wpływ srt tsi cr na tabor i tunele kolejowe oraz wyzwania związane z

wpływ srt tsi cr na tabor i tunele kolejowe oraz wyzwania związane z

WPŁYW SRT TSI CR
NA TABOR I TUNELE
KOLEJOWE
ORAZ WYZWANIA ZWIĄZANE
Z WDROŻENIEM
SPECYFIKACJI W POLSCE
Jolanta Radziszewska-Wolińska
CENTRUM NAUKOWO-TECHNICZNE KOLEJNICTWA
1
ZAKRES SRT TSI CR
1.
Definiuje spójny pakiet środków obejmujących
podsystemy:
•
•
•
•
•
„Infrastruktura”,
„Energia”
„Sterowanie”
„Tabor”,
„Ruch kolejowy”,
pozwalających na zapewnienie optymalnego
poziomu bezpieczeństwa w tunelach w
najbardziej ekonomiczny sposób.
2.
Dotyczy wyłącznie środków bezpieczeństwa
specyficznych dla tuneli.
2
2
DŁUGOŚĆ TUNELI
1.
Wszystkie wymagania SRT TSI CR dotyczą tuneli o
długości > 1 km,
2.
Tunele o długości > 20 km wymagają dodatkowych
środków bezpieczeństwa,
3.
Tunele następujące po sobie nie są traktowane jako
jeden tunel gdy:
•
•
długość odcinka otwartego terenu między tunelami jest > 500m,
oraz istnieje na tym odcinku możliwość dojazdu do obszaru
bezpiecznego i wyjazdu z niego.
3
3
KATEGORIE BEZPIECZEŃSTWA
POŻAROWEGO PASAŻERSKIEGO
TABORU KOLEJOWEGO
1.
Tabor dla tuneli o długości do 5 km – kategoria A
•
2.
Tabor dla wszystkich tuneli sieci
transeuropejskiej – kategoria B
•
3.
4 min (80km/h) do obszaru bezpiecznego (wyjechać z tunelu),
przegrody ogniowe 15 min + dodatkowe środki pozwalające
dojechać do obszaru bezpiecznego (wyjechać z tunelu),
Tabor dla tuneli z podziemnymi stacjami przy
odległościach pomiędzy stacjami (wyznaczonymi
w planie awaryjnym jako miejsca ewakuacji) oraz
stacjami skrajnymi a wjazdem/wyjazdem z tunelu
do 5 km – kategoria A.
4
4
SCENARIUSZE ZAGROŻEŃ
Zagrożenia dla kolei
Specyficzne dla tuneli
Nie dotyczące
szczególnie tuneli
Scenariusze zdarzeń
•
Kolizje
•
Wykolejenia
•
Pożary
•
Wybuchy
•
Emisja gazów toksycznych
•
Ewakuacja spontaniczna
Zastosowanie mają
ogólne środki
bezpieczeństwa
Środki
zapobiegawcze
Środki
łagodzące
Środki
ewakuacyjne
Środki
ratownicze
Dłuższe
zatrzymanie
Nieuwzględniane
Nie wymagane
żadne środki
5
5
1
2
wg: Raportu CR SRT
Rescue
Escape
3
Mitigation
Prevention
Efficiency
SYSTEM ZAPEWNIENIA BEZPIECZEŃSTWA
W TUNELACH KOLEJOWYCH
4
6
6
ROLA SŁUŻB RATOWNICZYCH
Przede wszystkim ratowanie życia ludzkiego, a dopiero w
dalszej kolejności – mienia (pojazdy i konstrukcje).
1. W zdarzeniu typu „gorącego”:
•
•
•
•
2.
Ratowanie ludzi, którzy nie mogą samodzielnie wydostać się do
obszaru bezpiecznego;
Zapewnienie wstępnej pomocy medycznej ewakuowanym;
Gaszenie pożaru w zakresie wymaganym dla ochrony własnych
sił oraz ludzi uwięzionych w wyniku wypadku;
Prowadzenie ewakuacji z obszarów bezpiecznych w tunelu na
otwartą przestrzeń.
W zdarzeniu typu „zimnego”
•
•
•
Zapewnienie wstępnej pomocy osobom z obrażeniami
krytycznymi;
Uwolnienie osób uwięzionych w konstrukcjach;
Ewakuacja ludzi.
