Untitled

D.Sieczkowski - "Słoweńsko-polski słownik tematyczny dla uczniów i studentów"
2
OD AUTORA:
Niniejsza publikacja jest pierwszą próbą napisania słoweńsko-polskiego słownika tematycznego z
przeznaczeniem dla szerokiego grona odbiorców, w szczególności dla uczniów i studentów. Rok temu
powstała znacznie okrojona darmowa wersja, która jednak zawierała drobne błędy i była bardzo
ograniczona pod względem słownictwa. Wersja komercyjna została poprawiona - każde słowo było
sprawdzane w "Słowniku języka słoweńskiego". Dzięki temu w poszczególnych hasłach zamieszczono
akcenty, co jest szczególnie przydatne dla studentów słowenistyki.
Hasła zostały zaczerpnięte z wielu źródeł, w szczególności ze słowników języka słoweńskiego, korpusu
języka słoweńskiego "Nova beseda" oraz słoweńskiej prasy. Słownik w całości został napisany w Polsce;
powstał bez żadnych dotacji. Zakres opracowanego materiału powinien wystarczyć do opanowania języka
słoweńskiego na poziomie A1-B1. Jeśli chodzi o język słoweński, to możliwości prowadzenia badań
leksykalnych są ogromne, lecz jest to działalność niedochodowa, w związku z czym na rynku jest bardzo
mało publikacji do nauki tego języka. Oprócz tego słownika w planie jest opracowanie kilku innych
słowników mających wypełnić tę lukę.
W kilkunastu hasłach oznaczonych * nie ma akcentów - haseł tych nie było w "Słowniku języka
słoweńskiego". Zdjęcia pochodzą ze zbiorów własnych autora, a układ tekstu został dobrany w taki sposób,
aby był jak najbardziej czytelny.
Dariusz Sieczkowski
D.Sieczkowski - "Słoweńsko-polski słownik tematyczny dla uczniów i studentów"
3
SPIS TREŚCI
1.KOLEJE ŻYCIA
1. Rodzina
2. Czynności codzienne
3. Dom i mieszkanie
4. Sen
5. Ciąża i dzieciństwo
6. Młodość i życie dorosłe
7. Starość
8. Śmierć
9. Życie towarzyskie
10. Miłość
11. Małżeństwo
12. Szkoła
13. Studia
14. Problemy
6
8
11
13
14
15
15
16
18
20
21
22
24
26
2. CZŁOWIEK
1. Dane osobowe
2. Cechy charakteru i osobowości
3. Emocje i uczucia
4. Ciało
5. Wygląd
6. Inteligencja
7. Nałogi
8. Zmysły
9. Zdrowie
10. U dentysty
30
31
33
35
37
39
41
43
45
47
3. HANDEL I USŁUGI
1. Zakupy
2. Artykuły spożywcze
3. Gastronomia
4. Mięso
5. Napoje
6. Odzież
7. Obuwie
8. Owoce i warzywa
9. Drogeria
10. Artykuły AGD
11. Artykuły RTV
12. Komunikacja miejska
13. Poczta
14. Telekomunikacja
50
52
54
56
57
58
60
61
63
64
65
66
67
68
4. PODRÓŻ
1. Podróż pociągiem
2. Podróż drogą powietrzną
3. Podróż drogą wodną
4. Podróż samochodem
5. Nocleg
6. Kemping
7. Granica
71
73
75
76
78
80
81
D.Sieczkowski - "Słoweńsko-polski słownik tematyczny dla uczniów i studentów"
4
5. CZAS WOLNY
1. Film
2. Konkursy i hazard
3. Teatr
4. Muzyka
5. Instrumenty muzyczne
6. Taniec
7. Sztuka – pojęcia ogólne
8. Malarstwo
9. Fotografia
10. Literatura
11. Zwierzęta domowe
85
87
88
90
92
93
94
95
96
97
100
6. NAUKA
1. Pojęcia ogólne
2. Astronomia
3. Fizyka
4. Optyka
5. Chemia
6. Matematyka
7. Geometria
8. Filozofia
9. Językoznawstwo
10. Gramatyka
11. Genetyka
103
105
107
109
111
113
115
116
117
119
120
7. TECHNIKA
1. Budownictwo
2. Komputer
3. Internet
4. Oprogramowanie
5. Przemysł
6. Elektrotechnika
7. Energetyka
8. Samochód
124
