regulamin zarządzania 08_10_2014
Transkrypt
regulamin zarządzania 08_10_2014
Załącznik do Umowy zarządzania portfelem instrumentów finansowych REGULAMIN ŚWIADCZENIA USŁUGI ZARZĄDZANIA PORTFELEM INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH "Portfel" – oznacza Instrumenty Finansowe, środki pieniężne i inne aktywa Klienta zarządzane przez IPOPEMA na podstawie Umowy a także, o ile wynika to z załącznika Strategia Inwestycyjna, zobowiązania je obciążające; ZAKRES §1 Zarządzanie przez IPOPEMA Asset Management S.A. ("IPOPEMA") Portfelem Instrumentów Finansowych odbywa się zgodnie z postanowieniami niniejszego regulaminu ("Regulamin"), o ile umowa („Umowa”), do której Regulamin jest załącznikiem i stanowi jej integralną część, oraz pozostałe załączniki do Umowy, w szczególności Strategia Inwestycyjna nie stanowią inaczej. IPOPEMA, w ramach prowadzonej działalności maklerskiej, polegającej na zarządzaniu portfelami, w skład których wchodzi jeden lub większa liczba instrumentów finansowych, podlega nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego. DEFINICJE I WYKŁADNIA REGULAMINU §2 1. Pisane dużą literą sformułowania i w Regulaminie mają następujące znaczenie: podmiot prowadzący ewidencję lub rejestr tytułów uczestnictwa emitowanych przez taka instytucję, w szczególności fundusz inwestycyjny prowadzący rejestr uczestników funduszu; zwroty użyte „Agent” – rozumie się przez to agenta firmy inwestycyjnej, w rozumieniu Ustawy o obrocie, z którym IPOPEMA zawarła umowę o współpracy w zakresie pełnienia tej funkcji; „Doradca” – rozumie się przez to licencjonowanego doradcę inwestycyjnego zatrudnionego w IPOPEMA, odpowiedzialnego za zarządzanie Portfelem Klienta; "Dzień Roboczy" – oznacza każdy dzień tygodnia oprócz soboty oraz dni ustawowo wolnych od pracy na terenie Rzeczpospolitej Polskiej; "Dzień Wyceny" – oznacza dzień, na który ustala się wartość Portfela. O ile strony nie postanowią inaczej jest to ostatni dzień kalendarzowy każdego miesiąca; "Instrument Finansowy" – oznacza instrument finansowy w rozumieniu art. 2 Ustawy o obrocie; "Klient" – oznacza krajową lub zagraniczną osobę fizyczną, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nie posiadającą osobowości prawnej, która zawarła lub zamierza zawrzeć Umowę z IPOPEMA oraz jej następców prawnych; "Strategia Inwestycyjna" – uzgodniona z Klientem strategia, zawierająca w szczególności wskazanie instrumentów finansowych mogących być składnikami Portfela, jak i ograniczenia dokonywanych w jego ramach transakcji lub inwestycji, w oparciu o którą IPOPEMA świadczyć będzie usługi Zarządzania Portfelem, stanowiąca załącznik do Umowy; "Partner" – oznacza dom maklerski, bank prowadzący działalność maklerską lub zagraniczną firmę inwestycyjną, zdefiniowane w Ustawie o obrocie, z którym IPOPEMA zawarła porozumienie, o którym mowa w art. 81a – 81g Ustawy o obrocie lub w § 22 Rozporządzenia, działający w zakresie zawartego w nim umocowania; "Pełnomocnictwo" – oznacza każde z pełnomocnictw, o których mowa w §26 Regulaminu; "Podmiot Przechowujący Aktywa" – oznacza bank powierniczy, dom maklerski lub inną firmę inwestycyjną prowadzącą rachunki Instrumentów Finansowych, na których zapisywane są aktywa wchodzące w skład Portfela lub przechowującą w depozycie lub ewidencjonującą Instrumenty Finansowe rynku niepublicznego, bank lub inną instytucję finansową, prowadzącą rachunki, na których przechowywane są środki pieniężne stanowiące aktywa wchodzące w skład Portfela oraz, w odniesieniu do aktywów będących Tytułami uczestnictwa w instytucjach zbiorowego inwestowania, "Rachunek Klienta" – oznacza każdy rachunek papierów wartościowych Klienta i rachunek pieniężny prowadzony w uzgodnionym przez Klienta i IPOPEMA, albo wskazanym przez IPOPEMA banku powierniku, rachunek papierów wartościowych i rachunek pieniężny w wybranym przez IPOPEMA banku subpowierniku oraz rachunek papierów wartościowych i rachunek pieniężny w wybranej przez IPOPEMA firmie inwestycyjnej, rejestr uczestników funduszu inwestycyjnego otwartego lub specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego, a także rejestr, na którym zapisywane są inne niż jednostki uczestnictwa Tytuły uczestnictwa w instytucjach zbiorowego inwestowania; "Rozporządzenie" – oznacza Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 20 listopada 2009 r. w sprawie trybu i warunków postępowania firm inwestycyjnych, banków, o których mowa w art. 70 ust. 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, oraz banków powierniczych (Dz.U. Nr 204, poz. 1577 ze zm.); "Stopa Referencyjna" – oznacza indywidualnie uzgodnioną z Klientem i wyznaczoną w Umowie rynkową stopę zwrotu lub inną stopę zwrotu uzgodnioną z Klientem, będącą odniesieniem dla oceny wyników inwestycyjnych Portfela. Jeżeli wynika to z Umowy, na podstawie Stopy Referencyjnej oblicza się Prowizję, zgodnie z postanowieniami Regulaminu; "Umowa" – oznacza umowę o zarządzanie portfelem instrumentów finansowych wraz ze wszystkimi załącznikami stanowiącymi jej integralną cześć; "Ustawa o obrocie" – oznacza ustawę z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (tekst jednolity Dz.U. z 2010 r., Nr 211, poz. 1384 ze zm.); "Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów" – oznacza ustawę o ochronie konkurencji i konsumentów z dnia 16 lutego 2007 r. (Dz.U. Nr 50, poz. 331 ze zm.); "Ustawa o ofercie" – oznacza ustawę o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych z dnia 29 lipca 2005 r. (tekst jednolity Dz.U. z 2009 r., Nr 185, poz. 1439 ze zm.); "Tytuły uczestnictwa w instytucjach zbiorowego inwestowania" – oznacza wyemitowane na podstawie właściwych przepisów prawa polskiego lub obcego papiery wartościowe lub niebędące papierami wartościowymi instrumenty finansowe reprezentujące prawa majątkowe przysługujące uczestnikom instytucji zbiorowego inwestowania, w tym w szczególności jednostki uczestnictwa i certyfikaty inwestycyjne funduszy inwestycyjnych; "Wymiana Walutowa" – oznacza przyjmowanie przez IPOPEMA walut obcych i dokonywanie ich sprzedaży na rachunek Klienta, jak również kupno walut obcych na rachunek Klienta, w związku z obsługą realizacji zobowiązań IPOPEMA wobec Klienta, zobowiązań Klienta wobec IPOPEMA z tytułu usług świadczonych przez IPOPEMA na jego rzecz, lub zobowiązań emitenta Instrumentów Finansowych wobec Klienta, w przypadku gdy IPOPEMA działa w imieniu i na rachunek Klienta; "Wynagrodzenie" – oznacza wynagrodzenie, o którym mowa w §40-45 Regulaminu; "Zarządzanie Portfelem" – oznacza wszelkie czynności podejmowane w związku z zarządzaniem Portfelem, w zakresie określonym w Umowie bez uzyskiwania każdorazowej zgody Klienta, w szczególności (oraz z IPOPEMA Asset Management S.A. Istotne informacje prawne znajdują się na końcu dokumentu Strona 1 z 14 Załącznik do Umowy zarządzania portfelem instrumentów finansowych zastrzeżeniem ograniczeń Pełnomocnictwie: zawartych w Umowie i a) składanie zleceń zakupu i sprzedaży Instrumentów Finansowych i innych aktywów, w tym instrumentów pochodnych, oraz dysponowanie środkami zgromadzonymi na Rachunkach Klienta; b) dysponowanie środkami pieniężnymi zgromadzonymi na rachunku pieniężnym Klienta, w tym wykonywanie usługi Wymiany Walutowej oraz pobieranie z Rachunków Klienta Wynagrodzenia i innych opłat, prowizji i kosztów transakcyjnych; c) zawieranie umów kupna, Instrumentów Finansowych Instrumentów; sprzedaży i oraz praw zamiany z tych d) zawieranie transakcji typu sell-buy back, buy-sell back, repo i reverse repo; e) dokonywanie zapisów na Instrumenty Finansowe oferowane w subskrypcji lub sprzedaży w ramach oferty publicznej lub prywatnej oraz wykonywanie wszelkich czynności związanych z tymi zapisami, a w szczególności składanie odpowiednich oświadczeń wymaganych przy takich zapisach oraz dokonywanie wpłat i wypłat kwot w związku ze składanymi zapisami, a także odbieranie świadectw depozytowych, Instrumentów Finansowych oraz nadpłaconych kwot; f) nabywanie i umarzanie Tytułów uczestnictwa w instytucjach zbiorowego inwestowania oraz odbiór należnych kwot w wyniku ich umorzenia; g) zawieranie i rozwiązywanie w imieniu Klienta i na jego rachunek umów o prowadzenie Rachunku Klienta z podmiotami wybranymi przez IPOPEMA lub uzgodnionymi z Klientem, w tym składanie odpowiednich oświadczeń; h) zawierania w imieniu Klienta umów umożliwiających składanie zleceń i ofert podmiotom pośredniczącym w obrocie Instrumentami Finansowymi; i) otwieranie i zamykanie rachunków bankowych, zakładanie depozytów i lokat bankowych; j) nabywanie szczególnych praw z Instrumentów Finansowych, a także zbywanie takich praw; k) zawieranie umów umożliwiających szczególne formy składania zleceń i ofert kupna i sprzedaży Instrumentów Finansowych z podmiotami pośredniczącymi w obrocie Instrumentami Finansowymi; l) odbiór z banku powiernika, firmy inwestycyjnej lub innej uprawnionej instytucji zawiadomień o zawarciu transakcji oraz wszelkich wyciągów bieżących i okresowych z rachunku lub rachunków objętych Portfelem; m) zawiadamianie Komisji Nadzoru Finansowego, Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów i spółek, zgodnie z art. 69 Ustawy o ofercie oraz art. 12 Ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, z zastrzeżeniem §46; n) zaciąganie pożyczek i kredytów na zakup Instrumentów Finansowych do wysokości określonej w załączniku Strategia Inwestycyjna i ustanawianie w związku z tym ograniczonych praw rzeczowych na Instrumentach Finansowych wchodzących w skład Portfela oraz dokonywanie blokad na Rachunkach Klienta; o) odbioru zawiadomień o zawarciu transakcji lub realizacji ofert; p) realizowania prawa poboru akcji i innych praw wynikających z posiadania Instrumentów Finansowych objętych Umową, w tym realizowanie prawa głosu na walnym zgromadzeniu z akcji znajdujących się w Portfelu Klienta, o ile zostało to przewidziane w Umowie i Pełnomocnictwie. 2. Inne zwroty pisane dużą literą mają znaczenie nadane im przez Umowę. 3. Terminy odnoszące się do rynku instrumentów finansowych, nie zdefiniowane inaczej w Umowie lub Regulaminie, mają znaczenie nadane im przez Ustawę o obrocie lub Ustawę o ofercie. §3 Tytuły rozdziałów mają jedynie znaczenie informacyjne i nie są częścią Regulaminu. ZAWARCIE I ROZWIĄZANIE UMOWY §4 1. Zawarcie, zmiana i rozwiązanie Umowy wymaga formy pisemnej pod rygorem nieważności. 