Jesteśmy szkołą świadczącą usługi w zakresie wysokiej jakości

Transkrypt

Jesteśmy szkołą świadczącą usługi w zakresie wysokiej jakości
Jesteśmy szkołą świadczącą usługi w zakresie wysokiej jakości kształcenia na etapie
podstawowym, ze szczególnym uwzględnieniem indywidualnych potrzeb kaŜdego ucznia.
Szkoła Podstawowa im. Powstańców Śląskich w Nędzy
Jana Pawła II 41a
47-440 Nędza , poczta: Nędza
woj. śląskie
tel. 4102435
e-mail: [email protected]
adres strony www: http://www.strony.wp.pl./wp/spnedza/
Nauczyciel koordynujący akcję w szkole:
Mirosława Kuśka - Zastępca dyrektora
Uczeń koordynujący akcję w szkole:
Hanna Janowska - Przewodnicząca Samorządu Szkolnego
Wybrane zadania do realizacji:
Jak wychować ludzi z pasją?
Czy na pewno oceniamy sprawiedliwie?
Festiwal nauki
Projekty zespołowe
Szkoła bez nałogów
Więcej kultury
1
Dyrektor szkoły: Brygida Szczepanik
Zastępca dyrektora: Mirosława Kuśka
Sekretariat: Gizela Marondel
Organ prowadzący szkołę: Urząd Gminy Nędza
Charakter szkoły: publiczna
Typ szkoły: podstawowa
Liczba oddziałów: 16
Liczba nauczycieli: 31
Liczba uczniów: 324
Czym dysponujemy:
Liczba sal lekcyjnych: 15
Sala gimnastyczna
Boisko
Biblioteka
Pracownia komputerowa
Liczba komputerów: 12
Co nas wyróŜnia
Nowoczesny duŜy i dobrze wyposaŜony budynek Szkoły. Bardzo dobra współpraca ze
środowiskiem lokalnym: organizowanie popołudniowych zajęć plastycznych dla rodziców, dzieci i
nauczycieli. Nagradzanie sponsorów szkolnych tytułem - "Przyjaciel Szkoły". Wspólne
organizowanie kiermaszy, festynów, zabaw karnawałowych. Rozwijanie zamiłowań i zainteresowań:
Konkurs Młodych Choreografów, liczne konkursy plastyczne, muzyczne - Konkurs Pieśni Ludowej
"Na Śląską Nutę", Festiwal Filmowy szkolnej twórczości dziecięcej
Zajęcia pozalekcyjne
Kółko j.niemieckiego 1h/tydz.(19os).
Kółko plastyczne 2h(22os).
Kółko przyrodnicze 1h(12os).
Zespół wokalny- 2h (41os).
Kółko recytatorsko-teatralne - 4h (23+16).
Dziecięcy teatr "Fantasmagoria" - 1h (12os).
Zespół taneczny - 2h(24os).
Zespół artystyczny -2h(11+12os).
SKS - 1h(48os).
Klub Europejski - 2h (16os).
Kółko j.włoskiego - 1h (24os).
Klub Miłośników Matematyki - 1h (8os).
Dla szczególnie zdolnych
Kółko j.niemieckiego.
Kółko przyrodnicze.
Klub Miłośników Matematyki.
2
Oferta dla uczniów z trudnościami
Zajęcia wyrównawcze dla kl I-III.
Matematyczne Koło Ratunkowe.
Pomoc w odrabianiu zadań domowych w świetlicy i bibliotece.
Języki obce
j.angielski ; j. niemiecki ; j.włoski
Jak uczymy języków
Języka niemieckiego uczymy od I klasy, w kl. IV-VI z podziałem na grupy, działa Kółko
j.niemieckiego. Język angielski nauczany jest od kl. V. J. włoski jako zajęcia nieobowiązkowe
dostępne dla uczniów kl. I-VI.
Zajęcia profilaktyczne
Akcja całodniowa "Zielony Listek" - organizowana przez pedagoga szkolnego panią mgr Monikę
Bajak, występ teatrzyku szkolnego, konkurs plastyczny, zajęcia prowadzone według konspektu
przygotowanego przez pedagoga.
Imprezy, wydarzenia
Pasowanie na ucznia,
Dzień Chłopca,
Sprzątanie Świata,
Dzień Języków Obcych,
Dzień Nauczyciela
Święto Niepodległości,
Konkurs Młodych Choreografów,
Mikołajki,
Andrzejki,
Kiermasz Świąteczny,
Koncert Noworoczny,
wigilia klasowa,
bal karnawałowy,
dzień Babci i Dziadka,
Dzień Kobiet,
Święto Wiosny,
Konkurs recytatorski,
Konkurs Pieśni "Na Śląską Nutę"
Dzień Ziemi,
Akcja "Zielony Listek",
Dzień Europejski,
Dzień Matki,
Święto Polskiej Szkoły,
3
Rajd matematyczno – przyrodniczy
Konkursy
Matematyczny -"Super Intelekt",
O patronie szkoły,
Konkurs Młodych Choreografów,
wiedzy czerwonokrzyskiej,
ekologiczny,
na dzienniczek lektur,
na album o kapliczkach przydroŜnych,
na słownik polsko-śląski,
na najładniejszą choinkę i marzannę
plastyczne (kartka świąteczna, praca górnika, las, Ŝyj zdrowo, ozdoby wielkanocne),
aranŜacja stołów,
Super Walentynka,
najmilsza dziewczyna i dŜentelmen szkoły,
Zawody sportowe
Turniej halowej piłki noŜnej,
Sztafetowe biegi przełajowe,
Turniej gier i zabaw,
Mini p.noŜna 5 - cio osobowa,
Turniej tenisa stołowego druŜynowego,
Czwórbój lekkoatletyczny,
Halowy turniej piłki noŜnej z okazji 50-cio lecia Szkolego Związku Sportowego w Raciborzu,
Turniej piłki noŜnej Coca-Cola Cup 2003,
Memoriał im. Janusza Kusocińskiego,
Halowy turniej piłki noŜnej w Brennej.
Organizacje w szkole
Liga Ochrony Przyrody,
Polski Czerwony KrzyŜ,
Uczniowski Klub Sportowy.
Wycieczki
Zielona Szkoła,
Muzeum Chleba w Radzionkowie,
Wioska Indiańska i muzeum kolejnictwa w Rudach,
ZOO w Opolu + Skansen Wsi Opolskiej w Bierkowicach,
Stacja Meteorologiczna w Raciborzu,
Kopalnia srebra i ołowiu w Tarnowskich Górach,
Panorama Racławicka,
Planetarium w Chorzowie,
4
Rajd matematyczno-przyrodnicza do Rud.
Po Ojcowskim Parku Narodowym,
Zakopane.
Współpraca z innymi szkołami
Gimnazjum w Nędzy - organizacja konkursu Młodych Choreografów,
SP nr.1 w Raciborzu - organizacja wspólnych imprez.
Współpraca z innymi instytucjami
Starostwo Powiatowe w Raciborzu,
Urząd Gminy Nędza,
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej,
Mniejszość niemiecka - DFK,
Fundacja Ekologiczna "Silesia" w Katowicach,
Szkółka Kontenerowa w Nędzy,
Polski Czerwony KrzyŜ,
Liga Ochrony Przyrody,
Dom Kultury "Strzecha" w Raciborzu,
Dom Kultury w Kuźni Raciborskiej,
Parafia w Nędzy i Górkach Śląskich.
Sprawdziany, egzaminy
Próbny Sprawdzian Kompetencji kl. VI. Udział wzięło 50 uczniów, najwyŜszy wynik 38pkt,
najniŜszy
7pkt.
Sprawdzian Kompetencji kl.VI. Udział wzięło 52 uczniów, najwyŜszy wynik 38pkt, najniŜszy 9pkt.
Losy absolwentów
Wszyscy przechodzą do miejscowego gimnazjum.
Laureaci
Karolina Semczuk- Nagroda II stopnia w Międzynarodowym Konkursie Matematycznym "Kangur",
Paweł Plewa- Nagroda II stopnia w Międzynarodowym Konkursie Matematycznym "Kangur" oraz
Finalista Konkursu Matematycznego "Pikomat",
Michał Augustyn- Finalista Konkursu Matematycznego "Pikomat",
Krzysztof Matusik- Laureat II Olimpiady Języka Niemieckiego-VI miejsce,
David Marcol- Finalista II Olimpiady Języka Niemieckiego,
Anna Maria Wanglorz- II miejsce w Powiatowym Konkursie Wiedzy Ekologicznej.
Sukcesy sportowe
Michał Stroka- nagrodzony dyplomem "Fair Play" przez Polskie Towarzystwo "Sokół", w maju
2003 powołany do kadry Śląska w piłce noŜnej.
Turniej gier i zabaw, III miejsce (powiat)
5
Memoriał im. Janusza Kusocińskiego w Raciborzu:
III miejsce w skoku w dal - Michał Stroka,
III miejsce w biegu na 60m - Magdalena DoleŜych,
IV miejsce w biegu na 60m - Michał Kycia,
IV miejsce w biegu na 600m - Izabela Kawecka.
Osiągnięcia nauczycieli
Dwóch nauczycieli otrzymało stopień nauczyciela dyplomowanego, pięciu nauczycieli otrzymało
Nagrody Dyrektora.
Stołówka
Obiady gotowane - dwudaniowe, bardzo urozmaicone, cieszące się duŜym powodzeniem. Obiad
kosztuje 4zł (w tym 1,20zł to koszty administracyjne). Dzieci z ubogich rodzin korzysta
z bezpłatnych obiadów i śniadań finansowanych przez GOPS.
Świetlica
Czynna od 8.00 do 15.00. odbywają się w niej zajęcia teatralne, czytelnicze, plastyczne "Zręczne
Ręce", pomoc w odrabianiu pracy domowej
Dla niepełnosprawnych
Specjalnie wykonany dojazd i wejście do szkoły dla uczniów jeŜdŜących na wózkach inwalidzkich,
dla nich takŜe wyodrębniono i dostosowano toaletę.
DowoŜenie uczniów
Uczniowie dowoŜeni są szkolnym autobusem oraz busem.
Opieka medyczna
Pielęgniarka szkolna jest obecna 3 razy w tygodniu, w poniedziałek, środę i piątek w godz. 8.00 14.30
Szkoła zapewnia opiekę pedagoga
Ankieta
Ankiecie zostali poddani wszyscy uczniowie i nauczyciele oraz część rodziców. Nasza szkoła
w oczach uczniów, rodziców i nauczycieli jawi się jako miejsce, w którym dzieci wiele się uczą,
rozwijają zainteresowania, rozwiązują problemy. Nauczyciele sprawiedliwie oceniają chwalą
i doceniają wysiłki uczniów. Uczniowie mogą wykazać się pracując dla innych. Tylko uczniowie kl.
IIIb uwaŜają, Ŝe wytyka się im błędy i są często krytykowani. Rodzice, nauczyciele oraz uczniowie
klas starszych uwaŜają, Ŝe szkoła dobrze uczy języków obcych. Odmienne zdanie mają uczniowie
klasy IIb, IIIa, IIIb. Wielkim zaskoczeniem było dla nas to, Ŝe większość uczniów uwaŜa, Ŝe szkoła
nie zapewnia pełnego bezpieczeństwa. Problem ten nie dotyczył klas IIa, IIb, Vb, VIb. Większość
rodziców i wszyscy nauczyciele stwierdzili, Ŝe szkoła jest miejscem bezpiecznym.
6
Zasada 1: SZKOŁA DOBRZE UCZY KAśDEGO UCZNIA
"Szkoła z klasą wyjaśnia, zaciekawia, dba, aby wszyscy uczniowie osiągali coraz lepsze wyniki
i rozwijali aspiracje Ŝyciowe"
Zadanie 1 F: Jak wychować ludzi z pasją?
Nauczyciele dyskutują, jak rozbudzić zainteresowania uczniów. Zastanawiają się, co dla nich samych
jest pasjonujące w przedmiocie, którego uczą, sami sobie próbują odpowiedzieć na pytanie: "Co jest
fascynującego w matematyce, chemii, historii...". Dyskutują, jak swoją fascynacją zarazić uczniów, jak
prowadzić zajęcia, by pokazać uczniom, jak ciekawe są poszczególne przedmioty. Nauczyciele starają
się teŜ rozpoznać zainteresowania i pasje samych uczniów. Planują, jak je wykorzystać w nauczaniu
róŜnych przedmiotów (np. uczeń znawca zespołu The Beatles moŜe na lekcji angielskiego uczyć
kolegów tekstów piosenek). Przeprowadzają sondę wśród uczniów, w jakich zajęciach
pozalekcyjnych chcieliby uczestniczyć, pytają teŜ - zwłaszcza w szkole podstawowej - o to rodziców.
Odpowiednio modyfikują szkolną ofertę zajęć dodatkowych, a takŜe przekazują uczniom informacje
o zajęciach prowadzonych przez inne placówki
1. Dlaczego wybraliśmy to zadanie?
Rozwijanie pasji i zainteresowań uczniów moŜe przyczynić się do efektywniejszego wykorzystania
inwencji twórczej zarówno uczniów jak i samych nauczycieli, a co za tym idzie, stworzenia
optymalnego procesu nabywania przez uczniów nowych umiejętności i wiadomości. Stąd nasz
wybór zadania 1 F. W naszej szkole pracują doskonali fachowcy, którzy z pasją wykonują swój
zawód. Uczniowie uczęszczają chętnie na ich lekcje, poniewaŜ zawsze dowiadują się czegoś
interesującego i ciekawego. A uczniów chłonnych wiedzy i chętnych, aby rozwijać swoje
zainteresowania nie brakuje. Zadanie to motywuje nas nauczycieli do ciągłego doskonalenia swojego
warsztatu pracy, poszukiwania nowych rozwiązań, ciekawych metod i form pracy. Praktyka
wykazuje, Ŝe uczniowie choć posiadają duŜo czasu wolnego to jednak często mają powaŜne
problemy ze sposobem jego właściwego zagospodarowania. Wybór tego właśnie zadania wydaje
nam się doskonałą okazją, aby zmienić istniejący stan rzeczy i w pełni wykorzystać moŜliwości
naszych uczniów.
2. Osoba odpowiedzialna za przygotowanie sprawozdania - szef zespołu zadaniowego, oraz
członkowie zespołu zadaniowego imiona i nazwiska szefa i członków zespołu zadaniowego
Szef zespołu zadaniowego-mgr Sylwia Linek – nauczyciel nauczania zintegrowanego B. Członkowie
zespołu. Członkowie zespołu zadaniowego 1F : mgr Danuta Płaczek, mgr Barbara Rerich, mgr Ewa
Skatuła
3. Co wynikło z ankiety "Jaka jest nasza szkoła"?
Na pytanie 3 ankiety tj. Czy szkoła pozwala rozwijać zainteresowania i pasje? 92% ankietowanych
uczniów udzieliło odpowiedzi pozytywnej ( A ). Nauczyciele potrafią ich zaciekawić i zachęcić do
uczestnictwa w zajęciach dodatkowych. Analizując ankietę moŜna stwierdzić, Ŝe nasza szkoła w
oczach uczniów jawi się jako miejsce, w którym dzieci wiele się uczą, rozwijają zainteresowania i
rozwiązują problemy. Nauczyciele chwalą i doceniają wysiłki uczniów. Uczniowie mogą wykazać się
podejmując dodatkowe zadania. Większość nauczycieli twierdzi, Ŝe nasza szkoła stwarza szerokie
moŜliwości rozwoju pasji i zainteresowań uczniów. SłuŜy temu atrakcyjna oferta zajęć
pozalekcyjnych, szeroka gama szkolnych i pozaszkolnych konkursów organizowanych w ciągu
całego roku oraz aktywny udział wychowanków w przygotowywaniu róŜnorodnych imprez i
uroczystości szkolnych.
7
4. W jaki sposób sprawdziliśmy, jakie są zainteresowania naszych uczniów?
Zespół zadaniowy rozpoczął swoją pracę od zebrania informacji na temat zainteresowań uczniów.
Przy współpracy wychowawców klas na lekcjach wychowawczych przeprowadzono rozmowy
dotyczące zainteresowań wychowanków, a w szczególności ich pasji, hobby, ulubionych zajęć i
przedmiotów szkolnych, które interesują ich najbardziej. Równocześnie z sondaŜem prowadzonym
na terenie szkoły skierowana została do rodziców ankieta opracowana przez zespół zadaniowy,
dotycząca zainteresowań dzieci i ich udziału w zajęciach pozalekcyjnych. Ostatnim etapem zbierania
informacji na ten temat było przeprowadzenie plebiscytu na najciekawsze zajęcia pozalekcyjne
prowadzone w naszej szkole. PowyŜsze wyniki zostały starannie przeanalizowane przez
wychowawców i zespół zadaniowy. Większość rodziców i uczniów jest zadowolona ze szkolnej
oferty zajęć pozalekcyjnych, w której dzieci chętnie uczestniczą. Największą popularnością wśród
uczniów cieszy się Szkolne Koło Sportowe, co świadczy o prawidłowej profilaktyce rekreacyjno –
sportowej na terenie naszej placówki. Rodzice poszerzyliby jednak ofertę o zajęcia kółka
informatycznego nauki gry na róŜnych instrumentach i naukę tańca towarzyskiego.
5. Jak odkrywamy, Ŝe nauka moŜe być pasjonująca?
Nauczyciel przyrody mgr Mirosława Teresiak : -Organizmy Ŝywe są swego rodzaju fenomenem.
Człowiek w swoim Ŝyciu, opartym na nowoczesnych technologiach, korzysta z wielu rozwiązań
stworzonych przez rośliny i zwierzęta. Pasjonuje mnie to, Ŝe mogę przekazać i wytłumaczyć
uczniom, jakimi skomplikowanymi zaleŜnościami powiązany jest cały świat przyrody. Nauczyciel j.
niemieckiego mgr Adela Podeszfa : -Fakt, Ŝe nauczanie jest moją pasją odkryłam juŜ dawno jestem
nauczycielką języków obcych od 32 lat. Najpierw wprowadzałam w tajniki j. rosyjskiego, a od 12 lat
j. niemieckiego. Ogromnie satysfakcjonuje mnie fakt, Ŝe wielu moich uczniów zdobyło tytuł
magistra filologii rosyjskiej i filologii germańskiej. Dla mnie jest to oznaką tego, Ŝe „zaraziłam” ich
chęcią dokładnego opanowania umiejętności posługiwania się językiem obcym. Cieszy równieŜ to,
Ŝe moi uczniowie są laureatami olimpiad językowych, a wŜyciu codziennym, w kontaktach z
niemieckimi rówieśnikami sprawnie się komunikują. Dopinguje mnie to do poszukiwania nowych
metod nauczania i urozmaicania lekcji języka obcego. Mam nadzieję, Ŝe na moich lekcjach dzieci się
nie nudzą, a zdobyte umiejętności językowe pozwolą im poruszać się po krajach Unii bez
kompleksów. Nauczyciel matematyki mgr Marek Kawałko: -Wtedy gdy... o niej marzysz i o niej
śnisz. Kiedy w grupie kolegów często rozmawiasz o róŜnych zadaniach matematycznych zamiast
rozmawiać o randce. Wtedy gdy zaczynasz kupować w księgarni ksiąŜki matematyczne, które później
pokaŜesz swojemu nauczycielowi. Wtedy gdy zamiast spędzać czas w kawiarence internetowej wolisz
wydać te pieniądze na matematyczne multimedialne programy komputerowe. Wtedy gdy na Mikołaja
rodzice dadzą ci kolejną ksiąŜkę, którą zrozumieć mogą tylko ci o ilorazie inteligencji > 1,5 . Wtedy
gdy podczas wakacji mile spędzasz czas na obozach matematycznych... matematyka moŜe być
pasjonująca.
6. Jak staramy się rozbudzić zainteresowanie uczniów?
Nauczyciel przyrody mgr Mirosława Teresiak: -Na lekcjach przyrody staram się uatrakcyjnić
przekazywane informacje roŜnymi sposobami. Korzystając z dogodnego połoŜenia szkoły często
organizuję zajęcia terenowe oraz wycieczki przedmiotowe. Uczniowie zbierają róŜne okazy
przyrodnicze, robią zielniki, które wzbogacają pracownię. W klasie prowadzone są hodowle roślin
ozdobnych, rybek, gryzoni. Wokół szkoły urządzamy arboretum. Staram się pobudzić uczniów do
działania poprzez ich udział w konkursach przyrodniczych i ekologicznych organizowanych w
szkole, powiecie a takŜe o charakterze ogólnopolskim. Nauczyciel wychowania fizycznego mgr
Agnieszka, Sienczak: -PoniewaŜ w mojej szkole jest dobrze wyposaŜona sala gimnastyczna
zaciekawienie aktywnością fizyczną nie jest trudnym zadaniem. Staram się, aby dzieci w naszej szkole
8
poznały jak najwięcej form aktywności fizycznej, którą mogliby uprawiać na co dzień wraz ze swoją
rodziną. Jedną z najpopularniejszych form spędzania czasu wolnego stał się taniec. Uczniowie na
bazie kroków i figur poznanych na lekcjach i zajęciach pozalekcyjnych układają swoje własne układy
taneczne. Ich zainteresowanie tańcem potęguje Konkurs Młodych Choreografów, który od dwóch
lat odbywa się w naszej szkole i jest okazją, aby zaprezentować swoje umiejętności przed całą szkołą.
