ĆWICZENIA Z FIZJOLOGII

FIZJOLOGIA ROŚLIN
DRZEWIASTYCH
dla studentów studiów niestacjonarnych
ĆWICZENIA, KTÓRYCH NIE WYKONANO W
zjazd nr 1 - 15.03.2014 r.
-
1, 2, 3, 4, 5, 6
zjazd nr 1 -
16.03.2014 r.
-
7, 8, 9, 10, 11, 12
zjazd nr 2 – 29.03.2014 r.
-
13, 14, 15, 16
zjazd nr 2 - 30.03.2014 r.
-
17, 18, 19, 20
zjazd nr 3 - 13.04.2014 r.
-
21, 22 omówienie gospodarki mineralnej
zjazd nr 4 – 26.04.2014 r.
-
23, 24, 24'
zjazd nr 4 – 27.04.2014 r.
-
25, 26, 27, 28
zjazd nr 5 – 17.05.2014 r.
-
29, 30, 31, 32
zjazd nr 6 - 30.06.2014 r.
-
35, 36, 37
zjazd nr 6 - 31.06.2014 r.
-
j.w.
kolokwium zaliczeniowe – termin I
* terminy ćwiczeń ulegają zmianom w kolejnych latach akademickich
BIOCHEMIA
NR ĆWICZENIA:
FIZJOLOGIA
TERMIN ĆWICZEŃ*
SOBOTĘ NALEŻY DOKOŃCZYĆ W NIEDZIELĘ
ZJAZD NR 1, ĆWICZENIA NR 1 - data .................................
ĆWICZENIA Z ZAKRESU BIOCHEMII
Białka
1. Reakcja biuretowa (Piotrowskiego) - wykrywanie wiązań
peptydowych
Do probówki wlać 2 ml roztworu białka z jaja kurzego, 2 ml 10% NaOH i
parę kropel 0,5% CuSO4. Pojawia się fioletowa barwa.
UWAGA!!!!
Nie stosować zbyt dużej objętości CuSO4, ponieważ jego niebieska barwa
może maskować pozytywny wynik reakcji biuretowej.
2. Reakcja Hellera
Na 1 ml stężonego HNO3 nawarstwić ostrożnie 1 ml roztworu białka tak,
aby płyny nie zmieszały się. W miejscu zetknięcia się roztworów tworzy
się biały lub żółty pierścień zdenaturowanego i wytrąconego białka
nierozpuszczalnego w nadmiarze kwasu.
3. Reakcja z NaOH
Do 1 ml dowolnego roztworu białka dodać 15 kropli roztworu 10%
NaOH, wymieszać i następnie dodawać kroplami rozcieńczony
CH3COOH aż do momentu utworzenia kłaczkowatego osadu.
4. Strącanie białek za pomocą kationów (soli metali ciężkich)
Do 3 probówek zawierających po 2 ml roztworu dowolnego białka o pH
zasadowym dodać po 15 kropli: 1% roztworu FeCl3 (do pierwszej
probówki), 2% roztworu Pb(CH3COO)2 (do drugiej probówki), 2%
roztworu CuSO4 (do trzeciej probówki). Obserwować strącający się osad.
5. Denaturacja cieplna
Do 1 ml roztworu białka dodać 1 kroplę 1% roztworu kwasu octowego tj.
CH3COOH i ogrzewać do wrzenia w łaźni wodnej.
Tworzy się biały kłaczkowaty osad, który staje się wyraźny po dodaniu
niewielkiej ilości (około 6 kropli) roztworu NaCl lub MgS04
6. Działanie alkoholu Do dwóch probówek nalać po 1 ml roztworu białka i dodać po 2 ml 95%
etanolu. Sprawdzić rozpuszczalność w wodzie* osadu otrzymanego w
pierwszej probówce. Po około 40 min. sprawdzić rozpuszczalność osadu
tylko w drugiej probówce*.
*przez dodanie ok. 5 ml wody i wstrząśnięcie probówki
ZJAZD NR 1, ĆWICZENIA NR 2 - data ...................
Enzymy
7. Wykrywanie obecności katalazy w ziemniaku
Potrzebne odczynniki na jeden zespół (czyli na 3 studentów)
2 ml 3% nadtlenku wodoru H2O2 (czyli wody utlenionej)
3 ml wyciśniętego ekstraktu (soku) z ziemniaka
Szkło:
2x szklanych probówek
2x pipetki plastikowe
1x ziemniak
1x zlewka na 100 ml
sokowirówka
wrząca łaźnia wodna - 100ºC
2x stojak: na probówki (1x) i odczynniki (1x)
nóż
Wykonanie
Przygotować dwie probówki. Do pierwszej nalać 1 ml 3% roztworu H2O2, a następnie
dodać kilka kropli wyciśniętego soku z ziemniaka. Katalaza ziemniaka powoduje szybki
rozkład H2O2 do H2O i O2, co uwidacznia się gwałtownym wydzielaniem pęcherzyków tlenu.
Do drugiej probówki nalać 2 ml surowego soku z ziemniaka i gotować go na wrzącej
łaźni wodnej przez 5 min Po schłodzeniu probówki dodać kilka kropli H2O2. Brak
pęcherzyków tlenu świadczy o inaktywacji katalazy.
8. Aktywność peroksydazy
Potrzebne odczynniki na jeden zespół (czyli na 3 studentów)
3 ml 0,3% nadtlenku wodoru = H2O2
3 ml 0,5% pirogalolu
2 ml wyciśniętego soku z korzenia imbiru (lub soku z korzenia chrzanu)
1 ml wody destylowanej
Szkło:
3x szklanych probówek
4x pipetki plastikowe
1x korzeń chrzanu
1x zlewka na 100 ml
sokowirówka
wrząca łaźnia wodna – 100ºC
nóż
Wykonanie
Przygotować 3 probówki. Do pierwszej nalać 1 ml soku z korzenia imbiru (lub chrzanu), do
drugiej probówki 1 ml soku z imbiru, który należy 3-5 minut gotować w łaźni wodnej.
Natomiast do trzeciej probówki wlewamy 1 ml wody destylowanej. Następnie do każdej
probówki dodać 1 ml 0,3% H2O2 i 1 ml 0,5% pirogalolu. Zaobserwować zmiany zachodzące
w kolejnych probówkach.
Cukry – mono i disacharydy
9. Reakcja ogólna na węglowodany (Molischa)
Do probówek zawierających 1 ml różnych cukrów prostych i złożonych (glukoza, fruktoza,
sacharoza, skrobia) dodać 1-2 krople odczynnika Molischa, czyli świeżo przygotowanego
10% alkoholowego roztworu α-naftolu. Zawartość probówki wymieszać, po czym lekko
przechylić i po ściance nalać 1 ml stężonego kwasu siarkowego (OSTROŻNIE), tak by
obydwie ciecze nie zmieszały się. Na granicy faz pojawia się czerwony lub czerwonofioletowy pierścień.
10. Wykrywanie cukrów redukujących – reakcja Fehlinga
W jednej probówce zmieszać 1 ml roztworu Fehlinga I i 1 ml Fehlinga II. Do drugiej
probówki nalać 2 ml roztworu cukru – glukozy lub fruktozy i zawartość obu probówek
ogrzewać do wrzenia. Oba roztwory zlać razem. W przypadku cukru redukującego występuje
zabarwienie ceglaste lub brunatnopomarańczowy osad wydzielonego Cu2O.
11. Wykrywanie cukrów redukujących – reakcja z błękitem metylenowym
Do 2 ml H2O dodać 4 krople błękitu metylenowego i 2 krople 10% NaOH. Ogrzać probówkę
we wrzącej łaźni wodnej około 1 min., a następnie dodać około 1 ml roztworu cukru i
ogrzewać. W obecności cukrów redukujących znika niebieska barwa roztworu. Ponowne
zabarwienie można uzyskać wytrząsając probówkę z odbarwionym
płynem.