2. Zawierając Umowę, Klient oświadcza, iż rozumie i akceptuje ryzyka inwestycyjne związane z Zarządzaniem Portfelem przedstawione w §23 Regulaminu oraz w załączniku Strategia Inwestycyjna. 3. Umowa może zostać zawarta przez pełnomocnika Klienta. W takim przypadku pełnomocnik powinien okazać stosowne pisemne pełnomocnictwo. IPOPEMA może odmówić zawarcia Umowy, jeżeli w wyniku badania dokumentu pełnomocnictwa lub na podstawie innych informacji posiadanych przez IPOPEMA (w szczególności o odwołaniu pełnomocnictwa) umocowanie pełnomocnika do zawarcia Umowy budzi wątpliwości, co podlega ocenie wyłącznie IPOPEMA. 4. Pełnomocnictwo do zawarcia Umowy w imieniu Klienta musi zawierać umocowanie do udzielania dalszych pełnomocnictw, w celu udzielenia Pełnomocnictw niezbędnych do Zarządzania Portfelem. 5. Na podstawie oceny zgodnie z §6 ust. 12 i 13 Regulaminu, IPOPEMA informuje Klienta o modelowej strategii inwestycyjnej, która zdaniem IPOPEMA jest odpowiednia dla Klienta albo, w przypadku gdy zdaniem IPOPEMA więcej niż jedna strategia inwestycyjna jest odpowiednia dla Klienta, IPOPEMA przedstawia te strategie inwestycyjne do wyboru Klienta. Jeżeli zdaniem IPOPEMA uzasadnia to oczekiwana wielkość Portfela, IPOPEMA może zaproponować Klientowi przygotowanie indywidualnej strategii inwestycyjnej, wskazując przy tym na ewentualne dodatkowe koszty z tym związane. W innym przypadku IPOPEMA informuje Klienta, że biorąc pod uwagę dokonaną ocenę, a w szczególności wskazane przez Klienta cele inwestycyjne i akceptowalny poziom ryzyka inwestycyjnego, IPOPEMA nie dysponuje odpowiednią modelową strategią inwestycyjną ani możliwością przygotowania indywidualnej strategii inwestycyjnej i w związku z tym nie może zawrzeć z nim Umowy. 6. IPOPEMA, przed zawarciem Umowy, przy użyciu trwałego nośnika informacji w rozumieniu Rozporządzenia lub poprzez zamieszczenie na swojej stronie internetowej, przedstawia Klientowi kwotę kosztów i opłat związanych ze świadczoną usługą zarządzania (w szczególności Wynagrodzenia), a w przypadku jeżeli nie można określić dokładnej kwoty, wskazuje Klientowi przed zawarciem Umowy podstawę obliczania takich kosztów i opłat. 7. Umowa zawierana jest na czas nieokreślony. 8. Umowa może zawierać odstępstwa od Regulaminu, które powinny być w jej treści szczegółowo wymienione. W przypadku rozbieżności pomiędzy Umową i Regulaminem, zastosowanie mają zapisy Umowy. §5 1. IPOPEMA może uzależnić podpisanie z Klientem Umowy od udokumentowania przez Klienta źródeł pochodzenia środków przekazywanych IPOPEMA w zarządzanie. 2. IPOPEMA może odmówić zawarcia Umowy, jeżeli Klient nie przedstawił informacji niezbędnych w ocenie IPOPEMA do dokonania oceny zgodnie z §6 ust. 12 i 13 Regulaminu, Klient nie zgadza się na wprowadzenie do Umowy postanowień, które są konieczne w związku z dokonaną oceną lub wybraną strategią inwestycyjną, nie zostaną spełnione wymagania IPOPEMA Asset Management S.A. Istotne informacje prawne znajdują się na końcu dokumentu Strona 2 z 14 Załącznik do Umowy zarządzania portfelem instrumentów finansowych określone w Regulaminie, wskazany przez Klienta Podmiot Przechowujący Aktywa lub podmiot wykonujący zlecenia nabycia lub zbycia Instrumentów Finansowych nie zapewnia poziomu obsługi koniecznego dla prawidłowego Zarządzania Portfelem zgodnie z wybraną strategią inwestycyjną lub uwzględnienie żądań Klienta co do postanowień Umowy prowadziłoby do naruszenia Regulaminu lub przepisu prawa, a także w innym uzasadnionym przypadku. 3. IPOPEMA może odmówić zawarcia Umowy, jeżeli warunki określone przez Klienta nie mieszczą się w ramach oferty proponowanej przez IPOPEMA dotyczącej strategii inwestycyjnych, są sprzeczne z Regulaminem lub Umową, lub są niemożliwe do spełnienia na danym etapie rozwoju rynku kapitałowego. §6 1. Przed zawarciem Umowy IPOPEMA ma prawo żądać przedstawienia następujących dokumentów i informacji: a) w przypadku Klienta będącego osobą fizyczną: dokument potwierdzający tożsamość, numer PESEL, datę i miejsce urodzenia i adres zameldowania, obywatelstwo, informację o nadanym numerze NIP i właściwym Urzędzie Skarbowym, oświadczenie o zajmowaniu przez Klienta eksponowanego stanowiska politycznego w rozumieniu przepisów o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy; b) w przypadku Klienta będącego osobą prawną lub jednostką organizacyjną nie posiadającą osobowości prawnej: aktualny odpis z właściwego rejestru, zaświadczenie o nadaniu numeru REGON, decyzję w sprawie nadania numeru NIP, adres właściwego Urzędu Skarbowego, sprawozdanie finansowe oraz dane wymienione w lit. a) powyżej dotyczące osób reprezentujących tego Klienta; c) oświadczenie o beneficjencie rzeczywistym Klienta, w rozumieniu przepisów o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy. 2. Zawierając Umowę Klient składa kartę wzorów podpisów. 3. Wszelkie dokumenty urzędowe wystawione przez organy państw obcych, notariuszy zagranicznych itp. powinny być poświadczone przez właściwy organ w kraju wystawienia dokumentu zgodnie z Konwencją Haską z 5 października 1961 r. albo za zgodność z prawem miejsca wystawienia przez polskie przedstawicielstwo dyplomatyczne lub konsularne. 4. Wszelkie dokumenty sporządzone w języku obcym powinny być przetłumaczone na język polski przez tłumacza przysięgłego. 5. IPOPEMA może zażądać od Klienta innych informacji i dokumentów niż określone w ust. 1 – 4 powyżej w przypadku, gdy ich przedłożenie będzie w ocenie IPOPEMA niezbędne do prawidłowego zawarcia lub wykonania Umowy lub wypełniania innych obowiązków IPOPEMA wynikających z przepisów prawa. 6. Przed zawarciem Umowy Klient jest zobowiązany do zapoznania się z treścią Regulaminu. Poprzez zawarcie Umowy Klient oświadcza, że zapoznał się z Regulaminem i akceptuje jego postanowienia. 7. Z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych przepisami prawa, przed zawarciem Umowy IPOPEMA przekazuje Klientowi informacje określone przepisami prawa, w szczególności dotyczące IPOPEMA oraz usługi, która ma być świadczona na podstawie zawieranej Umowy, w tym dostępnych strategii inwestycyjnych. Informacje te przekazywane są Klientowi Detalicznemu na piśmie lub w inny sposób przy pomocy trwałego nośnika informacji lub poprzez zamieszczenie na stronie internetowej IPOPEMA, a Klientowi Profesjonalnemu na piśmie lub w inny sposób z nim uzgodniony. 8. IPOPEMA informuje Klienta z odpowiednim wyprzedzeniem, jednak nie później niż 15 Dni Roboczych przed wprowadzeniem, w sposób wskazany w ust. 7 o wszelkich istotnych zmianach w informacjach, o których mowa w ust. 7, o ile zmiany te są istotne ze względu na charakter świadczonej usługi. 9. Informacje, o których mowa w ust. 7 powyżej mogą być przekazane Klientowi Detalicznemu także po zawarciu Umowy w przypadku gdy IPOPEMA nie było w stanie przekazać informacji przed zawarciem umowy, gdyż na wniosek Klienta została ona zawarta przy użyciu środków porozumiewania się na odległość, które uniemożliwiają ich przekazanie. 10. IPOPEMA może odstąpić od niektórych lub wszystkich wymogów, o których mowa w ust. 3 i 4 powyżej. 11. Klient i IPOPEMA mają prawo nagrywać wzajemne rozmowy telefoniczne. Klient zrzeka się wszelkich praw, które ma lub mógłby nabyć w stosunku do nagrań dokonanych przez IPOPEMA. Nagrania dokonane przez IPOPEMA stanowią własność IPOPEMA. 12. IPOPEMA zwraca się do Klienta o przedstawienie (w odniesieniu do Klienta Detalicznego, poprzez przedstawienie do wypełnienia ankiety przygotowanej przez IPOPEMA lub w inny sposób przy pomocy trwałego nośnika informacji, a w odniesieniu Klienta Profesjonalnego na piśmie lub w inny sposób z nim uzgodniony): a) w przypadku Klienta Detalicznego, informacji niezbędnych do dokonania oceny poziomu wiedzy Klienta dotyczącej inwestowania w zakresie instrumentów finansowych, doświadczenia inwestycyjnego, jego sytuacji finansowej, celów inwestycyjnych oraz informacji dotyczących maksymalnego poziomu i rodzaju ryzyka, jakie Klient jest w stanie zaakceptować w ramach realizacji wskazanych celów inwestycyjnych; b) w przypadku Klienta Profesjonalnego, informacji niezbędnych do dokonania oceny jego sytuacji finansowej, celów inwestycyjnych oraz maksymalnego poziomu i rodzaju ryzyka, jakie Klient jest w stanie zaakceptować w ramach realizacji wskazanych celów inwestycyjnych. Informacje dotyczące sytuacji finansowej Klienta muszą, stosownie do potrzeb, zawierać wskazanie źródła i wysokości stałych dochodów, posiadanych aktywów, w tym aktywów płynnych, inwestycji, nieruchomości oraz stałych zobowiązań finansowych. Informacje dotyczące celów inwestycyjnych Klienta muszą, stosownie do potrzeb, zawierać informacje na temat długości okresu, w którym Klient chciałby prowadzić inwestycje, jego preferencji co do poziomu ryzyka, profilu ryzyka oraz celu inwestycji. 13. Informacje, o których mowa w ust. 12 powyżej służą ocenie, czy Instrumenty Finansowe będące przedmiotem oferowanej Klientowi usługi maklerskiej, lub usługa maklerska, która ma być świadczona na podstawie zawartej z Klientem Umowy, są dla Klienta odpowiednie, biorąc pod uwagę jego indywidualną sytuację. 14. Jeżeli IPOPEMA zarządzając Portfelem korzysta z pośrednictwa Agenta lub Partnera, wszystkie lub niektóre czynności w zakresie wymiany informacji i oświadczeń pomiędzy IPOPEMA a Klientem określone w Regulaminie, w tym ustalenie z Klientem, w porozumieniu z IPOPEMA, treści proponowanej Umowy, mogą być dokonane przez Agenta lub Partnera. 15. IPOPEMA może polegać na przekazanych przez Partnera informacjach wskazanych w ust. 12 powyżej lub dokonanej na ich podstawie przez Partnera ocenie, o której mowa w ust. 13 powyżej tak, jakby IPOPEMA samodzielnie zebrała te informacje lub odpowiednio, dokonała oceny. 16. IPOPEMA może w każdej chwili domagać się od Klienta udokumentowania źródła pochodzenia aktywów mających wchodzić w skład Portfela. §7 1. Każda ze stron może rozwiązać Umowę ze skutkiem natychmiastowym, jeżeli druga strona dopuściła się istotnego IPOPEMA Asset Management S.A. Istotne informacje prawne znajdują się na końcu dokumentu Strona 3 z 14 Załącznik do Umowy zarządzania portfelem instrumentów finansowych naruszenia przepisów prawa w zakresie obrotu instrumentami finansowymi, Umowy lub Regulaminu lub jeżeli między Klientem a IPOPEMA zaistniała sprzeczność interesów uniemożliwiająca wykonywanie Umowy. 