Pobierz - Wydział Inżynierii Zarządzania

Seminarium dyplomowe
Dr Hanna Włodarkiewicz- Klimek
Politechnika Poznańska
Wydział Inżynierii Zarzadzania
Informacje podstawowe
Istota pracy dyplomowej
 Praca dyplomowa stanowią integralny składnik systemu edukacyjnego uczelni i
kończą proces kształcenia studentów w zależności od poziomu realizowanych
studiów,
 Prace dyplomowa ma charakter naukowy. Oznacza to, że ich celem musi być
dążenie do poznania istoty jakiegoś zjawiska, wykrycia zasad lub reguł działania
prawidłowości w organizacji czy funkcjonowania określonego przedmiotu.
Warunkiem naukowego charakteru prac promocyjnych jest również obiektywny
dobór materiału badawczego, właściwe jest przeselekcjonowanie i
uporządkowanie,
 Praca dyplomowa jest podsumowaniem merytorycznego i metodycznego
przygotowania studentów; syntetyzują całokształt zdobytej wiedzy oraz
wykształconych umiejętności korzystania z tej wiedzy.
Kwalifikacje kształtowane w procesie pisania
pracy dyplomowej
 Czynnego posługiwania się nabytą w czasie studiów wiedzą i wykorzystania jej
w zastosowaniu do praktyki lub do wnioskowania teoretycznego,
 Rozszerzania swej wiedzy przez samodzielne poszukiwanie w istniejących
opracowaniach naukowych,
 Obserwowania i analizowania otaczających zjawisk, zwłaszcza tych,
z którymi absolwent będzie miał do czynienia w praktycznej działalności,
 Dostrzegania prawidłowości występujących w obrębie tych zjawisk,
 Budowania samodzielnie prawidłowych konstrukcji logicznych,
 Stosowania metod pracy naukowej,
 Prowadzenia logicznego toku wywodów,
 Ćwiczenia w myśleniu naukowym i posługiwania się jasnym i precyzyjnym
językiem.
Funkcje pracy dyplomowej
 Poznawcza – wzbogacająca wiedzę szczegółową związaną z
tematem pracy,
 Weryfikacyjna – potwierdzająca poziom opanowania wiedzy i
umiejętności przewidzianych programem studiów,
 Kształcąca – rozwijająca umiejętności samodzielnego
rozwiązywania problemu wynikającego z tematu pracy i
przedstawienia tego rozwiązania w formie poprawnego
opracowania pisemnego,
 Potwierdzająca umiejętność stosowania metodologii naukowej
(szczególnie w pracach magisterskich).
Organizacja pisania
pracy dyplomowej
Faza określania problemu pracy
Faza określania (diagnozy) obejmuje dwa etapy: rozpoznanie i sformułowanie
ogólnego problemu (I etap) oraz zdefiniowanie problemu (tematu pracy) na
podstawie wstępnego rozpoznania (II etap).
Ważność fazy rozpoznania wynika z jej części składowych, takich jak:
 ogólna charakterystyka tematu – zakresu rzeczowego pracy (prawidłowe
brzmienie tytułu – jednoznaczne)
 sformułowanie celu pracy,
 ustalenie ograniczeń w realizacji tematu,
 ustalenie kryteriów do oceny poszczególnych części i całości pracy,
 ustalenie planu pracy i ram czasowych.
Faza diagnozy określa problem oraz kierunek dalszego postępowania, decyduje o
środkach i metodach potrzebnych do napisania pracy. Czynności tej fazy mają
charakter typowo preparacyjny.
Faza poszukiwań
W fazie poszukiwań istotne jest ustalenie możliwości
realizacji tematu pracy na podstawie dostępnej literatury,
danych empirycznych, badań itp. Należy również zastanowić
się nad ustaleniem dróg prowadzących do rozwiązania
tematyki zawartej w opracowanym planie pracy. Chodzi
między innymi o dobór metod realizacji tematu,
wynikających z analizy posiadanych informacji oraz ich
syntezy przybierających formę koncepcji i rozwiązań
problemu.
