wytyczne do prototypu komputerowego systemu zarządzania
Transkrypt
wytyczne do prototypu komputerowego systemu zarządzania
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa WYTYCZNE DO PROTOTYPU KOMPUTEROWEGO SYSTEMU ZARZĄDZANIA DANYMI ZADANIE ZREALIZOWANE W RAMACH PROJEKTU REGIONALNE BADANIE RYNKU PRACY Realizujący projekt Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych Główny Instytut Górnictwa Katowice Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych Katowice, maj 2006 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa Spis treści: 1. Uwagi wprowadzające........................................................................................................ 4 2. Główne cele budowy i aplikacji komputerowego systemu zarządzania danymi .............. 5 2.1. Zakres przedmiotowy pracy ...................................................................................... 5 2.2. Przestrzenny zakres pracy ......................................................................................... 6 2.3. Czasowy zakres pracy............................................................................................... 6 2.4. Problemowy zakres pracy ......................................................................................... 6 3. Założenia funkcjonalne w układzie wielowariantowych i szczegółowych charakterystyk komputerowego systemu zarządzania danymi ....................................... 8 4. Parametry pracy komputerowego systemu zarządzania danymi (KSZD) ......................11 5. Struktura aplikacyjna komputerowego systemu zarządzania danymi w układzie danych źródłowych wtórnych i pierwotnych...................................................................14 6. Powiązanie poszczególnych elementów komputerowego systemu zarządzania danymi w logiczną całość w układzie użytkownik – beneficjent.....................................17 6.1. Uwagi wprowadzające .............................................................................................17 6.2. Struktura baz danych................................................................................................17 6.3. Ustalenie parametrów pracy komputerowego systemy zarządzania danymi..............18 6.4. Bank danych o odpadach stałych........................... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki. 7. Moduły i algorytmy odzwierciedlające przyjęte metody i techniki realizacji zadań stawianych przed komputerowym systemem zarządzania danymi ................................19 7.1. Uwagi wprowadzające .............................................................................................19 7.2. Klasyfikacja algorytmów .........................................................................................20 7.3. Błędy w implementacji ............................................................................................21 7.4. Ograniczenia algorytmów ........................................................................................22 7.5. Wymagania systemowe............................................................................................18 7.6. Zasady współpracy w układzie aplikacja – użytkownik ............................................25 8. Metody i techniki służące do rozwiązywania postawionych przed aplikacją komputerowego systemu zarządzania danymi celów poznawczych i aplikacyjnych .....26 8.1. Uwagi wprowadzające .............................................................................................26 8.2. Miary średnie...........................................................................................................27 8.3. Miary średnie pozycyjne ..........................................................................................28 8.4. Miary rozproszenia ..................................................................................................28 8.5. Miary asymetrii........................................................................................................29 8.6. Miary koncentracji ...................................................................................................30 9. Współzależność zjawisk.....................................................................................................31 9.1. Uwagi wprowadzające .............................................................................................31 9.2. Test niezależności chi-kwadrat.................................................................................31 9.3. Współczynnik kontyngencji C Pearsona...................................................................32 9.4. Uwagi podsumowujące ............................................................................................32 10. Struktura aplikacji komputerowego systemu zarządzania danymi w układzie danych źródłowych wtórnych i pierwotnych – słowniki podstawowych pojęć używanych w systemie......................................................................................................36 10.1. Uwagi wprowadzające .............................................................................................36 10.2. Słowniki podstawowych pojęć .................................................................................37 10.3. Słownik nr 2 – klasyfikacja zawodów i specjalności – KZiS ....................................39 Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 2- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa 10.4. Słownik nr 3 –Polska Klasyfikacja Działalności (PKD) ...........................................40 10.5. Słownik nr 4 – Klasyfikacja Zawodów Kształconych...............................................42 10.6. Słownik nr 5 – klasyfikacji stanów aktywności prawno-ekonomicznej REGON (gotowości-GOT).......................................................................................44 10.7. Słownik nr 6 – klasyfikacji form własności REGON-FW.........................................45 10.8. Słownik nr 7 – systematyki form prawnych REGON...............................................45 10.9. Słownik nr 8 – podstawowe formy prawne REGON.................................................46 10.10. Słownik nr 9 – typ przedsiębiorstwa wg liczebności pracowników REGON (LPPRAC) ...............................................................................................................47 10.11. Komentarze i interpretacje .......................................................................................47 11. Podsumowanie ...................................................................................................................52 Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 3- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa 1. UWAGI WPROWADZAJĄCE Zgodnie z zakresem podmiotowym i przedmiotowym przyjętym w pracy nad projektem Komputerowego Systemu Zarządzania Danymi kluczowym celem poznawczym jest wielowymiarowa analiza popytu na pracę i podaży pracy na regionalnym rynku pracy woj. dolnośląskiego. Natomiast celem aplikacyjnym jest opracowanie zestawu rozwiązań metodologicznych i organizacyjnych umożliwiających badanie zmian w popycie na pracę i podaży pracy w wymiarze wojewódzkiego, podregionalnego i powiatowego rynku pracy. Podstawowym zadaniem badawczym podjętym w pracy jest umożliwienie Beneficjentom Ostatecznym samodzielnego śledzenia zmian na rynku pracy i generowanie systematycznych raportów w formie znakowej (cyfra, liczba, wartość względna, wartość bezwzględna) opisujących rynek pracy w licznych przekrojach funkcjonalnych.. Wynikająca z zastosowania Komputerowego Systemu Zarządzania Danymi wiedza będzie służyć przede wszystkim Beneficjentom Ostatecznym do ograniczania czynników niedopasowań strukturalnych występujących na rynku pracy i posiadać istotny wpływ na ograniczanie poziomu bezrobocia w wymiarze wojewódzkiego, podregionalnego i powiatowego rynku pracy. Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 4- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa 2. GŁÓWNE CELE BUDOWY I APLIKACJI KOMPUTEROWEGO SYSTEMU ZARZĄDZANIA DANYMI 2.1. Zakres przedmiotowy pracy Przyjęte dla potrzeb opracowania projektu Komputerowego Systemu Zarządzania Danymi założenia metodyczne są podporządkowane określonym zakresom przedmiotowym, przestrzennym i czasowym wyznaczonym przez zespół do spraw analizy rynku pracy przy liderze projektu Dolnośląskiej Agencji Rozwoju Regionalnego. Zatem Komputerowy System Zarządzania Danymi spełniać będzie dwie ważne funkcje. Po pierwsze, jak już zostało zaznaczone, Komputerowy System Zarządzania Danymi będzie narzędziem wykorzystywanym przez Beneficjentów Ostatecznych. Po drugie będzie narzędziem wspierającym pogłębione i poszerzone analizy i diagnozy rynku pracy realizowane przez zespół do spraw analizy rynku pracy. Osiągnięcie zamierzonych celów wymaga w zakresie przedmiotowym opracowania Komputerowego Systemu Zarządzania Danymi z jego ukierunkowaniem na uzyskiwanie wyników istotnie wspierających prace zespołu do spraw analizy rynku pracy w następujących obszarach badawczych: 1. Strukturze podziału terytorialnego kraju według grup, począwszy od poziomu województw, poprzez poziomy podregionów i powiatów. 2. Strukturze ludności według grup: stan ludności i ruch naturalny oraz migracje. 3. Strukturze rynku pracy według grup: pracujący, pracujący łącznie z rolnictwem indywidualnym oraz bezrobocie. 4. Strukturze aktywności ekonomicznej ludności. 5. Strukturze rejestru REGON według grup: jednostki zarejestrowane według sektorów, jednostki zarejestrowane według sekcji. 6. Strukturze zawodowo-kwalifikacyjnej bezrobocia. 7. Strukturze zawodowo-kwalifikacyjnej zapotrzebowania i zwolnień planowanych w zatrudnieniu przez pracodawców. 8. Strukturze zawodowo-kwalifikacyjnej ofert pracy z urzędów pracy. 9. Strukturze zawodowo-kwalifikacyjnej prasowych ofert pracy. 10. Strukturze zawodowo-kwalifikacyjnej kierunków kształcenia w szkolnictwie zawodowym ponadgimnazjalnym. Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 5- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa 2.2. Przestrzenny zakres pracy W układzie przestrzennym badania prowadzone były w obszarze województwa dolnośląskiego, zgodnie z podziałem NTS na poziomie województwa, podregionów i powiatów. 2.3. Czasowy zakres pracy Badania z uwagi na horyzont czasu będą prowadzone w dwóch okresach. Badania prowadzone w oparciu o bazę danych źródłowych wtórnych dotyczą lat 1999–2007. Natomiast badania prowadzone w oparciu o bazę danych źródłowych pierwotnych (badania ankietowe) dotyczą lat 2006–2007. 2.4. Problemowy zakres pracy Funkcjonalność modułów zarządzająco-analitycznych w zadanych obszarach poznawczych uzależniona została w pierwszej kolejności od postawionych problemów badawczych, które zostały wyznaczone następującym zbiorem hipotez: · Czynnik demograficzny jest istotnie kształtującym relacje zachodzące między popytem na pracę i podażą pracy. Wiedza o zmianach w strukturze demograficznej ludności jest niezbędnym instrumentem umożliwiającym prawidłowe formułowanie polityki społecznogospodarczej zadanego obszaru terytorialnego. · Ocena i analiza potencjału społeczno-gospodarczego umożliwia ustalenie priorytetowych obszarów, które decydują o kierunku rozwoju systemu społeczno-gospodarczego zadanego do badań obszaru terytorialnego. · Ocena i wyznaczenie kierunków rozwoju bezrobocia w przekroju zawodowo -kwalifikacyjnym umożliwia orientowanie systemu edukacji zawodowej na potrzeby gospodarcze, co może w przyszłości ograniczać skutki społeczne i gospodarcze bezrobocia, szczególnie wśród populacji ludzi młodych (15-24 lata). · Wzrost przeciętnego zatrudnienia w gospodarce, w przekroju działowym, powinien determinować kierunki kształcenia w szkolnictwie średnim zawodowym na pożądane w zatrudnieniu kwalifikacje. · Istotnym dla decyzji gospodarczych i społecznych w zadanym do badań obszarze jest posiadanie wiedzy o tym, które części gospodarki istotnie generowały przyrost popytu na pracę i podaży pracy, które części gospodarki dominowały w strukturze zmian poziomu popytu i podaży pracy i jaka była intensywność tych zmian? Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 6- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa · Wyznaczanie poziomu dopasowania popytu na pracę i podaży pracy umożliwia identyfikację rynków pracy o istotnej nierównowadze między popytem na pracę a podażą pracy. Uzyskuje się w ten sposób ważną wiedzę o dysproporcjach w dostępie do pracy w zadanym do badań obszarze. Uzyskane wyniki mogą być ważnymi informacjami uzupełniającymi ogólną wiedzę o rynku pracy i wspomagającymi decyzje gospodarcze. · O ile uzasadnionym jest twierdzenie, że występuje istotny związek między poziomem wykształcenia o wielkością bezrobocia, to należy stwierdzić, że jednym z kolejnych determinantów istotnie decydujących o losach absolwentów na rynku pracy jest związek – bądź jego brak – kwalifikacji zawodowych z potrzebami w zatrudnieniu. · Procesy zmian w strukturze zatrudnienia są istotnymi czynnikami różnicującymi w układzie przestrzennym strukturę kwalifikacyjną zasobów pracy. · Najdynamiczniej rozwijające się kierunki kształcenia w szkolnictwie zawodowym ponadgimnazjalnym są jednym z kluczowych determinantów jednorodności zbioru kwalifikacji zawodowych pozostających i utrwalających wysoki poziom bezrobocia wśród absolwentów. · Klasyfikowanie rynków pracy z uwagi na strukturę zasobów pracy i gospodarki daje merytoryczne podstawy do porównywania stanu, kierunków i dynamiki rozwoju w zadanych do analiz obszarach, różniących się z między sobą położeniem geograficznym, strukturą gospodarczą i kapitałem społecznym. Tym samym stwarza podstawy do podejmowania działań – również i działań wyprzedzających – zgodnie ze strukturą w zadanych do analiz obszarach i umożliwia właściwe do poziomu ich rozwoju dobieranie instrumentów promujących zatrudnienie i przeciwdziałania bezrobociu. Poprzez pogłębione analizy możliwym jest lokalizowanie cech, które w zadanych do analiz obszarach o statystycznie zbliżonych poziomach istotności są zasadniczymi determinantami ich rozwoju. · Systematyczne formułowanie prognoz ostrzegawczych jest istotnym czynnikiem umożliwiającym wyprzedzanie niekorzystnych zmian w zadanych do prac analitycznych obszarach i stwarza podstawy merytoryczne do formułowania rozwiązań gospodarczych i społecznych ukierunkowanych na wzrost zatrudnienia. W oparciu o powyższe hipotezy opracowana została następującą teza główna pracy: WAŻNĄ DETERMINANTĄ ZRÓŻNICOWANIA LOKALNYCH RYNKÓW PRACY JEST NIEDOPASOWANIE STRUKTURY POPYTU NA PRACĘ DO PODAŻY ZASOBÓW PRACY Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 7- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa 3. ZAŁOŻENIA FUNKCJONALNE W UKŁADZIE WIELOWARIANTOWYCH I SZCZEGÓŁOWYCH CHARAKTERYSTYK KOMPUTEROWEGO SYSTEMU ZARZĄDZANIA DANYMI Obecnie powszechnie stosuje się relacyjne bazy danych. Relacyjna baza danych jest to typ bazy (dokładniej systemu zarządzania bazą), który przechowuje informacje w tablicach, składających się z wierszy i kolumn. Informacje w tablicach powiązane są ze sobą logicznymi zależnościami, czyli relacjami, tak więc wybranie informacji z jednej tablicy udostępnia informacje z innej lub kilku innych tablic. System zarządzania relacyjnymi bazami danych musi posiadać język manipulacji danymi. W większości relacyjnych baz jest to język SQL – Structured Query Language, który stanowi obecnie standard. Przyjęło się nazywać relacyjną bazę danych wraz z językiem SQL bazą typu SQL. Język SQL za pomocą niewielu poleceń pozwala wykonywać wszystkie możliwe w modelu relacyjnym operacje na danych. W relacyjnych bazach takich stosuje się architekturę zwaną klient/serwer. Typowa architektura klient/serwer złożona jest z aplikacji klienckich, czyli programów działających na komputerach osobistych użytkowników, oraz z serwerów baz danych, pracujących z reguły na serwerach sieciowych i udostępniających wspólną bazę wielu klientom. Językiem, dzięki któremu program użytkowy porozumiewa się z bazą danych, jest SQL. W większości dostępnych obecnie komercyjnych systemów zarządzania bazami danych (DBMS – Data Base Management System) stosowany jest relacyjny model zarządzania danymi (RDBMS – Relational Data Base Management System). Teoria relacyjnych baz danych definiuje 13 reguł (zwanych regułami Codda), które spełnić musi baza, aby nazwać ją relacyjną. W rzeczywistości nie wszystkie reguły są spełnione w relacyjnych systemach baz danych. Ogólnie rzecz traktując relacyjna baza danych to niepusty zbiór tabel powiązanych logicznymi zależnościami. W tabelach wyróżnia się wiersze podzielone na kolumny z wartościami (tzw. domeny), a dane identyfikujące jednoznacznie wiersz nazywa się kluczem. Takiej terminologii używa się w odniesieniu do relacyjnych baz danych, aczkolwiek funkcjonuje również „stare” nazewnictwo: tabela to baza, wiersze to rekordy, a kolumny to pola. Relacyjna baza danych powinna kontrolować spójność i poprawność danych. Ma to szczególne znaczenie podczas pracy w sieci, gdzie system zarządzania powinien dostarczyć mechanizmy blokowania dostępu do danych na poziomie: kolumn, wierszy, stron, tabel, baz. Najbardziej pożądane jest blokowanie na poziomie kolumn – najtrudniejsze do realizacji w systemie i dlatego raczej systemy posiadają mechanizmy blokowania począwszy od poziomu rekordu. Choć najpowszechniejsze jest w systemach blokowanie dostępu do danych na poziomie Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 8- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa strony (wielkość strony określana jest w kB). Polega to na uniemożliwieniu dostępu innym użytkownikom bazy do wiersza z grupy wierszy, znajdujących się na jednej stronie wraz z wierszem edytowanym. Prostota struktury danych, nieproceduralne języki manipulowania danymi (SQL), niezależność fizyczna i logiczna danych oraz optymalizacja dostępu do danych spowodowały, że relacyjne bazy danych znalazły zastosowanie w aplikacjach m.in. archiwistycznych, magazynowych, ewidencyjnych. Ciągle rosnące potrzeby użytkowników powodują, że producenci szukają nowych, efektywniejszych rozwiązań dla swoich produktów. Podejście do zawartych w bazie danych jako do obiektów, będących – w zależności od poziomu szczegółowości – źródłem informacji dla specjalistów z różnych dziedzin, zaowocowało nowym modelem zarządzania bazą, zwanym systemem do zarządzania obiektowo zorientowaną relacyjną bazą danych (OORDBMS – Object Oriented Relational Data Base Management System). Od niedawna mówi się o kolejnym modelu, który nosi nazwę systemu do zarządzania przestrzennymi bazami danych. Jest on opracowywany wspólnie przez firmy Oracle i ESRI. System ten przeznaczony jest głównie do współpracy z oprogramowaniem typu GIS. Zmianie ulega także organizacja zarządzania danymi. Obecnie stosuje się architekturę zwaną klient/serwer. Powstała ona jako odpowiedź na narastającą potrzebę tworzenia systemów informatycznych, działających w zdecentralizowanym środowisku, efektywnie realizujących dostęp w sieci komputerowej do zasobów danych i zwiększających wydajność pracy. Rozwojowi podlegają również typy pól w związku ze zmieniającymi i rozwijającymi się formatami danych (grafika, dźwięk, videoclipy). Dla tego rodzaju danych wprowadzono nowy typ pola zwany OLE lub BLOB (Binary Large Object). Podstawowe wymagania sprzętowe dla tworzenia bazy danym, jak również całego systemu są następujące: Środowisko: Windows 95, 98, 2000 NT lub XP Minimum miejsca wolnego na dysku podczas instalacji: 100 MB Ilość wolnego miejsca na dysku do pełnej instalacji: 200 MB Wymagany procesor (minimalny): Pentium 2 Wymagana pamięć RAM (minimalna): 256 MB Maksymalna liczba otwartych zbiorów danych: 256. Zaś dla środowiska baz danych: Maksymalna długość pola tekstowego: 64000 Sposób organizacji bazy: model relacyjny Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 9- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa Możliwość obliczeń pomiędzy polami: Istnieje Liczba formatów bitmapy: OLE Liczba formatów rysowania: OLE Możliwość dołączania zbiorów typu EPS lub pól do rysowania: OLE Możliwość indeksowania: Istnieje Import/eksport zbiorów typu DBF: Format własny Import/eksport zbiorów typu ASCII: Istnieje Driver zbiorów typu ODBC: Posiada Driver zbiorów typu SQL: Posiada DDE i OLE: Istnieje. Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 10- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa 4. PARAMETRY PRACY KOMPUTEROWEGO SYSTEMU ZARZĄDZANIA DANYMI (KSZD) Praca Komputerowego Systemu Zarządzania Danymi (KSZD) polegała będzie na wykorzystaniu zgromadzonej bazie danych pierwotnych z obszarów: podmioty gospodarcze, urzędy pracy, edukacja, prasowe oferty pracy do zadanych aplikacji obliczeniowych z wykorzystanie najnowszych metod multimedialnych. Podstawowym więc elementem systemu będzie baza danych. Poniżej przedstawiono podstawowe definicje dotyczące baz danych oraz struktury baz danych. Baza danych – uporządkowany zbiór danych przechowywany w pamięci masowej komputera (np. samochodów, osób). System bazy danych – baza danych wraz z oprogramowaniem umożliwiającym operowanie tymi danymi. System bazy danych obejmuje: · struktury organizacji danych (struktura rekordów), · zbiór danych zapisanych na dysku według zasad określonych w strukturze, · system zarządzania zapisanymi danymi (program). System Zarządzania Bazami Danych jest zbiorem narzędzi umożliwiającym dostęp i zarządzanie jedną lub więcej bazami danych. Jest powłoką, która otacza bazę danych i za pomocą której dokonują się wszystkie operacje na bazie danych. Zarządzanie plikami: · dodawanie nowych plików do bazy danych, · usuwanie plików z bazy danych, · modyfikowanie struktury istniejących plików, · wstawianie nowych danych do istniejących plików, · aktualizowanie danych w istniejących plikach, · usuwanie danych z istniejących plików. Wyszukiwanie informacji: · wydobywanie danych z istniejących plików do stosowania przez użytkowników, · wydobywanie informacji do stosowania przez programy użytkowe. Zarządzanie bazą danych: · tworzenie i monitorowanie użytkowników bazy danych, · ograniczanie dostępu do plików w bazie danych, Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 11- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa · monitorowanie działania bazy danych. Rekord – podstawowa jednostka zapisu informacji w pliku. Na budowę rekordu składają się pola. Pole – podstawowy element danych w bazie danych definiowany przez: · nazwę, · typ, · długość. Typy pól wspólne dla baz danych: · znakowe (C) – zawierają dowolne znaki najczęściej zapisane w kodzie ASCII, · numeryczne (N) – przeznaczone do przechowywania wielkości liczbowych, · logiczne (L) – przeznaczone do przechowywania informacji logicznych (prawda, fałsz), · daty (D) – przechowywanie daty w wybranym formacie, · notatnikowe (M) – pozwalają na zapisywanie informacji o zmiennej długości dotyczących wybranego rekordu. Typy pól współczesnej bazy danych: · alfanumeryczne, · numeryczne, · zmiennoprzecinkowe, · walutowe, · logiczne, · data, · czas, · memo, · graficzne, · OLE, · binarne. W jednej tabeli bazy danych można zgromadzić maksymalnie 2 mld rekordów, w jednym rekordzie maksymalnie 22 pól, a w tabelach indeksowych do 10800 bajtów na rekord. Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 12- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa Modele baz danych: Jest to zbiór ogólnych zasad posługiwania się danymi: · definiowanie danych, · operowanie danymi, · integralność danych. Hierarchiczne – dane zorganizowane są w postaci drzewa (dobrym przybliżeniem tego modelu jest organizacja zapisu plików na dysku w systemie DOS - powiązanie nadrzędnypodrzędny). Sieciowe – występują dowolne powiązania pomiędzy poszczególnymi elementami (Internet). Relacyjne – organizacja danych w postaci dwuwymiarowych tabel identyfikowanych przez nazwy, pomiędzy którymi tworzymy relacje po unikatowym polu kluczowym. Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 13- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa 5. STRUKTURA APLIKACYJNA KOMPUTEROWEGO SYSTEMU ZARZĄDZANIA DANYMI W UKŁADZIE DANYCH ŹRÓDŁOWYCH WTÓRNYCH I PIERWOTNYCH Działania związane z systemem baz danych: Wprowadzanie i zmiana informacji – możliwie prosta metoda wprowadzania danych zgodnych ze strukturą; sygnalizacja błędów przy wprowadzaniu danych. Zmiany można wprowadzać w trybie edycji bezpośredniej lub poprzez zastępowanie. Porządkowanie i indeksowanie – proces wyszukiwania jest znacznie szybszy, jeżeli baza danych jest uporządkowana według kluczowego pola wyszukiwania (sortowanie). Indeksowanie opiera się na zasadzie tworzenia dodatkowych plików zawierających informacje o kolejności w jakiej powinny być podawane rekordy, aby spełniały kryterium uporządkowania. Pliki te zawierają wartości wybranego pola kluczowego, a dostęp do informacji odbywa się za ich pośrednictwem. Usuwanie informacji – należy tu rozumieć kasowanie całych rekordów, które składa się z dwóch etapów: zaznaczenie do usunięcia wybranych rekordów, fizyczne zniszczenie wybranych rekordów – plik jest przepisany bez skasowanych rekordów, rekordom zostanie nadana nowa numeracja. Wyszukiwanie informacji – możliwość prostego i szybkiego odnalezienia informacji w bazie. Czynność wyszukiwania może być prowadzona bezpośrednio, czyli poprzez określenie poszukiwanej wartości we wskazanym polu, lub poprzez zdefiniowanie dowolnie złożonego warunku, który powinny spełniać wybrane rekordy. Relacje między plikami – musi istnieć związek między poszczególnymi tablicami zwany relacją po wspólnym polu zwanym polem kluczowym. Problemy pojawiające się przy korzystaniu z bazy danych: Redundancja – pewne informacje powtarzają się. Anomalie przy aktualizacji – pojawia się niespójność bazy danych (np. aktualizacja danych musi być dokonana we wszystkich rekordach). Anomalie przy usuwaniu danych – kasowanie pewnej grupy rekordów może powodować stratę innych informacji nie przeznaczonych do kasowania. Anomalie przy wstawianiu – nie można wpisywać pewnej części danych (np. zbiór danych o wypożyczonych książkach i czytelnikach). Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 14- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa Normalizacja bazy danych: Głównym problemem przy projektowaniu relacyjnych baz danych jest właściwy wybór schematu relacji. Normalizację baz danych prowadzimy w celu uniknięcia: redundancji, niespójności i anomalii. Pierwsza postać normalna – podzielenie informacji w rekordzie na wartości elementarne (nierozkładalne). Postać normalna Boyce'a – nie zawiera redundancji i anomalii. Relacja jest w postaci normalnej Boyce'a, jeżeli dla każdej zależności X R Y, w której Y nie zawiera się w X zbiór X jest nadkluczem. Trzecia postać normalna – stosuje się gdy nie można rozłożyć danej relacji do postaci normalnej Boyce'a. Czwarta postać normalna – stosuje się do relacji z zależnościami wielowartościowymi. Jest to odwzorowanie naturalnego złączenia dwóch relacji. Wady normalizacji: · wydłużenie czasu wyszukiwania informacji, · obciążanie systemu komputerowego, · konieczność stosowania złożonych formuł do określenia zapytań. Należy wypracować kompromis między rzeczywistością, a najbardziej zbliżonym do niej modelem, który da się dopasować do relacyjnej bazy danych. Wynika stąd pięć podstawowych zasad normalizacji danych: · każda pozycja w tablicy reprezentuje jedną jednostkę danych, · wszystkie jednostki w obrębie tej samej kolumny w tablicy są tego samego rodzaju, · każda kolumna ma inną nazwę, · wszystkie wiersze są unikatowe (żadnych duplikatów), · porządek przeglądania wierszy i kolumn nie wpływa na składnię funkcji używającej tablicy. Etapy projektowania bazy danych: 1. Dokładnie opracować listę wymagań stawianych bazie danych. Znaleźć odpowiedzi na pytania: · Jakie dane będą przechowywane w bazie? · Jakie operacje będą wykonywane na tych danych? · Jakie są wymagane dane wyjściowe z bazy (raporty, zapytania, itp.)? Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 15- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa 2. W oparciu o informacje uzyskane w etapie 1 przystąpić do próby wstępnego zaprojektowania tablic i rozdzielenia danych pomiędzy nimi. Jeżeli pomiędzy dwiema tablicami wystąpi relacja many-to-many to należy ją zmienić poprzez wprowadzenie trzeciej tablicy i rozbicie relacji many-to-many na dwie one-to-many. Relacja one-to-one jest dopuszczalna jedynie wtedy, gdy wielkość danych przekracza ograniczenia systemu zarządzania danymi ze względu na rozmiar rekordu lub liczbę pól rekordu. 3. Zastosować metodę trzech eliminacji do tablic powstałych w etapie 2 i uwzględnić w nich niezbędne poprawki: · wyeliminuj z opracowanej struktury powtarzające się pola, które powodują powtarzanie się danych w bazie, · wyeliminuj z rekordu te pola, które nie są zdefiniowane przez jego indeks (nie mają związku z indeksem rekordu), · wyeliminuj te pola, które są również zdefiniowane przez inne pola już istniejące w bazie. 4. Dokonać próby oszacowania ilości i częstotliwości występowania danych w poszczególnych tablicach i zmodyfikować pod tym kątem, w razie potrzeby naruszyć którąś z reguł. 5. W razie potrzeby powtórzyć w pętli etapy od 2 do 5, aż do zadowalającego efektu. 6. Zdefiniować potrzebne zapytania i wygląd formularzy. Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 16- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa 6. POWIĄZANIE POSZCZEGÓLNYCH ELEMENTÓW KOMPUTEROWEGO SYSTEMU ZARZĄDZANIA DANYMI W LOGICZNĄ CAŁOŚĆ W UKŁADZIE UŻYTKOWNIK – BENEFICJENT 6.1. Uwagi wprowadzające Komputerowy System Zarządzania Danymi (KSZD) w założeniu będzie systemem jednostanowiskowym wykorzystującym standardowe oprogramowanie w celu jego wykorzystania. Zasady współpracy w układzie aplikacja – użytkownik są następujące: 1. użytkownik otrzymuje płytę CD z nagranym kompletnym systemem zawierającym zarchiwizowane bazy danych oraz oprogramowanie na które składają się: moduł pobierania danych, moduł weryfikacji danych, moduł zapisu danych pierwotnych do bazy, moduły obliczeniowe, moduł zapisu wyników do archiwum, 2. użytkownik zapisuje system, na dysku twardym komputera, do zadanego katalogu (kompletny opis instalacji systemu zostanie podany parametrów Instrukcji obsługi systemu), przy założeniu parametrów technicznych komputera oraz systemu podanych w punktach poprzednich, 3. po przegraniu na dysk komputera system jest gotowy do pracy z wykorzystaniem danych archiwalnych, 4. użytkownik sam odpowiada za wprowadzanie „nowych”, aktualnych danych z potrzebnych obszarów – w celu niezawodnego działania systemu, powinny to być zawsze dane kompletne (obszary: podmioty gospodarcze, urzędy pracy, edukacja, prasowe oferty pracy). Postępowanie zostanie opisane w przywołanej już wcześniej Instrukcji obsługi systemu, 6.2. Rodzaje baz danych Do najbardziej rozpowszechnionych jednostanowiskowych baz danych można zaliczyć: · dBase i Paradox firmy Borland, · Access i FoxPro firmy Microsoft, · Approach firmy Lotus. Natomiast popularne bazy typu klient/serwer to: · SQL Base firmy Gupta, · Oracle 6/7, · Informix On Line Dynamic Server, Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 17- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa · Sybase SQL Server, · Microsoft SQL Server 6.0. 6.3. Ustalenie parametrów pracy komputerowego systemu zarządzania danymi Komputerowy System Zarządzania Danymi (KSZD) w założeniu będzie systemem jednostanowiskowym wykorzystującym standardowe oprogramowanie w celu jego wykorzystania. Wymagania sprzętowe dla obsługi systemu będą następujące: · Komputer Intel Pentium lub kompatybilny, 166 MHz i wyżej, · Pamięć RAM 128 MB na Windows XP, · 64 MB na Windows 2000, · 32 MB na win98/ME, · Dysk twardy 50 MB, · CD-ROM. Natomiast wymagania systemowe dla systemu przedstawiają się następująco: · Windows Server 2003 Standard Edition, Windows Server 2003 Enterprise Edition, Windows Server 2003 Datacenter Edition. · Windows 2000 Server, Windows 2000 Advanced Server, Windows 2000 Datacenter Server. · Windows NT Server 4.0, SP5 or later; Windows NT Server 4.0, Enterprise Edition, SP5 or later; Windows NT Workstation 4.0, SP5 or later. · Windows XP Professional, Windows XP Home Edition. · Windows 2000 Professional. · Windows Millennium Edition. · Windows 98. Windows 98 Second Edition jest wymagany jeśli komputer nie posiada karty sieciowej. · Microsoft Internet Explorer 5.0 lub wyższy. · w systemach innych niż Windows 98 i Window Millennium Edition musi być aktywna opcja udostępniania plików i drukarek. Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 18- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa 7. MODUŁY I ALGORYTMY ODZWIERCIEDLAJĄCE PRZYJĘTE METODY I TECHNIKI REALIZACJI ZADAŃ STAWIANYCH PRZED KOMPUTEROWYM SYSTEMEM ZARZĄDZANIA DANYMI 7.1. Uwagi wprowadzające Algorytm w matematyce oraz informatyce to skończony, uporządkowany zbiór jasno zdefiniowanych czynności, koniecznych do wykonania pewnego zadania, w skończonej liczbie kroków. Ma on przeprowadzić system z pewnego stanu początkowego do pożądanego stanu końcowego. Algorytm może zostać zaimplementowany w postaci programu komputerowego lub układu elektronicznego. Kiedy podczas tego procesu programiści popełnią błąd (ang. bug), może to doprowadzić do poważnych skutków. Wyróżnia się algorytmy numeryczne, operujące na liczbach (np. algorytm Euklidesa), i nienumeryczne, operujące na obiektach nieliczbowych (np. sortowanie dokumentów). Istnieje również podział algorytmów na sekwencyjne (kolejność czynności jest określona jednoznacznie) i niesekwencyjne (równoległe, współbieżne – następstwo między pewnymi operacjami nie jest określone). Algorytmy charakteryzują się możliwością wyrażania ich w różnych językach i przez skończoną liczbę symboli, bez odwoływania się do analogii, a także faktyczną wykonalnością i możliwością wielokrotnej realizacji. Termin algorytm wywodzi się od zlatynizowanej formy (Algorismus, Algorithmus) nazwiska matematyka arabskiego z IX w., Al-Chuwarizmiego. Komputery przetwarzają przekazywane im informacje z wykorzystaniem pewnych algorytmów. Program jest algorytmem zapisanym w języku zrozumiałym dla maszyny (asemblerze). Każdy kod maszynowy da się przełożyć na zestaw instrukcji dla maszyny Turinga. Zwykle algorytmy pracują na pewnych danych wejściowych i uzyskują z nich dane wyjściowe. Informacje zapisane w pamięci maszyny traktuje się jako jej stan wewnętrzny. Niektóre algorytmy mają za zadanie wyłącznie przeprowadzanie komputera z jednego stanu wewnętrznego do innego. Każdy algorytm komputerowy musi być wyrażony w bardzo rygorystycznie zdefiniowanym języku. Ludzie często komunikując się przesyłają między sobą informację wieloznaczne. Komputery mogą reagować tylko na całkowicie jednoznaczne instrukcje. Jeżeli dany algorytm da się wykonać na maszynie o dostępnej mocy obliczeniowej i pamięci oraz akceptowalnym czasie, to mówi się, że jest obliczalny. Poprawne działanie większości algorytmów implementowanych w komputerach opiera się na kolejnej realizacji pewnego zestawu warunków. Jeżeli, któryś z nich nie zostanie spełniony, to program kończy się komunikatem błędu. Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 19- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa Moduł (pakiet, unit - ang.) to oddzielny (względem aplikacji go wykorzystujących) twór, zawierający dostępne w nim implementacje typów wartości, zmiennych, stałych oraz treści procedur i funkcji. We współczesnych językach algorytmicznych można definiować moduły. Moduły to konstrukcje podobne do klas — mogą zawierać zmienne, funkcje i inne składniki, nie można jednak tworzyć ich egzemplarzy. Moduł zawierający funkcję Main można w prosty sposób skompilować i uzyskać plik wykonywalny bez potrzeby podawania dodatkowych parametrów w kompilatorze. Słowem moduł określane są też zawierające kod zarządzany pojedyncze pliki DLL oraz EXE, które składają się na podzespół. 