Dwa najlepsze zespoły rywalizują ze szkołami z całego powiatu. Ilość zespołów zgłoszonych do
konkursu oraz ilość uczniów chętnych do uczestnictwa w zawodach jest dowodem, iŜ aktywność
fizyczna w naszej szkole jest na wysokim poziomie. Nauczyciel nauczania zintegrowanego mgr
Barbara Rerich: -Nauczanie zintegrowane to taki etap w procesie kształcenia i wychowania, który
daje ogromne moŜliwości i komfortową sytuację nauczycielom by mogli rozwijać zainteresowania
i pasję uczniów. Dzieci są bowiem w początkowej fazie swojego rozwoju, nie mają jeszcze
skonkretyzowanych zainteresowań. Są chętne do pracy i ciekawe świata, który ich otacza. Darzą
swoją panią ogromnym zaufaniem, jest ona dla nich często najwaŜniejszym autorytetem. Sprzyjający
w tym procesie jest równieŜ układ w którym jeden nauczyciel uczy wszystkiego, moŜe, zatem tak
dobierać tematykę zajęć aby dodatkowe zadania twórcze podejmowane przez uczniów powiązane
były z róŜnymi dziedzinami. Przedstawiam kilka projektów, w których zachęcam uczniów do
rozwijania swoich zdolności. Podczas cyklu tygodniowego pt.” Zakładamy kronikę klasową” duŜe
pole do działania miały dzieci przejawiające zdolności literackie.
7. Jak wykorzystujemy w nauczaniu zainteresowania naszych uczniów?
Grupa uczniów z róŜnych klas szczególnie zainteresowanych działalnością artystyczną przy pomocy
nauczycieli: wychowawcy świetlicy szkolnej mgr Marii Cwik i nauczania zintegrowanego mgr Sylwii
Linek przygotowała przedstawienie teatralne „Jasełka 2002”, które zostało zaprezentowane podczas
szkolnego kiermaszu świątecznego a takŜe na przeglądzie diecezjalnym Jasełek w Gliwicach.
Uczniowie aktywnie włączyli się w gromadzenie strojów, rekwizytów i eksponatów scenografii.
Efekty tej pracy zakończonej sukcesem podziwiali rodzice, nauczyciele i uczniowie naszej szkoły.
Znając zainteresowania muzyczne swoich uczniów, nauczyciel muzyki mgr Zbigniew MuŜelak
wykorzystuje je jako pomoc w przygotowaniu i prowadzeniu lekcji, a takŜe w uświetnieniu imprez i
uroczystości szkolnych. Uczniowie grający na instrumentach muzycznych nie raz prezentowali swoje
umiejętności kolegom, koleŜankom i nauczycielom dając minikoncerty, które cieszą się duŜą
popularnością i wprowadzają w tajniki muzyki dawnej i współczesnej.
8. Jak zmodyfikowaliśmy ofertę zajęć dodatkowych?
W wyniku przeprowadzonych rozmów z uczniami, sondaŜu w szkole wśród uczniów, a takŜe analizy
ankiet skierowanych do rodziców podjęliśmy starania, by zrealizować chociaŜ część propozycji
rodziców oraz uczniów. Efektem tych działań było wzbogacenie programu kółka tanecznego o
elementy tańca towarzyskiego i podjęcie starań o poszerzenie naszej oferty zajęć o kółko
informatyczne. Rodzicom i uczniom została przedstawiona lista zajęć odbywających się w Świetlicy
Gminnej naszej miejscowości. Został równieŜ wygospodarowany kącik informacyjny, w którym na
bieŜąco przedstawiamy oferty koncertów, wystaw i przedstawień teatralnych odbywających się na
terenie naszego powiatu.
9. Jak pracowaliśmy?
Na konferencji szkoleniowej zapoznaliśmy się z ankietą, „ Jaka jest nasza szkoła”, ustaliliśmy termin
i sposób jej przeprowadzenia. Wyznaczyliśmy zespoły zadaniowe oraz dokonaliśmy wyboru zadań
do realizacji. Następnie zespół zadaniowy 1F opracowywał na spotkaniach roboczych kolejne etapy
realizacji zadania: - wyznaczyliśmy osoby odpowiedzialne do przeprowadzenia na lekcjach
wychowawczych pogadanek na temat zainteresowań i pasji naszych uczniów, - opracowaliśmy
ankietę dla rodziców dotyczącą zainteresowań dzieci i zajęć pozalekcyjnych w naszej szkole, ogłosiliśmy plebiscyt dla uczniów na najciekawsze zajęcia pozalekcyjne w naszej szkole, 9
podsumowaliśmy wyniki ankiet i plebiscytu oraz dokonaliśmy analizy zbiorczej, którą omówiliśmy z
Radą Pedagogiczną, - podjęliśmy zadania dotyczące modyfikacji zajęć pozalekcyjnych w naszej
szkole, - rozpoczęliśmy akcję zbierania i przekazywania uczniom informacji na temat atrakcyjnych
zajęć i imprez na terenie naszej gminy i powiatu.
10. W jakiej fazie realizacji zadania jesteśmy? Co planujemy?
10.a. Czy zakończyliśmy realizację zadania?
Pierwszy etap realizacji zadania dotyczący rozpoznania zainteresowań i pasji uczniów uwaŜamy za
zakończony. W odpowiedzi na zainteresowania uczniów podjęliśmy działania mające na celu
rozszerzenie szkolnej oferty zajęć pozalekcyjnych o kółko informatyczne, a istniejące uległy
modyfikacji. Zaproponowaliśmy wychowankom udział w szerokiej gamie imprez odbywających się
poza terenem szkoły.
10.b. JeŜeli "nie", to jak będziemy je kontynuować?
Rozwijanie pasji i zainteresowań uczniów to proces ciągły i długofalowy, który zamierzamy
kontynuować. By uczniowie mieli moŜliwość popisać się przed całą społecznością szkolną zdobytą
wiedzą, umiejętnościami i swoimi zainteresowaniami postanowiliśmy w dalszym ciągu organizować
konkursy szkolne, a takŜe motywować uczniów do udziału w konkursach pozaszkolnych. W
najbliŜszym czasie chcemy na zebraniu nauczycieli przedstawić propozycję wdroŜenia w Ŝycie
szkolne zwyczaju eksponowania przez uczniów swoich zbiorów i kolekcji ( nawet czasami
wykraczających poza program) dla całej społeczności uczniowskiej. Będziemy starali się objąć
indywidualną pomocą uczniów o wyjątkowych zainteresowaniach, pozyskiwać środki i fundusze na
ten cel. Obecne czasy i ciągłe zmiany wymagają kształcenia ludzi, którzy w przyszłości będą chętnie i
duŜo się uczyć oraz przez całe Ŝycie uzupełniać i odświeŜać swoją wiedzę. PoniewaŜ nawyki
zdobywania informacji, ciekawość świata i poszukiwania odpowiedzi na pytania.
11. Jaki był (jeśli był) udział uczniów w przygotowaniu i realizacji zadania?
Nasza szkoła cieszy się sympatią uczniów. Nie są oni bowiem traktowani przedmiotowo, lecz
stanowią podmiot, który jest nie tylko obiektem oddziaływań dydaktycznych i wychowawczych.
Uczniowie więc zostali równieŜ włączeni w realizację zadania 1F. Ich udział nie ograniczał się
wyłącznie na głosowaniu w plebiscycie na najciekawsze zajęcia pozalekcyjne, ale mieli oni równieŜ
wpływ na ich organizację. Uczniowie przy współpracy nauczycieli próbowali modyfikować program
kół zainteresowań, podsuwali opiekunom nowe, ciekawe pomysły do realizacji nie czekając tylko na
gotową ofertę nauczyciela. Uczniowie uczestniczący w zajęciach świetlicy gminnej i uczęszczający do
Szkoły Muzycznej I stopnia w Raciborzu wzięli udział w akcji gromadzenia danych do banku
informacji o zajęciach dodatkowych dostarczając informacji na temat zajęć i imprez organizowanych
w tych placówkach. Przez cały czas realizacji zadania zespół zadaniowy współpracował równieŜ z
samorządem szkolnym.
12. A jaki był (jeśli był) udział rodziców uczniów w przygotowaniu i realizacji zadania?
W początkowej fazie realizacji naszego zadania niewielki procent rodziców aktywnie angaŜował się w
działania szkoły. Kilku rodziców pracowało na rzecz kółek teatralnych przygotowując kostiumy i
rekwizyty do przedstawień. Ojcowie uczniów klasy IIIb przy okazji obchodów Dnia Górnika
pomogli przygotować prezentację eksponatów na wystawę „Praca górnika”. Po konsultacjach z
rodzicami zauwaŜyliśmy wzrost liczby uczniów uczęszczających na poszczególne kółka
zainteresowań, co świadczy o dobrej komunikacji nauczyciel -> rodzic -> uczeń. W przyszłości
mamy zamiar bardziej zaangaŜować rodziców do współpracy w realizację naszego zadania, musimy
jednak zebrać informację o tym, co mogliby rodzice zaoferować szkole na tym polu. Rodzice
10
odpowiadając na jedno z pytań ankiety przejawiają chęć udziału swoich dzieci w róŜnorodnych
przedstawieniach teatralnych i wyjazdach poza szkołę, jednak duŜym problemem dla nich jest strona
finansowa. Naszym zadaniem na przyszłość jest zachęcenie rodziców do pozyskiwania funduszy na
ten cel.
13. Co najwaŜniejszego wydarzyło się w trakcie realizacji zadania? Czego my, nauczyciele,
dowiedzieliśmy się o szkole, uczniach, procesie nauczania?
W nowych warunkach społeczno-ekonomicznych rośnie szybko zapotrzebowanie na aktywność i
postawy twórcze. Szkoła musi słuŜyć wszechstronnemu rozwojowi uczniów, musi ich
przygotowywać do samodzielnego uczenia się przez całe Ŝycie. Wybór zadania 1F stworzył sytuację,
w których nasi nauczyciele dokładnie ocenili własny styl pracy ( metody, formy, środki) i zastanowili
się nad tym, jak rozwinąć potencjał twórczy uczniów. Wśród nauczycieli trwały oŜywione dyskusje
jak wychować ludzi z pasją, jak stworzyć optymalne warunki do ich rozwoju, jak udoskonalić własny
warsztat pracy i moŜliwości naszej placówki w tym celu. Współpraca podczas realizacji zadania całej
Rady Pedagogicznej, duŜej grupy uczniów i grona rodziców była ciekawym doświadczeniem. Efekty
tej współpracy, podjęte działania zamierzamy wcielić w Ŝycie szkoły jako proces długofalowy tak,
aby przestał on być akcją, ale stał się regularnym działaniem wpisanym do planu pracy
wychowawczej i edukacyjnej.
14. Jakie wnioski z realizacji zadania płyną dla dalszej pracy szkoły?
PoniewaŜ badania zainteresowań uczniów wykazały, Ŝe wśród społeczności uczniowskiej nie brakuje
osób zdolnych, chętnych aby rozwijać swoje zainteresowania. Stąd dla nas nauczycieli wielkie
wyzwanie. Tę grupę uczniów naleŜy objąć szczególną opieką. Inicjatorem, kreatorem i realizatorem
przedsięwzięć edukacyjnych i wychowawczych jest nauczyciel. Tak więc to on musi stworzyć
optymalne warunki rozwoju uczniom zdolnym. Pamiętamy o tym, Ŝe tylko twórczy nauczyciel moŜe
pobudzić i rozwijać twórcze pierwiastki w młodym pokoleniu.
11
Zasada 2: SZKOŁA OCENIA SPRAWIEDLIWIE
"Szkoła z klasą sprawiedliwie ocenia. Uczniowie wiedzą, czego mają się nauczyć, znają i rozumieją
zasady oceniania"
Zadanie 2 C: Czy na pewno oceniamy sprawiedliwie?
JeŜeli szkoła, postanowiwszy poprawić sposób oceniania, wybiera to zadanie, moŜe przeprowadzić
dodatkowy sondaŜ opinii wśród uczniów, sprawdzając m.in.: czy znają wymagania ze wszystkich
przedmiotów, czy według uczniów nauczyciele uzasadniają oceny, dostatecznie wcześnie informują
o sprawdzianach itp. Poznawszy te odpowiedzi, szkoła podejmuje odpowiednie działania:
dopracowuje "system wczesnego informowania uczniów" o kryteriach oceniania z poszczególnych
przedmiotów, a nawet pojedynczych prac, wprowadza obyczaj pisemnego uzasadniania ocen z
powaŜniejszych sprawdzianów i prac, wykorzystuje elementy samooceny i wzajemnej oceny
uczniów, modyfikuje szkolny system oceniania, organizuje warsztaty samokształceniowe dla
nauczycieli itd.
1. Dlaczego wybraliśmy to zadanie?
Po pierwsze ocenianie naleŜy do najwaŜniejszych obszarów pracy w szkole. Po drugie jest
działaniem podlegającym w ostatnim czasie częstym zmianom. Po trzecie jest zadaniem trudnym,
wymagającym od nauczycieli doświadczenia, wzajemnej współpracy. Po czwarte jest niezwykle
waŜne dla uczniów, dla rodziców. Ocenianie powinno być opatrzone przymiotnikiem
”sprawiedliwe”. I choć wydaje się, Ŝe kryteria oceniania są w wielu szkołach sprecyzowane w sposób
czytelny i jednoznaczny to wciąŜ mamy prawo odczytywać głos społeczności uczniowskiej
i rodziców jako apel do środowiska nauczycielskiego o lepszą jakość w ocenianiu, o ocenianie
bardziej „ sprawiedliwe”. W naszej szkole mamy duŜą świadomość, Ŝe właśnie ocenianie wpływa na
wszystkie waŜne aspekty pracy szkoły: - atmosferę w klasie - radość ucznia z przychodzenia do
szkoły - dobrą współpracę z rodzicami - skuteczność pracy szkoły - pozytywne wyniki osiągane w
nauce przez uczniów - wizerunek szkoły w środowisku.
2. Osoba odpowiedzialna za przygotowanie sprawozdania - szef zespołu zadaniowego, oraz
członkowie zespołu zadaniowego imiona i nazwiska szefa i członków zespołu zadaniowego:
Marek Kawałko, nauczyciel matematyki – szef zespołu Maria Sienczak, nauczycielka nauczania
zintegrowanego Krzysztof Janiszewski, nauczyciel informatyki Ludmiła Jędrecka, nauczycielka
nauczania zintegrowanego Ewa Borowy, nauczycielka nauczania zintegrowanego.
3. Co wynikło z ankiety "Jaka jest nasza szkoła"?
Na podstawie ankiet moŜemy stwierdzić, Ŝe w naszej szkole: Według uczniów oraz
rodziców(rozbieŜności w ocenie są niewielkie) nauczyciele: - oceniają sprawiedliwie - chwalą
i doceniają wysiłek i zaangaŜowanie - pomagają rozwiązywać ich problemy szkolne, w tym problemy
z oceną szkolną - pomagają rozwijać zainteresowania u dzieci, są przewodnikami po tajemnym
świecie wiedzy. Jako społeczeństwo juŜ demokratyczne uczymy się wciąŜ na nowo swoich ról w
rodzinie, w pracy. Uczymy się tolerancji, przyjaznego nastawienia do drugiego człowieka, patrzenia
na Ŝycie przez ”róŜowe okulary”. Chcemy więcej dawać i czerpać z tego radość. W szkole uczniowie
biorą udział w zdarzeniach zbiorowych. Ma miejsce współpraca. Jest ona dzisiaj waŜnym elementem
oceny. Jej rolę zaczynają doceniać nauczyciele w naszej szkole. Zaczynają doceniać z naleŜytą
powagą. Ona kształtuje sprzyjającą atmosferę w klasie, dzięki której kaŜdy uczeń moŜe odnosić
sukcesy. NajwaŜniejsze jest, Ŝe zdaniem społeczności uczniowskiej i rodziców, w naszej szkole ma
miejsce rzeczywista współpraca między wszystkimi podmiotami Ŝycia szkolnego. I nie zaleŜnie od
tego, jak to pojęcie jest interpretowane przez ucznia, rodzica i nauczyciela jest to dla nas dobry
12
wynik. PowyŜsze wnioski,potraktowaliśmy bardzo powaŜnie, pomimo iŜ w tego typu badaniach
często margines błędu jest dość duŜy. Będziemy podobne analizy przeprowadzać systematycznie, co
najmniej dwa razy w roku. Dziś idziemy w przyszłość z nadzieją, Ŝe moŜemy z czystym sumieniem,
w poczuciu wykonania „dobrej roboty” sięgać po laury zwycięzców. Będzie nas to mobilizować do
dalszej pracy.
4. Jakie działania na forum całej szkoły postanowiliśmy podjąć, aby uczynić praktykę
oceniania bardziej zrozumiałą dla uczniów?
Nasze działania:
1) Powołanie szkolnego zespołu ds. oceniania złoŜonego z nauczycieli oraz uczniów.
2) ZałoŜenie skrzynki uwag i wniosków w sprawie oceniania – pomysł okazał się udany. Propozycje
uczniów – nie odpytywać przy tablicy, stawiać więcej piątek, ograniczyć ilość kartkówek w tygodniu.
3)Zrealizowanie projektu „ marzec miesiącem dobrej oceny”. ZałoŜeniem projektu jest: zwiększenie
roli samooceny dokonanej przez ucznia, umoŜliwienie wielokrotnej poprawy swoich ocen tak, aby
kaŜda mogła być pozytywna. Uświadomienie rodzicom znaczenia oceny szkolnej ucznia.
Oczekiwania nauczycieli to: uzyskanie dobrych ocen przez uczniów na początku drugiego semestru,
zainteresowanie rodziców postępami swojego dziecka w nauce, uświadomienie uczniom prostej
zaleŜności między jego pracą w szkole a otrzymywanymi ocenami, zachęcanie do systematycznej
pracy.
4) Przedstawienie wyników nauczania wszystkim uczniom szkoły na apelu podsumowującym pracę
szkoły za dany rok.
5. Jakie działania podjęli poszczególni nauczyciele?
5.a. Przykład 1
Nauczyciele klas: 4,5,6 przynajmniej raz w semestrze dokonają oceny opisowej z realizacji
wybranego działu. Metoda bardzo dobrze sprawdza się w klasach młodszych. Nauczyciele
przygotują sprawozdania, które przedstawione zostaną podczas posiedzenia plenarnego Rady
Pedagogicznej w miesiącu styczniu. Zadanie to zostało zrealizowane w miesiącu listopad – styczeń.
Ocenione prace umieszczone w teczce z dokumentami szkolnymi. Szczegółowej analizy dokonano
na posiedzeniu plenarnym. Efekty:1) Pozytywne komentarze uczniów w rozmowach
z wychowawcami klas 2) większa obiektywizacja oceny ucznia- opinie nauczycieli. 3) mniej uwag ze
strony rodziców- potwierdziły to wywiadówki. 4) Uzyskanie znaczącej aktywności nauczycieli w
obszarze oceniania ucznia.
5.b. Przykład 2
Nauczyciele klas: 1,2,3 zorganizują spotkanie z rodzicami, którego głównym tematem będzie ocena
i jej wpływ na aktywność dziecka w klasie. Podczas spotkania zostanie przedstawiony referat
przygotowany przez pedagoga szkolnego. Termin spotkania ustalono na miesiąc marzec. Za bardzo
istotne uznano kształtowanie postaw twórczych wśród uczniów juŜ od najmłodszych klas.
Aktywność dziecka jest motorem jego rozwoju, a ocena mogłaby ten proces wspomagać.
5.c. Przykład 3
Nauczyciele poszczególnych przedmiotów przygotują raport dotyczący monitorowania postępów
uczniów i zmian, jakie dokonują się w uczniach pod wpływem oddziaływań dydaktycznych. Raport
zostanie zaprezentowany na koniec roku szkolnego, ale prace trzeba rozpocząć od zaraz, bo tylko
wtedy moŜna rzetelnie ustalić proces dokonujących się zmian w postawach uczniów.
6. W jaki sposób uzasadniamy swoje oceny?
13
6.a. Przykład 1
Nauczanie zintegrowane- zadanie domowe Nauczyciel nauczania zintegrowanego – mgr Barbara
Rerich Ocenianie w nauczaniu zintegrowanym przyjęło formę opisową. W pracach pisemnych
stosuje się wyraŜenia typu: doskonale, satysfakcjonująca, wystarczająca, słabo, niezadowalająca
uzupełnione komentarzem nauczyciela.W ten sposób uczeń jest świadomy swoich postępów
i braków co do wiedzy i umiejętności. Wie, nad czym musi popracować, jakie popełnia błędy i co ma
zrobić by ich uniknąć w przyszłości. Nauczycielka nauczania zintegrowanego mgr Barbara Rerich w
klasie 2a przedstawiła komentarz do pracy pisemnej, uczennicy Izabeli Okręt na temat "Przygód
Ewy", która została wyróŜniona wśród prac klasowych i została zaprezentowana w„ Kąciku
Twórczości Klasy Drugiej”. „Napisałaś piękną historię jak dziewczynki zaopiekowały się pieskiem.