Faza decyzji (realizacji)
Wstępem dla fazy decyzji jest weryfikacja koncepcji polegająca na
krytycznym myśleniu, myśleniu logicznym i analitycznym. Są to
wstępne czynności fazy decyzji co do wyboru koncepcji
według uprzednio przyjętych kryteriów i na podstawie rozpoznanych
możliwości realizacji. W fazie realizacji ocenia się wszystkie
koncepcje, porównuje się je, eliminuje, dokonuje syntezy i
opracowuje alternatywy. Podjęcie decyzji co do wyboru koncepcji
pracy należy do obowiązków autora i promotora. Wątpliwości
rozjaśniają konsultacje oraz dyskusje seminaryjne. Po wyborze
koncepcji następują projektowanie oraz realizacja (wykonanie), czyli
rozpoczyna się proces pisania poszczególnych części pracy.
Metody badawcze
Metody badawcze
Metody badawcze w naukach empirycznych „to przede wszystkim typowe i
powtarzalne sposoby zbierania, opracowywania, analizy i interpretacji danych
empirycznych, służące do uzyskania maksymalnie (lub optymalnie)
uzasadnionych odpowiedzi na stawiane w nich pytania„
Źródło: Nowak S., Metodologia badań społecznych, PWN, Warszawa 1989
Metody badawcze zgodnie z cyklem badawczym dzielimy na:
 Przetwarzanie materiałów
 Systematyzację wyników
Metody przetwarzania materiałów
Analiza i synteza
Analiza polega na podzieleniu przedmiotu badania na części składowe i badaniu każdej
części osobno lub na znalezieniu składników zjawiska albo na myślowym rozkładzie za
pomocą logicznej abstrakcji. W literaturze wyróżnia się trzy rodzaje analizy: elementarną,
przyczynową i logiczną.
Analiza elementarna polega na podzieleniu badanego zjawiska na elementy bez dociekania
relacji między nimi. Jest to analiza opisowa i jako taka ma charakter pomocniczy.
Analiza przyczynowa koncentruje się na ustaleniu związków między składnikami badanego
zjawiska. Zazwyczaj poprzedza ją analiza elementarna, która umożliwia stwierdzenie
istnienia związków.
Analiza logicznej wskazuje na stosunki logiczne zachodzące między elementami złożonego
przedmiotu badań.
Synteza to składanie, zestawianie, ujmowanie czegoś jako całości.
Metody przetwarzani materiałów
Włączanie i wyłączanie cech
Wyłączanie cech, nazywane inaczej abstrahowaniem, oznacza postępowanie
polegające na wyodrębnieniu pewnych składników z jakiegoś zbioru i pozostawienie
innych jego elementów. Wyróżnia się wyłączanie odosobniające, zwane też
izolującym, i wyłączanie uogólniające, inaczej generalizujące. Pierwsze z nich
(odosobniające) występuje wówczas, gdy oddziela się jeden lub więcej składników,
które poddaje się badaniu. Wyłączanie uogólniające polega na pomijaniu cech
indywidualnych pojęć (zjawisk) i wybieraniu cech wspólnych, które traktuje się jako
cechy wspólne całej grupy. Z abstrahowania wyłaniają się zasady i prawa. Stanowią
one uogólnienie powtarzających się zjawisk.
Włączanie cech następuje przez zespalanie (odwrotność wyłączania
odosobniającego) i specyfikację (odwrotność wyłączania uogólniającego).
Metody przetwarzania materiałów
Indukcja i dedukcja
Indukcja i dedukcja są funkcjami myślenia. Dedukcja (od ogółu do szczegółu) to
wnioskowanie zgodne z kierunkiem wynikania logicznego (wyprowadzanie). Indukcja (od
szczegółu do ogółu) to wyciąganie wniosku z przesłanek. Indukcja prowadzi od faktów do
syntezy. Synteza natomiast jest przesłanką dedukcji, czyli wyprowadzenia logicznych
wniosków.
