombinowana odmiana metody kartograficznej do liczenia
ptaków lęgowych. Not. Orn. 21: 33-54.
TOMIAŁOJĆ L. 1980b. Podstawowe informacje o sposobie prowadzenia cenzusów z
zastosowaniem kombinowanej metody kartograficznej. Not. Orn. 21: 55-62.
TOMIAŁOJĆ L., STAWARCZYK T. 2003. Awifauna Polski. Rozmieszczenie, liczebność
i zmiany. PTPP Pro Natura, Wrocław.
TRYJANOWSKI P., KUŹNIAK S., KUJAWA K., JERZAK L. 2009. Ekologia ptaków
krajobrazu rolniczego. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
WILLIAMS N., Wind farm worries, Current Biology, Vol.17, 2007
WYLĘGAŁA P. 2010. Policzyć żurawie. Salamandra 2/2010: 23.
WUCZYŃSKI A. 2009. Wpływ farm wiatrowych na ptaki. Rodzaje oddziaływań, ich
znaczenie dla populacji ptasich i praktyka badan w Polsce. Not. Orn. 50: 206-227.
42 | S t r o n a
Załącznik I
Mapy gatunkowe
43 | S t r o n a
44 | S t r o n a
45 | S t r o n a
46 | S t r o n a

Podobne dokumenty