Raport z diagnozy służącej wyznaczeniu obszarów

Transkrypt

Opracowanie na zlecenie
Urząd Gminy
33-156 Skrzyszów 642
RAPORT
z diagnozy służącej wyznaczeniu obszarów zdegradowanych Gminy Skrzyszów wraz z uzasadnieniem
i rekomendacją terenów do objęcia Lokalnym Programem Rewitalizacji.
Skrzyszów grudzień 2015 r.
1|Strona
Spis treści:
1.WSTĘP – METODOLOGIA OPRACOWANIA ........................................................................................... 3
2. CHARAKTERYSTYKA GMINY ................................................................................................................. 4
2.1. Położenie .......................................................................................................................................... 4
2.2. Demografia ....................................................................................................................................... 5
2.3. Gospodarka ...................................................................................................................................... 7
3.
3.1.
4.
4.1.
WYZNACZENIE OBSZARÓW KRYZYSOWYCH DO DIAGNOZY W GMINIE SKRZYSZÓW. ................ 9
Podstawowe informacje charakteryzujące poszczególne diagnozowane obszary. .............. 10
IDENTYFIKACJA ZRÓŻNICOWANIA WEWNĄTRZGMINNEGO..................................................... 11
WSKAŹNIKI ZJAWISK NEGATYWNYCH ................................................................................... 12
4.1.1.
WSKAŹNIKI SPOŁECZNE ..................................................................................................... 12
4.1.2.
WSKAŹNIKI GOSPODARCZE ............................................................................................... 18
4.1.3.
WSKAŹNIKI PRZESTRZENNO –FUNKCJONALNE I TECHNICZNE .......................................... 20
5.
5.1.
6.
6.1.
WYNIKI DELIMITACJI I WSKAZANIE OBSZARÓW DO REWITALIZACJI ............................................
................................................................................................................................................... 22
Analiza porównawcza wskaźników ....................................................................................... 22
RANKING TERENÓW ZDIAGNOZOWANYCH JAKO OBSZARY KRYZYSOWE ................................ 24
PODSUMOWANIE .................................................................................................................. 25
2|Strona
1. WSTĘP – METODOLOGIA OPRACOWANIA
Zadaniem niniejszego opracowania jest wyznaczenie obszarów zdegradowanych w gminie Skrzyszów.
Wskazane obszary zostaną objęte rewitalizacją w ramach planowanych działań do realizacji
w opracowywanym Lokalnym Programie Rewitalizacji dla gminy Skrzyszów na lata 2016-2022.
Poniższy dokument został opracowany, zgodnie z Ustawą z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji
(art.9 ust.1—2) oraz Wytycznymi Ministra Infrastruktury i Rozwoju w zakresie rewitalizacji
w programach operacyjnych na lata 2014-2020 (dokument przyjęty w dniu 3 lipca 2015 r.);
W opracowaniu, zgodnie z ww. wytycznymi, przyjęto do analizy metodę porównawczą jednostek
urbanistycznych1 opartą na zestawie syntetycznych wskaźników degradacji, pozwalającą na
obiektywne określenie stopnia zróżnicowania rozwoju społeczno-gospodarczego poszczególnych
obszarów (jednostek urbanistycznych – sołectw) gminy.
Jako syntetyczne wskaźniki degradacji wzięto do analizy wskaźniki wskazane w wytycznych MIiR2 .
Są to wskaźniki opisujące negatywne zjawiska społeczne, czyli poziom bezrobocia, ubóstwa,
przestępczości, niskiego poziomu edukacji lub kapitału społecznego, niewystarczający poziom
uczestnictwa w życiu publicznym i kulturalnym.
Dla poprawnego wyznaczenia obszaru rewitalizacji w gminie należy dodatkowo na obszarach gminy
znajdujących się w stanie kryzysowym (z powodu koncentracji negatywnych zjawisk społecznych),
zdiagnozować także występowanie, co najmniej jednego z następujących negatywnych zjawisk:
1) gospodarczych – w szczególności niskiego stopnia przedsiębiorczości, słabej kondycji lokalnych
przedsiębiorstw lub
2) środowiskowych – w szczególności przekroczenia standardów, jakości środowiska, obecności
odpadów stwarzających zagrożenie dla życia, zdrowia ludzi lub stanu środowiska, lub
3) przestrzenno-funkcjonalnych – w szczególności niewystarczającego wyposażenia w infrastrukturę
techniczną i społeczną lub jej złego stanu technicznego, braku dostępu do podstawowych usług lub
ich niskiej jakości, niedostosowania rozwiązań urbanistycznych do zmieniających się funkcji obszaru,
niskiego poziomu obsługi komunikacyjnej, niedoboru lub niskiej jakości terenów publicznych, lub
4) technicznych – w szczególności degradacji stanu technicznego obiektów budowlanych, w tym
o przeznaczeniu mieszkaniowym, oraz nie funkcjonowaniu rozwiązań technicznych umożliwiających
efektywne korzystanie z obiektów budowlanych, w szczególności w zakresie energooszczędności
i ochrony środowiska.
1
2
W przypadku gminy Skrzyszów za jednostki urbanistycznie podlegające diagnozie przyjęto sołectwa gminy;
MIiR w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata 2014-2020 ( dokument przyjęty w dniu 3 lipca 2015 r.);
3|Strona
Skalę negatywnych zjawisk odzwierciedlają wskaźniki opisujące powyższe sfery, które wskazują na
niski poziom rozwoju lub dokumentują silną dynamikę spadku poziomu rozwoju w odniesieniu do
wartości dla całej gminy.
Analizując poziom wskaźników zgodnie z art. 10 ustawy o rewitalizacji3 w ww. sferach obejmujących
analizowane jednostki urbanistycznie, wyznaczono obszary zdegradowane, cechujące się szczególną
koncentracją negatywnych zjawisk, na których ,z uwagi na istotne znaczenie dla rozwoju lokalnego,
gmina zamierza prowadzić rewitalizację.
2. CHARAKTERYSTYKA GMINY
2.1. Położenie
Gmina Skrzyszów zlokalizowana jest w południowej Polsce we wschodniej części województwa
małopolskiego i wschodniej części powiatu tarnowskiego. Siedzibą gminy jest wieś Skrzyszów,
w której mieszczą się władze administracyjne Gminy. Gmina oddalona jest o ok. 6 km od Tarnowa
i ok. 90 km od Krakowa – jednej z największych aglomeracji w Polsce.