Indukcja oznacza empiryczną metodę badania związaną ze spostrzeżeniami i
doświadczeniem prowadzącym do syntezy.
Dedukcja jest natomiast metodą racjonalistyczną opierającą się na przyjęciu z góry tzw.
pewników i rozwijaniu ich logicznych następstw.
W badaniach stosuje się obie metody we wzajemnym powiązaniu. Powiązanie to polega
na tym, że za pomocą dedukcji
formułuje się problemy i tezy, które następnie poddaje się weryfikacji metodami indukcji.
Metody przetwarzania materiałów
Ujęcia ilościowe i jakościowe
Ujęcia jakościowe ma charakter subiektywny, mało precyzyjne. Stosując podejścia ilościowe uściśla
się ujęcia jakościowe stanowiąc je bardziej obiektywnymi.
Ujęcia ilościowe w badaniach ekonomicznych opierają się na statystyce. Schemat badania
statystycznego jest następujący:
1) cel badania,
2) koncepcja badania,
3) zdefiniowanie populacji generalnej,
4) wybór populacji próbnej,
5) metoda zbierania danych,
6) opracowanie danych,
7) opracowanie wyników,
8) interpretacja wyników,
9) ocena osiągnięć (określenie wyników w kategoriach użyteczności).
Poprawne stosowanie metod ilościowych wymaga rozumienia ich istoty, założeń i ograniczeń,
niewystarczająca jest znajomość samych wzorów i schematów obliczeń.
Metody systematyzowania wyników
Interpretowanie
Interpretowanie to wyjaśnianie wyników. Polega ono na ustalenie,
dlaczego określony fakt miał miejsce i jakie jest jego znaczenie.
Kwestią kluczową w tym postępowaniu jest znajomość praw naukowych
dotyczących okoliczności badanego zjawiska.
Aby interpretacja była poprawna, musi odpowiadać określonym
warunkom. Zalicza się do nich:
 znajomość ogólnych teorii dotyczących danego zagadnienia,
 umiejętność uzasadniania własnej teorii,
 posiadanie suwerennych, niezależnych od badacza faktów,
 to, aby fakt wyjaśniany był logicznym wnioskiem z teorii i ze znanych
faktów.
Metody systematyzowania wyników
Wnioskowanie
Wnioskowanie to proces myślowy polegający na tym, że przyjmuje się jako podstawę
rozumowania pewne zdanie jako prawdziwe, dochodząc do przeświadczenia o
prawdziwości innego zdania. Zdanie wyjściowe to przesłanka, zdanie końcowe - wniosek.
Wyróżnia się dwa rodzaje wnioskowania:
 -wnioskowanie dedukcyjne, gdy z poprzedniego zdania wynika następne, czyli
poprzednik implikuje następnik,
 wnioskowanie indukcyjne, gdy na podstawie wielu jednakowych przesłanek
stwierdzających, iż poszczególne obiekty mają określoną cechę (przy braku stwierdzeń
przeciwnych), dochodzi się do wniosku ogólnego, że każdy obiekt ma taką cechę.
Inaczej - uogólnianie od przypadków zbadanych na pozostałe przypadki.
We wnioskowaniu ważne są dwa rodzaje informacji: - przesłanki, które badacz ma przed
rozpoczęciem rozumowania, - wnioski, które wynikają z dostępnych wiadomości
Metody systematyzowania wyników
Dowodzenie
Dowodzenie oznacza czynność myślową polegającą na tym, że traktując pewne
zdania za wątpliwe poszukuje się dla niego racji wśród zdań poprzednio uważanych
za prawdziwe, aby następnie z ich prawdziwości wnosić o prawdziwości zdania
dowodzonego.
Dowodzenie jest wnioskowaniem o charakterze dedukcyjnym, w którym badacz
stwierdza interesujące go następstwo. Inaczej mówiąc - polega na dobieraniu racji i
wnioskowaniu na ich podstawie.