7.2. Klasyfikacja algorytmów Istnieje wiele różnych sposobów podziału algorytmów na grupy. Podstawowe paradygmaty tworzenia algorytmów komputerowych przedstawiają się następująco: · dziel i zdobywaj – dzielimy problem na kilka mniejszych i je znowu dzielimy, aż ich rozwiązania nie staną się oczywiste (rekurencja), · programowanie dynamiczne – problem dzielony jest na kilka, ważność każdego z nich jest oceniana i po pewnym wnioskowaniu wyniki analizy niektórych prostszych zagadnień wykorzystuje się do rozwiązania głównego problemu, · metoda zachłanna – nie analizujemy podproblemów dokładnie, tylko wybieramy najbardziej obiecującą w tym momencie drogę rozwiązania, · programowanie liniowe – oceniamy rozwiązanie problemu przez pewną funkcję jakości i szukamy jej minimum, · poszukiwanie i wyliczanie – kiedy przeszukujemy zbiór danych aż do odnalezienie rozwiązania, · probabilistyczne rozwiązanie – algorytm działa poprawnie z bardzo wysokim prawdopodobieństwem, ale wynik nie jest pewny, · heurystyka – człowiek na podstawie swojego doświadczenia tworzy algorytm, który działa w najbardziej prawdopodobnych warunkach, rozwiązanie zawsze jest przybliżone. Najważniejsze techniki implementacji algorytmów komputerowych: Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 20- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa · proceduralność – algorytm dzielimy na szereg podstawowych procedur, wiele algorytmów dzieli wspólne biblioteki standardowych procedur, z których są one wywoływane w razie potrzeby, · praca po kolei – wykonywanie kolejnych procedur algorytmu, według kolejności ich wywołań, na raz pracuje tylko jedna procedura, · praca równoległa – wiele procedur wykonywanych jest w tym samym czasie, wymieniają się one danymi, · rekurencja – procedura wywołuje sama siebie, aż do uzyskania wyniku lub błędu, · obiektowość – procedury i dane łączymy w pewne obiekty reprezentujące najważniejsze elementy algorytmu oraz stan wewnętrzny wykonującego je urządzenia. 7.3. Błędy w implementacji Kiedy komputery stały się powszechne, algorytmy zaczęto masowo wykorzystywać do rozwiązywania problemów życia codziennego. Dzisiaj w miliardach maszyn cyfrowych działają niezliczone zastępy umieszczonych w nich programów. Jednak rewolucja cyfrowa niesie ze sobą niebezpieczeństwo błędnych implementacji algorytmów. Kody źródłowe programów zabezpieczających większość dzisiejszych systemów przed niepowołanym atakiem mogą okazać się pełne błędów. W takiej sytuacji są one narażone na atak cyberterrorystyczny na światową skalę. Ratunkiem jest tutaj stosowanie jawnych implementacji algorytmów, których kod źródłowy jest otwarty dla każdego. W ten sposób zwiększa się szansa na odnalezienie błędów i ich szybką naprawę. Nie mniej ważne jest stałe aktualizowanie najważniejszych programów przez administratorów ważnych sieci komputerowych. Oczywiście może to być broń obusieczna – wystarczy wyobrazić sobie sytuację, w której osoba o złych intencjach dostrzega, i wykorzystuje błąd w kodzie źródłowym programu. Większość nowoczesnych środowisk programistycznych dostarcza tzw. debugery – programy wspomagające wykrywanie błędów w kodzie programu, poprzez np. możliwość dokładnego prześledzenia jego działania z wglądem na wartości zmiennych. Wciąż rozwijana inżynieria oprogramowania pozwala na tworzenie aplikacji których kod źródłowy ma setki tysięcy linii, przy równoczesnym zachowaniu kontroli nad całością projektu, jednak, choćby ze względu na statystykę, błędy w programach prawdopodobnie zawsze będą towarzyszyć (coraz większym) projektom. Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 21- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa 7.4. Ograniczenia algorytmów Prawie każdy algorytm komputerowy musi kiedyś zakończyć swoją pracę. Oznacza to, że problem musi być rozwiązany z wykorzystaniem dostępnych zasobów obliczeniowych w skończonym czasie. Jeżeli algorytm dla coraz większego zbioru danych powoduje wzrost czasu obliczeń szybciej niż to wynikałoby z funkcji wielomianowej, to mówi się że nie jest praktycznie obliczalny. Gdy kryterium braku obliczalności jest spełnione dla implementacji algorytmu na maszynę Turinga, to wtedy określa się go jako problem N-P zupełny. Podane wyżej metody i założenia zostały wykorzystane podczas realizacji zadań stawianych przed Komputerowym Systemem Zarządzania Danymi. Funkcjonalność opracowywanych modułów zarządzająco-analitycznych jest oparta Komputerowym Systemem Zarządzania Danymi na rozbudowanej bazie danych źródłowych, której kluczowymi obszarami zarządzania i analizy są: 1. Struktura podziału terytorialnego kraju według grup, począwszy od poziomu województw, poprzez poziomy: podregionów i powiatów. 2. Struktura ludności według grup: stan ludności i ruch naturalny oraz migracje. 3. Struktura rynku pracy według grup: pracujący, pracujący łącznie z rolnictwem indywidualnym oraz bezrobocie. 4. Struktura aktywności ekonomicznej ludności. 5. Struktura rejestru REGON według grup: jednostki zarejestrowane według sektorów, jednostki zarejestrowane według sekcji. 6. Struktura zawodowo-kwalifikacyjna bezrobocia. 7. Struktura zawodowo-kwalifikacyjna zapotrzebowania i zwolnień planowanych w zatrudnieniu przez pracodawców. 8. Struktura zawodowo-kwalifikacyjna ofert pracy z urzędów pracy. 9. Struktura zawodowo-kwalifikacyjna prasowych ofert pracy. 10. Struktura zawodowo-kwalifikacyjna kierunków kształcenia w szkolnictwie zawodowym ponadgimnazjalnym. Poniżej podano krótką charakterystykę poszczególnych modułów wykorzystanych baz danych. Analiza struktury podmiotów gospodarczych została zaprojektowana w oparciu o dane z rejestru działalności gospodarczej REGON. Zgromadzony materiał, po wstępnej weryfikacji, poddany został analizie uwzględniającej następujące zmienne: · Liczba pracujących, Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 22- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa · Systematyka podstawowej formy prawnej (OP), · Systematyka szczególnej formy prawnej (FP), · Systematyka formy własności (FW), · Klasyfikacja stanów aktywności prawno-ekonomicznej (GOT), · Polska Klasyfikacja Działalności (PKD) – poziom działów i sekcji gospodarki narodowej. W skład podstawowych zadań dla tego zadania wchodzą: · Struktura podmiotów gospodarczych wyznaczona na podstawie liczby pracujących, · Struktura podmiotów gospodarczych wyznaczona na podstawie systematyki podstawowej formy prawnej (OP), · Struktura podmiotów gospodarczych wyznaczona na podstawie systematyki szczególnej formy prawnej (FP), · Struktura podmiotów gospodarczych wyznaczona na podstawie systematyki formy własności (FW), · Struktura podmiotów gospodarczych wyznaczona na podstawie sekcji i działów gospodarki według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), Struktura podmiotów gospodarczych wyznaczona w oparciu o sekcje Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) skorelowana ze stanem liczby pracujących, · Struktura podmiotów gospodarczych wyznaczona w oparciu o sekcje Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) skorelowana z formą prawną, · Struktura podmiotów gospodarczych wyznaczona w oparciu o sekcje Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) skorelowana ze stanem formy własności podmiotów gospodarczych, · Struktura podmiotów gospodarczych wyznaczona na podstawie systematyki działów gospodarczych. Analiza struktury ofert pracy została zaprojektowana w oparciu o dane z ofert pracy zawartych w dziennikach: Gazeta Wyborcza oraz Słowo Polskie i zgromadzonych w bazie danych o nazwie BAZA OFERT. W bazie tej zgromadzono następujące informacje: nazwa w prasowej ofercie pracy, nazwa w Klasyfikacji Zawodów i Specjalności, symbol, poziom klasyfikacji, pochodzenie oferty (miesiąc, źródło, powiat), kompetencje kluczowe (poziom wykształcenia, profil wykształcenia, specjalność, wiek, wiedza i umiejętności kluczowe, niezbędne do pracy na danym stanowisku, poziom znajomości języka obcego (podstawowy, dobry, bardzo dobry, biegły), poziom umiejętności obsługi komputera i programów komputerowych (podstawowy, dobra, bardzo dobra, biegły), uprawnienia formalne), pozostałe Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 23- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa kompetencje (inne, doświadczenie, predyspozycje, zdolności, cechy i postawy), z tym że po przeprowadzonej analizie i weryfikacji do dalszych opracowań proponuje się następujące zmienne: · nazwa w prasowej ofercie pracy · nazwa w Klasyfikacji Zawodów i Specjalności, · Symbol nadany na podstawie Rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dn. 8 grudnia 2004 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynku pracy oraz zakresu jej stosowania. Analiza struktury bezrobocia została zaprojektowana o dane zawarte w załącznikach: · ZAŁĄCZNIK 2 do sprawozdania MPiPS-01 – Bezrobotni według rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy oraz oferty pracy, · ZAŁĄCZNIK 3 do sprawozdania MPIPS-01 – Bezrobotni oraz oferty pracy według zawodów i specjalności i wykorzystuje wszystkie dane zawarte w tych załącznikach. Analizę kształcenia oraz ilości absolwentów w szkołach ponadgimnazjalnych poszczególnych typów zaprojektowano w oparciu o następujące dane: · uczniowie szkół zasadniczych zawodowych oraz zasadniczych oraz absolwenci według zawodów (bez szkół specjalnych), · uczniowie szkół zasadniczych zawodowych specjalnych oraz zasadniczych specjalnych, oraz absolwenci według zawodów, · uczniowie liceów profilowanych (łącznie ze specjalnymi) oraz liceów technicznych oraz absolwenci według profili, · uczniowie szkół średnich zawodowych oraz techników ponadgimnazjalnych dla młodzieży oraz absolwenci według zawodów (bez liceów technicznych i szkół specjalnych), · uczniowie szkół średnich zawodowych oraz ponadgimnazjalnych techników specjalnych oraz absolwenci według zawodów, · uczniowie w liceach profilowanych oraz szkołach zawodowych dla młodzieży według grup kierunków kształcenia, · uczniowie w liceach profilowanych oraz szkołach zawodowych dla dorosłych według grup kierunków kształcenia oraz absolwenci. Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 24- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa Wykorzystano również dane zawarte w Banku Danych Regionalnych Głównego Urzędu Statystycznego, a które to dane umożliwia stworzenie następujących modułów obliczeniowych: 1. struktura podziału terytorialnego kraju według grup począwszy od poziomu województw, poprzez poziomy: podregionów i powiatów, 2. struktura ludności według grup: stan ludności i ruch naturalny oraz migracje, 3. struktura rynku pracy według grup: pracujący, pracujący łącznie z rolnictwem indywidualnym oraz bezrobocie, 4. struktura aktywności ekonomicznej ludności. 7.5. Zasady współpracy w układzie aplikacja – użytkownik Zgodnie z informacjami podanymi w rozdziale (punkcie) 6 określa się następujące zasady współpracy w układzie aplikacja – użytkownik dla KSZD: 1. użytkownik otrzymuje płytę CD z nagranym kompletnym systemem zawierającym zarchiwizowane bazy danych oraz oprogramowanie na które składają się: moduł pobierania danych, moduł weryfikacji danych, moduł zapisu danych pierwotnych do bazy, moduły obliczeniowe, moduł zapisu wyników do archiwum, 2. użytkownik instaluje system, na dysku twardym komputera, do zadanego katalogu (kompletny opis instalacji systemu zostanie podany parametrów Instrukcji obsługi systemu), przy założeniu parametrów technicznych komputera oraz systemu podanych w punktach poprzednich, 3. po instalacji system jest gotowy do pracy z wykorzystaniem danych archiwalnych, 4. użytkownik sam odpowiada za wprowadzanie „nowych”, aktualnych danych z potrzebnych obszarów – w celu niezawodnego działania systemu, powinny to być zawsze dane kompletne (obszary: podmioty gospodarcze, urzędy pracy, edukacja, prasowe oferty pracy). Postępowanie zostanie opisane w przywołanej już wcześniej Instrukcji obsługi systemu. Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 25- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa 8. METODY I TECHNIKI SŁUŻĄCE DO ROZWIĄZYWANIA POSTAWIONYCH PRZED APLIKACJĄ KOMPUTEROWEGO SYSTEMU ZARZĄDZANIA DANYMI CELÓW POZNAWCZYCH I APLIKACYJNYCH 8.1. Uwagi wprowadzające Aplikacje zawarte w KSZD na podstawie uzyskanych danych wejściowych (pierwotnych i wtórnych) będą miały za zadanie przedstawienie charakterystyk określonych zmiennych i relacji opisujących wskazane zjawiska w obszarze rynku pracy. W tym celu proponuje się aby aplikacje zawarte w KSZD koncentrowały się na dwóch obszarach analitycznych: · opisie rozkładu interesujących zmiennych w celu wnioskowania o sile i jakości badanego zjawiska, · badaniu współzależności zjawisk występujących na rynku pracy. Podstawową analizę rozkładu danej zmiennej zapewnią nam metody badawcze wywodzące się ze statystyki opisowej. Pozwolą one na uzyskanie miar, za pomocą których będzie można przeprowadzić analizę struktury badanego zjawiska. Do badań na współzależnością wykorzystana zostanie statystyka chi-kwadrat umożliwiająca zbadania siły i kierunku zależności w jakiej pozostają badane zjawiska. Opis poszczególnych miar i metod analitycznych wbudowanych w aplikacje KSZD przedstawiony jest poniżej. 