125
126
127
128
129
131
132
8. BIZNES
1. Pieniądze
2. Bankowość
3. Gospodarka
4. Giełda
5. Handel
6. Przedsiębiorstwo
7. Praca
8. Zawody
9. Ubezpieczenia
135
136
137
139
140
142
143
145
147
9. PRZYRODA
1. Pogoda
2. Przestrzeń
3. Ssaki
4. Ptaki
5. Drzewa
6. Ekologia
7. Materiały
8. Pierwiastki
9. Rolnictwo
150
152
154
156
158
159
160
161
162
D.Sieczkowski - "Słoweńsko-polski słownik tematyczny dla uczniów i studentów"
5
10. SPOŁECZEŃSTWO:
1. Pojęcia ogólne
2. Polityka
3. Wybory
4. Religia
5. Protest
6. Media
7. Miasto
8. Migracja
9. Państwa
10. Miasta
11. Narody
167
170
172
173
175
176
178
180
181
183
184
11. SPORT:
1. Dyscypliny sportowe
2. Rywalizacja
3. Piłka nożna
4. Hokej na lodzie
5. Lekkoatletyka
6. Skoki narciarskie
7. Tenis
8. Koszykówka
9. Boks
188
189
191
192
193
194
195
196
197
12. PRZESTĘPCZOŚĆ
1. Przestępczość pospolita
2. Przestępczość zorganizowana
3. Przestępczość gospodarcza
4. Sąd
5. Więzienie
200
205
207
209
213
13. SIŁY ZBROJNE
1. Wojsko
2. Broń
3. Woina
4. Służby specjalne
217
219
221
223
14. KATASTROFY I KLĘSKI ŻYWIOŁOWE
1. Wulkan
2. Powódź
3. Trzęsienie ziemi
4. Pożar
5. Katastrofa - pojęcia ogólne
6. Wypadek
7. Katastrofa ekologiczna
226
228
230
231
232
234
235
D.Sieczkowski - "Słoweńsko-polski słownik tematyczny dla uczniów i studentów"
1. KOLEJE
ŻYCIA
1.1 RODZINA
adópcija
adoptirana hči
adoptíranje
adoptírati
bábica
bil je potomec ameriških priseljencev
biti iz dobre družine
bližnji sorodnik
bràt
brátec
bratje in sestre
brátranec
četvórček
člani družine
daljni sorodnik
dati otroka v posvojitev
dedek in babica
družína
družina brez otrok
družina je osnovna celica družbe
družínica
družínski
družinski album
družinski prijatelj
družinsko srečanje
dvojajčna dvojčka
dvójček
edínec
edínka
enojajčna dvojčka
hčerin mož
hčérka
hči je odrasla
ima brata
ima dve sestri
izgubil je oba starša
je oče dveh otrok
kakršna mati, taka hči
máma
mámica
máti
mlada mati
mlajša sestra
nájdenček
nájdenka
najpomembnejša stvar v življenju
nečák
nečákinja
ni mogla imeti lastnih otrok
adopcja
adoptowana córka
adopcja
adoptować
babcia
był potomkiem amerykańskich imigrantów
pochodzić/być z dobrego domu
bliski krewny
brat
braciszek
rodzeństwo
kuzyn
czworaczek
członkowie rodziny
daleki krewny
oddać dziecko do adopcji
dziadek i babcia
rodzina
bezdzietna rodzina
rodzina jest podstawową komórką społeczną
rodzinka
rodzinny
album rodzinny
przyjaciel rodziny
rodzinne spotkanie
bliźnięta dwujajowe
bliźniak
jedynak
jedynaczka
bliźnięta jednojajowe
mąż córki
córka
córka dorosła/córka jest dorosła
ma brata
ma dwie siostry
stracił oboje rodziców
jest ojcem dwojga dzieci
jaka matka, taka córka
mama
mama, mamusia
mama, matka
młoda matka
młodsza siostra
znajda /chłopiec/
znajda /dziewczyna/
najważniejsza rzecz w życiu
siostrzeniec
siostrzenica
nie mogła mieć (własnych) dzieci
6
D.Sieczkowski - "Słoweńsko-polski słownik tematyczny dla uczniów i studentów"
nima ne brata ne sestre
obiskati staro mater
ôče
ôčka
oddati v posvojitev
odločila se je za adoptiranje otroka
otroci iz prvega zakona
pólbràt
pólsêstra
posvojítev
posvojíti
potomci podedujejo lastnosti staršev
potómec
prábábica
prádéd
práprábábica