Dowód uznaje się za słuszny, jeśli został zweryfikowany. W celu dokonania
weryfikacji gromadzi się fakty przewidziane i zaobserwowane, a sam proces
weryfikacji polega na porównywaniu przewidywań z faktami. Ostatecznie pozwala to
uznać teorię za wiarygodną lub niewiarygodną.
Metody systematyzowania wyników
Definiowanie
Definiowanie polega na formułowaniu użytych wyrazów, ich zakresu i treści, w celu
ułatwienia myślenia i porozumiewania się. Trafna definicja to taka, która ujmuje
dane pojęcie czy też dany przedmiot tak, aby możliwe było wyraźne odróżnienie
tego, co się określa, od innych pojęć czy przedmiotów, to znaczy że:
 człon definiujący powinien być zrozumiały,
 człon definiujący nie może zawierać wyrazu definiowanego,
 definicja powinna być adekwatna, tj. taka, w której zarówno człon definiujący, jak
i definiowany mają identyczne zakresy.
Trudność definiowania powoduje, że w pracach naukowych definicje nie zawsze
mają charakter ostateczny, ale jedynie „pomocniczy". Mówi się wówczas o definicji
„roboczej".
Metody systematyzowania wyników
Hipoteza
Hipoteza oznacza przypuszczenie, że badane zjawisko może kształtować się w określony
sposób. Formułowanie przypuszczenia opiera się na dotychczasowym stanie wiedzy - studia
literaturowe.
Im rozpoznanie literatury tematu jest głębsze, tym większa jest możliwość sformułowania
bardziej wiarygodnych hipotez. Hipoteza kierunkuje badania. Jest podstawą doboru zdarzeń do
obserwacji i metod badania, pozwala zrozumieć cel badania oraz wpływ każdego elementu.
Wymusza kontynuację badań dla uzyskania dowodu. Unaocznia wzajemne relacje między
obserwowanymi zdarzeniami poprzez powiązanie ich w łańcuch przyczynowo-skutkowy.
Hipoteza nie jest dowodem, lecz zadaniem, które wymaga rozwiązania; hipoteza musi być
sprawdzona.
W pracach dyplomowych, w których w większym zakresie stosuje się metody indukcyjne,
wychodzi się albo od hipotez generalnych i z nich wyprowadza się wnioski szczegółowe, które
następnie sprawdza się w doświadczeniu, albo gdy w danej nauce brak twierdzeń ogólnych,
konstruuje się hipotezy szczegółowe, a potem wyprowadza uogólnienia.
Metody systematyzowania wyników
Hipoteza
Ważnym zadaniem jest poszukiwanie hipotez dotyczących przyczynowości. W tym
celu można korzystać z metod:
 zgodności, polegającej na ustaleniu czynnika, który był zawsze, gdy występowało
określone zdarzenie,
 różnicy, polegającej na ustaleniu czynnika, który jeśli jest w zbiorze czynników, to
zdarzenie wystąpiło i na odwrót
 brak tego czynnika powoduje, że nie było danego zdarzenia,
 jednoczesnej zmienności, polegającej na ustaleniu czynnika, którego zmienność
natężenia wywołuje równoległą zmienność skutku.
Proces pisania pracy dyplomowej
Temat pracy
 Rola dyplomanta i promotora w ustalaniu tematu pracy,
 Rodzaje tematów pracy (tematy szerokie i wąskie/konkretne),
 Formułowanie tematów prac,
Prace badawcze – temat prowadzi do sprawdzenia hipotezy, polega to na ustaleniu określonej
prawidłowości albo sprawdzeniu jej zachodzenia w odniesieniu do przedmiotu, obiektu,
obszaru czy czasu, dla którego nie była jeszcze sprawdzona. W efekcie uzyskuje się informację,
czy dana prawidłowość zachodzi i w jakim stopniu, a w przypadku występowania odchyleń określa się przyczyny i skutki tych odchyleń.
Prace analityczne w których zadaniem studenta jest uporządkowanie zjawisk znanych.