Szkoda tylko, Ŝe nie opisałaś jeszcze jakiejś ciekawej przygody Bąbla np.: Czy Bąbel mógł mieć męŜa
i dzieci. Cieszę się, Ŝe pracą zainteresowałaś swoich rodziców – praca została napisana na
komputerze – A do tego wykonałaś bardzo ładny rysunek”. Praca uczennicy została oceniona
„Doskonale”.
6.b. Przykład 2
Język niemiecki-sprawdzian ze znajomości słownictwa na temat: Wohnung und Möbel, nauczycielmgr Adela Podeszfa. Uczniowie zgromadzili wokół tematu około 46 słówek. Sprawdzian pisemny
składał się z trzech zadań: Przetłumacz na język niemiecki(10 słów), przetłumacz na język polski
(10 słów), uzupełnij brakujące litery (brak ortogramu). Za kaŜde poprawnie przetłumaczone słowo
uczeń otrzymuje jeden punkt. Brak rodzajnika przed rzeczownikiem powoduje obniŜenie o 0,5 pkt,
to samo dotyczy uŜycia nieprawidłowego rodzajnika. Pisownia rzeczownika z małej litery powoduje
obniŜenie punktacji ogólnej o 1 punkt. Uczniowi nie obniŜa się oceny, gdy wyraz napisany jest z
błędem orograficznym, lecz zgodnie z zasadami fonetycznymi. Przedstawiona punktacja i ocena jest
zrozumiała dla uczniów i rodziców. Dodatkowo jest zakończona komentarzem-recenzją typu:
„znasz słówka zgromadzone wokół tematu, ale zapominasz o pisowni rzeczowników z wielkiej
litery. Pamiętaj, Ŝe rodzaj rzeczownika w języku niemieckim nie zawsze jest zgodny z rodzajem tego
rzeczownika w języku polskim.”
6.c. Przykład 3
Język polski – sprawdzian pisemny. Nauczyciel języka polskiego – mgr Krystian Okręt. Nauczyciel
przygotował dla ucznia kartę pracy. Jej typowym elementem są pierwsze słowa skierowane do
ucznia, które budują przychylną atmosferę, zachęcają do samodzielnej pracy. ” Po raz pierwszy w
nowym roku szkolnym masz okazję sprawdzić swoje wiadomości i umiejętności dotyczące ostatnich
lekcji. Zachowaj spokój, postaraj się skoncentrować. UwaŜnie przeczytaj kaŜde polecenie – jeŜeli jest
coś dla Ciebie niezrozumiałe, poproś mnie o wyjaśnienie zanim zaczniesz pisać. Nie marnuj czasu –
powodzenia.” Po wykonaniu zadanych poleceń uczeń dokonuje samooceny wstawiając swoje uwagi
do przygotowanej tabeli, w której jest miejsce na opinie nauczyciela o wykonaniu zadania oraz opinie
ucznia, jego wyjaśnienia i postanowienia. Dla nauczyciela informacje przedstawione w tabelce są
bardzo istotne gdyŜ: - pozwalają stwierdzić, w jakim stopniu uczniowie rozumieją zadane polecenia pozwalają stwierdzić z jakiego powodu brakuje odpowiedzi do niektórych pytań - dają moŜliwość
uczniowi na sformułowanie dodatkowych uwag o postawionym zadaniu - umoŜliwiają uczniowi
krytycznie ocenić swoje przygotowanie do sprawdzianu, a przez to tworzą szansę na budowanie
pozytywnych relacji: uczeń – nauczyciel, - dają moŜliwość motywowania ucznia do takiej pracy, w
której osiągnie on sukces na miarę swoich oczekiwań. Przykładowe komentarze: 1. Nauczyciel;
zadanie nie zostało dokończone. Uczeń – zabrakło mi czasu 2. Nauczyciel Potrafisz konstruować
zdania w trybie rozkazującym. Gorzej jest z trybem przypuszczającym. Popełniasz duŜo błędów
ortograficznych. Uczeń – Postaram się zwracać większą uwagę na poprawną ortografię.
6.d. Przykład 4
14
Nauczycielka przyrody – mgr Mirosława Teresiak Test jako forma sprawdzania umiejętności
i wiedzy ucznia, w wielu przypadkach jest prawie idealnym narzędziem, którym powinien się
nauczyciel posługiwać. Kartoteka testu daje uczniom wyczerpującą informację o opanowanych
umiejętnościach i przyswojonej wiedzy. Tak dokładna analiza: - pozwala bardzo starannie
przygotować się do kolejnych sprawdzianów - daje obiektywna wiedzę o tym, co uczeń wie, czego
nie opanował - jest wystarczającym materiałem dla rodziców W przygotowanej tabeli nauczycielka
zamieściła cele operacyjne, kategorie celów oraz poziom wymagań. Przygotowała dwadzieścia pytań.
Za kaŜdą poprawną odpowiedź uczeń otrzymuje jeden punkt. Przedstawione uczniom kryteria ocen
pozwalają w sposób jednoznaczny określić: jaką uczeń otrzymał ocenę. Dają równieŜ sposobność do
samodzielnego sprawdzenia przez ucznia poprawności wyliczeń – potraktujmy to jako poŜyteczne
urozmaicenie lekcji przeznaczonej na omówienie wyników testu. Łukasz G. otrzymał ocenę dobry.
Na sprawdzianie nauczyciel umieścił informację dla ucznia o treści „ Powtórz, na czym polega siła
grawitacji, reakcje chemiczne i fizyczne”. Przykładowe zapisy zawarte w kartotece testu: Uczeń: wymienia 3 metale występujące w przyrodzie – kat A, poziom P - wie co to jest przemiana
chemiczna – kat A, poziom P - charakteryzuje właściwości drobin w róŜnych stanach skupienia – kat
B, poziom P - zna zastosowanie mieszanin w ciałach stałych – kat C, poziom PP - wskazuje jedno
zastosowanie mocnych kwasów i zasad – kat D, poziom PP Kryteria ocen są następujące: ndst <
66% P ; dop > 66% P ; dst > 80%P ; db > 80% P + > 66% PP ; bdb > 80%P + > 80%PP ; cel >
80% P + > 90% PP.
6.e. Przykład 5
Matematyka-sprawdzian wiadomości o liczbach naturalnych i ułamkach dziesiętnych. Nauczycielmgr Marek Kawałko. W sprawdzianie wykorzystano zadania typu: obliczenia rachunkowe, zdanie na
zrozumienie przeczytanego tekstu, prawda lub fałsz, wybór właściwej liczby spełniającej podany
warunek. Uczniowie otrzymali informację-czy zastosowali dobrą metodę, czy wykonanie było
poprawne, czy otrzymali właściwy wynik oraz ile uzyskali punktów i jakie są kryteria punktowe na
poszczególne oceny. Uczniowie mieli moŜliwość uzyskania oceny celującej w przypadku
przygotowania dodatkowej pracy i przedstawienia jej na kółku matematycznym. Przykładowy
komentarz do pracy ucznia - ” Jestem z Twojej pracy zadowolony. Wykonałeś wszystkie obliczenia
rachunkowe dobrze, równieŜ te z zadania nr 6, które nie były łatwe. W zadaniu nr. 2 zastosowałeś
inną metodę niŜ omawianą na lekcji. Doceniam to. Jestem przekonany Ŝe do kolejnej pracy klasowej
przygotujesz się tak samo dobrze”.
7. Jak nasze inicjatywy zostały przyjęte przez uczniów?
7.a. Uwagi ogólne
Uczniowie zawsze mieli powaŜne wątpliwości czy są sprawiedliwie oceniani w szkole. Gdyby moŜna
było powołać Główną Komisję Uczniowską, która oceniałaby prace uczniowskie to by nauczyciele
mieli się z pyszna. Czy róŜnice mogłyby w istotny sposób się róŜnić od tych, których autorami są
nauczyciele. PoniewaŜ w raz z reformą oświaty w wielu szkołach opracowano WSO, kwestie
oceniania stały się kaŜdemu uczniowi bliŜsze. Poznali tajemnice wielu nauczycieli, zobaczyli
ocenianie od” kuchni”. W naszej szkole , problemy związane z ocenianiem były typowe . Nowe
działania ,które podjęliśmy powoli zmieniają nastawienie uczniów , kształtują właściwy klimat
równieŜ w obszarze oceniania. Uczniowie mają prawo być bardzo zadowoleni ze zmian. Nie
stwierdziliśmy aby w ciągu ostatnich dwóch lat uczniowie” mając więcej wolności” okazywali swoje
niezadowolenie z ocen szkolnych. Nauczyciele budują swój autorytet równieŜ w oparciu o kryterium
obiektywnej i sprawiedliwej oceny, która jest wystarczająco uzasadniona i bardziej czytelna dla
ucznia. RównieŜ coraz rzadsze są przypadki , Ŝe rodzice mają zastrzeŜenia do ocen.
7.b. Wypowiedź 1
15
Ja wiem kiedy jestem oceniany sprawiedliwie. Gdy na przykład odrobię dobrze zadanie domowe,
a nauczyciel postawi mi za to dobrą ocenę – wtedy jestem oceniany sprawiedliwie. Ale kiedy to
zadanie jest złe i dostanę ocenę niezbyt dobrą, to wtedy jestem równieŜ sprawiedliwie oceniony.
Będąc przewodniczącym klasy nie mam łatwego zadania, bo jestem odpowiedzialny za wszystkie
klasowe sprawy i muszę dbać o to, Ŝeby klasa była ze mnie zadowolona, ale takŜe o to Ŝeby
sprawiedliwie mnie oceniała. Jak zrobię coś nie tak , mam szansę się poprawić. Myślę, Ŝe przez
większość ludzi jestem sprawiedliwie oceniany. Świadczą o tym oceny w szkole, raz dobre, raz gorsze
w zaleŜności od tego, jak jestem w danym dniu przygotowany do lekcji oraz reakcje kolegów
i rodziny na moje zachowanie – Maciej z klasy VI.
7.c.Wypowiedź 2
- W moim odczuciu jestem oceniona sprawiedliwie gdy ocena jest adekwatna do moich wiadomości.
RównieŜ wtedy gdy za tą samą ilość błędów co inny uczeń, otrzymuję taką samą ocenę. Wygląd,
ubiór i pochodzenie nie mogą być brane pod uwagę gdy nauczyciel chce nas sprawiedliwie ocenić –
Klaudia z klasy V.
7.d.Wypowiedź 3
- Wiem , Ŝe jestem oceniana sprawiedliwie kiedy nauczyciel uzasadni ocenę, przedstawi swoje
kryteria oceniania i wymagania. Ponadto powinien traktować wszystkich tak samo bez względu na
pochodzenie i zdolności – Ania z klasy VI.
8. Jak pracowaliśmy?
Narady, wymiany poglądów, kolejne propozycje miały miejsce podczas przerw, po zakończonych
zajęciach lekcyjnych oraz w czasie zaplanowanym na wspólne spotkanie wszystkich członków
zespołu. PoniewaŜ część nauczycieli pracuje w szkole filialnej często wymiana uwag , oraz stawianie
pytań następowało telefonicznie. MoŜliwe , Ŝe tak przyjęta formuła pracy oznacza, Ŝe zadania w
ramach zespołu nie rozkładają się równomiernie. Będzie zatem koniecznością, ustalić w przyszłości
inne formy pracy zespołu. Przesądzą o tym zarówno członkowie naszego zespołu jak równieŜ
pozostali nauczyciele naszego grona pedagogicznego, których cenne wypowiedzi zostaną
potraktowane z najwyŜszą uwagą. Często zwracaliśmy się z prośbą do koleŜanek i kolegów aby
dostarczyli nam materiały potrzebne do realizacji naszych zadań. Tej pomocy nigdy nam nie
odmówiono. A jeŜeli źle zostaliśmy zrozumiani to po kolejnych wyjaśnieniach otrzymaliśmy juŜ to o
co nam chodziło Na wniosek przewodniczącego zespołu nauczyciele składali swoje propozycje do
przygotowanej teczki . Analiza merytoryczna nad zgromadzonym materiałem miała miejsce w kaŜdą
środę. Wynikiem tych spotkań były ustalenia typu: - Marek poprawia styl - Krzysztof uzupełnia
swoje materiały o recenzję pracy uczniowskiej z nauczania zintegrowanego. - Brakuje nam jeszcze
wypowiedzi uczniów z klasy Vb – Maria, dopilnuj sprawy...
9. W jakiej fazie realizacji zadania jesteśmy? Co planujemy?
9.a. Czy zakończyliśmy realizację zadania?
Nie. Stała się rzecz bardzo waŜna. Nauczyciel bardzo często był osamotniony wobec problemów
związanych z ocenianiem. UwaŜamy , Ŝe warto zmienić ten stan rzeczy. - Powołaliśmy zespół, który
z pewnością wypracuje w przyszłości ciekawe rozwiązania . - Zebraliśmy opinie uczniów na temat
sprawiedliwego oceniania - Przekazaliśmy rodzicom informację o naszej akcji i podjętych zadaniach Zobowiązaliśmy nauczycieli wszystkich przedmiotów do przygotowania rocznego raportu o
ocenianiu - Przedstawiliśmy wypracowane wnioski z prac naszego zespołu wszystkim nauczycielom
9.b. JeŜeli "nie", to jak będziemy je kontynuować?
16
W naszym planie działań są: - ankiety dla rodziców i uczniów ( przynajmniej raz w roku szkolnym) warsztaty szkoleniowe dla wszystkich nauczycieli prowadzone przez członków zespołu pozyskiwanie informacji z poza szkoły , dotyczących zagadnień oceny szkolnej - systematyczne
wzbogacanie biblioteki szkolnej o pozycje z danego tematu ( monitorowanie rynku wydawniczego,
wskazanie na cenne pozycje wydawnicze juŜ istniejące na rynku) - analiza corocznych raportów
dotyczących oceniania w naszej szkole.
10. Jaki był (jeśli był) udział uczniów w przygotowaniu i realizacji zadania?
11. A jaki był (jeśli był) udział rodziców uczniów w przygotowaniu i realizacji zadania?
12. Co najwaŜniejszego wydarzyło się w trakcie realizacji zadania? Czego my, nauczyciele,
dowiedzieliśmy się o szkole, uczniach, procesie nauczania?
Podczas realizacji zadań związanych z akcją „Szkoła z klasą” przekonaliśmy się jak mocno
scementowany jest nasz zespół. Jaką ma gotowość do realizacji cennych zadań, ale wymagających
dodatkowego czasu?.Wiemy, Ŝe moŜemy na siebie liczyć. Przekonaliśmy się równieŜ jak waŜna jest
rola dyrektora , który potrafi zmobilizować do wysiłku na rzecz szkoły oraz rozumie normalne
potrzeby kaŜdego z nas. Ponadto nasze spostrzeŜenia pozwoliły sformułować następujące wnioski: Uczniowie chętnie podejmują ofertę, kiedy traktuje się ich powaŜnie. Jest to z pewnością waŜny
aspekt demokratyzacji Ŝycia szkolnego. - Warto podejmować nowe zadania , aby jednoczyć zespół
nauczycieli , aby świadomość wspólnego celu mogła zaowocować wspólnym sukcesem. Podejmowanie wspólnych działań zmusza do refleksji na kaŜdy temat dotyczący uczniów,
nauczycieli oraz rodziców, wymusza korektę własnych poglądów.
13. Jakie wnioski z realizacji zadania płyną dla dalszej pracy szkoły?
1.Uczniowie i rodzice często nie pamiętają, Ŝe w szkole funkcjonuje WSO . Wobec powyŜszego
naleŜałoby o tym częściej przypominać. Ponadto waŜne jest, aby kaŜde postawione przed uczniem
zadanie miało sprecyzowane w sposób czytelny dla ucznia kryterium oceny. 2.O ocenianiu moŜna
rozmawiać godzinami. WaŜne jest, aby te rozmowy mogły przynieść efekt w postaci - pełnej
informacji dla rodziców i uczniów - odpowiedzialności wszystkich za wyniki nauczania: ucznia ,
rodzica, nauczyciela
17
Zasada 3: SZKOŁA UCZY MYŚLEĆ I ROZUMIEĆ ŚWIAT
"Szkoła z klasą uczy twórczego i krytycznego myślenia, pomaga zrozumieć świat i lepiej sobie w nim
radzić"
Zadanie 3 C: Festiwal nauki
Szkoła organizuje festiwal nauki pod hasłem "Zrozumieć świat". Nauczyciele większości
przedmiotów włączają się w ten projekt i pomagają uczniom zaprezentować osiągnięcia nauki (np.
"Czego jeszcze nie wiemy o wszechświecie?", "Klonowanie - dobre czy złe"). Uczniowie mogą teŜ
pochwalić się wykonanymi przez siebie miniprojektami badawczymi ("Park miejski przy
ul. Słowackiego jako ekosystem") lub przygotować spektakle edukacyjne, np. o tematyce historycznej
("Wyprawy Krzysztofa Kolumba"). Jest to jedno z tych zadań, w których najwaŜniejsze jest
uruchomienie pomysłowości i aktywności uczniów. Festiwal ma być połączeniem prawdziwej
edukacji i dobrej zabawy. Powinien teŜ stać się wydarzeniem wychodzącym poza mury szkoły, w
którym wezmą udział rodzice, uczniowie innych szkół, przedstawiciele społeczności lokalnej
1. Dlaczego wybraliśmy to zadanie?
W związku z niesamowitym rozwojem środków medialnych, szczególnie telewizji, która zalewa
odbiorców komercjalizmem, zatraca się estetyczne wartości filmu jako sztuki. Celem festiwalu było
rozwijanie wraŜliwości uczniów poprzez kontakt z filmem i jego odbiór z dąŜnością do odkrywania
dosłownego, przenośnego i symbolicznego sensu. Zadaniem festiwalu było spotkanie ze sztuką
filmową i rozwijanie wiedzy o filmie, czyli połączenie prawdziwej edukacji i dobrej zabawy. Szkoła
posiada cyfrową kamerę wideo. W roku szkolnym 2002/2003 powstało szereg bardzo interesujących
spektakli teatralnych, które później adaptowano na widowiska zarejestrowane na taśmie
magnetowidowej. Pięć spośród nich zostało zaprezentowanych na Festiwalu Szkolnej Twórczości
Filmowej z okazji Święta Polskiej szkoły w dniu 31 maja 2003 r.
2. Osoba odpowiedzialna za przygotowanie sprawozdania - szef zespołu zadaniowego, oraz
członkowie zespołu zadaniowego imiona i nazwiska szefa i członków zespołu zadaniowego
Krystian Okręt – szef zespołu zadaniowego, nauczyciel języka polskiego, Piotr Puk – nauczyciel
języka polskiego, Maria Cwik – kierownik świetlicy szkolnej, Maryla Kuchcik – nauczycielka
kształcenia zintegrowanego.
3. Co wynikło z ankiety "Jaka jest nasza szkoła"?
Zgodnie z wynikami przeprowadzonej ankiety 94% respondentów uwaŜa, iŜ uczniowie mają w
szkole moŜliwość rozwijania własnych zainteresowań i pasji. UmoŜliwiają to nauczyciele, którzy
potrafią zainteresować uczniów dodatkowymi zajęciami i zachęcić do uczestnictwa w nich.
Realizując zadanie uczniowie pracowali w zespołach, ucząc się przy tym podziału zadań, dyskusji i
współpracy. Nauczyciele starali się eliminować wszelkie przejawy rywalizacji. To równieŜ
potwierdzają wyniki przeprowadzonej ankiety, gdzie tylko w trzech klasach (na 11 badanych) część
ankietowanych (średnio 29%) ma odmienne zdanie na ten temat. Praca nad zadaniem dała
poszczególnym uczniom moŜliwość pokazania, w czym są dobrzy, i rozwijania posiadanych
umiejętności. TakŜe ta kwestia została potwierdzona wynikami badań, gdzie tylko nieznaczna część
respondentów (12% w jednej z klas piątych i 23% w szóstej) nie potwierdza tej opinii.
4. Kiedy odbył się festiwal nauki i jaki był jego przebieg?
4.a. Czas, miejsce
18
Festiwal odbył się 31 maja 2003 r. w hali Gminnego Ośrodka Kultury i Sportu w Nędzy z okazji
Święta Polskiej Szkoły i składał się z trzech części: prezentacja przedstawień, konkurs wiedzy o
filmie i konkurs na plakat o tematyce filmowej.