12. Kwaśna hydroliza sacharozy
Do 1 ml roztworu sacharozy dodać 6 kropli 2M HCl. Po wymieszaniu ogrzewać we wrzącej
łaźni wodnej około 3 min. Po schłodzeniu zobojętnić probówkę 3 kroplami 2M NaOH.
Wykonać reakcję na cukry redukujące dla otrzymanego roztworu i dla sacharozy
niezhydrolizowanej.
ZJAZD NR 2, ĆWICZENIA NR 3 - data ...................
ĆWICZENIA Z ZAKRESU FIZJOLOGII
ĆWICZENIA Z GOSPODARKI WODNEJ
ĆWICZENIE 13
DYFUZJA SIARCZANU MIEDZI W WODZIE - DOŚWIADCZENIE MODELOWE
I. Pytania
Co to jest dyfuzja i czym różni się od zjawiska osmozy?
II. Materiał
a / odczynniki: kryształki siarczanu miedzi, woda destylowana
b / inny sprzęt: cylinder miarowy, szklany lejek z długą rurką, szkiełko zegarowe
III Metoda:
W szklanym cylindrze umieścić szklany lejek z długą rurką aby sięgała dwa cylindra, a do lejka
włożyć mały krążek ze szkła porowatego. Cylinder napełnić wodą destylowaną, tak aby dotykała
ona porowatej płytki. Następnie dość dużo kryształków siarczanu miedziowego położyć w lejku na
powierzchni porowatej płytki. Lejek można przykryć szkiełkiem zegarkowym (niekoniecznie), a
cylinder
ustawić
w
miejscu,
w
którym
nie
byłby
on
narażony
na
wstrząsy.
Kryształ siarczanu miedzi rozpuszcza się wodzie i barwny płyn opada na dno cylindra. Cząsteczki
siarczanu miedzi stopniowo dyfundują w górę. Przeprowadzić kilka obserwacji
jaką
wysokość
przedyfundowały
IV Wyniki i ich omówienie:
cząsteczki
siarczanu
co pół godziny, na
miedziowego
ĆWICZENIE 14
ĆWICZENIE 15
SZYBKOŚĆ DYFUZJI BARWNIKÓW ORGANICZNYCH W
ŻELATYNIE
SZYBKOŚĆ DYFUZJI W ZALEŻNOŚCI OD GĘSTOŚCI OŚRODKA
/. Pytania:
/. Pytania
Co to jest dyfuzja? Od czego zależy szybkość dyfuzji? Czym
charakteryzują się
koloidy i roztwory rzeczywiste?
Dlaczego szybkość dyfuzji zależy od gęstości ośrodka, w którym
przebiega? Jakie to ma znaczenie praktyczne w procesach życiowych
komórki?
II. Materiał:
//. Materiał:
a/ odczynniki: 20 % roztwór żelatyny, tusz, 1 lub 2 milimolarne
roztwory czerwieni Kongo, eozyny i siarczanu miedziowego
b/ inny sprzęt: łaźnia wodna, zlewka, probówki, korki, linijki
///. Metoda:
a) odczynniki: 30 %. 10 % i 2.5 % roztwory żelatyny, 0.1 % roztwór
błękitu metylenowego
b) inny sprzęt: łaźnia wodna, zlewka, probówki, pipeta, linijki
///. Metoda:
Do probówek o jednakowej średnicy wlać na gorąco równą
objętość 20 % roztworu żelatyny. Po ostygnięciu żelatyny zaznaczyć
położenie menisków i opisać probówki. Wlać po 5 cm3 odpowiednich
roztworów barwników: do pierwszej czarny tusz, a do następnych I lub 2
milimolarne roztwory
eozyny żółtej, oranżu metylowego i błękitu
metylenowego. Probówki ustawić w ciemnym pomieszczeniu.
WYŻEJ OPISANA CZĘŚĆ DOŚWIADCZENIA JEST PRZYGOTOWANA DLA
Przygotować na gorąco 30 %, 10 % i 2,5 % roztwory żelatyny. Napełnić
nimi ( do tej samej wysokości trzy probówki o jednakowej średnicy. Po
ostudzeniu żelatyny do każdej probówki wlać pipetą po 5 cm3 0,1 %
roztworu błękitu metylenowego. Probówki ustawić w ciemnym
pomieszczeniu.
WYŻEJ OPISANA CZĘŚĆ DOŚWIADCZENIA JEST PRZYGOTOWANA DLA
STUDENTÓW
STUDENTÓW
Po upływie 48 godzin roztwory barwników wylać z probówek,
powierzchnię żelatyny przepłukać lekko wodą destylowaną, w miarę
możliwości przetrzeć ścianki probówek dla lepszej widoczności i zmierzyć
na jaką głębokość przedyfundowały cząsteczki poszczególnych
barwników. Wyniki zestawić w tabeli.
Po 48 godzinach wylać z probówek błękit metylenowy,
powierzchnię żelatyny przepłukać lekko wodą destylowaną, a następnie
zmierzyć na jaką głęboko przedyfundowały cząsteczki barwnika w
poszczególnych probówkach. Wyniki zestawić w tabeli.
Uzupełnij tabelę:
IV. Wyniki i ich omówienie:
Uzupełnij tabelę:
RODZAJ
BARWNIKA
głębokość na jaką
przedyfundował
barwnik [mm]
TUSZ
CZARNY
EOZYNA
ŻÓŁTAWA
BŁĘKIT
METYLENOWY
ORANŻ
METYLENOWY
STĘŻENIE
ŻELATYNY:
głębokość na jaką
przedyfundował
barwnik [mm]
po ..... godz.
30 %
10 %
2.5 %
ĆWICZENIE 16
PRZEPUSZCZALNOŚĆ ŻYWEJ I MARTWEJ
CYTOPLAZMY KOMÓREK ROŚLINNYCH
/. Pytania
Jakie struktury komórki są szczególnie wrażliwe na działanie wyższych
temperatur i różnych odczynników chemicznych i dlaczego? Jaki barwnik
występuje w wakuoli komórek korzenia buraka ćwikłowego i dlaczego jest dobrym
wskaźnikiem stanu przepuszczalności błon?
//. Materiał
a/ rośliny: korzeń buraka ćwikłowego
b/ odczynniki: 20 % kwas solny, 70 % etanol, aceton, woda destylowana
c/ inny sprzęt: probówki, łaźnia wodna, sitko, nóż
///. Metoda:
Z korzenia buraka ćwikłowego wyciąć 5 równych prostopadłościennych kostek i
wypłukać je bardzo dokładnie na sitku pod bieżącą wodą. Po jednym kawałku
włożyć do pięciu oznaczonych probówek. Do dwóch pierwszych wlać po 5 cm3
wody destylowanej, do następnych odpowiednio: 20 % kwas solny, 70 % etanol i
aceton. Jedną probówkę z wodą wsławić na 5 minut do wrzącej łaźni wodnej. Po
upływie I godziny zawartość probówek wymieszać i przeprowadzić obserwację
zabarwienia płynów.
IV. Wyniki i ich omówienie:
Uzupełnij tabelę
OBIEKT
KONTROLA – woda 20° C
woda – 100 ° C
20 % HCl
70 % etanol
aceton
ZABARWIENIE
UZASADNIENIE
ĆWICZENIE – nie wykonujemy
OZNACZANIE ROZWARTOŚCI APARATÓW SZPARKOWYCH
METODĄ ODCISKU NA BŁONACH
/. Pytania:
Jak są zbudowane i w jaki sposób rozmieszczone aparaty szparkowe u roślin
jednoliściennych i dwuliściennych, co wpływa na stopień otwarcia aparatów
szparkowych ?
