Wykonał: XXX Miasto, dnia 16-11

Wykonał: XXX
Miasto, dnia 16-11-2011 r.
PRACA KOŃCOWA Z DYDAKTYKI INFORMATYKI
1.
2.
Przygotowanie uczniów do realizacji tematu
a)
uczeń potrafi korzystać z adresowania względnego, bezwzględnego i mieszanego
b) uczeń potrafi wykonywać podstawowe operacje matematyczne z wykorzystaniem
operatorów: +,-,*,/
c)
uczeń potrafi modyfikować (formatować) wygląd arkusza
d) uczeń potrafi otwierać i zapisywać pliki
Opisy zajęć
2.1. Czy wszystko jest takie same? – operatory porównania i operatory logiczne w MS Excel
2.1.1. Opis zagadnienia
Tematem zajęć jest omówienie i przedstawienie wykorzystania operatorów
porównania i operatorów(funkcji) logicznych.
2.1.2. Nowe pojęcia
a) operatory porównania: ”<”,”=”,”>”,”<=”,”<>”,”>=”
b) operatory porównania (złożone): LIKE ”zawiera”, NOT LIKE ”nie zawiera”
c) operatory logiczne (proste): NOT „nie”, AND „oraz”, OR „lub”
d) operatory logiczne (złożone): NAND „nie(oraz)”, NOR „nie(lub)”, XOR „suma
modulo”
e) warunek, wyrażenie warunkowe
f) tablica prawdy
2.1.3. Cele zajęć
a) uczeń zna proste operatory porównania i logiczne występujące w MS Excel
b) uczeń zna składnię tworzenia wyrażeń warunkowych, np. =1=1
c) uczeń potrafi przekształcić zawarte w zdaniach warunki na ich formalną postać
d) uczeń potrafi zapisać proste wyrażenia warunkowe z wykorzystaniem jednego
operatora logicznego
2.1.4. Pytania do uczniów, problemy do dyskusji i wyjaśnienia
a) Pytanie: w jakich sytuacjach mamy do czynienia z potrzebą porównywania
rzeczy, zjawisk?
b) Pytanie: co jest wynikiem porównania?
c) Pytanie problemowe: Czy wielkość liter ma znaczenie na wynik porównywania
tekstów? np. czy Ala = ala?
d) Pytanie problemowe: Czy komórka pusta jest pusta? np. czy 0 = pusta
komórka?
e) Wyjaśnienie: czym są tablice prawdy?
2.1.5. Przykłady, ćwiczenia i zadania dla uczniów
a) Ćwiczenie: korzystając z arkusza „Operatory” zbadaj zachowanie się różnych
operatorów porównania. Wartości porównywane należy wpisywać do kolumn
„Argument A” i „Argument B”. Czy następujące warunki są prawdziwe?
 Argument A(0) (zero) operator(=) Argument B(pusta komórka)
 Argument A(Jola) operator(=) Argument B(JOla)
 Argument A(=B3) operator(=) Argument B(0); komórka B3 musi być pusta
 Argument A(=10>8) operator(<=) Argument B(=C1 & "A")
Strona 1 z 6
Wykonał: XXX
Miasto, dnia 16-11-2011 r.
b) Ćwiczenie: Korzystając z arkusza „Logika” zbadaj zachowanie się różnych
operatorów logicznych. Zapoznaj się z tabelką prawdy, która znajduje się w
arkuszu „Tablice”. Zwróć uwagę na sposób zapisywania wyrażenia
warunkowego w MS Excel, który prezentuje kolumna „Notacja Excel”. Czy
następujące warunki są prawdziwe?
 Argument A(PRAWDA) operator(AND) Argument B(FAŁSZ)
 Argument A(PRAWDA) operator(NOR) Argument B(FAŁSZ)
 Argument A(PRAWDA) operator(XOR) Argument B(FAŁSZ)
 Argument A(FAŁSZ) operator(NAND) Argument B(FAŁSZ)
c) Ćwiczenie: wykonaj poniższe instrukcje i podaj zwrócone wyniki.
