732 KB - Izba Gospodarcza Komunikacji Miejskiej

ZESZYTY TECHNICZNE IGKM
Spis treści
TOM 1
Zeszyt 1
Zeszyt 2
Zeszyt 3
Zeszyt 4. 1
Zeszyt 4. 2
Zeszyt 5
Zeszyt 6
Zeszyt 7
TOM 2
Zeszyt 8
Zeszyt 9
Zeszyt 10
Zeszyt 11
Zeszyt 12
Zeszyt 13
TOM 3
Zeszyt 14
TABOR TRAMWAJOWY
Zestawy kołowe klasyczne. Zestawy kołowe rodziny 13N
(Skrót: IGKM T1_Z1)
Blok hamulca szynowego
(Skrót: IGKM T1_Z2)
Nakładki ślizgowe do odbieraków prądu
(Skrót: IGKM T1_Z3)
Położenie zestawu kołowego na torze. Część 1: Kontury bieżni kół
(Skrót: IGKM T1_Z4.1)
Położenie zestawu kołowego na torze. Część 2: Kontury bieżni kół
(Skrót: IGKM T1_Z4.2)
Urządzenie sprzęgające tramwaju
(Skrót: IGKM T1_Z5)
Wkładka sprężynująca koła rodziny 13N
(Skrót: IGKM T1_Z6)
Odbierak prądu dla tramwaju
(Skrót: IGKM T1_Z7)
SIEĆ TRAMWAJOWA
Sieć jezdna tramwajowa i trolejbusowa. Wymagania
(Skrót: IGKM T2_Z8)
Siec trakcyjna miejska. Symbole graficzne
(Skrót: IGKM T2_Z9)
Elementy osprzętu sieci trakcyjnej tramwajowej i trolejbusowej
(Skrót: IGKM T2_Z10)
Terminologia elementów sieci tramwajowej i trolejbusowej
(Skrót: IGKM T2_Z11)
Badania stacji prostownikowych w trakcji tramwajowej i trolejbusowej
(Skrót: IGKM T2_Z12)
Stacje prostownikowe tramwajowe i trolejbusowe. Wymagania ogólne
(Skrót: IGKM T2_Z13)
KONSTRUKCJE WSPORCZE TRAKCJI
Stalowe konstrukcje wsporcze trakcji tramwajowej i trolejbusowej
(Skrót: IGKM T3_Z14)
Wydanie I, styczeń 2015 r.
© Wszelkie prawa zastrzeżone
Izba Gospodarcza Komunikacji Miejskiej
1/7
ZESZYTY TECHNICZNE IGKM
Wprowadzenie
WPROWADZENIE
Niniejsze opracowanie jest pierwszą edycją wydawnictwa „Zeszyty Techniczne IGKM - Komunikacja tramwajowa” zawierającego zbiór wytycznych technicznych, standardów i rozwiązań technologicznych, stanowiących pomoc dla pracowników i służb w firmach zajmujących się techniką tramwajową, m.in. przy formułowaniu opisów technicznych do Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia.
Opracowanie stanowi efekt pracy zespołu ekspertów powołanego przez Izbę i zawiera
wspólne, uzgodnione stanowisko sektora komunikacji miejskiej odnośnie metodologii
i techniki spełniania wymogów zawartych w tramwajowych aktach prawnych. Ma ono na
celu zaspokojenie oczekiwań przedsiębiorstw eksploatujących tabor tramwajowy oraz producentów taboru, jego części i zespołów, szczególnie pod kątem prowadzonych przez nich
działań rozwojowych. Opracowanie uwzględnia nowoczesne rozwiązania techniczne i technologie stosowane w Europie i na świecie w technice tramwajowej.
Zniesienie obowiązkowego charakteru Polskich Norm, jak również wstąpienie Polski do Unii
Europejskiej, które wyeliminowało ograniczenia w handlu z krajami unijnymi, nadało relacjom zamawiający - dostawca charakter ogólnych reguł rynkowych. Zmienił się tym samym
sposób formułowania wymagań technicznych oraz zmniejszyło znaczenie uszczegółowień
normatywnych. Zamawiającemu i dostawcy pozostało uzgodnienie wszelkich wymagań dla
przedmiotu zamówienia w umowie podpisywanej na dostawę towarów lub usług.
Wnioski dotyczące konieczności opracowania Zeszytów Technicznych były zgłaszane na spotkaniach Komisji Tramwajowej IGKM, podczas których nasi Członkowie mówili o potrzebie
uporządkowania oraz usystematyzowania wiedzy zawartej dotychczas w Polskich Normach
i innych przepisach oraz posiadanej przez doświadczonych fachowców z branży.
Wychodząc naprzeciw tym właśnie postulatom i wnioskom, w 2011 roku Izba podjęła się
opracowania Zeszytów Technicznych, rozpoczynając swą pracę od powołania zespołu ekspertów (nazwanego Zespołem Wspierającym), koordynatora jego prac oraz ustalenia sposobu weryfikowania przygotowywanych materiałów.
W skład Zespołu Wspierającego weszli:

Franciszek Lipiński - koordynator prac zespołu

Zbigniew Dąbrowski - Tramwaje Szczecińskie Sp. z o.o.

Jarosław Giec - Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne w Poznaniu Sp. z o.o.

Andrzej Gola - Tramwaje Warszawskie Sp. z o.o.

Jerzy Krajewski - Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne Sp. z o.o. we
Wrocławiu

Krzysztof Naprawski - Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne S.A. w Krakowie

Andrzej Sawicki - Tramwaje Elbląskie Sp. z o.o.

Piotr Szyszka - Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne Sp. z o.o. we Wrocławiu

Witold Talar - Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne - Łódź Sp. z o.o.

Mariusz Uziębło - ZKM w Gdańsku Sp. z o.o.
Efekty pracy Zespołu Wspierającego opracowującego Zeszyty Techniczne IGKM były również na bieżąco konsultowane z działającym przy Polskim Komitecie Normalizacyjnym - Komitecie Technicznym ds. komunikacji miejskiej (tzw. Komitecie 265). Jest to podmiot odpowiedzialny za tworzenie, weryfikację i treść Norm Polskich wydawanych przez Polski KomiIzba Gospodarcza Komunikacji Miejskiej
2/7
Wydanie I, styczeń 2015 r.
© Wszelkie prawa zastrzeżone
ZESZYTY TECHNICZNE IGKM
Wprowadzenie
tet Normalizacyjny w zakresie komunikacji miejskiej.
„Komitet 265” działa w następującym składzie:

Zygmunt Tarchalski - Przewodniczący Komitetu Technicznego, Instytut
Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa

Marian Dudziński - Instytut Pojazdów Szynowych TABOR w Poznaniu

Stanisław Jurga - Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne S.A. w Krakowie

Jarosław Bakinowski - MODERTRANS Poznań Sp. z o.o.

Bogdan Grzywocz - Tramwaje Śląskie S.A.

Zbigniew Szydłowski - Tramwaje Warszawskie Sp. z o.o.
Zespół ekspertów pod kierownictwem Franciszka Lipińskiego w okresie od grudnia 2012
roku do czerwca 2014 roku przekazywał sukcesywnie do konsultacji wszystkim zainteresowanym Członkom Izby, zajmującym się techniką w komunikacji tramwajowej, materiały, do
których mogli oni wnosić własne uwagi i sugestie, wykorzystane później przy formułowaniu
wspólnej, końcowej wersji Zeszytów Technicznych IGKM.
Uwagi do tekstu zapisów w Zeszytach Technicznych IGKM przesłali m.in.:
Operatorzy komunikacji tramwajowej, w tym:

Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne w Poznaniu Sp. z o.o.

Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne S.A. w Krakowie

Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne - Łódź Sp. z o.o.

Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne Sp. z o.o. we Wrocławiu

Tramwaje Warszawskie Sp. z o.o.

