Pro jek to wa nie sys te mów za po bie ga nia za dy mie niu w bu dyn

miesięcznik informacyjno-techniczny
9 (193), wrzesień 2014
Projektowanie systemów zapobiegania zadymieniu
w budynkach użytkowych (1)
Różnicowanie
ciśnienia
W artykule skoncentruję się na systemach różnicowania ciśnienia
w zakresie celu ich funkcjonowania oraz zastosowania dostępnych
standardów projektowych.
W tegorocznych wydaniach „Magazynu Instalatora” (2/2014 i nr 67/2014) ukazały się artykuły, w których przedstawiłem główne zasady fizyczne, techniczne oraz podstawy
prawne funkcjonowania systemów
wentylacji pożarowej. Najwyższy czas
zająć się praktycznymi aspektami
funkcjonowania tego typu instalacji i
systemów. Z własnego doświadczenia
oraz licznych sygnałów od zaprzyjaźnionego grona projektantów, wykonawców i rzeczoznawców wiem, że
zagadnienia te cały czas sprawiają
wiele problemów przy właściwym wykonaniu tytułowych instalacji.
Cel i zakres
Na początku należy odpowiedzieć sobie na pytanie, jaki jest
zakres i cel stosowania systemów
wentylacji pożarowej w budynkach wielokondygnacyjnych.
W odróżnieniu od instalacji
oddymiania obiektów wielkokubaturowych i wielkoprzestrzennych (hal, galerii handlowych,
garaży zamkniętych itd.), w których system wentylacji pożarowej ma
za zadanie odprowadzić całą ilość dymu powstającego podczas pożaru w
wyznaczonej strefie dymowej, instalacje zapobiegania zadymieniu i usuwania dymu z obiektów wielokondygnacyjnych mają działanie lokalne, ograniczone do tzw. przestrzeni chronionych. Sterami
chronionymi są w tym przypadku
najczęściej poziome (korytarze) i
pionowe (klatki schodowe,
przedsionki p.pożarowe) drogi
ewakuacji oraz szachty wind. Warunki techniczne [1] dopuszczają, w zależności od wysokości budynku, zastosowanie do ochrony
54
tych przestrzeni urządzeń służących
usuwaniu dymu lub urządzeń zapobiegających zadymieniu, przy czym
możliwość wyboru dotyczy obiektów
niskich i średniowysokich. Budynki
wysokie (powyżej 25 m - poza mieszkalnymi ZL IV i przemysłowymi PM)
oraz wysokościowe (powyżej 55 m)
muszą posiadać instalacje zapobiegania zadymieniu. Właśnie tego typu
prawidłowo wykonana i zaprojektowana instalacja gwarantować powinna
możliwość bezpiecznego opuszczenia
zagrożonej kondygnacji i całego budynku, w sytuacji, kiedy jedyną drogą
ucieczki są klatki schodowe (brak
możliwości ewakuacji z zewnątrz).
Żeby sprostać temu wymaganiu, system zapobiegania zadymieniu (każdego typu) musi spełnić cztery podstawowe kryteria (rys. 1).
l Kryterium nadciśnienia (1). Jest to
początkowy stan działania instalacji,
w którym zakłada się, że wszystkie
drzwi chronionej przestrzeni klatki
schodowej i przedsionka p.pożarowego pozostają zamknięte. System napowietrzania musi dostarczyć do tych
przestrzeni powietrze zewnętrzne w
takiej ilości, żeby różnica ciśnienia
pomiędzy przestrzenią chronioną i
niechronioną nadciśnieniem osiągnęła bezpieczną wartość (z przedziału
30-80 Pa). Warunek ten dotyczy klatki schodowej na całej jej wysokości i
przedsionka p.pożarowego na kondygnacji objętej pożarem. Regulacja
nadciśnienia może odbywać się mechanicznie przez tzw. klapy nadmiarowo-upustowe (systemy pasywne)
lub elektroniczne sterowanie wydajnością wentylatora napowietrzania
pożarowego (systemy aktywne).
l Kryterium ukierunkowanego przepływu powietrza (2) obowiązujące wyłącznie na kondygnacji objętej pożarem. W chwili, kiedy
uciekający ludzie otworzą drzwi
do przestrzeni chronionej, następuje gwałtowny spadek nadciśnienia, a funkcję zabezpieczenia
przestrzeni chronionej przed napływem dymu przejmuje ukierunkowany przepływ przez
otwarte drzwi ewakuacyjne z
klatki schodowej i/lub przedsionka p.pożarowego w kierunku działających na tej kondygnacji punktów wyciągu powietrza i dymu.
Zarówno kryterium 1, jak i 2 mają
charakter chwilowy. Po wyjściu grupy
lub pojedynczych osób z zagrożonej
kondygnacji drzwi pożarowe, obligatoryjnie wyposażone w samozamykacz, przechodzą do pozycji zamkniętej, a system musi ponownie
realizować zadanie kryterium stabilizacji ciśnienia - aż do czasu,
kiedy kolejna osoba nie otworzy
drzwi do przestrzeni chronionej,
powtarzając cykl regulacji systemu.
l Kryterium siły potrzebnej do
otwarcia drzwi (3). Warunek ten
www.instalator.pl