Powrót klauzuli obejścia prawa podatkowego w Polsce maj

Transkrypt

Powrót klauzuli obejścia prawa podatkowego w Polsce maj
www.pwc.com
Powrót klauzuli obejścia
prawa podatkowego
w Polsce
maj 2013
Agenda
1. Czym jest klauzula obejścia prawa podatkowego?
2. Czy klauzula jest potrzebna?
3. Światowy trend
4. Ocena założeń Ministerstwa Finansów
5. Propozycje UE
6. Możliwe problemy praktyczne
Powrót klauzuli obejścia prawa podatkowego w Polsce
PwC
maj 2013
2
1. Czym jest klauzula obejścia prawa podatkowego?
W Założeniu:
zapisem prawnym (ustawowym), który uprawnia organy
administracji podatkowej do kwestionowania prawa podatników do
zawierania transakcji, które pozostają zgodne z dosłownym
brzmieniem przepisów lecz są sformułowane w taki sposób, by
osiągnąć efekt inny od zamierzonego przez ustawodawcę
W Praktyce:
narzędziem organów podatkowych do walki z agresywnym
planowaniem
podatkowym
(agresywną
optymalizacją
podatkową), czyli sposobem zawierania transakcji, który dąży do
obniżenia wysokości zobowiązania podatkowego
Powrót klauzuli obejścia prawa podatkowego w Polsce
PwC
maj 2013
3
2. Czy wprowadzenie klauzuli jest potrzebne?
Ministerstwo Finansów:
„obserwowana we wszystkich rozwiniętych gospodarkach rynkowych
globalizacja
unikania
opodatkowania
przy
wykorzystaniu
transgranicznych schematów wymusza zunifikowane zwalczanie
unikania opodatkowania. Dotychczasowe doświadczenia Polski oraz
innych krajów wskazują, że same umowy o unikaniu podwójnego
opodatkowania nie wystarczają do efektywnego przeciwdziałania
patologii obejścia prawa podatkowego. Standardem w innych
rozwiniętych gospodarczo krajach jest klauzula generalna przeciwko
unikaniu opodatkowania…”
Powrót klauzuli obejścia prawa podatkowego w Polsce
PwC
maj 2013
4
2. Czy wprowadzenie klauzuli jest potrzebne?
Ministerstwo Finansów:
• Wzorce czerpane z innych jurysdykcji podatkowych i zaleceń Komisji
Europejskiej z dnia 6 grudnia 2012 r. w sprawie agresywnego
planowania podatkowego [C(2012)8806].
• Cel regulacji , według Ministerstwa Finansów:
• Zapobieganie działaniom podatników skierowanym na osiągnięcie
korzyści podatkowej
• uporządkowania prawa podatkowego: „wyznaczenie granic
dopuszczalnej optymalizacji podatkowej”.
• podkreślenie autonomii prawa podatkowego względem prawa
cywilnego
Powrót klauzuli obejścia prawa podatkowego w Polsce
PwC
maj 2013
5
3. Światowy trend
Wielka Brytania
• od dawna szeroko zakrojone prace legislacyjne,
• planowane wdrożenie klauzuli w 2013 r.
Indie
• dążenia do wprowadzenia klauzuli po przegranej w sprawie Vodafone
• Propozycja wprowadzenia klauzuli retroaktywnej – do 50 lat wstecz!
• Zawieszenie stosowania klauzuli ze względu na ostrą reakcję
inwestorów zagranicznych
Powrót klauzuli obejścia prawa podatkowego w Polsce
PwC
maj 2013
6
4. Ocena założeń Ministerstwa Finansów
W oparciu o cechy dobrze sformułowanej klauzuli
Pewność prawa – spodziewane rozbieżności interpretacyjne, warto
rozważyć wprowadzenie przykładowego (otwartego) katalogu
optymalizacji,
Szerokie wsparcie merytoryczne i konsultacje – spodziewana
dezorientacja w początkowym okresie, warto rozważyć publikację
przystępnego komentarza wraz z wydaniem ustawy,
Sprawiedliwość i skuteczność procedury – ma im służyć
konsultacja z Radą ds. Unikania Opodatkowania, istotny będzie skład i
nastawienie (do) Rady,
Oparcie na materiale dowodowym – spodziewane zmiany w
prowadzeniu postępowaniu dowodowym – innego rodzaju okoliczności
poddawane analizie; słuszne będzie prowadzenie quasi-postępowania
dowodowego w postępowaniach przed Radą.