Rysunek 1. Gmina Skrzyszów na tle kraju, województwa małopolskiego i powiatu tarnowskiego
3
Art. 10.1. Obszar, obejmujący całość lub część obszaru zdegradowanego, cechujący się szczególną koncentracją
negatywnych zjawisk, […] na którym z uwagi na istotne znaczenie dla rozwoju lokalnego gmina zamierza prowadzić
rewitalizację, wyznacza się, jako obszar rewitalizacji.
4|Strona
Gmina Skrzyszów zajmuje powierzchnię ok. 86, 8 km2, co stanowi 0, 57 % powierzchni województwa
małopolskiego i 6, 15 % powierzchni powiatu tarnowskiego.
Obszar Gminy tworzy 5 sołectw:
1. Szynwałd - sołectwo obejmuje obszar o powierzchni 23,17 km;24
2. Skrzyszów - sołectwo obejmuje obszar o powierzchni 13,07 km;25
3. Pogórska Wola - sołectwo obejmuje obszar o powierzchni 20,80 km;26
4. Łękawica - sołectwo obejmuje obszar o powierzchni 15,72 km;27
5. Ładna - sołectwo obejmuje obszar o powierzchni 13,23 km28.
2.2. Demografia
Gmina Skrzyszów na tle gmin sąsiednich jak i na tle całego powiatu tarnowskiego zajmuje 10 pozycję
pod względem powierzchni i 5 pod względem liczby mieszkańców.
Ludność gminy Skrzyszów stanowi ponad 7 % ludności powiatu tarnowskiego, 1, 17 % ludności gmin
wiejskich województwa małopolskiego oraz 0, 44 % całego województwa.
Tabela 1. Ludność gminy Skrzyszów na tle województwa, powiatu tarnowskiego i gmin wiejskich województwa
9
(stan na 31.12.2014 r.)
3 368 336 osób
MAŁOPOLSKIE
0,42 %
MAŁOPOLSKIE - GMINY WIEJSKIE
1,17 %
1 200 054 osób
Powiat
tarnowski
200 085 osób
7%
Gmina Skrzyszów10
14 012 osób
Pod względem liczby ludności gmina Skrzyszów zajmuje 5 miejsce wśród 16 gmin wiejskich powiatu
tarnowskiego i 5 miejsce ze względu na gęstość zaludnienia.
4
5
6
7
Źródło: STATUT SOŁECTWA Szynwałd Zał. do uchwały Nr XI/111/04 Rady Gminy w Skrzyszowie z dnia 29 marca 2004 r.
Źródło: STATUT SOŁECTWA Skrzyszów Zał. do uchwały Nr XI/110/04 Rady Gminy w Skrzyszowie z dnia 29 marca 2004 r.
Źródło: STATUT SOŁECTWA Pogórska Wola Zał. do uchał. Nr XI/109/04 Rady Gminy w Skrzyszowie z dnia 29 marca 2004 r.
Źródło: STATUT SOŁECTWA Łękawica Zał. do uchwały Nr XI/108/04 Rady Gminy w Skrzyszowie z dnia 29 marca 2004 r.
8
Źródło: STATUT SOŁECTWA Ładna Zał. do uchwały Nr XI/107/04 Rady Gminy w Skrzyszowie z dnia 29 marca 2004 r.
9
Źródło: Podregiony 2014_woj.małopolskie /GUS Kraków
10
Źródło: UG Skrzyszów
5|Strona
Tabela 2. Ludność gminy Skrzyszów na tle gmin powiatu tarnowskiego ( stan na 31.12.2014 r. )
WYSZCZEGÓLNIENIE
Ogółem
na
2
1 km
Powiat tarnowski
200 085
142
Ciężkowice
Gromnik
11 304
8 782
109
126
Lisia Góra
14 866
Pleśna
Radłów
Ryglice
Rzepiennik Strzyżewski
Skrzyszów
Szerzyny
Tarnów
Tuchów
Wierzchosławice
Wietrzychowice
Wojnicz
Zakliczyn
Żabno
11 924
9 775
11 723
6 791
14 012
8 058
25 254
18 169
10 701
4 019
13 319
12 410
18 982
Liczba ludności
gmin, jako % liczby
ludności powiatu
tarnowskiego
11
Miejsce w powiecie
ze względu
na liczbę
ludności
ze względu na
gęstość
zaludnienia
5,65 %
4,39 %
10
13
11
9
143
7,43 %
4
7
144
113
100
96
163
98
305
182
142
83
168
102
187
5,96 %
4,89 %
5,86 %
3,39 %
7,00 %
4,03 %
12,62 %
9,08 %
5,35 %
2,01 %
6,66 %
6,20 %
9,49 %
8
12
9
15
5
14
1
3
11
16
6
7
2
6
10
13
14
5
15
1
3
8
16
4
12
2
Porównując pełne lata statystyczne, według informacji posiadanych przez GUS, odnotujemy wzrost
liczby ludności. Gminę w 2014 r. zamieszkiwało 14 012 osób.
Tabela 3.Struktura ludności gminy Skrzyszów w okresie 2011-2014
2011
2012
2013
2014
osoba
osoba
osoba
osoba
ogółem
13684
13776
13928
14012
w wieku przedprodukcyjnym - 14 lat i mniej
2436
2428
2463
2431
Udział % w liczbie ludności ogółem
17,80 %
17,62 %
17,68 %
17,27 %
Wyszczególnienie
11
12
12
6|Strona
w wieku produkcyjnym: 15-59 lat kobiety, 15-64 lata
mężczyźni
9377
9433
9509
9574
68,53 %
68,47 %
68,27 %
68,33 %
w wieku poprodukcyjnym
1871
1915
1956
2018
13,67 %
13,90 %
14,04 %
14,41 %
Struktura ekonomiczna grup wiekowych w gminie jest dość korzystna. Analizując dane statystyczne
stanu ludności w gminie Skrzyszów w analizowanym okresie 2011-2014, zauważymy wzrost ludności
ogółem (o 2,37 %). Dużym atutem gminy Skrzyszów jest zdecydowana przewaga ludności w wieku
przedprodukcyjnym nad ludnością w wieku poprodukcyjnym (różnica 2,86% ).
Największa liczba ludności zamieszkuje sołectwo Skrzyszów – 3830 osób, co stanowi około 27,33%
ogółu mieszkańców. Następnymi sołectwami w kolejności pod względem liczebności mieszkańców są:
Szynwałd, Pogórska Wola, Łękawica oraz Ładna.
