Igor Vinyavskiy: «Wszystko podzieliło się na przed i po..."

Fundacja Otwarty Dialog
Al. J. Ch. Szucha 11a/21
00-580 Warszawa
T: +48 22 307 11 22
Igor Vinyavskiy: «Wszystko podzieliło
się na przed i po..."
Fundacja "Otwarty Dialog" publikuje wywiad z redaktorem naczelnym gazety "Vzlgyad" Igorem
Vinyavskim, którego udzielił po uwolnieniu. Przypomnijmy, że 15.03.2012 r. Igor Vinyavskiy
został zwolniony z więzienia KBN na podstawie amnestii. Uwolnienie zbiegło się z przyjęciem
rezolucji w sprawie Kazachstanu przez Parlament Europejski i zostało z zadowoleniem
przyjęte przez przedstawiciela OBWE ds. mediów, organizację Freedom House oraz posłów do
PE. Jednocześnie, za kratami przebywają nadal działacze opozycyjni Ayzhangul Amirova,
Vladimir Kozlov, Serik Sapargali i inne osoby, oskarżone z powodów politycznych. Autorem
wywiadu jest Oksana Makushina.
Redaktor naczelny gazety "Vzglyad" odpoczywa po dwumiesięcznym "urlopie", jaki zapewnił mu
Komitet Bezpieczeństwa Narodowego. Wczoraj i dziś Igor otrzymywał gratulacje od rodziny i
przyjaciół z okazji uwolnienia. Postanowiliśmy zadać mu kilka pytań, które mogą zainteresować
wszystkich, którzy wspierali dziennikarza w jednym z najtrudniejszych okresów jego życia.
- Igorze, przyjmij nasze szczere gratulacje. Przede wszystkim chcielibyśmy się dowiedzieć: Jak
się czujesz?
- Ja? Wspaniale! Jestem w znakomitym nastroju. Co prawda, kiedy jechałem z aresztu śledczego,
miałem nagle takie odczucie, że wokół mnie coś się zmieniło – domy, ludzie. Miałem ochotę
ukryć się przed wszystkimi. Ale to szybko minęło.
- Tak się zdarzyło, że przed Twoim aresztowaniem byłam tak naprawdę ostatnią osobą, która
rozmawiała z Tobą przez telefon. Na ile to aresztowanie było dla Ciebie zaskoczeniem?
- Kiedy pracownik KBN, który kierował przeszukaniem, powiedział, że musimy jeszcze pojechać z
nimi do biura, razem z adwokatem oburzyliśmy się – było już po godz. 22-giej, a zgodnie z
prawem o tej porze nie powinny być prowadzone żadne czynności. Ale on zapytał: "To co, wolicie
jechać w kajdankach?" Wtedy zrozumiałem, że to koniec, że nie wrócę do domu.
Oczywiście, zawsze wiedziałem, że coś takiego może się zdarzyć, ale element zaskoczenia po
prostu zwalił mnie z nóg.
- My wszyscy, oczywiście, mieliśmy nadzieję, że Cię wypuszczą – przedstawili Ci przecież
absurdalne zarzuty. Niemniej jednak nikt nie podejrzewał, że wypuszczą Cię tak po prostu –
nieoczekiwanie. Co, według Ciebie, skłoniło Astanę do poczynienia tego kroku?
- Sądzę, że zwyciężył zdrowy rozsądek – mój proces wcale nie był korzystny dla Akordy.
- Ja nawet po przesłuchaniu w KBN czułam się potwornie, kiedy bez przyczyny próbowali mnie
oczerniać. Jak Ty to wszystko w ogóle przeżyłeś? - Jak mówił mój towarzysz z celi – przemytnik: "założyłem trójwarstwową zbroję". Nie
rozmyślałem nad tym wszystkim. Wiedziałem, że to jest pewien system, który ma swoje koła
zamachowe, trybiki, śrubki i one działają.
- Wydaje mi się, że nasze władze zupełnie niechcący zrobiły z Ciebie innego człowieka,
silniejszego, i jak się wydaje, wypełnionego życiową mądrością. Chyba że mylę się, i jesteś taki,
jak wcześniej?
