więcej - Stop Wiatrakom

AKADEMIA GÓRNICZO–HUTNICZA
IM. STANISŁAWA STASZICA W KRAKOWIE
Wydział InŜynierii Mechanicznej i Robotyki
KATEDRA MECHANIKI I WIBROAKUSTYKI
Kraków, dnia 2009.10.16
Wibroakustyczna ocena raportu oddziaływania na środowisko - „Raport o oddziaływaniu na
środowisko dla przedsięwzięcia polegającego na budowie parku elektrowni wiatrowych
„Pawłowo” wraz z infrastrukturą towarzyszącą o łącznej mocy 90 MW”, (lipiec 2009).
Odpowiedź na prośbę Pana Jacka Malaka.
Raport oddziaływania na środowisko dotyczy planowanego przedsięwzięcia polegającego
na budowie zespołu elektrowni wiatrowych o łącznej mocy 90 MW w gminie Gołańcz, powiecie
wągrowieckim, województwie wielkopolskim. Park elektrowni wiatrowych zaplanowany został na
otwartych terenach rolniczych położonych na terenie gminy Gołańcz w powiecie wągrowieckim
pomiędzy liniami wyznaczonymi przez miejscowości: Rybowo - Konary - Czesławice na
zachodzie, Czesławice - Potulin na północy, Potulin - Bogdanowo - Morakowo. na wschodzie,
Rybowo, Chawłodno - Morakowo na południu.
Raport prezentuje wyniki badań, analiz i wniosków firmy EDP Renovaveis Sp. z o. o.
Aktualny stan wiedzy - krótki przegląd literaturowy
W miejscowości Lincoln pracownicy Uniwersytetu Wisconsin przeprowadzili w 2001 roku
ankietę wśród mieszkańców mieszkających w pobliżu instalacji złożonej z instalacji 22 turbin, 2
lata od chwili wybudowania. Wykazała ona, że 44% osób mieszkających w odległości 243- 402
metrów od turbin oceniło hałas za istotny problem w swoim gospodarstwie domowym. Podobnie
stwierdziło 52% mieszkających w odległości 402-804 metrów od turbin, 32% mieszkających 8041600 metrów od turbiny oraz 4% spośród mieszkających 1600-3200 metrów od turbin. W pewnych
warunkach turbiny były słyszalne nawet na odległość 3,2 km (Kabes D.E., Smith C.: Sondaż oceny oddziaływania
turbin wiatrowych w pobliżu miejscowości Lincoln, Agricultural Resource Center, Filia Uniwersytetu Wisconsin, 2001.. Zobacz: Bittner- Macking
E.:Excerpts from the final report of the Township of Lincoln Wind Turbine Moratorium Committee, 2003)
Powyższe doniesienia potwierdza doktor Van den Berg, lekarz z Uniwersytetu w Groningen
w Holandii, w pobliżu nowoczesnej elektrowni wiatrowej złożonej z 17 turbin o łącznej mocy 30
MW, zbudowanej przy granicy holendersko-niemieckiej. Osoby mieszkające 500 i więcej metrów od
turbin ostro reagowały na hałas, zaś mieszkające 1,9 km wykazywały rozdrażnienie (złość) (Van den
Berg: Effects of the wind profile at night on wind turbine sound, Journal of Sound and Vibration, 277 (2004), p. 955- 970).