Tabela 1. Zestawienie liczby mieszkańców na terenie poszczególnych sołectw gminy Skrzyszów (stan na
13
31.12.2014 r.)
Nazwa sołectwa
Liczba osób zamieszkujących miejscowość
Skrzyszów
Szynwałd
Pogórska Wola
Łękawica
Ładna
3 830
3 172
3 057
2 292
1 661
2.3. Gospodarka
Teren Gminy Skrzyszów to nie tylko obszar rozwojowy dla rolnictwa. Głównym elementem rozwoju
gospodarki Gminy jest drobna działalność pozarolnicza, w której istnieje przewaga handlu i drobnych
usług. Wyjątkiem jest pas po obu stronach drogi E-4 gdzie znajdują się większe przedsiębiorstwa.
Na terenie Gminy Skrzyszów na koniec 2012 roku działało 854 podmiotów gospodarczych,
z czego 3, 2 % w sektorze publicznym, zaś 96, 8 % w sektorze prywatnym.
Liczba podmiotów gospodarczych na obszarze Gminy w badanym okresie wzrosła o 31, 4 %, z czego
1 podmiot gospodarczy przybył w sektorze publicznym a 203 w sektorze prywatnym. Rozwój
przedsiębiorczości na terenie Gminy Skrzyszów, pomimo jej rolniczego charakteru, spowodowany
jest przede wszystkim bezpośrednim sąsiedztwem Miasta Tarnowa, które stanowi czynnik
stymulujący powstawanie nowych podmiotów gospodarczych na terenie Gminy (zwłaszcza
w zakresie handlowo-usługowym).
13
Źródło: UG Skrzyszów
7|Strona
Ponadto, na atrakcyjność inwestycyjną Gminy wpływa jej położenie komunikacyjne, na które składa
się: sąsiedztwo drogi krajowej nr 4 (będącej fragmentem międzynarodowej trasy E40, która pełni
także funkcję obwodnicy Tarnowa), a także dróg powiatowych, stanowiących dogodne połączenie
z ośrodkiem powiatu tarnowskiego. Przebieg istniejącej drogi krajowej nr 4 przez teren Gminy już
teraz zachęca podmioty (zwłaszcza produkcyjne) spoza terenu Gminy do lokowania swojej
działalności wzdłuż tego szlaku komunikacyjnego, a także jest szansą dla Gminy Skrzyszów na
wyznaczenie i rozwój specjalnych terenów inwestycyjnych. Rozwój przedsiębiorczości na terenie
Gminy wpłynie pozytywnie na zmniejszenie się poziomu bezrobocia na terenie Gminy, a tym samym
na poprawę sytuacji socjalnej i bytowej wielu mieszkańców Gminy.
Tabela 5. Podmioty gospodarcze w Gminie Skrzyszów w latach 2011-2014
Wyszczególnienie
podmioty gospodarki narodowej ogółem
sektor
publiczny
2011
2012
2013
2014
823
854
893
923
ogółem
27
27
27
27
państwowe i samorządowe jednostki prawa
budżetowego
24
24
24
24
1
0
0
0
ogółem
796
827
866
896
osoby fizyczne prowadzące działalność
gospodarczą
717
754
781
804
19
19
20
23
spółdzielnie
1
1
1
1
fundacje
1
1
1
1
17
18
18
20
spółki handlowe
sektor
prywatny
14
sektor prywatny - spółki handlowe
stowarzyszenia i organizacje społeczne
Źródło: Dane GUS
Największy udział w sektorze prywatnym posiadają osoby fizyczne prowadzące działalność
gospodarczą (w 2014 roku stanowiły one ponad 89,7% podmiotów sektora prywatnego). Następnymi
w kolejności pod względem liczebności są spółki handlowe – 23 podmioty oraz stowarzyszenia
i organizacje społeczne – 20 podmiotów. Ponadto, na terenie Gminy Skrzyszów w 2014 roku
funkcjonowała 1 spółdzielnia i 1 fundacja.
14
8|Strona
3. WYZNACZENIE OBSZARÓW KRYZYSOWYCH
DO DIAGNOZY W GMINIE SKRZYSZÓW.
Na potrzeby analizy czynników określających stan kryzysowy, do zdiagnozowania przyjęto sołectwa15
jako jednostki urbanistyczne umożliwiające porównanie wewnątrzgminnego stopnia zróżnicowania
poszczególnych wskaźników degradacji16.
Rysunek 2. Podział administracyjny Gminy Skrzyszów- granice sołectw jednostek urbanistycznych
podlegających diagnozie wskaźników delimitacji.
Źródło: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Skrzyszów (część I)
15
Dla usystematyzowania zbierania danych przyjęto sołectwo, jako najmniejszą jednostkę poddawaną analizie
i najłatwiejszą do przebadania przez dostawców danych.
16
Wskaźniki określone w wytycznych MIiR (w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata 2014-2020,
dokument przyjęty w dniu 3 lipca 2015 r.) opisujące negatywne zjawiska społeczne: poziom bezrobocia, ubóstwa,
przestępczości, niskiego poziomu edukacji lub kapitału społecznego, niewystarczający poziom uczestnictwa w życiu
publicznym i kulturalnym.
9|Strona
3.1. Podstawowe informacje charakteryzujące poszczególne
diagnozowane obszary.
Tabela 6. Powierzchnia i ludność sołectw gminy Skrzyszów
Nazwa sołectwa
Powierzchnia [km2]
Udział w ogólnej
powierzchni gminy
Liczba
mieszkańców
Udział w ogólnej
liczbie
mieszkańców
Skrzyszów
Szynwałd
Pogórska
Wola
Łękawica
Ładna
13,07
23,17
20,8
15,72
13,23
15,20 %
26,94 %
24,19 %
18,28 %
15,39 %
3 830
3 172
3 057
2 292
1 661
27,33 %
22,64 %
21,82 %
16,36 %
11,85 %
Opracowanie własne na podstawie danych z UG Skrzyszów.
W strukturze funkcjonalno-przestrzennej porównywanych jednostek urbanistycznych17 można
wyróżnić następujące elementy: obszary mieszkaniowe, usługowe, produkcyjne oraz tereny
rekreacyjne. Jednostki urbanistyczne uzupełniają zespoły leśne i rolnicze przestrzenie produkcyjne.