1. Statystyka opisowa – charakterystyka rozkładów pozyskanych zmiennych. W celu dokonania oceny interesującego nas zjawiska niezbędne jest uzyskanie miar opisujących rozkład zmiennej bądź zmiennych charakteryzujących dane zjawisko. Podstawowymi miarami są: · miary średnie – służące do określenia przeciętnej wartości zmiennej wokół której znajdują się pozostałe wartości badanej zmiennej · miary rozproszenia – służące do badania stopnia zróżnicowania wartości zmiennej · miary asymetrii – służące do badania kierunku zróżnicowania zmiennej względem średniej · miary koncentracji - służące do określenia nierównomierności rozkładu ogólnej sumy wartości zmiennej pomiędzy poszczególne jednostki zbiorowości lub do analizy stopnia skupienia poszczególnych jednostek wokół średniej. Powyższe miary pozwolą na stworzenie obrazu interesującego nas zjawiska. Powiedzą o tym w jaki sposób kształtują się zmienne, które opisują analizowane zjawisko. Należy tez zauważyć, że część tych miar zostanie także wykorzystana do badania współzależności zjawisk. Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 26- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa Sposób wygenerowania poszczególnych miar przedstawiony jest poniżej. 8.2. Miary średnie Charakteryzują typowy poziom wartości zmiennej przy której grupują się pozostałe wartości zmiennej. Wyróżniamy klasyczne i pozycyjne. Do miar średnich klasycznych zaliczamy: · średnia arytmetyczna x dla szeregów rozdzielczych punktowych k x= åxn i i i =1 N gdzie: xi – warianty cechy mierzalnej, N – liczebność badanej zbiorowości, ni – liczebność jednostek odpowiadająca poszczególnym wariantom n = (1, 2 ... k), · średnia arytmetyczna x dla szeregów rozdzielczych przedziałowych k x= å x& n i i i =1 N gdzie: x&i – środki przedziałów będące średnią arytmetyczną górnej i dolnej granicy każdego z przedziałów, ni – liczebność jednostek odpowiadająca poszczególnym przedziałom, N – liczebność badanej zbiorowości. Średnia arytmetyczna ważona (w przypadku gdy zamiast wartości absolutnych dla poszczególnych wariantów zmiennej bądź poszczególnych jej przedziałów występują częstości względne) k dla szeregów rozdzielczych punktowych x= åxw i i =1 i 100 k dla szeregów rozdzielczych przedziałowych x = å x& w i =1 i i 100 Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 27- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa gdzie wi = ni N średnia harmoniczna H (stosowana przy wartościach zmiennych wyrażonych w jednostkach względnych) dla szeregów rozdzielczych punktowych H= N k å i =1 1 xi ni średnia harmoniczna H (stosowana przy wartościach zmiennych wyrażonych w jednostkach względnych) dla szeregów rozdzielczych ciągłych H= N k å i =1 8.3. 1 x&i ni Miary średnie pozycyjne KSZD będzie przedstawiał z miar średnich pozycyjnych jedynie wartość dominanty dla danej zmiennej. Dominanta D dla szeregów rozdzielczych punktowych wynosi D = xnmax co oznacza, że dominantą jest ta wartość zmiennej, która występuje najczęściej. Dominanta D dla szeregów rozdzielczych ciągłych przedstawia się wzorem D = xD + nD - nD-1 iD (nD - nD-1 ) + (nD - nD+1 ) gdzie: xD – dolna granica przedziału, w którym znajduje się dominanta, nD – liczebność przedziału dominanty, nD-1 – liczebność przedziału poprzedzającego przedział dominanty, nD+1 – liczebność przedziału następnego po przedziale dominanty, iD 8.4. – rozpiętość przedziału dominanty. Miary rozproszenia W KSZD miary rozproszenia reprezentowane będą przez odchylenie standardowe oraz współczynnik zmienności. Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 28- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa Odchylenie standardowe s określa, o ile średnio wszystkie elementy danej zbiorowości różnią się od średniej arytmetycznej: dla szeregu rozdzielczego punktowego odchylenie standardowe s wynosi s= 1 N k å (x i i =1 - x)ni dla szeregu rozdzielczego ciągłego s= 1 k å ( x&i - x)ni N i=1 Współczynnik zmienności V informuje o sile zróżnicowania. Jest miarą, która obrazuje zróżnicowanie wartości zmiennej dla poszczególnych obserwacji względem wielkości średniej wartości tejże zmiennej. V= s × 100 x Im mniejsze wartości współczynnika tym zmienna jest bardziej jednorodna. 8.5. Miary asymetrii Pomiar asymetrii rozkładu względem średniej pozwoli określić w jakim kierunku i z jaką siłą przedstawia się zróżnicowanie danej zmiennej. Miarą asymetrii w KSZD jest współczynnik asymetrii As który przedstawia się następująco: dla szeregu rozdzielczego punktowego k As = 1 N å ( x - x) n i =1 3 i i s3 dla szeregu rozdzielczego ciągłego k As = 1 N å ( x& - x) n i =1 3 i i s3 Współczynnik asymetrii przyjmuje wartości w przedziale od –1 do +1. W przypadku kiedy As = 0 mamy do czynienia z całkowicie symetrycznym rozkładem. Odchylenia „+” mówią o tym, iż asymetria jest prawostronna a „–” mówią o asymetrii lewostronnej. Im wartości współczynnika są bliższe As = |1| tym siła asymetrii jest większa. Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 29- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa 8.6. Miary koncentracji Miary te służą do określenia czy jednostki badane charakteryzujące się dana zmienną koncentrują się wokół średniej. Miarą koncentracji przyjętą do opisu zmiennych w KSZD jest standaryzowany moment centralny czwartego rzędu a4, który przedstawia się następująco: dla szeregu rozdzielczego punktowego k a4 = 1 N å (x i =1 i - x) 4 ni s4 dla szeregu rozdzielczego ciągłego k a4 = 1 N å ( x& i =1 i - x) 4 ni s4 Im wyższa wartość a4 tym warianty zmiennej bardziej koncentrują się wokół średniej. Rozkład zmiennej jest bardziej wysmukły. Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 30- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa 9. WSPÓŁZALEŻNOŚĆ ZJAWISK 9.1. Uwagi wprowadzające Działania aplikacji KSZD nie będą miały na celu jedynie opisu kształtowania się zmiennych przetwarzanych w systemie. Ważne jest też stwierdzenie czy występują pewne relacje pomiędzy poszczególnymi zmiennymi. Oczywistym jest, iż KSZD musi nakreślić siłę oraz kierunek zachodzących relacji. W tym celu wykorzystanie zostaną tabele krzyżowe (wielodzielne) przedstawiające rozkłady dwóch zmiennych w połączeniu z określeniem zależności występującej pomiędzy zmiennymi. Miary służące do określenia współzależności zmiennych opierać się będzie na statystyce chi-kwadrat. W celu zbadania czy złożone w tabelach krzyżowych zmienne są od siebie zależne wykorzystanie zostanie test niezależności chi-kwadrat. W przypadku wystąpienia zależności pomiędzy porównywanymi zmiennymi siły zostanie wyliczony współczynnik kontyngencji C Pearsona, dzięki któremu będziemy mogli określić siłę związku między tymi zmiennymi. 9.2. Test niezależności chi-kwadrat Test ten pozawala nam na stwierdzenie czy dwie zmienne X i Y są względem siebie zależne. W teście tym dokonywana jest weryfikacja hipotezy: H0 : Cechy X i Y są niezależne wobec alternatywnej hipotezy H1 : Cechy X i Y nie są niezależne. Do weryfikacji hipotezy wykorzystuje się statystykę następującej postaci: k (nij - nˆij ) 2 nˆij j =1 r c 2 = åå i =1 gdzie: nij – liczebność empiryczna z tabeli krzyżowej na skrzyżowaniu i-tego wiersza i j-tej kolumny, n̂ij – liczebność teoretyczna występująca na skrzyżowaniu i-tego wiersza i j-tej kolumny spełniająca warunek stochastycznej niezależności. Teoretyczne wartości n̂ij oblicza się zgodnie ze wzorem nˆij = k r i =1 j =1 å ni å n j n Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 31- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa Powyższa statystyka ma rozkład asymptotyczny o (r–1)(k–1) stopniach swobody. Obszar krytyczny w ww. teście określa nierówność c 2 ³ ca2 , gdzie c a2 jest wartością krytyczna odczytaną z tablicy rozkładu c 2 dla ustalonego poziomu istotności a i dla (r–1)(k–1) stopni swobody gdzie a jest prawdopodobieństwem zaistnienia relacji c 2 ³ ca2 . W przypadku gdy c 2 ³ ca2 to hipotezę zerową odrzucamy na korzyść H1. Natomiast gdy c 2 < ca2 to nie ma podstaw do odrzucenia hipotezy zerowej o stochastycznej niezależności zmiennych X i Y. 9.3. Współczynnik kontyngencji C Pearsona Współczynnik ten pozwoli nam na określenie siły występującej zależności pomiędzy zmiennymi. Wartość współczynnika otrzymujemy ze wzoru: Ckor = C Cmax gdzie: C = c2 oraz Cmax = c2 + n k -1 k + 2 r -1 r k -1 dla tabeli k dla tabeli prostokątnej oraz Cmax = kwadratowej. 9.4. Uwagi podsumowujące Współczynnik przybiera wartość od 0 do 1 gdzie 0 oznacza, iż zmienne są niezależne a 1 określa bardzo silną zależność pomiędzy badanymi zmiennymi. Funkcjonalność aplikacji analitycznych oparta będzie w głównej mierze na zapotrzebowaniu na określony rodzaj informacji o kształtowaniu się określonej zmiennej oraz na powiązaniu pomiędzy poszczególnymi zmiennymi. Podstawowym zadaniem aplikacji analitycznej będzie określenie opis rozkładu zmiennych i powiązań między nimi z obszarów: 1. Struktura ludności według grup: stan ludności i ruch naturalny oraz migracje. 2. Struktura rynku pracy według grup: pracujący, pracujący łącznie z rolnictwem indywidualnym oraz bezrobocie. 3. Struktura aktywności ekonomicznej ludności. 4. Struktura zawodowo-kwalifikacyjna bezrobocia. 5. Struktura zawodowo-kwalifikacyjna zapotrzebowania i zwolnień planowanych w zatrudnieniu przez pracodawców. Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 32- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa W szczególności wymienione powyżej metody statystyczne zostaną użyte do badań następujących zmiennych opisanych zgodnie z metodyką stosowaną przez Główny Urząd Statystyczny: Struktury ludności według grup: stan ludności i ruch naturalny oraz migracje, w tym: Kategoria: ludność, na niższym poziomie: Grupa: stan ludności i ruch naturalny Podgrupa: Cecha: ludność wg płci i wieku do 19 lat (NTS-5) 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19 (ogółem, m, k) Podgrupa: Cecha: Podgrupa: Cecha: ludność wg płci i wieku od 20 lat (NTS-5) 20, 21, 22 (…) 98, 99, 100 i więcej (ogółem, m, k) ludność wg grup wieku i płci (NTS-5) 20–24, 25–29, 20–29, 30, 30–34, 35–39, 30–39, 40–44, 45–49, 40–49, 50, 50–54, 55–59, 60–64, 65 i więcej (ogółem, m, k) Podgrupa: Cecha: zgony wg płci i grup wieku (NTS-4) ogółem, 0, 1–4, 5–9, 10–14, 15–19, 20–24, 25–29, 30–34, 35–39, 40–44, 45–49, 50–54, 55–59, 60–64, 65 i więcej (ogółem, m, k) Podgrupa: Cecha: zgony wg płci i wieku (NTS-4) ogółem, 0, 1-4, 5-9, 10-14, 15-19, 20-24, 25-29, 30-34, 35-39, 40-44, 4549, 50-54, 55-59, 60-64, 65 i więcej (ogółem, m, k) Podgrupa: Cecha: Grupa: urodzenia żywe wg wieku matki (NTS-2) ogółem, 12 i mniej, 13, 14 (…) 48, 49, 50 i więcej migracje Podgrupa: migracje na pobyt stały zagraniczne wg typu i grup wieku migrantów (NTS-2) Cecha: zameldowania (ogółem, poniżej 20, 20-29, 30-44, 45-59, 60 i więcej); wymeldowania (ogółem, poniżej 20, 20-29, 30-44, 45-59, 60 i więcej) Podgrupa: migracje na pobyt stały zagraniczne wg typu i grup wieku migrantów (NTS-2) Cecha: zameldowania (ogółem, mniej niż rok, 1, 2 (…) 84, 85 i więcej – ogółem, m, k);wymeldowania (ogółem, mniej niż rok, 1, 2 (…) 84, 85 i więcej – ogółem, m, k) Podgrupa: migracje na pobyt stały zagraniczne wg typu, wykształcenia i płci migrantów (NTS-2) Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 33- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa Cecha: zameldowania (ogółem, wyższe, policealne, średnie, zasadnicze zawodowe, gimnazjalne, podstawowe, niepełne podstawowe i bez wykształcenia szkolnego, nieustalone, ogółem, m, k); wymeldowania (ogółem, wyższe, policealne, średnie, zasadnicze zawodowe, gimnazjalne, podstawowe, niepełne podstawowe i bez wykształcenia szkolnego, nieustalone, ogółem, m, k) Podgrupa: migracje na pobyt stały międzywojewódzkie wg typu, wieku i płci migrantów (NTS-2) Cecha: zameldowania (ogółem, poniżej 20, 20–29, 30–44, 