boloniis deklaracia umaRlesi ganaTlebis evropuli sivrce evropis
Transkrypt
boloniis deklaracia umaRlesi ganaTlebis evropuli sivrce evropis
boloniis deklaracia umaRlesi ganaTlebis evropuli sivrce evropis ganaTlebis ministrebis erToblivi deklaracia bolonia, 1999 wlis 19 ivnisi bolo wlebis gansakuTrebuli miRwevebis gamo evropaSi mimdinare procesi ufro konkretuli da mniSvnelovani realoba gaxda evrokavSirisa da misi moqalaqeebisaTvis. gafarToebis tendenciebi, evropis sxva qveynebTan urTierTobebis gaRrmavebasTan erTad, am realobas ufro did perspeqtivebs usaxavs. amave dros, Cven imis mowmeni varT, rom politikuri da akademiuri samyaros didi nawili da sazogadoeba sul ufro metad acnobierebs srulyofili da warmatebuli evropis aucileblobas. kerZod, misi inteleqtualuri, kulturuli, socialuri da samecniero-teqnologiuri ganzomilebebis gaerTianebasa da gaZlierebas. "codnis evropa" amJamad farTodaa aRiarebuli, rogorc socialuri da individualuri zrdis ucvleli faqtori da evropis moqalaqeebis konsolidaciisa da sulieri gamdidrebis aucilebeli komponenti. mas SeuZlia misces Tavis moqalaqeebs saWiro kompetencia axali aTaswleulis moTxovnaTa dasakmayofileblad da imis SegrZneba, rom isini iziareben erTian Rirebulebebs da ekuTvnian saerTo socialur da kulturul sivrces. ganaTleba da saganmanaTleblo TanamSromloba gadamwyveti faqtoria stabiluri, mSvidobiani da demokratiuli sazogadoebis ganviTarebisa da gaZlierebisaTvis, gansakuTrebiT im situaciis fonze, romelic samxreT-aRmosavleT evropaSi Seiqmna. am mosazrebebze dafuZnebulma 1998 wlis 25 maisis sorbonis deklaraciam gamokveTa universitetebis centraluri roli evropis kulturul ganzomilebaTa ganviTarebaSi. deklaraciaSi xazgasmulia, rom umaRlesi ganaTlebis evropuli sivrcis Seqmnas gadamwyveti mniSvneloba eniWeba moqalaqeTa mobilobis, dasaqmebis gaumjobesebisa da kontinentis yovelmxrivi ganviTarebisaTvis. deklaraciaze xelis moweriT, Tu princi puli Tanxmobis gamoxatviT ramdenime evropuli qveyana daeTanxma deklaraciaSi dasaxuli miznebis ganxorcielebas. amavdroulad, evropis ramdenime qveyanaSi dawyebuli umaRlesi ganaTlebis reforma adasturebs mTavrobaTa umetesobis mzaobas, imuSaos am mimarTulebiT. Tavis mxriv, evropis umaRlesma saswavleblebma miiRes gamowveva da mTavari roli itvirTes umaRlesi ganaTlebis evropuli sivrcis Seqmnasa da boloniis 1988 wlis universitetebis didi qartiis (Magna Charta Universitatum) fundamenturi princi pebis aRorZinebaSi. es Zalian mniSvnelovania, vinaidan swored universitetebis damoukidebloba da avtonomia uzrunvelyofs umaRlesi ganaTlebisa da kvlevis mudmiv Sesabamisobas cvalebad saWiroebebTan, sazogadoebis moTxovnebsa da mecnieruli codnis ganviTarebasTan. kursi swori mimarTulebiTa da gamokveTili mizniT daisaxa. magram sxvadasxva qveynebis umaRlesi ganaTlebis sistemebis Tavsebadobisa da Sesadareblobis maRali donis miRweva moiTxovs mudmiv Zalisxmevas. realur winsvlas konkretuli RonisZiebebiT unda Seewyos xeli. 18 ivnisis SexvedraSi avtoritetuli eqpertebisa da mecnierebis monawileobam uzrunvelyo sasargeblo winadadebebis wamoyeneba Semdgomi moqmedebisaTvis. 