4.b. Krótkie omówienie programu
Uczniowie i ich opiekunowie zaprezentowali dokonania artystyczne w zakresie realizacji spektakli
teatralnych, które w roku szkolnym 2002/2003 zostały wyróŜnione na róŜnych przeglądach i
festiwalach. Przedstawienia zostały zaadaptowane i wyreŜyserowane w konwencji teatru telewizji
oraz zarejestrowane na taśmie magnetycznej techniką wideo. Widowiska odtwarzane były za pomocą
specjalnego projektora na szerokim ekranie. Zaprezentowane przedstawienia zostały wyróŜnione
nagrodą Złotej Sosny (sosna jest elementem herbu gminy Nędza). Konkurs wiedzy o filmie
urozmaicony był pytaniami, dotyczącymi fragmentów obejrzanych wybitnych dzieł filmowych.
Wcześniej uczniowie mogli zapoznać się z klasyką filmową na zajęciach pozalekcyjnych, na których
odbywały się pokazy i dyskusje. Jury festiwalowe nagrodziło sześć spośród kilkudziesięciu plakatów
o tematyce filmowej. NaleŜy nadmienić, Ŝe uczniowie brali aktywny udział w powstawaniu spektakli
począwszy od tworzenia scenariuszy po ich realizację sceniczną.
5. Kto uczestniczył w festiwalu?
Uczestnikami festiwalu byli uczniowie i opiekujący się nimi nauczyciele, rodzice i społeczność
lokalna, która z zainteresowaniem obejrzała spektakle i konkursy.
6. Jakie prezentacje przygotowali uczniowie?
W ramach Festiwalu Szkolnej Twórczości Filmowej dzieci wspólnie z opiekunami przygotowali pięć
przedstawień, które adaptowano na sztuki w konwencji teatru telewizji. Zaprezentowano następujące
spektakle: 1.Najcenniejsze dary. Jasełka, których scenariusz powstał na podstawie opowiadania
Bruna Ferrero pt. Trzej Mędrcy i... chłopiec. Napisała go Maria Cwik. Muzykę i scenografię
opracowała Sylwia Linek. Przedstawienie zdobyło I miejsce na III Międzyszkolnym Przeglądzie
Inscenizacji BoŜonarodzeniowych w Gliwicach. Główny wykonawca, Damian Cienkus, zdobył
indywidualne wyróŜnienie za szczególną postawę aktorską na tymŜe przeglądzie. 2.Z legend
dawnego Egiptu. Adaptacja Krystiana Okręta noweli Bolesława Prusa. Przedstawienie zdobyło
wyróŜnienie II stopnia na XII Festiwalu Kultury MłodzieŜy Szkolnej w Rybniku oraz III miejsce na
III Powiatowym Festiwalu Szkolnych Zespołów Artystycznych w Raciborzu. 3.Uwielbienie. Sztuka
powstała na motywach prozy W. Gombrowicza i dramatu T. RóŜewicza. Adaptacja Krystian Okręt.
Wzięła ona udział na XIII Festiwalu Kultury MłodzieŜy Szkolnej w Czerwionce-Leszczynach. Na IV
Powiatowym Festiwalu Szkolnych Zespołów Artystycznych w Raciborzu przedstawienie zostało
uhonorowane wyróŜnieniem. Jest to sztuka utrzymana w konwencji teatru groteskowego. 4.Bojka o
Kapturku, czyli Czerwony Kapturek w dialekcie śląskim. Przedstawienie zostało zaprezentowane na
XIII Festiwalu Kultury MłodzieŜy Szkolnej w Czerwionce – Leszczynach a na IV Powiatowym
Festiwalu Szkolnych Zespołów Artystycznych w Raciborzu zdobyło II miejsce. Adaptacji sztuki wg
Marka Szołtyska dokonały Anna Neuhof i Małgorzata Kozielska. 5.The Lost Lamp (Zgubiona
lampa). Adaptacji tekstu z podręcznika języka angielskiego dokonała Małgorzata Bakota. Wydawca
podręcznika zachęca nauczycieli do udziału w konkursie na przedstawienie zarejestrowane techniką
wideo. Na festiwalu odbyła się premiera tej sztuki w języku angielskim. Nagranie zostanie wysłane
na konkurs. Ponadto uczniowie wykazali się wiedzą o sztuce filmowej podczas konkursu
filmoznawczego, który obejmował wiadomości o gatunkach filmowych, reŜyserach, aktorach,
muzyce filmowej. Zadaniem organizatorów festiwalu było, poprzez dodatkowe zajęcia, kształcenie
ich wiedzy o estetyce filmu. W ten sposób zdobywali wiedzę naukową o jednej z najpopularniejszych
dziedzin współczesnej sztuki. Prezentacja plakatów filmowych równieŜ stała się okazją do wykazania
się wiedzą o filmie przez uczniów naszej szkoły.
7. Co sądzą o festiwalu jego uczestnicy?
19
Festiwal miał na celu przede wszystkim zapoznanie uczniów z formami adaptacji literatury na inne
przekazy sztuki, głównie filmu i teatru telewizji. W tym znaczeniu spełnił on swoją rolę. Przyczynił
się w duŜym stopniu do aktywizacji uczniów w zakresie zaangaŜowania w działania twórcze
i pogłębianie wiedzy o sztuce filmowej. Tutaj kaŜdy z nas moŜe odkryć dla siebie coś nowego.
Wcześniej nie zdawałem sobie sprawy z tego, jak „gra w teatr” moŜe być wspaniałym przeŜyciem.
Braliśmy udział w wielu konkursach i to z powodzeniem – a wiadomo, Ŝe sukces cieszy, zwłaszcza
jeśli wygrywa się rywalizację z innymi szkołami – mówi Damian C. z kl. IV. Uczniowie odkryli
równieŜ inne korzyści wynikające z udziału w festiwalu, na którym mogli siebie podziwiać na
ekranie. Nie wiedziałam, Ŝe mam takie zdolności. To tak jakbym odkryła siebie na nowo. Od
września będę chodziła do gimnazjum, ale juŜ wiem, Ŝe chciałabym kontynuować swoją karierę
aktorską. Kto wie, moŜe w przyszłości będzie o mnie głośno – mówi Klaudia S. z VI klasy. TakŜe
wiele powodów do radości mają nauczyciele, zwłaszcza ci, którzy mieli swój wkład w organizację
festiwalu. Cieszy nas aktywizacja uczniów, ich chęć rozwijania zainteresowań. Młodzi aktorzy bardzo
powaŜnie traktowali swoje role i nawet spotkałem się z przypadkami, kiedy to nie musiałem
tłumaczyć im, jak mają grać. Odbyło się to na zasadzie wspólnej dyskusji .Oczywiście z racji
znajomości tematu nauczyciel pełni tu rolę jak gdyby nadrzędną, ale ze zrozumieniem wysłuchiwał
argumentów uczniów – powiedział Krystian Okręt, pomysłodawca całego przedsięwzięcia. Dyrekcja
szkoły bardzo pozytywnie oceniła festiwal. Pomagała teŜ w finansowaniu wyjazdów uczniów na
festiwale i przeglądy. Festiwal spotkał się równieŜ z uznaniem rodziców. Bardzo cieszę się, Ŝe moja
córka nie tylko dobrze się uczy, ale równieŜ bierze udział w róŜnych akcjach organizowanych przez
szkołę. ZauwaŜyłam nawet, Ŝe po powrocie ze szkoły do domu ciągle jeszcze myśli i Ŝyje tym, co
robiła w szkole. Nawet nie wystarczają jej juŜ próby na zajęciach pozalekcyjnych. Umawia się jeszcze
z koleŜankami i kolegami po południu, aby przećwiczyć pewne sceny – mówi mama Klaudii.
Reasumując, moŜna powiedzieć, Ŝe festiwal spełnił swoją zamierzoną rolę. Akcję tę będziemy chcieli
kontynuować w przyszłym roku szkolnym. W końcu dopiero nabieramy doświadczenia. Co chwilę
uczymy się czegoś nowego. Ciągle doskonalimy warsztat teatralny dzieci i wzbogacamy ich wiedzę o
filmie i teatrze. To na pewno zaowocuje.
8. Jak pracowaliśmy?
Zespół zadaniowy tworzyli nauczyciele. K. Okręt prowadzi Dziecięcy Teatr Fantasmagoria, który co
roku przygotowuje przedstawienia, które powstają wspólnie z grupą uczniów bardzo
zainteresowanych tworzeniem urozmaiconego repertuaru. Piotr Puk równieŜ prowadzi zajęcia
teatralne, przygotowując doraźne występy, prezentując je na szkolnych akademiach. M. Cwik w
trakcie swej pracy w świetlicy szkolnej przygotowuje róŜne formy teatralne, m. in. Jasełka. M.
Kuchcik zainteresowała najmłodszych, uzdolnionych plastycznie, plakatem filmowym. Została
powołana komisja festiwalowa, która oceniała widowiska i prace plastyczne. Organizatorzy spotykali
się raz w miesiącu w celu konsultacji dotychczasowych dokonań, wymieniali uwagi oraz zdawali
relację ze stanu przygotowań do festiwalu. Spotkania te zharmonizowały pracę i pomogły uniknąć
nagromadzenia obowiązków oraz niepotrzebnego stresu. Starano się pozyskiwać sponsorów.
Pozyskana, staraniem K. Okręta cyfrowa kamera wideo ze środków GKRPA jest wykorzystywana w
szkole dla celów nie tylko rejestracji Ŝycia placówki, lecz takŜe do tworzenia widowisk artystycznych,
które moŜna zaprezentować na imprezach dla szerszej publiczności. Festiwal miał charakter pokazu
publicznego, zarejestrowanych w ciągu roku szkolnego widowisk teatralnych, które zgromadzeni
rodzice i mieszkańcy mogli podziwiać i oceniać. Przedsięwzięcie cieszyło się duŜym
zainteresowaniem nie tylko uczniów, ale przede wszystkim rodziców.
9. W jakiej fazie realizacji zadania jesteśmy? Co planujemy?
9.a. Czy zakończyliśmy realizację zadania?
20
Realizacja zadania w podjętym cyklu została zakończona. Zadanie nasze jest integralną częścią
działań związanych z tradycyjnymi obchodami święta naszej szkoły. Odsłonięcie galerii najlepszych
uczniów oraz wręczenie tytułów Przyjaciel Szkoły 2003 i piernikowych serc osobom wspierającym
działalność szkoły. W tym dniu wystąpił zespół wokalno-instrumentalny, chór, zespół teatralny,
który zaprezentował Bojkę o Kapturku w dialekcie śląskim, grupa taneczna klas I-III. Uczniowie
przygotowali ekspozycję historyczną poświęconą powstaniom śląskim, wystawę śląskich strojów.
Wystawiono uczniowskie prace plastyczne, albumy prezentujące okoliczne kapliczki, słowniki
polsko- śląskie, wystawę dorobku świetlicy, wydano okolicznościowy numer gazetki szkolnej
„Powstańczyk”. Przeprowadzono konkursy sportowe i wiedzy o patronie szkoły. Nadal będziemy
zachęcać dzieci do kreatywnego uczestnictwa w tworzeniu sztuk teatralnych, które będzie się
adaptować do szkolnego teatru telewizji, który pragniemy utworzyć.
9.b. JeŜeli "nie", to jak będziemy je kontynuować?
10. Jaki był (jeśli był) udział uczniów w przygotowaniu i realizacji zadania?
Udział uczniów w realizacji zadania był zasadniczy. Oni tworzyli spektakle. Działalność Dziecięcego
Teatru Fantasmagoria jest związana z doskonaleniem umiejętności aktorskich pod okiem opiekuna.
Podobnie ma się rzecz z powstawaniem filmów wideo, które uwieczniają dokonania teatru.
11. A jaki był (jeśli był) udział rodziców uczniów w przygotowaniu i realizacji zadania?
Pan Kazimierz Kwaśniewicz, właściciel poligraficznej firmy „Baterex” był sponsorem nagród
ksiąŜkowych w konkursie wiedzy o filmie. Rodzice zachęcali organizatorów do podjęcia starań w
zakresie kształcenia filmoznawczego. Sami licznie przybyli na festiwal. Statuetki Złotej Sosny
wykonał p. Muzykant, mający uzdolnienia rzeźbiarskie.
12. Co najwaŜniejszego wydarzyło się w trakcie realizacji zadania? Czego my, nauczyciele,
dowiedzieliśmy się o szkole, uczniach, procesie nauczania?
Organizatorzy festiwalu mieli wraŜenie, Ŝe trudno jest zainteresować uczniów naszej szkoły sztuką
filmową, gdyŜ uwaŜaliśmy, Ŝe uczniowie ulegli kompletnie komercjalizacji w tym zakresie i interesuje
ich jedynie kultura masowa w prymitywnym znaczeniu. Okazało się jednak, ku naszemu zdumieniu,
Ŝe mamy w naszej szkole dzieci uzdolnionych aktorsko. W procesie nauczania naleŜy rozszerzyć
pracę w zakresie kształcenia róŜnych form teatralnych (drama, pantomima, taniec). Wykorzystywać
metodę dramy na zajęciach. Wynika dla nas waŜny wniosek, Ŝe dzieci poznają otaczający świat w
sposób bardzo uczuciowy, a wykorzystywanie form teatralnych na zajęciach pomaga przełamywać
nieśmiałość i w efekcie zrealizować ich pragnienia. Jednocześnie przygotowuje do publicznych
wystąpień w przyszłości.
13. Jakie wnioski z realizacji zadania płyną dla dalszej pracy szkoły?
1.Powinniśmy dąŜyć o stwarzanie większej ilości sytuacji, kiedy dokonania artystyczne mogą być
prezentowane na zewnątrz szkoły. 2.Powołać do Ŝycia szkolny dyskusyjny klub filmowy, w ramach
którego moŜna zorganizować następujące cykle: a)jak powstaje film ? b)film wobec filmu. Inspiracje,
c)montaŜ filmowy. Przykłady. 3.Tradycyjnie w Święto Polskiej Szkoły organizować Festiwal Szkolnej
Twórczości Filmowej. 4.DąŜyć do jak najszerszego rozpropagowania imprezy. 5.Gromadzić w
szkolnej bibliotece literaturę filmoznawczą. 6.Gromadzić w szkole wideokasety z nagraniami
wybitnych dzieł filmowych i wykorzystywać je na zajęciach edukacyjnych.
21
Zasada 4: SZKOŁA
WRAśLIWOŚCI
ROZWIJA
SPOŁECZNIE,
UCZY
"Szkoła z klasą rozwija społecznie, uwraŜliwia, uczy współpracy, działania na rzecz innych i dla
dobra wspólnego"
Zadanie 4 B: Projekty zespołowe
Nauczyciele realizują z uczniami "zespołowe projekty edukacyjne". KaŜda klasa (kaŜdy uczeń)
przynajmniej raz w semestrze uczestniczy w takim projekcie. Projekty stanowią element
pogłębionego nauczania poszczególnych przedmiotów, a równocześnie mają uczyć umiejętności
pracy w zespole nad rozbudowanym i trwającym dłuŜszy czas zadaniem (zwykle kilka tygodni),
czasem obejmującym róŜne przedmioty. Np. w projekcie "Rzeka mówi" uczniowie podzieleni na
zespoły tematyczne badają dzieje osadnictwa nad płynącą przez ich miejscowość rzeką (historia),
rośliny i zwierzęta Ŝyjące w rzecznym ekosystemie (biologia), problemy prawne i społeczne związane
z wykorzystaniem i ochroną brzegów rzeki. Uczniowie prowadzą teŜ kampanię na rzecz załoŜenia
niewielkiego parku nad rzeką.
1. Dlaczego wybraliśmy to zadanie?
Wybraliśmy to zadanie, bo jesteśmy szkoła otwartą na wszystkie dobre pomysły. Projekty zespołowe
to milowy krok w integracji społeczności szkolnej (poprawieniu relacji dziecko- nauczyciel)
i integracji ze środowiskiem lokalnym (rodzicami uczniów, mieszkańcami wioski). Nauczyciele
i uczniowie, wspólnie podjęliśmy decyzję, która pozwoli nam nie tylko wspólnie pracować na rzecz
naszej szkoły, ale takŜe bawić się i przy okazji poszerzyć naszą wiedzę i umiejętności, odkryć
drzemiące w nas pokłady energii.
2. Osoba odpowiedzialna za przygotowanie sprawozdania - szef zespołu zadaniowego, oraz
członkowie zespołu zadaniowego imiona i nazwiska szefa i członków zespołu zadaniowego
Zespół pracuje w składzie: przewodnicząca- Agnieszka Sienczak (nauczycielka w-f), Mirosława
Kuśka (wicedyrektor)- koordynator całej akcji „ Szkoła z klasą”, Małgorzata Kozielska- (katechetka),
Anna Neuhof (nauczanie zintegrowane)
3. Co wynikło z ankiety "Jaka jest nasza szkoła"?
Prawie wszyscy uczniowie odpowiedzieli, Ŝe pracują w grupach. Ale jak większość uczniów w innych
szkołach mieli na myśli prace w grupach na jednostkach lekcyjnych. Postanowiliśmy dać uczniom
okazję wzięcia udziału w długoterminowych zadaniach i sprawdzić czy będą umieli wywiązać się ze
swoich zadań. Z przeprowadzonej ankiety wśród uczniów wynika, Ŝe 70% uwaŜa, Ŝe ich dzieci w
szkole uczą się współpracy z innymi poprzez wspólne podejmowanie zadań oraz dyskusji.
Nauczyciele w tej kwestii byli jednomyślni stwierdzając, Ŝe zachęcają dzieci do podejmowania
działań, wspólnego planowania i odpowiedzialności za powierzone zadanie.
4. W jakim stopniu - realizując zadanie - zwiększyliśmy nacisk na stosowanie metody
projektów zespołowych? Co zmieniliśmy w naszej pracy?
ZałoŜyliśmy, Ŝe w realizacji naszych projektów uczestniczyć będą nie tylko uczniowie, lecz równieŜ
nauczyciele, pracownicy szkoły i rodzice jako członkowie wybranych zespołów zadaniowych.
Chcieliśmy, aby wszyscy uczniowie uczestniczyli w dobrowolnie przez siebie wybranym projekcie.
Grupy tworzyły się spontanicznie lub uczniowie podejmowali konkretne zadanie ze swoim
wychowawcą, nauczycielem przedmiotu lub opiekunem zajęć pozalekcyjnych.
22
5. Jakie projekty zespołowe zrealizowaliśmy ostatnio (lub realizujemy obecnie) na zajęciach
z róŜnych przedmiotów?
5.1. Projekt 1
5.1.a. Na lekcjach jakich przedmiotów, pod opieką których nauczycieli
Pomysłodawcą całego projektu była Mirosława Kuśka- wicedyrektor i Maria Cwik - kierownik
świetlicy szkolnej, ale opiekunów poszczególnych zadań było duŜo więcej. Odpowiedzialni za
realizację tego projektu byli takŜe Joanna Trybańska, Stanisława Mietła, Zbigniew MuŜelak,
Krzysztof Janiszewski, przewodnicząca Komitetu Rodzicielskiego – Maria Okręt oraz wszyscy
wychowawcy klas. Projekt ten realizowano we wszystkich klasach, brali udział prawie wszyscy
nauczyciele, część pracowników obsługi, rodzice. Realizowano ten projekt na zajęciach
pozalekcyjnych (popołudniowe zajęcia plastyczne dla dzieci, rodziców i nauczycieli), na zajęciach
chóru, zajęciach teatralnych, w świetlicy szkolnej, na lekcjach nauczania zintegrowanego, na zajęciach
technicznych, lekcjach wychowawczych, religii, w bibliotece.
5.1.b. Temat projektu
W oczekiwaniu na BoŜe Narodzenie
5.1.c. Krótki opis projektu
W projekcie wzięło udział około 300 uczniów, całe grono pedagogiczne naszej szkoły, pracownicy
obsługi oraz około 50 rodziców dzieci. Zadaniem naszym było zorganizowanie 7.12.2002r.
wielkiego KIERMASZU ŚWIĄTECZNEGO dla środowiska lokalnego, wystawienie Jasełek,
zorganizowanie koncertu kolęd i klasowych wigilii. Wykonaniem świątecznych wyrobów na kiermasz
zajęły się na popołudniowych zajęciach: dzieci, rodzice i nauczyciele, którzy spotykali się
systematycznie popołudniami przez cały ten okres. KaŜdy z nauczycieli ponadto indywidualnie sam
wykonywał w swoim domu wyroby na kiermasz. Pracowaliśmy cięŜko przez 3 miesiące. Uczniowie
mieli za zadanie zebrać wszystkie znane zwyczaje i obrzędy związane z okresem przedświątecznym
jak i samymi świętami. RóŜne grupy zajmowały się: gromadzeniem wróŜb, przysłów, wyszukiwaniem
wzorów dawnych ozdób świątecznych, starych przepisów na świąteczne wypieki, oraz wypiekiem
pierników na świąteczny stół, przygotowaniem świątecznej dekoracji stołu i spisaniem wszystkich
tradycyjnych wigilijnych potraw. Informacji szukano u najstarszych mieszkańców wsi, w bibliotece,
w Internecie. Realizacja tych zadań zaowocowała zorganizowaniem klasowych wigilii zgodnie z
boŜonarodzeniową tradycją, wykonaniem okolicznościowych gazetek. Uczniowie kaŜdej z klas
przygotowały i udekorowały klasową choinkę świątecznymi ozdobami samodzielnie wykonanymi
według starych ludowych zwyczajów. Najciekawsze choinki zostały wyróŜnione w szkolnym
konkursie. S.Mietła wspólnie z chętnymi dziewczynkami zajęła się haftowaniem kartek świątecznych.