Van den Berg wskazuje, że mieszkańcy określali hałas jako przeszkadzający (zakłócający
sen) w odległości do 1,9 km od turbin wiatrowych, zaś w dolinach Appalachów- do 2,4 km od
turbin wiatrowych. Van den Berg przedstawia w swej pracy w jaki sposób górzysty teren może
wpływać na zwiększenie lub zmniejszenie efektu „stabilnej atmosfery” w przenoszeniu dźwięku na
Akademia Górniczo–Hutnicza | Wydział InŜynierii Mechanicznej i Robotyki
KATEDRA MECHANIKI I WIBROAKUSTYKI
al. A. Mickiewicza 30, 30–059 Kraków,
tel. +48 12 617 30 64, fax +48 12 633 23 14
e–mail: [email protected], http://kmiw.imir.agh.edu.pl/kmiw/
AKADEMIA GÓRNICZO–HUTNICZA
IM. STANISŁAWA STASZICA W KRAKOWIE
Wydział InŜynierii Mechanicznej i Robotyki
KATEDRA MECHANIKI I WIBROAKUSTYKI
większe odległości. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca, by poziom ciągłego hałasu w
nocy na zewnątrz mieszkania nie przekraczał 45dB, zaś wewnątrz mieszkania - 30 dB (Van den Berg: The
sound of high winds: The effect of atmospheric stability on wind turbine sound and microphone noise, rozprawa doktorska, Uniwersytet Groningen,
Holandia, 2006. Van den Berg: The beat is getting stronger: The effect of atmospheric stability on low frequency modulated sound of wind turbines,
Journal of Low Frequency Noise, Vibration, and Active Control, 24 (2005) p. 1-24. Van den Berg: Effects of the wind profile at night on wind turbine
sound, Journal of Sound and Vibration, 277 (2004), p .955- 970. Cooper L: Activist shares wind power concerns, Citizens for Responsible Windpower,
The Pendelton Times, 03.03.2005, p.4).
W 2005 roku przeprowadzono sondaż wśród 200 osób mieszkających w odległości do 1,2
km od francuskiej farmy wiatrowej St. Crepin. Spośród 83 % respondentów, którzy na nią
odpowiedzieli, 27% uważało hałas za nie do zniesienia w nocy, zaś 58 % uznało hałas nocny za
przeszkadzający, zakłócający sen. 10% określiło hałas w ciągu dnia jako przeszkadzający, mowa tu
o zaledwie 6-turbinowej instalacji o mocy 9MW (Wyniki sondażu dotyczącego hałasu wytwarzanego przez instalację turbin
wiatrowych we francuskim St. Crepin, 2005, informacje prywatne udostępnione przez J.L. Butre, 11.05.2005, Ventducobage,11.05.2005).
Hałas wpływa niekorzystnie na wyższe czynności nerwowe. Najsilniej dotkniętymi
obszarami poznawania są czytanie, skupienie uwagi, rozwiązywanie problemów oraz pamięć. Hałas
wpływa niekorzystnie na dzieci w szkole z powodu niemożności jego kontrolowania i to decyduje o
jego negatywnym oddziaływaniu, powoduje wzrost poziomu hormonów stresu oraz podniesienie
spoczynkowego poziomu ciśnienia krwi. Niekorzystne oddziaływanie hałasu jest większe u dzieci o
słabych wynikach w nauce. To co powszechnie określa się jako „rozdrażnienie hałasem”, jest w
rzeczywistości pewną gamą negatywnych emocji stwierdzonych u ludzi wystawionych na działanie
hałasu środowiskowego, na który składa się: złość, rozczarowanie, niezadowolenie, zamknięcie się
w sobie, bezsilność, depresja, niepokój, rozproszenie uwagi, wzburzenie i wyczerpanie. Przy
natężeniu hałasu równym 42 dB procent ludzi wysoce
rozdrażnionych zaczyna wzrastać,
natomiast procent umiarkowanie rozdrażnionych wzrasta od 37 dB. Uczestnikami badań
szacujących wpływ hałasu zazwyczaj są ludzie dorośli i ściśle wyselekcjonowani z ogółu populacji.