práprádéd
prava sestra
právnúk
právnúkinja
prédnik
rodila je trojčke
sêstra
sestríčna
siamska dvojčka
skrben oče
skrbna mati
snáha
soródnik
stara mama
starejša sestra
starejši brat
stari oče
stari starši
stárši
stríc
svák
svákinja
šestčlanska družina
ta družina stanuje v našem bloku
ta ura mi je družinski spomin
tást
tášča
têta
têtka
to je moj brat
trójček
újec
újna
ustvaril si je družino
v prisotnosti staršev
vnúk
vnúkec
vnúkinja
zanemarjati družino
zèt
nie ma brata, ani siostry
odwiedzić babcię
ojciec
tata
oddać do adopcji
zdecydowała się na adopcję dziecka
dzieci z pierwszego małżeństwa
brat przyrodni
siostra przyrodnia
adopcja
adoptować
potomkowie dziedziczą cechy rodziców
potomek
prababcia
pradziadek
praprababcia
prapradziadek
siostra biologiczna
prawnuk
prawnuczka
przodek
urodziła trojaczki
siostra
kuzynka
bliźnięta syjamskie
troskliwy ojciec
troskliwa matka
synowa
krewny
babcia
starsza siostra
starszy brat
dziadek
dziadkowie
rodzice
stryj
szwagier
szwagierka
sześcioosobowa rodzina
ta rodzina mieszka w naszym bloku
ten zegar jest dla mnie pamiątką rodzinną
teść
teściowa
ciotka, ciocia
ciotka
to mój brat
trojaczek
wujek
wujenka
założył rodzinę
w obecności rodziców
wnuk
wnuczek
wnuczka
zaniedbywać rodzinę
zięć
7
D.Sieczkowski - "Słoweńsko-polski słownik tematyczny dla uczniów i studentów"
1.2 CZYNNOŚCI CODZIENNE
bráti
brati na glas
brisati prah
česáti
česati lase
dajáti
dáti
dati sinu denar za kino
fotografírati
gledati film/televizijo
gledati se v ogledalu
gledati skozi okno
hodíti
hoditi ob berglah
hoditi peš v službo
hoditi sem ter tja po sobi
hoditi v cerkev
hoditi v šolo
igráti
igráti se
iskáti
íti
iti iz sobe
iti k frizerju
iti na delo
izkljúčiti
izlíkati
izpíti
izpolniti obljubo
izpolnjevati svoje obveznosti
izposodíti
izsušíti
jahati na konju
je in pije
je za tri
jésti
kúhati
kupováti
lagáti
líkati
mama češe hčerko
ménjati, menjáti
načŕt
načrtováti
načrtovati prihodnost
narediti kosilo
nazaj dati
neprijetno presenečenje
ni se mogel odločiti
nikoli ne pospravi za seboj
noče si umivati zob
o tem se bomo pogovorili kasneje
czytać
czytać na głos/głośno
ścierać kurze
czesać
czesać włosy
dawać
dać
dać synowi pieniądze na kino
fotografować, sfotografować
oglądać film/telewizję
oglądać sie w lustrze
patrzył przez okno
chodzić
chodzić o kulach
chodzić pieszo do pracy
chodzić tu i tam po pokoju
chodzić do kościoła
chodzić do szkoły
grać
bawić się
szukać
iść
wyjść z pokoju
iść do fryzjera
iść do pracy
wyłączyć
wyprasować
wypić
spełnić obietnicę
wypełniać swoje obowiązki
wypożyczyć
wysuszyć
jechać konno, jeździć konno
je i pije
je za trzech
jeść
gotować
kupować
kłamać
prasować
mama czesze córkę
zmienić, wymienić
plan
planować
planować przyszłość
przyrządzić obiad
oddać
niemiła niespodzianka
nie mógł się zdecydować
nigdy po sobie nie posprząta
nie chce myć zębów
porozmawiamy o tym później
8
D.Sieczkowski - "Słoweńsko-polski słownik tematyczny dla uczniów i studentów"
obísk
obiskáti
obiskávati
obljúba
obljubil je, da bo prišel
obljubíti
obljubiti in dati je dvoje
obvéznost
odhájati
odločíti, odlóčiti
odpírati
odpréti
oglédati
opráti
oprati avtomobil
oprati lase
pazljivo poslušati