Funkcja mieszkaniowo-usługowa oraz produkcyjna skupia się na terenach równinnych oraz na
łagodnych stokach. Zabudowa zagrodowa i leśnictwo obejmuje większe stoki i wyższe wzniesienia
terenu.
Według typologii fizjonomicznej wsie gminy Skrzyszów zaliczyć można do:
• układu ulicowego: Skrzyszów, Łękawica i Szynwałd,
• układu ulicowego wielodrożnego: Pogórska Wola i Ładna.
Najbardziej skoncentrowanymi jednostkami osadniczymi są wsie z układem ulicowym: Skrzyszów,
Łękawica i Szynwałd. Czytelny układ ulicowy przy drodze powiatowej został zachowany w sołectwie
Skrzyszów. W tego typu jednostkach zachodzi konieczność obniżenia prędkości na drogach oraz
istnieje niebezpieczeństwo tworzenia układów osadniczych „obrastających” drogi ponadlokalne.
Największe rozproszenie zabudowy można zauważyć w sołectwach Ładna i Pogórska Wola.
Współczesna ekspansja zabudowy mieszkaniowej (jednorodzinnej) w tereny rolnicze i wiejskie w tych
sołectwach, powoduje zmiany w istniejących układach komunikacyjnych, będąc również przyczyną
rozrostu sieci drożnej, a tym samym stałe powiększanie się terenów zurbanizowanych kosztem
terenów rolniczej przestrzeni produkcyjnej.
Wartościowymi elementami tworzącymi strukturę zabudowy gminy Skrzyszów są jednostki
osadnicze, które wyróżniają się w krajobrazie oraz topografii Gminy. Jednostki te tworzą zespolony
układ zabudowy skupionej wzdłuż ciągów komunikacyjnych w południowej części Gminy.
17
sołectwa
10 | S t r o n a
Koncentracja zabudowy mieszkaniowej obecnie ma miejsce w Skrzyszowie, Pogórskiej Woli oraz
Ładnej. W sołectwie Ładna, które wymaga najpilniejszych działań w celu racjonalnego kształtowania
zespołów osadniczych, brak jest obszarów zwartej zabudowy. Obecnie działania inwestycyjne w tej
wsi powodują „obudowę” drogi E40, co nie jest korzystne dla rozwoju tej jednostki osadniczej,
prowadzi do uciążliwości w zarządzaniu przestrzenią i utrudnień w dostępie do terenów
mieszkaniowych funkcjonujących wewnątrz wsi. Zabudowa mieszkaniowa w zabudowie zagrodowej
występuje głównie w Szynwałdzie, Łękawicy oraz północno – wschodniej części Pogórskiej Woli.
Jedynie w Łękawicy obiekty mieszkalne w zabudowie zagrodowej stanowią ponad 50 % ogółu
zabudowy mieszkaniowej.
Obszary sołectwa Ładna oraz Pogórska Wola posiadają potencjalne możliwości oraz predyspozycje
rozwojowe. Widoczne jest to również w dynamicznych przemianach wywołanych intensywnym
rozwojem zabudowy, w tym mieszkaniowej, powodującym ich przestrzenny rozwój. Obiekty obecnie
budowane na terenie Gminy to przede wszystkim jednorodzinne budynki mieszkalne. Należy
zaznaczyć, że udział zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, z uwagi na podmiejski charakter
Gminy, będzie się zwiększał w najbliższym czasie. Ze względu na ukształtowanie i charakter terenu,
zabudowa wielorodzinna na terenie Gminy Skrzyszów nie występuje18.
4. IDENTYFIKACJA ZRÓŻNICOWANIA
WEWNĄTRZGMINNEGO
Dla wyznaczonych obszarów przeprowadzono diagnozę wskaźników opisujących negatywne zjawiska
społeczne19, czyli poziom bezrobocia, ubóstwa, przestępczości, niskiego poziomu edukacji
lub kapitału społecznego, niewystarczający poziom uczestnictwa w życiu publicznym i kulturalnym.
Dla każdego badanego wskaźnika ustalono wskaźnik syntetyczny degradacji20 (dana referencyjna).
Zasadniczo daną referencyjną jest średnia dla gminy.
Jednostki urbanistyczne, dla których wskaźnik syntetyczny będzie gorszy niż średnia dla gminy może
być potencjalnie uznany za zdegradowany, pod warunkiem występowania na nim, co najmniej
jednego z następujących negatywnych zjawisk:
1)gospodarczych – w szczególności niskiego stopnia przedsiębiorczości, słabej kondycji lokalnych
przedsiębiorstw lub
18
Źródło: Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Skrzyszów
Wskaźniki określone w wytycznych MIiR (w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata 2014-2020,
dokument przyjęty w dniu 3 lipca 2015 r. ) opisujące negatywne zjawiska społeczne : poziom bezrobocia, ubóstwa,
przestępczości, niskiego poziomu edukacji lub kapitału społecznego, niewystarczający poziom uczestnictwa w życiu
publicznym i kulturalnym.
20
Ustawa o rewitalizacji oraz Wytycznie nie precyzują sposobu obliczenia tego wskaźnika (może to być np. średnia ważona
lub typologia)
19
11 | S t r o n a
2)środowiskowych – w szczególności przekroczenia standardów jakości środowiska, obecności
odpadów stwarzających zagrożenie dla życia, zdrowia ludzi lub stanu środowiska, lub
3)przestrzenno-funkcjonalnych – w szczególności niewystarczającego wyposażenia w infrastrukturę
techniczną i społeczną lub jej złego stanu technicznego, braku dostępu do podstawowych usług lub
ich niskiej jakości, niedostosowania rozwiązań urbanistycznych do zmieniających się funkcji obszaru,
niskiego poziomu obsługi komunikacyjnej, niedoboru lub niskiej jakości terenów publicznych, lub
4)technicznych – w szczególności degradacji stanu technicznego obiektów budowlanych, w tym
o przeznaczeniu mieszkaniowym, oraz nie funkcjonowaniu rozwiązań technicznych umożliwiających
efektywne korzystanie z obiektów budowlanych, w szczególności w zakresie energooszczędności
i ochrony środowiska.