Tramwaje Szczecińskie Sp. z o.o.

Tramwaje Śląskie S.A.
Producenci taboru tramwajowego:

Solaris Bus & Coach S.A.

Pojazdy Szynowe PESA Bydgoszcz S.A.

ALSTOM KONSTAL S.A.

Bombardier Transportation Polska Sp. z o.o.

Zakład Aparatury Elektrycznej - ERGOM Sp. z o.o. w Łodzi
Placówki naukowo-badawcze:

Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa, Zakład Komunikacji
Miejskiej w Warszawie

Instytut Pojazdów Szynowych TABOR w Poznaniu
Biura projektowe sieci tramwajowych:

ELEKTROPROJEKT S.A. Oddział w Łodzi
Uwagi i propozycje, przekazane przez wyżej wymienione podmioty w trakcie prac nad poszczególnymi tematami obejmującymi zakres opracowania „Zeszytów”, pozwoliły na prawidłowe ukierunkowanie dokumentu. Wydaje się wyjątkowo ważne i cenne, że w procesie
konsultacji Zespół Wspierający IGKM otrzymał odpowiedzi zarówno od instytucji naukowobadawczych, jak i od największych operatorów, eksploatujących zróżnicowany pod względem technicznym tabor tramwajowy. Równie istotne uwagi przekazały biura projektowe
i firmy związane z przemysłem elektroenergetycznym.
Kwestie wymagające szczególnego omówienia i wnikliwej uwagi, czy wzbudzające kontrowersje, wynikające ze zróżnicowanego stanowiska poszczególnych opiniujących, były rozstrzygane
Wydanie I, styczeń 2015 r.
© Wszelkie prawa zastrzeżone
Izba Gospodarcza Komunikacji Miejskiej
3/7
ZESZYTY TECHNICZNE IGKM
Wprowadzenie
ostatecznie w porozumieniu z Instytutem Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa.
Izba Gospodarcza Komunikacji Miejskiej składa szczególne podziękowania następującym
osobom, które podzieliły się z osobami opracowującymi treść „Zeszytów” swoimi uwagami,
poglądami i wskazówkami do niniejszego pierwszego wydania „Zeszytów Technicznych
IGKM”:

Bartosz Firlik - Politechnika Poznańska, Zakład Pojazdów Szynowych

Jan Firlik - Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne w Poznaniu Sp. z o.o.

Jarosław Giec - Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne w Poznaniu Sp. z o.o.

Andrzej Gola - Tramwaje Warszawskie Sp. z o.o.

Bogdan Grzywocz - Tramwaje Śląskie S.A.

Stanisław Jurga - Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne S.A. w Krakowie

Tomasz Kuminek, Adam Mańka - pracujący pod kierownictwem Profesora
Marka Sitarza z Katedry Transportu Szynowego Politechniki Śląskiej

Franciszek Lipiński - ekspert , koordynator zespołu

Marcin Lis - Zakład Aparatury Elektrycznej - ERGOM Sp. z o.o. w Łodzi

Adam Majchrzycki - Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne w Poznaniu Sp. z o.o.

Krzysztof Naprawski - Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne S.A. w Krakowie

Marek Paluszkiewicz - Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne w Poznaniu
Sp. z o.o.

Piotr Szyszka - Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne Sp. z o.o. we Wrocławiu

Zygmunt Tarchalski - Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa

Mariusz Uziębło - Zakład Komunikacji Miejskiej w Gdańsku Sp. z o.o.
„Zeszyty Techniczne IGKM” w obecnym wydaniu posiadają następujące cechy:







„Zeszyty” powstały w celu doprecyzowania kompleksowych warunków
technicznych, dotyczących projektowania, budowy i eksploatacji sieci
tramwajowych wraz z eksploatowanym na nich taborem tramwajowym.
Zarówno ogólny układ, jak i poszczególne zapisy zostały oparte na opisywanym
w Polskich Normach stanie techniki z zakresu budowy i eksploatacji tramwajów.
Treść „Zeszytów” zawiera wiedzę wynikającą z wieloletniego doświadczenia
zarówno ze strony projektantów, jak i producentów oraz specjalistów od
eksploatacji.
Zapisy w tekstach „Zeszytów” nie przywołują Norm Polskich, Europejskich w
rozumieniu obowiązku ich stosowania, wskazują jednak na istnienie norm PNEN, o ile ma to znaczenie dla poszerzenia wiedzy na dany temat.
Każdy rozdział „Zeszytów” zawiera klauzulę o obowiązku stosowania norm
uznawanych przez prawo w danym momencie za obowiązkowe.
Zapisy „Zeszytów” nie unieważniają wyszczególnionych w wykazie Norm
Polskich dotyczących techniki w komunikacji tramwajowej. Aktualizacja tych
norm odbywa się równolegle pod kierunkiem „Komitetu Technicznego 265”, we
współpracy z IGKM.
„Zeszyty” zostały opracowane przede wszystkim jako wsparcie dla
przedsiębiorstw eksploatujących tramwaje przy opracowywaniu Specyfikacji
Istotnych Warunków Zamówienia (SIWZ). SIWZ jest jednym z podstawowych
dokumentów w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego i jednym z
głównych dokumentów, na podstawie którego wykonawca przygotowuje swoją
ofertę.
Izba Gospodarcza Komunikacji Miejskiej
4/7
Wydanie I, styczeń 2015 r.
© Wszelkie prawa zastrzeżone
ZESZYTY TECHNICZNE IGKM
Wprowadzenie