45–59, 60 i więcej); wymeldowania (ogółem, poniżej 20, 20–29, 30–44, 45–59, 60 i więcej) Podgrupa: migracje na pobyt stały międzywojewódzkie wg wieku i płci migrantów (NTS-2) (obowiązuje 2004) Cecha: zameldowania (ogółem, mniej niż rok, 1, 2 (…) 84, 85 i więcej-ogółem, m, k); wymeldowania (ogółem, mniej niż rok, 1, 2 (…) 84, 85 i więcejogółem, m, k) · Struktury rynku pracy według grup: pracujący, pracujący łącznie z rolnictwem indywidualnym oraz bezrobocie Kategoria: rynek pracy, na niższym poziomie: Grupa: bezrobocie Podgrupa: Cecha: Podgrupa: Cecha: bezrobotni zarejestrowani wg wieku i płci (NTS-4) ogółem; 24 i mniej; 25-34 ; 35-44; 45-54; 55 i więcej (ogółem, m, k) bezrobotni zarejestrowani wg poziomu wykształcenia i płci (NTS – 4) ogółem; wyższe; policealne; śr. Zawodowe; śr. Ogólnokształcące; zas. Zawodowe; podstawowe i bez wykształcenia; gimnazjalne i poniżej (ogółem, m, k) Podgrupa: bezrobotni zarejestrowani wg czasu pozostawania bez pracy i płci (NTS-4) Cecha: ogółem; 3 miesiące i mniej; 3-6 miesięcy; 6-12 miesięcy; 12-24 miesiące; powyżej 24 miesięcy (ogółem, m, k) Podgrupa: Cecha: bezrobotni zarejestrowani wg stażu pracy i płci (NTS-4) ogółem; bez stażu pracy; 1 rok i mniej; 1-5 lat; 5-10 lat; 10-20 lat; 20-30 lat; powyżej 30 lat (ogółem, m, k) Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 34- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa Struktury aktywności ekonomicznej ludności według grupy aktywność ekonomiczna ludności: w tym:, na niższym poziomie: Podgrupa: Cecha: ludność wg typu aktywności i wieku (NTS-2) ludność ogółem (15–29, 30–39, 40–49, 50 i więcej); aktywni zawodowo (15–29, 30-39, 40-49, 50 i więcej); aktywni zawodowo pracujący – 2004 (15–29, 30–39, 40–49, 50 i więcej); aktywni zawodowo bezrobotni (15– 29, 30–39, 40–49, 50 i więcej); bierni zawodowo (15–29, 30–39, 40–49, 50 i więcej) Podgrupa: Cecha: ludność wg typu aktywności i wykształcenia (NTS-2) ogółem (wyższe, ogólnokształcące, policealne zasadnicze oraz średnie zawodowe, zawodowe, podstawowe i średnie niepełne podstawowe, gimnazjalne, podstawowe i niższe); aktywni zawodowo (wyższe, policealne oraz średnie zawodowe, średnie ogólnokształcące, zasadnicze zawodowe, podstawowe i niepełne podstawowe, gimnazjalne, podstawowe i niższe); aktywni zawodowo pracujący – 2004 (wyższe, policealne oraz średnie zawodowe, średnie ogólnokształcące, zasadnicze zawodowe, podstawowe i niepełne podstawowe, gimnazjalne, podstawowe i niższe); aktywni zawodowo bezrobotni (wyższe, policealne oraz średnie zawodowe, średnie ogólnokształcące, zasadnicze zawodowe, podstawowe i niepełne podstawowe, gimnazjalne, podstawowe i niższe); bierni zawodowo (wyższe, ogólnokształcące, policealne zasadnicze oraz średnie zawodowe, zawodowe, podstawowe i średnie niepełne podstawowe, gimnazjalne, podstawowe i niższe) W obszarze struktura zawodowo-kwalifikacyjna bezrobocia oraz struktura zawodowokwalifikacyjna zapotrzebowania i zwolnień planowanych w zatrudnieniu przez pracodawców opracowane zostaną opracowane dane wtórne odnoszące się do zmiennych ilościowych z uwzględnieniem powiązań pomiędzy danymi. Ogólna ideą aplikacji zawartych w KSZD jest to, iż użytkownik będzie sam decydował o wyborze zmiennych, które podlegać będą badaniu co do rozkładu i powiązań miedzy tymiż zmiennymi ( o ile będzie możliwa taka prezentacja zmiennych). Wyniki aplikacji przedstawiane będą w sposób tabelaryczny oraz graficzny. Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 35- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa 10. STRUKTURA APLIKACJI KOMPUTEROWEGO SYSTEMU ZARZĄDZANIA DANYMI W UKŁADZIE DANYCH ŹRÓDŁOWYCH WTÓRNYCH I PIERWOTNYCH – SŁOWNIKI PODSTAWOWYCH POJĘĆ UŻYWANYCH W SYSTEMIE 10.1. Uwagi wprowadzające Struktura poniżej opisanych słowników podstawowych pojęć jest wypadkową zadanych do Komputerowego Systemu Zarządzania Danymi modułów zarządzająco-analitycznych. Prezentowana w opracowania struktura nie wyczerpuje na tym etapie prac zakładanych rozwiązań. W ramach testowania prototypu Komputerowego Systemu Zarządzania Danymi struktura słowników podstawowych pojęć może być zarówno poszerzana jak i zawężana. Czynnikiem decydującym o ostatecznej strukturze słowników będzie optymalnie możliwa do osiągnięcia funkcjonalność użytkowa Komputerowego Systemu Zarządzania Danymi. O poziomie funkcjonalności użytkowej zadecydują ostatecznie końcowe fazy realizacji zadania, tj. aplikacja i wdrożenie Komputerowego Systemu Zarządzania Danymi. Ważnym jest w tym miejscu zaznaczenie mogących wystąpić w czasie testowania, aplikacji i wdrażania Komputerowego Systemu Zarządzania Danymi zagrożeń dla struktury słowników podstawowych pojęć. Do najistotniejszych zaliczamy mogące wystąpić niezależnie od autorów projektu Komputerowego Systemu Zarządzania Danymi oraz Beneficjemtów Ostatecznych zmian w źródłach stanowiących podstawę merytoryczną słowników. Na przestrzeni ostatnich lat systematycznie ulegają zmianom dokumenty sprawozdawczości zarówno statystyki publicznej jak i statystyki urzędów pracy. Dotyczy to nie tylko układu zmiennych opisywanych, lecz również pojęć i definicji. Z uwagi na mogące wystąpić w okresie realizacji projektu, tj. w latach 2006–2007, zmiany autorzy będą systematycznie dokonywać aktualizacji i niezbędnych korekt zapewniających funkcjonalność Komputerowego Systemu Zarządzania Danymi. Należy podkreślić, że tylko i wyłącznie gdy zmiany będą miały miejsce niezależnie od autorów Komputerowego Systemu Zarządzania Danymi i Beneficjentów Ostatecznych. Prezentowane słowniki przyjęte w niniejszej pracy posiadają kilka charakterystycznych cech. Po pierwsze każdy słownik jest ilustrowany fragmentem struktury dokumentu źródłowego. Z uwagi na objętość dokumentów źródłowych przyjęliśmy założenie, że ich pełna prezentacja pozostaje w zapisie elektronicznym. To podejście gwarantuje przejrzystość i czytelność opracowanego materiału. Każdy słownik dodatkowo jest uzupełniony komentarzem objaśniającym, informującym i interpretującym. To z kolei zapewnia lepsze zrozumienie struktury słownika i odsyła odbiorcę do dokumentu źródłowego. Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 36- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa Układ prezentowanych poniżej słowników jest następujący: Słownik nr 1 – kod terytorialny – NTS Słownik nr 2 – klasyfikacja zawodów i specjalności – KZiS Słownik nr 3 –Polska Klasyfikacja Działalności (PKD) Słownik nr 4 – Klasyfikacja Zawodów Kształconych Słownik nr 5 – klasyfikacji stanów aktywności prawno-ekonomicznej (gotowości-GOT) Słownik nr 6 – klasyfikacji form własności – FW Słownik nr 7 – systematyki form prawnych Słownik nr 8 – podstawowe formy prawne Słownik nr 9 – typ przedsiębiorstwa wg liczebności pracowników (LPPRAC). 10.2. Słowniki podstawowych pojęć Słownik nr 1 – kod terytorialny – NTS Na podstawie „Kodu terytorialnego”, pobranego ze strony internetowej Głównego Urzędu Statystycznego „Bank Danych Regionalnych Kod terytorialny”: Struktura Kodu terytorialnego przedstawia się następująco: 0 1. 00 2. 00 3. 00 4. 000 5. – łącznie 10 znaków gdzie poszczególne elementy oznaczają odpowiednio: 1. Symbol regionu (0, 1, ..., 6) 2. Symbol województwa (00, 02, ..., 32) 3. Symbol podregionu (00, 01, ..., 45) 4. Symbol powiatu (00, 01, ..., 59 - powiat; 60, ..., 99 - miasto na prawach powiatu) 5. Symbol gminy (000 lub trzyznakowa liczba, gdzie ostatni znak oznacza „Rodzaj gminy”) – jeden znak – dwa znaki – dwa znaki – dwa znaki – trzy znaki Pobrano fragment dotyczący województwa dolnośląskiego i zapisano dopisując na początku kodów "48" (kod Polski) po czym skrócono kod skreślając „Symbol regionu” i „Symbol gminy” (zgodnie z założeniami budowy KSZD symbole te w niniejszym opracowaniu nie występują). Kod ten używamy jako słownik NTS w naszym programie: 1-szy słownik „Kod terytorialny”: 48020000 48020100 48020101 48020102 DOLNOŚLĄSKIE Podregion 1 – jeleniogórsko-wałbrzyski Powiat bolesławiecki Powiat dzierżoniowski Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 37- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa 48020105 48020106 48020107 48020108 48020110 48020112 48020117 48020119 48020121 48020124 48020125 48020126 48020161 48020200 48020203 48020204 48020209 48020211 48020216 48020222 48020262 48020300 48020313 48020314 48020315 48020318 48020320 48020323 48020400 48020464 Powiat jaworski Powiat jeleniogórski Powiat kamiennogórski Powiat kłodzki Powiat lubański Powiat lwówecki Powiat strzeliński Powiat świdnicki Powiat wałbrzyski Powiat ząbkowicki Powiat zgorzelecki Powiat złotoryjski Powiat m. Jelenia Góra Podregion 2 – legnicki Powiat głogowski Powiat górowski Powiat legnicki Powiat lubiński Powiat polkowicki Powiat wołowski Powiat m. Legnica Podregion 3 – wrocławski Powiat milicki Powiat oleśnicki Powiat oławski Powiat średzki Powiat trzebnicki Powiat wrocławski Podregion 4 – m. Wrocław Powiat m. Wrocław – jako 1 plik DBASE-4 o nazwie NTS4802.dbf lub – jako 3 pliki DBASE-4: NTS4802a – zawierający nazwę województwa, NTS4802b – zawierający nazwy podregionów, NTS4802c – zawierający nazwy powiatów. Pliki DBASE-4 słowników NTS mają strukturę: Field Field Name 1 N1 2 POWIAT_WOJ. Type Width Numeric 8 Character 40 Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 38- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa W drodze ustaleń eksperckich podjęto decyzję, że ze względu na nieduży rozmiar słownika aby nie komplikować spraw programistycznych będzie używany 1 słownik (NTS4802.dbf). 10.3. Słownik nr 2 – klasyfikacja zawodów i specjalności – KZiS Obecnie obowiązująca „Klasyfikacja zawodów i specjalności” („wykonywanych”) została wprowadzona rozporządzeniem Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 8 grudnia 2004 r. (Dz.U. Nr 265, poz. 2644). Należało rozstrzygnąć, czy: 1) używamy w naszym słowniku nr 2 (KZiS) jedynie zawodów (grup zawodów) oznaczonych kodami sześciocyfrowymi, czterocyfrowymi, trzycyfrowymi, dwucyfrowymi i jednocyfrowymi? 2) grupy zawodów oznaczone kodami jedno-, dwu-, trzy- i czterocyfrowymi rozbudowujemy do sześciu cyfr (zerami)? 3) używamy słownika jednego czy kilku (odrębnego dla każdej grupy)? Ostatecznie wprowadzono 5 podsłowników słownika nr 2: KZ2004A – kody jednoznakowe (grupa wielka), KZ2004B – kody dwuznakowe (grupa duża), KZ2004C – kody trzyznakowe (grupa średnia), KZ2004D – kody czteroznakowe (grupa elementarna), KZ2004E – kody sześcioznakowe (zawód i specjalność). Struktura słowników „Klasyfikacji zawodów i specjalności” jako plików DBASE 4: Field Field Name Type Width 1 KODC Numeric 6 numer rekordu 2 KOD Character 6 kod zawodu (grupy zawodów) 3 ZAWOD Character 150 nazwa zawodu (grupy zawodów) Poniżej wydruk grupy wielkiej: KODC 1 2 3 4 5 KOD 1 2 3 4 5 ZAWÓD przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy specjaliści technicy i inny średni personel pracownicy biurowi pracownicy usług osobistych i sprzedawcy Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 39- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa 6 7 8 9 10 10.4. 