4.1. WSKAŹNIKI ZJAWISK NEGATYWNYCH
4.1.1. WSKAŹNIKI SPOŁECZNE
Kryterium: BEZROBOCIE
Dla zobrazowania negatywnego zjawiska związanego z bezrobociem analizie poddano podstawowe
kryterium wpływające na poziom bezrobocia w gminie:
Wysoki poziom długotrwałego bezrobocia (Liczba osób bezrobotnych poszukujących pracy
pow.12 m-cy i dłużej);
a). Źródło danych: PUP- Dane z 2014 r. dotyczące wskaźnika
b). Zakres czasowy danych: stan na 31.12.2014r.
c). Metodologia wyznaczania wskaźnika:
syntetycznego degradacji (referencyjnego): Wskaźnik wyliczono, jako iloraz iloczynu
liczby osób bezrobotnych poszukujących pracy pow.12 m-cy i dłużej pomnożony przez
100 i liczby mieszkańców gminy
Wsk.deg.=(Lob*100)/Lmg
degradacji dla poszczególnych sołectw: Wskaźnik wyliczono, jako iloraz iloczynu
liczby osób bezrobotnych poszukujących pracy pow.12 m-cy i dłużej w sołectwie
pomnożony przez 100 i liczby mieszkańców sołectwa
Wsk.deg.soł.=(Lob*100)/Lms
12 | S t r o n a
Tabela 7. Wskaźniki dla kryterium: bezrobocie
Wysoki poziom długotrwałego bezrobocia
Liczba dla całej gminy
2014
234
Wartość wskaźnika degradacji dla całej gminy
2014
1,67
Liczba dla sołectw
SOŁECTWO
2014
Ładna
25
Łękawica
33
Pogórska Wola
69
Skrzyszów
50
Szynwałd
57
Wartość wskaźnika degradacji dla sołectw
SOŁECTWO
2014
Ładna
1,51
Łękawica
1,44
Pogórska Wola
2,26
Skrzyszów
1,31
Szynwałd
1,80
Kryterium: WYSOKI POZIOM UBÓSTWA
Dla zobrazowania negatywnego zjawiska związanego z ubóstwem analizie poddano kryterium:
Liczba osób, które zgodnie z ustawą z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej są uprawnione do
ubiegania się o przyznanie świadczenia pieniężnego
Liczba osób korzystająca z zasiłków pomocy społecznej w gminie
a). Źródło danych: GOPS w Skrzyszowie- Dane z 2014 r. dotyczące wskaźnika
liczby osób korzystających z zasiłków pomocy społecznej w gminie pomnożony przez
100 i liczby mieszkańców gminy
Wsk.deg.=(Lz*100)/Lmg
13 | S t r o n a
liczby osób korzystających z zasiłków pomocy społecznej w sołectwie pomnożony
przez 100 i liczby mieszkańców sołectwa
Wsk.deg.soł.=(Lz*100)/Lms
Tabela 8. Wskaźniki dla kryterium: wysoki poziom ubóstwa
Ilość osób korzystająca z zasiłków pomocy społecznej w gminie
2014
57
2014
Liczba dla sołectw
SOŁECTWO
2014
Ładna
4
Łękawica
11
Pogórska Wola
19
Skrzyszów
6
Szynwałd
17
SOŁECTWO
Ładna
Łękawica
0,41
2014
0,24
0,48
Pogórska Wola
0,62
Skrzyszów
0,16
Szynwałd
0,54
Kryterium: PRZESTĘPCZOŚĆ
Dla zobrazowania negatywnego zjawiska związanego z przestępczością analizie poddano kryterium:
Liczba przestępstw na 1 tys. ludności (przestępstwa i wykroczenia stwierdzone, poza zdarzeniami
drogowymi i przestępstwami gospodarczymi, w tym: czyny karalne nieletnich):
Liczba przestępstw i wykroczeń stwierdzonych nie obejmujących zdarzeń drogowych oraz
przestępstw gospodarczych z uwzględnieniem czynów karalnych osób nieletnich tj. do 17-tego
roku życia
a). Źródło danych: Dane statystyczne policja w Tarnowie - Dane z 2014 r. dotyczące wskaźnika
14 | S t r o n a
Ilość przestępstw i wykroczeń stwierdzonych nie obejmujących zdarzeń drogowych
oraz przestępstw gospodarczych z uwzględnieniem czynów karalnych osób nieletnich
tj. do 17-tego roku życia w gminie pomnożony przez 1000 i liczby mieszkańców gminy
Wsk.deg.=(Lpw*1000)/Lmg
liczby osób korzystających z zasiłków pomocy społecznej w sołectwie pomnożony
przez 1000 i liczby mieszkańców sołectwa
Wsk.deg.soł.=(Lpw*1000)/Lms
Tabela 9. Wskaźniki dla kryterium: przestępczość
Ilość przestępstw i wykroczeń stwierdzonych nieobejmujących zdarzeń drogowych oraz przestępstw
gospodarczych z uwzględnieniem czynów karalnych osób nieletnich tj. do 17-tego roku życia
2014
53
Liczba dla sołectw
SOŁECTWO
2014
Ładna
19
Łękawica
5
Pogórska Wola
9
Skrzyszów
14
Szynwałd
6
Liczba przestępstw na 1 tys. ludności
Liczba przestępstw na 1 tys. ludności
2014
3,78
SOŁECTWO
2014
Ładna
11,44
Łękawica
2,18
Pogórska Wola
2,94
Skrzyszów
3,66
Szynwałd
1,89
Kryterium: NISKI POZIOM dla ROZWOJU EDUKACJI
Obszar występowania niskiego poziomu edukacji:
Wskaźnikiem poziomu edukacji są m.in. uśrednione wyniki testów i egzaminów kończących
poszczególne szczeble edukacji. Ważnym wskaźnikiem jest także Edukacyjna Wartość Dodana (EWD)
wypracowywana przez poszczególne szkoły.
15 | S t r o n a
Niestety ze względu na nierównomierny rozkład szkół z poszczególnych szczebli edukacji w gminie
Skrzyszów ten wskaźnik w diagnozie obszarów zdegradowanych pominięto.
Kryterium: NISKI POZIOM KAPITAŁU SPOŁECZNEGO
Kapitał społeczny – sieć społecznych relacji zaufania, lojalności i solidarności – ma dwie zupełnie
różne postacie:
•
Opisując relacje wewnątrz danej społeczności mówimy o spajającym kapitale społecznym.
•
Z kolei charakteryzując relacje tej społeczności ze światem zewnętrznym mówimy o tak
zwanym pomostowym kapitale społecznym.
Charakterystyczną cechą obszarów zdegradowanych jest najczęściej niski kapitał pomostowy najwygodniejszą miarą deficytów kapitału pomostowego jest niższa niż na pozostałym obszarze
gminy frekwencja w wyborach i referendach.
