Culepa - 13 male.vp

Uzupełnienie do książki
Michał Culepa
„13” – dodatkowe wynagrodzenie roczne. Instruktaż ustalania i rozliczania
z przykładami dla jednostek budżetowych i oświaty
Zmiany w przepisach dotyczących nauczycieli szkół publicznych
obowiązujące od 1 stycznia 2011 r.
Karta Nauczyciela przewiduje obowiązek, określony w art. 30a ust. 1, przeprowadzenia analizy przez organ prowadzący szkołę wydatków na wynagrodzenia dla nauczycieli.
Wydatki te mają w efekcie umożliwić nauczycielom zatrudnionym w szkołach prowadzonych przez dany organ osiągnięcie łącznego wynagrodzenia, obejmującego składniki
płacowe wskazane w art. 30 ust. 1 KN (tj. wynagrodzenie zasadnicze, dodatki za wysługę
lat, motywacyjny, funkcyjny oraz za warunki pracy, wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw, nagrody i inne świadczenia wynikające ze stosunku pracy, z wyłączeniem świadczeń z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych
i dodatków socjalnych), nie niższego niż gwarantowana średnia płaca nauczycielska.
Wspomniana średnia płaca wynosi określony procent kwoty bazowej, ustalany dla
nauczycieli corocznie w ustawie budżetowej, który jest równy dla:
1) nauczyciela stażysty – 100% kwoty bazowej,
2) nauczyciela kontraktowego – 111% kwoty bazowej,
3) nauczyciela mianowanego – 144% kwoty bazowej,
4) nauczyciela dyplomowanego – 184% kwoty bazowej.
W razie nieosiągnięcia w roku podlegającym analizie wysokości powyższych średnich
wynagrodzeń organ prowadzący szkołę będący jednostką samorządu terytorialnego ustala
kwotę różnicy między wydatkami poniesionymi na wynagrodzenia nauczycieli w danym
roku a iloczynem średniorocznej liczby etatów nauczycieli na poszczególnych stopniach
awansu zawodowego oraz średnich wynagrodzeń nauczycieli ustalonych w danym roku.
Kwota tej różnicy jest dzielona między nauczycieli zatrudnionych i pobierających wynagrodzenie w roku, dla którego ustalono kwotę różnicy, i wypłacana w terminie do dnia
31 stycznia następnego roku kalendarzowego. Wypłata ta ma formę jednorazowego dodatku uzupełniającego ustalanego proporcjonalnie do okresu zatrudnienia oraz osobistej
stawki wynagrodzenia zasadniczego nauczyciela.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 grudnia 2010 r. zmieniające
rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad ustalania wynagrodzenia oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy nauczycieli (Dz.U. Nr 255, poz. 1712, weszło
w życie z dniem 1 stycznia 2011 r.) wprowadziło w nowym § 1 ust. 1 pkt 8 obowiązek zaliczania wskazanego powyżej dodatku uzupełniającego do wynagrodzenia urlopowego
nauczycieli.
Pamiętać przy tym należy, że przy ustalaniu kwoty „trzynastki” należy brać pod uwagę
dodatek wypłacony w roku, za który „trzynastka” przysługuje. Jeżeli więc np. dodatek
wyrównawczy był wypłacony w styczniu 2010 r. za rok 2009, to wówczas należy go zaliczyć do podstawy wymiaru wynagrodzenia rocznego za 2010 rok.
Jeżeli natomiast dodatek został wypłacony w bieżącym roku za 2010 rok, to może on
być zaliczony ewentualnie do podstawy „trzynastki” za rok 2011. W żadnym wypadku
nie należy natomiast wliczać dodatku wyrównawczego wypłaconego w 2011 r. za rok
2010 do podstawy wymiaru „trzynastki” wypłacanej do końca marca br.
Przykład
Danuta K. jest zatrudniona jako nauczyciel języka polskiego w szkole podstawowej w L. Ma stopień nauczyciela mianowanego, okres pracy wynoszący 22 lata. W 2010 r. w wyniku wyliczenia średniej płacy nauczycielskiej gmina L. ustaliła, że w porównaniu do średnich wynagrodzeń nauczycielskich w 2009 r. pensje nauczycieli w gminnych szkołach były niższe w stosunku do średniej
krajowej określonej w przepisach Karty Nauczyciela.