 W komórce A1 wprowadź następujący zapis: =(2*2)<=(2/2)
 W komórce A2 wprowadź następujący zapis: =ORAZ(1=1;2=2)
 W komórce A3 wprowadź następujący zapis: =ORAZ(10<8;”Ala”=”Ala”)
d) Zadanie: Korzystając z arkusza „BazaDanych” wykonaj następujące zadania:
 Ile jest osób w wieku 22 lat? (4)
 ile jest osób, które mają 22 lata lub, których wiek nie przekroczył 30 lat?
(73) Wypisz dane osoby znajdującej się na 4 pozycji od góry:
6/Marika/Gieruń/24/Gdańsk/14-615
 w jakim wieku jest Gabriel Stolarczyk?
 Ile jest miast o kodzie pocztowym nieleżącym w zakresie od 11-111 do 99999? (11). Wypisz dwa możliwe zapytania zwracające ten sam wynik: Kod
> 11-111 NIE(ORAZ) Kod < 99-999; Kod < 11-111 LUB Kod > 99-999
 ile jest osób, których nazwiska zawierają „ad”? (2)
2.1.6. Przykłady z życia, gry dydaktyczne, symulacje wykonania algorytmów
---2.1.7. Objaśnienia gotowych elementów, z których należy skorzystać
Wszystkie ćwiczenia i demonstracje zachowania się operatorów porównania i
logicznych należy przeprowadzić z wykorzystaniem skoroszytu MS Excel:
„zadania_blokowe.xlsx”, arkusze: „Operatory”, „Logika”, „Tablice”, „BazaDanych”
2.1.8. Przykłady rozwiązań
2.2. Roztaje dróg – funkcja JEŻELI() w MS Excel
2.2.1. Opis zagadnienia
Tematem zajęć jest omówienie i przedstawienie wykorzystania funkcji JEŻELI()
2.2.2. Nowe pojęcia
---2.2.3. Cele zajęć
a) uczeń zna składnię funkcji JEŻELI()
b) uczeń potrafi przekształcać zdania warunkowe na postać formalną z
wykorzystaniem funkcji JEŻELI()
2.2.4. Pytania do uczniów, problemy do dyskusji i wyjaśnienia
a) Pytanie: czy występują sytuacje, w których musimy podejmować decyzje?
2.2.5. Przykłady, ćwiczenia i zadania dla uczniów
a) Ćwiczenie: w komórce A1 wpisz następującą instrukcję: =JEŻELI(1=1;1;0). Jaki
jest wynik podanej instrukcji?
Strona 2 z 6
Wykonał: XXX
Miasto, dnia 16-11-2011 r.
b) Ćwiczenie: w komórce A1 wpisz liczbę 10, a w A2 liczbę 20. Następnie w
komórce
A3
wpisz
następującą
instrukcję:
=JEŻELI(A1<>A2;”PRAWDA”;”FAŁSZ”). Jaki jest wynik podanej instrukcji?
c) Ćwiczenie: w komórce A1 wpisz liczbę 10 i komórkę sformatuj, jako tekst, a w
A2 liczbę 20. Następnie w komórce A3 wpisz następującą instrukcję:
=JEŻELI(A1<>A2;”PRAWDA”;”FAŁSZ”). Jaki jest wynik podanej instrukcji?
d) Zadanie: Przejdź do arkusza „fn_Jeżeli”. Jesteś kierownikiem zmiany na stacji
benzynowej. Twój szef poprosił cię, o prognozy sprzedaży benzyny na kolejny
tydzień z oznaczeniem, jaki progu cenowego. System informatyczny, który
dokonuje prognozowania jest w trakcie rozbudowy i nie posiada możliwości
oznaczenia progów cenowych.
Twoim zadaniem jest uzupełnienie prognozy o informację dotyczącą progów
cenowych w tabeli nr 2 w oparciu o dane z tabeli nr 1. Wykorzystaj swoją
wiedzę o operatorach porównania i operatorach logicznych oraz znajomość
składni funkcji JEŻELI(). Jeśli podana wartość sprzedaży pasuje do danego progu
cenowego oznacz ją „+”. W przeciwnym wypadku znakiem „-”. Odpowiedz na
pytania:
 O ile cena bazowa benzyny zostanie obniżona we wtorek i środę? (5%)
 W jaki dzień zostanie osiągnięty trzeci próg cenowy? (Piątek)
2.2.6. Przykłady z życia, gry dydaktyczne, symulacje wykonania algorytmów
--2.2.7. Objaśnienia gotowych elementów, z których należy skorzystać
Zadanie z pkt. 2.2.5 d) należy przeprowadzić z wykorzystaniem skoroszytu MS
Excel: „zadania_blokowe.xlsx”, arkusz: „fn_Excel”.