Tabela 10. Wskaźniki dla kryterium: niski poziom kapitału społecznego 1/2
FREKWENCJA W GMINIE SKRZYSZÓW WYBORY DO SEJMU RP I DO SENATU RP
5 październik 2015 r.
Miejscowość
Liczba wyborców
Udział w głosowaniu
Procent
Skrzyszów
2978
1535
51,55 %
Ładna
1300
755
58,08 %
Łękawica
1757
898
51,11 %
Pogórska Wola
2399
1180
49,19 %
Szynwałd
2474
1293
52,26 %
Gmina
10908
5661
51,90 %
Tabela 11. Wskaźniki dla kryterium: niski poziom kapitału społecznego 2/2
FREKWENCJA W GMINIE SKRZYSZÓW
WYBORY PREZYDENTA RP 10 maja 2015 r.
Miejscowość
Liczba wyborców
Udział w głosowaniu
Procent
Skrzyszów
2990
1750
58,53 %
Ładna
1297
826
63,69 %
Łękawica
1743
1012
58,06 %
Pogórska Wola
2372
1259
53,08 %
Szynwałd
2445
1426
58,32 %
Gmina
10847
6273
57,83 %
16 | S t r o n a
Kryterium: POZIOM UCZESTNICTWA W ŻYCIU PUBLICZNYM I KULTURALNYM
Dla zdiagnozowania niewystarczającego poziomu uczestnictwa w życiu publicznym i kulturalnym
przeprowadzono diagnozę uczestnictwa w kulturze instytucjonalnej (aktywnościach organizowanych
przez gminne instytucje kultury);
Liczba uczniów zaangażowanych w inne zajęcia /pozalekcyjne np. sportowe/
a). Źródło danych: UG Skrzyszów- Dane z 2014 r. dotyczące wskaźnika
Liczby uczniów zaangażowanych w inne zajęcia w gminie pomnożony przez 100
i liczby uczniów aktywnych w gminie
Wsk.deg.=(Liz*100)/Lug
wskaźnika degradacji dla poszczególnych sołectw: Wskaźnik wyliczono, jako iloraz
iloczynu Liczby uczniów zaangażowanych w inne zajęcia w sołectwie pomnożony
przez 100 i liczby uczniów aktywnych w gminie
Wsk.deg.soł.=(Liz*100)/Lug
Tabela 12. Wskaźniki dla kryterium: poziom uczestnictwa w życiu publicznym i kulturalnym
Liczba uczniów zaangażowanych w inne zajęcia /pozalekcyjne np. sportowe/
2014
2337
2014
16,68
Liczba dla sołectw
SOŁECTWO
2014
Ładna
35
Łękawica
183
Pogórska Wola
363
Skrzyszów
886
Szynwałd
870
SOŁECTWO
2014
Ładna
1,50
Łękawica
7,83
Pogórska Wola
15,53
Skrzyszów
37,91
Szynwałd
37,23
17 | S t r o n a
4.1.2. WSKAŹNIKI GOSPODARCZE
Kryterium: AKTYWNOŚĆ GOSPODARCZA
Dla zdiagnozowania niskiej aktywności gospodarczej wzięto pod analizę wskaźnik:
Liczba nowych zarejestrowanych podmiotów gospodarczych
b). Zakres czasowy danych: stan na 31.12.2014 r.
Liczba nowych zarejestrowanych podmiotów gospodarczych w gminie pomnożony
przez 1000 i liczby mieszkańców gminy
Wsk.deg.=(Lnpg*1000)/Lmg
iloczynu Liczba nowych zarejestrowanych podmiotów gospodarczych w sołectwie
pomnożony przez 1000 i liczby mieszkańców sołectw.
Wsk.deg.soł.=(Lnpg*1000)/Lms
Tabela 13. Wskaźniki dla kryterium: aktywność gospodarcza 1/2
Liczba nowych zarejestrowanych podmiotów gospodarczych
2014
87
Liczba dla sołectw
SOŁECTWO
2014
Ładna
10
Łękawica
11
Pogórska Wola
14
Skrzyszów
41
Szynwałd
11
Ilość zarejestrowanych podmiotów gospodarczych w
przeliczeniu na 1000 mieszkańców
Ilość zarejestrowanych podmiotów gospodarczych w
2014
SOŁECTWO
Ładna
Łękawica
6,21
2014
6,02
4,80
Pogórska Wola
4,58
Skrzyszów
10,70
Szynwałd
3,47
18 | S t r o n a
Liczba wyrejestrowanych podmiotów gospodarczych
Liczba wyrejestrowanych podmiotów gospodarczych w gminie pomnożony przez 1000
i liczby mieszkańców gminy
Wsk.deg.=(Lwpg*1000)/Lmg
iloczynu Liczba wyrejestrowanych podmiotów gospodarczych w sołectwie pomnożony
przez 1000 i liczby mieszkańców sołectw.