W badaniach takich prawie nie ma ludzi z grup zagrożenia, a gdyby ich włączyć do badań
ujawniliby silniejsze skutki oddziaływania hałasu przy niższym jego natężeniu. Do grup zagrożenia
należą ludzie starsi, chorzy oraz przewlekle chorzy ludzie cierpiący na depresje oraz inne rodzaje
zaburzeń psychicznych, niemowlęta i dzieci w ogóle, dzieci z zaburzeniami rozwojowymi, dzieci
na etapie uczenia się. Ludzie z tych grup mogą być mniej zdolni, by uporać się ze skutkami
ekspozycji na działanie hałasu, a przez to narażeni na większe ryzyko jego szkodliwego
oddziaływania, niż to zostało wykazane w badaniach (Waye S.: Effects of low frequency niose on sleep, Noise & Health 6,
23 (2004) p. 87-91. Waye S. at all: A descriptive cross- sectional study on annoyance from low frequency noise installations in an urban environment,
Noise & Health 5, 20 (2003), p. 35-46. Waye S.at all: Low frequency noise pollution interferes with performance, Noise & Health 4”, 13 (2001, p. 3349. Berglund at all, Sources and effects of low-frequency noise, Journal of the Acoustical Society of America 99” nr 5 (1996) p.2985- 3002, Branco M.,
Alves-Pereira M.: Vibroacoustic disease, Noise & Health 6, 23 (2004) p. 3-20; Alves-Pereira M.: Noise-induced extra-aural pathology: A review and
commentary. Aviation, Space and Environmental Medicine 70, 3 (1999) p. 7-21. Martinho Pimenta AJ i inni, „Balance disturbances in individuals
with vibroacoustic disease.”, ”Aviation, Space and Environmental Medicine 70”, nr 3 cz.2 (1999) p. 96-99. Marciniak W., at all: Echocardiography
evaluation of 485 aeronautical workers exposed to different noise environments, Aviation, Space and Environmental Medicine 70, 3 (1999) p. 46-53).
Przemysłowe turbiny wiatrowe generują hałas słyszalny, hałas o niskiej częstotliwości oraz
infradźwiękowy. Doktor Oguz Soysal, profesor i przewodniczący Wydziału Fizyki i Energetyki na
Frostburgskim Uniwersytecie Stanowym w Meryland dokonał w 2005 roku pomiaru hałasu w
odległości ponad 800 metrów od farmy wiatrowej w Meyersdale, złożonej z 20 turbin. Poziom
hałasu słyszalnego zawierał się w przedziale 50-60 dB A, zaś o niskiej częstotliwości w granicach
Akademia Górniczo–Hutnicza | Wydział InŜynierii Mechanicznej i Robotyki
KATEDRA MECHANIKI I WIBROAKUSTYKI
al. A. Mickiewicza 30, 30–059 Kraków,
tel. +48 12 617 30 64, fax +48 12 633 23 14
e–mail: [email protected], http://kmiw.imir.agh.edu.pl/kmiw/
AKADEMIA GÓRNICZO–HUTNICZA
IM. STANISŁAWA STASZICA W KRAKOWIE
Wydział InŜynierii Mechanicznej i Robotyki
KATEDRA MECHANIKI I WIBROAKUSTYKI
65-70 dB C
(Soysal O.A.: Acoustic noise generated by wind turbines, zaprezentowane w hrabstwie Lycoming PA, Zoning Board, 2005,
osoysal@frostburg. Edu)
Stanowisko i opinia
Raport - w części akustycznej - jest niekompletny, wymaga uzupełnień, na jego podstawie
nie można wykluczyć w sąsiedztwie turbin wiatrowych negatywnego wpływu ekspozycji hałasu
na mieszkańców (szczególnie w zakresie infradźwiękowym).
Łopaty śmigieł oprócz hałasu słyszalnego generują hałas infradźwiękowy i
niskoczęstotliwościowy. Długotrwałe przebywanie w odległości mniejszej niż 500 m od
pojedynczego wiatraka, może powodować uciążliwości psychofizjologiczne lub być szkodliwe dla
zdrowia. W przypadku farm wiatrowych (kilku wiatraków w jednym miejscu) odległość ta musi
być znacznie większa (powyżej kilometra). Na stronie internetowej firmy „Nowa Energia” z Gdyni,
budującej elektrownie wiatrowe, można znaleźć informację, że „ideałem byłaby tutaj minimalna
odległość około 3000 metrów wiatraka od zabudowań”.
Należy zaznaczyć, że ekspozycją na infradźwięki byłaby narażona ludność całej gminy
Gołańcz (to 8660 osób), dwie szkoły, dwa przedszkola oraz Ośrodek Zdrowia.
Lokalizacja elektrowni wiatrowych, rozmieszczenie turbin, wyznaczenie największej
odległości od turbin - przy której nie będzie dochodziło od przekraczania norm hałasu - za pomocą
modelowania akustycznego, ze względu na skalę planowanego przedsięwzięcia, nie może w pełni
odzwierciedlać warunków rzeczywistych. Skala przedsięwzięcia oraz ilość czynników
zewnętrznych uniemożliwiają precyzyjne modelowanie propagacji fal akustycznych oraz
wyznaczanie izofon ciśnień akustycznych dla planowanego przedsięwzięcia. Dopiero badania
porealizacyjne pozwolą na rzeczywistą ocenę emisji akustycznej.