Młodsze dzieci pod opieką swoich wychowawców takŜe przygotowywały kartki świąteczne do
sprzedaŜy na kiermaszu. Najładniejsze kartki wzięły udział w konkursach boŜonarodzeniowych, oraz
zostały sprzedane na aukcji. Część uczniów zajęła się zbieraniem fantów na loterię. Na zajęciach
technicznych dzieci wykonywały stajenki i figurki z modeliny. Grupa dzieci wspólnie
z Z. MuŜelakiem wyszukała kolędy i przez długi okres czasu ćwiczyła ich wykonanie, aby
zaprezentować się na wigilijnym koncercie kolęd. Występy dzieci urozmaiciły skrzypcowe popisy
nauczycieli S.Linek i Z.MuŜelaka. Kierowniczka świetlicy szkolnej przygotowała z grupą uczniów z
róŜnych klas Jasełka, które były wystawione na szkolnej wigilii i na kiermaszu a potem na konkursie
przedstawień boŜonarodzeniowych. Dekoracje i stroje przygotowała grupa manualnie uzdolnionych
uczniów. K.Okręt takŜe przygotował z grupą teatralną Fantasmagoria przedstawienie na kiermasz
świąteczny.
5.1.d. Forma prezentacji rezultatów pracy zespołu
23
Prezentacja I - Szkolna wigilia :ogłoszenie wyników konkursów (Na kartkę świąteczną,
najpiękniejszą choinkę), koncert kolęd, Jasełka, -klasowe wigilie. Prezentacja II - Zorganizowanie 7
XII 2002 roku Kiermaszu Świątecznego dla mieszkańców gminy, sprzedaŜ wyrobów świątecznych,
Jasełka, przedstawienie grupy teatralnej Fantasmagoria, aukcja kartek świątecznych, loteria fantowa,
uruchomienie kawiarenki z wypiekami i napojami.
5.1.e. Uwagi; Prosimy o uwagi na temat mocnych i słabych stron projektu
Zarówno nauczyciele, rodzice jak i dzieci chętnie uczestniczyli w realizacji tego projektu. Wspólnie
cieszyliśmy się z efektów naszej pracy. Dzieciom i rodzicom podobał się fakt, ze nauczyciele nie byli
tylko koordynatorami projektu, ale nad jego realizacją pracowali jako zwykli jego członkowie. W
przyszłym roku znowu będziemy organizowali kiermasz świąteczny. Myślimy takŜe o przygotowaniu
wspólnie z Komitetem Rodzicielskim dla mieszkańców naszej gminy innych atrakcji np. festynu
(pomysł podsunęła nam przewodnicząca komitetu rodzicielskiego- Maria Okręt).
5.2. Projekt 2
5.2.a. Na lekcjach jakich przedmiotów, pod opieką których nauczycieli
Przyroda - mgr Mirosława Teresiak, matematyka - mgr Marek Kawałko, j.niemiecki - mgr Adela
Podeszfa, lekcja wychowawcza - mgr Agnieszka Sienczak i mgr Sylwester Bobrzik (nauczyciele W-F)
5.2.b. Temat projektu
Tworzymy arboretum wokół szkoły
5.2.c. Krótki opis projektu
projekt realizowany jest przez uczniów klas V i VI. Grupy złoŜone są z uczniów jednej klasy. KaŜda
grupa wykonuje określone w harmonogramie zadanie pod kierunkiem odpowiedzialnego za kaŜdy
etap pracy nauczyciela. Prace grup przebiegają kolejno po sobie. Wykonanie tego projektu
zaplanowane jest na co najmniej cały rok szkolny, poniewaŜ efektem ma być utworzenie arboretum
wokół szkoły. Do chwili obecnej wykonane zostały zadania nr 1, 2,3, 4. Kolejne zadania
zaplanowane są na późniejszy termin. Zadanie: 1 - Klasa Vb pod kierunkiem wychowawcy,
nauczyciela wychowania fizycznego pani Agnieszki Sienczak wykonała plan terenu wokół szkoły w
skali 1:100. Uczniowie wykorzystali umiejętności zdobyte na lekcjach przyrody i matematyki,
pracowali grupami, zaznaczyli na planie wszystkie drzewa i krzewy z podziałem na iglaste i liściaste.
Zadanie: 2 - Klasa VI b pod kierunkiem nauczyciela przyrody pani Mirosławy Teresiak oznaczyła
rośliny zaznaczone na planie (nazwa gatunkowa) korzystając z kluczy do oznaczania roślin. Do
kolejnego zadania został juŜ przekazany najlepszy sprawdzony plan. Zadanie: 3 - Klasa V a pod
kierunkiem nauczyciela matematyki pana Marka Kawałko nadała numery poszczególnym gatunkom
roślin i wprowadziła te numery na plan. Zadanie: 4 - Kl. VIa pod kierunkiem nauczycieli Sylwestra
Bobrzika i Adeli Podeszfy przygotowała i przeprowadziła szkolny konkursu na zagospodarowanie
nieuŜytku przy nowo powstałej oczyszczalni ścieków, sąsiadującej z salą gimnastyczną.
5.2.d. Forma prezentacji rezultatów pracy zespołu
Prezentacja I - Wystawa prac konkursowych na zagospodarowanie nieuŜytku przy nowo powstałej
oczyszczalni ścieków, sąsiadującej z salą gimnastyczną. Mapa arboretum wywieszona na korytarzu
szkoły. Prezentacja II - Powstanie arboretum na terenie przylegającym do szkoły, które wzbogaci
program edukacyjny o Ŝywe lekcje przyrody.
5.2.e. Uwagi na temat mocnych i słabych stron projektu
Wiele trudności przysporzyło uczniom sporządzanie planu terenu, poniewaŜ pomiary naleŜało
zrobić dokładnie, a był to okres zimy. Czasami kilkakrotnie uczniowie musieli rysować plan od
24
początku. Oznaczanie roślin nie stanowiło problemu do momentu nadawania nazw gatunkowych.
Oznaczenie odmian było juŜ wielkim wyzwaniem. By, w sporządzonym finalnie arboretum nie było
błędów rzeczowych poprosiliśmy o sprawdzenie nazw roślin przez znajomego szkółkarza.
UwaŜamy, ze na tym etapie kształcenia zadania przeznaczone dla uczniów były trudne i wymagały
duŜej pomocy nauczycieli. W przyszłości musimy się postarać, aby zadania były łatwiejsze, by
uczniowie mogli wykazać się bardziej samodzielna pracą.
5.3. Projekt 3
5.3.a Na lekcjach jakich przedmiotów, pod opieką których nauczycieli
Osobą odpowiedzialną za realizację całego projektu była nauczycielka przyrody – mgr Mirosława
Teresiak.
5.3.b Temat projektu
Sprzątanie najbliŜszej okolicy
5.3.c Krótki opis projektu:
Projekt realizowany był w grupach złoŜonych z uczniów jednej klasy. KaŜda grupa wykona
określone zadanie. Wykonanie wszystkich zadań umoŜliwiło uczniom całej szkoły wzięcie udziału w
sprzątaniu okolicy. Grupy wykonywały zadania w określonej kolejności, poniewaŜ kolejnym grupom,
potrzebne były informacje uzyskane od grupy poprzedniej. Przed przekazaniem informacji następnej
grupie, naleŜało skonsultować się z nauczycielem.
Zadanie: 1
Grupę do tego zadania stanowiła kl. Vb a osobą odpowiedzialną za wykonanie zadania była Eunika.
Uczniowie zrobili plan miejscowości. Na planie zaznaczono nazwy ulic. Grupa ta po zakończeniu
sprzątania zebrała informacje ile przyczep śmieci zostało wywiezionych i tę informację zawiesiła na
gazetce.
Zadanie: 2
Na planie miejscowości naleŜało podczas zwiadu terenowego, zaznaczyć miejsca w których jest
wyjątkowo duŜo śmieci i określić w przybliŜeniu ile duŜych worków będzie potrzebnych na ich
sprzątnięcie. Zadanie to wykonywała kl. Va, a osobą odpowiedzialną był Adrian.
Zadanie: 3
Kl.VIa miała za zadanie przeprowadzenie rozmowy z pracownikami Urzędu Gminy na temat
moŜliwości zakupu worków na śmieci. Wcześniej naleŜało obliczyć ile ich potrzeba. W Urzędzie
takŜe ustalono kto będzie zbierał worki ze śmieciami. Klasa zwróciła się o pomoc takŜe do
Leśnictwa, aby Leśnictwo zorganizowało wywóz śmieci z terenów leśnych. Sporządzono wykaz ulic
z których naleŜy zebrać śmieci. W dniu sprzątania uczniowie rozdzielili worki na poszczególne klasy.
Za realizację tego zadania odpowiedzialna była Klaudia.
Zadanie: 4
Kl. VIb pod kierunkiem Ani dokonała podziału terenu objętego sprzątaniem na poszczególne klasy.
Klasy młodsze -bliŜej szkoły i mniejszy teren, starsze-dalej od szkoły i większy teren. Grupa
wykonała plan w formie gazetki i zawiesiła na korytarzu, tak, aby, wszyscy mogli się zapoznać z
terenem, który mają sprzątać. Obok zamieszczono wyraźne informacje o zasadach bezpieczeństwa w
czasie sprzątania, dacie i godzinie rozpoczęcia i zakończenia sprzątania. Ta grupa poinformowała
Urząd Gminy o której godzinie moŜna było rozpocząć transport śmieci.
25
W akcji „Sprzątanie świata 2002” wg. tego projektu wzięli udział wszyscy uczniowie szkoły.
5.3.d Efekty:
 uczniowie nauczyli się
 układania harmonogramów zadań,
 planowania i rozliczania budŜetu,
 poszukiwania sojuszników, którzy wsparliby realizację planowanych działań,
 przewidywania trudności w realizacji projektu i radzenia sobie z nimi,
 podejmowania decyzji grupowych,
 rozwiązywania problemów.
5.3.e Uwagi na temat mocnych i słabych stron projektu:
NajwaŜniejszym celem, który przyświecał nauczycielom wdraŜającym projekt było rozbudzenie
w uczniach troski o otaczające środowisko. UwaŜamy, Ŝe poprzez tak aktywny udział uczniów
w przygotowaniu akcji i samym sprzątaniu, będą oni w przyszłości przygotowani do odpowiedniej
gospodarki odpadami.
W czasie realizacji projektu oceniane były:
 staranność wykonania,
 dokładność, trafność skali,
 trafność zaznaczenia na planie,
 estetyka informacji na gazetce i rzetelność,
 terminowość wykonania.
 czy dobrze przewidziano ilość worków,
 sprawność rozdziału worków
 skuteczność przeprowadzonych rozmów,
 trafność doboru terenów dla poszczególnych klas.
ORGANIZACJA DNIA „SPRZĄTANIA ŚWIATA” W DNIU 27.09.02.
Czas sprzątania: godz.10.30”-12:30”
KaŜdy uczeń musi być zaopatrzony w rękawice ochronne, a klasa w sznurki.
Wszyscy sprzątający dostaną worki na śmieci.
KL. TEREN
OPIEKUN
Ia
W obrębie szkoły, skwery, boiska. Worki ustawiać przy ul. Leśnej.
S. Linek
II a
Centrum wsi, ul Sobieskiego do starej szkoły
B. Rerich
Ib
II b
ul. Leśna od przejazdu kolejowego, parking autobusowy, za boiskiem szkolnym
E. Skatuła
skręcić w prawo. Worki ustawiać przy ul. Leśnej.
ul. Sportową do boiska, teren boiska
Za parkingiem autobusowym, ul. Leśna, lasem w kierunku Szymocic.
- lewa strona
Za parkingiem autobusowym, ul. Leśna, lasem w kierunku Szymocic.
III b
- lewa strona
III a
M. Sienczak
A. Neuhof
D. Płaczek
26
Za parkingiem autobusowym, ul. Leśna, lasem w kierunku Szymocic.
- prawa strona
. Za parkingiem autobusowym, ul. Leśna, lasem w kierunku Szymocic.
IV b
- prawa strona
IV a
Va
Vb
Vc
Od szkoły w kierunku Leśniczówki i dalej drogą lasem
Za placem manewrowym w dzielnicy Rogol skręcić w lewo.
Za placem manewrowym w dzielnicy Rogol prosto.
VI a Od ul. Leczniczej do rozdzielni prądu lasem. Worki wynosić na ul. Leśną
VI b ul. Jana Pawła II do Roszarni
Opracowała kl.VIb
5.4 Projekt nr 4
A. Podeszfa
I. Tomiczek
K. Okręt
A. Sienczak
M. Bajak
S. Bobrzik
M. Teresiak
5.4.a Na lekcjach jakiego przedmiotu, pod opieką którego nauczyciela?
Nauczanie zintegrowane – mgr Anna Neuhof i mgr Sylwia Linek, j.polski – mgr Krystian Okręt, mgr
Iwona Tomiczek i mgr Piotr Puk, muzyka – mgr Zbigniew MuŜelak, religia – mgr Małgorzata
Kozielska, informatyka – mgr Krzysztof Janiszewski, lekcje biblioteczne – mgr Stanisława Mietła,
lekcje wychowawcze – wszyscy wychowawcy.
5.4.b Temat projektu:
Ślązoki nie gęsi – swój język mają i o swych tradycjach nie zapominają
5.4.c Krótki opis projektu:
Naszym zamierzeniem było pogłębienie świadomości bogactwa kulturowego regionu oraz
przekazanie i zachowanie w pamięci uczniów obyczajów i gwary śląskiej, czyli tego, co ginie
bezpowrotnie, czego się juŜ nigdy nie da więcej ani uchwycić, ani odtworzyć, tego, co jest częścią
śląskiej kultury i co stanowi więź z naszą ogólną kulturą polską. W projekcie wzięli udział wszyscy
uczniowie naszej szkoły. KaŜda klasa przygotowała kącik regionalny o tematyce śląskiej, który
przybliŜył naszym wychowankom obraz Ŝycia, jakie toczyło we wsi na Śląsku.
Uczniowie klas I-III uczęszczający na zajęcia kółka teatralnego wystawili spektakl w gwarze śląskiej
pt. ”Bojka o Kapturku”, na podstawie scenariusza Marka Sołtyska.
Na lekcjach uczniowie klas IV-VI dowiedzieli się, co to jest legenda i podanie. Poznali
najpopularniejsze legendy i podania polskie, poznali równieŜ legendy o powstaniu swoich
miejscowości, Nędzy i Górek Śląskich. Powstał takŜe „Słownik gwary śląskiej” na bazie materiałów
językowych zbieranych przez uczniów. W pracy tej uczestniczyli uczniowie z klas IVa, IVb i VIa,
pochodzący z Nędzy bądź z Górek Śląskich a nad przebiegiem prac czuwał nauczyciel j.polskiego
mgr Piotr Puk. Na Słownik składa się około 1000 słów. Koncepcja takiej publikacji nie była jasno
sprecyzowana uczniom – mieli oni za zadanie stworzyć słownik gwary śląskiej, wykorzystując
wszelkie dostępne informacje, materiały itp. Wiele zaleŜało tu od inwencji, wyobraźni uczniów.
Dlatego teŜ niektóre prace zaskakują swoją oryginalnością – są śląskie wiersze (traktujące o mowie),
są teŜ przysłowia i co moŜe najcenniejsze – ilustracje (wklejone obrazki, bądź rysunki) będące
opisem danego wyrazu. Zebranie poszczególnych prac i opracowanie całości, po tym, co wykonani
uczniowie, było zadaniem nieprzysparzającym większych kłopotów, a nawet dającym satysfakcję z
dobrze wykonanego zadania.
Zorganizowaliśmy takŜe cykl zajęć pt. „Po Śląsku – poczytaj mi proszę”, w czasie tych zajęć
prowadzonych przez bibliotekarkę Stanisławę Mietła, która czytała wspólnie z uczniami teksty w
gwarze śląskiej. Były to po równo podania i legendy przekazane etnografom przez mieszkańców
raciborszczyzny i opublikowane, jak i teksty z kanonu literatury światowej przełoŜone na gwarę
27
przez historyka z Rybnika pana Marka Sołtyska. Zajęcia wzbudziły duŜe zainteresowanie uczniów.
W I-semestrze przeprowadzono je w kl. IV-VI, w II-semestrze zamierzamy je kontynuować w kl. IIII.
Kolejnym wyzwaniem dla naszych uczniów był – „ I-konkurs piosenki ludowej – na śląską nutę”,
którego organizatorem był nauczyciel muzyki mgr Zbigniew MuŜelak. Uczestnicy konkursu mieli za
zadanie zaśpiewać 2 piosenki śląskie znane lub zasłyszane od mamy lub babci, oprócz prezentacji
swoich umiejętności wokalnych uczniowie mogli zaprezentować się w śląskim stroju ludowym.
Dzięki temu z szaf, strychów i komórek zostały wyciągnięte stare stroje śląskie, które dzięki temu
zostały uratowane przez zniszczeniem. KaŜda z klas wystawiła swoich przedstawicieli, w sumie
wystąpiło 110 uczestników (około 1/3 uczniów naszej szkoły), którzy zespołowo, w duetach i
indywidualnie zaśpiewali przed swoimi koleŜankami i kolegami oraz JURY, w którego skład
wchodzili: mgr Małgorzata Kozielska (religia), mgr Sylwia Linek (nauczanie zintegrowane),
Hildegarda Baron (autorka tekstów pieśni śląskich), mgr Joanna Trybańska (nauczanie
rewalidacyjne), mgr Maria Cwik (kierownik świetlicy), mgr Edyta Pala (kierownik świetlicy w
gimnazjum), dekorację przygotowała mgr Ewa Skatuła, dyplomy zaprojektowała i wykonała
mgr Agnieszka Sienczak.
Od czasu przystąpienia do projektu, uczniowie samodzielnie zbierali materiały na temat kaplic,
kapliczek i krzyŜy przydroŜnych z terenu wsi Nędza, w celu przygotowania albumu na ten temat.
Klasy I-III swoje zebrane materiały mogą przedstawić w formie plakatu o dowolnej technice.
W projekcie wzięli udział wszyscy uczniowie. Zaplanowaliśmy, Ŝe projekt trwać będzie dwa
semestry.
Etap 1.: „Kąciki Regionalne” – uczniowie w swoich klasach zakładają kąciki regionalne o Śląsku i
swojej miejscowości
Etap 2.: Teatrzyk w gwarze śląskiej – „Bojka o Kapturku”
Etap 3.: Historia naszej miejscowości – legendy i podania
Etap 4.: Słownik gwary śląskiej
Etap 5.: Po Śląsku – poczytaj mi proszę – cykl zajęć
Etap 6.: Konkurs pieśni śląskiej – uczniowie śpiewają piosenki gwarą śląską
Etap 7.: Kaplice, kapliczki i krzyŜe przydroŜne jako świadectwo tradycji chrześcijańskich w parafii
Nędza. Historia powstawania kaplic, kapliczek i krzyŜy
Efekty:
a) wszystkie dzieci poznały kulturę i tradycje śląskie
b) uczniowie w róŜnym stopniu poznali słownictwo gwarowe
c) mieli moŜliwość rozbudzenia wyobraźni i twórczego myślenia
d) rozwinęli umiejętność przekładu słowa na język ciała i gestu
e) podjęli zadania aktorskie, co przyczyniło się do odczuwania wartości emocjonalnoartystycznych
f) dzieci wzmocniły pozytywne myślenie i wiarę we własne moŜliwości
g) poznali podania i legendy w oryginalnej formie i zainteresowało się nimi
h) uczniowie rozbudzili swoją ciekawość, zainteresowało się przeszłością swoich okolic
i) dzięki znajomości legend odkryli istnienie ciekawych miejsc w okolicy
j) powstał „Słownik gwary śląskiej
k) zostały uratowane 2 stroje ludowe
l) uczniowie zainteresowali się piosenką śląską
m) rozwijali swoje umiejętności manualne
n) poznali historię i przyczyny powstania kaplic, kapliczek i krzyŜy przydroŜnych w parafii Nędza.
28
5.4.d Forma prezentacji rezultatów pracy zespołu:
Kącik regionalny o tematyce śląskiej w kaŜdej klasie.
Wystawienie sztuki „Bojka o Kapturku”
 Z okazji Dnia Babci i Dziadka
 Na festiwalu form teatralnych w Czerwionce (18 marzec.)