7
7
PODSYSTEM „INFRASTRUKTURA”
1. Liczba zwrotnic i rozjazdów jak najmniejsza;
2. Uniemożliwiony dostęp osób niepowołanych do wyjść
ewakuacyjnych i pomieszczeń technicznych - blokada
wejścia;
3. Wymagania przeciwpożarowe dla konstrukcji –
wytrzymałość zapewniająca w przypadku pożaru bezpieczną
ewakuację i prowadzenie działań służb ratowniczych;
4. Wymagania przeciwpożarowe dla materiałów (wg EN
13501-1:2002):
• budowlanych - klasyfikacja A,
• wyposażeniowych – klasyfikacja B.
8
8
PODSYSTEM „INFRASTRUKTURA”
5. Wyposażenie pomieszczeń technicznych w system
wykrywania i sygnalizacji pożaru;
6. Dostęp do obszaru bezpiecznego;
7. Poziome i pionowe wyjścia ewakuacyjne (co < 1000m);
8. Przejścia do innego tunelu (co < 500m);
9. Chodniki ewakuacyjne (dla tuneli > 500m);
10.Oświetlenie awaryjne dróg ewakuacyjnych - 1lx, 90min
(dla tuneli >500m),
11.Oznakowanie ewakuacyjne - co < 50m (dla tuneli > 100m)
9
9
PODSYSTEM „INFRASTRUKTURA”
12. Zapewnienie łączności awaryjnej (GMS-R):
• pociąg w tunelu <-> sterownia,
• umożliwienie funkcjonowania sprzętu łączności służb
ratowniczych;
13. Dostęp do tunelu dla służb ratowniczych (łącznie z
dojazdem);
14. Obszary ratownicze na zewnątrz tuneli (500m2);
15. Zaopatrzenie w wodę (800 l/min przez 2h);
10
10
PODSYSTEM „INFRASTRUKTURA”
16. Kontrola stanu tunelu (wg planu utrzymania).
• coroczna kontrola wzrokowa
• szczegółowe kontrole wg planu utrzymania,
• kontrole specjalne po wypadkach i zdarzeniach naturalnych,
które mogą mieć wpływ na warunki w tunelu,
• Podczas realizacji robót odnowieniowych i/lub
modernizacyjnych i po ich zakończeniu, a przed przywróceniem
ruchu pociągów w tunelu (w celu sprawdzenia wytrzymałości
konstrukcji oraz prawidłowości skrajni).
11
11
PODSYSTEM „ENERGIA”
1. Segmentacja zasilania (dla tuneli >5 km);
2. Uziemienie sieci trakcyjnej lub zasilania trzeciej szyny;
3. Zaopatrzenie w energię elektryczną dla służb
ratowniczych;
4. Ochrona przeciwpożarowa kabli elektrycznych;
5. Niezawodność instalacji elektrycznych
Instalacje mające wpływ na bezpieczeństwo zdefiniowane przez
zarządcę infrastruktury lub podmiot zamawiający powinny być
chronione przed uszkodzeniami mechanicznymi oraz wpływem
wysokiej temperatury i ognia,
12
12
PODSYSTEM „STEROWANIE”
Detektory zagrzanych osi
•
Zarządca infrastruktury wyznacza miejsca instalacji przytorowych
detektorów oraz zaznacza ich lokalizację w rejestrze
infrastruktury.
•
Przewoźnik kolejowy zamieszcza informacje o tych urządzeniach
w opisie trasy.
13
13
PODSYSTEM „TABOR”
1. Właściwości materiałów w zakresie ochrony
przeciwpożarowej (wg HS RST TSI, CR RST TSI Wag);
2. Gaśnice (wg HS RST TSI);
3. Zdolność do ruchu pociągu z pożarem na pokładzie
•
•
•
•
•
•
•
przegrody ogniowe,
blokada ręcznego hamulca bezpieczeństwa,
detektory pożaru przedziały techniczne, sypialne,
środki łączności w pociągach,
system oświetlenia awaryjnego w pociągach,
wyłączenie klimatyzacji w pociągach,
oznakowanie dróg ewakuacyjnych w pociągu i dostępność drzwi
wejściowych z możliwością awaryjnego otwierania,
14
14
PODSYSTEM „TABOR”
4. Dodatkowe wyposażenie ułatwiające ucieczkę;
5. Informowanie i dostęp dla służb ratowniczych
Niezbędne do przygotowania postępowania w sytuacjach
awaryjnych:
• opis taboru,
• dane dotyczące sposobów dostania się do wnętrza.
