W kwietniu

W kwietniu
w bibliotece szkolnej główne tematy to maturzyści oraz Staszic.
Maturzyści gdyż to u nas mogą przygotować bibliografię
do prezentacji maturalnej.
Staszic gdyż 28.04.1976 r. nadano naszej szkole jego imię .
Stanisław Staszic nasz patron
Mówiąc o Staszicu, mówimy ksiądz, uczony, działacz, pisarz
polityczny. Stał się on jedną z postaci, bez których nie sposób
wyobrazić sobie życia publicznego na ziemiach polskich na
przełomie XVIII i XIX wieku. Był niewątpliwym dzieckiem
oświecenia.
Należał do najbardziej niezależnych umysłów swojej
epoki. Działalność jego przypadała na okres ścierania się w Polsce
zacofania i ciemnoty szlacheckiej z nowymi postępowo
demokratycznymi prądami. Staszic stanął w pierwszym szeregu
reformatorów i był jednym z kierujących mózgów reformatorskiej
działalności sejmu obradującego w latach 1788 -1792, oraz
jednym z duchowych twórców Konstytucji 3 Maja.
Do stanu duchownego wstąpił nie z powodu powołania, ale
w wyniku usilnej namowy matki. Tylko stan duchowny mógł
Staszicowi otworzyć drogę do kariery, bowiem jego pochodzenie
nie pozwalało wówczas ubiegać się o urzędy służby publicznej
rezerwowane dla dzieci szlacheckich.
Młody Staszic jeszcze przed przyjęciem święceń, w połowie
1779 roku, ubiegał się o godność kanclerza kolegiaty
szamotulskiej, gdyż wiązało się to z pokaźnymi dochodami.
Uzyskawszy ten urząd, nie interesował się nim, a do samych
Szamotuł nigdy nie pojechał. Nie był gorliwym księdzem. Rzadko
przestrzegał zasad obowiązujących duchownych. Z codziennego
odprawiania mszy był oficjalnie zwolniony, ale podobno chętnie
pokazywał się w stroju księdza, co budziło we współczesnych
pewien niesmak. Reprezentował konsekwentnie stanowisko
antyklerykalne i antykościelne, aczkolwiek wiary nie utracił.
Trzeba jednak przyznać, że mimo niechęci do pracy lubił się
uczyć. Nieustannie zachęcany i wspierany finansowo przez
rodziców studiował w Poznaniu, Lipsku, Getyndze oraz w Paryżu.
Interesowała go polityka, filozofia, nauki przyrodnicze oraz
geologia.
Przyszedł jednak koniec studiów i podróży. Należało
poszukać sobie godnego zajęcia, co nie było łatwe, biorąc pod
uwagę ambicje Staszica. Dzięki protekcji otrzymał posadę
guwernera u byłego kanclerza Andrzeja Zamojskiego. Wobec
swoich podopiecznych stosował surowe metody wychowawcze i
jeśli wierzyć synom arystokraty – był oschły i twardo egzekwował
przekazywaną przez siebie wiedzę. W każdym razie przez cały
okres pobytu u Zamojskich, a było to przeszło 10 lat, nie zawarł
przyjaźni z dziećmi. Po latach starszy syn – Aleksander – oskarżył
swojego nauczyciela o fałszerstwo dokumentu i wytoczył mu
proces, który został umorzony dopiero po śmierci wychowanka.
W tym czasie Staszic uzyskał na Akademii Zamojskiej
doktorat obojga praw oraz otrzymał profesurę i katedrę języka
francuskiego, mimo że nie znał go dobrze. Interesował się
polityką. Swoje poglądy ogłosił wówczas w kilku utworach
politycznych. Po rozbiorach, w dobie Księstwa Warszawskiego
oraz - później – Królestwa Kongresowego, zajął się działalnością
społeczną i polityczną, obejmując szereg znaczących stanowisk
państwowych.
Podróżując po kraju w latach 1797 – 1804, Staszic zdobywał
wiedzę geologiczną, którą wzbogacił w roku następnym studiami w
Paryżu. Owocem tych studiów oraz badań geologicznych
przeprowadzonych w Tatrach była praca O ziemiorództwie
Karpatów i innych gór i równin Polski, która przyniosła mu miano
geologii polskiej.
Dzięki Staszicowi na ziemiach polskich zaczęto wydobywać
srebro i miedź. Na monetach, do których produkcji użyto surowca
miejscowego, umieszczano stosowną informację.
Dzieło Staszica „Przestrogi dla Polski” było ważnym głosem w
dyskusjach politycznych w czasach obrad Sejmu Wielkiego
(1788-1792). Autor przeprowadził krytyczną analizę struktury
polityczno – społecznej ówczesnej Rzeczypospolitej i zarysował
program reform oparty na współdziałaniu szlachty z
mieszczaństwem.
W 1800r. powstało Towarzystwo Przyjaciół Nauk. Inicjatorem,
projektodawcą i realizatorem pomysłu był Stanisław Staszic.
W czasach Królestwa Kongresowego Staszic stworzył system
kształcenia zawodowego. Utworzono szkoły niedzielne dla
rzemieślników oraz Szkołę Akademiczno – Górniczą przy Głównej
Dyrekcji Górniczej. Jego działalność oświatowa zasługuje na
szczególne uznanie.
Dzięki jego pracy powstaje w Księstwie Warszawskim 1200
szkółek ludowych, 12 szkół średnich, 3 seminaria i 3 szkoły
zawodowe.
Był on niewątpliwie prekursorem szkolnictwa zawodowego na
ziemiach polskich.