Wsk.deg.soł.=(Lwpg*1000)/Lms
Tabela 14. Wskaźniki dla kryterium: aktywność gospodarcza 2/2
Liczba wyrejestrowanych podmiotów gospodarczych
2014
63
Liczba dla sołectw
SOŁECTWO
2014
Ładna
4
Łękawica
6
Pogórska Wola
6
Skrzyszów
28
Szynwałd
19
Ilość wyrejestrowanych podmiotów gospodarczych w
Ilość wyrejestrowanych podmiotów gospodarczych w
2014
4,50
SOŁECTWO
2014
Ładna
2,41
Łękawica
2,62
Pogórska Wola
1,96
Skrzyszów
7,31
Szynwałd
5,99
19 | S t r o n a
4.1.3. WSKAŹNIKI PRZESTRZENNO –FUNKCJONALNE I TECHNICZNE
Kryterium: PRZESTRZENNO-FUNKCJONALNE
Dla zdiagnozowania negatywnych zjawisk przestrzenno-funkcjonalnym wzięto pod analizę wskaźnik
niewystarczające wyposażenia w infrastrukturę techniczną i społeczną lub jej zły stan techniczny,
brak dostępu do podstawowych usług lub ich niska jakość czy niedostosowanie rozwiązań
urbanistycznych do zmieniających się funkcji obszaru, jako:
Liczba boisk przy szkołach
Liczba boisk w gminie pomnożony przez 1000 i liczby uczniów gminy
Wsk.deg.=(Lb*1000)/Lug
iloczynu Liczba boisk w sołectwie pomnożony przez 1000 i liczby uczniów sołectwa
Wsk.deg.soł.=(Lb*1000)/Lus
Tabela 15. Wskaźniki dla kryterium przestrzenno-funkcjonalnego 1/2
Niewystarczające wyposażenia w infrastrukturę techniczną i społeczną lub jej zły stan techniczny
Liczba dla całej gminy/ Liczba boisk przy szkołach
2014
4
/ Liczba boisk przy szkołach
2014
Liczba dla sołectw/Liczba boisk przy szkołach
SOŁECTWO
2014
Ładna
0
Łękawica
0
Pogórska Wola
1
Skrzyszów
2
Szynwałd
1
/ Liczba boisk przy szkołach
SOŁECTWO
Ładna
Łękawica
3,00
2014
0,00
0,00
Pogórska Wola
3,65
Skrzyszów
3,86
Szynwałd
2,84
20 | S t r o n a
Liczba żłobków
Liczba żłobków w gminie pomnożony przez 1000 i liczby dzieci(0-3) gminy
Wsk.deg.=(Lż*1000)/Ld
iloczynu Liczba żłobków w sołectwie pomnożony przez 1000 i liczby dzieci (0-3)
sołectwa
Wsk.deg.soł.=(Lż*1000)/Ld
Tabela 16. Wskaźniki dla kryterium przestrzenno-funkcjonalnego 2/2
Niewystarczające wyposażenia w infrastrukturę techniczną i społeczną lub jej zły stan techniczny
Liczba dla całej gminy/ Liczba żłobków w gminie
2014
/ Liczba żłobków w gminie
2014
0,00
Liczba dla sołectw/ Liczba żłobków w gminie
SOŁECTWO
2014
Ładna
0
Łękawica
0
Pogórska Wola
0
Skrzyszów
0
Szynwałd
0
Liczba żłobków w gminie
SOŁECTWO
2014
Ładna
0,00
Łękawica
0,00
Pogórska Wola
0,00
Skrzyszów
0,00
Szynwałd
0,00
21 | S t r o n a
5. WYNIKI DELIMITACJI I WSKAZANIE
OBSZARÓW DO REWITALIZACJI
O obszarze problemowym możemy mówić w sytuacji, gdy na danym terenie stan kryzysowy
występuje nie tylko w odniesieniu do sfery architektoniczno-urbanistycznej czy przestrzennej danego
obszaru, lecz związany jest przede wszystkim ze sferą gospodarczą i społeczną, warunkującą
funkcjonalność terenu. Podstawowym kryterium wyznaczenia obszaru, jako „kryzysowego”
i wskazania go do działań z zakresu rewitalizacji powinien być fakt, iż sytuacja zastana jest tam gorsza
niż średnia dla danego obszaru.
W rozdziale zaprezentowano wyniki analizy porównawczej obszarów problemowych. Porównania
dokonano przede wszystkim w oparciu o wskaźniki określone w ustawie o rewitalizacji.
Przedstawione dane ukazują stan na dzień 31 grudnia 2014 r.
Kolejne tabele prezentują zbiorcze porównanie obszarów we wszystkich sferach. Pola zaznaczone
szarym kolorem wskazują na wartość niekorzystną w odniesieniu do wartości referencyjnej
obliczonej dla gminy.
5.1. Analiza porównawcza wskaźników
SFERA SPOŁECZNA
Tabela 17. Porównanie wskaźników dotyczących sfery społecznej
Wskaźnik porównawczy
Beneficjenci świadczeń
pomocy społecznej
z POWODU UBÓSTWA
Udział długotrwale
bezrobotnych wśród
osób w wieku
produkcyjnym
Liczba
przestępstw
Jednostka
urbanistyczna
[Miejscowość]
Niski poziom kapitału
społecznego
frekwencja w wyborach
i referendach
Październik
2015 r.
Maj
2015 r.
Ładna
0,24
1,51
11,44
58,08 %
63,69 %
Łękawica
0,48
1,44
2,18
51,11 %
58,06 %
Pogórska Wola
0,62
2,26
2,94
49,19 %
53,08 %
Skrzyszów
0,16
1,31
3,66
51,55 %
58,53 %
Szynwałd
0,54
1,80
1,89
52,26 %
58,32 %
WSKAŹNIK DLA GMINY
0,41
1,67
3,78
51,90 %
57,83 %
Wymagana wartość dla
obszarów
zdegradowanych
Powyżej wskaźnika
dla gminy
Poniżej wskaźnika dla
gminy
Powyżej
wskaźnika
dla gminy
Poniżej
wskaźnika
dla gminy
Poniżej
wskaźnika
dla gminy
22 | S t r o n a
Jednostki urbanistyczne, które osiągają w ramach kryteriów społecznych, wskaźniki, których wartości
odniesiono do średniej wartości wskaźnika dla gminy Skrzyszów, i które są charakterystyczne dla
danej jednostki urbanistycznej zaznaczono kolorem szarym, każdy z nich osiąga wartości
odpowiednio poniżej lub powyżej wskaźnika ogólnego liczonego dla całej Gminy.
