Wspólna polityka bezpieczeństwa i obrony Unii Europejskiej

Wspólna polityka bezpieczeństwa i obrony Unii Europejskiej. Geneza, rozwój,
funkcjonowanie.
Andrzej Ciupiński
Z recenzji prof. zw. dr. hab. Leonarda Łukaszuka:
Monografia jest nowatorsko zaprezentowanym studium politologicznym z obszernymi, wnikliwie
zinterpretowanymi odniesieniami do szeroko stosowanej praktyki operacyjnej UE – z uwzględnieniem
wojskowych i cywilnych aspektów WPBiO oraz miejsca i roli Polski w tej polityce (…). Jest to nie tylko
zaktualizowanie i usystematyzowanie bogatej wiedzy z tej dziedziny współczesnych stosunków
międzynarodowych, znacznie rozproszonej i wymagającej pogłębionej analizy krytycznej, ale także jej
wzbogacenie przez Autora trafnymi spostrzeżeniami, refleksjami własnymi o walorach teoretycznych i
metodologicznych. Monografię tę wyróżniają jej walory użyteczne w dydaktyce.
Spis treści:
Najczęściej używane skróty i akronimy
Wstęp
Rozdział 1. Historyczne uwarunkowania budowy wspólnych zdolności wojskowych w
procesie integracji europejskiej
1.1. Przesłanki integracji politycznej i wojskowej w Europie Zachodniej
1.2. Europejska Wspólnota Obronna
1.3. Zmodyfikowany Traktat Brukselski
1.4. Plan Foucheta (Unia Narodów Europejskich)
1.5. Projekty integracyjne lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych
1.6. Postanowienia Jednolitego Aktu Europejskiego
Rozdział 2. Unia Zachodnioeuropejska. Europejska Tożsamość Bezpieczeństwa i Obrony
2.1. Rozwój Europejskiej Tożsamości Bezpieczeństwa i Obrony
2.2. Budowa wielozadaniowych sił wojskowych
2.3. Siły wyłonione UZE
2.3.1. Eurokorpus
2.3.2. Eufor i Euromarfor
2.4. Operacje Unii Zachodnioeuropejskiej
2.4.1. Operacje morskie UZE
2.4.2. Misja obserwacyjna na Dunaju (European Union Monitoring Mission)
2.4.3. Misja cywilna UE/UZE w Mostarze
2.4.4. Wielonarodowa Doradcza Jednostka Policyjna w Albanii
2.4.5. Misja rozminowania w Chorwacji
Rozdział 3. Rozwój Europejskiej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony. Europejski Cel
Operacyjny/Zasadniczy. Helsinki 1999–2003
3.1. Program budowy samodzielnych zdolności wojskowych Unii Europejskiej
3.2. Europejski Cel Operacyjny/Zasadniczy – Helsinki 1999–2003
3.3. Realizacja zobowiązań z Helsinek
3.4. Zagadnienie interoperacyjności sił reagowania kryzysowego
3.5. Plan działań na rzecz europejskich zdolności obronnych
3.6. Rola NATO w realizacji Europejskiego Celu Operacyjnego/Zasadniczego
Rozdział 4. Konceptualizacja Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony
4.1. Debata strategiczna przełomu XX i XXI wieku
4.2. Bezpieczeństwo i obrona w pracach Konwentu Europejskiego
4.3. Europejska Strategia Bezpieczeństwa
4.4. Nowe zagrożenia i otoczenie zewnętrzne Unii Europejskiej
4.5. Efektywny multilateralizm. Współpraca wojskowa ONZ z Unią Europejską
4.6. Scenariusze strategiczne
4.6.1. Operacje wspierania pokoju (na dużą skalę)
4.6.2. Wojskowa interwencja humanitarna
4.6.3. Wojna regionalna zagrażająca interesom strategicznym Unii Europejskiej
4.7. Kontynuacja europejskiej debaty strategicznej
Rozdział 5. Instytucje odpowiedzialne za realizację Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i
Obrony
5.1. Od Maastricht do Lizbony. Podstawy traktatowe WPZiB
5.2. Wspólna Polityka Bezpieczeństwa i Obrony w Traktacie Lizbońskim
5.3. Struktury decyzyjne i realizacyjne WPBiO UE
5.3.1. Rola Rady Europejskiej w rozwoju polityki bezpieczeństwa i obrony
5.3.2. Kompetencje Rady w sferze WPBiO UE
5.3.3. Prezydencja Rady Unii Europejskiej
5.3.4. Komitet Stałych Przedstawicieli
5.3.5. Wysoki Przedstawiciel UE ds. Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa
5.3.6. Komisja Europejska wobec sfery bezpieczeństwa zewnętrznego UE
5.4. Europejska Służba Działań Zewnętrznych
5.5. Agendy WPZiB i WPBiO UE
5.5.1. Centrum Satelitarne Unii Europejskiej
5.6. Centrum Sytuacyjne Unii Europejskiej
5.7. Instytut Unii Europejskiej ds. Studiów nad Bezpieczeństwem
5.8. Europejskie Kolegium Bezpieczeństwa i Obrony (EKBiO)
5.9. Rola Parlamentu Europejskiego w realizacji WPZiB/WPBiO
5.9.1. Atrybuty kontrolne Parlamentu Europejskiego w zakresie WPZiB/WPBiO
Rozdział 6. Struktury polityczno-wojskowe i agedny Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i
Obrony
6.1. Komitet Polityczny i Bezpieczeństwa
6.2. Komitet Wojskowy Unii Europejskiej
6.3. Sztab Wojskowy Unii Europejskiej w systemie reagowania kryzysowego UE
6.4. Europejska Agencji Obrony
Rozdział 7. Procedury operacyjne Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony.
