Raport z ewaluacji wewnętrznej - zs

Raport z ewaluacji wewnętrznej
Zespołu Szkół w Bukowinie Tatrzańskiej
przeprowadzonej w roku szkolnym 2010/2011
I. Ogólna charakterystyka obszarów ewaluacji
Zgodnie z planem nadzoru Dyrektora Szkoły na rok szkolny 2010/2011 procesowi
ewaluacji wewnętrznej poddane zostały działania szkoły w zakresie spełniania wymagań
określonych w załączniku do Rozporządzenia Ministra Edukacji z dnia 7 października 2009
roku w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz. U. z dnia 9 października 2009 r.) w zakresie:
OBSZARU I – Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności.
Badaniu ewaluacyjnemu poddane zostały:
a) metody i formy prowadzenia lekcji;
b) efektywność pracy na lekcji;
c) funkcja zadania domowego i jego wpływ na sukcesy edukacyjne ucznia;
d) wykorzystywanie przez uczniów w praktyce zdobytej wiedzy i umiejętności;
e) wykorzystywanie przez nauczycieli wniosków z poprzednich lat pracy oraz wniosków po
sprawdzianach, kartkówkach;
f) podręczniki w zakresie skuteczności nabywaniu wiedzy i umiejętności przez uczniów.
Wybór przedmiotów ewaluacji wynikał z wniosków z nadzoru pedagogicznego Dyrektora
szkoły w aspekcie doskonalenia dydaktycznych i organizacyjnych efektów pracy
w odniesieniu do obecnych uczniów oraz wzmocnienia pozycji szkoły w środowisku
lokalnym.
Przeprowadzenie badania ewaluacyjnego diagnozującego stan faktyczny
w odniesieniu do kryteriów sukcesów szkoły w aspekcie ewaluowanych obszarów
i wymagań powinno przyczynić się do podjęcia właściwych decyzji w dążeniu do osiągnięcia
zadowalających rezultatów w przedstawionym zakresie.
Wybrany do ewaluacji wewnętrznej obszar pracy szkoły pokrywa się z priorytetami pracy
szkół, określonymi przez Ministra Edukacji Narodowej na rok szkolny 2009/2010 oraz
2010/2011.
Szczegółowe cele procesu ewaluacji wewnętrznej przedstawiają się następująco:
1. Rozpoznanie, czy uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności w zakresie
satysfakcjonującym nauczycieli, rodziców i ich samych.
2. Określenie, jakie metody, formy pracy i nowatorskie rozwiązania programowe
przyczyniają się do odnoszenia sukcesów edukacyjnych uczniów naszej szkoły.
Ewaluacja wewnętrzna przeprowadzana według ustalonych zasad wskazuje, czy i w
jakim stopniu szkoła dąży do spełnienia założonych kryteriów sukcesu.
Wnioski z ewaluacji ułatwić mają podjęcie decyzji dotyczących przyszłych działań.
Kryteria gwarantujące osiągnięcie zamierzonych celów zdefiniowano poprzez spełnienie
następujących wymagań :
1. Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności w zakresie satysfakcjonującym
nauczycieli, rodziców i ich samych.
2. Oprócz programów wynikających z realizacji podstawy programowej nauczyciele
stosują różnorodne formy i metody pracy na lekcjach.
3. Uczniowie osiągają sukces na miarę swoich możliwości.
II. Plan, zakres i harmonogram badania.
Realizację ewaluacji wewnętrznej Dyrektor szkoły powierzył zespołowi ewaluatorów,
którym przedstawione zostały obowiązujące etyczne zasady procesu, m.in.
 Tworzenie klimatu otwartości i zaufania wszystkich podmiotów uczestniczących
w badaniu.
 Informowanie zainteresowanych o sposobie wykorzystania danych i udostępnieniu
gotowego opracowania.
 Rzetelność w przygotowaniu procedur, narzędzi badawczych i przeprowadzaniu
badania.
 Przestrzeganie zasad ochrony danych osób objętych badaniem.
 Zachowanie tajemnicy, szczególnie w odniesieniu do spraw drażliwych ujawnionych
w procesie ewaluacji .
 Objęcie zasadą poufności wszelkich danych pracowników czy uczniów.
 Przyznanie wszystkim nauczycielom prawa do komentowania raportu w aspekcie
promowania pozytywów pracy szkoły, eliminowania negatywów i doskonalenia
spraw wymagających poprawy.
 Przyznanie Dyrektorowi Szkoły prawa do zachowania dla siebie potencjalnie
drażliwych danych na temat poszczególnych osób.
Jako że proces ewaluacji wewnętrznej ma na celu zebranie i przetworzenie danych
o warunkach, przebiegu i skuteczności badanych zagadnień dla uzyskania wniosków
przydatnych do podejmowania decyzji, musi to być działanie zaplanowane, systematyczne,
dokonywane metodami naukowymi. W żadnym stopniu nie powinien to być proces
dezintegrujący społeczność szkolną. Dlatego tak ważne jest, aby zapewniając rzetelność
i spójność procesu ewaluacji respektowane były zasady bezpieczeństwa, poczucie godności
respondentów, uczestników procesu, z uwzględnieniem rozmaitości interesów oraz wartości,
które reprezentują strony w nim uczestniczące.
Po określeniu celu, przedmiotu i kryteriów ewaluacji wewnętrznej w wybranych
obszarach zespół ewaluatorów opracował zestaw pytań kluczowych dla badanych zagadnień.
Odpowiedzi na postawione pytania stanowić miały drogowskaz na drodze do diagnozy, czy
i w jakim stopniu przedmiot ewaluacji spełnia wymagania określone w załączniku do
Rozporządzenia Ministra Edukacji z dnia 7 października 2009 r. w sprawie nadzoru
pedagogicznego.