Powrót klauzuli obejścia prawa podatkowego w Polsce
PwC
maj 2013
7
4. Ocena założeń Ministerstwa Finansów
W oparciu o cechy dobrze sformułowanej klauzuli
Niezależny panel – korzystne wprowadzenie Rady ds. Unikania
Opodatkowania jako „kontrolera” stosowania klauzuli.
Zapis o nadużyciu – brak w założeniach precyzyjnie określonego
celu klauzuli – nie powinna celować w legalne metody obniżania
zobowiązania podatkowego.
Sfery bezpieczne – klauzula ma nie być stosowana do zdarzeń na
gruncie prawa rodzinnego i opiekuńczego, spadkobrania i wykonania
orzeczeń sądowych. Warto zastanowić się nad szerszym (otwartym)
katalogiem bezpiecznych transakcji,
Mechanizmy zabezpieczające – korzystna propozycja
wprowadzenia opinii zabezpieczających, jednak wygórowana cena
ograniczy do nich dostęp mniejszym przedsiębiorcom.
Powrót klauzuli obejścia prawa podatkowego w Polsce
PwC
maj 2013
8
5. Propozycje Komisji Europejskiej
Zalecenia z dnia 6 grudnia 2012 r., [C(2012)8806]
Propozycja wprowadzenia klauzuli we wszystkich państwach
członkowskich:
„Nie uwzględnia się sztucznego uzgodnienia lub szeregu
sztucznych uzgodnień, które przyjęto w zasadniczym celu
uniknięcia opodatkowania i które prowadzą do osiągnięcia
korzyści podatkowej. Krajowe organy rozpatrują te ustalenia do
celów podatkowych poprzez odniesienie się do ich istoty
ekonomicznej.”
Powrót klauzuli obejścia prawa podatkowego w Polsce
PwC
maj 2013
9
6. Możliwe problemy praktyczne
Zgodność z Konstytucją RP - nowa klauzula prawdopodobnie
zostanie poddana ocenie Trybunału Konstytucyjnego, który we uchylił
wcześniej obowiązującą klauzulę obejścia prawa podatkowego z uwagi
na jej niezgodność z Konstytucją.
Sankcja z tytułu zastosowania klauzuli – proponowana kara w
wysokości 30% uszczuplenia podatku przy zastosowaniu klauzuli jest
również wątpliwa konstytucyjnie.
Praktyka organów podatkowych – ryzyko rozbieżności stanowiska
organów podatkowych od stanowiska sądów administracyjnych oraz
Rady ds. Unikania Opodatkowania.
Powrót klauzuli obejścia prawa podatkowego w Polsce
PwC
maj 2013
10
6. Możliwe problemy praktyczne
Utrudniony dostęp do opinii zabezpieczających – instytucja
opinii zabezpieczających, mających na celu ograniczenie niepewności
może być ograniczona w dostępie poprzez wyznaczenie zbyt wysokich
opłat za złożenie wniosku.
Wstępna niepewność w stosowaniu prawa – istotna w
szczególności z perspektywy dodatkowej kary za zastosowanie klauzuli;
może prowadzić do de facto zakazu wszelkich optymalizacji
podatkowych, gdyż mogą okazać się zbyt ryzykowne.
Powrót klauzuli obejścia prawa podatkowego w Polsce
PwC
maj 2013
11
W razie pytań…
Jan Tokarski
Starszy menedżer
tel. stac.: +48 22 5234651
tel. kom.: +48 502184651
fax: +48 22 5084651
e-mail:
[email protected]
Przemysław Antas
Starszy konsultant
tel. stac.: +48 22 7466837
tel. kom.: +48 519 506837
fax: +48 22 7426837
e-mail:
[email protected]
Powrót klauzuli obejścia prawa podatkowego w Polsce
PwC
Mariusz Marecki
Ekspert PwC
tel. stac.: +48 22 5234787
tel. kom.: +48 519504787
fax: +48 22 5084787
e-mail:
[email protected]
maj 2013
12
Dziękujemy
© 2013 PricewaterhouseCoopers Sp. z o.o. Wszystkie prawa zastrzeżone. W tym
dokumencie nazwa „PwC” odnosi się do PricewaterhouseCoopers Sp. z o.o., firmy
wchodzącej w skład sieci PricewaterhouseCoopers International Limited, z których
każda stanowi odrębny i niezależny podmiot prawny.