15
15
PODSYSTEM „RUCH KOLEJOWY”
1. Kontrola stanu pociągów i podejmowanie odpowiednich
działań
• przed oddaniem pociągu do eksploatacji – przewoźnik
kolejowy,
• w trakcie czynności utrzymaniowych – przewoźnik kolejowy
lub podmiot odpowiedzialny za utrzymanie taboru,
• podczas jazdy pociągu – przewoźnik kolejowy.
•
•
w zakresie urządzeń zapewniających bezpieczeństwo,
przypadki zagrzanych osi.
2. Plan postępowania na wypadek zdarzenia
niebezpiecznego dla tuneli oraz ćwiczenia;
16
16
Plany Działań Awaryjnych
1.
Szczegółowe scenariusze postępowania dostosowane
do lokalnych warunków:
•
•
2.
opracowane pod kierunkiem zarządcy infrastruktury we
współpracy z przewoźnikami kolejowymi i służbami
ratowniczymi,
zatwierdzane przez właściwy organ krajowy;
Zawartość:
•
•
•
•
•
•
zadania, nazwy, adresy i numery telefonów wszystkich
związanych instytucji (systematycznie aktualizowane),
jednoznaczna identyfikacja tunelu wraz z drogami dojazdu,
przewidziane środki i strategie ewakuacji pasażerów w sytuacji
zdarzenia niebezpiecznego lub dłuższego zatrzymania,
koordynacja informowania i działań,
procedury izolowania i uziemiania,
zasady zaznajamiania wszystkich instytucji z infrastrukturą
tunelową, częstotliwość wizji lokalnych i ćwiczeń na planach –
ćwiczenia kompleksowe w tunelu przed jego otwarciem.
17
17
PODSYSTEM „RUCH KOLEJOWY”
3. Opis trasy;
4. Kompetencje drużyny pociągu i pozostałego personelu
dotyczące tuneli:
wymagana wiedza dotycząca właściwego zachowania
bezpieczeństwa w tunelach, a w szczególności umiejętność
przeprowadzenia ewakuacji pociągu w tunelu.
5. Przekazywanie pasażerom informacji dotyczących
zasad bezpieczeństwa i zdarzeń niebezpiecznych;
18
18
INFORMOWANIE PASAŻERÓW
19
19
INFORMOWANIE PASAŻERÓW
20
20
Zasadnicze wymagania i ogólne zasady dla bezpieczeństwa tuneli
Cele szczegółowe
+
Środki realizacji
Przepisy TSI
Dane wejściowe:
TSI dla kolei HS/CR
Jednostka notyfikowana
sprawdza zgodność z wymaganiami TSI
Tunel/tabor zgodny z
wymaganymi środkami
Tunel nie spełnia wymagań
IM / RU przedstawia uzasadnienie odstępstwa
Należy wykazać, że zasadnicze wymagania są spełnione /
w innym przypadku należy polepszyć ich normy
strukturalne lub operacyjne
(rev2 - 2003-11 -12)
Dopuszczenie do użytkowania
21
21
SPECJALNE WYMAGANIA DOTYCZĄCE
BEZPIECZEŃSTWA
W PAŃSTWACH CZŁONKOWSKICH
Warunki określone w TSI SRT CR są wymaganiami
zharmonizowanymi.
Państwa członkowskie mogą utrzymywać bardziej
rygorystyczne wymagania, o ile nie uniemożliwią
one eksploatacji pociągów zgodnych z dyrektywą
2001/16/WE, zmienioną dyrektywą 2004/50/WE.
22
22
TUNELE ISTNIEJĄCE
Zalecenie opracowania planów bezpieczeństwa (wg
EKG ONZ część D) zawierających:
• ocenę ich poziomu bezpieczeństwa,
• propozycje podniesienia tego poziomu (o ile to
konieczne), poprzez zastosowanie środków możliwych
do realizacji (innych niż konstrukcyjne) przewidzianych
dla nowych tuneli przy zachowaniu uzasadnionych
kosztów.
23
23
TABOR ISTNIEJĄCY
1.
Nowy wg istniejących projektów
•
2.
dopuszczony przed opublikowaniem SRT TSI CR, 4 lata na
ocenę, ale wymagana blokada ręcznego hamulca
bezpieczeństwa;
Istniejący do nowych tuneli
–
o ile nie spowoduje obniżenia ogólnego poziomu
bezpieczeństwa określonego przez zgłoszone przepisy krajowe.
24
24
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ
25
25