- Stałem się, może nie mądrzejszy, ale jakoś wewnętrznie spokojniejszy. Zrozumiałem, że to
wszystko można przeżyć, można panować nad sobą, pozostać człowiekiem. W ogóle było bardzo
dużo czasu, aby zastanowić się nad tym, co przemijające, i nad tym, co jest wieczne. Samych
kanonicznych tekstów biblijnych przeczytałem prawie 800 stron! Przy czym czytałem po dwa razy.
Ludzie są tacy sami od tysięcy lat. I jeżeli nawet Chrystusa, który czynił cuda, zaciągnęli na
Golgotę, to czegóż mogę oczekiwać ja, zwykły śmiertelnik?...
- Na portalach społecznościowych wszyscy aktywnie wspierali Twoją rodzinę: żonę Lanę,
rodziców. Ale wszyscy martwili się szczególnie o Twoje córki, które zostały bez ojca. Opowiedz,
jak dziewczynki przywitały Cię?
- Dziewczynki były zdezorientowane. Nie wiedziały, jak mają się zachować. Widzę, że chciałyby
rzucić mi się na szyję, a coś im nie pozwala. Wtedy wziąłem Sonię na ręce, a Olię mocno
przytuliłem. Olia przeżywała to wszystko w sobie. Przytuliła się do mnie, i zrozumiałem to wtedy,
kiedy popatrzyła mi w oczy. Ona wiedziała, że ja jestem w więzieniu. A Sonia myślała, że tata
pojechał na delegację, po prostu trochę dłuższą. - Kiedy wraca się z dalekiej podróży, pojawia się takie dziwne wrażenie: już jest się w domu, ale
myślami, tzw. "ciałem mentalnym" jest się jeszcze gdzieś daleko. A jakie Ty masz teraz
wrażenia? Przecież taka "delegacja" bardzo różni się od zagranicznej!
- Postanowiłem kierować się zasadą "tu i teraz". Żyję tylko teraz, żadnych apelacji do przeszłości,
a tym bardziej do przyszłości, bo zazwyczaj takie burze mózgu niczym dobrym się nie kończą. To
pomogło mi praktycznie nie myśleć o przerażających perspektywach. Dużo czytałem – po 8-10
godzin dziennie, uczyłem się języków: angielskiego, polskiego, kazachskiego. Trenowałem sport,
jeżeli można to tak nazwać – podciągałem się na poprzeczce od łóżka piętrowego, a 6-litrowe
butelki wypełnione wodą używałem jako hantle. Ogólnie rzecz biorąc, "ciało mentalne" zawsze
było przy mnie.
- Co Cię najbardziej cieszy, wzrusza, być może, zadziwia? Co jest teraz dla Ciebie szczególnie
bliskie i poruszające?
- Zadziwiła mnie żona. Zawsze była wspaniałą gospodynią, ukochaną kobietą, ale to, jak rzuciła
się, by mnie bronić – jak lwica, broniąca swojego zranionego lwa... Po prostu nie sądziłem, że
wytrzyma coś takiego. Jest mi też bardzo przyjemnie, że nieznajomi ludzie szczerze martwili się o
mnie. To znaczy, że nie jestem takim najgorszym człowiekiem. Tym bardziej, że zyskaliśmy wielu
nowych przyjaciół. A oprócz tego sprawdziliśmy starych. - Ale ogólnie, oznacza to, że jesteś taki, jak wcześniej. A zostało Ci poczucie humoru?
- Oczywiście, że zostało mi poczucie humoru. Bez niego nie da się żyć. Czasami w celi śmialiśmy
się tak głośno, że konwój zwracał nam uwagę. A propos, kilka razy słyszałem głos Volodii
Kozlova. Mieliśmy cele obok siebie. On też się śmiał. Bardzo dzielnie się trzyma!
Źródło: Respublika
facebook.com/OpenDialogFoundation | [email protected] | www.odfoundation.eu