Gwałtowny rozwój technologii w energetyce wiatrowej oraz rozwój nowych farm
wiatrowych od początkowej fazy nie jest powiązany z dokładnymi interdyscyplinarnymi badaniami
wpływu oddziaływania na stan psychofizjologiczny organizmu m.in. człowieka. Trudny do badania
wpływ infradźwięków na człowieka dokonywany jest zazwyczaj za pomocą kwestionariuszy lub
wywiadów. Bardzo rzadko skutki ekspozycji infradźwięków na człowieka badane są fizykalnie.
Wskazanym byłoby ocenić stan psychofizjologiczny ludności przed i po uruchomieniu
farmy wiatrowej oraz prowadzić ciągły monitoring klimatu akustycznego.
Do oceny skutków ekspozycji należałoby mierzyć dla prędkości wiatry od 3 do 18 m/s (z
Akademia Górniczo–Hutnicza | Wydział InŜynierii Mechanicznej i Robotyki
KATEDRA MECHANIKI I WIBROAKUSTYKI
al. A. Mickiewicza 30, 30–059 Kraków,
tel. +48 12 617 30 64, fax +48 12 633 23 14
e–mail: [email protected], http://kmiw.imir.agh.edu.pl/kmiw/
AKADEMIA GÓRNICZO–HUTNICZA
IM. STANISŁAWA STASZICA W KRAKOWIE
Wydział InŜynierii Mechanicznej i Robotyki
KATEDRA MECHANIKI I WIBROAKUSTYKI
krokiem co 1) w różnych porach roku m.in. następujące parametry wibroakustycznej:
Dla oceny ekspozycji hałasu (przy turbinie i w najbliższym od turbiny budynku mieszkalnym):
• analizy 1/3 oktawowe poziomu dźwięku dla zakresu infradźwiękowego (dbG od 0 do 16
(20) Hz),
• analizy 1/3 oktawowe poziomu dźwięku dla zakresu słyszalnego (dbA od 20 Hz),
• analizy Fourierowskie poziomu dźwięku dla zakresu infradźwiękowego (dbG od 2 do 16
(20) Hz),
• analizy Fourierowskie poziomu dźwięku dla zakresu słyszalnego (dbA od 20 do 16 kHz)
• równoważny poziom dźwięku dla 8 godzin dla obu zakresów,
• wartość maksymalnego i szczytowego poziomu dźwięku dla obu zakresów,
• poziom ekspozycji na hałas odniesiony do 8 godzin,
• poziom ekspozycji na hałas LAeqD (dla 16 godzin)(wartość dopuszczalna 50dB),
• poziom ekspozycji na hałas LAeqN (dla 8 godzin)(wartość dopuszczalna 40 lub 45 dB).
Dla oceny ekspozycji drgań (przy turbinie i w najbliższym budynku mieszkalnym):
• wartość skuteczna ważona przyśpieszenia drgań,
• wartość szczytowa przyśpieszenia,
• wartość skuteczna przyśpieszenia,
• równoważna za 8 godzin wartość ważona przyśpieszenia,
• analizy 1/3 oktawowe wartości skutecznej przyśpieszenia drgań,
• analizy Fourierowskie wartości przyśpieszeń drgań.
Wskazanym byłoby ocenić stan psychofizjologiczny ludności przed i po uruchomieniu farmy
wiatrowej oraz prowadzić ciągły monitoring klimatu akustycznego.
Z poważaniem
Zbigniew Damijan
Akademia Górniczo–Hutnicza | Wydział InŜynierii Mechanicznej i Robotyki
KATEDRA MECHANIKI I WIBROAKUSTYKI
al. A. Mickiewicza 30, 30–059 Kraków,
tel. +48 12 617 30 64, fax +48 12 633 23 14
e–mail: [email protected], http://kmiw.imir.agh.edu.pl/kmiw/