//. Materiał:
a/ rośliny: liście roślin dwuliściennych (trzykrotki, begonii) oraz liście traw i drzew
leśnych
b/ odczynniki: collodium
c/ inny sprzęt pręcik szklany, pęseta, szkiełka mikroskopowe, mikroskop
// Metoda: Na dolną i górną stronę liści wybranych roślin nanosimy szklanym
pręcikiem bardzo cienką warstwę collodium ( nitroceluloza: aceton: eter w stosunku
40 g : 600 cm3 : 400 cm3 ) Aceton i eter szybko odparowują, a na liściu pozostaje
bardzo cienka błona koloidalna, na której odbijają się szczegóły budowy komórek
szparkowych. Błonę koloidalną należy delikatnie zdjąć pęsetą z powierzchni liścia,
położyć na szkiełku podstawowym i obserwować pod mikroskopem. W wynikach
zaznaczyć orientacyjną ilość i wygląd oraz rozmieszczenie aparatów szparkowych
IV. Wyniki i ich omówienia
Uzupełnij tabelę
CIECZ
Woda
Etanol
Benzen
CZAS [sek. lub min.]
STOPIEŃ OTWARCIA
APARATÓW SZPARKOWYCH
ĆWICZENIE 17
ĆWICZENIE 18
GUTACJA
ROLA OCHRONNA SKÓRKI
/. Pytania:
/. Pytania
Co to jest gutacja ? Jaka siła wywołuje gutację ? Jakie warunki
muszą być spełnione, aby został uruchomiony ten proces? Czy
wydobywająca się ciecz jest czystą wodą ? U jakich roślin występuje
gutacja ?
Jakie funkcje pełni tkanka okrywająca ? Jak może być
zmodyfikowana ?
//. Materiał:
//. Materiał:
a / rośliny: bulwy ziemniaka, jabłka lub owoce
kasztanowca
a/ rośliny: tygodniowe siewki pszenicy
b/ inny sprzęt: szalki Petri’ego, eksykator lub
szklany pojemnik
b/ inny sprzęt: nóż lub skalpel, eksykator, waga
///. Metoda:
///. Metoda:
Tydzień przed doświadczeniem wysiać na bibułę do szalek Petri'ego,
uprzednio moczone przez kilka godzin nasiona pszenicy. Kiełkować je w
termostacie w temperaturze 22°C. Liście siewek wykorzystanych do
doświadczenia powinny wydobyć się juz z pochewek liściowych. Tak
przygotowany materiał roślinny należy przenieść do szklanego naczynia (
na przykład do eksykatora ). Siewki obficie podlać wodą. Do szybkiego
wysycenia powietrza parą wodną należy do naczynia wstawić pojemnik z
wodą. Po około godzinie czasu można już obserwować wykrapianie wody
przez liście. Z doświadczenia wyciągnąć wnioski.
IV. Wyniki i ich omówienie:
Wybrać dwie bulwy ziemniaczane i dwa jabłka o jednakowej wielkości.
Jedną bulwę i jedno jabłko obrać cienko ze skórki. Zważyć dokładnie
wszystkie obiekty i włożyć je do eksykatora z CaCI2. Po upływie jednej
godziny zważyć bulwy i jabłka ponownie. Następnego pomiaru dokonać po
ustalonym czasie (2,. 4 godziny, 1 dzień). Obliczyć w % ubytek świeżej masy
dla wszystkich | obiektów. Wyciągnąć wnioski.
IV. Wyniki i ich omówienie:
Ciężar
Początkowy
po 1 h
ubytek w %
po
ubytek w %
p o .............
ubytek w %
GUTACJA
EKSYKATOR
Bulwa ziemniaka
nie obrana
obrana
Jabłko
nie obrane
obrane
Kasztan
nie obrany
obrany
///. Metoda:
ĆWICZENIE 19
OZNACZANIE WIELKOŚCI SIŁY SSĄCEJ TKANKI BULWY
ZIEMNIAKA
/. Pytania:
III Metoda
Co to jest potencjał wody ? Jakie czynniki mają wpływ na wielkość
potencjału wody ? Jak zachowuje się komórka w roztworze hipertonicznym,
izotonicznym i hipotonicznym? Co decyduje o możliwości pobierania wody
przez komórkę ?
Do pięciu zlewek oznaczonych kolejnymi numerami wlać odpowiednio: 0.2, 0.3, 0 4, 0.5 i
0.6 molarne roztwory sacharozy. Z bulwy ziemniaka wyciąć sześć prostopadłościennych
kawałków o jednakowej długości np. 40 mm. Długość każdego kawałka zmierzyć dokładnie
przy pomocy suwaka z noniuszem i kolejno wrzucać je do odpowiednich roztworów ,
całkowicie zanurzając. Po godzinie wyjmować kolejno fragmenty tkanki i ponownie
dokładnie zmierzyć ich długość. Uzyskane wyniki zestawić w tabeli.
II Materiał:
a/ rośliny: bulwy ziemniaka
b/ odczynniki: H2O, 0.2, 0.3, 0.4, 0.5, 1.0 M roztwory sacharozy
c/ inny sprzęt, szalki Pełnego, skalpel, suwak z noniuszem
DŁUGOŚĆ
[ mm ]
pomiar
początkowy
pomiar
końcowy
różnica
uwagi:
STĘŻENIE SACHAROZY:
0.2 M
0.3 M
0.4
0.5
0.6
(Aby obliczyć różnicę należy od pomiaru końcowego odjąć początkowy.)
ĆWICZENIE 20
OZNACZANIE INTENSYWNOŚCI TRANSPIRACJI METODĄ WAGOWĄ
/ Materiał:
a/ ulistniona gałązka trzykrotki lub wybranego drzewa
b/ olej, woda destylowana
c/ 5 erlenmajerek
// Metoda
Do 5 - ciu erlenmajerek z wodą włożyć po jednej ulistnionej gałązce np. trzykrotki. Powierzchnię
wody w erlenmajerkach pokryć warstwą oleju. Kolbki z roślinami dokładnie zważyć(nie wyłączać
wagi ! ) po czym, umieścić je w następujących warunkach:
a/ na świetle, w temp. pokojowej (20 stopni), w atmosferze
normalnej wilgotności - kontrola
b/ na świetle, w temp. pokojowej, w atmosferze o obniżonej
wilgotności ( eksykator z chlorkiem wapnia)
c/ na świetle, w temp. pokojowej, w atmosferze o
podwyższonej wilgotności ( eksykator z wodą)
d/ w ciemności, w temp. pokojowej, w atm. normalnej
wilgotności (ciemna szafka)
e/ w ciemności, w temp. 0 stopni, w atm. podwyższonej wilgotności (lodówka)
Po godzinie zważyć kolbki ponownie. Na podstawie różnicy ciężarów obliczyć intensywność
transpiracji dla każdego układu warunków. Wyniki zebrać w tabeli.
IV Wyniki i ich omówienie:
Uzupełnij tabelę:
WARUNKI:
a/ kontrola
b/
c/
d/
e/
masa
początkowa [g]
masa końcowa
[g]
różnica
Intensywność
transpiracji
ĆWICZEN 21
OZNACZANIE TRANSPIRACJI WZGLĘDNEJ METODĄ STAHLA
/. Pytania
Co to jest transpiracja względna? Co to jest i o czym informuje współczynnik
transpiracji względnej ?