2. IPOPEMA może rozwiązać Umowę ze skutkiem natychmiastowym, jeżeli pomimo postępowania zgodnie z polityką zarządzania konfliktami interesów, o której mowa w § 50 Regulaminu, między IPOPEMA a Klientem istnieje sprzeczność interesów uniemożliwiająca prawidłowe wykonywanie Umowy, a Klient nie rozwiązał umowy zgodnie z § 50 ust. 4 Regulaminu. 3. IPOPEMA może odstąpić od zawarcia z Klientem Umowy lub rozwiązać Umowę z 30-dniowym wypowiedzeniem, z ważnych powodów, a w szczególności jeżeli: a) na skutek działań Klienta wartość Portfela obniży się poniżej minimalnej wartości określonej zgodnie z §17 i §18 Regulaminu lub b) Klient narusza przepisy w zakresie obrotu instrumentami finansowymi, postanowienia Umowy lub Regulaminu lub c) Klient nie może okazać dokumentów określających źródło pochodzenia aktywów mających wchodzić w skład Portfela lub d) Klient poda nieprawdziwe informacje lub przedłoży nieprawdziwe dokumenty lub e) IPOPEMA poweźmie informacje, które w ocenie IPOPEMA, mogą świadczyć o istotnym wzroście ryzyka, związanego ze świadczeniem usługi na rzecz Klienta lub f) wystąpią inne okoliczności uniemożliwiające właściwe wykonywanie Umowy przez IPOPEMA. 4. Klient może rozwiązać Umowę w każdym czasie z 30dniowym wypowiedzeniem. Termin wypowiedzenia liczy się od daty otrzymania przez IPOPEMA pisemnego powiadomienia. 5. Klient informowany jest o rozwiązaniu Umowy listem poleconym za potwierdzeniem odbioru wysłanym na ostatni adres podany przez Klienta. Termin wypowiedzenia Umowy liczy się od dnia doręczenia listu lub uznania go za doręczony. 6. IPOPEMA nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne straty Klienta wynikłe po rozwiązaniu Umowy. §8 1. W okresie wypowiedzenia Umowy Instrumenty Finansowe zgromadzone na Rachunku Klienta, w zależności od woli Klienta: a) są zarządzane zgodnie z Umową i pozostają na Rachunku Klienta bez spieniężania, i po pobraniu należnego Wynagrodzenia oraz po upływie okresu wypowiedzenia Umowy pozostają do wyłącznej dyspozycji Klienta, albo b) są spieniężane, a uzyskane ze sprzedaży środki są pozostawiane po pobraniu należnego Wynagrodzenia na Rachunku Klienta, albo c) są spieniężane, a uzyskane ze sprzedaży środki są przelewane, po pobraniu wszelkich należnych opłat i prowizji oraz Wynagrodzenia, na rachunek Klienta wskazany przez niego na piśmie. d) są transferowane na wskazane przez Klienta na piśmie rachunki papierów wartościowych i pieniężne, po opłaceniu kosztów i opłat oraz po pobraniu należnego Wynagrodzenia. 2. Jeżeli Klient nie postanowi inaczej, w okresie wypowiedzenia Umowy IPOPEMA postępuje zgodnie z lit. a) powyżej. KLASYFIKACJA KLIENTÓW 1. IPOPEMA klasyfikuje Klienta, zaliczając go do jednej z dwóch kategorii: a) Klient Detaliczny, o którym mowa w art. 3 pkt 39c Ustawy o obrocie – jest to kategoria Klientów, wobec której obowiązujące przepisy prawa nakazują stosować szczególny tryb postępowania (w szczególności przedstawianie Klientowi szczegółowych informacji nt. firmy inwestycyjnej oraz sposobu świadczenia usługi na rzecz Klienta, konieczność badania wiedzy i doświadczenia Klienta, przedstawianie szczegółowych informacji nt. Instrumentów Finansowych oraz ryzyka związanego z inwestowaniem w te Instrumenty, działanie na warunkach najbardziej korzystnych dla Klienta); b) Klient Profesjonalny, o którym mowa w art. 3 pkt 39b Ustawy o obrocie – jest to kategoria Klientów, wobec której z racji profilu i skali działalności, jak również wiedzy i doświadczenia z zakresu inwestowania w Instrumenty Finansowe, obowiązujące przepisy prawa rezygnują z niektórych wymogów mających zastosowanie do Klientów Detalicznych. 2. Klasyfikując Klienta do danej kategorii, IPOPEMA stosuje kryteria określone w Ustawie o obrocie oraz Rozporządzeniu. 3. Informacja o klasyfikacji Klienta przekazywana jest Klientowi w formie pisemnej. 4. W szczególnych przypadkach, na pisemny wniosek Klienta, lub z własnej inicjatywy IPOPEMA może dokonać zmiany klasyfikacji Klienta, o ile spełnione są warunki określone w obowiązujących przepisach oraz zgodnie z ust. 5-12 poniżej. 5. Klient Profesjonalny może złożyć IPOPEMA pisemne żądanie uznania go za Klienta Detalicznego, w zakresie określonym w żądaniu. 6. W przypadku uwzględnienia żądania, o którym mowa w ust. 5 powyżej, IPOPEMA określa w Umowie zawartej z Klientem Profesjonalnym zakres usług maklerskich, transakcji lub Instrumentów Finansowych, w odniesieniu do których Klient będzie traktowany jak Klient Detaliczny. 7. Klient Profesjonalny jest zobowiązany do niezwłocznego przekazywania IPOPEMA informacji o okolicznościach lub zmianie danych, które mają wpływ na możliwość traktowania go jako Klienta Profesjonalnego. 8. IPOPEMA może uznać, że Klient Profesjonalny nie spełnia kryteriów uznawania go za Klienta Profesjonalnego i zaprzestać uznawania takiego Klienta za Klienta Profesjonalnego. 9. W przypadku powzięcia przez IPOPEMA informacji, że Klient Profesjonalny przestał spełniać warunki pozwalające na traktowanie go jak Klienta Profesjonalnego w rozumieniu art. 3 pkt 39b Ustawy o obrocie lub w przypadku wskazanym w ust. 8 powyżej, IPOPEMA informuje na piśmie Klienta, o zaprzestaniu uznawania go za Klienta Profesjonalnego, wraz ze wskazaniem możliwości złożenia żądania uznania go za Klienta Profesjonalnego. 10. Klient Detaliczny może złożyć IPOPEMA pisemne żądanie uznania go za Klienta Profesjonalnego, w zakresie określonym w żądaniu. 11. Po złożeniu żądania, o którym mowa w ust. 10 powyżej, IPOPEMA informuje Klienta o zasadach traktowania przez IPOPEMA Klientów Profesjonalnych oraz o skutkach traktowania Klienta jako Klienta Profesjonalnego. 12. IPOPEMA może uwzględnić żądanie Klienta, o którym mowa w ust. 10 powyżej, jeżeli: a) Klient posiada wiedzę i doświadczenie pozwalające na podejmowanie właściwych decyzji inwestycyjnych, jak również na właściwą ocenę ryzyka związanego z tymi decyzjami i spełnia stosowne kryteria przewidziane przepisami prawa; §9 IPOPEMA Asset Management S.A. Istotne informacje prawne znajdują się na końcu dokumentu Strona 4 z 14 Załącznik do Umowy zarządzania portfelem instrumentów finansowych b) Klient złożył pisemne oświadczenie o znajomości zasad traktowania przez IPOPEMA Klientów Profesjonalnych i o skutkach traktowania go jak Klienta Profesjonalnego. ZOBOWIĄZANIA IPOPEMA §10 1. Zawierając Umowę, IPOPEMA zobowiązuje się do Zarządzania Portfelem z należytą starannością, według swojej najlepszej wiedzy i umiejętności oraz zgodnie z przepisami prawa. 2. Decyzje inwestycyjne podejmowane są zgodnie z najlepiej pojętym interesem Klienta, według oceny zarządzającego oraz zgodnie z celami i wytycznymi inwestycyjnymi określonymi w załączniku Strategia Inwestycyjna oraz z uwzględnieniem zawartych tam ograniczeń. 3. Żadne z postanowień Regulaminu, Umowy lub załącznika do Umowy nie może być rozumiane lub interpretowane jako zobowiązanie lub gwarancja zapewnienia wzrostu wartości Portfela lub zapobieżenia jej spadkowi. §11 1. IPOPEMA, działając w granicach otrzymanego Pełnomocnictwa i w zależności od potrzeb, otwiera w imieniu Klienta jeden lub więcej Rachunków Klienta. W szczególnych przypadkach strony mogą odstąpić od tego warunku. 2. Świadcząc usługi Zarządzania Portfelem IPOPEMA współpracuje wyłącznie z firmami inwestycyjnymi oraz Podmiotami Przechowującymi Aktywa, które przeszły pozytywną weryfikację zgodnie z polityką działania na warunkach najbardziej korzystnych dla Klienta, która jest przekazywana Klientom przed rozpoczęciem świadczenia usługi Zarządzania Portfelem. 3. Przed zawarciem Umowy, IPOPEMA odbiera pisemne oświadczenie Klienta, że zapoznał się z polityką działania na warunkach najbardziej korzystnych dla Klienta i wyraża na nią zgodę. 4. IPOPEMA prowadzi regularne przeglądy polityki, o której mowa w ust. 2 powyżej. Klienci informowani są o każdej zmianie przedmiotowej polityki, co najmniej na 30 dni przed dniem wejścia w życie zmian. 5. W przypadku, gdy Klient nie wyrazi zgody na przedstawioną mu politykę działania na warunkach najbardziej korzystnych dla Klientów, IPOPEMA ma prawo odstąpienia od zawarcia Umowy lub rozwiązania Umowy z terminem wejścia w życie zmian w tej polityce. 6. Klient ma prawo żądać od IPOPEMA wykazania, że zlecenie na rachunek Klienta zostało złożone zgodnie z polityką działania na warunkach najbardziej korzystnych dla Klienta. 7. IPOPEMA może składać, w podmiocie wykonującym zlecenie, jedno zlecenie na rzecz wielu Klientów (łączenie zleceń). 8. Szczegółowe określenie przez Klienta warunków, na jakich ma nastąpić przekazanie zlecenia, może uniemożliwić IPOPEMA podjęcie działań w celu uzyskania możliwie najlepszych wyników dla Klienta w zakresie wyznaczonym tymi szczegółowymi warunkami. §12 1. W przypadku stwierdzenia jakichkolwiek nieprawidłowości dotyczących wykonywania Umowy, Klient powinien niezwłocznie złożyć pisemną skargę. W skardze Klient powinien opisać stwierdzone nieprawidłowości oraz przedstawić oczekiwany przez siebie sposób załatwienia skargi. otrzymania. W przypadku uznania skargi za uzasadnioną, IPOPEMA niezwłocznie podejmuje odpowiednie działania. IPOPEMA może zwrócić się do Klienta o przedstawienie dodatkowych wyjaśnień dotyczących kwestii, których dotyczy skarga. Okresu oczekiwania na dodatkowe wyjaśnienia nie uwzględnia się przy obliczaniu terminu, o którym mowa powyżej. ZOBOWIĄZANIA KLIENTA § 13 Klient jest zobowiązany niezwłocznie powiadomić IPOPEMA o każdej istotnej zmianie swojej sytuacji majątkowej lub statusu prawnego, a w szczególności o: a) otwarciu likwidacji Klienta lub rozpoczęciu innej procedury zmierzającej do zakończenia bytu prawnego Klienta jako osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie posiadającej osobowości prawnej, a także o rozpoczęciu procedury zmierzającej do zmiany formy prawnej lub innej procedury zmierzającej do zmiany statusu prawnego Klienta, w szczególności zmierzającej do przekształcenia, połączenia lub podziału Klienta; b) wszczęciu postępowania zmierzającego do ogłoszenia upadłości bez względu na rodzaj postępowania upadłościowego, które będzie toczyć się po ogłoszeniu upadłości, a także wszczęciu innego postępowania zmierzającego do zbiorowego zaspokojenia wierzycieli Klienta, a także postępowania naprawczego lub innej procedury mającej na celu restrukturyzację zadłużenia Klienta; c) dokonaniu w przypadku Klienta będącego osobą fizyczną jakiejkolwiek zmiany stosunków majątkowych małżeńskich, mogących mieć wpływ na prawo dysponowania przez Klienta aktywami