Wartość i sens takiej pracy polega na zebraniu w jednym miejscu (określonej pracy)
rozproszonych informacji i uporządkowaniu ich według przyjętych kryteriów czy też pod
określonym kątem. Przykładem mogą być prace historyczne nad wkładem różnych
przedstawicieli danej dyscypliny w jej rozwój.
Czynności preparacyjne
 Ustalenie problematyki (sformułowanie celów cząstkowych),
 Wizja pracy:
• Plan treści jest konstrukcją, szkieletem formalnym wywodów. Składa się on z wielu tez i
argumentów (obserwacji, danych liczbowych itd.), służących do ich uzasadnienia. Po
zakończeniu pracy staje się on „spisem treści". Plan jest „płynny" podlega zmianom aż do
zakończenia pracy.
• Szkic (zarys) toku wywodów zarys rozumowania, które ma być przeprowadzone w pracy.
Ukazuje on tezy w ich wzajemnym powiązaniu: związki współrzędności lub wynikania.
Twierdzenia mniej ważne są sygnalizowane, twierdzenia kluczowe rozwijane, aby widoczny
był przewidywany lok rozumowania, zasadnicze argumenty i ich kolejność. W szkicu należy
też zaznaczyć (zawrzeć informacje), z jakich źródeł będą pochodzić przesłanki dla
poszczególnych twierdzeń, na przykład literatura zagadnienia, badania własne, dane
statystyczne.
Materiały źródłowe
Prace promocyjne oparte są na dwóch rodzajach źródeł:
 materiałach wtórnych (literatura, notatki),
 materiałach pierwotnych (badania własne, „źródłowe", informacje
"surowe" pochodzące z badanego obiektu).
Konstrukcja pracy
Konstrukcja pracy to szkielet, ramy, które mają umożliwić i ułatwić
wyprowadzenie wywodów. Jej wyrazem jest plan pracy. Konstrukcja
prac magisterskich i dyplomowych jest zwykle dwu lub
trzystopniowa. Treść pracy dzieli się na rozdziały i podrozdziały.
Czasem, podrozdziały dzieli się na mniejsze części. Rozdziały
zazwyczaj oznacza się cyframi rzymskimi, a ich wewnętrzne
fragmenty w sposób dowolny (cyfry arabskie, litery itd.).
Wydział Inżynierii Zarzadzania PP – obowiązuje konstrukcja zgodna z „Regulaminem realizacji
prac dyplomowych oraz przebiegu egzaminu dyplomowego dla kierunków studiów
realizowanych na Wydziale Inżynierii Zarządzania Politechniki Poznańskiej”
Konstrukcja pracy - Rozdział
Układ rozdziałów:
 Zasada wynikania, logicznego układu kolejności rozdziałów i innych części
równorzędnych,
 Zasada hierarchicznego układ fragmentów nierównorzędnych. Oznacza, iż
konstrukcja rozdziałów odzwierciedla zasadniczy tok wywodu, a wewnętrzna
konstrukcja rozdziałów (podział na podrozdziały) - szczegółowy tok
(szczegółową argumentację). Te zasady obowiązują także w konstruowaniu
mniejszych fragmentów (podrozdziałów), łącznie z punktem.
Punkt obejmuje daną kwestię. Jest on podstawowym elementem toku wywodu.
Dla jego jasności i zwartości istotne jest, aby kwestię rozwiązać (wyczerpać w
danym miejscu). Jeśli trzeba się do niej odwołać w dalszej części pracy, robi się to
za pomocą przypisów odsyłających. Podobnie w danym miejscu można nawiązać
do rozważanych kwestii, wykorzystując do tego przypisy.
Konstrukcja pracy - Rozdział
Większe części pracy wywodów (np. rozdziały) należy rozpocząć od
ekspozycji zagadnień w nim poruszanych. Spełnia on rolę swoistego spisu treści
danego fragmentu, włączonego w jego treść. Dalej, kolejność wywodu powinna
być następująca:
 przedstawienie stanu faktycznego (opis sytuacyjny, opis stosunków, opis
rozwiązania organizacyjnego itd.),
 analiza tego stanu (argumentacja),
 wnioski dotyczące omawianego fragmentu. (Co do wniosków, to trzeba
pamiętać, aby były one adekwatne do przesłanek - tak co do treści, jak i ich
zakresu . Sposób sformułowania musi wskazywać na stopień pewności
wniosków).
