stanowisko naczelnej rady zrzeszeń handlu i usług

NACZELNA RADA ZRZESZEŃ HANDLU I USŁUG
Organizacja Samorządu Małych i Średnich Przedsiębiorstw
1925
STANOWISKO
NACZELNEJ RADY ZRZESZEŃ HANDLU I USŁUG
w sprawie projektu poszerzenia granic wykroczenia dla kradzieży (druk 870, zmiana w art.119
Ustawy z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks Wykroczeń (Dz. U. z 1971 r., Nr 12, poz. 114))
Naczelna Rada Zrzeszeń Handlu i Usług to działająca od 1925 roku ogólnopolska
organizacja
samorządu
zawodowego
przedsiębiorców
prowadzących
działalność
gospodarczą, reprezentująca łącznie ze swoimi terenowymi organizacjami członkowskimi,
interesy wielu grup zawodowych.
Wykroczenie – czyn szkodliwy społecznie, nie będący przestępstwem.
Przestępstwo – czyn zawiniony i społecznie szkodliwy (w stopniu większym
niż znikomy)
PROBLEMATYKA ZAGADNIENIA
Przedstawiane oficjalne powody zmian w kwalifikacji czynów zabronionych:
 Nieaktualność kwoty granicznej określonej w 1998 roku
 Wysokie koszty postępowań prokuratorskich przewyższające wysokość 250 pln
 Przeludnienie więzień, zbyt wiele toczących się postępowań
 Zbyt wiele biurokracji związanej z postępowaniem Policji i Prokuratury
zniechęcająca funkcjonariuszy do działania w sprawach o „niskiej szkodliwości”
 W zamian proponuje się zwiększenie wartości grzywien nakładanych na sprawców
wykroczeń
Fakty:
- niewykryte kradzieże w samych tylko sklepach generują w Polsce łącznie od 1,5
do 2 mld pln strat rocznie (od 0,6 do 1,51% obrotu sklepu), również w przypadku
przyłapania sprawcy dochodzi do strat zwiększających tę kwotę (zniszczone produkty,
koszty ochrony, przerwa w działaniu sklepu)
- od 2007 roku liczba kradzieży sklepowych wzrosła czterokrotnie (z 1.359 w 2007 r.
do 5.202 przypadków w 2011 r. – dane Komendy Głównej Policji)
- regularne kradzieże o wartości do 250 pln, są dokonywane wielokrotnie
i regularnie
przez
te
same
osoby
(nawet
tego
samego dnia),
należące
do zorganizowanych grup przestępczych
- sankcje finansowe nakładane przez Policję nie są z reguły skuteczne, ponieważ
kara grzywny jest zwykle niemożliwa do wyegzekwowania
- ochrona sklepów nie ma uprawnień do zatrzymywania i przeszukania osób
podejrzanych o kradzież – często osoby te uciekają przed przyjazdem Policji
- w przypadku wykroczenia czyny zabronione nie są rejestrowane w Krajowym
Rejestrze Karnym, nie pozostawiając śladu w kartotece sprawcy, również w przypadku
pracowników sklepów czy dostawców
Zamiatanie pod dywan rosnącego problemu...
- Od 2007 roku liczba kradzieży sklepowych wzrosła czterokrotnie – czy lekarstwem na tę
sytuację jest czterokrotne obniżenie kwalifikowalności czynu? Czy chodzi o poprawę
statystyk, czy realny problem społeczny?
- To tak jakby podwyższyć dopuszczalność zawartości alkoholu we krwi kierowców do 5
promili, ponieważ mamy problem z pijanymi kierowcami w Polsce – po tej zmianie nie
będą się liczyć pijani, a koszty zdarzeń pokryją ubezpieczenia.
Lekarstwo na niesprawny system?
- Jednym z argumentów jest stwierdzenie, że koszty postępowania przewyższają wartość
250 pln w przypadku kradzieży – jeśli nie opłaca się nam ścigać przestępców, to może
zacznijmy płacić złodziejom po 250 pln z budżetu Państwa za odstąpienie od kradzieży?
- Innym argumentem jest, że poziom biurokracji przy przestępstwach jest tak wysoki, że
zniechęca Policję do podejmowania zgłoszeń o niskiej wartości – czy projekt jest próbą
motywowania Policji do działania? Dlaczego kosztem społeczeństwa?
- Projekt to próba rozwiązania wadliwego systemu przez obniżenie standardów i
przerzucenie odpowiedzialności na społeczeństwo.
Realne skutki nowelizacji dla sektora handlu w Polsce:
 4-krotne zwiększenie strat z tytułu kradzieży w handlu do 4-5 mld pln rocznie
 Zwiększenie przestępczości i szarej strefy
 Zwiększenie zagrożenia bezpieczeństwa sprzedawców i klientów
 Zwiększenie szarej strefy obrotu kradzionym towarem
Demoralizacja
- Nawet, jeśli uznamy, że kwota 250 pln wymaga waloryzacji, 4-krotne jej podwyższenie
jest zmianą tak drastyczną, że należy spytać, czy to jeszcze rewaloryzacja, czy już
demoralizacja?
- Jaki komunikat dajemy młodym ludziom, skoro kradzież portfela, kobiecej torebki,
odtwarzacza blue-ray, roweru czy telefonu komórkowego nie będzie przestępstwem?
Osoby nieletnie są często wykorzystywane przez organizacje przestępcze do regularnych
kradzieży w obiektach handlowych.
- Złodziej staje się uprzywilejowany w stosunku do reszty społeczeństwa, wbrew zapisom
Konstytucji.
- Przyzwolenie na ukonstytuowanie się nowego zawodu: „złodziej”, dzięki minimalizacji
„ryzyka zawodowego”.
PROPONOWANE DZIAŁANIA
- Propozycja usunięcia granicy kwalifikowalności przestępstwa w przypadku kradzieży –
każda kradzież jest przestępstwem,
- Przywrócenie zapisów prawnych dotyczących przestępstwa ciągłego i zuchwałego, które
pozwalają kumulować wartość kradzieży i stawiać zarzuty za łączną wartość skradzionego
mienia,
- Wprowadzenie jednolitego charakteru czynu kradzieży, bez podziału na kradzieże
sklepowe i inne,
- Rozważenie powrotu do projektów sądów 24-godzinnych,
- W przeciwnym przypadku proponujemy wprowadzenie odpisu strat z tytułu kradzieży
ponoszonych przez właścicieli sklepów od podatku
Warszawa, 22 marca 2013 r.
ul. Oboźna 8 , 00-332 Warszawa, tel. (022) 828 22 06, fax: (022) 828 22 07
www.kupiec.org.pl e-mail: [email protected]