wchodzącymi w skład Portfela, w szczególności o powstaniu, rozszerzeniu lub ograniczeniu wspólności majątkowej małżeńskiej, a także ustanowieniu rozdzielności majątkowej, w szczególności w drodze zawarcia lub rozwiązania umowy majątkowej małżeńskiej, a także jakimkolwiek zdarzeniu mogącym skutkować podziałem majątku objętego wspólnością majątkową małżeńską lub ograniczeniem zarządu tym majątkiem, jeśli aktywa wchodzące w skład Portfela należą do tego majątku; d) dokonaniu jakiejkolwiek zmiany stosunków Klienta z osobami trzecimi, która mogłaby mieć wpływ na prawo dysponowania przez Klienta aktywami wchodzącymi w skład Portfela, w szczególności jeśli wchodziłyby one w skład majątku wspólnego wspólników spółki cywilnej, o rozwiązaniu umowy spółki lub innym zdarzeniu mogącym skutkować podziałem majątku wspólnego wspólników spółki cywilnej, jeśli aktywa wchodzące w skład Portfela należą do tego majątku; e) dokonaniu wszelkich zmian danych dotyczących Klienta, przekazanych IPOPEMA przy zawarciu Umowy, w szczególności danych kontaktowych, adresu, adresów poczty elektronicznej, zmiany reprezentacji Klienta zgodnie z § 6 Regulaminu, w miarę potrzeby załączając odpowiednie dokumenty. §14 IPOPEMA nie ponosi odpowiedzialności za skutki nieprzekazania IPOPEMA informacji wskazanych w § 13 Regulaminu, w szczególności dotyczących zmiany adresu, na który przekazywana ma być korespondencja kierowana do Klienta, osób uprawnionych do reprezentowania Klienta lub pełnomocników Klienta. §15 2. Skargę zaadresowaną do inspektora nadzoru IPOPEMA, Klient winien złożyć osobiście w siedzibie IPOPEMA lub wysłać ją listem poleconym na adres IPOPEMA. Za wykonywanie czynności określonych w Umowie i Regulaminie, a w szczególności za Zarządzanie Portfelem, Klient zobowiązuje się płacić IPOPEMA Wynagrodzenie. 3. IPOPEMA analizuje otrzymaną skargę i przesyła Klientowi informację o sposobie jej załatwienia w terminie 30 dni od §16 Klient zobowiązuje się udzielić IPOPEMA Pełnomocnictwa. IPOPEMA Asset Management S.A. Istotne informacje prawne znajdują się na końcu dokumentu Strona 5 z 14 Załącznik do Umowy zarządzania portfelem instrumentów finansowych §17 Wartość aktywów netto Klienta powierzonych IPOPEMA w zarządzanie nie może być mniejsza niż 4.000.000 (słownie: cztery miliony) złotych. §18 1. W szczególnych przypadkach, jeżeli Klient zadeklaruje przelew dodatkowych środków na Rachunek Klienta w uzgodnionym okresie czasu, IPOPEMA może zgodzić się na zmianę warunku, o którym mowa w §17 Regulaminu. W przypadku, gdy Klient nie dokona uzupełniającego przelewu w uzgodnionym terminie, IPOPEMA może rozwiązać Umowę. 2. IPOPEMA może podwyższyć minimalną wartość aktywów netto określoną w §17 Regulaminu jeżeli jest to uzasadnione w związku z proponowaną Klientowi strategią inwestycyjną. §19 1. Klient zobowiązuje się uzyskać oraz, jeśli zajdzie taka potrzeba, odnawiać wszelkie zezwolenia, zgody i inne dokumenty niezbędne do prawidłowego wykonania postanowień Umowy i Regulaminu. Klient zobowiązany jest na żądanie IPOPEMA przedstawić dokumenty, o których mowa powyżej. 2. Klient zobowiązuje się udzielić IPOPEMA wszelkich informacji, jakie IPOPEMA uzna za niezbędne, w celu prawidłowego i zgodnego z obowiązującymi przepisami prawa wypełniania postanowień Umowy oraz Regulaminu. §20 1. Klient zgadza się, aby jedynymi informacjami o stanie Rachunku Klienta były informacje przekazywane na podstawie § 34 Regulaminu oraz, o ile będzie to technicznie możliwe, bieżące informacje o całkowitej wartości aktywów wchodzących w skład Portfela na koniec danego Dnia Roboczego. 2. Klient oświadcza, że rozumie, że wszystkie lub niektóre informacje udzielane mu na podstawie §34 – 35 Regulaminu mogą stanowić informacje poufne. Dlatego Klient zobowiązuje się utrzymać je w tajemnicy przez okres trzech miesięcy od ich otrzymania. §21 Wszelkie podatki i opłaty obciążające Portfel lub związane z transakcjami dotyczącymi Portfela obciążać będą Klienta. W przypadku, gdy IPOPEMA z mocy ustawy ustanowiona jest płatnikiem takich podatków lub opłat, ma ona prawo do ich zapłaty ze środków pieniężnych Portfela lub, w przypadku braku środków na rachunku pieniężnym, sprzedaży odpowiedniej części Instrumentów Finansowych w celu pokrycia takich zobowiązań Klienta. PEŁNOMOCNIK KLIENTA §22 1. Klient może ustanowić pełnomocnika do wykonywania czynności przewidzianych Umową, a także do dokonywania w imieniu Klienta czynności związanych z nabyciem lub objęciem Instrumentów Finansowych w obrocie pierwotnym, w szczególności w ramach ofert publicznych lub prywatnych. 2. Pełnomocnictwo wymaga formy pisemnej. Podpis Klienta pod pełnomocnictwem składany jest w obecności upoważnionego przedstawiciela IPOPEMA, w innym przypadku podpis powinien być poświadczony notarialnie. 3. Pełnomocnictwo udzielone przez Klienta może być pełnomocnictwem ogólnym, do czynności określonego rodzaju lub szczególnym do dokonania określonej (określonych) czynności. W każdym przypadku zakres umocowania pełnomocnika powinien w sposób niebudzący wątpliwości wynikać z treści pełnomocnictwa, w przeciwnym wypadku IPOPEMA może odmówić przyjęcia pełnomocnictwa. Odmowa przyjęcia pełnomocnictwa podlega ocenie wyłącznie IPOPEMA, przy czym IPOPEMA odmówi przyjęcia pełnomocnictwa tylko w przypadku uzasadnionych wątpliwości. 4. Odwołanie lub zmiana zakresu pełnomocnictwa następuje w formie pisemnej. Postanowienia ust. 2 powyżej stosuje się odpowiednio. 5. IPOPEMA nie odpowiada za działania pełnomocnika podjęte po wygaśnięciu lub odwołaniu pełnomocnictwa w przypadku nieotrzymania pisemnej informacji o powyższych zdarzeniach, złożonej przez osobę uprawnioną. RYZYKA INWESTYCYJNE ZWIĄZANE Z ZARZĄDZANIEM PORTFELEM §23 Inwestowanie na rynku kapitałowym w ramach Portfeli zarządzanych przez IPOPEMA wiąże się z możliwością wystąpienia między innymi następujących rodzajów ryzyka. 1.RYZYKO RYNKOWE Pod pojęciem RYZYKO RYNKOWE rozumiane jest ryzyko zmiany wartości Portfela Klienta w wyniku zmiany wartości Instrumentów Finansowych wchodzących w jego skład. Do głównych źródeł ryzyka rynkowego należy zaliczyć ryzyko zmian cen akcji, ryzyko zmian cen kontraktów terminowych, ryzyko zmian stóp procentowych i ryzyko zmian kursów walutowych. a) Ryzyko zmiany cen akcji to w szczególności ryzyko spadku wartości aktywów wchodzących w skład Portfela spowodowane spadkami cen akcji. Na ryzyko zmiany cen akcji ma wpływ ryzyko systematyczne całego rynku akcji, ryzyko branżowe oraz ryzyko specyficzne konkretnego emitenta. Ryzyko systematyczne jest uzależnione od sytuacji makroekonomicznej i wpływ na nie mają m.in. stopa wzrostu gospodarczego, poziom deficytu budżetowego i handlowego, wielkość popytu konsumpcyjnego i inwestycyjnego, wysokość stóp procentowych i kursów walutowych, poziom inflacji, ceny surowców i zmiany cen akcji na rynkach zagranicznych. Ryzyko branżowe polega na tym, że akcje spółek, w które inwestowane są aktywa Portfela, są poddane ryzyku branży, w której działają. W szczególności dotyczy to takich czynników ryzyka, jak: wzrostu konkurencji, spadku popytu na produkty sprzedawane przez podmioty z branży i zmian technologicznych. Na ryzyko specyficzne wpływ mają m.in. wyniki finansowe emitenta, polityka dywidendowa, jakość ładu korporacyjnego, jakość pracy zarządu, decyzje o zmianie strategii lub modelu biznesowego spółki, konflikty w akcjonariacie, poziom zadłużenia, zdarzenia losowe dotyczące konkretnej spółki. b) Ryzyko zmian cen kontraktów terminowych to w szczególności ryzyko spadku wartości aktywów wchodzących w skład Portfela spowodowane – w przypadku zajęcia pozycji długiej – spadkiem ceny kontraktu terminowego, a w przypadku zajęcia pozycji krótkiej – wzrostem ceny kontraktu terminowego. Na ryzyko zmian cen kontraktów terminowych ma wpływ przede wszystkim zmiana cen aktywów bazowych. Ryzyko to, podobnie jak ryzyko zmian cen akcji, związane jest przede wszystkim z ryzykiem systematycznym całego rynku, które to uzależnione jest m.in. od stopy wzrostu gospodarczego, poziomu deficytu budżetowego i handlowego, wielkości popytu konsumpcyjnego i inwestycyjnego, wysokości stóp procentowych i kursów walutowych, poziomu inflacji, ceny surowców i zmian cen akcji na rynkach zagranicznych. Ryzyko zmian cen kontraktów terminowych jest znacznie większe niż ryzyko zmiany cen akcji, z uwagi na występujący efekt dźwigni finansowej. Efekt dźwigni finansowej wynika z faktu, że wartość depozytu wnoszonego przez Klienta celem pokrycia dziennych wahań kursów, jest niższa w porównaniu z wartością kontraktu, stąd relatywnie małe wahania ceny instrumentu bazowego, powodują proporcjonalnie większe wahania środków pieniężnych wniesionych jako depozyt zabezpieczający. W IPOPEMA Asset Management S.A. Istotne informacje prawne znajdują się na końcu dokumentu Strona 6 z 14 Załącznik do Umowy zarządzania portfelem instrumentów finansowych szczególności może oznaczać to, że wartość straty z tytułu inwestycji w kontrakty terminowe może przewyższać wartość pierwotnej inwestycji w te instrumenty. c) Ryzyko zmiany stopy procentowej to w szczególności ryzyko spadku wartości aktywów wchodzących w skład Portfela spowodowane zmianami rynkowych stóp procentowych – wzrost rynkowych stóp procentowych przekłada się na spadek cen instrumentów dłużnych, natomiast spadek rynkowych stóp procentowych – na ich wzrost. Ryzyko stopy procentowej jest większe dla instrumentów o stałym oprocentowaniu. Ryzyko stopy procentowej zależy od okresu do wykupu instrumentu, jego stopy odsetkowej i stopy dochodowości, przy czym im dłuższy okres do wykupu instrumentu, tym wyższe jest ryzyko stopy procentowej, zaś im niższa stopa odsetkowa i stopa dochodowości instrumentu, tym wyższe jest ryzyko stopy procentowej. Źródłami ryzyka stopy procentowej są m.in. wzrost inflacji (bieżącej lub prognozowanej), wysokie tempo rozwoju gospodarczego, spadek stopy oszczędności w gospodarce, negatywna ocena przez inwestorów przyszłej sytuacji fiskalnej w kraju, wzrost stóp procentowych w innych krajach. Szczególnie duże znaczenie dla wysokości rynkowych stóp procentowych w Polsce mają: poziom inflacji, wielkość deficytu finansów publicznych i wielkość długu publicznego w relacji do PKB oraz perspektywy kształtowania się tych parametrów w przyszłości. d) Ryzyko kursu walutowego to ryzyko zmiany wartości aktywów wchodzących w skład Portfela spowodowane zmianami kursu waluty polskiej w stosunku do walut obcych. 