Konstrukcja pracy - Wstęp
Wstęp do pracy, nazywany też „wprowadzeniem", „uwagami
wprowadzającymi", ma charakter metodyczny. Powinien poinformować
czytelnika o celu pracy i sposobie jego osiągnięcia. Zazwyczaj obejmuje:
1) cel pracy,
2) przedmiot pracy, jej zakresy (rzeczowy, czasowy i przestrzenny) oraz
hipotezy, które autor zamierza sprawdzić,
3) charakterystykę, i ocenę wykorzystanych źródeł; jeśli praca oparta jest na
empirii, niezbędny jest opis badania wraz z aparatem badawczym oraz
problemy występujące w toku badania,
4) konstrukcję pracy.
Należy podkreślić, iż wstęp do pracy, jako rozdział metodyczny,
powinien podlegać szczególnej trosce autora, również dlatego, że jest czytany
uważnie przez recenzenta.
Konstrukcja pracy - Zakończenie
Zakończenie powinno zawierać kwestie, które w pracy zostały dowiedzione.
Punktem wyjścia zakończenia jest cel pracy, który po porównaniu
z wynikami określa, co faktycznie udowodniono.
Zakończenie nie może natomiast być spisem szczegółowych wniosków zawartych
w pracy, ani tym bardziej streszczeniem jej wywodów.
Zakończenie można też nazwać „uwagami końcowymi", „podsumowaniem" lub
„wnioskami".
Uwagi redakcyjne
Uwagi redakcyjne – przypisy
Przypis źródłowy - wskazuje tylko skąd pochodzi dana informacja, wskazuje źródło
pochodzenia cytatu, opinii, danych liczbowych, sądów, klasyfikacji itd.
Przypis źródłowy rozszerzony - w takim przypisie poza wskazaniem źródła przytaczamy
jakiś cytat lub omawiamy bliżej powołane poglądy. Mają one tylko pośredni związek z
głównym tokiem wywodu i dlatego nadmieniamy o nich w przypisie.
Przypis odsyłający - odsyła czytelnika do innych fragmentów naszej pracy albo do
innych opracowań, np. w celu otrzymania dokładniejszych informacji lub porównania
naszych poglądów z innymi.
Przypis polemiczny - zawiera polemikę z cytowanymi poglądami.
Przypis dygresyjny - pojawia się, kiedy autor chce się podzielić z czytelnikiem pewną
uwagą czy spostrzeżeniem na marginesie rozważań, nie nadając im charakteru
polemicznego. W przypisach tego rodzaju często nie wskazuje się żadnych źródeł, a
jeśli tak, to tylko w związku z uczynioną dygresją.
Przypisy – model Harwardzki
 Podstawowa zasada sprowadza się do podawania w tekście głównym w nawiasie
półokrągłym nazwiska autora (lub skrótu tytułu w przypadku prac zbiorowych) i daty
wydania oraz numeru strony.
 Ten rodzaj przypisów określany bywa mianem przypisu „nazwisko/data”, a czasem
„alfabetyczny” i występuje w wariantowych postaciach bez strony lub ze stroną, np.: (Oliver
P.,1999), (Oliver P., 1999, s. 131)
 Jeśli jest dwu autorów, podaje się oba nazwiska rozdzielając je ewentualnie spójnikiem „i”,
np.: (Pioterek P. i Zieleniecka B. , 2000, s. 31)
 Jeśli jest trzech autorów można podać tylko pierwszego i „i in.” lub łacińskie „et al.”
 Odsyłając do kilku prac tego samego autora wydanych w jednym roku, dla ich odróżnienia
dodaje się po dacie publikacji małą literę „a”, „b” itd., np. 1999a,1999b.
