Wstęp
Transkrypt
Wstęp
Wstêp Seria Wydawnictwa KRAM jest adresowana do polskich turystów i biznesmenów, ale te¿ do wszystkich, którzy zajmuj¹ siê jêzykiem hiszpañskim, szczególnie do studentów iberystyki, poniewa¿ opracowano w niej s³ownictwo potrzebne w ró¿nych fazach nauki jêzyka obcego. Rozmówki... obejmuj¹ zwroty potoczne, pytania i odpowiedzi u³atwiaj¹ce porozumiewanie siê w zakresie podstawowym – w ró¿nych sytuacjach, np. w hotelu, u lekarza, na poczcie, w aptece, na przejœciu granicznym. Opis ró¿nych zdarzeñ, z jakimi mo¿e siê spotkaæ turysta za granic¹, jest poprzedzony krótkim zarysem gramatyki jêzyka, jak równie¿ zasadami wymowy. SPIS TREŒCI SPIS TREŒCI Zasady wymowy i rys gramatyki jêzyka hiszpañskiego . . 11 ZWROTY CODZIENNE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Zwroty grzecznoœciowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Przedstawianie siê. Zaproszenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Pytania codzienne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Powiedzenia codzienne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wizyty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tytu³owanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Pokrewieñstwo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 27 29 31 33 35 37 37 POGODA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 CZAS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dni tygodnia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Miesi¹ce, œwiêta itp. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 41 41 LICZEBNIKI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Liczebniki g³ówne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Liczebniki porz¹dkowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43 43 45 WAGI I MIARY . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Miary wagi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Miary d³ugoœci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tradycyjne miary hiszpañskie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Miary powierzchni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Miary przestrzenne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Miary objêtoœci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 46 46 47 47 48 48 NAJCZÊŒCIEJ U¯YWANE ZWROTY I WYRAZY . . . Na poczcie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Na pla¿y . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . W tramwaju, autobusie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 48 49 49 5 SPIS TREŒCI 6 Szyldy i wywieszki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Napisy w miejscach publicznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Zwroty grzecznoœciowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Pytania codzienne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Powiedzenia codzienne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dane osobiste . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49 50 51 53 54 55 W PODRÓ¯Y. BIURO PODRÓ¯Y . . . . . . . . . . . . . . . . . W biurze podró¿y . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . S³ownictwo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 56 59 PODRÓ¯OWANIE SAMOCHODEM . . . . . . . . . . . . . . . Na stacji benzynowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Typy pojazdów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Czêœci i wyposa¿enie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Terminologia. Narzêdzia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 63 66 66 71 PODRÓ¯OWANIE KOLEJ¥ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Przy kasie biletowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Podró¿ kolej¹ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . S³ownictwo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73 74 75 79 PODRÓ¯ SAMOLOTEM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . S³ownictwo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 83 PODRÓ¯ STATKIEM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Przy kasie biletowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Na statku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . S³ownictwo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85 85 87 89 BAGA¯ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Baga¿e . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . W urzêdzie celnym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91 94 95 W HOTELU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wybór hotelu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98 99 SPIS TREŒCI Przyjazd do hotelu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Opuszczaj¹c hotel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . S³ownictwo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102 105 106 JEDZENIE I PICIE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Restauracje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Co powiedzieæ? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Skargi. Reklamacje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . S³ownictwo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Jedzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dania œniadaniowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Zupy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ryby . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Owoce morza itp. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Drób . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dziczyzna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dania miêsne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Sposoby przyrz¹dzania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Przyprawy i dodatki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Sosy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Warzywa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Sa³atki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Owoce œwie¿e . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Owoce suszone . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Desery . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Sery . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Napoje gor¹ce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Napoje ch³odz¹ce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Alkohole . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108 108 109 112 113 115 116 117 118 118 119 120 120 123 124 125 125 126 127 128 128 129 130 131 131 TYPOWE DANIA KUCHNI HISZPAÑSKIEJ . . . . . . . . Dania g³ówne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Desery . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wina i inne napoje alkoholowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Napoje bezalkoholowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 133 133 137 138 140 7 SPIS TREŒCI 8 ZWIEDZANIE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . S³ownictwo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Og³oszenia publiczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rozrywki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Gry . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 140 142 144 146 147 ZAKUPY . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . U krawca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . W sklepie z obuwiem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . S³ownictwo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kolory . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Iloœæ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kszta³t . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Waga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wiek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wygl¹d i konsystencja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Co powiedzieæ? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Odzie¿ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Nakrycia g³owy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Obuwie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Bi¿uteria . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tytoñ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artyku³y papiernicze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . W sklepie fotograficznym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artyku³y fotograficzne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Artyku³y optyczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . W kwiaciarni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kwiaty ciête . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 148 150 151 151 153 153 154 154 154 154 155 157 159 159 160 161 161 162 163 164 164 165 HIGIENA OSOBISTA. U FRYZJERA . . . . . . . . . . . . . . Higiena osobista. Kosmetyka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Przybory toaletowe i kosmetyki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . U fryzjera . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . S³ownictwo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 166 166 169 171 172 SPIS TREŒCI POCZTA, TELEFON . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Na poczcie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Telefonowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Telegramy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173 173 176 178 TRANSAKCJE BANKOWE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . W banku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . S³ownictwo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Zwroty przydatne w interesach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 178 178 180 181 NIESZCZÊŒLIWE ZDARZENIA . . . . . . . . . . . . . . . . . . U lekarza i dentysty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Choroby itp. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . S³ownictwo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Czêœci cia³a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Organy wewnêtrzne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 182 184 188 190 191 192 SPORT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Pojêcia sportowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Sporty indywidualne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Gry zespo³owe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Sporty zimowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Sporty wodne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wêdkarstwo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Polowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Alpinizm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Na wycieczce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Na pla¿y . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . S³ownictwo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 193 193 194 198 199 200 201 201 203 203 205 206 KRAJE I NARODOWOŒCI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kontynenty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 207 213 ZAWODY ITP. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 213 WA¯NE TELEFONY . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 215 9 ZASADY WYMOWY I RYS GRAMATYKI ZASADY WYMOWY I RYS GRAMATYKI JÊZYKA HISZPAÑSKIEGO Zasady ogólne 1. Jêzyk hiszpañski, a w³aœciwie kastylijski, jest jednym z jêzyków u¿ywanych w Hiszpanii. W kraju tym mówi siê równie¿ po kataloñsku, galicyjsku, baskijsku i francusku. Jêzyk hiszpañski jest pod wzglêdem popularnoœci czwartym jêzykiem na œwiecie. Poza Hiszpani¹ mówi nim ca³a Ameryka Œrodkowa i Po³udniowa, z wyj¹tkiem Brazylii, Gujany, Surinamu i Gujany Francuskiej. Pos³uguj¹ siê nim równie¿ liczne skupiska ludnoœci hiszpañskojêzycznej, zw³aszcza w Stanach Zjednoczonych. 2. Pod wzglêdem wymowy jêzyk hiszpañski nie jest wyj¹tkowo trudny do opanowania dla Polaka, choæ istniej¹ pewne rozbie¿noœci pomiêdzy wymow¹ polsk¹ i hiszpañsk¹. Alfabet hiszpañski jest nastêpuj¹cy (w nawiasach klamrowych podano wymowê danej g³oski przy recytacji alfabetu, a w kwadratowych podano uproszczon¹ wymowê tej g³oski w zwyczajnej rozmowie): a {a} – [a] b {be} – [b] po literach m i n oraz na pocz¹tku wyrazu – [w] w pozosta³ych przypadkach (Uwaga! Jest to nieistniej¹cy w jêzyku polskim dŸwiêk poœredni miêdzy [w] i [b], wymawiany jak polskie [w], ale samymi wargami, bez udzia³u zêbów) c {ce} – [th] jak w jêzyku angielskim przed e oraz i – [k] przed a, o, u – [ks] lub [gs] w grupie cc ch {cie} – miêkkie [czi] jak w polskim wyrazie „cielê” d {de} – „mocne”[d] po n i l oraz na pocz¹tku wyrazu, wymawiane s³abiej w œrodku wyrazu, a bardzo s³abo na jego koñcu e {e} – [e] „otwarte” przed r i j, w dwug³oskach ey i ei oraz w sylabach zakoñczonych na spó³g³oskê (oprócz d, m, n, s, x, z) – [e] „zamkniête”, podobne do polskiego [e] w wyrazie „sen” 11