2.RYZYKO KREDYTOWE Głównymi czynnikami ryzyka kredytowego są: ryzyko niedotrzymania warunków, ryzyko niewypłacalności emitenta, ryzyko obniżenia oceny kredytowej i ryzyko rozpiętości kredytowej. a) Ryzyko niedotrzymania warunków, nazywane również ryzykiem niewypłacalności, to ryzyko spadku wartości aktywów wchodzących w skład Portfela spowodowane niewykonaniem w terminie przez jednego lub więcej emitentów zobowiązań z tytułu wyemitowanych instrumentów dłużnych. b) Ryzyko obniżenia oceny kredytowej to ryzyko spadku wartości aktywów wchodzących w skład Portfela spowodowane obniżeniem ocen kredytowych emitentów lub emisji. c) Ryzyko rozpiętości kredytowej to ryzyko spadku wartości aktywów wchodzących w skład Portfela spowodowane zmianami rozpiętości kredytowej dla emisji, czyli różnicy między cenami instrumentów dłużnych o porównywalnych warunkach, ale wyemitowanych przez emitentów o różnych ratingach. d) W przypadku obligacji zamiennych lub innych instrumentów o podobnym charakterze występuje dodatkowo ryzyko kursu zamiany, o charakterystyce zbliżonej do ryzyka rynkowego. Ryzyko kredytowe jest relatywnie niskie w przypadku inwestycji w instrumenty dłużne emitowane, gwarantowane lub poręczone przez Skarb Państwa lub Narodowy Bank Polski, rośnie natomiast dla inwestycji w Instrumenty Finansowe emitowane przez przedsiębiorstwa lub jednostki samorządu terytorialnego, przy czym ryzyko kredytowe jest uzależnione od oceny kredytowej emitenta bądź emisji. Inwestycje w Tytuły uczestnictwa w instytucjach zbiorowego inwestowania obciążone są ryzykiem pochodzącym od ryzyka lokat takiego funduszu. Inwestycje w lokaty bankowe związane są z ryzykiem kredytowym banku. 3.RYZYKO ROZLICZENIA Ryzyko rozliczenia występuje w przypadku rozliczania transakcji zakupu lub sprzedaży instrumentów finansowych, które nie są gwarantowane przez izby rozliczeniowe. IPOPEMA przeprowadza takie transakcje głównie na rynku międzybankowym, za pośrednictwem banków o sprawdzonej wiarygodności. Transakcje na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie S.A., o ile są obarczone takim ryzykiem, dokonywane są za pośrednictwem firm inwestycyjnych o sprawdzonej wiarygodności, z którymi IPOPEMA podpisała stosowną umowę. 4.RYZYKO PŁYNNOŚCI Ryzyko płynności wiąże się z brakiem możliwości przeprowadzenia transakcji, przy zachowaniu aktualnej ceny rynkowej, ze względu na wielkość tej transakcji. Ryzyko to występuje najczęściej przy próbie sprzedaży aktywów, których ilość jest relatywnie duża w stosunku do normalnej wielkości transakcji przeprowadzanych danym instrumentem. Następuje wówczas naruszenie aktualnej struktury popytu i podaży prowadzące do zmiany ceny rynkowej. Ryzyko to jest szczególnie wysokie w przypadku Instrumentów Finansowych nie będących przedmiotem obrotu na rynku zorganizowanym. 5.RYZYKO OPERACYJNE Ryzyko operacyjne to ryzyko straty wynikającej z błędnych procedur wewnętrznych, niestosowania się do procedur, działania systemów bądź pracowników lub też wynikającej ze zdarzeń zewnętrznych. Cztery podstawowe źródła ryzyka operacyjnego to: czynnik ludzki, systemy, zdarzenia zewnętrzne oraz procesy. 6.RYZYKO ZWIĄZANE Z PRZECHOWYWANIEM AKTYWÓW Aktywa wchodzące w skład Portfela przechowywane są na Rachunkach Klientów prowadzonych przez Podmiot Przechowujący Aktywa. Zgodnie z polskim prawem, Instrumenty Finansowe stanowią własność Klienta i nie wchodzą do masy upadłości w przypadku ogłoszenia upadłości Podmiotu Przechowującego Aktywa. Pieniądze Klienta, a także przechowywane na rachunkach w innych krajach Instrumenty Finansowe mogą zostać częściowo bądź w całości utracone w wyniku ogłoszenia upadłości lub innych podobnych zdarzeń dotyczących Podmiotu Przechowującego Aktywa. 7.RYZYKO ZWIĄZANE Z KONCENTRACJĄ AKTYWÓW LUB RYNKÓW W przypadku lokowania aktywów wchodzących w skład Portfela lub znacznej ich części w określony instrument lub na jednym rynku, wartość aktywów wchodzących w skład Portfela jest silnie skorelowana z wartością tego instrumentu lub sytuacją na tym rynku. W razie wystąpienia zmiany ceny tego instrumentu finansowego lub zmiany koniunktury na tym rynku może to wpłynąć negatywnie na oczekiwaną stopę zwrotu z inwestycji. Limity koncentracji w Instrumenty Finansowe wyemitowane przez jednego emitenta lub grupę powiązanych emitentów określane są w Umowie lub w załączniku Strategia Inwestycyjna. OGRANICZENIE PODMIOTOWE §24 IPOPEMA nie może zawrzeć Umowy, której przedmiotem byłoby zarządzanie środkami własnymi członka Zarządu lub członka Rady Nadzorczej IPOPEMA. §25 Umowa zawarta wbrew postanowieniu §24 Regulaminu jest nieważna. PEŁNOMOCNICTWO §26 1. Klient udziela IPOPEMA Pełnomocnictw wraz z zawarciem Umowy lub, w razie zaistnienia takiej potrzeby, na żądanie IPOPEMA w czasie jej obowiązywania. IPOPEMA Asset Management S.A. Istotne informacje prawne znajdują się na końcu dokumentu Strona 7 z 14 Załącznik do Umowy zarządzania portfelem instrumentów finansowych 2. Pełnomocnictwa są nieodwołalne w czasie obowiązywania Umowy, ze względu na potrzebę umożliwienia wykonywania przez IPOPEMA obowiązków wynikających z Umowy. Pełnomocnictwa w zakresie uprawnień koniecznych dla dokonania rozliczeń pomiędzy IPOPEMA a Klientem dotyczących transakcji zawartych przed rozwiązaniem Umowy oraz należności IPOPEMA lub Klienta wobec drugiej strony za okres przed rozwiązaniem Umowy, są nieodwołalne także po upływie terminu rozwiązania Umowy, jednak tylko do upływu miesiąca od dnia jej rozwiązania. Nieodwołalność Pełnomocnictw jest uzasadniona treścią stosunku prawnego, wynikającego z Umowy. 3. Nieodwołalność Pełnomocnictw, o której mowa w ust. 2 powyżej, dotyczy także Pełnomocnictw, które będą udzielane zgodnie ze szczególnymi wymogami podmiotów realizujących i rozliczających transakcje dotyczące Zarządzania Portfelem, w szczególności Podmiotów Przechowujących Aktywa. W wypadku, o którym mowa w zdaniu poprzedzającym, Klient dołoży starań, w szczególności złoży powyższym podmiotom odpowiednie oświadczenia, mające na celu uwzględnienie przez te podmioty nieodwołalności Pełnomocnictw. 4. W okresie obowiązywania Umowy oraz w okresie do upływu terminu miesiąca od dnia jej rozwiązania Pełnomocnictwa mogą być zmienione tylko za zgodą IPOPEMA. 5. Pełnomocnictwa nie wygasają z chwilą śmierci Klienta będącego osobą fizyczną, a Umowa pozostaje w mocy pomiędzy IPOPEMA a spadkobiercami Klienta. Powyższe zastrzeżenie utrzymania Pełnomocnictw w mocy pomimo śmierci Klienta jest uzasadnione wynikającą z Umowy treścią stosunku prawnego będącego podstawą Pełnomocnictw. Po otrzymaniu aktu zgonu lub innego wiarygodnego dokumentu poświadczającego śmierć Klienta: a) z zastrzeżeniem lit. b) poniżej, IPOPEMA ograniczy wykonanie usługi Zarządzania Portfelem do czynności niezbędnych do utrzymania wartości Portfela; b) uprawnienia i obowiązki wynikające z Regulaminu i Umowy mogą wykonywać spadkobiercy legitymujący się prawomocnym postanowieniem o stwierdzeniu nabycia spadku lub zarejestrowanym aktem poświadczenia dziedziczenia, jeśli wyznaczą na piśmie wspólnego pełnomocnika, z zachowaniem warunków, o których mowa w §4 ust. 3-4 Regulaminu. Jeśli wspólny pełnomocnik, o którym mowa w zdaniu poprzedzającym, nie zostanie wyznaczony w terminie 7 dni od dnia uprawomocnienia się postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku lub sporządzenia notarialnego aktu poświadczenia dziedziczenia, do czasu przedstawienia pełnomocnictwa IPOPEMA składa oświadczenia wynikające z Umowy lub Regulaminu w stosunku do spadkobierców wskazanych w postanowieniu o stwierdzeniu nabycia spadku lub w notarialnym akcie poświadczenia dziedziczenia. 6. Wypowiedzenie Umowy przez Klienta jest równoznaczne z odwołaniem Pełnomocnictw, przy czym odwołanie to jest skuteczne na dzień rozwiązania Umowy zgodnie z wypowiedzeniem, zaś w zakresie w jakim Pełnomocnictwa pozostają w mocy również po rozwiązaniu Umowy zgodnie z ust. 2 zdanie 2 powyżej, odwołanie jest skuteczne po upływie miesiąca od dnia rozwiązania Umowy. W przypadku, w którym Klient jest uprawniony do wypowiedzenia Umowy ze skutkiem natychmiastowym, wypowiadając Umowę może on zastrzec, że odwołuje Pełnomocnictwo w całości ze skutkiem na dzień rozwiązania Umowy. 7. Jeśli Umowa przewiduje zobowiązanie IPOPEMA do dopełniania w imieniu Klienta obowiązków, o których mowa w §2 ust.1 lit. m) Regulaminu, Pełnomocnictwo obejmuje także odpowiedni zakres umocowania do dokonywania czynności zmierzających do dopełniania tych obowiązków w imieniu Klienta. 8. IPOPEMA wykonuje Umowę zgodnie z i w zakresie Pełnomocnictwa. IPOPEMA jest upoważniona do udzielania dalszych pełnomocnictw. OGRANICZENIA W DYSPONOWANIU PORTFELEM PRZEZ KLIENTA §27 1. W czasie trwania Umowy Klient zobowiązuje się do niewydawania, bez uzyskania uprzedniej zgody IPOPEMA, żadnych dyspozycji dotyczących Portfela bezpośrednio podmiotowi prowadzącemu Rachunek Klienta, lub innemu podmiotowi, pośredniczącemu w zawarciu transakcji na rachunek Klienta, a w szczególności dyspozycji dotyczących: a) składania zleceń kupna i sprzedaży Instrumentów Finansowych wchodzących w skład Portfela; b) ustanawiania innych niż IPOPEMA pełnomocników do dysponowania rachunkami, na których zgromadzone są aktywa wchodzące w skład Portfela; c) obciążania aktywów wchodzących w skład Portfela prawami osób trzecich; d) przewłaszczania na zabezpieczenie Instrumentów Finansowych wchodzących w skład Portfela; e) blokowania Instrumentów Finansowych wchodzących w skład Portfela bez zgody IPOPEMA; f) dokonywania przelewów aktywów wchodzących w skład Portfela na inne rachunki, niż wskazane przez IPOPEMA. 2. Dyspozycje dotyczące składników Portfela, w tym dyspozycje dotyczące wypłat lub przelewów aktywów z Portfeli mogą być składane przez Klienta wyłącznie pisemnie lub za pośrednictwem telefaksu lub pocztą elektroniczną w postaci skanu oryginału dokumentu. Dyspozycje winny zostać przesłane na numer telefaksu lub adres IPOPEMA w terminie umożliwiającym ich realizację. Jednakże w takim przypadku Klient winien niezwłocznie przesłać również oryginał dyspozycji pocztą lub doręczyć go do IPOPEMA osobiście.Jeśli dyspozycja przekazywana jest za pośrednictwem telefaksu lub za pośrednictwem poczty elektronicznej, wówczas pracownik IPOPEMA kontaktuje się z Klientem w celu potwierdzenia treści złożonej dyspozycji, a przelew może nastąpić wyłącznie na rachunek wskazany wcześniej w Umowie. 