 Jeszcze bardziej uproszczony system oferuje tzw. przypis numeryczny, np. [18]. Polega on na
odwoływaniu się do literatury przez dodanie w tekście głównym w nawiasie kwadratowym
numeru pozycji z bibliografii załącznikowej.
Zestawienie łacińskich i polskich skrótów
wykorzystywanych w przypisach
Skróty i przypisy
 Jeżeli w pracy cytuje się wielokrotnie tylko jedno dzieło danego autora, wtedy dane bibliograficzne
wykazujemy w maksymalnym skrócie, wymieniając nazwisko autora i inicjał imienia, a zamiast tytułu
podaje się skrót op.cit. = dz.cyt., np.:
Boć, J. Jak pisać pracę magisterską. Wrocław: Kolonia Limited, 2003 s. 29.
Boć, J. op.cit. s. 68. lub Boć, J. dz.cyt. s. 68.
 Gdy w kolejnych przypisach prostych, tj. zawierających tylko jeden opis bibliograficzny, powołujemy się na
tę samą pozycję, to również używamy skrótów: ib., ibid. = tamże, j.w. W użyciu jest także skrót loc.cit., l.c.,
np.:
Kobyliński, W. Organizacyjne i metodyczne problemy pisania pracy dyplomowej. Poradnik dla słuchaczy
podyplomowego studium organizacji i zarządzania oświatą. Warszawa: Instytut Kształcenia Nauczycieli, 1980
s. 112.
 Ibid. s. 125. lub Tamże s. 125. lub Jw. s. 125.
 Loc.cit lub Tamże – tu nie jest podana strona. Oznacza to, że cytuje się to samo dzieło i miejsce co w
przypisie poprzednim.
 Zalecane jest nie powtarzanie tej samej strony w dwóch kolejno po sobie następujących przypisach, gdyż
jest to sztuczne mnożenie liczby przypisów.
Skróty i przypisy
 Gdy w tekście zasadniczym zreferowaliśmy czyjeś poglądy nie przytaczając ich dosłownie i są
one zawarte w różnych miejscach publikacji, to opis źródła poprzedzać trzeba skrótem zob.
(łac. vide) oraz użyć określenia passim, np.:
Zob. Kałkowska J. ,Wirtualna Organizacja Inżynierii Współbieżnej., Wydawnictwo Politechniki
Poznańskiej, 2006, passim.
 Gdy chcemy czytelnika powiadomić, że o danej sprawie pisali także inni, to opis tych
opracowań poprzedza skrót por. (łac. cf.), np.:
Por. Kałkowska J. ,Wirtualna Organizacja Inżynierii Współbieżnej., Wydawnictwo Politechniki
Poznańskiej, 2006, passim; Kowalski L. ,XXXXXXXX Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej,
2006, s. 21-23; Nowak L. ,XXXXXXXX Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, 2003, s. 41;
 Jeżeli cytujemy za kimś, jakby z drugiej ręki, to opis opracowania, za którym przytoczono
czyjąś wypowiedź, poprzedzić należy skrótem cyt. za:
Regulacje prawne i organizacyjne
dotyczące prac dyplomowych
Regulacje prawne i organizacyjne
 Regulamin studiów stacjonarnych i niestacjonarnych I i II stopnia uchwalony przez Senat
Akademicki Politechniki Poznańskiej Uchwałą Nr 175 z dnia 25 kwietnia 2012 r. wraz ze
zmianami wprowadzonymi Uchwałą Nr 185 z dnia 27 czerwca 2012 r.
 Regulamin realizacji prac dyplomowych oraz przebiegu egzaminu dyplomowego dla
kierunków studiów realizowanych na Wydziale Inżynierii Zarządzania Politechniki
Poznańskiej
Regulacje prawne i organizacyjne
Wszelkie informacje na stronie
www.fem.put.poznan.pl
zakładka strefa studenta/wzory dokumentów/ wzory dokumentów
dyplomowych
Dziękuje za uwagę…