Przedmiotowe zasady oceniania:

Przedmiotowe zasady oceniania:
Przedmiotowe Zasady Oceniania z języka polskiego
obowiązujący w roku szkolnym 2012/13 r. w VIII LO realizowany przez nauczycieli
przedmiotu języka polskiego w klasach drugich i trzecich.
I.
Założenia ogólne
1. Każdy uczeń jest oceniany zgodnie z zasadami Wewnątrzszkolnych Zasad Oceniania.
2. Każdy uczeń zna kryteria oceniania.
3. Wymagania na poszczególne oceny w formie pisemnej są ogólnodostępne w
bibliotece szkolnej.
4. Realizacja każdego działu jest poprzedzona poinformowaniem uczniów
o wymaganiach edukacyjnych z uwzględnieniem poziomu wymagań.
5. Przedmiotem oceniania są różne formy aktywności uczniów.
6. Prace klasowe i sprawdziany muszą być zapowiadane z tygodniowym wyprzedzeniem
i wpisane do dziennika, a nauczyciel jest zobowiązany do określenia formy pracy
klasowej (forma opisowa, forma testu).
7. W tygodniu mogą odbyć się tylko 2 prace klasowe oraz 3 sprawdziany zapowiedziane
na lekcji poprzedniej, przy czym w jednym dniu może odbyć się tylko 1 praca klasowa
lub 1 sprawdzian.
8. Nauczyciel jest zobowiązany do oddania prac klasowych w ciągu 3 tygodni, w
przeciwnym razie nie może wpisać do dziennika ocen niedostatecznych; czasu
nieobecności nauczyciela w szkole nie wlicza się do trwania tego terminu.
9. Kartkówki nie muszą być zapowiedziane.
10. Terminy praca klasowa, sprawdzian i kartkówka rozumie się następująco:
a) kartkówka - krótka forma sprawdzenia wiadomości ucznia z ostatniej lekcji,
trwająca 5 - 20 min.,
b) sprawdzian - sprawdzenie bieżących wiadomości ucznia (obejmującego materiał
2 – 5 jednostek lekcyjnych), trwający 30 - 45 min.,
c) praca klasowa - sprawdzenie wiadomości ucznia z szerszej partii materiału (działu),
trwająca 1godz. lekcyjną lub więcej,
11. W razie stwierdzenia niesamodzielnej pracy ucznia, nauczyciel przerywa mu pisanie
i stawia ocenę niedostateczną za wykonywane zadanie (pracę pisemną) bez
możliwości jej poprawienia,
12. Warunkiem przeprowadzenia kolejnego sprawdzianu lub kolejnej pracy klasowej jest
oddanie poprzedniego,
13. Warunkiem przeprowadzenia pracy klasowej jest oddanie wszystkich zaległych
kartkówek i sprawdzianów,
14. Uczeń ma prawo do poprawy pracy klasowej, o ile otrzymał z niej ocenę
niedostateczną (możliwość poprawiania ocen wyższych niż niedostateczna precyzuje
konkretne PSO),
15. Termin i formę poprawy wyznacza nauczyciel nie później niż na 2 tygodnie po
oddaniu prac,
16. W terminie tym piszą też uczniowie nieobecni w sposób nieusprawiedliwiony i nie
mają już oni możliwości poprawy tej pracy,
1
17. Nauczyciel przy wystawianiu oceny rocznej/semestralnej bierze pod uwagę obie
oceny (z pracy klasowej i poprawy),
18. Ocenianiu towarzyszą systematycznie dokonywane formy sprawdzania wiedzy i
umiejętności jako element oceniania bieżącego: odpowiedzi ustne, prace domowe,
aktywność na zajęciach,
19. Pierwszy dzień po feriach i przerwach świątecznych jest dniem bez pytania, natomiast
na okres przerw świątecznych i ferii nie zadaje się prac domowych zarówno
pisemnych, jak i ustnych (z wyjątkiem klas maturalnych).
II.
Skala i kryteria oceniania
Oceny bieżące oraz oceny klasyfikacyjne ustala się według skali:
6 – celujący
5 – bardzo dobry
4 – dobry
3 – dostateczny
2 – dopuszczający
1 – niedostateczny
Oceny bieżące wyrażone są pełnymi stopniami skali 1-6, a oceny klasyfikacyjne są zapisane
słownie.
Ogólne kryteria stopni

stopień celujący, otrzymuje uczeń, który:
- posiadł wiedzę i umiejętności znacznie wykraczające poza program nauczania, będące
efektem samodzielnej pracy, wynikające z indywidualnych zainteresowań,
- biegle posługuje się zdobytymi wiadomościami, rozwiązując problemy teoretyczne
i praktyczne z zakresu programu nauczania,
- proponuje rozwiązania nietypowe,
- rozwiązuje zadania wykraczające poza program,
- osiąga sukcesy w konkursach i olimpiadach przedmiotowych,


stopień bardzo dobry, otrzymuje uczeń, który:
opanował pełny zakres wiedzy i umiejętności określany programem nauczania,
sprawnie posługuje się zdobytymi wiadomościami,
potrafi korzystać z różnych źródeł informacji,
łączy wiedzę z różnych przedmiotów i dziedzin oraz stosuje ją w nowych sytuacjach,
stopień dobry, otrzymuje uczeń, który
- opanował wiadomości i umiejętności określone programem nauczania, w tym opanował
treści złożone,
- samodzielnie rozwiązuje problemy typowe, użyteczne w życiu pozaszkolnym,
- systematycznie pogłębia swoją wiedzę,

stopień dostateczny, otrzymuje uczeń, który
- opanował podstawowe wiadomości i umiejętności ujęte w programie nauczania,
- posiada proste umiejętności pozwalające rozwiązywać z pomocą nauczyciela problemy
typowe,
- jest mało aktywny, nie zawsze systematyczny,
2

stopień dopuszczający, otrzymuje uczeń, który
- ma braki w wiadomościach i umiejętnościach objętych programem nauczania, ale braki te
nie uniemożliwiają dalszego kształcenia,
- rozwiązuje z pomocą nauczyciela typowe zadania o niewielkim stopniu trudności, często
powtarzające się w procesie nauczania,
- pracuje niesystematycznie,
- jest mało aktywny w zakresie samokształcenia,

stopień niedostateczny, otrzymuje uczeń, który:
- nie opanował koniecznych wiadomości i umiejętności objętych programem nauczania
i najważniejszych w uczeniu danego przedmiotu,
- nie potrafi rozwiązać zadań o elementarnym stopniu trudności i nie wykazuje chęci
współpracy z nauczycielem.
III.