3. Przelew aktywów z Portfela Klienta może nastąpić jedynie na rachunek, którego właścicielem jest Klient, wskazany IPOPEMA w pisemnej dyspozycji Klienta. 4. Dyspozycje wypłat z rachunku pieniężnego Klienta są składane i wykonywane zgodnie z §38 Regulaminu. 5. IPOPEMA ma prawo odmówić wykonania dyspozycji Klienta, do czasu uregulowania przez Klienta wszystkich zobowiązań powstałych w związku z wykonywaniem postanowień Umowy lub Regulaminu. §28 Klient może wystąpić na piśmie do IPOPEMA o zgodę na dokonanie czynności, o których mowa w §27 ust. 1 Regulaminu. §29 Wydanie zgody na dokonanie czynności, o których mowa w §27 ust. 1 Regulaminu następuje w formie pisemnej po otrzymaniu wniosku, o którym mowa w §28 Regulaminu. IPOPEMA może uzależnić wydanie zgody od spełnienia kryteriów, które zabezpieczą jej możliwość Zarządzania Portfelem pomimo dokonania tej czynności. OGRANICZENIA W DYSPONOWANIU PORTFELEM PRZEZ IPOPEMA §30 IPOPEMA ma wyłącznie prawo do dokonywania czynności związanych z Zarządzaniem Portfelem w celu realizowania postanowień Umowy, załącznika Strategia Inwestycyjna i Regulaminu. IPOPEMA Asset Management S.A. Istotne informacje prawne znajdują się na końcu dokumentu Strona 8 z 14 Załącznik do Umowy zarządzania portfelem instrumentów finansowych §31 O ile co innego nie wynika wyraźnie z Umowy, zapisów załącznika Strategia Inwestycyjna lub Regulaminu, IPOPEMA zobowiązuje się w szczególności, że nie będzie dokonywała: a) wpłat lub wypłat środków pieniężnych wchodzących w skład Portfela w celu innym niż Zarządzanie Portfelem; b) przelewów Instrumentów Finansowych wchodzących w skład Portfela w celu innym niż Zarządzanie Portfelem. PRAWA Z INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH §32 Wszystkie przychody (pożytki) z Portfela, a w szczególności dywidendy oraz odsetki od obligacji i depozytów bankowych będą wchodziły w skład Portfela i będą reinwestowane, chyba że załącznik Strategia Inwestycyjna stanowi inaczej. KREDYTY §33 Zaciąganie pożyczek i kredytów na zakup Instrumentów Finansowych przez IPOPEMA możliwe jest tylko, jeżeli Pełnomocnictwo i załącznik Strategia Inwestycyjna to przewidują. INFORMACJA DLA KLIENTA §34 1. Klient będzie otrzymywał od IPOPEMA: a) sprawozdanie o szczegółowym stanie i wartości poszczególnych składników Portfela na początek i koniec danego miesiąca oraz wartości Portfela na początek i koniec danego miesiąca, zestawienie zawartych transakcji, w tym wartości pobranych składników Wynagrodzenia oraz innych opłat i prowizji pobranych w związku z Zarządzaniem Portfelem (opłaty i prowizje banku powiernika, opłaty i prowizje firm inwestycyjnych itp.) w ujęciu łącznym oraz, na żądanie Klienta, w rozbiciu na poszczególne pozycje, dywidend, odsetek lub innych pożytków z Portfela, które w danym miesiącu powiększyły wartość Portfela oraz o dochodowości Portfela i jej porównaniu z uzgodnioną z Klientem Stopą Referencyjną, poprzez ich wysłanie Klientowi nie później niż do 15. Dnia Roboczego następnego miesiąca. b) informacje o każdym wykonanym zleceniu dotyczącym aktywów Klienta jak i wartości Portfela na każde żądanie Klienta, z zastrzeżeniem, iż informacja inna, niż przekazywana Klientowi zgodnie z lit. a) powyżej, jest informacją szacunkową, opartą na stanie i wartości poszczególnych składników Portfela na moment zgłoszenia żądania i może ulec zmianie. 2. Wyciągi, zaświadczenia, zawiadomienia i inne pisma IPOPEMA przesyła pod wskazany przez Klienta adres. 3. Wskazane w ust. 2 pisma, mogą zostać przekazane przez IPOPEMA za pośrednictwem poczty elektronicznej, o ile Klient udzieli na to wyraźnej zgody w Umowie. §35 W przypadku, gdy usługa Zarządzania Portfelem świadczona jest na rzecz Klienta Detalicznego lub w Portfelu Klienta Detalicznego znajdują się aktywa stanowiące niezabezpieczone pozycje otwarte na instrumentach pochodnych, IPOPEMA informuje Klienta o spadku wartości Portfela o więcej niż 25% w ciągu kolejnych pięciu Dni Roboczych lub o poniesionych stratach na tych instrumentach o więcej niż 50% w ciągu kolejnych pięciu Dni Roboczych (chyba że inne progi zostały określone w Umowie), nie później niż do końca dnia, w którym ten spadek nastąpił, a w przypadku gdy spadek nastąpił w dniu wolnym od pracy – najpóźniej do końca następnego Dnia Roboczego następującego po tym dniu. IPOPEMA informuje Klienta o spadku wartości Portfela lub poniesionych stratach telefonicznie lub na wskazany przez Klienta adres poczty elektronicznej lub pisemnie, chyba że inny sposób został wskazany w Umowie. DECYZJE INWESTYCYJNE §36 1. Cel Zarządzania Portfelem jest określony w załączniku Strategia Inwestycyjna. Cel ten jest realizowany poprzez podejmowanie decyzji inwestycyjnych. Decyzje inwestycyjne są podejmowane przez Doradców w ramach Departamentu Zarządzania Aktywami IPOPEMA. 2. IPOPEMA nie gwarantuje osiągnięcia celu, o którym mowa w ust.1 powyżej. 3. Po zawarciu Umowy, IPOPEMA wyznacza Doradcę odpowiedzialnego za zarządzanie Portfelem Klienta. IPOPEMA w dowolnym czasie może ustanowić zastępcę lub wyznaczyć innego Doradcę. WYMIANA WALUTOWA §37 1. Czynność Wymiany Walutowej dokonywana jest w celu zapewnienia rozliczenia transakcji na Instrumentach Finansowych denominowanych w walutach obcych. 2. Czynność Wymiany Walutowej dokonywana jest w dacie umożliwiającej dokonanie rozliczenia transakcji, w związku z którą czynność jest podejmowana. 3. Dokonanie czynności Wymiany Walutowej może nastąpić wyłącznie za pośrednictwem banku, znajdującego się na liście banków o sprawdzonej wiarygodności, prowadzonej przez IPOPEMA zgodnie z polityką, o której mowa w §11 Regulaminu. 4. Dokonanie czynności Wymiany Walutowej następuje po kursie możliwie najbardziej zbliżonym do kursu danej waluty, wskazanym w serwisie informacyjnym Bloomberg lub Reuters, uzgodnionym z bankiem dokonującym Wymiany. ZASADY SKŁADANIA PRZEZ KLIENTA DYSPOZYCJI PRZELANIA ŚRODKÓW Z RACHUNKU PIENIĘŻNEGO W BANKU POWIERNIKU OBJĘTEGO UMOWĄ § 38 1. IPOPEMA może przyjmować od Klienta dyspozycje wypłat z rachunku pieniężnego, objętego Umową i do którego IPOPEMA ma Pełnomocnictwo, zgodnie z poniższymi postanowieniami, jedynie na rachunek Klienta wskazany w Umowie lub w dyspozycji Klienta, o której mowa poniżej. 2. Przyjęcie zlecenia Klienta następuje na podstawie pisemnej dyspozycji przesyłanej do IPOPEMA. Dyspozycja może zostać przesłana faksem lub pocztą elektroniczną w postaci skanu dokumentu. Jednakże w takim przypadku Klient winien niezwłocznie przesłać również oryginał dyspozycji pocztą lub doręczyć go do IPOPEMA osobiście. 3. Po otrzymaniu dyspozycji Klienta pracownik Zespołu Księgowości Portfeli IPOPEMA kontaktuje się z Klientem telefonicznie, dzwoniąc na numer telefonu podany w Umowie, w celu weryfikacji danych wskazanych na dyspozycji. 4. Niezwłocznie po rozmowie z Klientem, pracownik Zespołu Księgowości Portfeli przygotuje formularz polecenia przelewu z rachunku pieniężnego Klienta w banku powierniku zarządzanego przez IPOPEMA na inny rachunek Klienta, wskazany zgodnie z postanowieniami powyższymi. 5. W przypadku otrzymania dyspozycji Klienta faksem, a następnie w oryginale, sprawdza czy dyspozycja nie jest tożsama z wcześniej otrzymaną i wykonaną dyspozycją IPOPEMA Asset Management S.A. Istotne informacje prawne znajdują się na końcu dokumentu Strona 9 z 14 Załącznik do Umowy zarządzania portfelem instrumentów finansowych faksową. W przypadku wątpliwości pracownik Zespołu Księgowości Portfeli IPOPEMA w rozmowie telefonicznej z Klientem wyjaśnia charakter dyspozycji złożonej w oryginale. 6. Pracownik Zespołu Księgowości Portfeli IPOPEMA odpowiedzialny za przelew wysyła do banku powiernika formularz przelewu do realizacji. k) Dywidendę z akcji notowanych na rynku regulowanym ujmuje się w wycenie jako należność. l) Akcje niedopuszczone do obrotu wycenia się według cen nabycia. zorganizowanego m) Lokaty bankowe wycenia się według wartości nominalnej. n) Naliczone na dzień wyceny odsetki od lokat bankowych ujmuje się oddzielnie jako należności. WARTOŚĆ PORTFELA §39 1. Wartość Portfela określa się w oparciu o następujące zasady: a) Instrumenty Finansowe notowane na rynku regulowanym wycenia się według ogłoszonej przez rynek główny dla danego składnika Portfela ceny bieżącej, którą jest: • • w systemie notowań ciągłych, na których wyznaczany i ogłaszany jest kurs zamknięcia – ostatni kurs zamknięcia w systemie notowań ciągłych, w systemie notowań bez odrębnego wyznaczania kursu zamknięcia – cenę średnią transakcji ważoną wolumenem obrotu z ostatniego dnia, w którym zawarto transakcję, • w systemie notowań jednolitych – ostatni kurs ustalony w systemie kursu jednolitego, • w systemie polegającym na jednoczesnym wystawianiu ceny kupna i ceny sprzedaży tego samego Instrumentu Finansowego – ostatnią najniższą cenę z ofert kupna. b) W przypadku, gdy nie jest możliwe zastosowanie ww. metod wyceny Instrumentów Finansowych dopuszczonych do obrotu zorganizowanego wycena dokonywana jest według ostatniej najniższej ceny zaproponowanej w wyniku ogłoszenia wezwania albo po jakiej zawarto transakcję pakietową. c) Dłużne Instrumenty Finansowe w obrocie zorganizowanym nie notowane na rynku regulowanym nabywane z dyskontem lub premią, wycenia się z zastosowaniem odpowiednio odpisów dyskonta lub amortyzacji premii. o) Kontrakty terminowe notowane na rynku regulowanym wycenia się według kursu określającego stan rozliczeń Klienta z instytucją rozliczeniową. p) Tytuły uczestnictwa w instytucjach zbiorowego inwestowania i certyfikaty inwestycyjne w funduszach inwestycyjnych wycenia się zgodnie z publikowanymi komunikatami dotyczącymi ich wartości, z zastrzeżeniem lit. a) powyżej. q) Instrumenty Finansowe denominowane w walucie obcej wycenia się zgodnie z zasadami wskazanymi w lit. a) - p) powyżej, przy czym waluta jest przeliczana na polskie złote (PLN) po średnim kursie ustalanym przez NBP w dniu wyceny z zastrzeżeniem lit. s) poniżej. r) Portfele inwestycyjne mogą być wyceniane we wskazanej walucie obcej, jeśli załącznik Strategia Inwestycyjna Klienta tak stanowi. s) W szczególnych przypadkach aktywa wyceniane są wg ostatniej możliwej do uzyskania ceny sprzedaży na Dzień Wyceny albo indywidualnie, na zasadach uprzednio ustalonych w drodze uchwały Zarządu IPOPEMA. t) W przypadku, gdy nie jest możliwa wycena aktywów według metod określonych w lit. a) – r) powyżej, wyceny aktywów dokonuje się według wartości godziwej, pozwalającej na rzetelne odzwierciedlenie ich wartości, z zachowaniem zasady ostrożnej wyceny. u) Rynek główny dla danego składnika Portfela rozumiany jest jako rynek bądź też system notowań, na którym Instrument Finansowy jest przedmiotem obrotu lub wyceny i który ustalany jest okresowo w oparciu o wolumen obrotów jako główną zasadę. 