6 7 8 9 0 rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń pracownicy przy pracach prostych siły zbrojne Słownik nr 3 –Polska Klasyfikacja Działalności (PKD) Kody PKD wynikają z Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 20 stycznia 2004 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD). Wprowadzono 4 podsłowniki słownika nr 3: KODY 2 CYFROWE – DZIALY.DBF KODY 3-CYFROWE – GRUPY.DBF KODY 4-CYFROWE – KLASY.DBF KODY 4-CYFROWE+LITERA - PODKLASY.DBF Struktura słowników „Polskiej Klasyfikacji Działalności” jako plików DBASE 4: Field Field Name Type Width 1 SEKCJA Character 2 2 PKD Character 9 3 NAZWA_GRUP Character 150 Ewentualne wprowadzenie pola zawierającego numerację rekordów zawierających kody może zostać poddane dalszej dyskusji, lecz z uwagi na konsultacje z działem ewidencji REGON Urzędu Statystycznego w Katowicach na tym etapie prac zaproponowane rozwiązanie należy uznać za poprawne. Poniżej wydruk początkowego fragmentu tabeli PKD – pełna tabela liczy 38 stron (głównie dla zobrazowania pola SEKCJA): DZIAŁ SEKCJA A GRUPA KLASA PODKLASA 01 01.1 01.11 01.11.A 01.11.B 01.11.C NAZWA GRUPOWANIA ROLNICTWO, ŁOWIECTWO I LEŚNICTWO ROLNICTWO, ŁOWIECTWO, WŁĄCZAJĄC DZIAŁALNOŚĆ USŁUGOWĄ Uprawy rolne; ogrodnictwo, włączając warzywnictwo Uprawa zbóż i pozostałe uprawy rolne, gdzie indziej niesklasyfikowane Uprawa zbóż Uprawa ziemniaków, roślin okopowych o dużej zawartości skrobi i insuliny Uprawa roślin przemysłowych i pozostałe uprawy rolne, gdzie indziej niesklasyfikowane Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 40- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa 01.12 01.12.A 01.12.B 01.13 01.13.Z 01.21 01.22 01.23 01.24 01.25 01.21.Z 01.22.Z 01.23.Z 01.24.Z 01.25.Z 01.30 01.30.Z 01.2 01.3 01.4 01.41 01.41.A 01.41.B 01.5 02 01.42 01.42.Z 01.50 01.50.Z 02.0 02.01 02.02 SEKCJA B 05 02.01.A 02.01.B 02.02.Z 05.0 05.01 05.02 05.01.A 05.01.B 05.02.Z SEKCJA C PODSEKCJA CA 10 10.1 10.10 10.10.A 10.10.B 10.10.C 10.2 10.20 10.3 10.30 11.1 11.10 10.20.A 10.20.B 10.30.Z 11 11.10.A 11.10.B 11.2 11.20 11.20.Z Uprawa warzyw, specjalnych roślin ogrodniczych i produktów szkółkarskich Uprawa warzyw Uprawa grzybów, kwiatów i ozdobnych roślin ogrodniczych; szkółkarstwo roślin sadowniczych i ozdobnych Uprawa drzew i krzewów owocowych, roślin jagodowych i orzechów oraz uprawa roślin wykorzystywanych do produkcji napojów i przypraw Chów i hodowla zwierząt Chów i hodowla bydła Chów i hodowla owiec, kóz, koni, osłów, mułów i osłomułów Chów i hodowla świń Chów i hodowla drobiu Chów i hodowla zwierząt pozostałych Uprawy rolne połączone z chowem i hodowlą zwierząt (działalność mieszana) Działalność usługowa związana z uprawami rolnymi, chowem i hodowlą zwierząt, z wyłączeniem działalności weterynaryjnej; zagospodarowanie terenów zieleni Działalność usługowa związana z produkcją roślinną; zagospodarowanie terenów zieleni Działalność usługowa związana z uprawami rolnymi Działalność usługowa związana z zagospodarowaniem terenów zieleni Działalność usługowa związana z chowem i hodowlą zwierząt, z wyłączeniem działalności weterynaryjnej Gospodarka łowiecka, hodowla i pozyskiwanie zwierząt łownych, włączając działalność usługową LEŚNICTWO, WŁĄCZAJĄC DZIAŁALNOŚĆ USŁUGOWĄ Leśnictwo Gospodarka leśna Szkółkarstwo leśne Działalność usługowa związana z leśnictwem RYBACTWO RYBACTWO, WŁĄCZAJĄC DZIAŁALNOŚĆ USŁUGOWĄ Rybołówstwo, włączając działalność usługową Rybołówstwo w wodach śródlądowych Rybołówstwo w wodach morskich Chów i hodowla ryb oraz pozostałych organizmów wodnych GÓRNICTWO GÓRNICTWO SUROWCÓW ENERGETYCZNYCH GÓRNICTWO WĘGLA KAMIENNEGO I BRUNATNEGO (LIGNITU); WYDOBYWANIE TORFU Wydobywanie węgla kamiennego; brykietowanie Wydobywanie węgla kamiennego Produkcja brykietów i paliw stałych z węgla kamiennego Działalność odzyskiwania węgla kamiennego z hałd Wydobywanie węgla brunatnego (lignitu); brykietowanie Wydobywanie węgla brunatnego (lignitu) Produkcja brykietów z węgla brunatnego (lignitu) Wydobywanie, wzbogacanie i brykietowanie torfu GÓRNICTWO ROPY NAFTOWEJ I GAZU ZIEMNEGO, WŁĄCZAJĄC DZIAŁALNOŚĆ USŁUGOWĄ Górnictwo ropy naftowej i gazu ziemnego Górnictwo ropy naftowej Górnictwo gazu ziemnego Działalność usługowa związana z eksploatacją złóż ropy naftowej i gazu ziemnego Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 41- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa 12 12.0 PODSEKCJA CB 13 13.1 12.00 12.00.Z 13.10 13.10.Z 13.2 13.20 13.20.A 13.20.B 13.20.C 14 14.1 14.11 14.11.Z 14.12 14.13 14.12.Z 14.13.Z 14.21 14.22 14.21.Z 14.22.Z 14.2 14.3 14.30 14.30.A 14.4 14.5 10.5. 14.40 14.50 14.30.B 14.40.Z 14.50.Z GÓRNICTWO RUD URANU I TORU GÓRNICTWO SUROWCÓW INNYCH NIŻ ENERGETYCZNE GÓRNICTWO RUD METALI Górnictwo rud żelaza Górnictwo rud metali nieżelaznych, z wyłączeniem rud uranu i toru Górnictwo rud miedzi Górnictwo rud cynkowo-ołowiowych Górnictwo rud metali nieżelaznych, z wyłączeniem rud miedzi, uranu i toru oraz rud cynkowo-ołowiowych POZOSTAŁE GÓRNICTWO Wydobywanie kamienia Wydobywanie kamieni ozdobnych oraz kamienia dla potrzeb budownictwa Wydobywanie skał wapiennych, gipsu i kredy Wydobywanie łupków Wydobywanie żwiru, piasku i gliny Wydobywanie żwiru i piasku Wydobywanie gliny i kaolinu Wydobywanie minerałów dla przemysłu chemicznego oraz do produkcji nawozów Wydobywanie minerałów dla przemysłu chemicznego, z wyłączeniem siarkonośnych Wydobywanie surowców siarkonośnych Produkcja soli Pozostałe górnictwo, gdzie indziej niesklasyfikowane Słownik nr 4 – Klasyfikacja Zawodów Kształconych Źródłem prawa w tym zakresie jest Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 8 maja 2004 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz. U. z dnia 19 maja 2004 r.). Słownik nr 4 zbudowano z tablicy umieszczonej w tym rozporządzeniu („Struktura klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego”) transponując pierwsze dwie kolumny tej tablicy do bazy danych, oto pierwsza strona tej tablicy (pełna tablica liczy 8 stron): Symbol cyfrowy 3 31 311 311[01] 311[02] 311[04] 311[05] 311[06] 311[07] 311[08] 311[09] 311[10] 311[11] 311[12] Nazwa grupy zawodów/nazwa zawodu Technicy i inny średni personel Średni personel techniczny Technicy Korektor i stroiciel instrumentów muzycznych Technik analityk Technik budownictwa Technik budownictwa okrętowego Technik dróg i mostów kolejowych Technik elektronik Technik elektryk Technik garbarz Technik geodeta Technik geofizyk Technik geolog Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 42- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa 311[13] 311[14] 311[15] 311[16] 311[17] 311[18] 311[19] 311[20] 311[22] 311[23] 311[24] 311[25] 311[26] 311[27] 311[28] 311[30] 311[31] 311[32] 311[33] 311[34] 311[35] 311[37] 311[38] 311[39] 311[40] 311[41] 311[42] 311[45] 311[46] 311[47] 311[49] 311[50] Technik górnictwa odkrywkowego Technik górnictwa otworowego Technik górnictwa podziemnego Technik hutnik Technik hydrolog Technik instrumentów muzycznych Technik inżynierii środowiska i melioracji Technik mechanik Technik mechanizacji rolnictwa Technik meteorolog Technik ochrony środowiska Technik obuwnik Technik odlewnik Technik papiernictwa Technik poligraf Technik technologii ceramicznej Technik technologii chemicznej Technik technologii drewna Technik technologii szkła Technik technologii odzieży Technik technologii wyrobów skórzanych Technik telekomunikacji Technik transportu kolejowego Technik urządzeń sanitarnych Technik wiertnik Technik włókiennik Technik włókienniczych wyrobów dekoracyjnych Technik drogownictwa Technik automatyk sterowania ruchem kolejowym Technik elektroenergetyk transportu szynowego Technik budownictwa wodnego Technik mechatronik Ostatecznie z tabeli tej zbudowano słownik nr 4 składający się z 4 podsłowników: Kzk1.dbf – z kodami jednocyfrowymi, Kzk2.dbf – z kodami dwucyfrowymi, Kzk3.dbf – z kodami trzycyfrowymi, kzk.dbf – z kodami pięciocyfrowymi. Struktura słowników „Klasyfikacji zawodów kształconych” DBASE 4: Field Field Name Type Width 1 SYMBOL Numeric 5 kod zawodu /grupy zawodów kształc. 2 ZAWODK Character 150 nazwa zawodu (grupy zawodów) Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 43- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa Poniżej wydruk podsłownika KZK1.dbf: SYMBOL 10.6. ZAWODK 3 Technicy i inny średni personel 4 Pracownicy biurowi 5 Pracownicy usług osobistych i sprzedawcy 6 Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 7 Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 8 Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 9 Pracownicy przy pracach prostych Słownik nr 5 – klasyfikacji stanów aktywności prawno-ekonomicznej REGON (gotowości-GOT) Klasyfikacja ta prezentuje się następująco: KOD GOT 11 12 13 14 21 23 24 25 26 OPIS Podmiot aktywny prowadzący działalność w budowie, organizujący się w stanie likwidacji w stanie upadłości Podmiot nieaktywny jeszcze nie podjął działalności w stanie likwidacji w stanie upadłości z zawieszoną działalnością z zakończoną działalnością (nie wyrejestrowany z rejestru/ewidencji) 2-cyfrowy słownik „klasyfikacji stanów aktywności prawno-ekonomicznej (gotowości)” GOT.dbf ma strukturę: Field Field Name Type Width 1 GOT Numeric 6 2 NAZWA Character 150 kod nazwa „stanu gotowości”. Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 44- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa 10.7. Słownik nr 6 – klasyfikacji form własności REGON-FW Klasyfikacja ta ma postać: Kod_fw Nazwa_fw 111 Własność skarbu państwa 112 Własność państwowych osób prawnych 113 Własność samorządowa 121 Własność mieszana w sektorze publicznym z przewagą własności skarbu państwa 122 Własność mieszana w sektorze publicznym z przewagą własności państwowych osób prawnych 123 Własność mieszana w sektorze publicznym z przewagą własności samorządowej Własność mieszana między sektorami z przewagą własności sektora publicznego, w tym z przewagą 131 własności skarbu państwa Własność mieszana między sektorami z przewagą własności sektora publicznego, w tym z przewagą 132 własności państwowych osób prawnych Własność mieszana między sektorami z przewagą własności sektora publicznego, w tym z przewagą 133 własności samorządowej 214 Własność krajowych osób fizycznych 215 Własność prywatna krajowa pozostała 216 Własność zagraniczna 224 Własność mieszana w sektorze prywatnym z przewagą własności krajowych osób fizycznych 225 Własność mieszana w sektorze prywatnym z przewagą własności prywatnej krajowej pozostałej 226 Własność mieszana w sektorze prywatnym z przewagą własności zagranicznej Własność mieszana między sektorami z przewagą własności sektora prywatnego, w tym z przewagą 234 własności krajowych osób fizycznych Własność mieszana między sektorami z przewagą własności sektora prywatnego, w tym z przewagą 235 własności prywatnej krajowej pozostałej Własność mieszana między sektorami z przewagą własności sektora prywatnego, w tym z przewagą 236 własności zagranicznej 3-cyfrowy słownik „form własności” Kod_fw.dbf ma strukturę: Field Field Name Type 1 KOD_FW 2 NAZWA_FW Character 10.8. Numeric Width 6 trzycyfrowe kody form własności, 150 nazwy form własności Słownik nr 7 – systematyki form prawnych REGON Systematyka form prawnych ma postać: KOD FP 01 02 03 06 09 15 16 17 18 19 Szczególne formy prawne Organy władzy, administracji rządowej Organy kontroli państwowej i ochrony prawa Wspólnoty samorządowe Sądy i trybunały Skarb państwa Spółki partnerskie Spółki akcyjne Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki jawne Spółki cywilne Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 45- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa 20 21 23 24 28 29 30 31 40 48 49 50 51 55 60 70 72 73 76 79 80 85 90 99 Spółki komandytowe Spółki komandytowo-akcyjne Spółki przewidziane przepisami innych ustaw niż kodeks handlowy i kodeks cywilny ustaw lub formy, do których stosuje się określone przepisy o spółkach Przedsiębiorstwa państwowe Państwowe jednostki organizacyjne Gminne samorządowe jednostki organizacyjne Powiatowe samorządowe jednostki organizacyjne Wojewódzkie samorządowe jednostki organizacyjne Spółdzielnie Fundacje Fundusze Kościół katolicki Inne kościoły i związki wyznaniowe Stowarzyszenia Organizacje społeczne oddzielnie nie wymienione Partie polityczne Związki zawodowe Organizacje pracodawców Samorząd gospodarczy i zawodowy Oddziały przedsiębiorców zagranicznych Przedstawicielstwa zagraniczne Wspólnoty mieszkaniowe Związki grup producentów rolnych Bez szczególnej formy prawnej Słownik systematyki form prawnych w pliku Kod_fp.dbf ma strukturę: Field Field Name Type Width 1 RECNO Numeric 6 nr rekordu 2 KOD_FP Character 6 trzyznakowe kody form prawnych] 3 NAZWA_FP Character 150 nazwy form prawnych 10.9. Słownik nr 8 – podstawowe formy prawne REGON Słownik ma postać: KOD OP NAZWA Podstawowe formy prawne 1 2 9 Osoba prawna Jednostka organizacyjna nie mająca osobowości prawnej Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą Najkrótszy słownik numer 8 „kod OP” „podstawowe formy prawne” w pliku dBASE IV KOD_OP.dbf ma następującą strukturę: Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 46- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa Field Field Name Type Width 1 KOD_OP Numeric 6 trzycyfrowe kody podstawowych form prawnych, 2 PODST_FP Character 150 nazwy form prawnych. 