//. Materiał:
a/ rośliny: liście begonii, trzykrotki lub inne
b/ odczynniki: 5% roztwór chlorku kobaltu
c/ inny sprzęt: eksykator, bibuła, szkiełka mikroskopowe, kwadraciki z
metalowej siatki, ściskacze, stoper
///. Metoda:
Wycięte z bibuły filtracyjnej małe kwadraciki (0.5 x 0.5 cm) umieścić w 5 %
roztworze chlorku kobaltu. Po równomiernym wysyceniu wyjąć je z roztworu i
przenieść do suszarki. Gdy uzyskają niebieskie zabarwienie przenieść do
eksykatora. (TA CZĘŚĆ ĆWICZENIA JEST JUŻ WYKONANA)
Przed przystąpieniem do doświadczenia przeprowadzić standaryzację
papierków kobaltowych. W tym celu należy umieścić kwadracik bibuły wysyconej
CoCl2 nad wolną powierzchnią parującą ( może to być kawałek bibuły nasyconej
wodą). Na siateczkę metalową należy położyć papierek kobaltowy, przykryć
szkiełkiem, całość objąć ściskaczem. Przy pomocy stopera mierzyć czas, po
którym następuje zmiana zabarwienia papierka kobaltowego z niebieskiego na
różowe.
Porównanie transpiracji względnej między dolną i górną stroną liścia:
kwadraciki wysuszonej bibuły nasyconej chlorkiem kobaltu umieścić nad dolną i
górną stroną liścia. Przykryć szkiełkami przytrzymywanymi przez ściskacz.
Zmierzyć dokładnie czas potrzebny do zmiany zabarwienia papierków na górnej i
dolnej stronie liścia Obliczyć współczynnik transpiracji względnej dla obu stron
liścia.
Obliczenie współczynnika transpiracji względnej.
dla dolnej strony liścia Tw1 = t : t1
dla górnej strony liścia Tw2 = t : t2
gdzie: czas potrzebny do zmian zabarwienia papierków kobaltowych
t - umieszczonych nad wolną powierzchnią parującą (czas kontrolny)
t1 - nad dolną powierzchnią liścia
t2 - nad górna powierzchnia liścia
uzupełnij tabele
IV. Wyniki i ich omówienie:
Gatunek:
1.
strona liścia:
DOLNA GÓRNA DOLNA GÓRNA DOLNA GÓRNA
Czas
pomiarowy
Czas kontrolny
WSPÓŁCZYNNIK
TRANSPIRACJI
2.
3.
ĆWICZENIE 22
OZNACZANIE ROZWARTOŚCI APARATÓW SZPARKOWYCH
METODĄ INFILTRACJI
/. Pytania
Jak są zbudowane aparaty szparkowe? Jakie czynniki wpływają na stopień ich
otwarcia ?
//. Materiał:
a/ rośliny: liście trzykrotki
b/ odczynniki: benzen, etanol, woda destylowana c/ inny sprzęt: zakraplacze, szalki
///. Metoda:
Stopień otwarcia aparatów szparkowych można oznaczyć na podstawie, szybkości
otwarcia szparek. Wniknięcie ujawnia się jako tłusta plama na powierzchni liścia w
wnikania przez cieczy o różnym napięciu powierzchniowym. Na dolną stronę liścia
miejscu, gdzie znajdowała się naniesiona ciecz. Wypierając powietrze przedostała się
nanieść po kropli benzenu, alkoholu etylowego i wody. Obserwować, która ciecz i jak
ona do przestworów międzykomórkowych Zaobserwować, która z naniesionych cieczy
szybko wniknie. Jeżeli szparki są szeroko otwarte wniknie woda, przez półotwarte
wniknęła i określić na lej podstawie stopień otwarcia aparatów szparkowych.
przechodzi etanol. Natomiast benzen wnika najłatwiej, nawet przy niewielkim stopniu
IV. Wyniki i ich omówienie
Uzupełnij tabelę:
CIECZ
1. WODA
2. ETANOL
3. BENZEN
CZAS:
STOPIEŃ OTWARCIA
ĆWICZENIA Z GOSPODARKI MINERALNEJ
OMÓWIENIE GOSPODARKI
MINERALNEJ
ĆWICZENIE 23
WPŁYW ODCZYNU PODŁOŻA NA WZROST ROŚLIN
Komentarz: Większość gatunków roślin uprawnych rośnie dobrze na podłożu o
odczynie zbliżonym do obojętnego lub lekko kwaśnym. Natomiast w przypadku wartości
pH podłoża wyższej od 8 obserwuje się zahamowanie wzrostu u niemal wszystkich
gatunków roślin.
Siedem szalek Petriego wyłożyć bibułą, wysiać po 20 ziarniaków pszenicy.
Przygotować pożywkę MSG (Becwar 1990) przez rozcieńczenie makroelementów
Skład pożywki MSG (makroelementy) [mg/l]:
10 razy, a mikroelementów 100 razy. Następnie zakwaszając (HCl) lub alkalizując
CaCl2 x 2H20
440
(NaOH) doprowadzić pożywkę do następujących wartości pH: 3, 4, 5, 6, 7, 8 i 9.
KN03
100
Bibułę w szalkach z pszenicą podlać pożywką o odpowiednim pH i umieścić w
MgS04 x 7 H20
375
świetle w temp. pokojowej. Następnie zwilżać (codziennie) roztworami pożywki.
KH2P04
170
Po 2-3 tygodniach określić wysokość roślin oraz liczbę liści. Wyniki zanotować i
KCl
745
przeliczyć na jedną roślinę oraz zestawić według wzoru podanego w tabeli 1.
pH pożywki
Cecha rośliny
wysokość [cm]
liczba liści
Skład pożywki MSG (mikroelementy) [mg/l]
KJ
0,83
H3BO3
6,20
4
MnSO4 x H2O
16,90
5
ZnSO4 x 7 H2O
8,60
6
Na2MoO4 x 2 H2O
0,25
7
CuSO4 x 5 H2O
0,03
8
CoCl2 x 6 H2O
0,03
9
FeSO4 x 7 H2O
27,80
Na2EDTA
37,30
3
ĆWICZENIE - nie wykonujemy
ĆWICZENIE 24
WPŁYW JONÓW POTASU I WAPNIA NA UWODNIENIE
CYTOPLAZMY
/. Pytania:
Co to jest i kiedy zachodzi plazmoliza ? Jakie istnieją formy plazmolizy ? Jakie
właściwości fizyczne posiadają jony potasu i wapnia ?
// Materiał:
a/rośliny: cebula jadalna
b/odczynniki: stężone
Ca(NO3)2
c/inny sprzęt: mikroskop i przybory mikroskopowe, pęsety, szalki
///. Metoda:
Do dwóch oznaczonych szalek wlać stężone roztwory azotanu potasu i azotanu
wapnia. Z wewnętrznej strony liścia cebuli zdjąć ostrożnie odpowiednimi
pęsetami dwa fragmenty skórki i natychmiast umieścić je w przygotowanych
roztworach. Po 30 minutach obserwować formy plazmolizy pod mikroskopem.
Sporządzić rysunki obserwowanych obrazów.
IV. Wyniki i ich omówienia:
Sporządź rysunki:
potas
wapń
TOKSYCZNE DZIAŁANIE
JEDNOSKŁADNIKOWEJ POŻYWKI CZYLI
ANTAGONIZM JONÓW
/. Pytania:
Jaki wpływ na stopień uwodnienia cytoplazmy mają jony potasu i
wapnia ? Z jaką ich właściwością fizyczną jest to związane ? Jakie
cechy powinna mieć prawidłowo sporządzona pożywka ? Co to jest
antagonizm jonów ?
//. Materiał:
a/ rośliny: 4 - 5-cio dniowe siewki pszenicy
b/odczynniki: 0.12 N KCI i 0.12 N CaCI2
c/ inny sprzęt: słoiki z ciemnego szkła, parafinowana gaza,
gumki, linijki
///. Metoda:
4-5 dni przed założeniem ćwiczenia wysiać ziarniaki pszenicy w
kiełkowniku lub na szalkach Petri’ego, na zwilżonej wodą destylowaną
bibule. Podpisać trzy słoiki i napełnić je odpowiednio następującymi
roztworami.