1 boloniis deklaracia gansakuTrebuli yuradReba unda mivaqcioT umaRlesi ganaTlebis evropuli sistemis saerTaSoriso konkurentunarianobis zrdas. nebismieri civilizaciis sicocxlisunarianoba da efeqturoba SeiZleba Sefasdes imiT, Tu ramdenad mimzidvelia misi kultura sxva qveynebisaTvis. Cven unda uzrunvelvyoT gamorCeuli kulturuli da samecniero tradiciebis mqone umaRlesi ganaTlebis evropuli sistemis mimzidveloba mTeli msofliosaTvis. vadasturebT Cvens mxardaWeras sorbonis deklaraciaSi Camoyalibebuli zogadi princi pebisadmi da Cveni SeTanxmebuli moqmedebiT mokle xanSi - nebismier SemTxvevaSi, mesame aTaswleulis pirvel dekadaSi mainc SevZlebT mivaRwioT qvemoT mocemul umTavres miznebs umaRlesi ganaTlebis evropuli sivrcis dasamkvidreblad da umaRlesi ganaTlebis evropuli sistemis mTel msoflioSi gasavrceleblad: iolad gasagebi da Sesadarebeli akademiuri xarisxebis sistemis SemoReba , maT Soris di plomis danarTis danergvis gziT, romlis mizania xeli Seuwyos evropis moqalaqeebis dasaqmebasa da umaRlesi ganaTlebis evropuli sistemis saerTaSoriso konkurentunarianobas. l l ZiriTadad or mTavar safexurze dafuZnebuli sistemis SemoReba, di plomamdeli da di plomis Semdgomi safexurebi. ganaTlebis meore safexurze daSvebis winapirobaa pirveli, sul mcire, samwliani safexuris, warmatebiT dasruleba. umaRlesi ganaTlebis pirveli safexuris dasrulebisas miniWebuli akademiuri xarisxi, rogorc kvalifikaciis Sesabamisi done, misaRebi unda iyos evropuli Sromis bazrisaTvis. meore safexuri, rogorc es miRebulia evropis bevr qveyanaSi, magistris an doqtoris xarisxis miniWebiT unda dasruldes. kreditebis sistemis (kreditebis transferisa da dagrovebis evropuli sistemis ECTS), rogorc studentebis mobilobis xelSemwyobi saSualebis SemoReba. kreditebis mopoveba SesaZlebeli unda iyos umaRlesi ganaTlebis farglebs gareTac, magaliTad, mTeli sicocxlis ganmavlobaSi swavlis CaTvliT, im pirobiT, Tu maT Sesabamisi universitetebi aRiareben. l mobilobis xelSewyoba iseTi winaaRmdegobebis daZleviT, romelic xels uSlis Tavisufal gadaadgilebas. kerZod: - studentebisaTvis swavlisa da wvrTnis SesaZleblobisa da masTan dakavSirebuli momsaxurebis xelmisawvdomoba; - maswavleblebis, mecnierebisa da administraciuli personalis mier evropul sivrceSi kvlevebze, pedagogiur moRvaweobasa da wrTvnaze daxarjuli periodis aRiareba da cnoba, maTTvis kanoniT dadgenili uflebebis dacviT. l xarisxis uzrunvelyofis sakiTxSi evropuli TanamSromlobis Sesadarebeli kriteriumebisa da meTodologiebis SemuSavebis kuTxiT. l xelSewyoba umaRles ganaTlebaSi aucilebeli evropuli ganzomilebebis danergva, gansakuTrebiT, kurikulumebis (saganmanaTleblo programebis) ganviTareba, saswavleblebs Soris TanamSromloba, mobilobis sqemebisa da swavlebis, wvrTnisa da kvlevebis integrirebuli programebis Seqmna. l Cven viRebT valdebulebas, rom - instituciuri uflebamosilebis farglebSi, kulturebis, enebis, erovnuli ganaTlebis sistemebis mravalferovnebisa da universitetTa avtonomiis sruli pativiscemiT mivaRwevT dasaxul mizans - ganvaxorcielebT umaRlesi 2 boloniis deklaracia ganaTlebis evropuli sivrcis konsolidacias. amisaTvis Cven gavagrZelebT rogorc mTavrobebTan, ise umaRlesi ganaTlebis sferoSi momuSave evropul arasamTavrobo organizaciebTan TanamSromlobas. Cven veliT, rom universitetebi kvlavac droulad da dadebiTad gamogvexmaurebian da aqtiur monawileobas miiReben am ganzraxvis warmatebiT ganxorcielebaSi. gvjera, rom umaRlesi ganaTlebis evropuli sivrcis Camoyalibeba moiTxovs mudmiv mxardaWeras, sistematurad warmoqmnili saWiroebebis kontrolsa da adaptacias, Cven gadavwyviteT kvlav SevxvdeT erTmaneTs or wlis Semdeg, raTa SevafasoT miRweuli warmatebebi da davsaxoT Semdgomi nabijebi. xels aweren avstriis, belgiis, bulgareTis, CexeTis, daniis, estoneTis, fineTis, safrangeTis, germaniis, saberZneTis, ungreTis, islandiis, irlandiis, italiis, latviis, litvis, maltis, luqsemburgis, niderlandebis, norvegiis, poloneTis, portugaliis, rumineTis, slovakeTis, sloveniis, espaneTis, SvedeTis, Sveicariis, gaerTianebuli samefos warmomadgenlebi. 3