10.10. Słownik nr 9 – typ przedsiębiorstwa wg liczebności pracowników REGON (LPPRAC) Słownik ma postać: KOD LPPRAC A B C D E LICZEBNOŚĆ PRACOWNIKÓW 0÷9 10÷49 50÷249 250÷999 POWYŻEJ 999 TYP PRZEDSIĘBIORSTWA MIKRO MAŁE ŚREDNIE DUŻE WIELKIE W dBASE IV plik słownika LPPRAC.dbf ma następującą strukturę: Field Field Name 1 LPPRAC 2 TYP_PRZE Type Width Character 6 jednoznakowe kody liczebności firmy, Character 30 określenie typu przedsiębiorstwa wg liczby pracowników 10.11. Komentarze i interpretacje Numer identyfikacyjny REGON i baza REGON Każdemu podmiotowi nadawany jest niepowtarzalny numer identyfikacyjny REGON. Numer identyfikacyjny podmiotu gospodarki narodowej składa się z 9 cyfr przypisanych osobie prawnej, jednostce organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej lub osobie fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą. Osiem pierwszych cyfr numeru stanowi liczbę porządkową, a dziewiąta cyfrę kontrolną. Numer identyfikacyjny jednostki lokalnej składa się z 14 cyfr, przy czym dziewięć pierwszych stanowi numer identyfikacyjny osoby prawnej, jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej lub osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, która utworzyła jednostkę lokalną, cztery kolejne są liczbą porządkową przypisaną utworzonej jednostce lokalnej, a czternasta jest cyfrą kontrolną całego numeru identyfikacyjnego jednostki lokalnej. Podmioty gospodarcze podlegające wpisowi do rejestru mają obowiązek posługiwania się zaświadczeniem o numerze identyfikacyjnym REGON w kontaktach urzędowych i związanych z obrotem gospodarczym. Numer identyfikacyjny REGON winien być podawany w pieczęciach firmowych i drukach urzędowych. Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 47- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa Numer identyfikacyjny stosowany jest w rejestrach urzędowych i systemach informacyjnych administracji publicznej. Organy prowadzące takie rejestry i systemy obowiązane są do wpisywania numeru identyfikacyjnego i do posługiwania się nim przy przekazywaniu informacji. Numer identyfikacyjny podmiotu skreślonego z rejestru jest przechowywany w zbiorze historycznym i nie jest wykorzystywany do identyfikacji innego podmiotu. Bazy REGON o nazwie *.dbf – zawierają numery REGON (pole nr 1) przedsiębiorstw z terenu powiatu i 19 dalszych parametrów które je charakteryzują: · pola nr 2 do 10 – dane teleadresowe podmiotu – właściciela numeru REGON, · pola 11–13 – kody PKD (słownik nr 3), - pole 14 – kod OP (słownik nr 8), - pole 15 – kod FP (słownik nr 7), - pole 16 – kod FW (słownik nr 6), - pole 17 – kod GOT (słownik nr 5), - pole 18 – kod WO_S – nr statystyczny województwa (NTS – słownik nr 1), - pole 19 – kod POW_S – nr statystyczny powiatu (NTS – słownik nr 1), - pole 20 – kod LPPRAC – typ przedsiębiorstwa wg liczebności pracowników (słownik nr 9). Ponieważ w ramach KSZD będą użytkowane takie bazy z naszego terenu działania tj. powiatów województwa dolnośląskiego więc zaprojektowane słowniki w pełni pomagają z bazy REGON odczytać i zinterpretować dane charakteryzujące każdą firmę. Interpretacja formularzy PUP – Zał. Nr 3 Ma być napisany moduł KSZD dotyczący przetwarzania Załącznika 3 do półrocznego sprawozdania MGiP-01 o tytule: „Bezrobotni oraz oferty pracy według zawodów i specjalności”. 7-znakowa nazwa pliku.dbf sprawozdania półrocznego składa się z: · 2 znaków „z3”, · 1 znaku („1” lub „2”) oznaczającego półrocze roku z którego pochodzi sprawozdanie, · 2 znaków kodu województwa wg słownika nr 1 (NTS), · 2 znaków kodu powiatu wg słownika nr 1 (NTS). Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 48- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa Każdy rekord sprawozdania zawiera: · pole nr 1 to WGM (pole typu Character – 4 znakowe) = 2 znaki kodu województwa + 2 znaki kodu powiatu, · pole nr 2 to RJ (pole typu Character – 1 znakowe) – symbol (kod terytorialny) regionu, w skład którego wchodzi województwo (prawie zawsze jest puste), · pole nr 3 to M_C (pole typu Character – 2 znakowe) = końcowy miesiąc półrocza, którego dotyczy sprawozdanie, · pole nr 4 to ROK (pole typu Character – 4 znakowe) = rok, którego dotyczy sprawozdanie, · pole nr 5 to ZAWOD (pole typu Character – 6 znakowe) = kod zawodu wg słownika nr 2, · pola nr od 6 do 21 (16 pól) o nazwach R01-R16 (pola typu Numeric – 6 znakowe) = dane z zał. nr 3 dotyczące zarejestrowanych bezrobotnych i ofert pracy. Interpretacja formularzy PUP – Zał. Nr 2 Ma być napisany moduł KSZD dotyczący przetwarzania Załącznika 2 do półrocznego sprawozdania MGiP-01 o tytule: „Bezrobotni według rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy oraz oferty pracy. Stan za ............ półrocze 200... roku”. 7-znakowa nazwa pliku.dbf sprawozdania półrocznego składa się z: · 2 znaków „z2”, · 1 znaku („1” lub „2”) oznaczającego półrocze roku z którego pochodzi sprawozdanie, · 2 znaków kodu województwa wg słownika nr 1 (NTS), · 2 znaków kodu powiatu wg słownika nr 1 (NTS). Każdy rekord sprawozdania zawiera: · pole nr 1 to WGM (pole typu Character – 4 znakowe) = 2 znaki kodu województwa + 2 znaki kodu powiatu, · pole nr 2 to RJ (pole typu Character – 1 znakowe) – symbol (kod terytorialny) regionu, w skład którego wchodzi województwo (prawie zawsze jest puste), · pole nr 3 to M_C (pole typu Character – 2 znakowe) = nr końcowego miesiąca półrocza, którego dotyczy sprawozdanie („06” lb „12”), · pole nr 4 to ROK (pole typu Character – 4 znakowe) = rok, którego dotyczy sprawozdanie, · pole nr 5 to NRW (pole typu Character – 2 znakowe) = nr wiersza (od „01” do „21”) formularza danych (załącznika nr 2), Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 49- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa Te 21 wiersze zawierają: 18 pierwszych wierszy (od 01 do 18) – ilości bezrobotnych dla kolejnych dwucyfrowych rodzajów działalności (rodzaje 01÷17 pokrywają się z sekcjami słownika PKD A÷Q): Sekcja Nr wiersza Rodzaj działalności (rodzaju działaln.) PKD 01 A Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo 02 B Rybactwo 03 C Górnictwo 04 D Przetwórstwo przemysłowe 05 E Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, wodę 06 F Budownictwo Handel hurt. i detal.; naprawa pojazd. samochodowych, motocykli 07 G oraz artykułów użytku osobistego i domowego 08 H Hotele i restauracje 09 I Transport, gospodarka magazynowa i łączność 10 J Pośrednictwo finansowe Obsługa nieruchomości, wynajem i usługi związane z 11 K prowadzeniem działalności gospodarczej Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe 12 L ubezpieczenia społeczne i powszechne ubezpieczenie zdrowotne 13 M Edukacja 14 N Ochrona zdrowia i pomoc społeczna 15 O Działalność usługowa komunalna, społeczna i indywidualna, pozost. 16 P Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników 17 Q Organizacje i zespoły eksterytorialne Wiersz nr 18: 18 Wiersz nr 19: 19 Wiersz nr 20: 20 Wiersz nr 21: 21 Działalność niezidentyfikowana Razem (wiersze od 01 do 18) Dotychczas niepracujący Ogółem wiersze 19+20 · pola nr od 6 do 17 (12 pól) o nazwach R01÷R12 (pola typu Numeric – 6 znakowe) = dane z zał. nr 2 dotyczące sumarycznych liczebności zarejestrowanych bezrobotnych (pola R01R10) i ofert pracy (pola R11-R12), · - pola nr od 18 do 27 (10 pól) o nazwach K01÷K10 (pola typu Numeric – 6 znakowe) = dane z zał. nr 2 dotyczące liczebności zarejestrowanych bezrobotnych kobiet. Struktura bazy ofert prasowych Baza ofert (prowadzona w Excelu) zawiera pola: 1. Lp – liczba porządkowa Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 50- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa 2. Nazwa w prasowej ofercie pracy 3. Nazwa w Klasyfikacji Zawodów i Specjalności (KZiS) 4. Symbol nadany na podstawie rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 8 grudnia 2004 r. (Dz.U. Nr 265, poz.2644). – w niniejszym opracowaniu zwany słownikiem nr 2 (KZiS) 5. Poziom klasyfikacji – podać wg którego z 5 słowników KZiS dokonano identyfikacji zawodu np. jeżeli w polu 4 jest symbol sześcioznakowy to podajemy, że jest to słownik KZ2004E – (zawód i specjalność) 6. Miesiąc 7. Źródło (tytuł gazety) 8. Powiat 9. Poziom wykształcenia 10. Profil wykształcenia, specjalność 11. Wiek 12. Wiedza i umiejętności kluczowe, niezbędne do pracy na danym stanowisku 13. Poziom znajomości języka obcego (podstawowy, dobry, bardzo dobry, biegły) 14. Poziom umiejętności obsługi komputera i programów komputerowych (podstawowa, dobra, bardzo dobra, biegła) 15. Uprawnienia formalne 16. Inne 17. Doświadczenie 18. Predyspozycje 19. Zdolności 20. Cechy i postawy 21. Liczba kompetencji dodatkowych 22. Suma kompetencji 23. Liczba ofert (miejsc pracy) 24. Suma ofert. Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 51- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa 11. PODSUMOWANIE Przyjęte dla potrzeb realizowanego projektu badawczego założenia metodyczne, w szczególności dotyczące projektowania oraz wdrażania Komputerowego Systemu Zarządzania Danymi. są podporządkowane – określonym we Wniosku o dofinansowanie projektu – celom i wynikającym z nich zadaniom. Zatem osiągnięcie zamierzonego co oznacza opracowanie prototypu Komputerowego Systemu Zarządzania Danymi i jego wdrożenie celu wymagać będzie od zespołów realizujących projekt następujących działań: 1. Opracowanie kwestionariusza ankiety do badań terenowych. 2. Opracowanie tez i obszarów problemowych do wywiadów pogłębionych, wraz z określeniem metodyki realizacji wywiadu. 3. Opracowanie wyników pilotażu badania ankietowego w obszarze zagadnień społecznych. 4. Weryfikacja narzędzia badawczego do badań ankietowych w obszarze zagadnień społecznych. 5. Opracowanie wyników pełnych badań ankietowych w obszarze zagadnień społecznych. 6. Opracowanie wyników pilotażu badania ankietowego w obszarze zagadnień gospodarczych. 7. Weryfikacja narzędzia badawczego do badań ankietowych w obszarze zagadnień gospodarczych. 8. Opracowanie wyników pełnych badań ankietowych w obszarze zagadnień gospodarczych. 9. Opracowani rekomendacji dla grup docelowych. 10. Ocenę funkcjonalności Komputerowego Systemu Zarządzania Danymi. 11. Opracowania monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych. 12. Opracowania wyników z Komputerowego Systemu Zarządzania danymi oraz badań ankietowych z wykorzystaniem metod i technik statystycznej analizy wielowymiarowej, w tym metod grupowania, modelowania ekonometrycznego i wielowymiarowej analizy porównawczej. 13. Opracowania „mapy zapotrzebowania na zawody”. 14. Opracowania „obrazu zawodu” (pożądanych kompetencji dla wybranych grup zawodowych). 15. Cyklicznego, w przedziałach półrocznych, określania sytuacji na rynku pracy zawodów oraz przewidywanych oczekiwań pracodawców odnośnie pożądanych kompetencji pracowniczych. 16. Opracowywania raportów dotyczących aktualnej i przewidywanej sytuacji na rynku pracy w przekroju powiatowym jak i regionalnym. 17. Opracowania raportów cząstkowych i końcowych. Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 52- Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa 18. Opracowania monografii. 19. Uczestnictwa w konferencjach i seminariach upowszechniających wyniki oraz spotkaniach z benficjentami. Autor metodyki zastosowanej do przyszłego opracowania przez zespół ekspertów Głównego Instytutu Górnictwa (informatyków, ekonomistów, fizyków i socjologów) Komputerowego Systemu Zarządzania Danymi w tym miejscu wyraża pogląd, że zaprezentowane w raportach pierwszym i drugim zasoby źródłowe i metodologiczne są bazą wyjściową do pozytywnej i kreatywnej dyskusji nad dalszą ewaluacją prototypu. Szczególnie będzie to ważne na przestrzeni lat 2006–2007, w którym to okresie powinny zostać zakończone działania nad opracowaniem Komputerowego Systemu Zarządzania Danymi. W szczególności liczymy w tym miejscu na wsparcie i krytyczne uwagi partnerów instytucjonalnych realizujących projekt, ekspertów Dolnośląskiej Agencji Rozwoju Regionalnego w Wałbrzychu i ekspertów Dolnośląskiego Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli w Wałbrzychu. Projekt: „Regionalne badanie rynku pracy”. Realizujący: Dolnośląska Agencja Rozwój Regionalnego S.A. Wałbrzych, Główny Instytut Górnictwa Katowice, Dolnośląskie Centrum Informacji Zawodowej i Doskonalenia Nauczycieli Wałbrzych 53-