Każdy nauczyciel otrzymał więc w styczniu 2010 r. dodatek wyrównawczy za 2009 r. W przypadku Danuty K. dodatek ten wynosił 1000 zł.
W 2010 r. Danuta K. otrzymywała:
wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 2383 zł,
dodatek stażowy za 22 lata pracy, tj. w kwocie 20% wynagrodzenia zasadniczego – równowartość 476,60 zł,
– dodatek motywacyjny określony w regulaminie wynagradzania na 10% wynagrodzenia zasadniczego – w kwocie 238,30 zł.
Danuta K. nie miała w roku szkolnym godzin ponadwymiarowych. Dodatek wyrównawczy
wypłacony w styczniu 2010 r. wynosił – jak wskazano wyżej – 1000 zł.
Podstawę wymiaru „trzynastki” stanowić zatem będzie kwota wynagrodzenia za pracę oraz dodatek wyrównawczy:
1) obliczenie wynagrodzenia miesięcznego:
2383 zł + 476,60 zł + 238,30 zł = 3097,90 zł
2) obliczenie wynagrodzenia rocznego:
3097,90 zł × 12 miesięcy = 37 174,80 zł
3) uwzględnienie dodatku wyrównawczego:
37 174,80 zł + 1000 zł = 38 174,80 zł
4) obliczenie wysokości dodatkowego wynagrodzenia rocznego:
38 174,80 zł × 8,5% = 3244,858 = 3244,86 zł (po zaokrągleniu).
–
–
„Trzynastka” wypłacona Danucie K. w 2011 r. za rok 2010 wyniesie zatem 3244,86 zł, gdyż będzie uwzględniać dodatek wyrównawczy wypłacony w 2010 r. za rok 2009.
Stanowisko Ministerstwa Edukacji Narodowej – Departamentu Strategii
z dnia 31 stycznia 2011 r.1
Warszawa, 31 stycznia 2011 r.
Stanowisko dotyczące wliczania jednorazowego dodatku uzupełniającego
do podstawy ustalenia wysokości dodatkowego wynagrodzenia rocznego
wypłacanego nauczycielom.
Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników
jednostek sfery budżetowej (Dz.U. z 1997 r. Nr 160, poz. 1080 z późn. zm.) wynagrodzenie
roczne ustala się w wysokości 8,5% sumy wynagrodzenia za pracę otrzymanego przez pracownika w ciągu roku kalendarzowego, za który przysługuje to wynagrodzenie, uwzględniając
wynagrodzenie i inne świadczenia ze stosunku pracy przyjmowane do obliczenia ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy, (…). Na mocy art. 5 ust. 2 ww. ustawy, jednostki sfery budżetowej mają obowiązek wypłaty dodatkowego wynagrodzenia rocznego, nie później
niż w ciągu pierwszych trzech miesięcy roku kalendarzowego następującego po roku, za
który przysługuje to wynagrodzenie.
W związku z powyższym, do podstawy ustalenia wysokości dodatkowego wynagrodzenia rocznego wypłacanego nauczycielom należy uwzględnić wynagrodzenie i inne
świadczenia ze stosunku pracy przyjmowane do obliczenia ekwiwalentu pieniężnego za
urlop wypoczynkowy według przepisów rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej
z dnia 21 grudnia 2010 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad
ustalania wynagrodzenia oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy nauczycieli (Dz.U. Nr 255, poz. 1712), obowiązujących w okresie wypłaty wynagrodzenia rocznego. W odniesieniu do dodatkowego wynagrodzenia rocznego należnego nauczycielom za
2010 r., biorąc pod uwagę fakt, iż zostanie ono wypłacone w 2011 r., należy przyjąć
wypłacony w 2010 r. jednorazowy dodatek uzupełniający.
Przedstawiając powyższe wyjaśnienie, uprzejmie informuję, iż opinie Ministerstwa
Edukacji Narodowej nie stanowią wiążącej wykładni prawa.
Ministerstwo Edukacji Narodowej Departament Strategii
al. J. Ch. Szucha 25, 00-918 Warszawa, tel. +48 22 34 74 241, faks +48 22 34 74 252,
e-mail: [email protected], www.men.gov.pl
1
http://www.men.gov.pl/images/stories/pdf/stanowisko.pdf