Metody sprawdzania osiągnięć ucznia
W kontroli bieżącej stosuje się następujące metody i przypisuje im się wagi ocen:
 elementy obowiązkowe:
waga oceny:
- sprawdzian obejmujący
szerszy zakres materiału,
2
- praca klasowa
2
- czytanie ze zrozumieniem
2
- kartkówka,
1
- aktywność na zajęciach,
1
- odpowiedź ustna,
2
- zadanie domowe,
1
 elementy uzupełniające
- karta pracy,
1
- prezentacja,
2
- referat.
2
oraz inne metody proponowane w podstawach programowych.
IV.
Procedura oceniania
Przedmiotem oceniania ucznia są:
 wiadomości i umiejętności intelektualne i praktyczne uczniów wynikające
z realizowanych programów nauczania,
 zaangażowania ucznia w procesie samokształcenia,
 postawa ucznia.
Przeliczenie punktów uzyskanych w większych formach pisemnych na ocenę szkolną odbywa
się z zachowaniem niżej wymienionego schematu:
0 % - 49%
50% - 64%
65% - 74%
niedostateczny
dopuszczający
dostateczny
3
75% - 89%
dobry
90% - 100%
bardzo dobry
powyżej 100% (zad. dodatkowe)
celujący
Sposób ustalania oceny semestralnej
I.
Ocenę semestralną wystawia nauczyciel, uzasadniając ją. Uczeń otrzymuje ocenę, której
kryteria są najbliższe sprawdzonym osiągnięciom.
II.
Sposoby informowania ucznia o przedmiotowych osiągnięciach,
Propozycje ocen semestralnych (rocznych) podawane są uczniom zgodnie z harmonogramem
roku szkolnego
- poinformowanie uczniów przez nauczycieli przedmiotu
- poinformowanie rodziców na „drzwiach otwartych” przez wychowawców klas
 Ustopniowane wymagania programowe:
Klasa I
Kształcenie literackie i kulturowe
Tematyka,
problematy
ka
Wymagania na określone oceny
KULTURA STAROŻYTNEJ GRECJI I RZYMU
UCZEŃ:
Epos. Cechy
stylu
epickiego.
Homer
Dopuszczający
– określa tematykę Iliady, główne
wydarzenia i bohaterów
– określa tematykę czytanego fragmentu
Iliady
– swoimi słowami krótko wyjaśnia
terminy: heros, epos starożytny, inwokacja
– wskazuje związek fabuły eposu
z wierzeniami starożytnych Greków
Dostateczny
– na podstawie fragmentu wymienia
główne cechy stylu Homerowego
(podniosłość, opisowość)
– szerzej charakteryzuje wybrane postacie
(np. Achillesa i Hektora)
– w wypowiedziach trafnie stosuje
w różnych znaczeniach słowa: heros,
heroizm, heroiczny
Dobry
–interpretuje mity greckie związane z Iliadą
– charakteryzuje epos starożytny jako
gatunek literacki
– wyjaśnia szerzej terminy: heros,
inwokacja, heksametr, patos, aojda
– rozpoznaje słownictwo i środki
stylistyczne charakterystyczne dla stylu
podniosłego (w tym porównania homeryckie
i stałe epitety)
Bardzo dobry
– charakteryzuje właściwości stylu
Homerowego, dokonując analizy
stylistycznej wskazanego fragmentu
– na podstawie ilustracji zamieszczonych
w podręczniku wskazuje związki sztuki
starogreckiej z eposem Homera
– ocenia postępowanie herosów i bogów
opisane w Iliadzie z różnych punktów
widzenia (w kontekście epoki oraz
ze współczesnego punktu widzenia)
– recytuje fragmenty Iliady z pamięci,
4
wydobywając patos utworu
Mity.
Funkcja
mitów w
kulturze.
Dopuszczający
– streszcza, opowiada ważniejsze mity
greckie
– swoimi słowami wyjaśnia termin mit
– podaje przykłady mitów
kosmogonicznych, antropogenicznych,
teogonicznych, rodowych (bez
terminologii)
Dostateczny
– wskazuje związki frazeologiczne
pochodzące z mitów greckich i wyjaśnia
ich znaczenie
– swoimi słowami wyjaśnia terminy:
sacrum i profanum
– wskazuje różnego typu nawiązania do
mitów greckich w utworach pochodzących
z epok późniejszych
Teatr grecki. Dopuszczający
Sofokles,
– przedstawia przebieg wydarzeń
Król Edyp
ukazanych w przeczytanej tragedii;
streszcza utwór
– wyjaśnia, na czym polega tragiczna
sytuacja, w której znaleźli się bohaterowie
– opowiada o wyglądzie i funkcji
amfiteatru greckiego, strojach aktorów itp.
Dostateczny
– na przykładzie poznanego dramatu
przedstawia budowę tragedii antycznej
– wyjaśnia (odwołując się do treści
dramatu) koncepcję trzech jedności
tragedii antycznej
– nazywa wartości, których bronią
bohaterowie tragedii
Filozofia
starożytnej
Grecji
Dopuszczający
– ogólnie określa przedmiot i główne
działy filozofii (w zakresie informacji
z podręcznika)
– prezentuje główne szkoły filozoficzne
starożytnej Grecji i Rzymu, wskazując ich
najważniejsze założenia (zwłaszcza
Dobry
– interpretuje poznane mity, analizując ich
warstwę symboliczną
– wskazuje różne płaszczyzny odczytania
mitów
– na podstawie poznanych mitów wskazuje
podstawowe archetypy i toposy kultury
europejskiej (np. topos labiryntu, wędrówki,
archetyp władcy, wojownika, motyw
prometejski)
Bardzo dobry
– przedstawia funkcjonowanie motywów
mitycznych w kulturze europejskiej (na
wybranych przykładach)
– odczytuje wybrane mity (np. wskazane
w podręczniku) w sposób symboliczny
– w postaciach bohaterów kultury masowej
(Superman, Batman, Spiderman) dostrzega
cechy antycznego herosa; wskazuje
podobieństwa i różnice
Dobry
– wskazuje inne zasady rządzące budową
tragedii antycznej (np. nie więcej niż trzech
aktorów na scenie, „ozdobny” język)
– w swoich wypowiedziach poprawnie
używa terminów: wina tragiczna, tragiczne
zbłądzenie, konflikt tragiczny, ironia
tragiczna
– swoimi słowami wyjaśnia ww. terminy i
odnosi je do fragmentów znanego utworu
Bardzo dobry
– opisuje budowę tragedii antycznej,
używając określeń, np. epeisodion, stasimon,
perytepia itp.