 Dla dzieci z przedszkola w Nędzy (kwiecień)
 W „Dniu Śląskim” w nasze szkole (maj)
 Spotkanie dla rodziców kl. I-III (maj)
Wystawa „Słowników gwary śląskiej” w bibliotece
I-konkurs pieśni ludowej – na śląską nutę
Wystawa prac o kaplicach kapliczkach i krzyŜach przydroŜnych w parafii Nędza
5.4e Uwagi na temat mocnych i słabych stron projektu:
Dzieci bardzo chętnie uczestniczyły w tym projekcie. Większość naszych uczniów zna gwarę śląską z
domu, przekonali się oni, Ŝe ma ona ogromną wartość. Zrozumieli teŜ, Ŝe to gwara śląska była
językiem, którym ich dziadkowie i babcie posługiwali się na co dzień. Ci uczniowie, którzy gwary nie
znają, mieli okazję posłuchać jej, w nieskaŜonej „czystej” formie i być moŜe część z nich zajęcia te
zachęciły do jej poznania. Wielkim zainteresowaniem cieszył się takŜe „I-konkurs pieśni ludowej –
na śląską nutę”, który z pewnością zagości wśród naszych stałych imprez organizowanych w naszej
szkole takŜe w przyszłym roku.
6.
Co
sądzą
uczniowie
o
zespołowych
projektach
edukacyjnych?
Anna K. kl. IVb – W projekcie „W oczekiwaniu na BoŜe Narodzenie” najbardziej podobało mi się,
Ŝe mogłam uczestniczyć w zajęciach plastycznych razem z moją mamą, moimi paniami
nauczycielkami i panią wicedyrektor. W domu nie miałyśmy z mamą na takie prace ochoty.
Nauczyłam się, Ŝe najlepsze prace powstają wtedy, gdy bierze w nich udział więcej niŜ jedna osoba.
Szkoda Ŝe skończył się grudzień, ale z niecierpliwością czekam na nowy rok szkolny, aby znów móc
uczestniczyć w takich zajęciach Joanna T. kl. IVb – Lubię pracować w grupie, dlatego chętnie
zgodziłam się uczestniczyć w tym projekcie. Jak większość moich koleŜanek i kolegów pracowałam
z zapałem wkładając w to co robię całe moje serce. Cieszy mnie to, Ŝe moja praca nie poszła na
marne. Za pieniądze, które zarobiliśmy na kiermaszu świątecznym zainstalowano w szkole sieć
internetową, wspólnie pracowaliśmy nad tym projektem i wspólnie będziemy korzystać z naszych
efektów pracy. Justyna P. kl. Vb – Zadanie „Tworzymy arboretum wokół szkoły” było dosyć
trudne, trzeba było poprosić o dodatkową pomoc nauczycieli. Prace musiały być wykonane
dokładnie, pomagał mi w tym Tato. Aby wykonać plan poświęciłam duŜo czasu w domu. Martina
K. kl. VIa – „Ślązoki nie gęsi – swój język mają i o swych tradycjach nie zapominają” – był to bardzo
zabawny projekt. Miałam niezły ubaw, kiedy razem z mamą, babcią układałyśmy słownik gwarowy.
Przypomniały nam się takie zabawne słowa, słowniki teraz są wystawione w bibliotece szkolnej.
Zbieranie tekstów śląskich piosenek sprawiło mi trochę kłopotu, bo nie wiele jest juŜ takich osób,
które pamięta stare śląskie piosenki. Pomogła nam w tym pewna mieszkanka z Nędzy. Nasi
dziadkowie teŜ musieli przypomnieć sobie piosenki, które juŜ dawno poszły w zapomnienie. Potem
kaŜda z klas mogła zaprezentować się w konkursie pieśni śląskiej, wszyscy występowaliśmy w
tradycyjnych strojach ludowych.
7. Jak pracowaliśmy?
Zespół zadaniowy został powołany na radzie pedagogicznej. Zespół zebrał się na naradę, gdzie
ustalił wspólnie z przedstawicielami samorządu szkolnego, jakie projekty chcielibyśmy realizować.
Na następnym spotkaniu członkowie zespołu po wcześniejszych konsultacjach z gronem
pedagogicznym i przedstawicielami uczniów opracowali opisy projektów, terminy realizacji i osoby
29
odpowiedzialne za realizacje poszczególnych zadań. Plan pracy przy realizacji projektów został
wydrukowany i wywieszony do ogólnej wiadomości. Rozmowy na temat realizacji projektów
odbywały się bardzo często w pokoju nauczycielskim. Zespół zadaniowy zbierał się w tym czasie, co
dwa tygodnie omawiając realizacje zadań.
8. W jakiej fazie realizacji zadania jesteśmy? Co planujemy?
8.a. Czy zakończyliśmy realizację zadania?
Zrealizowaliśmy projekt „ Sprzątanie świata” i „ W oczekiwaniu na BoŜe Narodzenie”. Jesteśmy w
trakcie realizacji 3 projektu „ Ślązoki nie gęsi swój język mają i o swych tradycjach nie zapominają”,
który zakończy się w drugim semestrze, oraz 4 projektu „Tworzymy arboretum wokół szkoły”.
Prace nad pierwszą częścią tego projektu przyjęte do realizacji na ten rok szkolny zakończymy
dopiero w czerwcu.
8.b. JeŜeli "nie", to jak będziemy je kontynuować?
Projekt "Ślązoki nie gęsi swój język mają i o swych tradycjach nie zapominają” - zakończy się w maju
kiedy odbędzie się w naszej szkole "Dzień śląski". „Tworzymy arboretum wokół szkoły”, prace nad
tworzeniem tego arboretum potrwają jeszcze kilka lat i mamy nadzieję, Ŝe teren zostanie mądrze
zagospodarowany, a największe korzyści z niego odniosą dzieci.
9. Jaki był (jeśli był) udział uczniów w przygotowaniu i realizacji zadania?
śeby realizacja projektów zakończyła się sukcesem konieczna była współpraca wszystkich jego
uczestników a więc takŜe uczniów. Niektóre decyzje podejmowaliśmy wspólnie z przedstawicielami
samorządu uczniowskiego (wybór projektów). Projekt „ W oczekiwaniu na BoŜe Narodzenie
realizowaliśmy wspólnie z uczniami, w pozostałych projektach nauczyciele byli koordynatorami
jedynie, a wykonawcami sami uczniowie.
10. A jaki był (jeśli był) udział rodziców uczniów w przygotowaniu i realizacji zadania?
Największy był udział rodziców w projekcie „W oczekiwaniu na BoŜe Narodzenie”. Rodzice nie
tylko pomagali swoim dzieciom w odszukiwaniu zapomnianych zwyczajów, wróŜb, wzorów ozdób,
ale teŜ sami pomagali pozostałych wykonywaniu ozdób świątecznych na kiermasz (na
zorganizowanych popołudniowych zajęciach lub pracując grupkami w swoich domach), piekli ciasta,
pomagali obsługiwać kawiarenkę. W dzień prezentacji zjawili się nie tylko, aby oglądać efekty 3
miesięcznej pracy, ale takŜe po to, aby zasilić szkolną kasę. W innych projektach udział ich był
mniejszy, ale pomagali takŜe swoim dzieciom w zbieraniu przez nich informacji, robieniu zdjęć,
wyszukiwaniu strojów ludowych, eksponatów do kącików regionalnych. Cieszy nas bardzo, Ŝe
rodzice chcą z nami współpracować, poniewaŜ obcując ze sobą tak bardzo często lepiej się
poznajemy, potrafimy ze sobą szczerze rozmawiać i łatwiejsze stają się trudne rozmowy o
wychowaniu dzieci.
11. Co najwaŜniejszego wydarzyło się w trakcie realizacji zadania? Czego my, nauczyciele,
dowiedzieliśmy się o szkole, uczniach, procesie nauczania?
Zdumiało nas zainteresowanie rodziców realizacją projektu „W oczekiwanie na BoŜe Narodzenie”.
Prezentacja projektu zgromadziła nie tylko uczniów, nauczycieli i rodziców, ale takŜe mieszkańców
naszej gminy, władze gminy i jej pracowników. WaŜnym dla nas było przypomnienie zapomnianych
juŜ słów z naszej regionalnej gwary, uratowanie od zniszczenia kilku strojów ludowych, takŜe to, Ŝe
uczniowie widzieli potrzebę upiększania naszego szkolnego środowiska i wspólnie podjęliśmy trud
zrobienia arboretum wokół szkoły. Przekonaliśmy się, Ŝe mamy w szkole wspaniałych, chętnych do
współpracy uczniów. Wiemy, Ŝe musimy o nich dbać i pomagać im się rozwijać. Dowiedzieliśmy się,
Ŝe chętnie podejmują działania, jeŜeli widzą materialne tego efekty. I zachętą nie musi być nagroda w
30
postaci dobrej oceny. Podejmują trud, jeŜeli tylko zauwaŜą, Ŝe docenia się ich wysiłek i jeŜeli
nauczyciel nie tylko wydaje polecenia, ale takŜe pracuje z nimi ramię w ramię.
12. Jakie wnioski z realizacji zadania płyną dla dalszej pracy szkoły?
Stwierdziliśmy, ze niektóre zadania sprawiały naszym uczniom wiele kłopotu, więc musimy bardziej
zastanawiać się nad dostosowaniem Zadań do moŜliwości uczniów. Powinniśmy wspólnie z całym
gronem pedagogicznym zastanowić się, w jaki sposób moŜemy uczniom wynagrodzić ich udział w
realizacji projektu i opracować jednakowe zasady np. oceniania, które byłyby adekwatnie do stopnia
trudności powierzonych im zadań. W latach następnych będziemy kontynuować realizację projektu
„Tworzymy arboretum wokół szkoły”, organizować „Kiermasz Świąteczny” oraz II-konkurs pieśni
ludowej – na śląską nutę”
31
Zasada 5: POMAGA UWIERZYĆ W SIEBIE, TWORZY DOBRY
KLIMAT
"Szkoła z klasą pomaga uczniom uwierzyć w siebie. Panuje w niej Ŝyczliwa, pełna wzajemnego
szacunku atmosfera"
Zadanie 5 E: Szkoła bez nałogów
Nauczyciele dokonują przeglądu działań profilaktycznych podejmowanych przez szkołę.
Zastanawiają się, jak skuteczniej chronić uczniów przed nałogami i uczyć zdrowego trybu Ŝycia.
Rozmawiają o tym z samymi uczniami. Sprawdzają, czy dla wszystkich jest absolutnie jasne, Ŝe w
szkole nie toleruje się papierosów, alkoholu i narkotyków. Podejmują działania odpowiednie do skali
problemu: prowadzą dodatkowe zajęcia profilaktyczne, zapraszają specjalistów, np. z poradni
psychologiczno-pedagogicznej, zachęcają uczniów, by sami zorganizowali akcję plakatową lub
kampanię w innej formie. Opracowują razem z uczniami deklarację "Nasza szkoła bez nałogów"
W tym zadaniu szczególnie poŜądany byłby udział w zespole zadaniowym uczniów
1. Dlaczego wybraliśmy to zadanie?
Pojawiające się zjawisko narastających zaburzeń i patologii zachowań dzieci i młodzieŜy, w coraz
szerszym zakresie budzi niepokój wśród nauczycieli – pedagogów. Odbiór negatywnych postaw
dziecka i jego zachowań jest postrzegany przez społeczeństwo krytycznie. Dlatego teŜ nasza szkoła
podjęła działania zmierzające do zapobiegania, zmniejszania i eliminowania tychŜe postaw. Nie ulega
więc wątpliwości, Ŝe podstawowe środowisko, w którym powinno być prowadzone owe działanie to
dom rodzinny i szkoła. Placówka szkolna jest dla ucznia niezmiernie waŜnym źródłem wiedzy,
informacji oraz wzorem kształtowania właściwych postaw. Nasza szkoła zatem moŜe stać się
podstawowym przykładem właściwego i zdrowego zachowania. Uczniowie na terenie szkoły mają
moŜliwość uczestniczenia w realizacji działań profilaktycznych, dzięki czemu otrzymują odpowiednią
wiedzę o alkoholu i tego typu środkach uzaleŜniających.
2. Osoba odpowiedzialna za przygotowanie sprawozdania - szef zespołu zadaniowego, oraz
członkowie zespołu zadaniowego imiona i nazwiska szefa i członków zespołu zadaniowego
Monika Bajak – pedagog szkolny Joanna Trybańska – pedagog specjalny Izabela Kępczyk – pedagog
specjalny Alicja Kobyłka – katecheta Sylwester Bobrzik – nauczyciel W-F
3. Co wynikło z ankiety "Jaka jest nasza szkoła"?
Na początku września 2002 roku w naszej szkole w klasach II – VI przeprowadzona została ankieta
pt. „Jaka jest nasza szkoła”. Po analizie zagadnienia nr 11 – „Zapewnić bezpieczeństwo i
Ŝyczliwość” – wniosek jest następujący: większość uczniów na terenie naszej szkoły czuje się
bezpiecznie. Nie wyklucza to oczywiście faktu, Ŝe zdarzają się sytuacje problemowe, które
rozwiązywane są na bieŜąco na terenie szkoły np. w gabinecie pedagoga i nie wymagają interwencji z
zewnątrz. Zespół zadaniowy zwrócił równieŜ uwagę na wyniki pytania nr 3 – „Rozwijać pasje i
zainteresowania” uznając to zagadnienie jako znaczące w realizacji profilaktyki na terenie naszej
placówki. Po rozpoznaniu potrzeb uczniów oraz opierając się na wynikach ankiety jako Rada
Pedagogiczna wybraliśmy realizację zadania „Szkoła bez nałogów”.
4. Jak przebiegała szkolna dyskusja na temat nałogów i tego, co szkoła moŜe zrobić, aby
lepiej przed nimi chronić uczniów?
4.a. Jak zorganizowaliśmy dyskusję?
32
Aby przedstawić przebieg szkolnej dyskusji na temat nałogów prezentujemy wypowiedź uczennicy z
klasy VI. „W czwartek, 6 marca 2003 roku do naszej szkoły przyjechał teatr „Maska”, wraz ze swoją
3 osobową ekipą. Przedstawienie opowiadało o róŜnych sposobach wywiązywania się z nałogów i
nosiło tytuł „Trudne powroty”. Sam tytuł wskazuje na to, Ŝe jeśli będziemy zaŜywać narkotyki, pić
alkohol i palić papierosy, to trudno będzie nam powrócić do normalnego Ŝycia. Będziemy więc
skazani na noszenie tego cięŜaru. Aktorki odegrały to bardzo wiarygodnie, mówiąc nam o tym, aby
nawet nie próbować z nałogami. Podczas przedstawienia aktorzy poprowadzili dyskusję z uczniami
na temat nałogów. Omówiono zagadnienia dotyczące etapów uzaleŜnienia i jego skutków. Dyskusja
została poparta przez aktorów przykładami z Ŝycia.” Zapoczątkowane przez teatr „Maska” forum
dyskusyjne przeniesione zostało na grunt klasy i omówione w dalszej części przez wychowawców
klas na godzinach wychowawczych. Uczniowie wykazali się duŜym zakresem posiadanych informacji
na temat uzaleŜnień oraz na temat zagadnienia- Jak moŜna pomóc osobie uzaleŜnionej?. Oto kilka
propozycji uczniów: 1.Rozmowa z przyjacielem, rodzicem. 2.Wyciągnięcie pomocnej dłoni do
drugiego człowieka. 3.ZaangaŜowanie osoby uzaleŜnionej w działalność społeczną. 4.Zmiana
środowiska. Uczniowie bardzo chętnie uczestniczyli w zajęciach oraz w przeprowadzonym
doświadczeniu. Doświadczenie dotyczyło moŜliwości samodzielnego wyrwania się z nałogu w
określonych jego fazach. Jak widać do dyskusji zostali włączeni wszyscy uczniowie pod nadzorem
nauczycieli.
4.b. Propozycje działań zgłoszone przez nauczycieli i uczniów
Działalność szkoły w zakresie realizacji zadania „Szkoła bez nałogów” skupia się na: - profilaktyce
uzaleŜnień; - organizowanie konkursów tematycznych; - organizowanie spotkań ze specjalistami, np.
psycholog, pracownik policji, itp.; - promocji zdrowego stylu Ŝycia; - nauce zachowań asertywnych; organizacji alternatywnych form spędzania czasu wolnego przez uczniów; - doskonalenia kadry
pedagogicznej; - samodoskonalenia –analiza fachowej literatury.
5. Deklaracja "Nasza szkoła bez nałogów"
5.a. Jak powstała?
Deklaracja „ Nasza szkoła bez nałogów” została opracowana przez pedagoga szkolnego mgr
Monikę Bajak przy współudziale Samorządu Uczniowskiego. Uczennice S.U. zaproponowały
główne treści deklaracji, które opierały się na prowadzonych w naszej szkole działaniach
profilaktycznych.
5.b. Kto ją przygotowywał?
Deklarację przygotowały uczennice kl.VIa Klaudia Stabik, Martina KałuŜa pod opieką mgr Moniki
Bajak.
5.c. NajwaŜniejsze treści
„ Jak wiadomo, w naszej szkole mówi się o sposobach zwalczania nałogów, takich jak: palenie
papierosów, picie alkoholu i branie narkotyków. Na terenie naszej szkoły nie tolerujemy palenia
papierosów, picia alkoholu czy brania narkotyków. śeby przestać popadać w nałogi potrzebna jest
nam silna wola oraz wsparcie ze strony kolegów. Jeśli mamy jakieś problemy to moŜemy liczyć na
pomoc nauczyciela czy pedagoga. Według nas szkoła bez nałogów to szkoła, w której moŜemy czuć
się bezpiecznie a taką jest właśnie nasza szkoła.”
5.d. W jaki sposób została rozpowszechniona w szkole?
Deklaracja została załączona jako dokument szkolny. Ponadto znalazła swoje miejsce na korytarzu
szkolnym , gdzie uczniowie mogą zapoznawać się z głównymi jej treściami. DEKLARACJA
SZKOŁY PODSTAWOWEJ im. POWSTAŃCÓW ŚLĄSKICH W NĘDZY „SZKOŁA BEZ
33
NAŁOGÓW” 1.Wszystkie dzieci i młodzieŜ maja prawo do wzrastania w środowisku chronionym
przed negatywnymi konsekwencjami picia alkoholu , palenia papierosów i uŜywania narkotyków .
Takim środowiskiem jest nasza szkoła. 2.Nasza Szkoła jest miejscem, w którym nauczyciele
podejmują wiele działań profilaktycznych . 3.Prowadzone są zajęcia profilaktyczno – edukacyjne,
które mają za zadanie uchronić ucznia przed konsekwencjami jakie niesie za sobą uŜywanie środków
uzaleŜniających takich jak: - kłopoty z uczeniem się , - z zapamiętywaniem , - opóźnienie rozwoju
emocjonalnego dziecka , - wagarowanie . 4.Nasza szkoła chroni ucznia przed bezpośrednim
kontaktem ze środkami uzaleŜniającymi . 5.Szkoła kieruje się zasadą „śyj zdrowo, ucz się rzeczy
mądrych a omijaj uzaleŜnienia”. 6.W zakresie podejmowanych działań profilaktycznych nasza szkoła
uczy ucznia podejmowania decyzji , ponoszenia konsekwencji i odpowiedzialności . 7.Nasza szkoła
wspomaga rozwój zachowań asertywnych ucznia ; umiejętności odmawiania . 8.Nasza szkoła mówi
nałogom N I E
6. Jakie inne działania profilaktyczne podjęliśmy?
6.1.Działanie 1
6.1.a. Czego dotyczyło działanie (alkohol, papierosy, narkotyki)?
Palenie. NajwaŜniejsze elementy edukacji dzieci i młodzieŜy w temacie – palenie tytoniu, to
kształtowanie umiejętności podejmowania decyzji o niepaleniu, instruowanie jak przeciwstawiać się
presji rówieśników nakłaniających do palenia, nauka o skutkach palenia. Sama informacja na temat
palenia to za mało aby zapobiec nałogowi. Niestety młodzi ludzie sięgają po papierosy, pomimo
tego, Ŝe zdają sobie sprawę jakie niebezpieczeństwo niesie ze sobą ten zgubny nałóg.
6.1.b. Kto organizował, kto się angaŜował?
Na terenie szkoły dnia 28.02.03 została przeprowadzona autorska akcja profilaktyczna pt. „Zielony
listek”. Zorganizowana została ona przez zespół zadaniowy, w którego skład wchodzą: Monika
Bajak – pedagog Joanna Trybańska – pedagog specjalny Izabela Kępczyk – pedagog specjalny Alicja
Kobyłka – katecheta Sylwester Bobrzik – nauczyciel W-F Do realizacji akcji zostali zaangaŜowani
nauczyciele klas IV i VI.
