programem seminarium - Centrum Badań Społeczności i Polityk

Badania w działaniu – partycypacyjny model poznania
V seminarium z cyklu Teoria i praktyka animacji lokalnych polityk publicznych
w ramach projektu Decydujmy razem
Organizator: Centrum Badań Społeczności i Polityk Lokalnych
Uczestnicy: przedstawiciele środowisk akademickich, praktycy, reprezentanci samorządów,
organizacji pozarządowych, animatorzy społeczni
Termin: 9 września 2011 r.
Miejsce: Warszawa, Pałac Kultury i Nauki (Plac Defilad 1), Collegium Civitas piętro XII, Aula C
Potrzeby badania społeczności lokalnej nikt nie kwestionuje. Pojawia się za to mnóstwo
pytań: jak to zrobić? Co właściwie badać? Kto ma to robić? Czy można to robić nie będąc
socjologiem, zawodowym badaczem? To ważne pytania, na które trzeba znać odpowiedzi
– i na swoje potrzeby, i na potrzeby współpracowników (potencjalnych) w tym badaniu.
Zdaniem Heleny Radlińskiej świat społeczny można poznać tylko „od wewnątrz”, wykorzystując czynną
i partnerską relację badawczą, ukierunkowaną na zrozumienie danej rzeczywistości. Taki proces
poznawania wpływa na przekształcanie badanego stanu rzeczy, zaś przemiany dotyczą zarówno
badacza, jak i badanych. Dla Radlińskiej badanie aktywne polega na angażowaniu się w daną
rzeczywistość, po to żeby ją poznać i przekształcić. Podstawowym warunkiem badania – działania jest
postawa badacza, który poza wiedzą i doświadczeniem życiowym, cechuje się wyobraźnią społeczną,
umożliwiającą dostrzeganie różnych przejawów życia danego podmiotu i zachodzących w nim
związków. Badacz traktuje siebie jako „narzędzie własnej pracy”, co wiąże się z umiejętnością
krytycznego stosunku do posiadanych możliwości i umiejętności badawczych oraz koniecznością
stałego poszerzania wiedzy i doskonalenia umiejętności warsztatowych. Istotnym elementem jest
także jego stosunek do badanych – życzliwość i szacunek do każdego człowieka. Tylko wówczas jest
szansa na dobre relacje i zbudowanie zaufania.
Celem partycypacji jest włączanie (się) obywateli w procesy decydowania i kształtowania polityk
lokalnych. Celem badania w działaniu jest zdobycie wiedzy o środowisku ukierunkowane na późniejsze
rozwiązywanie zdefiniowanych problemów. Jedno z drugim może być powiązane i powinno –
włączając mieszkańców w organizację, przeprowadzanie i wyciąganie wniosków z diagnozowania ich
społeczności, angażujemy ich w działania społeczne, przybliżamy im ważne tematy, a także
pokazujemy, że ich głos się liczy i że mają realny wpływ na to, co się będzie działo. Zapraszając do
udziału w zespole badaczy mieszkańców, wchodzimy na kolejny, wyższy poziom opisanej przez Sherry
Arnstein drabiny partycypacji, a dając mieszkańcom (grupom mieszkańców, przedstawicielom różnych
instytucji) prawo współdecydowania o przebiegu i formule badania (i wykorzystaniu wyników)
jesteśmy minimum przy partnerstwie.
Jedna forma działania – badanie społeczności lokalnej – może dla wielu ludzi i dla wielu społeczności
okazać się katalizatorem aktywności, zaangażowania i stworzyć podwaliny do stworzenia
mechanizmów partycypacyjnych!
PROGRAM SEMINARIUM
Badania w działaniu – partycypacyjny model poznania
Piątek 9 września
10:00-11:00
Rejestracja uczestników
11:00-11:10
Powitanie uczestników
prof. Stanisław Mocek, Prorektor Collegium Civitas
dr Bohdan Skrzypczak, Dyrektor Centrum Badań Społeczności i Polityk Lokalnych
11.10-12.45
Sesja „Badania w działaniu – nowy paradygmat“
„Touraine'a <interwencjonizm> czyli aktywna socjologia inaczej”, dr Paweł Kuczyński
„Pomiędzy badaniami aktywizującymi a paradygmatem klasycznych
jakościowych”, dr Magdalena Dudkiewicz, Uniwersytet Warszawski
badań
„Edukacyjne badania w działaniu - w poszukiwaniu emancypacyjnego wymiaru badań
pedagogicznych i antropologicznych”, dr Hana Cervinkowa, Dolnośląska Szkoła
Wyższa
Panel
moderator prof. Stanisław Mocek
Paneliści:
dr Bohdan Skrzypczak, dr Magdalena Dudkiewicz, dr Hana Cervinkowa, dr Paweł
Kuczyński
Dyskusja z uczestnikami seminarium
12:45-13:00
Przerwa kawowa
13:00-13:30
Sesja „Partycypacja w badaniach – badania partycypacyjne“
„Badania w działaniu w programie EDEN – do animacji do partycypacji sołectw”, dr
Katarzyna Iwińska, Collegium Civitas, Krzysztof Polewski, Dyrektor Gminnego
Ośrodka Kultury w Mykanowie
„Badania aktywizujące w projekcie „Innowacje, przedsiębiorczość, rozwój””, Piotr
Henzler, Stowarzyszenie CAL, Rafał Krenz, Stowarzyszenie CAL
„Triangulacyjna metodologia badań uczestnictwa obywatelskiego”, dr Piotr Weryński,
Politechnika Śląska i Szkoła Wyższa im. Bogdana Jańskiego.
Panel
Moderator: dr hab. Wojciech Łukowski, Uniwersytet Warszawski i Uniwersytet w
Białymstoku
Paneliści: dr Katarzyna Iwińska, Krzysztof Polewski, dr Piotr Weryński, Piotr Henzler
Dyskusja z uczestnikami seminarium
15.00
Obiad
Organizatorem seminarium jest Centrum Badań Społeczności i Polityk Lokalnych powołane
przez Stowarzyszenie CAL i Collegium Civitas.
Jest to ośrodek naukowo-edukacyjny i ekspercko-analityczny, którego misją jest kreowanie
innowacyjnych idei i wypracowywanie rozwiązań dotyczących praktycznych aspektów związanych z
wdrożeniem i realizacją polityk publicznych oraz rozwoju lokalnego.
Seminarium jest organizowane w ramach projektu Decydujmy razem. Wzmocnienie mechanizmów
partycypacyjnych w kreowaniu i wdrażaniu polityk publicznych oraz podejmowaniu decyzji
publicznych, realizowanego w ramach Działania 5.3 Wsparcie na rzecz realizacji Strategii Lizbońskiej
Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego.
Jest to systemowy projekt partnerski realizowany przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego - lidera
partnerstwa, Stowarzyszenie CAL, Instytut Spraw Publicznych, Fundację Rozwoju Demokracji Lokalnej,
Fundację Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych, Fundację Partnerstwo dla Środowiska, Fundację
Fundusz Współpracy.