– wyjaśnia zasadę decorum na przykładzie
Króla Edypa
– wskazuje religijną rolę teatru w starożytnej
Grecji i jego społeczne uwarunkowania
(demokracja ateńska)
Dobry
– szerzej przedstawia główne szkoły
filozoficzne starożytnej Grecji i Rzymu
– czyta ze zrozumieniem fragment Uczty
Platona i objaśnia platońską metaforę jaskini
– wyjaśnia ogólnie, na czym polegał
idealizm platoński
5
stoików i epikurejczyków)
Dostateczny
– czyta ze zrozumieniem fragmenty dzieł
Platona i Marka Aureliusza (zamieszczone
w podręczniku), wskazując zawarte w nich
problemy filozoficzne
– w swoich wypowiedziach poprawnie
używa nazw: platonicy, stoicy,
epikurejczycy itd.
Liryka
starożytna:
poezja
grecka i
Horacy
Dopuszczający
– omawia podział na rodzaje literackie
– określa temat, nastrój, charakter
czytanych wierszy
– swoimi słowami przedstawia
problematykę wierszy Horacego
– wymienia podstawowe gatunki poetyckie
wywodzące się z antyku (m.in. pieśń,
hymn, tren, elegia, sielanka, satyra)
Dostateczny
– krótko przedstawia najważniejszych
poetów starożytności (np. Tyrteusza,
Safony, Anakreonta, Teokryta,
Wergiliusza)
– wskazuje motywy stoickie i epikurejskie
– poprawnie stosuje w zdaniach
przymiotniki: liryczny, klasyczny w
różnych znaczeniach
Bardzo dobry
– dokładniej charakteryzuje postawę stoicką
(wobec świata, śmierci itd.) i ją ocenia
– omawia założenia szkół filozoficznych
cyników, sofistów i sceptyków
– w swych komentarzach sprawnie używa
terminów filozoficznych (np. stoicyzm,
stoik, stoicki, epikureizm, epikurejski, a
także: etyka, estetyka, logika, metafizyka)
Dobry
– interpretuje czytane wiersze Horacego
– analizuje i interpretuje wiersze, używając
terminologii z zakresu teorii literatury
(rodzaj liryki, podmiot liryczny, sytuacja
liryczna)
– wyjaśnia, czym jest topos Arkadii i jakie
jest jego pochodzenie
– wyjaśnia terminy: poezja tyrtejska, elegia,
hymn, epigramat, epitafium, anakreontyk,
erotyk, sielanka, idylla
Bardzo dobry
– wskazuje środki wyrazu artystycznego
wraz z funkcjami zastosowane w utworze
– wyjaśnia pierwotne znaczenie terminu
„liryka” i jego źródło
– wyjaśnia znaczenie słynnych
Horacjańskich sentencji
– ocenia formę i styl poznanych liryków
BIBLIA
Biblia
Psalmy
Księga
Hioba
UCZEŃ:
Dopuszczający
– podaje podstawowe wiadomości na temat
Biblii (pochodzenie, budowa, czas
powstawania, Stary i Nowy Testament)
– krótko (w zakresie wiadomości
Przypowieści z podręcznika) przedstawia tematykę
ewangeliczn
e
wybranych ksiąg biblijnych (np. Księgę
Rodzaju, Księgę Psalmów, Pieśń nad
pieśniami, Księgę Hioba, Ewangelię
Dobry
– wskazuje i objaśnia najważniejsze
elementy symboliczne zawarte w czytanych
fragmentach Biblii (np. symbolikę liczb,
symbole Apokalipsy: Baranek, siedem
pieczęci, czterej jeźdźcy, Bestia)
– wskazuje i krótko objaśnia podstawowe
toposy biblijne (np. topos raju, homo viator)
– na wybranych przykładach krótko objaśnia
sposoby odczytywania Biblii (jako księgi
świętej, dzieła zawierającego sens moralny,
utworu literackiego)
– porównuje biblijną i mityczną (grecką)
opowieść o początku świata
6
Apokalipsę)
– interpretuje jedną z przedstawionych
przypowieści
– podaje podstawowe informacje na temat
Apokalipsy św. Jana
Dostateczny
– charakteryzuje obraz Boga, człowieka
i świata w świetle Księgi Rodzaju
– przytacza najbardziej znane biblizmy
(także poznane w gimnazjum) i podaje ich
współczesne znaczenie
– wyjaśnia, jakim gatunkiem jest psalm
– w czytanych fragmentach wskazuje
najważniejsze cechy stylu Apokalipsy
(wizyjność, symboliczność,
charakterystyczne cechy składni itp.)
– podaje przykłady odczytywania tekstów
biblijnych w sposób dosłowny i paraboliczny
lub symboliczny (np. opowieść o grzechu
pierworodnym i wygnaniu z raju)
Bardzo dobry
– odwołując się do wybranych przykładów
(np. w podręczniku) przedstawia
funkcjonowanie toposów biblijnych
w sztuce europejskiej
biblijny
– przedstawia przypowieść (parabolę) jako
gatunek biblijny
– wyjaśnia pochodzenie i dosłowne
znaczenie nazwy Biblia
– wyjaśnia znaczenie wybranych
– omawia wiersze współczesne zawierające
nawiązania do Biblii (np. Baczyńskiego,
Kamieńskiej, Miłosza – zamieszczone
w podręczniku)
– na przykładach psalmów wyjaśnia, czym
się różni przekład od parafrazy
związków frazeologicznych o
rodowodzie biblijnym
ŚREDNIOWIECZE
UCZEŃ:
Dopuszczający
Dobry
– czyta ze zrozumieniem Bogurodzicę, ew. – wiąże religijny charakter pieśni
średniowieczna: wygłasza tekst Bogurodzicy z pamięci
– podaje podstawowe informacje na temat z teocentryzmem epoki
Bogurodzicy
Bogurodzica,
Lament
– odnajduje w treści Bogurodzicy motyw
Dostateczny
świętokrzyski
deesis
– przedstawia treść pieśni
– wyjaśnia terminy: średniowiecze,
– wskazuje apostrofy, określa adresatów
teocentryzm, uniwersalizm
wypowiedzi
– opisuje budowę pieśni, wskazując strofy,
– wskazuje archaizmy w tekście
refren, powtórzenia, rymy itp.
Bogurodzicy
Poezja
7
– przedstawia treść Lamentu
świętokrzyskiego i opisuje uczucia osoby
mówiącej w wierszu
– wskazuje kolejnych adresatów, do
których zwraca się Maryja
Legenda o
Dopuszczający
świętym Aleksym – czyta ze zrozumieniem Legendę o św.
