LAB1 - Instytut Automatyki i Informatyki Stosowanej

Instytut Automatyki i Informatyki Stosowanej
Wspomaganie Decyzji (WDEC)
Politechnika Warszawska
Laboratorium 1
Wielokryterialny problem wyboru z dyskretnego zbioru decyzji dopuszczalnych
Przygotowanie do laboratorium:
1. Przygotować przed laboratorium własne dane dotyczące rozwiązywanego problemu w
formie tabeli, w której kolumny reprezentują atrybuty a wiersze opcje decyzyjne. Dane
powinny być przygotowane w formacie arkusza Excel.
Zadania do wykonania w trakcie laboratorium:
1.
2.
3.
4.
5.
Zapoznać się z programem ExpertChoice.
Wprowadzić model sytuacji decyzyjnej.
Wprowadzić preferencje z wykorzystaniem porównań parami.
Dokonać analizy wrażliwości rozwiązania.
Należy oddać krótkie sprawozdanie z ćwiczenia zawierające opis problemu decyzyjnego,
przygotowane dane i odpowiedzi na poniższe pytania.
Odpowiedzieć na następujące pytania:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Czy program ExpertChoice jest użytecznym narzędziem dla Twojego problemu decyzyjnego?
Jaki jest porządek alternatyw?
Czy uzyskany porządek alternatyw jest zgodny z Twoją intuicją?
Opisz analizę wrażliwości.
Jakie są główne wady tego programu?
Jakie są zalety tego programu?
Instytut Automatyki i Informatyki Stosowanej
Wspomaganie Decyzji (WDEC)
Politechnika Warszawska
Laboratorium 1, materiały pomocnicze
Expert Choice - uproszczona instrukcja obsługi
1. Tworzenie nowego modelu
Wybieramy File - New, wpisujemy nazwę modelu. Wybieramy metodę budowy modelu „Direct”.
2. Definiowanie celu i dodawanie kryteriów
W linii definiującej cel wprowadź definicję celu. Węzeł celu pojawi się u góry ekranu. W celu dodania
węzłów kryteriów poniżej węzła celu wybierz Edit - Insert. Dodawać podkryteria kryterium można
podobnie, wybierając Edit - Insert, podczas gdy kryterium jest podświetlone. Model nie musi być
symetryczny. Można zdefiniować podkryteria dla pewnych kryteriów a dla innych - nie.
3. Wprowadzanie alternatyw i kopiowanie ich w obrębie modelu
Wybierz węzeł, który ma być ojcem dla alternatyw. Wprowadź dla tego węzła alternatywy za pomocą
operacji podobnych jak wyżej Edit - Insert.
Komenda Edit - Replicate - to all Leaves służy do kopiowania alternatyw do innych węzłów (wzdłuż
dolnego poziomu drzewa).
4. Wprowadzanie porównań
Następnie przechodzimy do fazy wprowadzania preferencji użytkownika. Preferencje mogą być
wprowadzane poprzez porównania parami kryteriów i alternatyw. Żeby wstępnie porównać kryteria i
alternatywy, należy wybrać ojca kryteriów lub alternatyw i wydać komendę Assessment - Pairwise.
Wybieramy typ porównań „Preference”- dla alternatyw i „Importance” dla kryteriów. Korzystamy z
trybu „Verbal”. Następnie odpowiadamy na wstępne pytania dotyczące alternatyw określając, czy
jedna alternatywa jest bardziej, mniej, lub tak samo preferowana w stosunku do drugiej (wybierając
More, Equally lub Less); możemy też tę fazę pracy pominąć wciskając Skip Preliminary Questions.
Następnie określamy siłę preferencji zaznaczając nasz wybór na ''skali'' (myszką lub kalwiszami
strzałkowymi). Aby odwrócić kierunek dominacji alternatyw wciskamy Invert. Po zakończeniu ocen
każdej pary wciskamy Enter. Po zakończeniu procesu oceny program przedstawia priorytety
obliczone dla naszych porównań oraz współczynnik niespójności (Inconsistency Ratio) u góry ekranu.
Jeśli ten współczynnik jest mniejszy od 0.10, to zachowujemy tak uzyskane priorytety (Record). W
przeciwnym przypadku klikamy na Compare z dołu ekranu, wybieramy Matrix u góry i wykonujemy
kroki opisane w punkcie „Poprawa niespójności oceny”.
Możliwe jest również dokonywanie porównań w tablicy lub z użyciem reprezentacji graficznej (z
ekranu Assesment klikamy na Matrix, Questionnarie lub Graphics u góry ekranu).
Instytut Automatyki i Informatyki Stosowanej
Wspomaganie Decyzji (WDEC)
Politechnika Warszawska
5. Poprawianie niespójności oceny
Bedąc w trybie Matrix wybieramy Inconsistency a następnie most dla najbardziej niespójnego lub
second most dla drugiego co do niespójności porównania. Dalej wybieramy Best Fit - program
proponuje pewną wartość, która najbardziej zmniejsza niespójność. Jeśli chcemy zmienić nasze
porównanie danej pary, wpisujemy inną wartość; wciskamy Calculate. Program pokazuje priorytety i
poprawioną wartość współczynnika niespójności. Jeśli jesteśmy zadowoleni, klikamy na Record. W
przeciwnym razie wybieramy ponownie Compare, aby przejść przez etap sprawdzania niespójności
(Inconsistency)
6. Synteza
Po wprowadzeniu ocen/porównań dla wszystkich kryteriów, podkryteriów i alternatyw, jeśli
wszystkim węzłom zostały już nadane wagi, wybieramy Synthesis z głównego okna a następnie
from Goal. Można również syntetyzować rozpoczynając od jakiegokolwiek podświetlonego węzła.
7. Analiza wrażliwości
Aby zbadać wrażliwość uzyskanego rozwiązania, wybieramy jeden z pięciu typów z podmenu
Sensivity-Graphs w głównym oknie.