Urszula Anna Kosielińska-Grabowska Temat rozprawy doktorskiej

Imię i nazwisko:
Urszula Anna Kosielińska-Grabowska
Temat rozprawy doktorskiej:
Pewność prawa w perspektywie prawotwórczej
na tle orzecznictwa krajowego i europejskiego
Promotor:
Prof. dr hab. Jerzy Stelmach
_________________________________________________
Przedmiot badań:
Analiza zagadnienia pewności prawa we współczesnych koncepcjach
teoretycznoprawnych. Konstrukcja pojęcia pewności prawa w kontekście procesu
prawotwórczego, z uwzględnieniem orzecznictwa konstytucyjnego i europejskiego.
Opracowanie katalogu wskazówek dla prawodawcy, określających wymogi tworzenia
prawa spełniającego postulat pewności.
Osiągnięte wyniki:
Przeanalizowano problematykę pewności prawa w integralnej filozofii prawa
Ronalda Dworkina.
Punktem wyjścia koncepcji Dworkina jest krytyka wyrafinowanego
pozytywizmu prawniczego, w szczególności załoŜenia Harta, iŜ prawo składa się
wyłącznie z reguł prawnych. Dworkin w swej nie-pozytywistycznej koncepcji uznaje
zasady za elementy prawa, jego zdaniem niesłusznie wyłączone z zakresu prawa w
pozytywistycznej teorii prawa. Według Dworkina prawo składa się nie tylko z
wyraźnie ustanowionych reguł prawnych, spełniających „test rodowodu”, lecz równieŜ
z zasad, które są rodzajem standardów postępowania. Zasady mają charakter
pozaprawny i w przeciwieństwie do reguł nie wyznaczają jednoznacznie
konsekwencji prawnych, lecz są szczególnego rodzaju argumentami za tym, Ŝe
określona konsekwencja prawna powstała. W przeciwieństwie do reguł prawnych,
posiadają wymiar „wagi” lub „znaczenia”. Niezwykle istotne jest to, Ŝe Dworkin
poprzez zabieg włączenia zasad do systemu prawa poddał kontroli te sfery
rozumowań sędziowskich, które w koncepcji pozytywistycznej pozostawały
niekontrolowane. Dzięki temu moŜemy mówić o większej „pewności wewnętrznej”
prawa w koncepcji Dworkina, niźli w przypadku doktryn pozytywistycznych. W
integralnej filozofii prawa Dworkina niezwykłą pozycję zajmuje równieŜ problematyka
stosowania prawa i związane z nią pojęcie dyskrecjonalności sędziowskiej oraz teza
o one right answer (jedynym właściwym rozstrzygnięciu). Konstrukcja one right
answer słuŜy uzyskaniu większego stopnia pewności wewnątrz systemu prawa, a
dokładniej pewności rozstrzygnięć sądowych. Jednocześnie jednak integralna
filozofia prawa wprowadza do systemu prawa wartości, co oznacza, iŜ powoduje
rozmycie jego granic, a to z kolei prowadzi do zmniejszenia „pewności zewnętrznej”
prawa.