Pytania kluczowe :
1. Czy nauczyciele stosują na zajęciach różnorodne formy i metody?
2. Czy uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności w czasie lekcji
(efektywność pracy na lekcji)?
3. Jaką funkcję spełniają zadania domowe?
4. Czy ilość zadawanych zadań i prac domowych gwarantuje sukces ucznia?
5. Czy zdobytą wiedzę i umiejętności uczniowie wykorzystują w praktyce
(konkursy, przeglądy itp.)?
6. Czy nauczyciele wdrażają wnioski z poprzednich lat?
7. Czy nauczyciele wykorzystują wnioski po sprawdzianach, kartkówkach itp.?
8. Czy podręczniki sprzyjają nabywaniu wiedzy i umiejętności przez uczniów?
W dążeniu do uzyskania jak najdokładniejszych, wszechstronnych i obiektywnych
wyników ewaluacji zastosowano konieczną w takim procesie triangulację danych i metod.
Szukając odpowiedzi na pytania kluczowe, wykorzystano zarówno różne źródła informacji
jak i różne metody i techniki badawcze.
Formy gromadzenia informacji przez zespół ewaluacyjny i zestawienie wyników:
1. Ankieta dla uczniów: badanie obejmowało grupę 143 uczniów klas I-III Gimnazjum.
2. Analiza dokumentów i wywiad nieformalny – analizie poddano wdrażanie wniosków
z wyników sprawdzianów szóstoklasistów, próbnego sprawdzianu piąto- i
szóstoklasistów oraz z wyników trzecioklasistów, próbnego egzaminu drugo- i
trzecioklasistów.
3. Analiza dokumentów i wywiad nieformalny – kartkówki i sprawdziany dostarczone
przez nauczycieli posłużyły do badania efektywności pracy na lekcji.
4. Analiza dokumentów – dzienniki lekcyjne – oceniona została rytmiczność oceniania.
5. Analiza wyników klasyfikacji, porównanie do ubiegłego roku.
6. Wywiad z nauczycielami – dotyczył oceny podręczników: przeprowadzony został
wywiad z nauczycielami klas 0-III, nauczycielami klas IV-VI, nauczycielami klas IIII.
7. Analiza dokumentów – zapoznanie z arkuszami przedhospitacyjnymi.
Harmonogram ewaluacji przedstawiał się następująco:
1.
2.
3.
4.
Powołanie zespołów ewaluatorów
Wybór i opracowanie narzędzi
Przebieg ewaluacji-zbieranie informacji
Analiza informacji, wyciąganie wniosków,
pisanie raportu/ rekomendowanie
IX 2010 r.
II/III 2011r.
IV/V 2011r.
VI 2011r.
Wnioski i rekomendacje
1. Z analizy arkuszy przedhospitacyjnych, wywiadów z nauczycielami wynika, że
nauczyciele stosują różnorodne i atrakcyjne formy i metody pracy z uczniami.
2. Uczniowie nabywają wiedzę i umiejętności w czasie lekcji - świadczą o tym wyniki
systematycznie przeprowadzanych przez nauczycieli sprawdzianów, kartkówek.
3. Najczęściej stosowaną formą diagnozowania są : odpowiedzi ustne (rozmowa),
zadania domowe, kartkówki i testy.
4. Zadania domowe dobrze spełniają swój cel: usystematyzowanie wiedzy, utrwalenie
wiadomości, powtórzenie, sprawdzenie i poszerzenie wiedzy.
5. Odpowiednia ilość zadawanych zadań domowych pomaga uczniowi w osiągnięciu
sukcesu.
6. Uczniowie wykorzystują wiedzę i umiejętności w praktyce poprzez udział w
konkursach przedmiotowych szkolnych i pozaszkolnych i osiąganie w nich
znaczących miejsc i wyróżnień.
7. Nauczyciele wdrażają wnioski z diagnozowania, indywidualizują pracę uczniów, co
przyczynia się do zwiększenia aktywności uczniów, polepszenia wyników w nauce,
poprawę komfortu pracy na lekcji i lepszą koncentrację ucznia.
8. Większość nauczycieli jest zadowolona z wybranych podręczników. Uważają, że są
one atrakcyjne dla uczniów, ponieważ zawierają różnego rodzaju zadania i
ćwiczenia, proponują różne formy pracy i zabawy, są kolorowe, posiadają dużo
ilustracji oraz przejrzysty układ treści. Dają możliwość realizacji podstawy
programowej na kilku poziomach. Sprzyjają nabywaniu wiedzy i umiejętności przez
uczniów.
9. Większość nauczycieli zaznacza, że pełna ocena podręcznika jest możliwa dopiero po
przepracowaniu na nim całego cyklu.
10. Analiza dzienników lekcyjnych dostarcza informacji o systematyczności oceniania
uczniów. Wynika z niej, że oceny ustalane są systematycznie, zgodnie z omawianym
materiałem, a dynamika oceniania jest bardzo dobra. Uczniowie mają możliwość
poprawy niskich ocen. Natomiast uczniowie, którzy osiągają słabe wyniki w nauce, są
kierowani na zajęcia dydaktyczno – wyrównawcze.
11. Należy tak omówić zadanie domowe, aby uczeń potrafił rozwiązać je samodzielnie.
Aż 75% uczniów nie zawsze rozumie polecenia prac domowych, a 22% rozumie je
zawsze.
Zespół ewaluatorów w składzie:
Anna Liptak
Zbigniew Kujawski
Iwona Walas
Barbara Kujawska
Bukowina Tatrzańska, 17.06.2011r.