1. 0.12 N KCI
2. 0.12 N CaCl2
3. 0.12 N KCI + 0.12 N CaCI2 (w stosunku 1:1)
Wyjąć z kiełkownika delikatnie 15 siewek pszenicy i usunąć
endosperm. Pięć siewek umieścić na parafinowanej gazie, przebijając
ją ostrożnie koleoptylem od spodu. Następnie przy pomocy gumki
przymocować gazę z siewkami do słoika, zwracając uwagę na to, by
korzenie były zanurzone w roztworze. W taki sam sposób postąpić w
pozostałych dwóch przypadkach. Po tygodniu przeprowadzić
obserwację: ocenić wygląd roślin, zmierzyć długość liści i korzeni.
Sporządzić rysunek każdego obiektu.
0.12 N KCI
0.12 N CaCl2
IV. Wyniki i ich omówienie:
0.12 N KCI + 0,12 N CaCI2
ĆWICZENIE 24' - tylko obserwacja
WPŁYW ZASOLENIA ROZTWORU GLEBOWEGO
NA KIEŁKOWANIE I WZROST SIEWEK PSZENICY
/ Pytania:
Przepis nr 1.
Jaki wpływ na pobieranie wody przez roślinę ma stężenie roztworu glebowego? Co
to jest potencjał osmotyczny ? Co to jest susza fizjologiczna i kiedy występuje ?
Dlaczego najbardziej narażone na suszę fizjologiczno są siewki lub rośliny
wchodzące w okres wegetacji ?
Nr doniczki:
2
3
4
woda destylowana
g NaCl/1000 ml
16.8
33.6
67.2
5
134.4
1 - KONTROLA
//. Materiał:
a/ rośliny: nasiona pszenicy
b/ odczynniki: woda destylowana, NaCI
c/ inny sprzęt: kolby miarowe, doniczki, piasek, waga, cylindry, linijki
///. Metoda:
Oznaczyć numerami pięć doniczek. Każdą doniczkę napełnić równą ilością
piasku i doprowadzić do jednakowej wagi
Do każdej doniczki należy dodać 100 cm3 wody destylowanej na 1 kilogram piasku.
Następnie wykorzystać sporządzone wcześniej cztery roztwory NaCI wykonane
według przepisu nr 1.
Do doniczki oznaczonej numerem I dodać wodę destylowaną (kontrola). Do
następnych kolejno roztwory NaCI . Wodę i roztwory dodawać w ilości 50 cm3 na I
kilogram piasku.
Do tak przygotowanych doniczek posadzić po 10 suchych nasion pszenicy. Co kilka
dni doniczki podlewać do stałej wagi. Po tygodniu przeprowadzić obserwację:
oznaczyć liczbę skiełkowanych ziarniaków i średnią wysokość roślin. Można także
oznaczyć długość korzeni oraz świeżą lub suchą masę liści i korzeni.
IV. Wyniki i ich omówienie
Nr
doniczki
1
Potencjał
osmotyczny
podłoża
(MPa)
0
-0.4
3
-0.8
4
-1.6
5
-3.2
Liczba
skiełkowanych
ziarniaków
pszenicy
Średnia wysokość
siewek (cm)
ĆWICZENIA Z ZAKRESU PROCESU FOTOSYNTEZY
ĆWICZENIE 25
EKSTRAKCJA BARWNIKÓW ASYMILACYJNYCII
/. Pytania:
Jak jest zbudowana cząsteczka chlorofilu i które elementy budowy decydują o jej
hydrofilowym lub hydrofobowym charakterze? W jaki sposób cząsteczki chlorofilu są
osadzone na błonach granum ? Co to są rozpuszczalniki polarne i niepolarne ?
//. Materiał:
al rośliny: świeże, zielone liście trzykrotki lub wybranego gatunku drzewa liściastego
b/ odczynniki: etanol 96 %
(ewentualnie igły drzewa)
c/inny sprzęt: łaźnia wodna, probówki
///. Metoda:
Kilka świeżych, zielonych liści trzykrotki wrzucić do zlewki, zalać niewielką ilością
wody i zagotować. Następnie wodę odlać do probówki, a liście po ostudzeniu
probówki zalać etanolem Ponownie zagotować zawartość probówki na łaźni
wodnej, obserwując zmiany zabarwienia etanolu. Uzyskany, ciemnozielony
ekstrakt rozlać do trzech probówek i pozostawić do dalszych doświadczeń.
ĆWICZENIE 26
ROZPUSZCZALNOŚĆ CHLOROFILU
/. Pytania:
Jak są zbudowane karoteny i ksantofile ? Jakie cechy ich budowy
chemicznej decydują o powinowactwie do rozpuszczalników ?
//. Materiał:
a/ rośliny: ekstrakt chlorofilu z
doświadczenia 25 b/odczynniki: benzyna
ekstrakcyjna
c/ inny sprzęt: probówki
///. Metoda:
IV. Wyniki i ich omówienie:
Rozpuszczalnik
Zabarwienie
H20
Etanol 96%
Do jednej z probówek z ekstraktem uzyskanym w doświadczeniu 25 dolać
około 1,5 razy więcej benzyny, przez chwilę mocno wytrząsać a następnie
probówkę odstawić do statywu do ponownego rozdzielenia się mieszaniny.
Zanotować zabarwienie górnej i dolnej warstwy cieczy.
IV. Wyniki i ich omówienie:
Warstwa
górna
dolna
Rozpuszczalnik
Zabarwienie
Barwniki
il
j
ĆWICZENIE 28
ĆWICZENIE 27
REAKCJA CHLOROFILU Z KWASAMI
REAKCJA CHLOROFILU Z ZASADAMI
II. Pytania:
/. Pytania:
Na czym polega reakcja zmydlania 7 (gdzie w cząsteczce chlorofilu występują
wiązania estrowe ?
II. Materiał:
a/ rośliny: ekstrakt chlorofilu z doświadczenia 25
b/odczynniki: 10% KOH lub NaOH, benzyna ekstrakcyjna
Sprzęt i odczynniki: łaźnia wodna, probówki
III Metoda:
//. Materiał:
a/ rośliny: ekstrakt chlorofilu z ćwiczenia 25
b/odczynniki: HCl (10%), krystaliczny octan miedzi
c/ inny sprzęt : łaźnia wodna, probówki
///. Metoda:
Do ekstraktu uzyskanego w ćwiczeniu 25 dodać 1/4 objętości roztworu zasady
sodowej, wymieszać i wstawić na chwilę do wrzącej łaźni wodnej. Po ochłodzeniu
roztworu dodać równą objętość benzyny,, wstrząsnąć i odstawić probówkę do
rozdzielenia się warstw cieczy. Zanotować zabarwienie górnej i dolnej warstwy
cieczy.
IV Wyniki i ich omówienie:
Warstwa Rozpuszczalnik
górna
dolna
Jaka jest rola atomu magnezu w środku pierścienia porfirynowego chlorofilu?
Zabarwienie
Do probówki z ekstraktem z ćwiczenia 25 dodać 5-6 kropel 10% kwasu
solnego i dokładnie wymieszać. Zanotować zabarwienie ekstraktu. Część
roztworu odlać do czystej probówki i pozostawić dla kontroli, a do pozostałej
ilości wrzucić kilka kryształów octanu miedzi i ogrzać na łaźni wodnej.
Porównać zabarwienia roztworów.
