Powrót klauzuli obejścia prawa podatkowego w Polsce maj
Transkrypt
Powrót klauzuli obejścia prawa podatkowego w Polsce maj
www.pwc.com Powrót klauzuli obejścia prawa podatkowego w Polsce maj 2013 Agenda 1. Czym jest klauzula obejścia prawa podatkowego? 2. Czy klauzula jest potrzebna? 3. Światowy trend 4. Ocena założeń Ministerstwa Finansów 5. Propozycje UE 6. Możliwe problemy praktyczne Powrót klauzuli obejścia prawa podatkowego w Polsce PwC maj 2013 2 1. Czym jest klauzula obejścia prawa podatkowego? W Założeniu: zapisem prawnym (ustawowym), który uprawnia organy administracji podatkowej do kwestionowania prawa podatników do zawierania transakcji, które pozostają zgodne z dosłownym brzmieniem przepisów lecz są sformułowane w taki sposób, by osiągnąć efekt inny od zamierzonego przez ustawodawcę W Praktyce: narzędziem organów podatkowych do walki z agresywnym planowaniem podatkowym (agresywną optymalizacją podatkową), czyli sposobem zawierania transakcji, który dąży do obniżenia wysokości zobowiązania podatkowego Powrót klauzuli obejścia prawa podatkowego w Polsce PwC maj 2013 3 2. Czy wprowadzenie klauzuli jest potrzebne? Ministerstwo Finansów: „obserwowana we wszystkich rozwiniętych gospodarkach rynkowych globalizacja unikania opodatkowania przy wykorzystaniu transgranicznych schematów wymusza zunifikowane zwalczanie unikania opodatkowania. Dotychczasowe doświadczenia Polski oraz innych krajów wskazują, że same umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania nie wystarczają do efektywnego przeciwdziałania patologii obejścia prawa podatkowego. Standardem w innych rozwiniętych gospodarczo krajach jest klauzula generalna przeciwko unikaniu opodatkowania…” Powrót klauzuli obejścia prawa podatkowego w Polsce PwC maj 2013 4 2. Czy wprowadzenie klauzuli jest potrzebne? Ministerstwo Finansów: • Wzorce czerpane z innych jurysdykcji podatkowych i zaleceń Komisji Europejskiej z dnia 6 grudnia 2012 r. w sprawie agresywnego planowania podatkowego [C(2012)8806]. • Cel regulacji , według Ministerstwa Finansów: • Zapobieganie działaniom podatników skierowanym na osiągnięcie korzyści podatkowej • uporządkowania prawa podatkowego: „wyznaczenie granic dopuszczalnej optymalizacji podatkowej”. • podkreślenie autonomii prawa podatkowego względem prawa cywilnego Powrót klauzuli obejścia prawa podatkowego w Polsce PwC maj 2013 5 3. Światowy trend Wielka Brytania • od dawna szeroko zakrojone prace legislacyjne, • planowane wdrożenie klauzuli w 2013 r. Indie • dążenia do wprowadzenia klauzuli po przegranej w sprawie Vodafone • Propozycja wprowadzenia klauzuli retroaktywnej – do 50 lat wstecz! • Zawieszenie stosowania klauzuli ze względu na ostrą reakcję inwestorów zagranicznych Powrót klauzuli obejścia prawa podatkowego w Polsce PwC maj 2013 6 4. Ocena założeń Ministerstwa Finansów W oparciu o cechy dobrze sformułowanej klauzuli Pewność prawa – spodziewane rozbieżności interpretacyjne, warto rozważyć wprowadzenie przykładowego (otwartego) katalogu optymalizacji, Szerokie wsparcie merytoryczne i konsultacje – spodziewana dezorientacja w początkowym okresie, warto rozważyć publikację przystępnego komentarza wraz z wydaniem ustawy, Sprawiedliwość i skuteczność procedury – ma im służyć konsultacja z Radą ds. Unikania Opodatkowania, istotny będzie skład i nastawienie (do) Rady, Oparcie na materiale dowodowym – spodziewane zmiany w prowadzeniu postępowaniu dowodowym – innego rodzaju okoliczności poddawane