Aleksym; przedstawia dzieje i postać
świętego
– „przekłada” polszczyznę średniowieczną
na język współczesny)
Dostateczny
– przedstawia wzorzec osobowy świętego
ascety na przykładzie św. Aleksego
– wyjaśnia terminy: hagiografia, asceza,
Kwiatki świętego asceta
Franciszka
Pieśń o
Rolandzie,
Królu Artur
i rycerze
Okrągłego Stołu,
Dzieje Tristana
i Izoldy
Dobry
– wiąże ideał ascezy ze średniowieczną
koncepcją człowieka (doskonała dusza –
grzeszne ciało)
– określa, jakim gatunkiem literackim była
legenda średniowieczna
Bardzo dobry
Dopuszczający
– przedstawia wzorzec kompozycyjny
– streszcza, opowiada, komentuje wybrane (schemat) średniowiecznej legendy
opowieści
(żywotu) i odnajduje go w Legendzie o św.
– określa stosunek św. Franciszka do
Aleksym
natury
Dostateczny
– wymienia wartości wiążące się
Dobry
z duchowością franciszkańską, np. pokój,
– określa stosunek św. Franciszka do
pokora, ubóstwo
ideału ascezy
– w swoich wypowiedziach trafnie używa – odnajduje elementy średniowiecznej
terminów: franciszkanizm, franciszkański wizji świata
Dopuszczający
– charakteryzuje średniowieczny wzorzec
osobowy rycerza na podstawie postaci
Rolanda (poznanej w gimnazjum);
wskazuje związane z nim idee i wartości
(np. honor, wierność, czystość)
– streszcza, opowiada fragmenty (np.
zamieszczone w podręczniku)
– charakteryzuje postacie kochanków
Gall Anonim,
Bardzo dobry
– porównuje wyobrażenie Matki Bożej
w Bogurodzicy i Lamencie świętokrzyskim,
– wskazuje podobieństwa między
motywem deesis w Bogurodzicy a
przedstawionym na ikonie
– charakteryzuje budowę pieśni,
dostrzegając jej kunsztowność i niektóre
elementy symboliczne (np. oparcie
budowy na liczbie 2)
Bardzo dobry
– odczytuje wybrane fragmenty Kwiatków
św. Franciszka ze zrozumieniem ich
paraboliczności i moralistycznego
charakteru
– porównuje postawy św. Franciszka i św.
Aleksego oraz wyraża swoją opinię
Dobry
– wymienia wartości, postawy, obyczaje,
itp. składające się na średniowieczną
kulturę rycerską
Dostateczny
– wskazuje wybrane elementy symboliczne
– w swoich wypowiedziach posługuje się i alegoryczne utworu (np. czarodziejski
terminami: alegoria, symboliczność,
napój, miecz między śpiącymi
apokryf, etyka rycerska
kochankami, krzak głogu)
– na przykładzie wybranego obrazu
– wyjaśnia terminy: epika rycerska,
wykazuje alegoryczny charakter malarstwa romanse rycerskie, pieśń o dziejach,
średniowiecznego (wykorzystuje „słownik
8
Kronika polska
Rozmowa
Mistrza
Polikarpa
ze śmiercią
alegorii” zamieszczony w podręczniku)
– określa, na czym polega tragizm losów
Tristana i Izoldy
– odnajduje cechy idealnego władcy
w postaciach znanych z innych utworów
(np. Karol Wielki)
truwerzy, trubadurzy
– wyjaśnia, jaki był wzorzec miłości
rycerskiej
– w swych wypowiedziach posługuje się
terminami: apoteoza, heroizm,
sakralizacja, idealizacja
Dopuszczający
– na podstawie kroniki Galla Anonima
charakteryzuje idealnego
średniowiecznego władcę
Dostateczny
– na przykładzie czytanego fragmentu
wskazuje cechy kroniki
Bardzo dobry
– interpretuje scenę śmierci Rolanda
w kontekście etosu rycerskiego
i teocentryzmu epoki; określa, jaką funkcję
pełni obraz śmierci bohatera
– próbuje określić, czym jest etos rycerski
(czym był w średniowieczu i jakie jest jego
miejsce w świecie współczesnym)
– objaśnia funkcję fantastyki w epice
rycerskiej
– dokonuje szczegółowej analizy sceny
śmierci Rolanda, wskazując elementy
symboliczne
Dopuszczający
– przedstawia treść Rozmowy Mistrza
Polikarpa ze śmiercią
Dante Alighieri, – opisuje występujące w niej postacie
Boska Komedia Dostateczny
– parafrazuje tekst utworu (znajduje
współczesne odpowiedniki form
archaicznych)
– wskazuje obecne w utworze archaizmy
– dostrzega dydaktyczno-moralizatorskie
przesłanie Rozmowy... i dzieł sztuki
zawierających motyw tańca śmierci
Dopuszczający
– wypowiada się na temat
średniowiecznego wyobrażenia ziemi,
piekła, czyśćca i raju
Dostateczny
– prezentuje przykłady postaci
pojawiających się w utworze
– wyjaśnia tytuł Boskiej Komedii
Dobry
– wyjaśnia, na czym polegała
dwujęzyczność polskiego średniowiecza
Bardzo dobry
– w opisie władców wskazuje elementy
hiperbolizacji, idealizacji itp. oraz określa
ich funkcję
Dobry
– wyjaśnia, czym był średniowieczny
motyw tańca śmierci (dance macabre),
odnajduje go w różnych dziełach sztuki
oraz w Rozmowie…
– na podstawie Rozmowy... oraz
wybranych dzieł sztuki (np. przywołanych
w podręczniku) wnioskuje, jak
w średniowieczu pojmowano śmierć
Bardzo dobry
– wskazuje w Rozmowie... komizm
sytuacyjny, komiczną degradację obrazu
śmierci, wymieszanie grozy i śmieszności
– odnajduje elementy satyry społecznej
Dobry
– wymienia elementy dzieła
charakterystyczne dla średniowiecza i
renesansu
Bardzo dobry
– podaje przykłady średniowiecznych dzieł
9
sztuki zawierających motywy
eschatologiczne
– charakteryzuje narratora Boskiej Komedii
RENESANS
UCZEŃ:
Jan
Kochanowski,
Pieśni,
Fraszki,
Treny
Dopuszczający
– czyta ze zrozumieniem wskazane pieśni
– nazywa i wskazuje gatunki liryczne w
twórczości Kochanowskiego
– ogólnie przedstawia tematykę i poetykę
Trenów (jako cyklu)
Dobry
– wymienia cechy stylu klasycznego
i odnajduje je w utworach
Kochanowskiego
– odnajduje wątki horacjańskie w wierszach
Kochanowskiego
– analizuje renesansowy charakter pieśni
– odnajduje we fraszkach konteksty antyczne i
Dostateczny
– przedstawia renesansowy obraz Boga,
biblijne
świata i człowieka w Hymnie
– omawia topos świata jako teatru
Kochanowskiego
– nazywa rodzaje fraszek (żartobliwa,
– podaje (i stosuje w zdaniach) różne
filozoficzno-refleksyjna, autobiograficzna,
znaczenia słów: klasyk, klasyczny
autotematyczna, satyryczna itp.), podając
– wskazuje w czytanych utworach
przykłady konkretnych utworów
obecność postaw stoickich i epikurejskich – przedstawia przemiany uczuć i stanów
– rozpoznaje w czytanych tekstach
wewnętrznych podmiotu lirycznego
tematykę autobiograficzną
w kolejnych trenach
– na podstawie poznanych fragmentów
dzieł wskazuje najważniejsze kierunki
Bardzo dobry