2.2.8. Przykłady rozwiązań
a) Zadanie 2.2.5 d)
Formuła dla 1 progu cenowego: =JEŻELI(ORAZ(F9/24>=$B$3;F9/24<$B$4);"+";"-")
Formuła dla 2 progu cenowego: =JEŻELI(ORAZ(F9/24>=$B$4;F9/24<$B$5);"+";"-")
Formuła dla 3 progu cenowego: =JEŻELI(F9/24>=$B$5;"+";"-")
2.3. Najlepszy, czy najgorszy, a może przeciętny? – funkcja ŚREDNIA() w MS Excel
2.3.1. Opis zagadnienia
Tematem zajęć jest omówienie i przedstawienie wykorzystania funkcji ŚREDNIA()
2.3.2. Nowe pojęcia
a) statystyka
b) trend, linia trendu
2.3.3. Cele zajęć
a) uczeń zna składnię funkcji ŚREDNIA()
b) uczeń potrafi wykorzystać poznaną funkcję do prostych analiz statystycznych
2.3.4. Pytania do uczniów, problemy do dyskusji i wyjaśnienia
a) Pytanie: Co znaczy, gdy mówi się, że coś jest średnie?
b) Pytanie: Co znaczy, gdy używa się pojęcia „średnia ocena”?
c) Pytanie: czy chciał(a)byś, aby Twoja ocena na koniec roku szkolnego była
wyliczana tylko za pomocą funkcji ŚREDNIA()?
Strona 3 z 6
Wykonał: XXX
Miasto, dnia 16-11-2011 r.
d) Pytanie: czy, aby wyliczyć środek figury znajdującej się w układzie
współrzędnych, należy brać pod uwagę pozycję wszystkie punkty tworzące jej
wierzchołki?
2.3.5. Przykłady, ćwiczenia i zadania dla uczniów
a) Problem: wartość średniej a trend.
Rys. 1
Rys. 2
Rys. 3
Strona 4 z 6
Wykonał: XXX
Miasto, dnia 16-11-2011 r.
Rys. 4
 Niebieska linia łączy punkty, które wyznaczają zdobyte oceny
 Zielona linia wyznacza wartość średniej
 Pomarańczowa linia jest linią trendu.
b) Ćwiczenie: Przejdź do arkusza „fn_Średnia_1”. Wprowadź różne wartości pola
„Zakłócenia” np. 5%, 15%, 50%, a następnie naciskając wielokrotnie klawisz F9
obserwuj zachowanie się czerwonego punktu na wykresie. Wartości
współrzędnych środka figury wyliczane są za pośrednictwem funkcji ŚREDNIA().
c) Zadanie: Przejdź do arkusza „fn_Średnia_2”. Jesteś kierownikiem zmiany na
stacji benzynowej. Twój szef poprosił cię, o prognozy sprzedaży benzyny na
pierwszy tydzień grudnia. Niestety system informatyczny, który dokonuje
prognozowania jest w dniu dzisiejszym wyłączony.
Twoim zadaniem jest wykonanie częściowej prognozy sprzedaży benzyny w
oparciu o dane z tabeli nr 1. Wykorzystaj swoją wiedzę o operatorach
porównania, funkcji JEŻELI() oraz funkcji ŚREDNIA(). Tabela nr 2 będzie ci
pomocna w wykonaniu niezbędnych obliczeń. W tabeli nr 3 umieść wyliczone
średnie wielkości sprzedaży z uwzględnieniem dnia tygodnia. Wylicz wielkość
sprzedaży benzyny w ciągu godziny. Odpowiedz na poniższe pytania:
 W jakim progu cenowym mieszczą się wyliczone wartości sprzedaży
paliwa?