6.1.c. Krótki opis
Dnia 28.02.03 w naszej szkole została zorganizowana całodniowa akcja profilaktyczna pt. „Zielony
listek”. Nauczyciele poszczególnych przedmiotów realizowali lekcje tematyczne według
przygotowanych wcześniej konspektów. Podajemy przykład konspektu z języka polskiego. JĘZYK
POLSKI ,TEMAT: ROZSZYFROWANIE REKLAM CEL: POZNANIE ODDZIAŁYWANIA
REKLAM. PRZYPOMNIENIE WIEDZY NA TEMAT PROFILAKTYKI PALENIA. 1.WSTĘP:
Rozpoczynamy lekcję od podania tematu. Na dzisiejszej lekcji będziemy rozmawiać o reklamach, o
tym jak one oddziałują na nas – ich odbiorców. Prosimy uczniów, aby podali przykłady pamiętanych
reklam; moŜna zapisać na tablicy wymienione reklamy, oddzielając lub szczególnie zaznaczając te,
które dotyczą zdrowia, np. które mu szkodzą, lub które mu sprzyjają. Czas: 5 min. 2.Następnie
komentujemy mówiąc, Ŝe reklamach nie zawsze proponowane są rzeczy, produkty dobre dla nas,
naszego zdrowia, w reklamach chodzi o interes producentów i sprzedawców, a nie o dobro tych,
którzy mają produkt kupić. Kto nie rozumie zasad działania reklam jest mniej odporny na ich wpływ
i łatwo moŜe im ulec, nawet wbrew sobie czy swoim potrzebom. Zaproponuj uczniom, aby
wypowiedzieli się czy zdarzyła im się taka sytuacja, Ŝe kupili coś wbrew swojej woli, potrzebie, itp.
Czas: 5 min. 3.Podziel klasę na kilka grup według uznania. Zadaniem kaŜdej grupy jest wybranie
jednej reklamy, która najbardziej wszystkim (lub większości) podobała się i przedstawienie jej
pozostałym uczniom w wybranej formie (scenka lub kalambur). Pozostałe osoby z innych grup
analizują kaŜdą z przedstawionych reklam odpowiadając dlaczego przykuwa uwagę, co jest
34
charakterystyczne. Czas: 10 min. 4.Przygotowanie przez uczniów słownych antyreklam dotyczących
palenia. Prezentacja przez poszczególnych uczniów i wyłonienie najciekawszej antyreklamy. Czas: 10
min. 5.Rozdaj uczniom puste kartki i poproś, aby po chwili namysłu napisali list do bliskiej osoby
prosząc lub wręcz Ŝądając, aby przestały palić. Zwróć uwagę na wykorzystanie zdobytych do tej pory
wiadomości. Czas: 10 min. 6.Podsumowanie zajęć. Zespół zadaniowy przygotował równieŜ gazetkę
tematyczną pt. „Palisz. Płacisz. Płuca tracisz”. Gazetka ta była dostosowana do poziomu uczniów w
klasach I – VI. Umieszczono ją na dolnym korytarzu naszej szkoły tak aby była widoczna zarówno
dla dzieci jak i innych osób odwiedzających naszą szkołę. Wcześniej ogłoszony został równieŜ
konkurs plastyczny pt. „śyj zdrowo”, który został rozstrzygnięty w dniu akcji.
6.2.Działanie 2
6.2.a. Czego dotyczyło działanie (alkohol, papierosy, narkotyki)?
WaŜnym elementem procesu edukacji uczniów jest uświadomienie im jak niebezpieczne jest picie
alkoholu i uŜywanie innych środków o działaniu podobnym do działania alkoholu. Istotne jest takie
ukazanie moŜliwości, które mogą powstrzymać młodego człowieka od sięgania po tego typu środki.
W skutecznym zwalczaniu alkoholizmu musi brać udział całe społeczeństwo, a więc rodzice, sami
uczniowie i szkoła. Działanie szkoły dotyczy przeprowadzenia akcji profilaktycznych mających na
celu uchronienie i zniechęcenie uczniów do sięgania po alkohol.
6.2.b. Kto organizował, kto się angaŜował?
Wychowawcy klas IV – VI.
6.2.c. Krótki opis
Prowadzono zajęcia profilaktyczno-edukacyjne na godzinach wychowawczych. Korzystano z
materiałów przygotowanych przez Fundację im. Stefana Batorego w Warszawie. Nauczyciele
przekazywali uczniom wiadomości dotyczące zgubnych skutków spoŜywania alkoholu. Uczniowie
dowiedzieli się: - Ŝe zaŜywanie alkoholu w młodym wieku jest szczególnie niebezpieczne; - Ŝe
przepisy dotyczące sprzedaŜy i spoŜywania alkoholu i innych środków stworzone zostały po to, by
chronić ludzi przed złymi skutkami uŜywania takich substancji; - na czym polega uzaleŜnienie i jak
ono wpływa na osobę pijącą oraz jaki wpływ wywiera na rodzinę tej osoby; - dlaczego alkohol
przeszkadza w wykonywaniu zadań intelektualnych i pracy fizycznej; - w jaki sposób moŜe sprzyjać
popularyzowanie alkoholu w reklamie; - eksperymentowanie z piciem alkoholu jest bardzo
ryzykowne; - jak alkohol wpływa na organizm człowieka.
7. Jak uczniowie przyjęli działania profilaktyczne?
Oto opinie uczniów naszej szkoły „Nasi uczniowie przyjmują działania profilaktyczne bardzo
powaŜnie i biorą je sobie do serca. Wiedzą, Ŝe narkotyki to bardzo powaŜny problem i starają się ich
unikać. Niedawno w naszej szkole odbyła się akcja pt. „Zielony listek”, która dotyczyła niepalenia
papierosów. W ramach akcji odbył się konkurs, który miał za zadanie opisać temat „śyj zdrowo”. W
konkursie uczestniczyło bardzo duŜo osób a prace były bardzo ładne. Nauczyciele tego dnia
przygotowali specjalny program, który miał na uwadze temat „Nie pal”. Tydzień później w naszej
szkole odbyło się przedstawienie o sposobach zwalczania nałogów pt. „Trudne powroty”. Zadanie
uczniów było wypowiedzenie się na temat walki z nałogami. Ponadto uczniowie wykazywali się
równieŜ swoją znajomością na temat zwalczania nałogów”. wypowiedź uczennicy kl.VI Klaudii
Stabik „ Działania profilaktyczne to bardzo dobry pomysł bo chronią nas przed nałogami
Dostarczają uczniom podstawowych informacji na temat szkodliwości picia alkoholu, palenia
papierosów i brania narkotyków. Z poprowadzonych w szkole zajęć profilaktycznych wynika bardzo
dobry morał - Ŝe narkotyki, alkohol i papierosy wcale nie są potrzebne do zaprzyjaźnienia się.”
wypowiedź uczennicy kl.V Kamili Pławeckiej „UwaŜam, Ŝe informacje na temat nałogów są waŜne i
35
zajęcia na ten temat musza być prowadzone w szkole. Ale niektórzy uczniowie nie słuchają
nauczyciela , nie liczą się z jego zdaniem i wtedy często ponoszą konsekwencje” wypowiedź
uczennicy kl.V Anety Wolny
8. Jak pracowaliśmy?
Praca całego zespołu zadaniowego przebiegała w harmonijnej zgodzie z zaplanowanym projektem.
Następowała wymiana informacji pomiędzy poszczególnymi członkami zespołu. Praca przebiegała
bez zastrzeŜeń. Do realizacji zadań zostali włączeni pozostali nauczyciele naszej szkoły, samorząd
uczniowski oraz sami uczniowie. Terminarz i tematyka spotkań zespołu zadaniowego 5E 9.09 2002
przygotowanie projektu zadaniowego „Szkoła bez nałogów” załoŜenie: prowadzenie działalności
profilaktycznej 16.09.2002 zatwierdzenie przez panią dyrektor zadań do realizacji 18.11.2002
omówienie z zespołem przeprowadzenia Międzynarodowego Dnia AIDS 25.11.2002 przegląd
materiałów pomocniczych, uzgodnienie terminu realizacji oraz zakresu tematycznego (przekazanie
materiałów nauczycielom) ; przygotowanie gazetki tematycznej 2.12.2002 nadzorowanie i pomoc
nauczycielom w realizacji Międzynarodowego Dnia Aids 15.01.2003 opracowanie materiałów
dotyczących asertywności 24.02.2003 przygotowanie szkolnej gazetki informacyjnej na temat akcji
„Zielony listek”; akcja z zakresu profilaktyki nikotynowej 28.02.2003 przeprowadzenie akcji „Zielony
listek” 03.03.2003 uzgodnienie z teatrem „Maska” realizacji forum dyskusyjnego z uczniami.
10.03.2003 opracowanie w grupie tekstu do sprawozdanie "Szkoła bez nałogów" Następne terminy
spotkań uzgadniane na bieŜąco.
9. W jakiej fazie realizacji zadania jesteśmy? Co planujemy?
9.a. Czy zakończyliśmy realizację zadania?
ASERTYWNOŚĆ Wprowadzenie pojęcia asertywność i zasad kierowania się nią. Akcja pt. „Zielony
listek” 1.Przygotowanie informacyjnej gazetki szkolnej o przebiegu akcji. 2.Przygotowanie
tematycznych gazetek klasowych. 3.Przeprowadzenie ankiety dotyczącej palenia papierosów.
4.Przeprowadzenie cyklu zajęć edukacyjnych dotyczących negatywnego wpływu palenia tytoniu na
organizm człowieka. 5.Przeprowadzenie konkursu plastycznego i literackiego (napisanie apelu o
niepalenie papierosów). Program profilaktyczny z zakresu profilaktyki alkoholowej pt. „Parasol”
1.Przygotowanie informacyjnej gazetki szkolnej dotyczącej zapobiegania picia alkoholu.
2.Przygotowanie tematycznych gazetek klasowych. 3.Przeprowadzenie ankiety dotyczącej zdrowego
stylu Ŝycia. 4.Prowadzenie cyklu zajęć edukacyjnych dotyczących negatywnego wpływu alkoholu na
organizm człowieka. Samodzielnie przygotowane opracowania przez uczniów. 5.Konkurs plastyczny
o tematyce „śyj zdrowo” i literackiego (napisanie petycji)
9.b. JeŜeli "nie", to jak będziemy je kontynuować?
XII/2002, I/2003, II/2003 – zrealizowano zadania z projektu V/2003, VI/2003 – do realizacji
autorski program pt. „Parasol” oraz dodatkowe zadania
10. Jaki był (jeśli był) udział uczniów w przygotowaniu i realizacji zadania?
Przed przystąpieniem do realizacji zadania uczniowie zostali poinformowani o programie „Szkoła z
klasą”. Uczniowie brali czynny udział w lekcjach, których tematyka dotyczyła profilaktyki uzaleŜnień.
Sami zgłaszali pytania, chcieli wiedzieć więcej na temat skutków, jakie niesie ze sobą picie alkoholu,
palenie papierosów, branie narkotyków. Przy okazji zgłaszali pomysły zachowań alternatywnych,
które nie szkodzą- a wręcz sprzyjają zdrowiu. Uczniowie bardzo chętnie uczestniczyli we wszystkich
formach organizowanych w ramach tego zadania. Na konkursy plastyczne złoŜono całe mnóstwo
prac – róŜnej wielkości , tworzonych róŜnymi technikami, które były robione indywidualnie jak
i zespołowo.
36
11. A jaki był (jeśli był) udział rodziców uczniów w przygotowaniu i realizacji zadania?
Rodzice uczestniczyli w spotkaniach z wychowawcami klas i z pedagogiem szkolnym. W trakcie tych
spotkań wychowawcy prowadzili pedagogizację , przekazywali cenne wskazówki dotyczące opieki ,
nadzoru i profilaktyki.
12. Co najwaŜniejszego wydarzyło się w trakcie realizacji zadania? Czego my, nauczyciele,
dowiedzieliśmy się o szkole, uczniach, procesie nauczania?
NajwaŜniejszą rzeczą w realizacji zadania "Szkoły bez nałogów" było zakorzenienie w świadomości
uczniów pozytywnych wzorców i postaw zachowań . Uczniowie nabyli umiejętności asertywne
natomiast nauczyciele mieli moŜliwość wymiany poglądów i rozeznania sytuacji rodzinnej ucznia.
13. Jakie wnioski z realizacji zadania płyną dla dalszej pracy szkoły?
1.Profilaktyka stanowi nieodłączny element w wychowaniu i kształtowaniu postaw dzieci i
młodzieŜy. 2.Wczesne zdiagnozowanie problemu pozwala na zmniejszenie zjawiska zagroŜenia
patologią. 3.Współpraca z domem rodzinnym jest nieodzowną częścią procesu profilaktyki. 4.Kadra
pedagogiczna udziela informacji, poradnictwa i pomocy w rozwiązywaniu problemów uczniów.
37
Zasada 6: SZKOŁA PRZYGOTOWUJE DO PRZYSZŁOŚCI
"Szkoła z klasą przygotowuje do Ŝycia w nowoczesnym świecie. Uczy języków obcych, posługiwania
się komputerem i internetem, wprowadza w świat kultury"
Zadanie 6 C: Więcej kultury
Nauczyciele zastanawiają się, w jakim stopniu ich szkoła zapoznaje uczniów z polskim i światowym
dziedzictwem kulturowym i zachęca do uczestnictwa w kulturze. We współpracy z uczniami
opracowują program działań, które mają ułatwić pełniejszy kontakt z kulturą i wspierać twórczość
własną uczniów. W grę wchodzi zarówno pogłębienie edukacji kulturalnej na lekcjach wybranych
przedmiotów i zajęciach pozalekcyjnych, jak i wyjazdy do teatru, kina, na wystawy, do muzeów.
Szkoła moŜe teŜ zorganizować festiwal "Więcej kultury", podczas którego uczniowie zaprezentują
swoje dokonania plastyczne, literackie, muzyczne, wystąpi szkolny teatr czy chór. MoŜna takŜe
zaproponować uczniom stworzenie na wybranych lekcjach "Kanonu kulturalnego nastolatka", czyli
zestawienie najwaŜniejszych lektur, twórców, cytatów, dzieł muzycznych, obrazów itp. (np. po
dziesięć w kaŜdej kategorii), a takŜe realizację takich projektów jak "Ślady przeszłości - uczniowie
adoptują zabytki'
1. Dlaczego wybraliśmy to zadanie?
Do naszej szkoły chodzą dzieci z dwóch miejscowości: Nędzy i Górek Śląskich. Dzieci z Górek Śl.
do klasy trzeciej mogą uczyć się w filii szkoły w Górkach, od klasy czwartej dowoŜone są do Nędzy.
Obydwie miejscowości to niewielkie wsie, oddalone od miast, w którym działają teatry o
kilkadziesiąt, a od miast z kinami o kilkanaście kilometrów. Nie ma u nas domu kultury z
prawdziwego zdarzenia, działa jedynie świetlica gminna. Nie ma księgarni. Dzieci nie mają łatwego
dostępu do kultury. Z rozmów z rodzicami i dziećmi wynika, Ŝe tylko niewielki procent bywa w
kinach, bardzo mało w teatrze, o muzeach nie wspominając. Często barierą nie do przebycia są
finanse. Dla wielu naszych uczniów jedyną okazją do spotkania z kulturą są imprezy organizowane
przez szkołę.
2. Osoba odpowiedzialna za przygotowanie sprawozdania - szef zespołu zadaniowego, oraz
członkowie zespołu zadaniowego imiona i nazwiska szefa i członków zespołu zadaniowego
Stanisława Mietła – nauczycielka – bibliotekarz (szef zespołu) Zbigniew MuŜelak – nauczyciel
muzyki Adela Podeszfa – nauczycielka języka niemieckiego Mirosława Teresiak – nauczycielka
przyrody
3. Co wynikło z ankiety "Jaka jest nasza szkoła"?
śadne z pytań ankiety nie dotyczy bezpośrednio tego pytania.
4. Jakie działania podjęliśmy, by ułatwić uczniom kontakt z kulturą?
4.1. Wizyta/wycieczka 1
4.1.a. Cel
Celem wycieczki było zapoznanie uczniów z wybitnymi dziełami sztuki polskiej i zagranicznej.
Uczniowie mieli zwiedzić budynek Rotundy gdzie wyeksponowano Panoramę Racławicką, dzieło
sztuki plastyczno-inscenizatorskiej namalowane przez Jana Stykę i Wojciecha Kossaka. Dzieci miały
zapoznać się z historią obrazu. Tę tematykę poprzedziła przed wycieczką ciekawa lekcja historii.
Kontynuacją edukacji kulturalnej miało być zwiedzenie wystaw w Muzeum Narodowym i
zapoznanie się ze zmianami, jakie następowały w malarstwie polskim na przestrzeni wieków.
38
Kolejnym celem było zwiedzenie Katedry św. Jana Chrzciciela - pierwszej świątyni biskupstwa
śląskiego, utworzonego przez Bolesława Chrobrego w 1000r., gdzie uczniowie mieli okazję
podziwiać duŜy zespół rzeźb gotyckich i barokowych, ciekawe witraŜe i największe w Polsce organy
XX wieczne. Oprócz celów związanych z kulturą, chcieliśmy, aby uczniowie poznali bogactwo fauny
wrocławskiego Zoo oraz Florę Ogrodu Botanicznego.
4.1.b. Uczestnicy
Uczestnikami wycieczki byli uczniowie klas szóstych, a opiekunami ich wychowawcy: Sylwester
Bobrzik -nauczyciel wychowania fizycznego, Mirosława Teresiak- nauczyciel przyrody oraz
nauczycielka katechetka - Małgorzata Kozielska.
4.1.c. Organizator
Organizatorem wycieczki była Mirosława Teresiak.
4.1.d. Przebieg
Wycieczka rozpoczęła się od zwiedzenia Muzeum Narodowego, gdzie uczniowie obejrzeli wystawy
stałe: Galerię Sztuki Śląskiej, Galerię Malarstwa Obcego, ozdobną broń myśliwską z XVI-XVIII w.,
a takŜe szkło artystyczne na wystawie Współczesnej Ceramiki. W następnej kolejności zwiedzili
budynek Rotundy, gdzie podziwiali dzieło sztuki - „Panorama Racławicka”, namalowane przez Jana
Stykę i Wojciecha Kossaka. Poznali historię obrazu. MłodzieŜ w tym wieku z reguły mało interesuje
się sztuką, jednak po twarzach uczniów widać było, Ŝe dzieło to zrobiło na nich ogromne wraŜenie.
Piechotą przeszliśmy na Ostrów Tumski, który jest charakterystycznym, pełnym zabytków miejscem
Wrocławia, aby zwiedzić Katedrę. Dzieci w skupieniu podziwiały wspaniałe rzeźby i witraŜe.
Uczniowie zwiedzili Ogród Botaniczny wraz z Palmiarnią, w którym poznawali rośliny pochodzące z
innych stref klimatycznych. Następnie przejechaliśmy do Ogrodu Zoologicznego. Tu zafascynowały
uczniów potęŜne drapieŜniki oraz węŜe. Po przyjeździe, w szkole uczniowie na lekcjach techniki
namalowali w grupach „Panoramę szkoły”. W pracowni przyrodniczej wykonali gazetki ścienne o
wrocławskim ZOO i Ogrodzie Botanicznym.
4.2. Wizyta/wycieczka 2
4.2.a. Cel
Celem wycieczki było propagowanie wśród dzieci zdrowego i aktywnego sposobu spędzania
wolnego czasu oraz kształcenie szacunku dla historii i obyczajów naszego narodu. Uczniowie klas
czwartych postanowili w tym celu spędzić 2 godziny na aktywnym wypoczynku w Aquaparku w
Tarnowskich Górach i odwiedzić Muzeum Chleba w Bytomiu-Radzionkowie.
4.2.b. Uczestnicy
Uczestnikami wycieczki byli uczniowie klas czwartych: a i b wraz z nauczycielami-wychowawcami:
panem Piotrem Pukiem – naucz. j. polskiego, panią mgr Adelą Podeszfą – naucz. j. niemieckiego
oraz panią mgr Agnieszką Sienczak – naucz. wychowania fizycznego.
4.2.c. Organizator
Organizatorem wycieczki była mgr Adela Podeszfa.
4.2.d. Przebieg
Wycieczka odbyła się 11 kwietnia 2003. Rozpoczęła się o godzinie 800 rano od przejazdu autokarem
do Tarnowskich Gór. W Aquaparku dzieci miały okazję skorzystać z zespołu nowoczesnych
basenów. Zajęcie znalazło tu kaŜde dziecko: te, które posiadły juŜ umiejętność pływania mogły
popływać, przetestować swoją odwagę w zetknięciu ze sztuczną morską falą czy teŜ spróbować się w
39
ślizgu w rurze wodnej. Te „niepływające” teŜ miały sporo frajdy, poniewaŜ Aquapark proponuje
równieŜ im formy zdrowego wypoczynku w basenie, pod okiem instruktorów i ratowników.
Uczniowie spędzili tu bardzo aktywnie 2 godziny. Po atrakcjach Aquaparku przyszła kolej na
Muzeum Chleba, które znajduje się w niewielkiej odległości od Tarnowskich Gór. Z wielkim
zainteresowaniem zwiedzili muzeum, które powstało, jak to powiedział załoŜyciel, „z potrzeby serca
i z szacunku dla historii”. Zgromadzono w nim eksponaty, które słuŜyły przez lata do wypieku
chleba i wszystko, co o szacunku do chleba świadczy. Dzieci miały okazję własnoręcznie upiec sobie
chleb i świeŜutki, jeszcze ciepły, ze smakiem zjeść. Wyszły z tego muzeum ze świadomością, Ŝe
spośród najprzedniejszych wypieków nasz tradycyjny polski chleb nie ma sobie równego. W drodze
powrotnej ułoŜyły nawet czterowiersz: „Z Nędzy tu jedziemy I chleb upieczemy. Potem pięknie
dziękujemy I następnych tam poślemy”.