myśli patriotycznej renesansu
– przedstawia renesansowy obraz świata
– w czytanych utworach wskazuje topos
i człowieka w Hymnie Kochanowskiego
Fortuny i określa jego funkcję
w kontekście filozofii renesansu
– interpretuje poznane Treny, zwracając
– dokonuje analizy i interpretacji oraz
uwagę na zmieniające się uczucia
wyjaśnia kontekst historyczny Pieśni o
i przemianę światopoglądową podmiotu
spustoszeniu Podola
lirycznego
– interpretuje wskazane pieśni i fraszki
– charakteryzuje tren jako gatunek
Kochanowskiego w kontekście
literacki
filozoficznym
– na podstawie indywidualnych
poszukiwań wyjaśnia pojęcie Deus
artifex i odnosi je do utworu Jana
Kochanowskiego
Sonety do Laury
Francesca
Petrarki
Dopuszczający
– opisuje uczucia podmiotu lirycznego
Dostateczny
– wskazuje cechy gatunkowe sonetu
– analizuje i interpretuje wybrane Treny
z uwzględnieniem różnorodnych
kontekstów filozoficznych i kulturowych
(np. określa funkcje nawiązań
antycznych)
– analizując ukazujące je środki
stylistyczne (porównania, epitety,
peryfrazy, środki wersyfikacyjnoskładniowe itp.)
10
Dobry
– interpretuje wskazane sonety
Bardzo dobry
– analizuje i interpretuje wskazane sonety
Piotr Skarga,
Dopuszczający
Dobry
Kazania sejmowe – streszcza poglądy Skargi na obowiązki – rozpoznaje elementy retoryczne; określa
obywateli (szlachty i rządzących) wobec ich funkcje
ojczyzny
– w czytanych utworach rozpoznaje
– wskazuje obowiązki rządzących wobec funkcję impresywną (perswazyjną);
poddanych
wskazuje typowe dla niej środki
stylistyczne
Dostateczny
– wyjaśnia sens porównania ojczyzny do Bardzo dobry
tonącego okrętu
– w czytanych utworach rozpoznaje styl
– w czytanych utworach rozpoznaje
retoryczny, wskazując typowe dla niego
nawiązania do antyku (motywy, wartości) środki stylistyczne i określając ich funkcje
– wymienia gatunki renesansowej
publicystyki, w tym kazanie i orację
BAROK
Mikołaj Sęp-Szarzyński,
Sonet II i Sonet IIII
William Szekspir, Makbet
UCZEŃ:
Dopuszczający
– na podstawie poznanych wierszy
przedstawia barokowy obraz
Boga, człowieka i świata
Dobry
– porównuje obraz Boga zawarty w
wierszach Mikołaja Sępa
Szarzyńskiego i w Hymnie Jana
Kochanowskiego
– w czytanych utworach wskazuje
cechy stylu barokowego (niepokój,
niejasność, dysharmonia)
Dostateczny
– wskazuje i nazywa typowe dla
stylu barokowego środki
stylistyczne: inwersja składniowa,
przerzutnia, antyteza, oksymoron, Bardzo dobry
peryfraza
– porównuje cechy stylu barokowego
w czytanych utworach poetyckich oraz
w dziełach innych sztuk (np. w
architekturze)
Dopuszczający
– przedstawia (ogólnie) biografię
Szekspira i jego główne dzieła
Dobry
– wskazuje główne cechy dramatu – formułuje oceny i opinie estetyczne
Szekspirowskiego
związane z obejrzanym spektaklem
– wyjaśnia, na czym polega koncepcja
tragizmu w dramatach Szekspira (nie
Dostateczny
– przedstawia treść i problematykę fatum, lecz namiętności człowieka,
Makbeta (m.in. władza jako
który owładnięty nimi zmierza do
namiętność, wizja człowieka jako zguby)
aktora w teatrze świata)
– charakteryzuje postacie i określa Bardzo dobry
motywy ich postępowania
– charakteryzuje głównych bohaterów
– porównuje dramat szekspirowski tragedii i analizuje pod względem
z antycznym
psychologicznym motywację ich
działań
11
– wskazuje obecność różnych
konwencji stylistycznych w poznanym
dramacie Szekspira (złamanie zasady
decorum)
Daniel Naborowski
Krótkość żywota; Na
oczy królewny
angielskiej
Jan Andrzej Morsztyn,
Niestatek
Dopuszczający
– podejmuje próbę interpretacji
utworów Krótkość żywota i Na oczy
królewny angielskiej
– rozpoznaje styl barokowy w sztuce
Dobry
– analizuje i interpretuje czytane
wiersze
– na podstawie poznanych wierszy
wyjaśnia, jaką funkcję pełnił w baroku
topos marności (vanitas)
Dostateczny
– wskazuje środki stylistyczne
typowe dla stylu barokowego:
oksymoron, inwersję, paradoks,
wyliczenia, puentę
– odnajduje w tekście cechy
literatury dworskiej
Bardzo dobry
– wskazuje środki stylistyczne typowe
dla stylu barokowego i określa ich
funkcję w czytanych wierszach
– na przykładzie motywu vanitas
porównuje sposoby ukazania tych
samych idei w dziełach różnych sztuk i
za pomocą różnych tworzyw
Mikołaj Sęp Szarzyński, Dopuszczający
Dobry
Sonet IV. O wojnie
– na podstawie poznanych utworów – komentuje barokowy obraz
naszej, którą wiedziemy z przedstawia rozdarcie między
dramatycznej egzystencji człowieka
szatanem, światem i
pragnieniem ziemskich rozkoszy
ukazany w poezji Sępa-Szarzyńskiego
ciałem;
a poczuciem ich nietrwałości
– wyjaśnia, na czym polegał koncept
Sonet V. O nietrwałej
barokowy;
miłości rzeczy świata
– określa funkcję środków
Dostateczny
tego
– w poznanych wierszach
artystycznych wskazanych w czytanych
barokowych odnajduje topos śmierci utworach
– w czytanych utworach rozpoznaje
cechy stylu barokowego
Bardzo dobry
– dokonuje analizy i interpretacji Sonetu
IV i Sonetu V
– wypowiada się na temat kreacji
podmiotu lirycznego w analizowanych
sonetach
– porównuje obraz Boga zawarty w
wierszach Mikołaja Sępa Szarzyńskiego
i w Hymnie Jana Kochanowskiego
Sarmatyzm:
Wacław Potocki, Zbytki
polskie (fragmenty)
Wojna chocimska
(fragment)
Jan Chryzostom Pasek,
Pamiętniki (fragment)
Dopuszczający
– odnajduje we fragmencie Zbytków
polskich lub Pamiętników elementy
nurtu sarmackiego
– przedstawia obraz społeczeństwa
wyłaniający się z podanych
fragmentów
Dobry
– na konkretnych przykładach
przedstawia gatunki literackie związane
z nurtem sarmackim
– w czytanych utworach określa
elementy retoryki barokowej
– wyjaśnia termin makaronizm
Dostateczny
– porównuje dwa oblicza
sarmatyzmu:
umiłowanie wolności–samowola;
tradycje rycerskie–warcholstwo;
Bardzo dobry
– analizuje stronę formalną tekstu i
określa funkcję środków językowych
– odwołując się do literatury i
malarstwa, omawia sarmatyzm jako
12
przywiązanie do tradycji–
ksenofobia; religijność–zabobonność
– wskazuje charakterystyczne cechy
języka i stylu pamiętników Paska
(kwiecistość, ozdobność, barokowa
składnia zdań itp.)