analizie; słuszne będzie prowadzenie quasi-postępowania dowodowego w postępowaniach przed Radą. Powrót klauzuli obejścia prawa podatkowego w Polsce PwC maj 2013 7 4. Ocena założeń Ministerstwa Finansów W oparciu o cechy dobrze sformułowanej klauzuli Niezależny panel – korzystne wprowadzenie Rady ds. Unikania Opodatkowania jako „kontrolera” stosowania klauzuli. Zapis o nadużyciu – brak w założeniach precyzyjnie określonego celu klauzuli – nie powinna celować w legalne metody obniżania zobowiązania podatkowego. Sfery bezpieczne – klauzula ma nie być stosowana do zdarzeń na gruncie prawa rodzinnego i opiekuńczego, spadkobrania i wykonania orzeczeń sądowych. Warto zastanowić się nad szerszym (otwartym) katalogiem bezpiecznych transakcji, Mechanizmy zabezpieczające – korzystna propozycja wprowadzenia opinii zabezpieczających, jednak wygórowana cena ograniczy do nich dostęp mniejszym przedsiębiorcom. Powrót klauzuli obejścia prawa podatkowego w Polsce PwC maj 2013 8 5. Propozycje Komisji Europejskiej Zalecenia z dnia 6 grudnia 2012 r., [C(2012)8806] Propozycja wprowadzenia klauzuli we wszystkich państwach członkowskich: „Nie uwzględnia się sztucznego uzgodnienia lub szeregu sztucznych uzgodnień, które przyjęto w zasadniczym celu uniknięcia opodatkowania i które prowadzą do osiągnięcia korzyści podatkowej. Krajowe organy rozpatrują te ustalenia do celów podatkowych poprzez odniesienie się do ich istoty ekonomicznej.” Powrót klauzuli obejścia prawa podatkowego w Polsce PwC maj 2013 9 6. Możliwe problemy praktyczne Zgodność z Konstytucją RP - nowa klauzula prawdopodobnie zostanie poddana ocenie Trybunału Konstytucyjnego, który we uchylił wcześniej obowiązującą klauzulę obejścia prawa podatkowego z uwagi na jej niezgodność z Konstytucją. Sankcja z tytułu zastosowania klauzuli – proponowana kara w wysokości 30% uszczuplenia podatku przy zastosowaniu klauzuli jest również wątpliwa konstytucyjnie. Praktyka organów podatkowych – ryzyko rozbieżności stanowiska organów podatkowych od stanowiska sądów administracyjnych oraz Rady ds. Unikania Opodatkowania. Powrót klauzuli obejścia prawa podatkowego w Polsce PwC maj 2013 10 6. Możliwe problemy praktyczne Utrudniony dostęp do opinii zabezpieczających – instytucja opinii zabezpieczających, mających na celu ograniczenie niepewności może być ograniczona w dostępie poprzez wyznaczenie zbyt wysokich opłat za złożenie wniosku. Wstępna niepewność w stosowaniu prawa – istotna w szczególności z perspektywy dodatkowej kary za zastosowanie klauzuli; może prowadzić do de facto zakazu wszelkich optymalizacji podatkowych, gdyż mogą okazać się zbyt ryzykowne. Powrót klauzuli obejścia prawa podatkowego w Polsce PwC maj 2013 11 W razie pytań… Jan Tokarski Starszy menedżer tel. stac.: +48 22 5234651 tel. kom.: +48 502184651 fax: +48 22 5084651 e-mail: [email protected] Przemysław Antas Starszy konsultant tel. stac.: +48 22 7466837 tel. kom.: +48 519 506837 fax: +48 22 7426837 e-mail: [email protected] Powrót klauzuli obejścia prawa podatkowego w Polsce PwC Mariusz Marecki Ekspert PwC tel. stac.: +48 22 5234787 tel. kom.: +48 519504787 fax: +48 22 5084787 e-mail: [email protected] maj 2013 12 Dziękujemy © 2013 PricewaterhouseCoopers Sp. z o.o. Wszystkie prawa zastrzeżone. W tym dokumencie nazwa „PwC” odnosi się do PricewaterhouseCoopers Sp. z o.o., firmy wchodzącej w skład sieci PricewaterhouseCoopers International Limited, z których każda stanowi odrębny i niezależny podmiot prawny.