Finansowanie. Planowanie. Dowodzenie
7.1. Finansowanie europejskiego kompleksu wojskowego
7.2. Planowanie i dowodzenie operacjami wojskowymi
7.3. Planowanie całościowe
7.4. Ćwiczenia reagowania kryzysowego
Rozdział 8. Doskonalenie zdolności wojskowych Unii Europejskiej. Europejski Cel
Operacyjny/Zasadniczy – 2010
8.1. Europejski Cel Operacyjny/Zasadniczy 2010
8.2. Zasady wykorzystania sił interwencyjnych Unii Europejskiej
8.3. Doświadczenia organizacyjne i szkoleniowe GB-1500
8.4. Postępy w realizacji ECO-2010
8.5. Zdolności lotnictwa wojskowego w zakresie reagowania kryzysowego
8.5.1. Współpraca w dziedzinie lotnictwa wojskowego
8.5.2. Europejska Grupa Lotnicza
8.5.3. Produkcja lotnicza o przeznaczeniu wojskowym
8.5.4. Europejski samolot transportu strategicznego A400-M
8.6. Europejska współpraca sił morskich
Rozdział 9. Operacje wojskowe Unii Europejskiej
9.1. Operacje wojskowe Unii Europejskiej na Bałkanach
9.1.1. Operacja wojskowa UE w byłej Jugosłowiańskiej Republice Macedonii (FYROM)
– Concordia
9.1.2. Problem Bośni i Hercegowiny. Operacja EUFOR – Althea
9.1.3. Wsparcie dla reform wojskowych w Bośni i Hercegowinie
9.2. Operacje wojskowe Unii Europejskiej w Afryce
9.2.1. Operacja Artemis – Demokratyczna Republika Konga
9.2.2. Operacja EUROF – Republika Kongo
9.2.3. Operacja EUFOR (Tchad RCA) – Republika Czadu i Republika
Środkowoafrykańska
9.2.4. Operacja morska u wybrzeży Somalii Atalanta
9.2.5. Operacja EUTM Somalia
9.2.6. Operacja EUTM Mali
Rozdział 10. Cywilne aspekty wpbio. Cywilny Cel Operacyjny/Zasadniczy 2008-2010
10.1. Proces instytucjonalizacji cywilnych aspektów Europejskiej Polityki Bezpieczeństwa i
Obrony
10.2. Działania w zakresie wzmocnienia państwa prawa i administracji
10.3. Ochrona ludności cywilnej w sytuacjach kryzysowych
10.4. Cywilny Cel Operacyjny/Zasadniczy – 2008
10.5. Komórka Planowania i Prowadzenia Operacji Cywilnych
10.6. Europejskie Siły Żandarmerii
10.7. Europejska strategia walki z terroryzmem
Rozdział 11. Doświadczenia Unii Europejskiej w zakresie cywilnych operacji reagowania
kryzysowego
11.1. Cywilne misje EPBiO w Europie
11.1.1. Misja policyjna UE w Bośni i Hercegowinie – EUPM
11.1.2. Misja policyjna UE w Macedonii – EUPOL PROXIMA oraz Policyjny Zespół
Doradczy w Macedonii – EUPAT
11.1.3. EUPT – Kosowo
11.1.4. EULEX – Kosowo
11.1.5. Misja graniczna EUBAM – Ukraina i Mołdawia
11.1.6. Misje UE w Gruzji
11.1.6.1. EUJUST Themis
11.1.6.2. Misja Obserwacyjna Unii Europejskiej w Gruzji (EUMM – Georgia)
11.2. Misje cywilne UE poza Europą
11.2.1. Misja w Aceh
11.2.2. Misje UE na Bliskim Wschodzie i Środkowym Wschodzie
11.2.2.1. Misja graniczna UE na przejściu granicznym w Rafah na terytoriach
palestyńskich (EU BAM Rafah)
11.2.2.2. Biuro Unii Europejskiej ds. Koordynacji Wspierania Policji Palestyńskiej
(EUPOL COPPS)
11.2.3. EUJUST LEX – Irak
11.2.4. EU POL – Afganistan
11.3. Operacje w Afryce
11.3.1. Operacje cywilne Demokratycznej Republice Konga
11.3.1.1. EUPOL Kinszasa
11.3.1.2. EUPOL RD Kongo
11.3.1.3. EUSEC DR Kongo
11.3.2. Operacje cywilne w Sudanie i Somalii
11.3.2.1. Działania wspierające misję Unii Afrykańskiej w Sudanie
11.3.2.2. AMISOM 3609
11.3.2.3. Misja EU CAP Nestor
11.3.3. Gwinea Bissau
11.3.4. EUCAP SAHEL Niger
Rozdział 12. Miejsce i rola Polski w polityce bezpieczeństwa i obrony Unii Europejskiej
12.1. Współpraca państw Europy Środkowej z Unią Europejską w dziedzinie
bezpieczeństwa
12.2. Polska wobec Europejskiej Tożsamości Bezpieczeństwa i Obrony
12.3. Stanowisko Polski wobec EPBiO w okresie przedakcesyjnym
12.4. Udział Polski w kształtowaniu EPBiO po akcesji do UE
12.5. Zaangażowanie Polski w realizację Europejskiego Celu Operacyjnego/ /Zasadniczego
– 2010
12.6. Miejsce WPBiO w programie polskiego Przewodnictwa w Radzie UE
Zakończenie
Bibliografia
Indeks nazwisk
Wykaz schematów i tabel