zespół wartości i postaw związanych z
etosem polskiej szlachty (m.in. kult
rycerskości, umiłowanie wolności,
demokracja szlachecka, przywiązanie
do tradycji itp.)
VI. OŚWIECENIE
UCZEŃ:
Ignacy Krasicki
Jagnię i wilcy; Wilk i
owce; Lew pokorny;
Podróżny
Hymn do miłości
ojczyzny
Dopuszczający
– wskazuje morał w bajce oraz
tłumaczy jej wymowę
– odnajduje w tekście refleksję
ogólną i ją komentuje
– określa, jakie zjawiska społeczne,
postawy, instytucje itp. ośmieszały
utwory oświeceniowe
Żona modna (fragmenty) Dostateczny
– omawia na przykładach cechy
Monachomachia
gatunkowe bajki i satyry
(fragmenty)
– przedstawia ogólny obraz
człowieka wyłaniający się z bajek
Krasickiego i komentuje go w
odniesieniu do codziennej
rzeczywistości
– wskazuje w tekście zabiegi
językowe mające wywołać efekt
komiczny
Dopuszczający
Józef Wybicki,
– przedstawia okoliczności
Pieśń Legionów Polskich powstania pieśni
we Włoszech
oraz kiedy i w jakich
okolicznościach Mazurek stał się
hymnem narodowym
Dostateczny
– określa, jaką funkcję pełnią w
utworze postacie bohaterów
narodowych
– wskazuje środki stylistyczne
(powtórzenia, apostrofy, formy
czasowników)
Franciszek Karpiński
Laura i Filon
(fragmenty)
Dopuszczający
– na podstawie czytanych utworów
charakteryzuje uczuciowość
sentymentalną (czułość, tkliwość,
Dobry
– przedstawia klasycystyczny ideał
języka: jasność, czystość, precyzja,
doskonałość
– określa poemat heroikomiczny jako
gatunek
– wyjaśnia terminy: alegoryzm
(alegoryczny), sentencja
Bardzo dobry
– w znanych satyrach wskazuje aluzje,
komizm, ironię, sarkazm – określa ich
funkcje
– podejmuje dyskusję na temat funkcji
śmiechu w życiu społecznym, w
kontekście fragmentów Monachomachii
– interpretuje satyrę Krasickiego,
sytuując ją w różnych kontekstach
(historycznym, kulturowym,
filozoficznym itp.)
Dobry
– charakteryzuje model patriotyzmu
przedstawiony w Pieśni Legionów…,
wskazując jego poetyckie wykładniki
(zbiorowy podmiot liryczny, adresat,
sytuacja liryczna, styl liryki apelu,
refren, prostota budowy itp.)
Bardzo dobry
– analizuje warstwę językowostylistyczną oraz budowę
wersyfikacyjno-składniową Mazurka
Dąbrowskiego (dostrzega prostotę
i melodyjność budowy, a także
zaburzenia rytmu wiersza)
Dobry
– w sielankach Karpińskiego rozpoznaje
i charakteryzuje konwencję miłości
13
łzawość, prostota)
Dostateczny
–– na podstawie utworów literackich
i malarstwa przedstawia
najważniejsze cechy
sentymentalizmu
– przedstawia sielankę
sentymentalną jako gatunek literacki
sentymentalnej
– w sielankach sentymentalnych i
malarstwie rozpoznaje topos Arkadii
Bardzo dobry
– porównuje świat sielankowej arkadii
do utopii
– wskazuje stylistyczne i kompozycyjne
wykładniki melodyjności utworu
(prostota budowy, powtórzenia,
paralelizmy składniowe itp.)
