Temat: Tkanki roślinne.

Temat: Tkanki roślinne.
1. Tkanki miękiszowe.
Są obecne we wszystkich organach rośliny
i stanowią główną ich część.
Należą do tkanek stałych, jednak nieraz dają
początek wtórnym tkankom twórczym.
Zbudowane są z żywych komórek o cienkich
ścianach, zawierających duże wakuole.
Ze względu na pełnione funkcje, tkanki roślinne
dzieli się na miękisz asymilacyjny,
zasadniczy i spichrzowy.
a) Miękisz asymilacyjny – występuje we wszystkich
zielonych częściach roślin: liściach, a także w położonych
blisko skórki, częściach łodyg roślin zielnych.
Cechy komórek:
 Zawierają liczne chloroplasty – proces fotosyntezy.
 Zazwyczaj komórki tego miękiszu leżą tuż pod skórką.
Miękisz palisadowy
• Komórki są wydłużone.
• Położone prostopadle do
powierzchni liści – łatwo przenika
do nich światło.
• Chloroplasty mogą przemieszczać
się w komórkach w zależności od
natężenia światła.
Miękisz gąbczasty
 Komórki mają kształt nieregularny.
 Zawierają mniej chloroplastów.
 Pomiędzy komórkami znajdują się
przestwory komórkowe,
ułatwiające przemieszczanie się w
liściu tlenu, pary wody i dwutlenku
węgla.
b) Miękisz zasadniczy – wypełnia wolne miejsce
pomiędzy innymi tkankami rośliny.
Cechy komórek:
 Występuje głównie w młodych liściach i korzeniach.
 Komórki mają zróżnicowany kształt.
 Komórki nie przylegają ściśle do siebie – liczne
przestwory międzykomórkowe.
c) Miękisz spichrzowy – jego funkcją jest magazynowanie
substancji: cukrów, tłuszczów, białek.
Cechy komórek:
 Mają cienkie ściany.
 Występują w organach spichrzowych roślin – korzeniach
marchwi, bulwach ziemniaka, nasionach fasoli.
 Mogą gromadzić także wodę – miękisz wodonośny u
roślin sucholubnych np. kaktusów, liściach agawy.
2. Tkanki przewodzące.
Dostarczają do wszystkich tkanek i organów rośliny,
pobieraną z podłoża wodę z solami mineralnymi
oraz wytworzone w organach asymilacyjnych
(głównie liściach) produkty fotosyntezy (glukozę).
Wyróżnia się dwa rodzaje tkanek przewodzących:
drewno i łyko.
a) Drewno (ksylem) – transportuje wodę i sole mineralne
od korzenia do pozostałych części rośliny. Na wiosnę
transportuje także substancje odżywcze z korzeni do
rozwijających się pędów i liści. Pełni także funkcję
podporową.
Cechy budowy:
 Zbudowane z
wydłużonych
walcowatych komórek,
ułożonych jedne nad
drugimi. Tworzą
naczynia.
 Komórki są martwe
i puste w środku.
 Pomiędzy komórkami nie
ma ścian poprzecznych.
Elementy drewna
Cewki
Wydłużone komórki o ślepo zakończonych i zaostrzonych końcach.
Cewki silnie do siebie przylegają bocznymi ścianami, a ruch wody
odbywa się z cewki do cewki przez jamki lejkowate.
Cewki występują jako element drewna
u paprotników i roślin nagozalążkowych.
Naczynia
Ewolucyjnie są młodsze od cewek. Charakterystyczne dla
roślin okrytozalążkowych. W ścianach podłużnych
znajdują się jamki lejkowate, dzięki którym woda
przedostaje się także pomiędzy komórkami.
Ściana wtórna naczyń daje nieregularne zgrubienia
w postaci spiralnej, siatkowatej, pierścieniowej,
jamkowatej.
b) Łyko (floem) – przewodzi na odległość substancje
organiczne głównie cukry od liści do korzeni. Składa się
z kilku elementów: rurek sitowych, komórek sitowych
i komórek przyrurkowych.
Rurki sitowe:
 Zbudowane z żywych
komórek.
 Mają wydłużony kształt –
tworzą tzw. człony połączone
w szeregi.
 Ściany zbudowane są z
celulozy.
 W komórce znajduje się duża
wakuola.
 Na poprzecznych
płaszczyznach znajdują się
perforowane ściany – sita.
Przez otwory przenikają
pasma cytoplazmy , które
łączą ze sobą poszczególne
człony rurki.
Komórki sitowe
 Są zbudowane z żywych
komórek.
 Mają wrzecionowaty kształt.
 W ścianach znajdują się
skupienia otworów – pola
sitowe.
 Przez otwory sit przechodzą
pasma cytoplazmy i łączą ze
sobą poszczególne komórki,
umożliwiając transport
substancji odżywczych.
 Są charakterystyczne dla
paprotników i roślin
nagozalążkowych.
3. Tkanki wzmacniające.
Tkanki te zapewniają roślinom zachowanie
określonego kształtu oraz odporności na
działanie czynników mechanicznych np.
wiatru.
Wyróżniamy dwa rodzaje tkanek wzmacniających:
twardzicę i zwarcicę.
a) Twardzica – występuje w starszych, wyrośniętych
nadziemnych częściach roślin.
Cechy komórek:
 Dojrzałe komórki są
martwe.
 Mają zgrubiałe i silnie
zdrewniałe ściany
komórkowe wysycone
ligniną.
 Ma dużą odporność na
rozciąganie, ściskanie,
zginanie czy skręcanie.
b) Zwarcica – występuje w nadziemnych organach roślin,
zwykle w ogonkach liściowych i młodych częściach łodyg.
Cechy komórek:
 Są żywe.
 Silnie do siebie
przylegają.
 Mają nieregularny kształt.
 Ściany są silnie zgrubiałe,
ale elastyczne.
 Chronią delikatne części
roślin przed złamaniem
lub rozerwaniem.