peljati psa na sprehod
pere in lika
péti
píti
plačeváti
plávati
plésati
počesáti
pogledala se je v ogledalu
pogovarjáti se
pogovarjati se po telefonu
pogóvor
pogovoríti se
pomágati
pomiti in pobrisati posodo
pomiti okna
pomiti skodelice
pomiti z vročo vodo
pomivati posodo
posanjáriti
posesáti
posláti
poslúšati
poslušati samo z enim ušesom
posodíti
pospráviti
posprávljati
pospremil je goste do vrat
pošalíti se
potrkati na vrata
povabíti
práti
prati pralnem stroju
prebral bom članek
prebráti
preglédati
prepír
prepírati se
presenéčenje
wizyta, odwiedziny
odwiedzić
odwiedzać
obietnica
obiecał, że przyjdzie
obiecać
łatwo obiecać, trudniej zrobić
obowiązek
odchodzić, wychodzić, odjeżdżać
zdecydować, zadecydować
otwierać
otworzyć
obejrzeć (się)
wyprać
umyć samochód
umyć włosy
uważnie słuchać
wyprowadzać psa na spacer
pierze i prasuje
śpiewać
pić
1. płacić 2. spłacać
pływać
tańczyć
uczesać
obejrzała się w lustrze
rozmawiać
rozmawiać przez telefon
rozmowa
porozmawiać
pomagać
zmyć/umyć i wytrzeć naczynia
umyć okna
umyć szklanki
umyć pod gorącą wodą
zmywać naczynia
pomarzyć (sobie)
poodkurzać
wysłać
słuchać
słuchać jednym uchem
pożyczyć
posprzątać
sprzątać
odprowadził gości do drzwi
zażartować
zapukać do drzwi
zaprosić
prać
prać w pralce
przeczytam artykuł
przeczytać
przejrzeć
kłótnia
kłócić się
zaskoczenie, niespodzianka
9
D.Sieczkowski - "Słoweńsko-polski słownik tematyczny dla uczniów i studentów"
presenétiti
prezračiti sobo
prihájati
priti na obisk
prižgal je luč in šel odpirat
prodájati
rad bi ti nekaj povedal
razglédati se
sanjáriti
sedeči življenjski slog
sedel je pri mizi in jedel
sesáti
sesati s sesalnikom
sesati sobo dvakrat na teden
sestájati se
sestánek
sestanek je bil preložen
skúhati
sléči se
slovesno obljubiti
smúčati
spíti
sprehajati psa
sprehajati se ob jezeru
sprehòd
sprehod po trgovinah
sprehodíti se
stríči
stušírati se
sušíti
šalíti se
šívati
tako kot vsakič
uči se kuhati
umázati
umíti
umiva se z mrzlo vodo
umívati
umivati se z milom
vabíti
vadijo vsak dan
váditi
vrniti denar
vrniti se domov
vrniti se v sobo po ključ
vrníti, vŕniti
vsako jutro se dolgo češe
vsakodnevna rutina
zahvalíti se
zapírati
zapréti
zasanjáriti
zbírati
zlíkati
zna zelo dobro kuhati
že dolgo nas ni nihče obiskal
zaskoczyć
przewietrzyć pokój
przychodzić, przyjeżdżać
przyjść z wizytą
zapaliwszy światło, poszedł otworzyć
sprzedawać
chciałbym ci coś powiedzieć
rozejrzeć się
śnić, marzyć
siedzący tryb życia
siedział przy stole i jadł
odkurzać
odkurzać odkurzaczem
odkurzać pokój dwa razy w tygodniu
spotykać się
spotkanie
spotkanie zostało przełożone
ugotować
rozebrać się
uroczyście obiecać
jeździć na nartach
wypić
wyprowadzać psa
spacerować nad jeziorem
spacer
spacer po sklepach
pospacerować
strzyc
wziąć prysznic
suszyć
żartować
szyć
tak jak zawsze
uczy się gotować
pobrudzić
umyć
myje się zimną wodą
myć
myć się mydłem
zapraszać
codziennie ćwiczą
ćwiczyć
oddać pieniądze
wrócić do domu
wrócić do pokoju po klucz
zwrócić, oddać
każdego ranka długo się czesze
codzienna rutyna
podziękować
zamykać
zamknąć
zamarzyć (sobie)
zbierać
wyprasować
potrafi bardzo dobrze gotować
od dawna nikt nas nie odwiedził
10