14
klasa II
(z działów: romantyzm – pozytywizm)
Wiadomości i umiejętności
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Uczeń zna i rozumie:
utwory (lub ich fragmenty) wskazane
w programie
utwory z zakresu lektury uzupełniającej
omawiane na lekcjach
chronologię epok i ich ramy czasowe
pojęcia z zakresu wiedzy o języku: stylizacja
językowa, gwara, indywidualizacja,
trawestacja, parafraza, polisemia, homonimia,
nacechowanie emocjonalne wyrazów,
neologizmy, sciśnienia, funkcje językowe,
synonimy, style funkcjonalne, antonimy
idee: mesjanizm, prometeizm, winkelriedyzm,
praca u podstaw, praca organiczna
ślady tradycji biblijnej, antycznej
i średniowiecznej obecne w literaturze polskiej
nurty filozoficzne związane z omawianą
tradycją literacką
pojęcia związane z kulturą europejską i polską:
spór klasyków z romantykami, ludowość,
fantastyka, indywidualizm, wallenrodyzm,
werteryzm, wieszcz, czucie, demonizm,
egzotyzm, intuicja, irracjonalizm, katastrofizm,
emancypacja, ukraińska szkoła poetów, realizm,
naturalizm
towianizm, filomata, filareta, gotycyzm,
mesjanizm, Orient, bajronizm, profetyzm,
idealizm, organicyzm, autokreacja, scjentyzm,
tolerancja, monizm przyrodniczy
antynomia, autotematyzm, Sturm und Drang,
weltschmerz, metafizyka, spirytualizm,
prowidencjalizm
gatunki literackie:
epopeja, dramat romantyczny, komedia, pieśń,
hymn, powieść epistolarna, ballada,
opowiadanie, nowela, reportaż, powieść
realistyczna, powieść historyczna
psalm, litania, dumka, felieton, powieść
tendencyjna, szkic krytyczny, oda, sonet,
rapsod, poemat dygresyjny, powieść poetycka
10. przemiany konwencji literackiej
11. pojęcia z zakresu estetyki:
mimetyzm, synkretyzm, groteska, realizm,
naturalizm, synestezja, symbolizm
Poziomy wymagań
koniecz podstawo- rozsze- dopełnia-ny
wy (dst)
rzający jący (bdb)
(dop)
(db)
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
15
12. relacje między tekstami a ich kontekstem
historyczno-kulturowym
13. związki między kulturą polską a europejską
14. związki między kulturą romantyzmu,
pozytywizmu a współczesną
15. język poznanych tekstów literackich
16. różnice między językiem tekstów
romantycznych, pozytywistycznych
a współczesną polszczyzną
17. różnice między mową a pismem
18. funkcje tekstów: estetyczną, ekspresywną,
impresywną, poznawczą, fatyczną,
wychowawczą
19. zapożyczenia z innych języków
Uczeń potrafi:
20. rozpoznać rodzaje i funkcje środków
stylistycznych charakterystycznych dla
poznawanych epok:
inwokacja, porównanie homeryckie, antyteza,
personifikacja, inwersja, hiperbola, metafora,
onomatopeja, epitet, anafora, apostrofa, pytanie
retoryczne, eksklamacja
oksymoron, peryfraza, metonimia,
instrumentacja zgłoskowa, parenteza
alegoryzacja, symbol, eufemizm, ironia
21. odczytać aluzje literackie w tekście
22. zanalizować wiersz pod względem
wersyfikacyjnym
23. wskazać toposy kulturowe:
dwór, śmierć, Polska- Chrystusem Narodów,
wędrówka, ojczyzna, bunt, nieszczęśliwa
miłość, pielgrzym, geniusz
maska, teatr życia, praca,
24. odtworzyć główne idee utworów poznanych
na lekcjach
25. dokonać interpretacji utworów wskazanych
w podstawie programowej
26. analizować i interpretować inne poznane
utwory literackie
27. oceniać i wartościować poznane dzieła
28. parafrazować teksty za pomocą różnych
środków językowych
29. opisać charakterystyczne cechy językowe i
stylistyczne poznanych utworów
30. ustalić konteksty potrzebne do interpretacji
utworu
31. zastosować konteksty w interpretacji
32. porównywać różne dziedziny sztuki
33. charakteryzować bohaterów literackich
34. oceniać bohaterów literackich
35. porównywać bohaterów literackich
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
16
36. stosować pojęcia związane z kulturą europejską i
polską:
spór klasyków z romantykami, ludowość,
fantastyka, indywidualizm, wallenrodyzm,
werteryzm, wieszcz, czucie, demonizm,
egzotyzm, intuicja, irracjonalizm, katastrofizm,
emancypacja, ukraińska szkoła poetów, realizm,
naturalizm
towianizm, filomata, filareta, gotycyzm,
mesjanizm, Orient, bajronizm, profetyzm,
idealizm, organicyzm, autokreacja, scjentyzm,
tolerancja, monizm przyrodniczy
antynomia, autotematyzm, Sturm und Drang,
weltschmerz, metafizyka, spirytualizm,
prowidencjalizm
37. stosować pojęcia z zakresu estetyki:
mimetyzm, synkretyzm, groteska, realizm,
naturalizm, synestezja, symbolizm
38. słuchać wykładu z notowaniem
39. zaprezentować wypowiedź dotyczącą treści
omawianych lekcji
40. poprawnie formułować pytania i odpowiedzi
41. uczestniczyć w dialogu
42. zabierać głos w dyskusji
43. uczestniczyć w polemice
44. argumentować własne stanowisko
45. przekonująco bronić własnego stanowiska
46. opracować i wygłosić referat
47. konstruować dłuższą wypowiedź ustną
48. wygłosić mowę ze świadomym użyciem
środków retorycznych
49. przygotować prezentację z wykorzystaniem
celowego materiału pomocniczego
50. rozróżniać szkic interpretacyjny od rozprawki
51. zbudować trójdzielną wypowiedź pisemną
52. dokonać analizy tematu, ułożyć plan
wypowiedzi
53. komponować spójną wypowiedź pisemną
54. napisać szkic interpretacyjny i rozprawkę
55. napisać recenzję
56. dokonać interpretacji porównawczej tekstów
57. przygotować relację z uzasadnioną oceną
tematu
58. sporządzić funkcjonalną notatkę
59. wypełniać druki urzędowe
60. prowadzić korespondencję z zastosowaniem
zwrotów adresowych i etykiety językowej
61. poprawić własną wypowiedź
62. ocenić wypowiedź cudzą pod względem jej
poprawności i rzetelności, odróżnić fakty
od opinii
63. opowiedzieć treść tekstu
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
17
streścić linearnie tekst
dokonać podziału tekstu na części składowe
streścić logicznie tekst
rozumieć teksty użytkowe
czytać ze zrozumieniem teksty publicystyczne
czytać ze zrozumieniem artykuły
popularnonaukowe
70. czytać ze zrozumieniem krótkie fragmenty
tekstów naukowych i filozoficznych
71. korzystać z literatury: notować, relacjonować
72. gromadzić, porządkować i wykorzystywać
w wypowiedziach ustnych i pisemnych
materiały z różnych źródeł
73. scalać zebrane informacje w problemowe
całości
74. sporządzać bibliografię do tematu wypowiedzi
64.
65.
66.
67.
68.
69.
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
klasa III
Wiadomości i umiejętności
1.
2.
3.
5.
6.
7.