IV. Wyniki i ich omówienie:
Barwniki
il
j
Roztwór
ekstrakt alkoholowy chlorofilu
ekstrakt + kwas
feofityna + octan miedzi
Barwa roztworu
ĆWICZENIE 29
WPŁYW NATĘŻENIA ŚWIATŁA NA INTENSYWNOŚĆ
FOTOSYNTEZY
/. Pytania:
Jakie czynniki wpływają na intensywność fotosyntezy? Czy liść wykorzystuje
całe padające na niego światło fotosyntetycznie czynne? Czy natężenie światła
i długość jego fali mają znaczenie dla intensywności fotosyntezy?
//. Materiał:
a/ rośliny: gałązki moczarki kanadyjskiej lub kabomby
b/ odczynniki: woda sodowa
III. Metoda:
Gałązkę moczarki kanadyjskiej l ub kabomby zanurzyć w probówce z wodą
wzbogaconą w CO2 (dodać 1/3 objętości wody sodowej). Ustalić trzy położenia
probówki z rośliną względem źródła światła (żarówka 200 - 500 W) w
odległościach 30, 100, 200 cm. W każdym położeniu policzyć pęcherzyki gazu
odrywające się od przekroju pędu w ciągu minuty. Między pomiarami robić 3 - 4
minutowe przerwy dla ustabilizowania się warunków doświadczenia.
IV.Wyniki:
c/ inny sprzęt: probówki, bagietki szklane, nitka
Uzupełnij tabelę i sporządź wykres
Odległość od źródła światła [cm]
Intensywność fotosyntezy
[liczba pęcherzyków O2 / minutę]
50
100
200
ĆWICZENIE 30
WPŁYW STĘŻENIA CO2 NA INTENSYWNOŚĆ FOTOSYNTEZY
ĆWICZENIE 31
WPŁYW TEMPERATURY NA NATĘŻENIE FOTOSYNTEZY
/. Pytania:
Czy stężenie atmosferyczne CO2 jest dla roślin optymalne? Jaki zakres stężeń
CO2 roślina jest w stanie wykorzystać i dlaczego?
//. Materiał:
a/ rośliny: gałązki moczarki kanadyjskiej l ub kabomby
b/ odczynniki: woda sodowa
I i II Materiał i Metoda:
Przygotować do pomiaru gałązki moczarki, jak w ćwiczeniu 29 i 30. Probówki z 0,5
%\roztworem KHC03 wstawić do łaźni wodnych o temperaturach 5, 20, 35 ͦ C.
Przenosić gałązkę moczarki do kolejnych roztworów i po kilku minutach obliczać
liczbę wydzielających się w czasie dwóch minut baniek tlenu. Zanotować obliczyć
współczynnik Q10dla fotosyntezy, według wzoru:
c/ inny sprzęt: probówki, bagietki szklane, nitka
///. Metoda:
Gałązkę moczarki kanadyjskiej lub kabomby przywiązać wierzchołkiem w górę
do bagietki szklanej i zanurzyć w probówce z dobrze przegotowaną wodą
Policzyć pęcherzyki gazu odrywające się od przekroju pędu w ciągu minuty
Następnie przenieść tę samą roślinę do probówki z wodą wzbogaconą w CO2
(dodać 1/3 objętości wody sodowej) i po 2 -3 minutach powtórzyć pomiar.
///. Wyniki:
Uzupełnij tabelę:
Traktowanie:
Intensywność fotosyntezy
[liczba pęcherzyków O2 / minutę]
Woda pozbawiona CO2
Woda wzbogacona w CO2
Komentarze: Szybkość reakcji fotochemicznych słabo zależy od temperatury, w
przeciwieństwie do reakcji enzymatycznej redukcji C02. Przy niskiej
intensywności PAR przebieg reakcji fotochemicznej ogranicza fotosyntezę. W
takich warunkach można w szerokim zakresie zmieniać temperaturę bez
powodowania znaczniejszych zmian temperaturowego współczynnika szybkości
reakcji (QI0). Oznacza to, że szybkość absorpcji i przenoszenia energii przez
barwniki fotosyntetyczne nie wzrasta wraz z temperaturą. Kiedy gęstość
strumienia kwantów jest duża i wytwarza się wysoka pula NADPH + H+ i ATP,
wówczas wzrost temperatury wpływa na zwiększenie natężenia fotosyntezy. W
tym przypadku proces fotosyntezy może być ograniczany szybkością przebiegu
reakcji enzymatycznych.
Podwyższenie temperatury przyspiesza przebieg reakcji chemicznych. Prawidłowość ta, w zakresie temperatur nie powodujących uszkodzeń komórek,
dotyczy także reakcji przebiegających w żywych organizmach. Wpływ
temperatury na procesy fizjologiczne jest określany na podstawie współczynnika
Q10. Jego wartość jest uzyskiwana przez podzielenie szybkości reakcji mierzonej
w danej temperaturze przez szybkość reakcji w temperaturze niższej o 10°C.
Podczas osmotycznego pobierania wody rośliny nie wydatkują energii
metabolicznej. Dlatego wartości Q10 dla pobierania wody, w układzie opisanym
wyżej, winny być podobne jak dla procesów biernych, czyli niemetabolicznych
(QI0 mniejsze od 2).
ĆWICZENIA Z ZAKRESU PROCESU ODDYCHANIA
Uwaga: założyć niniejsze ćwiczenie jako pierwsze
(tzn. na początku ćwiczeń) !!!
ĆWICZENIE 32
IV Wyniki i ich omówienie
POMIAR INTENSYWNOŚCI ODDYCHANIA METODĄ
MIARECZKOWĄ
/. Pytania
Jakie są metody pomiaru intensywności oddychania?
//. Materiał
a l rośliny: nasiona grochu
b /odczynniki: 10 % KOH; 0,2 N KOH; 0.2 N HCI; fenoloftaleina
c/ inny sprzęt: płuczki, rurki szklane, gumowe węże, pompa wodna
///. Metoda:
50 g kiełkujących nasion grochu umieścić w kolbie ssawkowej. Kolbę połączyć z
jednej strony .z płuczką wypełniona 10% KOH, z drugiej strony z płuczka
zawierającą 0,2 N KOH. Zestaw podłączyć do pompy wodnej tak aby powietrze
przepływało najpierw przez płuczkę z 10% KOH, potem przez płuczkę z
nasionami, a następnie przez płuczkę pomiarową z 0,2 N KOH. Po godzinie
roztwór z płuczki pomiarowej miareczkować 0,2 N HCI w obecności
fenoloftaleiny. Obliczyć ilość mg CO2 wydzielanego przez I g nasion wg wzoru
mg CO2 / h / g św. m. = ( 50 – v ) x n x 22 : t x w
gdzie:
3
V - ilość HCl (cm ) zużytego do miareczkowania zawartości płuczki
pomiarowej,
n - normalność użytego kwasu i ługu
h - czas trwania pomiaru w godzinach
w - naważka nasion
Normalność
użytych
roztworów
Czas trwania
doświadczenia [h]
Ilość zużytego HCl
[cm3]
Intensywność
oddychania [mg
CO2 /h/g św.m.]
ĆWICZENIE 33
WYZNACZANIE ENERGII CIEPLNEJ W PROCESIE ODDYCHANIA
/. Pytania:
Jak przebiegu łańcuch oddechowy? Co dzieje się z energią emitowaną przez
elektron w czasie przeskoków pomiędzy kolejnymi enzymami łańcucha ?
// Materiał:
a/ rośliny: nasiona grochu
b/ odczynniki,
c/ inny sprzęt: termosy, termometry, wata
/// Metoda:
Odważyć dwa razy po 50 g kiełkujących nasion grochu Jedną partię nasion zabić
gotując je przez ok. 10 minut, a następnie ostudzić. Obie partie nasion wsypać
do termosów, wstawić termometry i szczelnie zamknąć watą. Odczytać
temperaturę na termometrach po 30 minutach, a następnie powtarzać pomiary
co kilka godzin.