W odróżnieniu od zapisów Polskich Norm, z których przejęły tematykę
techniczną, „Zeszyty Techniczne IGKM” są bardziej ukierunkowane na praktykę
w zakresie stosowania systemów określających i egzekwujących wymagania
jakościowe produktów i usług, szczególnie w relacjach dostawca - zamawiający.
Biorąc pod uwagę obecną złożoność procesów produkcji i handlu, w „Zeszytach”
zastosowano określenie „dostawca/producent”. Jest to partner przyszłego
właściciela urządzenia technicznego lub usługi technicznej, który zobowiązany
jest do ustanowienia, wyegzekwowania i udokumentowania jakości dostawy
produktu lub usługi.
„Zeszyty” opracowano w formie otwartej. Oznacza to, że niektóre części
opracowania wymagają w przyszłości rozszerzenia. Aby tego dokonać,
konieczna będzie szeroko pojęta współpraca przemysłu, eksploatacji i instytucji
naukowo-badawczych. Ponadto zapisy „Zeszytów” będą dostosowywane
zgodnie z ewentualnymi zmianami w ustawach i rozporządzeniach regulujących
funkcjonowanie systemów tramwajowych.
„Zeszyty” powołują się w wybranych przypadkach na wycofane przez PKN
Normy Polskie. Zarówno Zespół Wspierający IGKM, jak i organizacje opiniujące
aktualizacje Norm uznały, że wiedza zawarta w tych normach powinna zostać
utrwalona z pożytkiem dla praktyki eksploatacyjnej. Ważna jest w tej sprawie
okoliczność, że Prezes PKN wskazał takie postępowanie jako właściwe.
Ponieważ wiele rozwiązań i koncepcji związanych z techniką w komunikacji tramwajowej
jest nieusystematyzowanych, a operatorzy transportu i producenci taboru mają wypracowane indywidualne założenia, prosimy o przekazywanie do Izby opinii, uwag i sugestii do
treści „Zeszytów Technicznych IGKM”. Będą one pomocne przy dalszych pracach nad normalizacją z zakresu techniki w komunikacji tramwajowej.
Wydanie I, styczeń 2015 r.
© Wszelkie prawa zastrzeżone
Izba Gospodarcza Komunikacji Miejskiej
5/7
ZESZYTY TECHNICZNE IGKM
Wprowadzenie
Wykaz norm objętych działaniem
Komitetu Technicznego PKN nr 265 ds. komunikacji miejskiej
Pozycja
wykazu
norm
Numer normy
PN
Tytuł normy
Przyporządkowanie
do tomu
1
PN-K 92008:1998P
Komunikacja miejska. Skrajnia kinematyczna
wagonów tramwajowych
X
2
PN-K 92009:1998P
Komunikacja miejska. Skrajnia budowli.
Wymagania
X
3
PN-K 92011:1998P
Torowiska tramwajowe. Wymagania i badania
X
4
PN-K 92002:1997P
Komunikacja miejska. Sieć jezdna tramwajowa i trolejbusowa. Wymagania
2
5
PN-K 92021:1997P
Sieć trakcyjna miejska. Symbole graficzne
2
6
PN-K 92001:1997P
Komunikacja miejska. Osprzęt sieci trakcyjnej tramwajowej i trolejbusowej. Wymagania i badania
2
7
PN-K 92020:1998P
Elementy sieci tramwajowej i trolejbusowej.
Terminologia
2
8
PN-K 92007:1998P
Trakcja tramwajowa i trolejbusowa. Stacje
prostownikowe. Badania pomontażowe
podstawowych urządzeń elektroenergetycznych
2
9
PN-K 92006:1998P
Trakcja tramwajowa i trolejbusowa - Stacje
prostownikowe - Wymagania ogólne
2
10
PN-K 92010:1997P
Uniwersalne podkładki żebrowe PT 180 do
szyn tramwajowych 180S. Wymagania i metody badań
X
11
PN-K 92003:1997P
Tabor tramwajowy. Hamulec szynowy. Wymagania i badania
1
12
PN-K 92005:1997P
13
PN-K 88251:1991P
Norma wycofana
14
PN K 92016:1997P
Izba Gospodarcza Komunikacji Miejskiej
6/7
Tabor tramwajowy. Nakładki ślizgowe do
odbieraków prądu. Główne wymiary
Zestawy kołowe taboru tramwajowego.
Kontur bieżni kół elastycznych wagonów
tramwajowych
Tramwajowe zestawy kołowe, elastyczne.
Obręcze obrobione. Wymagania i badania
1
1
1
Wydanie I, styczeń 2015 r.
© Wszelkie prawa zastrzeżone
ZESZYTY TECHNICZNE IGKM
Wprowadzenie
15
PN K-92012:1997P
Tabor tramwajowy. Zestawy kołowe. Wymagania i badania
1
16
PN K-88250:1991P
Norma wycofana
Tabor tramwajowy. Urządzenie sprzęgające
tramwajowego międzywagonowego sprzęgu
1
17
PN K-92015:1997P
Tramwajowe zestawy kołowe, elastyczne.
Tarcze środkowe obrobione. Wymagania i
badania
1
18
PN K-92018:1997P
Tramwajowe zestawy kołowe, elastyczne.
Wkładki sprężynujące stalowo-gumowe.
Wymagania i badania
1
19
PN K-92000:1997P
Tabor trolejbusowy. Wkładki węglowe do
odbieraków prądu. Główne wymiary
X
20
PN K-92004:1997P
Tabor tramwajowy. Odbierak prądu tramwajowy. Wymagania i metody badań
1
PN K-92014:1997P
Tramwajowe zestawy kołowe, elastyczne.
Tarcze wewnętrzne obrobione. Wymagania i
badania
1
22
PN K-92013:1997P
Tramwajowe zestawy kołowe, elastyczne.
Tarcze zewnętrzne obrobione. Wymagania i
badania
1
23
PN K-92017:1997P
Tramwajowe zestawy kołowe, elastyczne.
Łącznik tarcz. Wymagania i badania
1
24
PN K-92019:1997P
Tramwajowe zestawy kołowe, elastyczne.
Mostek elektryczny. Wymagania i badania
1
21
Wydanie I, styczeń 2015 r.
© Wszelkie prawa zastrzeżone
Izba Gospodarcza Komunikacji Miejskiej
7/7