2. Wartość Portfela określana jest na Dzień Wyceny. d) Dłużne Instrumenty Finansowe nie dopuszczone do obrotu zorganizowanego nabywane z dyskontem lub premią, wycenia się z zastosowaniem odpowiednio odpisów dyskonta lub amortyzacji premii. 3. Wartość Portfela określana na dzień inny niż Dzień Wyceny ma charakter szacunkowy i może ulec zmianie. e) W przypadku dłużnych Instrumentów Finansowych z kuponem odsetkowym wartość Instrumentów Finansowych powiększa się dodatkowo o przypadające na dzień wyceny odsetki. WYNAGRODZENIE f) Skumulowane odsetki od dłużnych Instrumentów Finansowych ujmuje się odrębnie jako należności. g) Instrumenty Finansowe dopuszczone do obrotu zorganizowanego do czasu rozpoczęcia notowań wycenia się według cen nabycia, z uwzględnieniem zmian wartości Instrumentów Finansowych spowodowanych zdarzeniami mającymi wpływ na ich wartość rynkową, z zachowaniem zasad ostrożnej wyceny. h) Wartość akcji dopuszczonych do obrotu zorganizowanego nabytych w wyniku realizacji prawa poboru do momentu ich pierwszego notowania powiększa wartość praw wykorzystanych do ich objęcia ustalona zgodnie z lit. a) powyżej. i) j) Prawa poboru z akcji notowanych na rynku regulowanym do czasu ich pierwszego notowania na giełdzie wycenia się wg tzw. wartości teoretycznej tych praw tj. ilorazu różnicy między wartością akcji ustalonej zgodnie z lit. a) powyżej, a ceną emisyjną i liczby praw poboru koniecznych do objęcia akcji nowej emisji. Wartość niewykonanych praw poboru wynosi zero. §40 Wynagrodzenie IPOPEMA za wypełnienie postanowień Umowy, a w szczególności za Zarządzanie Portfelem płatne jest według postanowień §40-45 Regulaminu, zgodnie z Umową. §41 1. Wynagrodzenie za Zarządzanie Portfelem składa się z dwóch części: a) wynagrodzenie płacone w stosunku do wartości aktywów wchodzących w skład Portfela (“Opłata”); b) wynagrodzenie zmienne zależne od wyników zarządzania (“Prowizja”). 2. Opłata, Prowizja, koszty związane z Zarządzaniem Portfelem oraz podatki obciążają Portfel Klienta. 3. Wysokość składników Wynagrodzenia ustalana jest indywidualnie z Klientem, w formie Załącznika do Umowy Wynagrodzenie. §42 1. Klient jest zobowiązany do zwracania IPOPEMA kosztów i opłat publicznoprawnych ponoszonych przez IPOPEMA ze środków własnych IPOPEMA w związku z wykonywaniem IPOPEMA Asset Management S.A. Istotne informacje prawne znajdują się na końcu dokumentu Strona 10 z 14 Załącznik do Umowy zarządzania portfelem instrumentów finansowych Umowy oraz, o ile tak postanowione w Umowie, dodatkowych wydatków. 2. Dodatkowe wydatki zostaną ustalone z Klientem w przypadku indywidualnej strategii inwestycyjnej i mogą obejmować w szczególności wydatki związane z reprezentowaniem Klienta na walnych zgromadzeniach lub inne uzasadnione wydatki związane z osiąganiem celów inwestycyjnych w ramach wybranej strategii inwestycyjnej, w tym koszty obsługi prawnej. 3. Opłata i Prowizja, a także koszty i opłaty, a w szczególności opłata za przechowywanie aktywów i wykonywanie operacji na rachunku, pobierane przez bank powiernik, koszty prowizji maklerskich za usługi związane z nabywaniem i sprzedażą Instrumentów Finansowych oraz podatki, a także, o ile tak postanowiono w Umowie, dodatkowe wydatki, pobierane są bezpośrednio z Rachunku Klienta lub w inny sposób uzgodniony z Klientem w Umowie. 4. W przypadku braku środków pieniężnych na Rachunku Klienta, IPOPEMA ma prawo zbycia w terminie 7 dni od daty wymagalności płatności części lub wszystkich Instrumentów Finansowych Klienta według uznania, z zachowaniem najlepiej pojętego interesu Klienta, w celu pobrania Opłaty oraz Prowizji. Zbycie Instrumentów Finansowych będzie dokonywane na ustalonym rynku głównym dla danego Instrumentu Finansowego, według ceny obowiązującej w dacie złożenia zlecenia zbycia. 5. Strony mogą odrębnie uzgodnić dodatkową formę zabezpieczenia spłaty należności IPOPEMA, o których mowa w ust. 1 i 3 powyżej, w szczególności w formie ustanowienia zastawu, zastawu rejestrowego, zastawu finansowego lub blokady środków pieniężnych, zarówno na aktywach wchodzących w skład Portfela, jak i innych instrumentach finansowych lub środkach pieniężnych Klienta. OPŁATA §43 1. Opłatę oblicza się według następującej formuły: O=SWA*Op*(D/365) 3 SWA = S P + ∑ ( S i − Wi ) i =1 4 n +∑ i =1 wi * Di D gdzie: O kwartalna Opłata za Zarządzanie Portfelem Op uzgodniony z Klientem poziom Opłaty w skali roku określony w Załączniku - Wynagrodzenie Sp wartość aktywów netto wchodzących w skład Portfela na początek okresu dla którego naliczana jest Opłata Si wartość aktywów netto Portfela na koniec i-tego miesiąca kalendarzowego w ramach kwartału, za który naliczana jest Opłata Wi wi suma wpłat i wypłat do i z Portfela od początku kwartału, za który naliczana jest Opłata, do końca i-tego miesiąca kalendarzowego wartość i-tej wpłaty do Portfela (znaki dodatni) lub i-tej wypłaty (znak ujemny) z Portfela w trakcie kwartału, za który naliczana jest Opłata Di liczba dni kalendarzowych od i-tej wpłaty/wpłaty do końca kwartału, za który naliczana jest Opłata D całkowita liczba dni w kwartale za który naliczana jest Opłata n liczba wpłat i wypłat w kwartale, za który naliczana jest Opłata 2. Opłata pobierana jest w okresach kwartalnych z dołu na koniec danego kwartału kalendarzowego. Pierwsza Opłata pobierana jest za okres od dnia następującego po dniu przelania środków na Rachunek Klienta do końca danego kwartału kalendarzowego. Ostatnia Opłata pobierana jest za okres od początku danego kwartału kalendarzowego do dnia rozwiązania Umowy. Jeżeli przelanie środków na Rachunek Klienta i rozwiązanie Umowy nastąpiło w tym samym kwartale kalendarzowym, Opłata pobierana jest od dnia następującego po dniu przelania środków na Rachunek Klienta do dnia rozwiązania Umowy. §44 Podstawą obliczenia wysokości Opłaty jest średnia wartość aktywów netto w danym miesiącu kalendarzowym, uwzględniająca wpłaty i wypłaty dokonywane z Portfela oraz liczbę dni Zarządzania Portfelem. PROWIZJA §45 1. Prowizję oblicza się według poniższych zasad: Okresem rozliczeniowym na potrzeby obliczania Prowizji jest rok kalendarzowy. W przypadku, gdy Umowa zostaje zawarta bądź wypowiedziana w trakcie roku kalendarzowego, wówczas okresem rozliczeniowym, a tym samym podstawą obliczania Prowizji, jest okres faktycznego świadczenia usługi zarządzania. Faktyczny okres zarzadzania to okres od początku roku kalendarzowego bądź od początku okresu zarządzania – w zależności od tego, która z tych dat jest późniejsza – do końca roku bądź do daty rozwiązania Umowy – zależności od tego, która z tych dat jest wcześniejsza. Jeżeli do Portfela dokonywano kolejnych wpłat lub z Portfela dokonywano wypłat, okres rozliczeniowy składa się z kilku podokresów rozliczeniowych. W danym okresie rozliczeniowym, początek pierwszego podokresu rozliczeniowego równy jest początkowi okresu rozliczeniowego. Koniec jednego podokresu rozliczeniowego i tym samym początek kolejnego wyznaczają daty kolejnych wpłat lub wypłat do lub z Portfela. Ostatni podokres rozliczeniowy kończy się wraz z końcem okresu rozliczeniowego. Wypłatę z Portfela stanowi również pobrana w poprzednich okresach Prowizja. Pobranie Opłaty nie jest traktowane jako wypłata. Podstawą obliczania prowizji jest nadwyżka zysku Portfela ponad zysk referencyjny w ujęciu nominalnym. Zysk Portfela w ujęciu nominalnym stanowi różnica pomiędzy wartością Portfela na dzień wyliczenia prowizji a wartością początkową Portfela, skorygowaną o wartość wpłat i wypłat zrealizowanych w okresie zarządzania Portfelem. Zysk referencyjny w ujęciu nominalnym stanowi przyrost wartości Portfela, wynikający ze zmiany Stopy Referencyjnej w okresie zarządzania Portfelem. Stopę Referencyjną oraz procentowy udział IPOPEMA w nadwyżce zysku Portfela ponad zysk referencyjny określa Umowa.. Stopa Referencyjna, do której porównywane są wyniki Portfela i która służy również ocenie efektywności Zarządzania Portfelem definiowana jest w Umowie na bazie obiektywnych wskaźników finansowych publikowanych przez rynki regulowane lub agencje informacyjne, takich jak np.: a) WIG - indeks spółek notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie, IPOPEMA Asset Management S.A. Istotne informacje prawne znajdują się na końcu dokumentu Strona 11 z 14 Załącznik do Umowy zarządzania portfelem instrumentów finansowych b) WIG20 – indeks największych spółek notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie, c) WIBID (Warsaw Interbank Bid Rate) – roczna stopa procentowa jaką banki płacą za środki przyjęte w depozyt od innych banków na różne okresy np. jednodniowe (O/Nover night), jednomiesięczne (1M), trzymiesięczne (3M), sześciomiesięczne (6M), d) EFFAS – indeks publikowany przez agencję Bloomberg, przedstawiający stopę zwrotu z obligacji o danym okresie zapadalności (np. 1-3 lat, 1-7 lat). Stopa Referencyjna może być również definiowana na bazie innych obiektywnych wskaźników finansowych, uzgodnionych pomiędzy Klientem, a IPOPEMA. Wartość Prowizji należna IPOPEMA za dany okres rozliczeniowy równa się udziałowi IPOPEMA w nadwyżce zysku Portfela ponad zysk referencyjny w ujęciu nominalnym. Jeżeli ta wartość ta jest ujemna, wartość Prowizji należnej IPOPEMA za dany okres rozliczeniowy równa jest zero. Stopę Referencyjną oraz procentowy udział IPOPEMA w nadwyżce zysku Portfela ponad zysk Stopy Referencyjnej określa Umowa i Załącznik - Wynagrodzenie. Zn nadwyżka zysku Portfela w ujęciu nominalnym ponad zysk referencyjny W= U * Zn W prowizja od wyników zarządzania Portfelem narastająco za cały okres U udział w zysku Portfela ponad zysk referencyjny w ujęciu procentowym wynikający z Umowy Wr = W –W1 –W2...