Czas pomiaru
[min. lub h]
IV Wyniki i ich omówienie
Uzupełnij tabelę:
Temperatura
otoczenia
[°C]
Temperatura
nasion martwych
[°C]
Temperatura
nasion żywych
[°C]
ĆWICZENIA Z ZAKRESU HORMONÓW ROŚLINNYCH
Przygotowując się do ćwiczenia należy zaznajomić się z wpływem
poszczególnych grup hormonów roślinnych na procesy wzrostu i rozwoju roślin.
ĆWICZENIE 34
WPŁYW KINETYNY NA PRZYROST ŚWIEŻEJ MASY
I ZAZIELENIENIE SIĘ ETIOLOWANYCH LIŚCIENI
OGÓRKA
/. Pytania:
Czym się charakteryzuje się epigeiczny typ kiełkowania? Wymień i scharakteryzuj
grupę fitohormonów - cytokininy.
// Materiał:
a/ rośliny: 4-dniowe siewki ogórka
b/ odczynniki: 0,1mM roztwór kinetyny zawierający 40 mM KCl
i 10 mM CaCl2
c) 2 szalki i 6 krążków bibuły na 1 stół (3 osoby)
Obliczamy względny przyrost świeżej masy liścieni X w wariancie kontrolnym i z
cytokininami.
masa końcowa [g] - masa początkowa [g]
•
X = ---------------------------------------------------100%
masa początkowa [g]
Następnie obliczamy stopień stymulacji przyrostu Y
X (cytokinina)
Y = ---------------------- • 100 %
X (kontrola)
/// Metoda:
Z
4-dniowych etiolowanych siewek ogórka czyli
niefotosyntetyzujących,
pozbawionych chloroplastów (skiełkowanych w ciemności) odcinamy liścienie i 10
pojedynczych liścieni ważymy na wadze analitycznej. Wykładamy je kolejno do szalek
Petri'ego wyłożonych 3 warstwami bibuły (należy wyciąć krążki bibuły). Pierwszą szalkę
mocno zwilżamy wodą (kontrola) , a drugą szalkę podlewamy roztworem kinetyny
(grupa cytokinin) zawierającym 40 mM KCl i 10 mM CaCl2
Obecność jonów K+ i Ca++ zwiększa działanie kinetyny na powiększanie się
liścieni. Liścienie układamy brzuszną strona do bibuły. Szalki umieszczamy w
ciemności na 24 godziny. W następnym dniu - po zakończeniu inkubacji, liścienie
suszymy powierzchniowo za pomocą ręczników papierowych i ważymy.
Tylko grupa studentów mająca jako pierwsza ćwiczenia ,zważone liścienie
ponownie układa w tych samych szalkach, w których przebywały w ciemności.
Szalki przenosi w miejsce, gdzie materiał roślinny będzie poddany na działanie
światła (np. parapet wewnętrzny).
Po 4 -6 godzinach inkubacji (obserwują późniejsze grupy) w świetle
porównujemy stopień zazielenienia w obu wariantach. Notujemy wyniki
obserwacji.
IV Wyniki i ich omówienie
ĆWICZENIE 36
ĆWICZENIE 35
TEST CYLINDRYCZNY KOLEOPTYLI PSZENICY NA
STĘŻENIE AUKSYN
WPŁYW AUKSYNY NA WZROST KORZENI RZEŻUCHY
I Pytania:
Dlaczego koleoptyl traw jest dogodnym testem biologicznym do pomiaru
stężeni auksyn. Jakie mogą być zależności miedzy stężeniem auksyny a
reakcją wzrostową testu?
//. Materiał:
I Pytania:
Jaka jest rola fizjologiczna auksyn?
II Materiał:
a/ nasiona rzeżuchy
b/odczynniki: roztwór I AA - 0,1 ;0,01; 0,001; 0,0001 mg x dm3
woda destylowana
a/ rośliny: siewki owsa lub pszenicy o wysokości 3 cm
-3
b/odczynniki: roztwory IAA – 10, 1, 0,1, 0,01 mg x dm , woda destylowana
c/ szalki, termostat,
c/ inny sprzęt: szalki Petriego, bibuła, sztanca, linijka, szkiełko przedmiotowe
II. Metoda:
Spośród kiełkujących nasion rzeżuchy wybrać 30 sztuk z korzonkami
///.Metoda:
Jako materiał roślinny bierzemy koleoptyle owsa o długości 3 cm, które wyrósł
z ziarniaków, kiełkujących na wilgotnej bibule, w ciemności, w temperaturze
pokojowej.
Wybieramy
35 dobrze
wykształconych,
prostych
koleoptyl
o jednakowej długości i rozmieścić je po 5 sztuk równomiernie w
szalkach zawierających:
roztwór I AA o stężeniu 0,1; 0,01; 0,001 i 0,0001 mg. x dm3 , roztwór
odcinamy je u podstawy i układamy w rzędzie, na wilgotnym szkiełku
IAA o nieznanym stężeniu „x" oraz czystą wodę.
przedmiotowym, wierzchołkami zwróconymi w jedną stronę. Wyrównujemy rząd
Szalki umieścić w ciemnym termostacie na 24 godz., a następnie
koleoptyli tak, aby wierzchołki leżały na linii prostej.
zmierzyć długość korzeni.
Sztancą wykrawam
wycinki koleoptyli o długości 10 mm. Cięcie wykonujemy w odległości 3 mm owierzchołków. Otrzymujemy równe odcinki koleoptyli w kształcie cylinderków
(stąd nazwa testu). Do 6 małych szalek nalewamy po 10 cm3 następujących
roztworów : woda destylowana, 100, 10 1, 0.1, 0.01 mg.dcm3 kwasu
Wyliczyć średnie długości korzeni, wyniki zestawić i porównać.
IV Wyniki i ich omówienie
indolilooctowego (IAA). Do siódmej nalewamy 10 cm roztworu auksyny o
Uzupełnij tabelę:
nieznanym stężeniu. W szalkach umieszczamy po 5 sztuk cylinderków i
KONTROLA- H2O
0,1
wstawiamy je do termostatu o temperaturze 25° C na 6 - 24 godzin. Po inkubacji
mierzymy długość cylinderków i obliczamy średnią dla każdego wariantu. Na
podstawie uzyskanych wyników rysujemy krzywą wzorcową, z której możemy
odczytać stężenie auksyny w nieznanej próbce.
-
KWAS
0,01
INDOLILOOCTOWY
0,001
- IAA
0,0001
X
KORZEŃ
PĘD
ĆWICZENIE 37
WPŁYW KWASU GIBERELINOWEGO NA KIEŁKOWANIE
ZIARNIAKÓW PSZENICY I WZROST SIEWEK
ĆWICZENIE - nie wykonujemy
WPŁYW KWASU GIBERELINOWEGO (GA3) I
ABSCYSYNOWEGO (ABA) NA WZROST ROŚLIN GROCHU
KARŁOWATEGO
I Pytania:
Jaka jest rola fizjologiczna giberelin i auksyn?
// Materiały:
Przygotowanie ćwiczenia (ćwiczenie złożono kilka dni wcześniej)
Ziarna grochu moczono przez 24 h w wodzie destylowanej – kontrola oraz w
a/ ziarniaki pszenicy,
3
b/ kwas giberelinowy (GA3) - 100 mg x dm , etanol,
c/ doniczki z perlitem, krążki bibuły, szalki Petriego,
/// Metoda:
Ziarniaki pszenicy namoczyć przez 24 godz. w roztworze kw. giberelinowego o
stężeniu 100 mg x dm-3. Ziarniaki kontrolne namoczyć w wodzie destylowanej z
dodatkiem etanolu. Spęczniałe ziarniaki ułożyć bruzdkami w dół na krążkach
bibuły w szalkach z dodatkiem 5 ml roztworu GA3 lub wody. Szalki umieścić w
roztworach: kwasu giberelinowego = GA3 (o stężeniu 100 mg/l) i kwasu
abscysynowego = ABA (o stężeniu 10 mg/l). Następnie przygotowane ziarna
grochu poddano kiełkowaniu przez 4 doby w słoikach lub zlewkach z wodą - na
gazie. Po skiełkowaniu można przenieść je do doniczek z ziemią i kontynuować
hodowlę przez następnych 9 dni.
