Budżet Partycypacyjny w Dąbrowie Górniczej

Budżet Partycypacyjny
model dla Dąbrowy Górniczej
Dąbrowa Górnicza, 13 grudnia 2012
Budżet Partycypacyjny…
jest demokratycznym procesem, który powierza
obywatelom (także tym nieposiadającym
formalnego obywatelstwa) prawo alokowania
części środków z budżetu miejskiego lub innego
budżetu, który ich dotyczy.
Nie jest więc jedynie “narzędziem” lub “techniką”, lecz
zestawem zasad, które można przełożyć na konkretne
działania z zastosowaniem różnych technik,
w dopasowaniu do lokalnych warunków.
Partycypacja to inaczej
współuczestniczenie
Dzięki Budżetowi Partycypacyjnemu mieszkańcy mogą
uczestniczyć w projektowaniu lokalnych wydatków.
Władze samorządowe oddają pewną część budżetu do
dyspozycji mieszkańcom, którzy sami rekomendują,
na co przeznaczyć pieniądze.
Zalety Budżetu Partycypacyjnego to:
Lepsze gospodarowanie gminnym budżetem
Przejrzystość
Integracja społeczności lokalnej
Większa identyfikacja mieszkańców z miejscem zamieszkania
Edukacja mieszkańców
Po raz pierwszy Budżet Partycypacyjny został
wprowadzony w mieście Porto Alegre w Brazylii
w 1989 roku.
Model ten przez wiele lat podlegał najbardziej
dynamicznemu rozwojowi właśnie w Ameryce Południowej.
Dziś Budżet Partycypacyjny jest coraz popularniejszy
również w Europie. Wprowadzają go samorządy wielu krajów, m.in.
Wielkiej Brytanii, Francji, Niemiec, Włoch i Hiszpanii.
Ocenia się, że obecnie na świecie Budżet
Partycypacyjny stosowany jest w ponad
1200 miejscach.
W Polsce…
Na dzień dzisiejszy próby wprowadzenia Budżetu Partycypacyjnego
podejmowane były w miastach dużych, takich jak Poznań, średniej
wielkości, jak Płock i w mniejszych miejscowościach, takich jak
Karpacz. Organizacje pozarządowe realizowały też pojedyńcze
projekty i jednorazowe programy pilotażowe.
Wykształciły się różne modele mniej lub bardziej spełniające kryteria dla
pudżetów partycypacyjnych. Jednym z pierwszych miast w Polsce, które
zastosowało budżet obywatelski był Sopot w 2011 roku.
TYLE MODELI ILE MIAST !
CECHY BUDŻETU PARTYCYPACYJNEGO
Na podstawie badań porównawczych 2005 - 2009 prowadzonych przez
francusko - niemiecki ośrodek badań społecznych Centre Marc Bloch:
1) Bezpośrednia dyskusja nad kwestiami finansowymi
(zasoby nie są zawsze gwarantowane)
2) Układ CYKLU (negocjacje wymagają czasu)
3) Związek z odpowiedzialnością instytucjonalną
4) Pewien poziom współdecyzyjności
5) Informacja zwrotna dla obywateli
Budżet Partycypacyjny, a polskie prawo:
Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej:
preambuła: „ustanowiona jako prawa podstawowe dla państwa oparte
na poszanowaniu wolności i sprawiedliwości, współdziałaniu władz,
dialogu społecznym oraz na zasadzie pomocniczości umacniającej
uprawnienia obywateli i ich wspólnot”.
Art. 4: 1. Władza zwierzchnia w Rzeczypospolitej Polskiej należy do Narodu.
2. Naród sprawuje władzę przez swoich przedstawicieli
lub bezpośrednio.
Ustawa o samorządzie gminnym art. 5a:
1.W wypadkach przewidzianych ustawą oraz w innych sprawach
ważnych dla gminy mogą być przeprowadzane na jej terytorium
konsultacje z mieszkańcami gminy.
2.Zasady i tryb przeprowadzania konsultacji z mieszkańcami
gminy określa uchwała rady gminy.
Kto przygotował model?
Z inicjatywy Radnego Zbigniewa Łukasika zostaje powołana komisja
doraźna Rady Miejskiej ds. Budżetu Obywatelskiego. Powstaje
pierwsza koncepcja oparta o Model Sopocki.
Z inicjatywy Prezydenta Miasta przy Biurze Organizacji Pozarządowych
powstaje Grupa ds. wypracowania mechanizmu Budżetu Obywatelskiego
dla Dąbrowy Górniczej.
W grupie pracowali: Przedstawiciele Prezydenta Miasta, Radni Rady
Miejskiej, Przedstawiciele NGO, Przedstawiciele organizacji politycznych.
Odbyło się VI spotkań (2-3 godzinnych) w okresie od lipca do sierpnia 2012 r.
Spotkania odbywały się w Inkubatorze Społecznej Przedsiębiorczości i były
moderowane i przygotowywane przez pracowników BOP.
Z każdego spotkania powstały notatki,
a wprowadzane rozwiązania
konsultowaliśmy z Pracownią Badań
i Innowacji Społecznych STOCZNIA.
Główne założenia Dąbrowskiego Modelu:
Miasto podzielono na 26 dzielnic (historyczno-zwyczajowych),
których dotyczy procedura. Dąbrowski BP ma dotyczyć najbliższego
otoczenia. Punkty Konsultacyjne w każdej z dzielnic.
Objęcie Budżetem Partycypacyjnym 5 milionów złotych.
Kwota ta wynika z obecnie realizowanych wydatków na działania,
które będą przedmiotem BP.
Znana dla mieszkańca,
jeszcze przed projektowaniem,
kwota, która będzie
zagwarantowana na realizację
projektu w dzielnicy.