SFERA GOSPODARCZA
Tabela 18. Porównanie wskaźników dotyczących sfery gospodarczej
Niski poziom aktywności gospodarczej
Liczba nowych zarejestrowanych podmiotów
gospodarczych
/ Ilość zarejestrowanych podmiotów
gospodarczych w przeliczeniu na 1000
mieszkańców
Liczba wyrejestrowanych
podmiotów gospodarczych
Ilość wyrejestrowanych podmiotów
gospodarczych w przeliczeniu na
1000 mieszkańców
Ładna
6,02
2,41
Łękawica
4,80
2,62
Pogórska Wola
4,58
1,96
Skrzyszów
10,70
7,31
Szynwałd
3,47
5,99
WSKAŹNIK DLA GMINY
6,21
4,50
Wymagana wartość dla obszarów
zdegradowanych
Poniżej wskaźnika dla gminy
Powyżej wskaźnika dla gminy
Jednostka urbanistyczna
[Miejscowość]
23 | S t r o n a
SFERA PRZESTRZENNO-FUNKCJONALNA
Tabela 19. Porównanie wskaźników dotyczących sfery przestrzenno-funkcjonalnej
Niewystarczające wyposażenia w
infrastrukturę techniczną i
społeczną lub jej zły stan
techniczny /Liczba boisk w gminie
Niewystarczające wyposażenia w
infrastrukturę techniczną i
społeczną lub jej zły stan
techniczny /Liczba żłobków w
gminie
Jednostka urbanistyczna
[Miejscowość]
Ładna
0,00
0
Łękawica
0,00
0
Pogórska Wola
3,65
0
Skrzyszów
3,86
0
Szynwałd
2,84
0
WSKAŹNIK DLA GMINY
3,0
0
Wymagana wartość dla obszarów
zdegradowanych
Poniżej wskaźnika dla gminy
Powyżej wskaźnika dla gminy
6. RANKING TERENÓW ZDIAGNOZOWANYCH
JAKO OBSZARY KRYZYSOWE
Na podstawie analizy i oceny wartości badanych wskaźników21 dla zdiagnozowanych jednostek
urbanistycznych, jako obszary wymagające wsparcia, proponuje się uznać następujące jednostki
urbanistyczne:
1. Ładna
2. Łękawica
3. Pogórska Wola
4. Skrzyszów
5. Szynwałd
21
Wskaźniki negatywne zjawiska społeczne, czyli poziom bezrobocia, ubóstwa, przestępczości, niskiego poziomu edukacji
lub kapitału społecznego, niewystarczający poziom uczestnictwa w życiu publicznym i kulturalnym;
24 | S t r o n a
Na każdym z tych obszarów występują niekorzystne wskaźniki społeczne, czyli wysoki wskaźnik
bezrobocia, ubóstwa, niska aktywność społeczna.
Zgodnie z Ustawą o rewitalizacji można wyznaczyć, jako obszar zdegradowany tylko ten, na którym
występuje ponadto, co najmniej jeden z negatywnych wskaźników gospodarczych, przestrzennofunkcjonalnych czy technicznych.
Dla gminy Skrzyszów takimi obszarami są tereny znajdujące się w sołectwach:
1.
Skrzyszów - gdzie, występuje najwyższy wskaźnik liczby wyrejestrowanych podmiotów
gospodarczych;
2.
Szynwałd - gdzie, występuje najniższy wskaźnik liczby nowych zarejestrowanych
podmiotów gospodarczych oraz najniższy wskaźnik /zdecydowanie poniżej wskaźnika dla
całej gminy/ wskaźnik określający stan wyposażenia w infrastrukturę techniczną i społeczną lub
jej zły stan techniczny
Sołectwo Skrzyszów, w którym mieści się siedziba gminy, przechodzi swoim układem osadniczym
do zespołów zabudowy sołectwa Szynwałd oraz dalej na południe, tworząc tym samym pasmowe
układy osadnicze w strefie podmiejskiej Tarnowa. W związku z tym zgodnie z sugestią Studium
Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Skrzyszów obszary tych sołectw
należy pod kątem negatywnych zjawisk społecznych rozpatrywać łącznie.
Dodatkowymi argumentami wyznaczającym obszary sołectw: Szynwałd i Skrzyszów, jako
„do zrewitalizowania” są ważne funkcje społeczno-gospodarcze22 obu miejscowości oraz stan
zagospodarowania terenów możliwych do przeprowadzenia działań rewitalizacyjnych.
6.1. PODSUMOWANIE
Na podstawie analizy danych statystycznych, oceny wartości wskaźników osiągniętych oraz
zdiagnozowanych dodatkowych czynników gospodarczych i walorów funkcjonalno-przestrzennych
obszarów zaniedbanych technicznie a także z uwagi na ich istotne znaczenie dla rozwoju lokalnego
gminy Skrzyszów, na terenie wybranych jednostek urbanistycznych Skrzyszów i Szynwałd, jako obszar
do rewitalizacji, wymagający wsparcia, proponuje się uznać następujące teren w wybranych
sołectwach:
1.Centrum sołectwa Skrzyszów
•
działki 478/9, 1787/4, 1786/1, 1807, 1784/2 , 1784/11, 1784/8, 1784/9, 1784/13,
1809/1, 1812, 1816/1, 1815, 1785,–załączniki nr 1, 2 (mapy),
22
Art. 10.1. Obszar, obejmujący całość lub część obszaru zdegradowanego, cechujący się szczególną koncentracją
negatywnych zjawisk, o których mowa w art. 9 ust. 1, na którym z uwagi na istotne znaczenie dla rozwoju lokalnego gmina
zamierza prowadzić rewitalizację, wyznacza się jako obszar rewitalizacji-Ustawa o rewitalizacji (2015r.)
25 | S t r o n a
•
•
•
powierzchnia całego sołectwa : 1307 ha w tym powierzchnia objęta rewitalizacją:
6,46 ha,
stopień zaludnienia obszarów zdegradowanych - wybranych do rewitalizacji: wybrane
obszary do rewitalizacji charakteryzują się niskim stopniem zamieszkania,
udział powierzchni rewitalizowanej w powierzchni całej gminy23 wynosi 0,07 % .
2. Sołectwo Szynwałd
23
24
•
działka nr 3477 załącznik nr 3 (mapa),
•
powierzchnia całego sołectwa :2317 ha w tym powierzchnia objęta rewitalizacją: 0,64
ha,
•
stopień zaludnienia obszarów zdegradowanych - wybranych do rewitalizacji: wybrane
obszary do rewitalizacji charakteryzują się niskim stopniem zamieszkania,
•
udział powierzchni rewitalizowanej w powierzchni całej gminy24 wynosi 0,01 % .
powierzchnia całej gminy Skrzyszów 8599 ha ( pow.6,46 ha = 0,07 % powierzchni gminy)
powierzchnia całej gminy Skrzyszów 8599 ha ( pow.0,63 ha = 0,01 % powierzchni gminy)
26 | S t r o n a

Raport z diagnozy służącej wyznaczeniu obszarów

Transkrypt

Podobne dokumenty

60 h A2_podstawowa_na stone INTERN._08.01.2014

Porozumienie Nr 12.2012 z dnia 4 lipca 2012 r.

Konkurs fotograficzny LGD ZPT rozstrzygnięty Szanowni Państwo

Opiniowanie rocznych planów łowieckich

Długopisy z piórem w etui

Zielony Pierścień Tarnowa zaprasza mieszkańców Gminy

Robotnik gospodarczy - Urząd Gminy Skrzyszów

Światowy Dzień Ziemi 2016

sprawozdanie z działalności ośrodków klultury w roku 2012