Wykonanie ćwiczenia:
.......... i .........maja z każdego wariantu doświadczalnego pobrać losowo 3
ciemności w temp.20-25 stopni C. Po 24 i 48 godzinach uzupełnić ubytki płynów
rośliny,
zmierzyć
wodą i policzyć kiełkujące nasiona. Po 48 godzinach zmierzyć długość
zwarzyć osobno liście, łodygi, korzenie i ziarniaki. Wyliczyć średnie długości i
koleoptyli, policzyć korzenie i zmierzyć ich długość Spośród spęczniałych lecz nie
masy poszczególnych części roślin grochu karłowatego.
skiełkowanych ziarniaków wysiać po kilka sztuk do 3 wazonów z perlitem lub
piaskiem. Wazony umieścić na świetle w temp. 20-25 stopni C . Po 1 i 2
tygodniach zmierzyć wysokość i opisać - wygląd obu grup.
IV Wyniki i ich omówienie
IV Wyniki i ich omówienie
długość pędu i korzenia każdej z nich, a następnie
ĆWICZENIA NA TEMAT WZROSTU I ROZWOJU
ROŚLIN - tylko założenie ćwiczeń (obserwacja
indywidualnie po ustaleniu terminu z prowadzącym
ĆWICZENIE 38
WYZNACZANIE STREFY WZROSTU KORZENIA
I Pytania:
Gdzie występuje strefa wzrostu i merystem pierwotny w korzeniu?
II Materiał:
a/ rośliny: 4- dniowe siewki grochu
b/ inny sprzęt: szalki Petri'ego, bibuła, nożyczki, czarny pisak niezmywalny
(wodoodporny), linijka
III Metoda:
Na korzeniach siewek grochu zrobić tuszem lub pisakiem wodoodpornym szereg
poprzecznych kresek w odstępach co 2 mm, na długości ok. 2 cm, zaznaczając
je od wierzchołka korzenia. Siewki wbić za pomocą szpilki w styropianowy
sześcian. Sześcian z siewkami włożyć do kolbki miarowej, w której znajduje się
15
ml
wody
destylowanej.
Po
tygodniu
zmierzyć
odstępy
pomiędzy
poszczególnymi kreseczkami. Na schematycznym rysunku należy zaznaczyć
strefę wzrostu (elongacyjną) komórek.
IV Schematyczny rysunek, wyniki i ich omówienie:
ĆWICZENIE 39
WYZNACZANIE STREFY WZROSTU LIŚCI ROŚLIN
JEDNOLIŚCIENNYCH
ĆWICZENIE 40
STREFA WZROSTU LIŚCI ROŚLIN DWULIŚCIENNYCH
I. Pytania:
/. Pytania:
Czy w rosnących liściach roślin dwuliściennych są aktywne merystemy?
II. Materiał:
Gdzie znajduje się strefa wzrostu w liściach roślin jednoliściennych a
gdzie tkanka merystematyczna ? U jakich gatunków, w o k r e si e wegetacji
wykonujemy wielokrotne przycinanie liści bez szkody dl a ich przyrostu?
//. Materiał:
a/ roślinny: cebula jadalna z młodym szczypiorkiem
b/ inny sprzęt: linijka czarny pisak
///. Metoda:
a/ rośliny: 2-tygodniowe siewki fasoli
b/ odczynniki
c/ inny sprzęt: linijka, tusz czarny, nitka
III. Metoda:
Na młodym liściu fasoli, używając nitki zmoczonej tuszem, narysować siatkę z
pól o jednakowych wymiarach. W czasie rysowania uważać aby nie uszkodzić
tkanki liścia. Po tygodniu porównać wielkość pól kratek na powierzchni całego
liścia i na tej podstawie wyznaczyć miejsca na liściu, w których komórki rosną
najintensywniej. Wyniki przedstawić na rysunku.
Doświadczenie to najlepiej wykonać na rosnących w doniczce roślinach cebuli
jadalnej. Na młodym liściu, od nasady do wierzchołka, narysować kreski o
jednakowych odstępach (co 2 mm). Po tygodniu przeprowadzić obserwacje
zmierzyć odstępy między kreskami i na podstawie uzyskanych wyników wskazać
na rysunku odcinek liścia gdzie komórki rosną najintensywniej
IV. Wyniki i ich omówienie:
IV. Wyniki i ich omówienie:
ĆWICZENIE 42
ĆWICZENIE 41
NIEPRZEPUSZCZALNOŚĆ OKRYWY NASIENNEJ JAKO
WYKAZANIE SPOCZYNKU NASION SPOWODOWANEGO
PRZYCZYNA ZAHAMOWANIA KIEŁKOWANIA NASION
PRZEZ NIEPRZEPUSZCZALNE OKRYWY NASIENNE
I Pytania: Na czym polega zabieg skaryfikacji, a na czym zabieg stratyfikacji
nasion?
/ Pytania:
Jakie zabiegi można stosować w celu umożliwienia skiełkowania nasion
„twardych"? W jaki sposób w warunkach naturalnych nasiona ”twarde"
uzyskują zdolność do kiełkowania ?
//. Materiał:
// Materiał:
a/ nasiona łubinu
b/ 50% kwas siarkowy
c/4 szalki Petri'ego, bibuła filtracyjna
a/ rośliny: nasiona łubinu żółtego
III Metoda:
3
Cztery szalki Petriego wyłożyć krążkami bibuły filtracyjnej. Naciąć okrywy
b/ inny sprzęt:: zlewka 500 cm , bagietka, szalka Pełnego, skalpel
nasienne 10 - ciu nasion i umieścić je w szalce nr 1. W szalce nr 2 umieścić 10
///. Metoda:
nasion nienaruszonych. Kolejne 2 porcje po 10 nasion zanurzyć w 50 % kw.
Nasypujemy do zlewki o pojemności 500 cm" 200 g nasion łubinu żółtego,
3
siarkowym na: a - 5 min. b - 15 min., przemyć w bieżącej wodzie przez 30 min. i
zalewamy je 500 cm wody i wstawiamy do termostatu. Po 6 godz. zawartość
umieścić w dwóch pozostałych szalkach. Bibułę w obu szalkach zwilżać wodą w
zlewki mieszamy bagietką. Nasiona niespęczniałe („twarde"), o większym
miarę potrzeby i obserwować kiełkowanie poszczególnych nasion w ciągu
ciężarze właściwym zbierają się na dnie zlewki. Usuwamy nasiona spęczniałe
tygodnia.
Nasiona twarde dzielimy na 3 porcje. Pierwszą porcję nasion pozbawiamy
okrywy nasiennej zdejmując ją skalpelem. W nasionach drugiej porcji
IV Wyniki i ich omówienie.
uszkadzamy
Uzupełnij tabelę:
okrywę tylko w jednym
miejscu. Nasiona porcji
trzeciej
pozostawiamy nienaruszone. Tak spreparowane nasiona kładziemy na szalce
Petriego. Po 1 tygodniu obserwujemy wynik doświadczenia obliczając %
skiełkowanych nasion dla każdej grupy i piszemy odpowiednie wnioski.
IV. Wyniki i ich omówienie:
L.p.
1
2
3
4
Rodzaj skaryfikacji:
KONTROLA
% skiełkowanych
nasion