Składki ZUS od zwrotu kosztów podróży służbowych zleceniobiorcy

Składki ZUS od zwrotu kosztów podróży służbowych zleceniobiorcy
Wpisany przez Denis Kędzierski
Jaki wpływ na podleganie obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnemu ma fakt,
że wynagrodzenie zleceniobiorcy w umowie zlecenia określono kwotowo?
Pytanie
Jednostka podpisała umowę zlecenia z osobą, która nie jest pracownikiem w rozumieniu
kodeksu pracy (jest zleceniobiorcą). Za wykonanie tej umowy zleceniobiorca otrzymuje
wynagrodzenie określone w umowie zlecenia jako wynagrodzenie ryczałtowe w kwocie 2000
zł
. Z tytułu umowy zleceniobiorca podlega
ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowemu oraz dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu,
jak również podlega ubezpieczeniu zdrowotnemu (zgodnie ze złożonym oświadczeniem
zleceniobiorcy).
W treści umowy zlecenia uregulowana została sprawa zwrotu kosztów przejazdów służbowych
(własnym samochodem zleceniobiorcy), które rozlicza się w takiej wysokości, jaka jest
przewidziana dla pracowników delegowanych na podstawie delegacji służbowej. Kwotę zwrotu
tych kosztów ustala się w wysokości stanowiącej iloczyn przejechanych kilometrów przez
stawkę za jeden kilometr przebiegu, wynikającą z odpowiedniego rozporządzenia, przy czym
stawka ta nie przekracza wartości określonej w tym rozporządzeniu.
W związku z tym powstają dwa następujące pytania:
1. Czy w opisanej sytuacji kwota zwrotu kosztów przejazdów służbowych dla zleceniobiorcy
stanowi podstawę do ustalenia wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne?
2. Czy wynagrodzenie określone w umowie zlecenia, jako: „ryczałtowe w kwocie 2000 zł"
traktuje się jako wynagrodzenie kwotowe, o którym mowa w art. 18 ust. 3 ustawy z dnia
13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych?
1/4
Składki ZUS od zwrotu kosztów podróży służbowych zleceniobiorcy
Wpisany przez Denis Kędzierski
Odpowiedź
1. Tak, kwota zwrotu kosztów przejazdów służbowych zleceniobiorcy stanowi podstawę do
ustalenia wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.
2. Tak, wynagrodzenie określone w umowie zlecenia jest wynagrodzeniem „kwotowym" w
rozumieniu art. 18 ust. 3 ustawy z dnia 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych i
dlatego podlega ono składkom ZUS.
Uzasadnienie
Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zleceniobiorców stanowi
wynagrodzenie (przychód) wypłacane zleceniobiorcy - jeżeli w umowie zlecenia określono
odpłatność (wynagrodzenie) za jej wykonywanie kwotowo (art. 18 ust. 3 ustawy z dnia
13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych).
W powyższej sytuacji wynagrodzenie w umowie zlecenia określono kwotowo, w wysokości
2000 zł, dlatego umowa zlecenia podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym i
zdrowotnemu. Zarówno wypłacone wynagrodzenie, jak również otrzymany przez zleceniobiorcę
zwrot kosztów podróży i jazd służbowych stanowi jego przychód, zgodnie z definicją zawartą w
ustawie podatkowej: „przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika
pieniądze" (art. 11 ust. 1 PDOFizU). Spełniają zatem definicję przychodów z tytułu działalności
wykonywanej osobiście (zgodnie z art. 13 pkt. 8 PDOFizU). Dlatego wynagrodzenie i zwrot
kosztów podróży wypłacane zleceniobiorcy podlegają składkom ZUS.
2/4
Składki ZUS od zwrotu kosztów podróży służbowych zleceniobiorcy
Wpisany przez Denis Kędzierski
Zwolnienia od poboru składek ZUS wprowadza Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki
Socjalnej z 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek
na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 1998 r. Nr 161, poz. 1106, ze zm., ostatnia
zmiana - Dz. U. z 2004 r. Nr 243, poz. 2434).
Jednak zwolnienia ze składek ZUS określone w powyższym Rozporządzeniu dotyczą
pracowników w rozumieniu kodeksu pracy. Rozporządzenie to określa, że nie stanowią
podstawy wymiaru składek ZUS:
- diety i inne należności z tytułu podróży służbowej pracownika (do wysokości limitów
określonych w przepisach) - § 2 ust. 1 pkt 15 Rozporządzenia,
- jak również zwrot kosztów używania w jazdach lokalnych przez pracowników, dla potrzeb
pracodawcy, pojazdów nie będących własnością pracodawcy (ryczałt albo „kilometrówka") - § 2.
ust. 1 pkt. 13 Rozporządzenia.
Zgodnie z art. 2 kodeksu pracy „pracownikiem jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o
pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę." Natomiast
zleceniobiorca (przyjmujący zlecenie) nie jest pracownikiem w rozumieniu kodeksu pracy, tylko
stroną umowy zlecenia, uregulowanej w kodeksie cywilnym (art.734-751 KC). Z tego powodu
nie dotyczą go zwolnienia określone w powyższym rozporządzeniu. Dlatego od kwoty zwrotu
kosztów podróży służbowej lub jazd służbowych zleceniobiorcy należy odprowadzić składki
ZUS. Są to następujące składki: emerytalna, rentowa (obowiązkowe), ubezpieczenie
wypadkowe (jeśli praca jest wykonywana w siedzibie zleceniodawcy) oraz obowiązkowe
ubezpieczenie zdrowotne. Ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne. Powyższa informacja
została potwierdzona przez ZUS.
3/4
Składki ZUS od zwrotu kosztów podróży służbowych zleceniobiorcy
Wpisany przez Denis Kędzierski
Podstawa prawna:
- art.18 ustęp 3 ustawy z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. 1998
r., Nr 137, poz. 887, ze zm.);
- rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18.12.1998 r. w sprawie
szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i
rentowe (Dz. U. z 1998 r. nr 161, poz. 1106, ze zm., ostatnia zmiana - Dz. U. z 2004 r. Nr 243,
poz. 2434);
- art. 11 ust. 1 oraz art. 13 pkt 8 PDOFizU (t.j. Dz. U. z 2000 r., nr 14, poz. 176, ze zm.).
4/4