 Odpowiedz na pytanie: czy twoim zdaniem konieczna jest modyfikacja
tabela progów cenowych (tabela nr 4)? Uzasadnij swoją odpowiedź.
2.3.6. Przykłady z życia, gry dydaktyczne, symulacje wykonania algorytmów
2.3.7. Objaśnienia gotowych elementów, z których należy skorzystać
Przedstawiony w ppkt. a) pkt. 2.3.5 problem należy omówić pokazując uczniom
załączone wykresy.
Ćwiczenie z pkt. 2.3.5 ppkt. b – c należy przeprowadzić z wykorzystaniem
skoroszytu MS Excel: „zadania_blokowe.xlsx”, arkusze: „fn_Średnia_1” ,
„fn_Średnia_2”.
2.3.8. Przykłady rozwiązań
a) Zadanie 2.3.5 c)
 Formuła tabeli nr 2: =JEŻELI($B3=G$2;$C3;""); filtrowanie wyników
 Formuła tabeli nr 2: =ŚREDNIA(G$2:G$31); obliczanie średniej dla każdego dnia
tygodnia
Strona 5 z 6
Wykonał: XXX
Miasto, dnia 16-11-2011 r.

3.
4.
W tabeli nr 3 i kolumnie „Sprzedaż [litrów/dobę]” należy umieścić referencje
do średnich wyliczonych w tabeli nr 2
 W tabeli nr 3 i kolumnie „Sprzedaż [litrów/godz.]” należy podzielić przez 24
wartość z kolumny „Sprzedaż [litrów/dobę]”.
 Cała sprzedaż dotyczyła drugiego progu cenowego.
 Modyfikacja tabeli progów cenowych nie jest konieczna, ponieważ minimalna
wartość sprzedaży z czwartku 720,90 litrów/godz. oraz maksymalna wartość z
poniedziałku 1391,57 litrów/godz. są bliskie ustalonym granicom progów.
Odpowiedź na pytanie powinna być oceniana jako wynik przeprowadzonej
przez ucznia analizy.
Pytania i zadania sprawdzające wiedzę i umiejętności uczniów po zrealizowaniu tematu
3.1. Czy wszystko jest takie same? – operatory porównania i operatory logiczne w MS Excel
3.1.1. Wymień poznane operatory porównania.
3.1.2. Wymień poznane operatory logiczne.
3.1.3. Oblicz:
a) =10=2
b) =(2*2)>(2/2)
c) =2*2=4
d) =2^2<3
3.2. Roztaje dróg – funkcja JEŻELI() w MS Excel
3.2.1. Zapisz w postaci wyrażenia warunkowego zgodnie ze składnią funkcji JEŻELI().
a) Jeżeli wartość komórki A1 jest większa niż 100 to pokaż napis „Dobrze”, a jeśli
wartość ta jest mniejsza lub równa wyświetl „Źle”
b) W komórce E15 wartość zmienia się w zależności od pory dnia. Wartość ta
musi zostać podzielona przez wartość z komórki B12. Jednak w B12 może
pojawić „0”, a dzielenie przez „0” jest niedopuszczalne. Zapisz warunek, który
sprawdzi, czy wartość w komórce B12 nie wynosi „0”. Jeśli warunek będzie
prawdziwy formuła powinna wykonać dzielenie, a w przeciwnym wypadku
zwrócić „0”.
3.3. Najlepszy, czy najgorszy, a może przeciętny? – funkcja ŚREDNIA() w MS Excel
3.3.1. Zapisz w postaci wyrażenia warunkowego zgodnie ze składnią funkcji ŚREDNIA() i
JEŻELI().
a) W pierwszej kolumnie arkusza wpisano kolejno 15 wyników z wyścigów w
pływaniu żabką na 50m. Oblicz średni czas przepłynięcia.
b) Budujesz system powiadamiania sms, który będzie wysyłał powiadomienie, gdy
średnia ocen z matematyki obniży się poniżej 3,5. Oceny są zapisywane w
drugim wierszu arkusza. Liczba ocen nie przekracza 10.
Literatura
4.1. Pomoc programu MS Excel 2007, 2010
Strona 6 z 6