Uczeń zna i rozumie:
utwory (lub ich fragmenty) wskazane w programie.
utwory z zakresu lektury uzupełniającej omawiane
na lekcjach
chronologię epok i ich ramy czasowe
ślady tradycji biblijnej, antycznej, staropolskiej i
romantycznej obecne w literaturze
nurty filozoficzne związane z omawianą tradycją
literacką – nietzscheanizm, schopenchaueryzm,
bergsonizm, behawioryzm, psychoanaliza,
materializm dialektyczny, sceptycyzm poznawczy,
pragmatyzm
pojęcia związane z kulturą europejską i polską:
Młoda Polska, modernizm, impresjonizm,
ekspresjonizm, symbolizm, katastrofizm, nihilizm,
franciszkanizm
Dekadentyzm, fin de siecle, nirwana, Sztuka dla
sztuki, bohema, cyganeria, filister, femme fatale,
konieczny
(dop.)
Poziomy wymagań
podsta - rozszewowy
rzający
(dst.)
(db)
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
dopełniający
(bdb.)
18
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
chłopomania / ludomania, folklor, dulszczyzna,
kołtun
Skamander, Awangarda Krakowska, Druga
Awangarda, Kwadryga, Żagary, awangarda,
katastrofizm, dadaizm, ekspresjonizm, surrealizm,
futuryzm, psychologizm, formizm, socrealizm,
Holocaust
parnasizm, spleen, mizoginizm, oniryzm, happening
gatunki literackie:
dramat naturalistyczny, dramat symboliczny,
powieść młodopolska, powieść panoramiczna,
dziennik, powieść polityczna, powieść
psychologiczna, powieść produkcyjna, satyra
polityczna
powieść autotematyczna, powieść rozwojowa,
powieść, strumienia świadomości, tragifarsa
kołtuńska, moralitet, kaligram
powieść conradowska, powieść symultaniczna,
poemat rozkwitający
style w sztuce:
impresjonizm, ekspresjonizm, symbolizm, secesja,
realizm, naturalizm, dadaizm, surrealizm, futuryzm,
formizm, kubizm, kolaż, abstrakcjonizm,
socrealizm, pop-art
fowizm, suprematyzm, unizm, neoplastycyzm
przemiany konwencji literackiej
pojęcia z zakresu estetyki:
symbol, alegoria, sacrum, profanum, ironia,
groteska, parodia, sarkazm, tragizm, arcydzieło,
kicz, kultura masowa, kultura elitarna, pop-kultura
bruleska,
relacje między tekstami a ich kontekstem
historyczno - kulturowym
związki między kulturą polską a europejską.
społeczne i terytorialne zróżnicowanie języka:
dialekt, gwara, regionalizm, żargon,
zróżnicowanie pokoleniowe, socjolekt
style indywidualne i funkcjonalne:
potoczny, artystyczny, publicystyczny, naukowy,
urzędowy
typy stylizacji:
archaizacja, stylizacja gwarowa, stylizacja potoczna
trawestacja, parafraza, indywidualizacja
funkcje tekstów: estetyczną, ekspresywną,
impresywną, poznawczą, fatyczną, wychowawczą
Uczeń potrafi:
rozpoznać manipulację językową, perswazję
rozpoznać rodzaje i funkcje środków stylistycznych
charakterystycznych dla poznawanych epok:
epitet, metafora, porównanie, onomatopeja,
antyteza, inwersja, hiperbola, oksymoron
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
19
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
39.
40.
41.
42.
43.
synestezja, metonimia, parenteza, paralelizm
składniowy
wskazać toposy kulturowe:
taniec, koniec świata, śmierć, miłość, artysta,
kobieta anioł, femme fatale, toposy życia
odtworzy ć główne idee utworów poznanych
na lekcjach
dokonać interpretacji utworów wskazanych
w podstawie programowej
analizować i interpretować inne poznane utwory
literackie
oceniać i wartościować poznane dzieła
parafrazować teksty za pomocą różnych środków
językowych.
opisać charakterystyczne cechy językowe i
stylistyczne poznanych utworów
ustalić konteksty potrzebne do interpretacji utworu
zastosować konteksty w interpretacji
porównywać różne dziedziny sztuki
charakteryzować bohaterów literackich
oceniać bohaterów literackich
porównywać bohaterów literackich
stosować pojęcia związane z kulturą europejską i
polską:
Młoda Polska, modernizm, impresjonizm,
ekspresjonizm, symbolizm, katastrofizm, nihilizm,
franciszkanizm
Dekadentyzm, fin de siecle, nirwana, Sztuka dla
sztuki, bohema, cyganeria, filister, femme fatale,
chłopomania / ludomania, folklor, dulszczyzna,
kołtun
Skamander, Awangarda Krakowska, Druga
Awangarda, Kwadryga, Żagary, awangarda,
katastrofizm, dadaizm, ekspresjonizm, surrealizm,
futuryzm, psychologizm, formizm, socrealizm,
Holocaust
parnasizm, spleen, mizoginizm, oniryzm, happening
stosować pojęcia z zakresu estetyki:
symbol, alegoria, sacrum, profanum, ironia,
groteska, parodia, sarkazm, tragizm, arcydzieło,
kicz, kultura masowa, kultura elitarna, pop-kultura
bruleska,
słuchać wykładu z notowaniem
zaprezentować wypowiedź dotyczącą treści
omawianych na lekcji
poprawnie formułować pytania i odpowiedzi
uczestniczyć w dialogu
zabierać głos w dyskusji
uczestniczyć w polemice
argumentować własne stanowisko
przekonująco bronić własnego stanowiska
opracować i wygłosić referat
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
20
44.
45.
46.
47.
48.
49.
50.
51.
52.
53.
54.
55.
56.
57.
58.
59.
60.
61.
62.
63.
64.
65.
konstruować dłuższą wypowiedź ustną
przygotować prezentację z wykorzystaniem
celowego materiału pomocniczego
zbudować trójdzielną wypowiedź pisemną
dokonać analizy tematu, ułożyć plan wypowiedzi
komponować spójna wypowiedź pisemną
sporządzić recenzję filmową.
przygotować relację z uzasadnioną oceną tematu.
sporządzić funkcjonalna notatkę
poprawić własną wypowiedź
ocenić wypowiedź cudzą pod względem jej
poprawności i rzetelności, odróżnić fakty od opinii
opowiedzieć treść tekstu
streścić linearnie tekst
dokonać podziału tekstu na jego części składowe.
streścić logicznie tekst
rozumieć teksty użytkowe
czytać ze zrozumieniem teksty publicystyczne
czytać ze zrozumieniem teksty popularnonaukowe
czytać ze zrozumieniem fragmenty tekstów
naukowych i filozoficznych
korzystać z literatury: notować, relacjonować
gromadzić, porządkować i wykorzystywać w
wypowiedziach ustnych i pisemnych materiały
z różnych źródeł
scalać zebrane informacje w problemowe całości
sporządzać bibliografię do tematu wypowiedzi
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
21