5. Jakie projekty związane z edukacją kulturalną są realizowane w szkole?
5.1. Inicjatywa 1
5.1.a. Cel
Umiejętność odpowiedniego, kulturalnego zachowania się w róŜnych sytuacjach, wiedza o tym jak
estetycznie i zgodnie z obowiązującymi normami czy modami kształtować swoje otoczenie to teŜ
waŜne elementy edukacji kulturalnej. Naszym celem było kształtowanie i promowanie nawyków
kulturalnego zachowania się, przybliŜanie uczniom zasad savoir-vivre’u, jak teŜ nauka
odpowiedniego i pięknego aranŜowania stołów na róŜne okazje czy artystycznego układania
bukietów.
5.1.b. Uczestnicy
Uczniowie klas IV – VI, nauczyciele, wychowawcy.
5.1.c. Organizator
Uczniowie klas szóstych – członkowie samorządu szkolnego pod opieką nauczyciela techniki
Krzysztofa Janiszewskiego i bibliotekarki, Stanisławy Mietły. W przygotowania włączyli się wszyscy
wychowawcy klas IV-VI, wychowawczyni świetlicy Maria Cwik, pedagog szkolny Monika Bajak oraz
rodzice.
5.1.d. Przebieg
Przygotowania trwały juŜ od października. Na lekcjach wychowawczych i zajęciach świetlicowych
poruszano problemy kulturalnego zachowania się na co dzień, w świetlicy zorganizowano zajęcia
uczące róŜnych sposobów składania serwetek, o właściwych sposobach nakrywania stołu dzieci
dowiadywały się na lekcjach techniki. 10 kwietnia samorząd przeprowadził plebiscyt na „Najmilszą
dziewczynę” i „DŜentelmena szkoły” w kategorii klas I-III i IV-VI. Wśród najmłodszych uczniów
najmilszą dziewczynką okazała się Natalia Ptok z kl. IIb, wśród chłopców najwięcej głosów
otrzymał Paweł Mainka z IIa. W klasach starszych tryumfowała Ania Garbas z kl.VIa i Karol Musioł
z kl.Va. 25 kwietnia miała miejsce prezentacja stołów nakrytych na róŜne okazje. Zespoły liczące
po3-4 osoby przygotowały 21 pięknie zaaranŜowanych stołów. Najwięcej było stołów ubranych
„wielkanocnie”, był teŜ stół nakryty do kolacji zaręczynowej, do obiadu czy śniadania. Komisja
wybrała 5 stołów, które moŜna było oglądać przez kilka dni w holu szkoły na I piętrze. Twórcami
wyróŜnionych „prac” byli: Marlena Wydra, Joanna Kostrzewska, Aneta Wolny i Kamila Pławecka z
Vc, Ariel Swaczyna i Mateusz Pastuszek z Vb, Aneta Magnowska, Joanna i Aleksandra Gembalczyk
oraz Aneta Gwóźdź z IVa, Kamila Krawiec, Kasia Krumpietz i Karolina Nowotny z VIb, Sylwia
Bether, Karolina Borowska i Joanna Gałeczka z Va. Wystawa artystycznie ułoŜonych bukietów
40
odbędzie się w czerwcu, na razie zainteresowani studiują pod okiem p. M. Cwik w świetlicy
wydawnictwa poświęcone tej tematyce.
5.2. Inicjatywa 2
5.2.a. Cel
Dzień Europejski jest podsumowaniem działań podjętych w celu przybliŜenia uczniom kultury
krajów, które juŜ wchodzą w skład Unii Europejskiej. Uczniowie mają moŜliwość dokładnego
poznania i zaprezentowania jednego państwa, jego geografii i kultury oraz poznania pozostałych
państw przez obserwację prezentacji przygotowanych przez kolegów z innych klas.
5.2.b. Uczestnicy
Wszyscy uczniowie, nauczyciele oraz wspomagający rodzice.
5.2.c. Organizator
Adela Podeszfa – nauczycielka języka niemieckiego, Brygida Szczepanik – dyrektor szkoły,
prowadząca szkolny Klub Europejski.
5.2.d. Przebieg
Była to jednodniowa impreza, do której przygotowania trwały juŜ od lutego. Na lekcjach muzyki
dzieci uczyły się hymnu Unii Europejskiej pod kierunkiem nauczyciela muzyki Zbigniewa MuŜelaka,
uczniowie klas piątych na zajęciach z edukacji czytelniczej, prowadzonych przez bibliotekarkę
Stanisławę Mietła, pracując ze słownikiem wyrazów obcych tworzyli słowniczki wyrazów
pochodzących z języka włoskiego (klasa Va) i języka francuskiego (klasa Vc). Uczniowie
poszczególnych klas wylosowali państwo, którego kulturę, historię, geografię poznawali, o którym
zbierali materiały i które zaprezentowali w piątek, 23 maja br. Program „Dnia Europejskiego” był
następujący: - Apel rozpoczynający ‘Dzień Europejski”, w czasie którego odśpiewano hymn Unii,
następnie kaŜda klasa prezentowała króciutki program w jakiś sposób związany z krajem, który
poznawała. Były więc Muminki i Mikołaj z reniferami prosto z Finlandii (kl.Ia), cały prawie grecki
Olimp z kl.Ib, Irlandczycy z IIa, torreador, byk i piękna seniorita z IIb. Klasa IVa wystąpiła w języku
niemieckim, Harry Potter, Sherlock Holmes, piłkarze i Spice Girls to Anglicy z IVb. Klasa Va
pokazała fragment „Pinokia”, Vb zaprezentowała holenderskiego króla- malarza w depresji, a Vc
mistrzowsko odtańczyła kankana. Szóstoklasiści z kolei zagrali „Dziewczynkę z zapałkami”
Andersena (VIa) i zatańczyli wiedeńskiego walca(Vib). - Prezentacje państw w klasach: na gazetkach
zawisły informacje o prezentowanych krajach, moŜna było posłuchać muzyki charakterystycznej dla
tego kraju, dekoracje nawiązywały do zabytków, architektury czy krajobrazów Francji, Grecji itd.
Gościnni „tubylcy” częstowali gości swoimi specjałami: w Grecji był ser feta i caciki, we Włoszech
pizza i spaghetti, we Francji sery, naleśniki, bagietki i ciasteczka z ciasta francuskiego, Anglicy
częstowali pyszną herbatą, a Niemcy „eintopfem”. We Włoszech moŜna było popłynąć gondolą, we
Francji rozsiąść się pod palmą na Lazurowym WybrzeŜu. - Przemarsz „państw – klas” przez wieś.
Barwny korowód wzbudzał zaciekawienie i ogólny podziw mieszkańców Nędzy. W drzwiach szkoły
chlebem i solą państwa zjednoczonej Europy przywitała Polska! - Quiz „Co wiem o Unii
Europejskiej”, przygotowany przez B.Szczepanik i przez nią poprowadzony. Wzięły w nim udział
druŜyny reprezentujące klasy IV-VI. Wiedza naszych uczniów okazała się rozległa - prawie Ŝadna
druŜyna nie straciła punktów i ostatecznie równorzędne zwycięstwo odniosły druŜyny klas IV i VI.
6. Jakie dodatkowe przedsięwzięcia ogólnoszkolne zorganizowaliśmy?
- Nauczyciele wych. fiz. ze szkoły podstawowej i gimnazjum zorganizowali Konkurs Młodych
Choreografów pod patronatem Wójta Gminy Nędza. Do konkursu zaproszono szkoły z całego
powiatu raciborskiego. W finale wystąpiło 39 zespołów z 24 szkół, w sumie 197 uczestników.
41
Dziewczęta i chłopcy sami przygotowywali swoje układy taneczne. Konkurs powiatowy poprzedziły
eliminacje szkolne w których wzięli udział przedstawiciele prawie wszystkich klas. - 21 maja
obchodziliśmy „Święto KsiąŜki” – było przedstawienie pt. „KsiąŜka jest dobra na wszystko” w
wykonaniu uczniów kl.IVb i w reŜyserii P.Puka oraz „Kiermasz ksiąŜek za złotówkę”, które
uczniowie i nauczyciele na ten cel ofiarowali. Zbiórka ksiąŜek trwała 2 tygodnie. Kiermasz
prowadzili Łukasz Jurecki, Szymon Tomaszek i Martina KałuŜa z VIa. Organizatorzy – członkowie
Koła Przyjaciół Biblioteki oraz S. Mietła i P. Puk. Z pieniędzy uzyskanych na kiermaszu kupione
zostaną nowe ksiąŜki do biblioteki szkolnej. - 14 lutego uczennice kl.VIa pod opieką M.Cwik,
kierowniczki świetlicy, zorganizowały szkolne Walentynki. Były wybory „Superwalentynki”, którą
została Kamila Pławecka z kl.Vc, był kiermasz kartek, ozdób, naszyjników wykonanych na zajęciach
świetlicowych oraz babeczek i piernikowych serc upieczonych przez mamę Pawła Kontnego z kl.Vc.
- Barbara Rerich i Sylwia Linek, nauczycielki nauczania zintegrowanego zorganizowały dla klas I-III
konkurs recytatorski „Wiersze Wandy Chotomskiej”. ZwycięŜyła Sabina Czekała z kl.Ia, i ona
reprezentowała naszą szkołę w konkursie powiatowym. - Członkowie Koła Przyjaciół Biblioteki
razem z opiekunką, S. Mietła redagują szkolną gazetkę „Mały Powstańczyk”, pod koniec kwietnia
ukazał się czwarty numer pisemka. - Członkowie zespołu szkolnego teatru FANTASMAGORIA,
którego opiekunem jest K.Okręt, nauczyciel języka polskiego, wystawili sztukę „Uwielbienie” –
pokazali ją w szkole oraz na przeglądach zespołów teatralnych w Leszczynach i w Raciborzu. Członkowie kółka teatralnego prowadzonego przez I.Tomiczek zaprezentowali spektakl „W krainie
palaczy”, a pod kierunkiem P. Puka przygotowali przedstawienie pt. „KsiąŜka jest dobra na
wszystko”. - W zorganizowanym przez bibliotekę szkolną konkursie na najładniejszy dzienniczek
lektur zwycięŜyła Ewelina Jureczko z kl.IIIb.
7. 'Nasi uczniowie twórcami'
- Aneta Wolny i Kamila Pławecka z kl.Vc uwielbiają taniec. Same przygotowały układ taneczny
„Safari”, który zaprezentowały w konkursie Młodych Choreografów i który zdobył I miejsce w
kategorii szkół podstawowych. - Alicja Barć z kl. IVb pisze wiersze. Publikuje je w szkolnej gazetce
„Mały Powstańczyk”. Jej wiersze to historyjki o róŜnych zwierzątkach – pieskach, kotkach,
misiach...Są dowcipne, inteligentne i pełne ciepła. Poznaliśmy juŜ: „Kocią muzykę”, ”Innego psa” i
„Niedźwiedzie”. - Ewelina Jureczko z kl. IIIb nie tylko lubi czytać. Ma talent plastyczny. Jej
dzienniczek lektur z uwagami na temat przeczytanych ksiąŜek i własnoręcznie wykonanymi
ilustracjami to prawie „ksiąŜka o ksiąŜkach”. - Kamil Cienkus z kl. IVb to urodzony aktor. Chętnie
występuje we wszystkich szkolnych przedstawieniach, a w Gliwicach na przeglądzie inscenizacji
boŜonarodzeniowych otrzymał nagrodę indywidualną. - Ismena Okręt z kl.IIa lubi rysować i ma
ciekawe pomysły. Jej plakat ekologiczny „Nie niszcz mrowisk” zajął II miejsce w szkolnym
konkursie plastycznym na plakat ilustrujący przysłowie o ochronie przyrody. Ismena wykazała się
niezwykłą pomysłowością. Wykorzystała w jego tworzeniu igły sosnowe, a nawet but! - Ania
Wanglorz z VIb lubi komputery i zna się na nich. W szkolnej gazetce prowadzi własny „Kącik
komputerowy”. Zamieszcza w nim podstawowe informacje o komputerach, opracowała słowniczek
terminów informatycznych.
8. Jak wspieraliśmy twórczość własną uczniów? Jak uczniowie prezentują w szkole własne
dokonania artystyczne?
- W czasie corocznego Święta Szkoły uczniowie prezentują rodzicom i innym zaproszonym gościom
swoje osiągnięcia. W tym roku zaprezentuje się chór i zespół wokalny, recytatorzy, zespół taneczny.
Będzie wystawa prac wykonanych w świetlicy szkolnej. Dzieci same pod kierunkiem E. Skatuły
przygotowują scenografię, w klasach zorganizują wystawki swoich prac. O osiągnięciach dzieci na
imprezach pozaszkolnych poinformuje wszystkich zebranych wicedyrektor szkoły, mgr Mirosława
Kuśka. - W gazetce szkolnej swoje wiersze publikowali Alicja Barć i Michał Augustyn z kl. IVb.
Wiersze Alicji wysłaliśmy do lokalnej gazety i jeden z nich, zatytułowany „Inny pies”, został
42
opublikowany wraz ze zdjęciem autorki i krótką notatką o niej w „Nowinach Raciborskich” z 23
kwietnia 2003r. Dzięki temu kilkoro następnych uczniów przyniosło do redakcji „Małego
Powstańczyka” swoje wiersze. - Zorganizowany został koncert noworoczny dla rodziców. Zespół
teatralny pokazał „Jasełka”, wystąpił chór i zespół wokalny, zespół fletowy a takŜe duet smyczkowy
naszych nauczycieli, tzn. pani Sylwia Linek i pan Zbigniew MuŜelak. - Szkolne zespoły artystyczne
wystąpiły 2 maja br. na gminnym festynie prezentując się publiczności nie tylko z Nędzy. - Po
kaŜdym konkursie organizowana jest wystawa prac (była m.in. wystawa dzienniczków lektur
i słowniczków polsko-śląskich w bibliotece, wystawa kartek świątecznych, plakatów ekologicznych
i wiele innych) i apel, na którym wręczane są nagrody i dyplomy. - Prace uczniów wysyłane są na
konkursy pozaszkolne, zespoły artystyczne biorą udział w przeglądach i konkursach powiatowych
i wojewódzkich. - Wszystkie imprezy szkolne utrwalane są na zdjęciach i taśmie video, opisywane w
kronice szkoły.
9. Jak pracowaliśmy?
Od razu po podjęciu decyzji o przystąpieniu do akcji „Szkoła z klasą” zebrał się zespół zadaniowy:
Stanisława Mietła – bibliotekarka, opiekunka Koła Przyjaciół Biblioteki, Zbigniew MuŜelak –
nauczyciel muzyki i twórca szkolnego chóru i zespołu wokalnego, Adela Podeszfa – germanistka,
znawczyni kultury obszaru języka niemieckiego oraz Mirosława Teresiak – nauczycielka przyrody,
zapalona turystka i organizatorka szkolnych wycieczek. Zespół zadaniowy zgodnie z przyjętymi na
początku pracy celami opracował i przedstawił radzie pedagogicznej i uczniom plan działania. Plan
ten został przedyskutowany i nieco zmodyfikowany. Wychowawcy w swoich klasach ustalali z
dziećmi kolejność podejmowanych działań. Rodzice włączali się do prac w miarę ich realizacji,
słuŜąc pomocą i radą. Na comiesięcznych spotkaniach informowaliśmy się wzajemnie o stopniu
zaawansowania prac i o osiągnięciach uczniów. Cele i załoŜenia zespołu zadaniowego: przybliŜenie
dzieciom szeroko rozumianej kultury - wysokiej i niskiej, kształtowanie u dzieci postawy uczestnika
w kulturze, dalsza integracja zespołów klasowych oraz wychowawców i nauczycieli, zacieśnienie
kontaktów szkoły ze środowiskiem lokalnym, odkrywanie uzdolnień uczniów, promocja talentów.
10. W jakiej fazie realizacji zadania jesteśmy? Co planujemy?
10.a. Czy zakończyliśmy realizację zadania?
Większość zaplanowanych zadań została zrealizowana.
10.b. JeŜeli "nie", to jak będziemy je kontynuować?
Przed nami jeszcze wystawa artystycznie ułoŜonych bukietów, klasy drugie w czerwcu zwiedzą
Skansen Wsi Opolskiej. Będziemy teŜ zachęcać dzieci i rodziców do wysłuchania czerwcowego
koncertu z cyklu „Muzyka w Starym Opactwie” w Rudach Wielkich. Wiele przedsięwzięć będziemy
kontynuować. Będą dalsze numery gazetki szkolnej, a w niej próbki dziennikarskie uczniów. W
przyszłym roku zostanie zorganizowany następny Konkurs Młodych Choreografów o być moŜe
jeszcze szerszym zasięgu. Na pewno nasze zespoły artystyczne: teatralne, taneczne, wokalne
przygotują niejedną premierę. Z całą pewnością nie spoczniemy na laurach!
11. Jaki był (jeśli był) udział uczniów w przygotowaniu i realizacji zadania?
Udział uczniów był bardzo duŜy. To dzięki ich zaangaŜowaniu moŜliwe było zrealizowanie
wszystkich zaplanowanych zadań. Chętnie udzielali się we wszystkich przedsięwzięciach. Poświęcili
wiele czasu na pracę i w domu i w szkole. Członkowie samorządu szkolnego przeprowadzili
samodzielnie plebiscyty, sami zajęli się sprzedaŜą walentynkowych upominków. Członkowie zespołu
redakcyjnego gazetki szkolnej sami przeprowadzają wywiady, wyszukują ciekawostki, z pomocą
opiekuna, S.Mietły redagują kaŜdy numer. Warunkiem uczestnictwa w konkursie choreograficznym
43
jest samodzielne przygotowanie występu. Członkowie Koła Przyjaciół Biblioteki z zapałem
przygotowywali i prowadzili kiermasz ksiąŜek.
12. A jaki był (jeśli był) udział rodziców uczniów w przygotowaniu i realizacji zadania?
Rodzice chętnie pomagali dzieciom w przygotowaniach do wszelkiego rodzaju imprez: dziełem mam
były piękne stroje aktorów teatralnych i tancerzy, oni doradzili i udostępnili dzieciom elementy
dekoracji stołów. Pani Kontna upiekła babeczki i serduszka walentynkowe, jej dziełem były teŜ
francuskie wypieki, którymi częstowała Vc w Dniu Europejskim. Pani Okręt towarzyszyła
i pomagała zespołowi teatralnemu w występach wyjazdowych.
13. Co najwaŜniejszego wydarzyło się w trakcie realizacji zadania? Czego my, nauczyciele,
dowiedzieliśmy się o szkole, uczniach, procesie nauczania?
Okazało się, Ŝe dzieci bardzo chętnie biorą udział w proponowanych formach pracy twórczej, co
więcej, same pełne są inwencji co do następnych przedsięwzięć. Nauczyciele nie szczędzili pracy
i czasu na zajęcia z dziećmi, mimo, Ŝe często poświęcali na to swój czas prywatny. Szkoła Ŝyła
Ŝyciem podwójnym: nauką oraz twórczą zabawą i pracą. Odkryliśmy kilka dotąd nie odkrytych
talentów. I najwaŜniejsza sprawa – dzięki akcji „Szkoła z klasą” uświadomiliśmy sobie, Ŝe juŜ od lat
pracujemy na rzecz edukacji kulturalnej naszych dzieci, teraz tylko zintensyfikowaliśmy działania.
Coraz trudniej tylko organizować imprezy wymagające znaczniejszego wkładu finansowego
rodziców, a wszelkie wyprawy do teatru, muzeum czy kina tego wymagają.
14. Jakie wnioski z realizacji zadania płyną dla dalszej pracy szkoły?
- Powinniśmy częściej prezentować na zewnątrz szkoły plastyczne i literackie osiągnięcia uczniów,
zespoły wokalne i taneczne częściej występują poza szkołą i mają okazję chwalić się swoimi
osiągnięciami. - Prezentacja tych osiągnięć prowadzi do popularyzowania wśród innych uczniów
danej formy twórczości. - Warto było zwrócić uwagę na kulturę Ŝycia codziennego, poniewaŜ juŜ
dziś obserwujemy pewną poprawę kultury osobistej uczniów. Działania te trzeba kontynuować i
rozwijać. - Koniecznie naleŜałoby nawiązać większą współpracę z szerszym gronem rodziców i
wspólnie planować przyszłe kulturotwórcze działania. - Realizacja zadania „Więcej kultury”
pozwoliła nam dokładniej poznać nasze moŜliwości i bariery w kształtowaniu postawy aktywnego
uczestnictwa w kulturze u naszych uczniów. Pozwoli to w przyszłości jeszcze trafniej wybierać
formy pracy z dziećmi.
44