-W(r-1) Wr Prowizja za dany okres rozliczeniowy W1…W(r-1) Prowizje pobrane w poprzednich okresach rozliczeniowych OBOWIĄZKI INFORMACYJNE Formuła wyliczenia Prowizji: §46 P= Sk – Sp – A + W P Sk Sp A W zysk Portfela w okresie zarządzania wartość Portfela (aktywa netto) na ostatni na dzień, na który liczona jest Prowizja od wyników (tj. ostatni dzień roku kalendarzowego, dzień rozwiązania umowy) wartość początkowa Portfela tj. wartość Portfela (aktywa netto) na dzień pierwszej wpłaty wpłaty do Portfela w okresie zarządzania wypłaty z Portfela w okresie zarządzania Rpi= (1+R)^( n/L)-1 IPOPEMA nie ma obowiązku zawiadamiania w imieniu Klienta Komisji Nadzoru Finansowego, Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz spółki w wykonaniu obowiązków z art. 69 Ustawy o ofercie oraz art. 12 Ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, to jest czynności, o których mowa w § 1 ust. 1 lit. (m) Regulaminu, chyba że co innego wynika wyraźnie z Umowy, zaś Pełnomocnictwo przewiduje wyraźnie umocowanie do takich czynności. §47 1. Jeżeli Umowa oraz Pełnomocnictwo przewidują dokonywanie przez IPOPEMA czynności, o których mowa w §2 ust. 1 lit. (m) Regulaminu to: a) Klient powiadamia IPOPEMA o: Rpi R n L Stopa Referencyjna w okresie zarządzania Portfelem w podokresie "i" Stopa Referencyjna w okresie zarządzania Portfelem wynikająca z Umowy ilość dni w podokresie „i” (ilość dni od dnia poprzedniej wpłaty/wypłaty do dnia kolejnej wpłaty/wypłaty bądź do dnia na który wyliczana jest Prowizja) ilość dni zarządzania Portfelem (liczba dni od dnia pierwszej wpłaty do dnia, na który wyliczana jest Prowizja) Zpi= Rpi * Sw Zpi Sw zysk referencyjny w podokresie "i" w ujęciu nominalnym wartość początkowa aktywów w podokresie „i” tj. wartość aktywów netto na dzień wpłaty/wypłaty lub ostatni dzień roku kalendarzowego • liczbie głosów posiadanych poza Portfelem oraz o każdej zmianie tej liczby głosów, • liczbie głosów posiadanych przez podmioty zależne, w rozumieniu Ustawy o ofercie oraz o każdej zmianie tej liczby głosów, w momencie podpisania Umowy oraz w terminie dwóch Dni Roboczych od zajścia każdej zmiany w tym zakresie. b) IPOPEMA zobowiązuje się w terminie dwóch Dni Roboczych od otrzymania informacji, o której mowa w lit. a) powyżej oraz w terminie czterech Dni Roboczych od zawarcia transakcji w ramach Zarządzania Portfelem zawiadomić Komisję Nadzoru Finansowego oraz spółkę, w wypadku gdy: • Klient osiągnął lub przekroczył 5%, 10%, 15%, 20%, 25%, 33%, 331/3%, 50%, 75% albo 90% ogólnej liczby głosów w spółce publicznej albo • Klient posiadał co najmniej 5%, 10%, 15%, 20%, 25%, 33%, 331/3%, 50%, 75% albo 90% ogólnej liczby głosów w tej spółce, a w wyniku zmniejszenia tego udziału osiągnął odpowiednio 5%, 10%, 15%, 20%, 25%, 33%, 331/3%, 50%, 75% albo 90% lub mniej ogólnej liczby głosów, • Klient posiadał przed transakcją powyżej 10% ogólnej liczby głosów i nabył lub zbył akcje, zmieniając posiadaną liczbę głosów o co najmniej: k Z= ∑ Zpi i =1 Z zysk referencyjny w okresie zarządzania w ujęciu nominalnym Zn= P-Z a. 2% ogólnej liczby głosów - w spółce publicznej, której akcje są dopuszczone do obrotu na rynku oficjalnych notowań giełdowych, b. 5% ogólnej liczby głosów - w spółce publicznej, której akcje są dopuszczone do obrotu na innym IPOPEMA Asset Management S.A. Istotne informacje prawne znajdują się na końcu dokumentu Strona 12 z 14 Załącznik do Umowy zarządzania portfelem instrumentów finansowych rynku regulowanym niż rynek oficjalnych notowań giełdowych; • nastąpiła zmiana dotychczas posiadanego udziału Klienta ponad 33% ogólnej liczby głosów o co najmniej 1% ogólnej liczby głosów. Do chwili poinformowania o dokonanych transakcjach, IPOPEMA powstrzyma się od nabywania lub zbywania kolejnych akcji danego emitenta. 2. IPOPEMA wykonując obowiązki, o których mowa w ust. 1 lit. b) powyżej polega wyłącznie na informacjach uzyskanych od Klienta i nie jest obowiązana do badania żadnych innych okoliczności. decyzję co do kontynuacji współpracy z IPOPEMA w warunkach konfliktu interesów, f) 3. Szczegółowe zasady zarządzania konfliktami interesów w IPOPEMA reguluje odrębna polityka. Na żądanie Klienta IPOPEMA przekaże szczegółowe informacje dotyczące zasad zarządzania konfliktem interesów. 4. W przypadku powstania konfliktów interesów po zawarciu z Klientem Umowy IPOPEMA: a) poinformuje Klienta o konflikcie interesów niezwłocznie po jego stwierdzeniu; b) powstrzyma się od świadczenia usług do czasu otrzymania wyraźnego oświadczenia Klienta na piśmie o kontynuacji lub rozwiązaniu Umowy, za wyjątkiem wszelkich czynności, których dokonanie konieczne jest w celu ochrony interesu Klienta. §48 Niezależnie od postanowień § 47 Regulaminu, jeżeli Umowa oraz Pełnomocnictwo przewidują dokonywanie przez IPOPEMA czynności, o których mowa w §2 ust. 1 lit. (m) Regulaminu to: a) Klient może określić progi liczby głosów z akcji, których osiągnięcie wymaga jego pisemnej zgody; b) IPOPEMA musi powiadomić Klienta i uzyskać jego pisemną zgodę w przypadku zamiaru nabycia/zbycia akcji, w takiej ilości, że spowoduje to przekroczenie progów określonych w §47 Regulaminu. Do czasu otrzymania takiej zgody IPOPEMA wstrzyma się z wykonywaniem transakcji na akcjach danej spółki; c) IPOPEMA powiadomi Klienta w ciągu 2 Dni Roboczych o osiągnięciu lub przekroczeniu ustalonego progu. Informacja powinna być przekazana zarówno w ustalony sposób (telefon, e-mail, telefaks, kurier), jak też listem poleconym. §49 1. Z wyjątkiem sytuacji, gdy IPOPEMA przyjęła na siebie zobowiązanie dopełniania w imieniu Klienta obowiązków informacyjnych wskazanych w §47 i §48 Regulaminu, IPOPEMA nie ponosi odpowiedzialności za ich niedopełnienie. 2. IPOPEMA nie ponosi odpowiedzialności za niedopełnienie przyjętych na siebie obowiązków wymienionych w § 47 i § 48 Regulaminu, jeżeli wynika to z faktu niedostarczenia przez Klienta na czas właściwych informacji. KONFLIKTY INTERESÓW §50 1. Przez konflikt interesów, rozumie się znane IPOPEMA okoliczności, które mogą doprowadzić do powstania sprzeczności pomiędzy (i) interesem IPOPEMA, osoby działającej w imieniu IPOPEMA, a obowiązkiem działania w najlepiej pojętym interesie Klienta, lub (ii) interesami kilku Klientów IPOPEMA. 2. W celu zapobiegania powstawaniu konfliktów interesów oraz właściwego zarządzania konfliktami interesów, w taki sposób, aby nie dochodziło do naruszenia interesów Klienta, IPOPEMA w szczególności: a) identyfikuje obszary, w których mogą wystąpić rzeczywiste lub potencjalne konflikty interesów, b) stosuje fizyczne oraz elektroniczne bariery informacyjne (tzw. chińskie mury) oraz monitoruje ich funkcjonowanie, c) określa i monitoruje zasady inwestowania oraz prowadzenia działalności na własny rachunek przez pracowników IPOPEMA, jak również zasady zawierania transakcji na własny rachunek IPOPEMA, d) określa i monitoruje zasady otrzymywania / wręczania przez pracowników korzyści majątkowych innych niż standardowe opłaty i prowizje, e) informuje Klientów o potencjalnych lub faktycznych konfliktach interesów, aby Klienci mogli podjąć świadomą zapewnia uczestnictwo pracowników w programach szkoleniowych z zakresu przeciwdziałania konfliktom interesów oraz zarządzania nimi. ODPOWIEDZIALNOŚĆ STRON §51 IPOPEMA nie ponosi jakiejkolwiek odpowiedzialności za szkody powstałe w wyniku niewypełnienia przez Klienta obowiązków wynikających z przepisów prawa oraz z Umowy i Regulaminu, zatajenia bądź podania nieprawdziwych danych w Umowie, Pełnomocnictwie lub innych oświadczeniach na gruncie Umowy i Regulaminu. §52 IPOPEMA jest zobowiązana do naprawienia szkody Klienta wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania Umowy, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które IPOPEMA nie ponosi odpowiedzialności na gruncie obowiązujących przepisów oraz z uwzględnieniem postanowień §51 Regulaminu. §53 IPOPEMA nie ponosi odpowiedzialności za straty wynikające: a) z wadliwego udzielenia lub Pełnomocnictwa przez Klienta; odmowy udzielenia b) ze zmiany cen Instrumentów Finansowych, o ile dołożyła należytej staranności przy Zarządzaniu Portfelem; c) z niewypłacalności emitentów Instrumentów Finansowych wchodzących w skład Portfela, o ile dołożyła należytej staranności przy wyborze emitenta; d) z niewypłacalności banków oraz firm inwestycyjnych prowadzących rachunki, na których gromadzone są aktywa wchodzące w skład Portfela, o ile dołożyła należytej staranności przy wyborze banku lub firmy inwestycyjnej. ZMIANA REGULAMINU §54 W przypadku zmiany Regulaminu IPOPEMA powiadomi Klienta listem poleconym o treści nowego Regulaminu lub treści zmian i dacie jego wejścia w życie, co najmniej na 30 dni przed tą datą. §55 Klient nie wyrażający zgody na zmianę postanowień Regulaminu ma prawo w terminie 14 dni od otrzymania nowego Regulaminu lub informacji o zmianach wypowiedzieć Umowę, ze skutkiem na dzień wejścia w życie zmian Regulaminu. §56 1. W wypadku, gdy Klient nie złoży oświadczenia o wypowiedzeniu Umowy przed upływem terminu, o którym mowa w §54 Regulaminu, uważa się, że wyraził on zgodę na nową treść Regulaminu. IPOPEMA Asset Management S.A. Istotne informacje prawne znajdują się na końcu dokumentu Strona 13 z 14 Załącznik do Umowy zarządzania portfelem instrumentów finansowych 2. Jeżeli pomiędzy Klientem a IPOPEMA uzgodniono komunikację za pośrednictwem poczty elektronicznej lub faksu, IPOPEMA nie ponosi odpowiedzialności za naruszenie przez osoby trzecie poufności informacji przekazywanych w ten sposób. co innego nie wynika z obowiązujących przepisów prawa, w szczególności dotyczących konsumentów, wszelkie spory związane lub wynikłe z Regulaminu, podlegają jurysdykcji sądów polskich właściwych ze względu na siedzibę IPOPEMA. Regulamin w brzmieniu przyjętym IPOPEMA z dnia 9 maja 2012 r. uchwałą Zarządu JURYSDYKCJA I PRAWO WŁAŚCIWE §57 W sprawach nieuregulowanych w Umowie oraz Regulaminie stosuje się przepisy prawa polskiego, w szczególności przepisy Kodeksu Cywilnego, Ustawy o obrocie i Rozporządzenia. O ile IPOPEMA Asset Management S.A. („Spółka”) jest spółką z siedzibą w Warszawie, wpisaną do Rejestru Przedsiębiorców prowadzonego przez Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy, XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS 0000026687. Kapitał zakładowy Spółki wynosi 5 600 000 złotych i został wpłacony w całości. Spółce nadano numer identyfikacji podatkowej NIP 526-16-18-581. Spółka prowadzi działalność maklerską na podstawie zezwolenia udzielonego przez Komisję Papierów Wartościowych i Giełd. Spółka podlega nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego. IPOPEMA Asset Management S.A. Istotne informacje prawne znajdują się na końcu dokumentu Strona 14 z 14