Kwota wynika z przelicznika:
Kwota gwarantowana
dla każdej z dzielnic
+ liczba mieszkańców
Akcja Edukacyjna.
luty - kwiecień
Zgłaszanie przez mieszkańców propozycji projektów.
8 kwietnia - 20 maja
ROK
2013
Weryfikacja i opiniowanie propozycji projektów
przez Urząd Miejski w Dąbrowie Górniczej.
maj - sierpień
Dyskusja nt. złożonych propozycji projektów
w celu uzgodnienia listy projektów pod głosowanie
Dzielnicowe Forum Mieszkańców.
wrzesień - październik
Głosowanie mieszkańców na projekty.
listopad
Ogłoszenie wyników projektów
do realizacji w 2014 roku.
listopad - grudzień
Akcja Edukacyjna
luty - kwiecień
Szeroka kampania informacyjna: strona
internetowa, specjalna wkładka do Przeglądu
Dąbrowskiego, materiały informacyjne.
ROK
2013
Ścisła współpraca z mediami lokalnymi oraz
obywatelskimi.
Akcja edukacyjna: szkolenia dla lokalnych
liderów, w tym liderów NGO oraz pracowników
instytucji obsługujących Punkty Konsultacyjne,
spotkania informacyjne z mieszkańcami
Zgłaszanie przez mieszkańców
propozycji projektów
8 kwietnia – 20 maja
Prawo zgłoszenia projektu:
mieszkaniec dzielnicy, ukończone 16 lat.
ROK
2013
Projekt sporządzony na prostym wniosku
(streszczenie projektu + uzasadnienie + plan działań
dostępnym w Punktach Konsultacyjnych, Urzędzie,
Inkubatorze i na stronach www.
Projekt poparty przez 15 mieszkańców dzielnicy,
którzy ukończyli 16 lat.
Projekt składamy listownie,
elektronicznie lub osobiście.
Wsparcie Inkubatora Społecznej
Przedsiębiorczości oraz przeszkolonych liderów.
Weryfikacja i opiniowanie propozycji projektów
przez Urząd Miejski w Dąbrowie Górniczej
maj - sierpień
Formularze z propozycjami projektów podlegają
wstępnej weryfikacji formalnej.
ROK
2013
Formularze z propozycjami projektów podlegają
procesowi opiniowania, czyli sporządzeniu
kosztorysu dla projektu oraz uznanie projektu
za możliwy do realizacji lub niemożliwy do realizacji
wraz z uzasadnieniem i ewentualnymi
rekomendacjami alternatywnego rozwiązania
dla projektu.
Czas dla Urzędu na opublikowanie
wykazu opinii i rekomendacji
dla projektów to 90 dni
(19 sierpnia)
Dyskusja nt. złożonych propozycji projektów w
celu uzgodnienia listy projektów pod głosowanie
Dzielnicowe Forum Mieszkańców
wrzesień - październik
ROK
2013
Odbywają się w każdej z dzielnic i służą prowadzeniu
dialogu i dyskusji wokół propozycji projektów
złożonych przez mieszkańców. Ich głównym
celem jest ustaleniem listy projektów pod
głosowanie mieszkańców w danej dzielnicy.
Odbywają się w obiektach użyteczności
publicznej, w dni powszednie i w godzinach
popołudniowych.
Zwoływane są na 30 dni przed
ich terminem. Organizowane
i prowadzone są przez
pracowników Urzędu.
Głosowanie mieszkańców na projekty
listopad
Głosowanie 5 dni:
- osobiście w Punktach Konsultacyjnych,
- korespondencyjnie na adres Urzędu,
- elektronicznie.
ROK
2013
Uprawnieni: mieszkańcy dzielnicy, min. 16 lat.
Głosowanie polega na rozdzieleniu na projekty
10 punktów, które przysługują każdemu
głosującemu.
Głosowanie jest jawne. Głosujący musi podać imię
i nazwisko, adres zamieszkania
oraz oświadczyć podpisem,
że ukończył 16 lat i podaje
prawdziwe dane.
Głosowanie mieszkańców na projekty
obliczanie wyników
listopad
Na podstawie przyznanych punktów każdemu
z projektów tworzy się ranking projektów.
ROK
2013
Na podstawie rankingu przyznaje się środki
niezbędne do realizacji projektu, w kolejności
od projektu, który otrzymał największą ilość
punktów, aż do wyczerpania wszystkich
środków dzielnicy.
W przypadku, gdy nie rozdysponuje się
wszystkich środków z danej dzielnicy lub nie
wpłyną żadne projekty Prezydent
może przesunąć je do dzielnicy
o największej frekwencji.
Ogłoszenie wyników projektów do realizacji
w 2014 roku
listopad - grudzień
Upublicznienie projektów, których realizacja ma
rozpocząć się w 2014 roku.
ROK
2013
Wprowadzenie środków na realizację projektów
do Budżetu Miasta na rok 2014
Wdrożenie Budżetu Partycypacyjnego:
I. Przedstawienie modelu dla Dąbrowy Górniczej - 13.12.2012.
II. Rozpoczęcie konsultacji projektu uchwały oraz rozwiązań
zaproponowanych w modelu - do 15 stycznia 2013:
- podziału na dzielnice,
- punkty konsultacyjne,
- pakietu gwarantowanego środków dla każdej z dzielnic,
- metod głosowania i innych propozycji.
III. Przyjęcie Uchwały Rady Miejskiej (sesja styczeń)
Dziękujemy za uwagę
Informacji o Budżecie Partycypacyjnym udzielają:
In
Piotr Drygała
Biuro Organizacji Pozarządowych Urząd Miejski w Dąbrowie Górniczej
[email protected],
Marcin Bazylak
Pełnomocnik Prezydenta Miasta Dąbrowa Górnicza
[email protected] ,