Bohaterami powieści Pawła Huelle „Śpiewaj ogrody” wydanej w

Bohaterami powieści Pawła Huelle „Śpiewaj ogrody” wydanej w 2014 roku są
pierwsi i ostatni właściciele oraz lokatorzy piętrowej willi z oficyną i ogrodem przy
ulicy Polanki w Gdańsku – Oliwie. O dziejach pierwszego mieszkańca rezydencji
Francuza François'a de Venancourt'a – seryjnego mordercy - informuje napisany przez
niego pamiętnik, znaleziony przez ostatnich niemieckich właścicieli Gretę i Ernesta
Teodora Hoffmannów. Dom wybudowano w pierwszej połowie XVIII wieku opodal
opactwa cystersów. Ostatni właściciele zakupili go w latach trzydziestych XX wieku.
Greta szczegółowo opowiada narratorowi, urodzonemu w jej domu w
pierwszych latach po drugiej wojnie światowej, losy swojej rodziny na tle sytuacji
Wolnego Miasta Gdańska przed i po dojściu Adolfa Hitlera do władzy. Wojna
skończyła się dla nich tragicznie: córka zmarła, mąż po pobycie w Stutthofie
wywieziony został w głąb Rosji i tam zaginął, dom dewastowany przez
przypadkowych lokatorów uległ całkowitemu zniszczeniu, ona zakończyła życie w
domu starców.
Przyczyną nieszczęść rodziny był odnaleziony po latach manuskrypt
niedokończonej opery Ryszarda Wagnera „Szczurołap z Hameln”, której braki starał
się uzupełnić Ernest Teodor. Jest on postacią tragiczną, życzliwy wszystkim bez
względu
na
narodowość
i
wyznawaną
religię,
kochający
dzieci,
zajęty
komponowaniem i niezbyt interesujący się polityką, stał się ofiarą diabelskich
ideologii: faszyzmu i .komunizmu.
Zachwyciły mnie opisy ogrodów, przede wszystkim przylegającego do
rezydencji Hoffmannów, o który troszczyła się Greta i Polak Frankowski.
Przypomniały mi one piękno ogrodów zakładanych przez cystersów, a jednym z
największych był ogród w Oliwie. Jest również wątek poświęcony Kaszubom,
rdzennym mieszkańcom, którzy pomimo wielonarodościowego charakteru Gdańska i
jego okolic zachowali swój język i zwyczaje. Powieść powinien przeczytać każdy kto
interesuje się dziejami Gdańska i Kaszub.
DKK Wągrowiec
Leokadia Grajkowska